Massaal proces Egypt in Comfort verrast Sinaï-soldaten Glemp vreest opstand in Polen C ES gaan vredesplan Mexico onde Assad haalt naar VS en uit Irak Israël praat over Franse kernreactor "Strijd Rode Brigades is zinloos" Doodstraffen voor moord op Sadat dreigt Avontuur trekt Nederlanders MAANDAG 8 MAART 1982 JERUZALEM (Reuter/UPI) Israël en Frankrijk zullen eind volgende maand besprekingen voeren in Parijs over de mogelijke aankoop door Israël van een Franse kernreactor. Dit heeft een Israëlische regerings functionaris gisteren meegedeeld. De besprekingen, die verder nog wa penaankopen zullen omvatten, worden gevoerd binnen de gezamenlij ke economische commissie die sinds de zesdaagse oorlog van 1967 niet meer bijeen is geweest. De regeringsfunctionaris liet verder weten dat de Israëlische minister van buitenlandse zaken, Jitzhak Sjamir, in april of mei Frankrijk zal bezoeken. Diens bezoek en de besprekingen zijn het resultaat van het officiële bezoek van de Franse president Mitterrand de afgelopen week aan Israël. De woordvoerder zei met enige nadruk dat de besprekingen over de eventuele aankoop van een Franse kernreactor nog in het allerprilste stadium zijn en slechts de mogelijkheid bestreffen van het beginnen van overleg over het kunnen aankopen van een centrale voor vreed zaam gebruik. ROME (AFP) - Vier van de vijf ontvoerders van de Amerikaanse generaal Dozier. die nu gevangen zitten, hebben hun medeleven van de Rode Brigades die op vrije voeten zijn opgeroepen hun gewapende strijd te beëindigen. Dit is zaterdag in goedingelichte kringen in de Italiaanse hoofd stad vernomen. Aan de vooravond van hun proces, dat vandaag in Verona begint, verklaarden de vier leden van de terroristische organisatie in een document van zes pagina's dat "tien jaar na het begin, de erva ring van de gewapende strijd in Italië volstrekt negatief blijkt te zijn" en zij vragen hun "kamera den" daaruit hun conclusies te trekken. Onder de ondertekenaars van de verklaring, die op 28 januari wer den gearresteerd in de flat waar zij generaal Dozier vasthielden, bevindt zich Antonio Savasta. Buitenland genschap zouden vrijlaten Dit Ontvoprrlprc heea hel Mllanese dagblad Cor- vmvuciuers UOZier. riere Delia Sera zaterdag ont- A huid. De krant baseert zich op Door zijn informatie zou de Ita liaanse politie volgens bepaalde bronnen de afgelopen anderhal ve maand in staat zijn geweest een groot aantal leden van de stadsguerrillabeweging aan te houden. De in 1978 door de "Rode Briga des" vermoorde christendemo cratische politicus Aldo Moro was ervan overtuigd dat zijn ont voerders hem na 55 dagen gevan- verklanngen die de rechter van instructie heeft opgetekend uit de mond van de gearresteerde Rode Brigadist Antomo Savasta. Deze wordt beschouwd als een leider van het commando dat ge neraal James Dozier ontvoerde. Savasta deelde mee dat Aldo Moro in de vroege ochtend van de ne gende mei 1978 werd meegeno men uit een appartement aan de Via Montalcini. In de bij het ap partement behorende garage, die geluiddicht was gemaakt, zeiden zijn bewakers, Prospero Gallina- ri en Annal Laire Braghetti, tot Aldo Moro dat deze plaats moest nemen in de kofferruimte van een Renault omdat zij hem er gens zouden vrijlaten. Maar op dat tijdstip schoot Gallinari op Moro. CAIRO (UPI/AFP/Reuter) - In Egypte zal binnenkort een proces beginnen tegen circa 1.000 mensen die worden verdacht van medeplichtigheid aan pogingen tot een staatsgreep. Onder die 1.000 zijn ook 19 van de 24 be klaagden in het proces tegen de daders van de moord aanslag op wijlen president Sadat. Tegen vijf werd za terdag de doodstraf uitgesproken. De overige 19, die nu opnieuw voor de rechter moeten verschijnen, kregen celstraffen op twee na die werden vrijgesproken. Naar van officiële Egyptische zijde gisteren werd meegedeeld, had de moord op Sadat op 6 oktober vorig jaar de eerste fase moeten zijn van een verdergaand kom- plot, dat uiteindelijk de uitroe ping van een Islamitische revolu tie naar Iraans voorbeeld ten doel had. De eerdergenoemde 1.000 mensen zullen deze week in staat van be schuldiging