Solution op de Roek-toer na
meer dan tien 'jazzy' jaren
Kryptogram
Dammen
Bridge
Filatelie
„Er heeft een mentaliteitsverandering in onze muziek
plaatsgehad"
Oplossing
ZATERDAG 20 MAART 1982
HILVERSUM - "Minder intellectualistisch", noemt Solution de nieuw ingeslagen mu
zikale weg. De nieuwe elpee 'Runaway', ontstaan na innige samenwerking met de
Engelse rocktitaan Jim Capaldi. vormt het hoofdbestanddeel van het repertoire
waaruit tijdens de twintig concerten omvattende tournee door Nederland zal wor
den geput.
Solution op de roek-toer. Zanger Guus Willemseheet voortaan Gus terwijl hij zijn
fngile zangstem heeft afgeworpen en de rouwe 'gravel-stem' van Tom Waits immi-
teert. Na ruim tien jaar jazz-rock probeert Solution nu met disco-elementen het
grote publiek te bereiken. Een commerciële knievalDe groepsleden zelf houden het
op een mentaliteitsverandering"We schuwen met langer de rockmuziek"
Wie vroeger over Solution sprak,
had het over breed uitgesponnen
jazzy nummers van "het vier
manschap uit Groningen". In
geen enkel opzicht meer op dit
".moment, is evenwel een juiste
''constatering. Zoals gezegd, is het
geluid van de groep niet zo geda
teerd meer. Instrumentaal laat
%men nog zeer veel kwaliteit ho
ren, maar het i$ allemaal wat af-
1 gebakender en hiel meer vocalen
'doorspekt. Groningen kan on
mogelijk meer een tnuisbasis
worden genoemd, nu alleen sa
xofonist-keyboardspeler Tom
Barlage nog in het noorden ver
toeft. Toetsenman Willem Ennes,
drummer Hans Waterman en
bassist-zanger Guus Willemse
wonen in de Randstad, evenals
de nieuw bij de groep gekomen
gitarist Harry Hardholt.
De voormalige leider van de Am-
sterdamse Houseband hoopt
zich bij Solution verder te kun
nen ontwikkelen als gitarist. "We
zyn elkaar op een muzikaal
kruispunt tegengekomen", con-
stateert Tom Berlage, "Solution
wilde de rock meer integreren in
haar muziek".
Hardholt voegt eraan toe, dat hij
zijn vroegere rol als louter
rhythm-gitarist te beperkt vond:
"Ik ben een jongen die met blues
en rock-'n-roll is groot geworden
en dat verder wil uitbouwen. Zo
begin ik nu meer open te staan
voor de jazz, al zal ik altijd wel
een rockgitarist blijven. Een
kwestie van weten, waar je eigen
sterke en zwakke punten lig
gen". Solution en Hardholt
werkten eerder al samen in ses
sies en op elpees van Jan Piet
den Tex en de opmerkelijke Pe-
ter Schneider.
Fris van de lever
Aangezien de "vijfde man" van hel
begin betrokken was bij de com
posities van het Runaway-reper
toire, voorzien Barlage en Hard
holt weinig aanpassingsmoeilijk
heden. Voorheen was de gitaar
overigens slechts met moeite in
te passen in het toen vastliggen
de patroon. Optreden met John
Schuursma en Jan Akkerman
bleven dan ook beperkt tot korte
periodes. "Er is natuurlijk een
waanzinnig verschil tussen het
werken met Akkerman en Hard
holt", legt Tom Barlage uit. "Jan
was een individualist pur sang,
waarmee we de sterren van de
hemel konden spelen, maar wat
soms ook tot heel weinig leidde.
Met die lange keyboard-stukken
was de gitaar ook niet makkelijk
in te passen. Harry heeft nu di
rect invloed op de nummers die
we maken".
Solution wil in de komende maan
den een serie compacte optre
dens gaan verzorgen. Barlage:
"Niet meer het hele jaar door het
land toeren van Tietjerksteradeel
naar Schin op Geul, hoewel we
dat op zich heel goed en leuk vin
den. Op dit moment is er echter
gewoon minder gelegenheid. Het
voordeel van deze aanpak is. dat
we fns van de lever ons kunnen
concentreren op een beperkt
aantal concerten. Dat zal de kwa
liteit ten goede komen".
