c
c
c
c
D
Tiny v.d. Sar: lieflijke symmetrie
litho's Bram van Velde: tegendraads
J
3
J
KUNST
IN
BEELD
CONCERT
AGENDA
Iwaki leidt
concert R.O.
WOENSDAG 10 MAART 1982
Kunst
Expositie Tiny van der Sar,
schilderijen, etsen en aqua
rellen. John Wouda, schilde
rijen in Galerie Denise Ste-
phan, Bakkersteeg 18-20. Op
vr. za. en zo. van 13.30 tot
17.30 uur. t/m 28 maart.
LEIDEN - Het werk van beide
exposanten, deze maand in
Galerie Denise Stephan,
vormt een harmonieuse te
genstelling. De kleine natuur
van prieeltjes, duiven, sto
kroos, aardbeiplant en bloe
menperk die Tiny van der
Door Clemens
Kortenbach
Sar in symmetrische tafereel
tjes toont, vormt een passen
de tegenstelling met de al
even symmetrische vrolijke-
nostalgische plekjes in de ou
de afbraakwijken van de
stad, zoals John Wouda die
laat zien.
legen de gerasterde achter
gronden van schuttingen,
muren, gaas en tuinbouwglas
toont Tiny van de Sar de be
scheiden lieflijkheid van de
haast vergeten binnenplek-
jes: de kleine vogels, bloe
men en kippen die scharrelen
onder en in de laatste vrucht
boom die van de boomgaard
overbleef. John Wouda ziet
de kleine, bescheiden teksten
op het laatste kruideniers
winkeltje, dat eenzaam ach
terbleef in de kaalslag van de
saneringswijk. Zijn vorm van
stadsarcheologie begint al in
een prachtig schilderij van
tekstfragmenten op de mu
ren van het oude Pompei;
verkiezingsteksten zijn het
en hij noemt het schilderij
"1900 jaar later". Zijn geestig-
ironische oog voor de be
scheiden vergankelijkheid
van wat wij nu "direct ap
proach in publicity" zouden
noemen laat hij zien in de ou
de muurreclame "Watersto
kerij, Wijsman's Kolenhan
del".
Ook bij Wouda speelt de sym
metrie in de compositie een
belangrijke rol om de stilte
van de kleine, voorbije verla
tenheid van het leven in de
oude wijken uit te beelden.
Hij heeft een merkwaardig ei
gen handschrift in de toet
sende structuren waarmee
hij preciese details, net niet
fotorealistisch, maar toch
exact weet weer te geven. Zo
als de oude vruchtboom in de
prachtige kleurenets van Ti
ny van der Sar de taaie over
leving van kleinteelt tegen
over opdringende kassen-
teelt verbeeldt, zo toont Wou
da het modezaakje "De gale
rij van het paleis" dat in een
tweedehands, ex-P. de Gruy-
terzaak de taaie, onuitroeiba
re wildgroei van de nering
doende bewijst, die zich niet
gewonnen geeft aan de pro
jectontwikkelaar.
Expositie kleurenlitho's van
Bram van Velde en kera
miek van Gerry Sinclair in
Art Tea House de Oude Rijn,
Stille Mare 4, tot 31 maart.
LEIDEN - Bram van Velde
overleed eind vorig jaar, 86
jaar oud. Hij groeide op in
Leiden, vertrok in 1924 naar
Parijs, nam daar kort voor de
oorlog deel aan de Salon des
Indépendants en werd direct
na de oorlog erkend als be
langrijk vertegenwoordiger
van de abstracte kunst; "De
Kunst van vandaag", zoals
het toen in Parijs heette. Hij
schilderde zachte, ineenge
schoven vormen met be
weeglijke lijnvoering, klare
kleuren die in een heldere,
doorzichtige atmosfeer lijken
te zweven.
De litho's uit de laatste tien
vijf jaren van zijn leven, die
nu bij Art Tea House zijn te
zien, voldoen nog helemaal
aan de beschrijving van zijn
werk uit de jaren veertig. Zijn
werk heeft nog steeds die
sfeer van ingehouden gerom
mel, tegendraads. Zijn kleur
beelden zijn uitdrukking van
een persoonlijkheid zonder
verstarring; zonder stok in de
rug.