worden gesteld we gens het lidmaatschap van "Al Jihad" (heilige oorlog), een anti- regeringsgezinde, Islamitisch- fundamentalistische groepering "Al Jihad" had plannen voor het vermoorden van hoge regerings functionarissen, mogelijk tijdens de begrafenis van Sadat, overne ming van radio- en televisiesta tions en het uitroepen van de Is- lamistische revolutie, aldus Britten minst positief over Amerika NEW YORK (Reuter) - Een opi niepeiling in vijf Westeuropese landen heeft aangetoond dat de ondervraagde Britten het minst positief denken over de Verenig de Staten. De opiniepeiling werd afgelopen maand in opdracht van het Amerikaanse weekblad Newsweek gehouden in België, Italië, Frankrijk, West-Duitsland en Groot-Brittannië. Slechts 46 procent van de onder vraagde Britten zei dat ze posi tief oordelen over de Verenigde Staten. In Frankrijk was dat per centage 55 procent, in West- Duitsland 73, in Italië 63 en in België 49 procent. Gevraagd hoe veel vertrouwen men had in de capaciteit van de Verenigde Sta ten verstandig om te gaan met wereldproblemen zei 39 procent van de ondervraagde Britten dat ze hier niet veel vertrouwen in hadden, terwijl 21 procent er he lemaal geen vertrouwen in had. Het meeste vertroüwen in Ameri kaans kunnen toonden nog de ondervraagde Italianen: 17 pro cent zei groot vertrouwen te heb ben, in West-Duitsland was dat 16 procent. Op de vraag of de aanwezigheid van kernraketten in West-Europa de kans op een aanval verhoogt antwoordde 27 procent van de ondervraagde Westduitsers dat dit inderdaad zo was, terwijl 41 procent van mening was dat deze wapens juist een grotere bescherming boden. In Groot-Brittannië lag dit bijna andersom. 42 procent vond dat de kans op een aanval er groter mee werd en 29 procent vond kernraketten een betere bescher ming bieden. stond onlangs in de kranten. De onlusten in Assioet die na Sa- dats dood uitbraken, maakten ook deel uit van het komplot. Mohammedaanse militanten be zetten toen korte tijd het politie bureau in Assioet, onder leiding van Assem Abdel Maged en Ka- ram Zuhdi. Deze twee studenten van de plaatselijke universiteit werden zaterdag ieder tot 15 jaar dwangarbeid veroordeeld. Sjeik Omar Abdel Rahman, die werd vrijgesproken, wordt beschouwd als de geestelijk leider van de streng Islamistische groep. President Mubarak heeft nu 30 da gen de tijd om het vonnis tegen de verdachten te bekrachtigen, te verzachten of een nieuw pro ces te gelasten. In verscheidene kranten werd gisteren goedkeu rend gesproken over de dood vonnissen. In het semi-officiële blad "Al Achram" stond onder de kop het Koran-vers: "oog om oog, tand om tand en een leven voor een leven". In "Al Akhbar" stond: "we hopen dat ze anderen erop zullen wijzen die terroristi sche daden overwegen". Egypte- naren die op straat werden geïn terviewd. zeiden de vonnissen "eerlijk en acceptabel" te vin den. Abdel Halim Ramadan, de verde diger van luitenant Islambouli, hoofdverdachte van de moord op Sadat, is gistermorgen vroeg door militairen voor verhoor meegenomen, zo heeft zijn vrouw laten weten. Ramadan moet wellicht terechtstaan we gens belediging van het hof, waarvoor hij tot een celstraf van één jaar en/of een boete van 50 pond kan worden veroordeeld. De advocaat had het proces een "vervalsing" genoemd en presi dent Mubarak gevraagd in te grijpen. Ramadan werd toen de toegang tot de rechtszaal ont zegd tot de laatste dag van het proces. Onder het schreeuwen van leuzen moord op Sadat, op de uitspraak Khaled El-Islambouli, zijn veroordeeld tot de doodstraf. i het ophangen van spandoeken wachten de beklaagden, verdacht i i de Egyptische rechter. Vijf van hen, onder wie hoofdverdachte generaal Twijfel over verkiezingen El Salvador NEW YORK (Reuter/DPA/UPI/ AFP) De Mexicaanse minister van buitenlandse zaken, Jorge Castaneda, heeft zaterdag gezegd dat hij betwijfelt of de verkiezin gen die later deze maand in El Salvador worden gehouden, tot een werkelijke politieke oplos sing van de burgeroorlog zullen leiden. Castaneda besprak zaterdag tweeë- neenhalf uur lang met zijn Ame rikaanse collega Haig