De groep gaat nadien niet met de
armen over elkaar zitten. De vijf
hebben kwalitatief voldoende
bagage om andere dingen te
doen. Guus Willemse doet solo-
werk en houdt zich bezig met au-
dio-visuele projecten, Harry
Hardholt heeft nog een eigen
bandje, produceert en werkt met
Peter Schneider, Danny Lade-
macher en Inner Sleeve. Het duo
Barlage-Ennes, ten slotte, is veel
al actief in Studio Spitsbergen
(inderdaad in Noord-Groningen).
waar ze onder meer Time Ban
dits en Herman Brood aan nieu
we singles helpen.
Jim Capaldi
Pratend over de jongste langspeel
plaat van Solution, mag de sa
menwerking met de tegenwoor
dig in Rio de Janeiro wonende
Jim Capaldi niet ontbreken. "Op
onze vorige elpees hadden de
teksten helaas niet het niveau
van de muziek. Ze klonken bo
vendien té Nederlands. Daar wa
ren we het als groep helemaal
over eens. Toen viel zo maar de
naam Capaldi. Na een telefoontje
en wat uitleg bleek hij direct be
reid om te komen en hebben we
een week later al de zaken met
hem doorgenomen". Capaldi
mag dan na zijn, met Steve Win-
wood en Dave Mason doorge
brachte Traffic-tijdperk, geen
naam hebben gevestigd als uit
muntend solo-artiest, voor Solu
tion bleek hij een uiterst waarde
volle kracht.
Hardholt: "Hoewel het materiaal al
voor 70 procent gereed lag. heeft
hij er iets extra's aan gegeven.
Bepaalde dingen zijn door hem
herschreven, Capaldi heeft veel
teksten aangedragen en Guus
Willemse ook geïnspireerd tot
een veel betere zang". Als hom
mage aan de ooit als drummer
begonnen producer, nam Solu
tion het blues-stuk Evil Love op.
Een verhaal apart, zo vertelt Tom
Barlage:
"We waren weer eens te lang met
wat nummers beziggeweest. Je
komt er dan niet uit, dus beslo
ten we om eventjes een tussen
doortje te spelen, waarvoor we al
tijden een schemaatje hadden.
Plotseling rent Capaldi uit de
controlekamer, grijpt de micro
foon uit de standaard - wat op
de plaat nog te horen is! en
zingt zo in één keer, zonder voor
bereiding een eigen tekst. We
hebben dat nummer zo kunnen
overnemen, op de laatste regels
na. In z'n enthousiasme liet Jim
het een wat al te pornografisch
karakter krijgen, dus dat is later
netjes overgezongen".
"Vroeger zou zo'n nummer nooit
op elpee zijn gekomen", meent
Hardholt, "daarom is dit het
grootste bewijs voor de mentali
teitsverandering in onze mu
ziek".
DOLF RUESINK
Horizontaal: 1. Rommelig dier.
6. Een reu in C is ongebleekt.
10. Kijk en lach als U een veer
laat. 11. Wat U te beurt valt is
het einde van Uw bestaan. 12.
Voor haar is een kwaad wijf
met een hoge rug! 13. C kwam
voor de mier als iets onaange
naams. 15. Hij heeft niet de
hoogte, S, integendeel. 17. En
zo vallen de bakterién op U
neer. 19. Erg vies en te zwar
tachtig. 21. Kermen op schra
gen. 22. Wie te laat is voor de
tweede oogst. 24. Logé's zitten
U op de huid. 27. Zend een rad
om de richting te bepalen. 28. Is
er voer voor de kaper? 29. En
van Anton krijgt U hem aange
boden. 30. Dat is dit.
Vertikaal: 1. Een rots vol afval.
2. Op tijd, snoodaard! 3. Bezo
pen doek. 4. Schoeisel voor een
file. 5. U kunt dit doen met drie.
kiwe k e
"■RJLBI
i e T'sJ|n'a
b[ê s't u u'r
u"kJBu
SMb U
■ram'i
?E RL
k'o e
sMKV
A hÉ"C-
H A Z E:P_A'l>
AM OP.
_Ö'PA_
A A N .E'E N
ET
■EL L E NE
R R EjB L 0 E R
ENlyllCiS
VAK A N.T
7. Er is van de ketting in de do
zen gedaan. 8. Goed bekeken,
men heeft juist het spel beëin
digd. 9. En de koker uit Overijs
sel. 14. Verbazingwekkend, ie
dereen is er! 16. Vasthoudend
gedierte. 18. Duitendief. 20.