In het boekje dat De Lakenhal
dezer dagen, als begeleiding
bij de tentoonstelling "Hoe
wordt een schilderij ge
maakt" uitgeeft, staat de vol
gende nuchtere waarheid te
lezen: "schilders met nieuwe,
originele ideeèn worden be
langrijker gevonden dan
schilders die herhalen wat al
eens eerder is gemaakt...."
Van Velde was een originele
vernieuwer en daarom is hij
een belangrijk schilder, ook
al zijn na hem weer jongere
vernieuwers opgestaan. Maar
of die even origineel zijn als
de eerste abstracten dat des
tijds zijn geweest, dat valt
nog te bezien.
Keramiek met een oppervlak
testructuur die niet tot aaien
uitnodigt, van de Australiër
Gerry Sinclair, vormt op deze
tentoonstelling een tegen
hanger met de zacht-slepen-
de lijn in het werk van Bram
van Velde. De organische
vertakkingen waarmee Sin
clair de open ruimten in zijn
sculpturen verbindt komen
mij teveel voor als cliché
groeisels, als loze ornamen
tiek. De kleurornamenten op
zijn meer gesloten, compacte
plastieken maken een veel
overtuigender indruk: Daar
is het ornament een passende
aanvulling, een compliment
op de plastiek. Zijn, naar
mijn smaak sterkste, stukken
(12 en 13) doen denken aan
staande schilden en ook de
versiering daarop doet den
ken dat Sinclair de invloed
van de Australische primitie
ve kunst met zich mee naar
ons land heeft gebracht.
De lieflijkheid van Tiny v.d^Sar.
Beide kunstenaars hebben de
weemoed gemeen die hen
oog geeft voor het dreigend
verlies van het vriendelijke,
vertrouwd ogende detail in
het leven achter het huis en
op straat in de buurt. De een
ziet de kleine vogels en de
bloemen, de ander de patat-
kraam en de buurtgarage; De
tijd van kleine prijzen en de
koffie die altijd klaar is. Be
leefd aanbevelend.
CLEMENS KORTENBACH
Eén van de litho's van Bram
)an Velde
Sommige werkstukken,
vooral die hij in paren of se
ries bijeengezet, doen door
hun wat saaie vorm en door
de kleur soms denken aan de
plantenbakjes-potterie. Ho
pelijk is dót niet de invloed
die hij in Holland ondergaat.
CLEMENS KORTENBACH
LEIDEN - Foto's van Linda Roo-
denburg zijn tot half april te zien
in de LAK-galerie aan het Leven
daal. En foto's van Winfred Evers
hangen tot 17 april in het Acade
miegebouw aan het Rapenburg.
Op de expositie van Linda Roo-
denburg, die sinds 1973 in Leiden
woont en werkzaam is als lerares
Nederlands, zijn voornamelijk
landschappen te kijk. Het zyn
geen realistische weergaven van
de werkelijkheid. Dat komt vol
gens de informatie van het LAK
omdat het zwart—wit opnamen
zijn, waardoor er van realiteit
geabstraheerd wordt en lijn en
vorm meer nadruk krijgen, maar
vooral ook door de opname- en
afdruktechniek. Het belangrijk
ste werk speelt zich af in de don
kere kamer en niet op de plaats,
waar de foto 'gemaakt' wordt.
Door veranderingen aan te bren
gen in de oorspronkelijke licht
val en contrasten ontstaan verva
gende contouren, dramatische
wolkenpartijen en een eigenaar
dige lichtval, waardoor het ge
heel een vervreemdend effect
krijgt.
Geheel anders is het werk van Win
fred Evers, die in de besloten
heid van zijn atelier opgebouwde
contructies fotografeert. Evers
wil zoals een LAK-stencil laat
weten met zijn werk een stilstaan
van de tijd creeren. Het maken
van de contructie betekent voor
Winfred Evers het aanbrengen
van een ordening in de chaos.