de Mexi caanse voorstellen om de crisis in El Salvador te beteugelen. Beide ministers verklaarden na afloop dat het onderhoud tot "grotere overeenstemming in de standpunten" heeft geleid. Mi nister Haig zei dat Castaneda een serie voorstellen heeft gedaan, die deze week in Washington zul len worden bekeken. Voor het volgende weekeinde hebben de ministers afgesproken elkaar weer te ontmoeten. Minister Castaneda zei ook te be twijfelen of de verkiezingen in El Salvador zullen doorgaan. Over de beschuldigingen van de rege- ring-Reagan dat vanuit Cuba en Nicaragua grote wapenzendin gen naar El Salvador gaan, zei Castaneda: "Daar heb ik geen be- dit geen stelling neemt tegen de grootscheepse wapenleveranties die de rebellen in El Salvador volgens Washington krijgen uit Nicaragua en Cuba. Het linkse verzet in El Salvador heeft de voorzitter van het Ame rikaanse Huis van Afgevaardig den, Thomas O'Neill, en andere leden van het Congres uitgeno digd voor een bezoek in door het verzet gecontroleerd gebied. De uitnodiging staat in een brief van een van de guerrillaleiders, Fer- man Cienfuegos, die door drie Amerikaanse congresleden die in februari in El Salvador waren, aan O'Neill is overhandigd. De woordvoerder van O'Neill zei dat deze niet van plan is de brief te beantwoorden en dat hij geen congresleden weet die op de uit nodiging willen ingaan wijs van gezien". Hij gaf toe dat Soldaten van het Salvadonaanse Sabena te verdwijnen BRUSSEL (ANP) - Herman de Croo, de (liberale) Belgische mi nister van verkeerszaken, sluit niet uit dat de Belgische nationa le luchtvaartmaatschappij, de Sabena, gaat verdwijnen. "Ik heb al laten nazien hoe de Sabe na eventueel gesloten moet wor den", aldus De Croo zaterdag in een vraaggesprek met het Vlaamse blad De Standaard. Dat kan krachtens een wet die de re gering kan maken met behulp van de speciale volmachten die ze heeft, zo zegt de minister. De Sabena-directie heeft van hem vijf weken de tijd gekregen om serieze besparingsplannen uit te werken. De minister is niet bij ster tevreden met de situatie van de staatsbedrijven die zich in de portefeuille bevinden die hij moet beheren. 'Tweehonderd topmensen bij de Sabena krijgen samen al een half miljard frank per jaar (dertig mil joen gulden) om niet te komen werken", aldus de minister. DAMASCUS (Reuter/UPI) - De president van Syrië, Hafez al-As- sad, is gisteren door aanhangers op de schouders meegedragen nadat hij in een toespraak fel van leer trok tegen Irak en de Ver enigde Staten. Onder belangstel ling van tienduizenden die voor het presidentieel gastpaleis wa ren toegestroomd, herdacht As sad de verjaardag van de revolu tie van 1963 toen zijn Baath-par- tij aan de macht kwam. Assad beschuldigde in zijn rede Irak ervan wapens en explosie ven aan de Mohammedaanse broederschap in Hama te hebben gestuurd, met steun van de Ame rikaanse inlichtingendienst CIA. Bij de mislukte opstand in het noordelijke Hama werden vol gens officiële mededelingen vo rige maand leden van de Baath- partij in hun bed vermoord. As sad beschreef het Iraakse staats hoofd, Saddam Hoessein, als "de beul van Irak". Irak leverde de mohammedaanse broederschap met medeweten van Washington ook autobom men. De broederschap zou ook aan twee recente bomaanslagen in Damascus schuldig zijn waar- HOUSTON (UPI) - Bij een brand in het nieuwe 14 verdie pingen tellende "West Chase Hilton"-hotel in Texas zijn in de nacht van vrijdag op zaterdag tien mensen omgekomen en ze ven gewond. Het vuur ontstond tegen 2 uur 's - nachts op de derde etage. De oorzaak is niet bekend. Alle do den werden op de vierde etage gevonden. bij in één geval 90 doden vielen toen een in een auto verstopte bom explodeerde. Het gaat ge woon om een bende reactionaire huurlingen die misdaden bedrij ven in ruil voor dollars en dinars, aldus Assad. Hü zei verder dat Irak in het belang van de VS en Israël zijn oorlog met Iran voortzet en riep het Iraakse leger op zich bij Syrië en Iran te voegen tegen de Iraakse regering. enkele wapens via Nicaragua naar El Salvador zijn gezonden maar omschreef de stroom als "klein