Kent U deze meneer aan z'n ge
zeur? 21. Is de vette buitenlan
der nog aan het eten? 23. Zit U
in de erwt in Gelderland? 25.
Troost zonder thee een beeld
26. Bij pijn valt P uit door een
spijker.
De prijs van 25,- werd toege
kend aan J J Planje. Tclders-
kade 18. 2321 TE Leiden. De
prijs wordt de winnaar toege
zonden.
Oplossingen met vermelding
van "Kruiswoordraadsel"
voor donderdag op briefkaart
of in enveloppe zenden aan
Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1, 2311 BG Lei
den.
door
Ruud Dobbelaar
Met de polemiek tussen Don-
ner en Van den Herik en de
daaropvolgende match tus
sen Donncr en Belle is er de
laatste tijd heel wat te doen
geweest om het computer
schaak. Tegen het positionele
spel van Donner kwam Belle
niet uit de verf Ken Thomp
son. de man achter Belle, er
kende na afloop van de partu
dat de tegenstander gewoon
nog te sterk was. Dat neemt
niet weg dat nog maar een
paar honderd schakers in Ne
derland beter of even sterk
als Belle spelen.
Dat het met Belle oppassen ge
blazen is hebben schakers in
de Verenigde Staten al aan
den lijve mogen ondervin
den. In de V.S. kan Thomp
son zijn computer tijdens
open toernooien uitgebreid
beproeven. Tijdens het tref
fen Belle-Fry (Virginia-open
1981) ontstond de volgende
diagramstelling:
Belle had weliswaar 2 plus
pionnen, maar kon niet sim
pelweg met Tfl x Tf7 het
zware materiaal ruilen. Het
dan ontstane eindspel met
ongelijke lopers is namelijk
nog erg lastig. Er moest dus
iets anders gebeuren. Later
werd de situatie aan verschil
lende sterke spelers voorge
legd, die er geen raad mee
wisten. Belle sloeg echter
noest aan het rekenen, maak
te de juiste evaluatie en zette
Fry met een paar fraaie zetten
gedecideerd van het bord.
Dat ging als volgt:
Met 1 Lg3-f2 blies Belle de be
dreiging van Lc8 nieuw leven
Er is door de KNDB een partij
enboekje uitgebracht van de
halve finales van Nederland.
Het is het elfde deeltje uit een
in 1980 gestarte reeks. Vrü-
wcl elke partu wordt opge
vrolijkt door een helder dia
gram en het geheel ziet er pri
ma verzorgd uit. Zo kan ie
dereen meegenieten van het
spektakel dat de verschillen
de figuranten op het bord
toverden.
Een van de mooiste partijen
vond ik de overwinning van
Jos Stokkel op Ad van Til-
borg. Een meedogenloos ge
vecht in de Roozenburgop-
stelling. Van Tilborg heefi
wit.
1. 32-28 16-21 2. 31-26 11-16 3. 37-
32 18-22 4. 41-37 7-11 5. 37-31
21-27 6. 32x21 16x27; met
zijn vijfde zet heeft wit een af
wijking van de bekende -?-
spelgangen op het bord ge
bracht, maar na zetverwisse-
ling ontstaat toch weer de
hoofdvariant uit "Beter Dam
men" van Ton Sübrands,
daar zie ik u weer terug; 7.34-
29 1-7 8. 46-41 20-24 9. 29x20
15x24 10. 40-34 11-16; Stokkel
wijkt terecht af van een boek-
jesspelgang en probeert de
sinds Wiersma-Gantwarg
weer razend populaire Partie
in en zette hu de zwarte Ko
ning lichtehjk op de tocht. Er
bleek echter nog meer in de
stelling te schuilen Zwart
speelde het juiste antwoord
1Lc8-e6 tde toren moet ge
dekt worden), waarna 2. Lf2-
d4 schaak en 2 Kg7-h6
volgden. Het leek erop dat
Belle nog niet veel opgescho
ten was. maar nu volgde 3
Ld4-P6' Een leuke finesse
Zwart kon de loper niet met
zijn toren nemen, wegens
Dh8 schaak, gevolgd door h2-
h4 schaak met torenwinst.