Het werk van Evers is zo wordt
uitgelegd, een poging om de
werkelijkheid naar zijn hand te
LEIDEN - Een pianiste die in Bul
garije naam heeft verkregen is
Genny Zachaneva. K&O heeft
een extra-concert ingelast om
het publiek de gelegenheid te ge
ven met haar kennis te maken
Dit concert is op maandagavond
15 maart in de Kapelzaal van
K&O Genny Zacharieva opent
haar recital met de Sonate in b
van Joseph Haydn. Daarna voert
zij de Intermezzi opus 4 van Ro
bert Schumann uit. waarna zij
vervolgt met de Rapsodie espag-
nol van Franz Liszt. Na de pauze
wordt alles van haar pianistisch
kunnen gevraagd in de uitvoe
ring van de Schilderiien-tentoon-
stelhng van Modeste Moussorgs-
Het viool-cello duo Henny Rave
stein en Yke Viersen concerteert
op woensdagavond 17 maart in
de Kapelzaal van het KitO-ge-
bouw Composities voor de com
binatie viool-cello hoort men niet
dikwijls, het programma van
Henny Ravestein n Yke Yiersen
bestaat echter geheel uit werken
die origineel voor viool-cello duo
geschreven zijn. Het programma
vermeldt werken van Borghi,
Glière, Martinu en Halvorsen.
Het Heidelberger Kamerorkest
geeft maandagavond 15 maart
een concert in de Hartebrugkerk
Er zullen werken ten gehore wor
den gebracht van Vivaldi, Bach.
Dittersdorf. Pachelbel en Tele-
Een aantal inwoners uit de Leidse
regio neemt deel aan de tentoon
stelling 'Huis-, tuin- en keuken
kunst'. die tot en met 30 maart
wordt gehouden in de expositie
ruimte van het ministerie van
Binnenlandse Zaken aan de
Schedc-ldoekshaven in Den
Haag. De exposanten zijn uit
Voorschoten: Els Löhr-Licht (et
sen), Lien van der Meij (poppen),
Marga Vmgerhoed(brooddeeg-
plastieken), uit Wassenaar: Elène
de Boevère-De Haan (aquarel
len), Tine Kok (aquarellen), An
van Mameren-Koets (plastieken),
Eveline Meis (aquarellen), Asta
Schaddelee (aquarellen), Agnes
van der Zalm (aquarellen), uit
Zoeterwoude: Hieke Booy-Mol
(droogbloemcollages), Carrie
Wegman (droogbloemcollages),
uit Voorburg: Anneke Verkerk
(poppen) en uit Leidschendam:
Martha Luijk (poppen). De expo
sitie is te bezichtigen maandag V
m vrijdag van 8.30 tot 17.30 uur.
In het City-hotel aan de Zoeter-
meerse Boerhaavelaan is een
tentoonstelling ingericht met
olieverfschilderijen van de
kunstschilder FYed Hansen uit
Leiden. Hansen noemt zijn werk
zelf 'spiritueel realistisch'. Hij
maakt gebruik van opvallende
kleurcomposities, waarin vaak
tinten van dezelfde kleur elkaar
versterken. Inspiratie wordt ge
put uit de westerse en oosterse
religie. Het werk van Leidenaar
Fred Hansen is tot en met 1 april
in het City-hotel te bezichtigen.
Art Gallery Gérard (Rijksstraatweg
bij Den Deyl in Wassenaar)
houdt tot en met 20 maart een
voorjaarstentoonstelling met
werk van schilders uit de roman
tiek en Haagse school, aangevuld
met een aantal Franse meesters.
Men kan er dagelijks van 11 tot
17 uur en zondags van 13 tot 17
uur terecht.
Hiroyuki Iwaki
LEIDEN - Het Residentie Orkest
geeft vrijdagavond a s onder lei
ding van de Japanse dirigent Hi
royuki Iwaki een meestersene-
concert in de Stadsgehoorzaal.
Aan dit concert werken dne so
listen mee n.l. de hoornisten Her
man Deunssen en Peggy Walsh
en de fagottist Mark Gigliotti
Het programma vermeldt het
concert voor twee hoorns en or
kest van Haydn. de entr'acte mu
ziek m Bes van Schubert, het
concert voor fagot en orkest van
Von Weber. "An American in Pa
ns" van Gershwin en de symfo
nische dansen uit de "West-side
Story" van Bernstein.
Bioscopen
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Stripes", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15, 16.30, 19.00
en 21.15 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Konvooi van de
angst", vr. en za. 23.30 uur, 16 jr.
CAMERA (124919). "China Town", da.
19.00 en 21.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Kiss in attack of the
phantoms", za., zo. en woe. 14.30 uu.
Nachtvoorstelling: "The Rose", vr. en
za. 24.00 uur, 16 jr.