en op het moment onbe langrijk". Haig noemde het overleg "con structief en een produktieve uit wisseling" maar voegde eraan toe dat "het te vroeg is te zeggen waar het heen gaat". De Amerikaanse regering heeft zich tot nu toe tegen het Mexi caanse voorstel verklaard omdat regeringsleger hebben eind ja nuari rond het gehucht El Campanario in drie aparte bloed baden meer dan honderd boeren neergeschoten of onthoofd. Dit hebben overlevenden en guerril lastrijders zaterdag meegedeeld. Een correspondent van het Ameri kaanse persbureau UPI telde 14 onthoofde lijken. Voor een kerk zag hij een massagraf van drie bij zeven meter, waar volgens boe ren, soldaten mensen in rijen op stelden en onthoofdden. Het was een aangename verras sing in Etam, het kamp in de Sinai dat na 26 april zijn oude Egyptische naam El Khoera terugkrijgt. Niet in tenten sla pen, zoals in Den Haag voor zichtig en somber was voor speld. maar in keurige fiats op comfortabele bedden. De 105 Nederlandse soldaten die deel uit gaan maken van de internationale vredesmacht in de Sinai (totaal 2500 man) krijgen twee taken. In de eer ste plaats de verbinding en communicatie en in de twee de plaats marechaussee. Etam, 15 kilometer gelegen van het nu zo roerige Yamit. is een voormalige Israëlische luchtmachtbasis in de woes tijn die in het kader van de vrede met Egypte moet wor den ontruimd. Het was een van de grootste luchtmacht bases waarover Israël be schikte. Behalve bij de in gang is er van de Israëli's nauwelijks meer iets te mer ken. Er wordt koortsachtig ge bouwd in Etam voor de 1500 soldaten die hier worden ge huisvest Etam. in de toe komst El Khoera wordt het hoofdkwartier van de vredes macht MFO Een deel van de accommodaties is van Israël gekocht, huizen, gebouwen, installaties, een deel wordt bijgebouwd, door Ameri kaanse aannemers. In no vember is de bouw begon nen, maar in december is hij pas goed op gang gekomen, waarschijnlijk net op tijd om op 25 april klaar te komen. Dat is de datum dat Israël de Sinai definitief moet verlaten volgens de afspraken van Camp David. Voor het opzetten van de tele foon- en telexverbindingen is majoor Van Dankersgoed meegekomen. Hij krijgt de beschikking over twee pelo tons, bij elkaar een man of 60, die op twee hoofdposten ge baseerd zullen worden. Sharm el Sheikh in het Zuiden, en Etam in het Noor den. Daartussenin komen nog vijf kleinere posten, met op iedere post vier Neder landse verbindingsmannen, met als taak de informatie die zij ontvangen door te geven aan het hoofdkwartier, en aan Israël en Egypte. Het werk gaat vandaag begin nen, want op het gebied van de communicatie is er behal ve een telefoonlijn nog hele maal niets. Ze gaan werken met straalverbinding en ra dioverbinding, apparatuur die uit Amerika komt. Of het op 25 april klaar zal zijn, staat volgens majoor Van Dan- kershoek nog niet vast „Op 20 maart komt de rest van de Nederlanders, en dan moeten we in ieder geval draaien". De Nederlanders zijn behalve met de verbindingstaak ook met de politietaak belast, ma joor Fabius is belast met het handhaven van tucht en orde bij de MFO. Hij moet met de 20 de chaussee die hem ter be schikking staan, niet alleen misdrijven opsporen die door MFO-soldaten worden be gaan, maar ook wandaden die tegen de MFO worden ge pleegd. Daar zitten dan aller lei internationale juridische haken en ogen aan. wat hij opereert op soeverein Egyp tisch gebied, moet handelen in overleg met Egypte en Is raël, en levert in beginsel overtreders van de wet uit aan het land waar de boos doeners vandaan komen. Van de MFO-soldaten. en de Nederlanders in het bijzon der worden niet al te veel pro blemen verwacht: het gaat om vrijwilligers, in zekere zin een elitekorps, dat anders dan in Libanon een bepaalde taak heeft, en daarvoor is uit gekozen. „In Libanon zijn tot dusver 28 gevallen voor de krijgsraad gekomen in dne jaar, op een totaal van 6000 man", aldus msgoor Fabius. Dat is een laag getal, en in de Sinai zal het waarschijnlijk nog lager zijn. De Nederlandse soldaten zijn zonder uitzondering naar de Sinai gekomen voor het avontuur, voor