Zwart volgde met 3. Le6-a2
Belle volgde niet met het
ogenschijnlijk sterke 4 Tfl-f3
(dreiging Th3 schaak) De
computer zag nameluk dat
Fry na 4 Dg6xLf6; 5 T!3xD-
f6. Tf7xTP6. met toren en lo
per tegen de dame nog enig
verweer zou kunnen bieden
Daarom speelde Belle 4 De8-
h8 schaak. 4Dg6-h7 (4
Th7 verliest door DfB
schaak); 5 Dh8-d8' Na 5.
Dh7-g6 won Belle probleem
loos Het alternatief 5.... Th7-
d7 had Belle op grond van
een zeven zetten diepe bere
kening reeds eerder als slecht
beoordeeld!
Bonnard op het bord te krij
gen; 11. 34-30 13-18 12. 30-25
9-13 13. 45-40 3-9 14 40-34; de
dam met 35-30 25-20 38-32 etc.
faalt steeds, ook een paar zet
ten later. 14.7-11 15. 50-
45; wit moet een beslissing
nemen, misschien is 34-29 en
39-34 een idee om te trachten
van het overtollige hout op
de zwarte rechter vleugel te
profiteren Dat lukt in ieder
geval constructiever dan de
tekstzet. 15. 18-23! 16. 42-
37; na 45-40 33-29 en 39x37
was wit niet bevreesd voor
het typedammetje 17-21 19-
24-30 en 13-18. maar wel voor
de zwarte aanval na 9-13 - 37-
32? (22-28!) - of een eventu
eel 16-21vroeg dan wel laat.
16.23x32 17. 37x28 12-18 18.
48-42 8-12 19. 45-40 2-8; Stok
kei heeft het voor elkaar,
maar Van Tilborg verdedigt
zich taai. na de dubbele op
loop 34-29 10-15 15x24 40-34
5-10 34-29 10-15 en 15x24 kan
wit een winnende Partie
Het 5e examen voor bridgelera-
ren is voor 102 van de 141
kandidaten op een fikse te
leurstelling uitgelopen. Dat
aantal haalde niet de grens
van 60% goede antwoorden
en werd daarmee afgewezen.
Het grote struikelblok vorm
den de speelproblemen.
waarop gemiddeld slechts
37% werd gescoord. Het exa
men bestaat uit 50 meerkeu-
ze-vragen van elk 1 punt en
10 speelproblemen die elk
goed zijn voor 2 punten. Ten
einde de lezer een indruk te
geven van de moeilijkheids
graad volgen hier 2 theorie-
vragen en 3 van de 10 speel
problemen. Op de laatste
mag u eerst zelf uw krachten
beproeven. Oplossing in de
rubriek van de volgende
week.
A B 10 8 A H 10 7 2
O A5 VV4
O B 6 4 3 O B 7 3
V 8 2 +AH9
O
door
Ronald van Egmond
Bonnard niet meer voorko
men. 20. 34-30 18-23 21. 40-34;
na 42-37x28 kan 13-18. 21. 33-
29 24x33 22. 39x37 19-24 23.
30x19 14x23; de Roozenbur
gopstelling heeft zijn nut ge
had en zwart moet nu trach
ten in een fiankcentrumaan-
val te winnen; 25. 37-32 13-19
26. 32x21 16x27 27. 42-37 9-14
28. 44-39 8-13 29. 34-29 23x34
30. 39x30 19-23; zowel op de
28e als de 29e zet was 37-32
verboden, na 31 30-24 10-15
bluft 37-32 verboden. 31. 43-
39 14-20! 32. 25x14 10x19 33.
39-34 (37-32*') 13-18 34. 47-42
(37-32-») S-10 35. 38-33 23-28
36. 42-38 28x39 37. 34x43 18-
23! 38. 43-39 <37 32' en 30-24
x24 23 28!) 23-28 39. 38-33» 19-
23 40. 30-25 10-14 41. 35-30 12-
18 42. 49-44 27-32 43. 44-40 23-
29 44. 33x24 32-38 45. 24-19 14-
x23 46. 30-24 23-29 en 28-32
met winnende doorbraak.
Tenslotte wilde ik uw aandacht
vragen voor de volgende cij-
ferstand: wit schijven op 26,
27. 30. 31, 32, 34. 35. 36, 37. 38.