LIDO 1 (124130): "Montenegro", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45
uur, 16 jr.
LIDO 2: "Arthur', da. 14.30, 19.00 en
21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, al.
LIDO 3: "Die bleierne Zeit", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 16
STUDIO (133210): "The French lieute
nant's woman", da. 19.00 en 21.15 uur,
do., vr., ma. en di. ook 14.30 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Frank en Frey", za.,
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1 en 2: "Op de snelweg breekt de
hel los", da. 13.30, 18.45 en 21.15 uur zo
13.45, 16.15, 18.45 en 21.15 uur, al.
Nachtvoorstelling Euro 1: "Op de snel
weg breekt de hel los", za. 24.00 uur, 16
jr.
Nachtvoorstelling Euro 2: "Two mules
fr sister Sarah", za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 3: "True confessions", da. 13.30,
18.30 en 21.00 uur, za. en woe. 18.30 en
21.00 uur, zo. 16.00,18.30 en 21.00 uur, 16
Kindermatinee: "Dumbo, het vliegende
olifantje", za., zo. en woe. 13.45 uur.
Nachtvoorstelling: "A little more than
love", za. 24.00 uur. 16 jr.
EURO 4: "An american werewolf in
London", da. 13.30, 18.30 en 21.00 uur,
za. 13.30, 19.00, 21.30 uur en 24.00 uur,
zo. 14.00, 16.30, 19.00 en 21.30 uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "Ik ben Joep Meloen",
r. en za. 21.15
20.45 uur, al.
20.45 uur, al.
Kindermatinee: "De Toverdoos', za. en
14.00 uur
"Ordinary people", do., v
uur, zo. (besl.), di.
"Charlotte", z
Bioscoop Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "Raiders of the lost ark", da.
14.45, 18.45 en 21.15 uur, 12 jr.
CITY 2: "Escape to victory", da. 14.45
uur (beh. za. en woe 18.45 en 21.15 uur,
Kindermatinee: "Peter en de vliegende
autobus", za. en woe. 14.30 uur.
ITY 3: "Long good friday", da. 14.45,
18.45 en 21.15 uur, 16 jr.
CITY 4 "Time bandits", da. 14.45, 18.45
en 21.15 uur, 12 jr
14.30 u
i. ook 16.45 i
Exposities
TRLANON: "Op de snelweg breekt de
hel los", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo.
14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur, al.
REX (125414): "The love-machine", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15, 16.30,
19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Scheepvaart
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
'Rijksmuseum voor Volkenkunde
Steenstraat 1, t/m 3/10, "Indianen van
Mexico, Azteken in 't verleden, Nahua's
van heden", ma. t/m za. van 10-17 uur,
zo. en feestdagen van 13-17 uur.
WARMOND - Het oude raadhuis, tot 5/
3, expositie aquarellen, olieverven,
wandkleden, di. 19-21 uur woe., do. 14-
16 uur, za. 11-16 uur, zo. 14-16 uur.
OEGSTGEEST Kunstcentrum Lange
Voort, tentoonstelling, werken van Giel
Langeveld, Jos Laurijssens, Frans Pee-
ters, Frans van der Veld, Gemma Zijl
stra, tot 24/3, di, woe, do, vr van 13.30-
17.30 uur en vr van 19-21 uur, za van 13-
17 uur.
Openbare Bibliotheek - Nieuwstraat 4,
t/m 15/3, tentoonstelling van wandkle
den van Annelies van de Beek - Meu-
lenbrug.
Galerie Denise Stephan - Bakkersteeg
18-20, tentoonstelling Tiny van der Sar
(schilderijen, aquarellen en etsen) en
John Wouda (schilderijen), t/m 27
maart, vr., za., zo. van 13.30-17.30 uur.
'Lotus' - Breestraat 3a, expositie Will
So rel (krijttekeningen) t/m 4 april, dage
lijks.
Galerie Hofland - Langebrug 32a, ten
toonstelling Japanse prenten (vrouwen
en thema's uit de natuur), t/m 28 maart,
vrij., za., zo. van 11-17.00 uur.
Ziekenhuizen
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van
dinsdag 13.00 uur -tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 uur tot zaterdag 13.00
uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van:
- de kinder- en jongerenafdeling: dage
lijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
- de afdeling intensieve zorg: uitsluitend
na overleg met het hoofd van de afde
ling.
Sportmedisch Advies Centrum:
blessurespreekuur: Elisabethzie-
kenhuis Leiderdorp, 's maandag;
van J 9.30-20.30 uur.
Bezoekuren St. Elisabeth-Ziekenhuis:
Volwassenen: dagelijks van
14.00-14.45 en van 18.30-19.30 uur.
Klasse afd.: dagelijks van 11.15-
i2.00 uur, van 14.00-14.45 uur en
van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van
11.15-12.00 uur (alleen voor echtge
noot) en van 15.00-16.00 uur en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: dagelijks van
15.00-18.30 uur.
C.C.U. (hartbewaking): dagelijks
van 14.15-14.45 en van 19.00-19.30
Intensieve verpleging: dagelijks
van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks
van 14.30-14 45 uur en van 18.30-
18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toege
staan kan de hoofdverpleegkundi
ge hiervoor speciale kaarten ver
strekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks: 15.00-15.45 uur en 18.30-
19.00 uur.
(alleen voor ouders van kinderen kan er
een afwijkende tijd afgesproken wor
den met de hoofdverpleegkundige).
bezoektijden kinderafdeling
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30
19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le*en 2e klas 11-11.30
uur; 13.30-14.15 uur en 18.30-19.30
uur; 3e klas: 13.30-14.15 uur en
18.30-19.30 uur Kraamadeling
13.30-14.45 uur alleen voor echtge
noten 19-20 uur. Kinderafdeling
voor ouders 18.00-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden ge
meld bij het informatiecentrum
Geluidshinder Schiphol (tel. 020-
175000).
FRED BASSET
ABRIKOZENKOEK
r*nd rorrrn bovrn flink
na grhrel u afgehold,
nog twe* loagrkloptr
porder of trr-r fijn ge
hakte amandelen
Schep de helfl van het
boterde vorm, leg daar
af met de rr.l Zet de
half uurtje in
teljjk hete o
WIN A BORN
leuins
10 Maart 1982.
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Volgens tot dusver ontvangen
berichten valt er nauwelijks
aan te twijfelen of Mac Lean, de
dader van den moordaanslag
op Jcontnptn Victoria, is in zijne
verstandelijke vermogens ge
krenkt. Van bijzonder gewicht
is de mededeeling van den heer
Wollastan Knocher uit Dover,
die Mac Lean in 1874 voor de
jury verdedigde. "Mac Lean",
zegt hij, "leed reeds sedert ge-
ruimen tijd aan zonderlinge
schrikbeelden. Wanneer hij ie
mand in rouwgewaad op
straat ontmoette, verkeerde hij
in den waan den volgende dag
te zullen sterven. Dikwijls be
paalde hij voor zichzelven een
sterfdag, en meende eeuwig te
zullen leven indien hij dien dag
niet stierf. Zijn lichamelijke
toestand leed bijzonder onder
die voortdurende vrees. Eens
wilde hij een zeereis onderne
men en begaf zich aan boord
van een naar Amerika bestemd
schip, maar reeds te Gravesend
liet hij zich weder aan wal zet
ten, omdat hij vreesde door de
matrozen vermoord te worden
Gedurende den nacht, dien hij
aan boord doorbracht, lag hij
in zijne hut met een geopend
mes naast zich. Zijn vader deed
herhaalde pogingen hem in een
krankzinnigengesticht te plaat
sen, doch daar hij soms weder
geruimen tijd volkomen gezond
scheen, maakten de geneeshee-
ren bezwaar Herhaaldelijk be
dreigde hij zijne bloedverwan
ten met den dood, of sprak er
van om de Pauls kerk in de
lucht te laten ritegen en de
Westminster-Abdij te vernielen.
Voorts heeft hij drie maal ge
tracht een trein te doen ontspo-
Vuftxg jaar geleden
- De Japansche autoriteiten
zijn op het spoor gekomen van
een geheime organisatie, zich
noemdende "De Bond des
Doods" Zoowel de moord op
den vroegeren minister van fi
nanciën als die op baron Taku-
nflDan zouden door dec en poli
tie ken bond zijn bedreven, wel
ke grootendeels bestaat uit on
ervaren jongelieden, die zich in
het hoofd hebben gezet, dat zij
uit vaderlandsliefde dergelijke
aanslagen moeten plegen.