39. 40, 41. 45 en zwart op 6, 7,
8. 11. 12. 13. 14. 16. 17. 19. 20.
21. 23. 29 In de partij kwam
(20-25)? 38-33! etc. maar Hans
Vermin gaf aan wat zwart nu
moet spelen Ziet u het ook'
Tot volgende week
door
Ton Schipperheyn
H 5
V 10 3 2
V B 10 9 8
A7
partner oost past, zuid 1 Ha, u
past en noord 2 Ha. gevolgd
door 2x pas. Wat biedt u als
west: A pas, B doublet, C 2
Sch of D 2 SA?
Op spel 2 opent u als west 1
Sch, noord pas. partner oost 2
Ha. zuid past en u A3 KI. B 3
Ha. C 3 Sch of D 3 SA'
3. West
4» A V 10 96 3
V 7 3
O 7 2
«ft A 5 2
Oost
H B 2
O A 4
O A 10 84 3
«ft 9 6 3
West speelt 4 Sch. noord start
met Ha H. Hoe moet west
spelen voor de grootste kans
op 10 slagen, waarbij u moet
aannemen dat de uitstaande
troeven 3-1 zijn verdeeld?
Zuid opent 1 SA (15-17 pt.),
N-Z 3 SA bereiken.
4» B 10 9 8
H 9 4
O H7 4
«f532
Als west start u met Sch B.
die zuid op tafel neemt met
de heer. oost signaleert af
Zuid vervolgt met Ru V. voor
uw heer Welke mogelijkheid
hebt u nog om het contract
down te spelen?
Op hand 1 moet u 2 Sch bieden
onder het motto "zij een fit,
wy een fit". Het is goed brid
ge de deelscore te betwisten
en zeker in een situatie als de
ze. Op hand 2 moet u 3 KI bie
den, bu gebrek aan beter. U
toont daarmee een goed spel
met in ieder geval een 5-kaart
schoppen en wacht af wat
partner verder te vertellen
heeft.
DDR - Tot 1984 zuUen in de
DDR allerlei Goethe- en
Schillerherdenkingen wor
den gehouden Ter gelegen
heid daarvan is van 9 tot 24
maart een velletje te koop
waarin twee 50 pfennig-sil-
houetportretzegels Johann
Wolfgang Goethe (1749 1832)
- Fnedrich Schiller (1759-
1805) Het velletje, waarvan
2,1 miljoen stuks zun aange
maakt. toont het Weimar-
park met slot omstreeks 1794
Eveneens op 9 maart versche
nen de jaarlijkse (twee) zegels
Leipziger Voorjaarsmesse 10
pf. westingang van tentoon
stellingsgebouw (oplage 16
miljoen) en 25 pf. luchtdruk-
installatie (4,5 miljoen).
LIECHTENSTEIN - De ko
mende maanden zullen de
verzamelaars van Europaze
gels weer volop aan hun trek
ken kunnen komen. De Ujd
dat de bu de CEPT aangeslo
ten landen met hun jaarlukse
Europa-zegels komen is na
meluk weer aangebroken en
de nj is (buna traditiege
trouw) op 8 maart geopend
door Liechtenstein Het the
ma is dit jaar "historische ge
beurtenissen" Een zegel van
40 rappen herinnert aan de
opstand in 1525 in Schwaben.
Franken en Tirol van de boe
ren tegen hun onderdruk
kers. een opstand die overi
gens werd neergeslagen Op
de zegel twee boeren met in
hun midden hun aanvoerder
Jórg Pargant
De andere Liechtensteinse Eu
ro pa-CEPT zegel in de waar
de van 80 rappen toont de
graven Hartmann en Hein
nch von Vaduz, die op 22 juli
1396 in Praag van koning
Wenzeslaus de verklaring
kregen dat hun gebieden
njkslencn waren geworden
Eveneens op 8 maart verscheen
de derde en laatste sene met
afbeeldingen van wapens van
Landamftnner (kantonhoof-
den) 40 rappen, het wapen
van Johann Kaiser, 70 rp, het
wapen van Joseph Anton
Kaufmann. 80 rp.. het wapen
van Christoph Walser en 1,10
frank, het wapen van Ste-
phan Banzcr De eerste en de
twi-«-d« ru n< n n
pectieveluk op 10 maart 1980
en 9 maart 1981