de verande ring. De verveling zal zeker de eerste maanden geen rol spelen, want alles moet nog worden opgebouwd. En zij zullen maar vier maanden, of sommigen zes maanden blij ven. Zo ook korporaal Leh- mann uit Zeist, een oude ge trouwe uit Libanon, die daar het vorige jaar in Unifil dienst heeft gedaan, en het nu in de Sinai het best nog wel eens over wil doen. „Het valt tot dusver enorm mee. Ik had natuurlijk nog vage beel den uit libanon. Vooral met de eerste ploeg denk je: dat wordt in tenten slapen. Maar we zitten in gerieflijke fiats, goed eten. We komen met twee op een kamer, prima" Libanon is heel anders dan de Sinai. In Libanon is actie, in de Sinai is vrede, dus juist geen actie. Wordt dat geen te leurstelling, verveling in de woestijn? Niemand schijnt daar bang voor te zijn. Aan ontspan- ningsmogelijheden ont breekt het dan ook niet. Er worden sportvelden ge bouwd. Er zijn mogelijkhe den voor voetbal, tennis, ba seball, een zwembad, veel films en in de toekomst waar schijnlijk ook videoappara tuur Verder is er een Neder landse bibliotheek JAAP VAN WESEL Minister van defensie Van Mierlo sprak zaterdag de 24 Neder landse kwartiermakers toe, die als eersten vertrokken naar de Si nai. LONDEN/WARSCHAU (AP/AFP/UPI/ DPA/Reuter) - De roomskatholieke pri maat van Polen, aartsbisschop Jozef Glemp, wenst binnen twee weken een "topconferentie" met 's-lands militaire leider, generaal Wojciech Jaruzelski, zo heeft de Britse krant "Sunday Times" be richt. Glemp is "bezorgd over de gespannen rela ties tussen kerk en staat en over het ge vaar dat het groeiende ondergrondse ver zet tegen de staat van beleg met zich mee brengt", aldus haalt de krant kerkelijke zegslieden in Polen aan. Glemp hoopt "de dialoog tussen kerk en staat, op het hoogste niveau, nieuw leven in te blazen voor dat het te laat is". Voor zover bekend hadden de twee leiders eind januan op verzoek van Jaruzelski hun laatste onderhoud. De Times meldde dat Glemp tijdens "privé- ontmoetingen met westerse bezoekers" had laten weten dat hij zich "zorgen maakte over een eventuele opstand van jongeren - in de lente of zomermaanden die zou resulteren in veel bloedvergie ten". Gisteren zei de Poolse primaat dat de Pool se kerk wel eens de moeilijkste tijd te wachten zou kunnen staan in haar dui zendjarige geschiedenis. In een volle kerk in Warschau herhaalde hij zijn op roep tot "verzoening" en sprak niet over de veroordeling tot een gevangenisstraf van een priester en de arrestatie van een andere geestelijke. De kerk heeft de laatste tijd heel wat kritiek van de autoriteiten te verduren gekregen. De oproep van Glemp tot een nationale dialoog kwam na berichten dat voorzitter Lech Walesa van de vakbond Solidariteit toestemming zal krijgen de doop van zijn jongste dochtertje bij te wonen. Zijn vrouw Het weten dat die op 21 maart plaats vindt. Lech Walesa zit sinds 12 de cember vast in een villa van de regering in de buurt van Warschau. De Sowjetleiders hebben volgens het Ita liaanse persbureau ANSA voorwaarden gesteld aan het geplande bezoek van paus Johannes Paulus II aan zijn vaderland Polen. Ze zouden willen dat hij in augus tus alleen Warschau en het bedevaart soord Czestochowa bezoekt. ANSA meldde dit weekeinde dat de pause lijke reis naar Polen in Moskou ter sprake was gekomen toen de Poolse leider gene raal Jaruzelski daar begin afgelopen week op bezoek was. Officieel komt Jo hannes Paulus II naar Polen voor de 600s- te verjaardag van de zwarte madonna van Czestochowa, een ikoon. In Polen wordt verwacht dat een bezoek van de paus onder de huidige omstandig heden voor grote moeilijkheden zou zor gen De Poolse paus. in wie de katholieke Polen een morele steun zien, zou nog meer mensen op de been brengen dan in juni 1979 by zyn eerste bezoek aan zijn vaderland na zijn ambtsaanvaarding. Toen gingen miljoenen mensen enthou siast de straat op. Zeven leden van het Amerikaanse congres sloten gisteren een bezoek aan Polen af. Ze hadden met regeringsfunctionarissen gesproken, waaronder minister van bui tenlandse zaken Jozef Czyrek Ook spra ken zij met aartsbisschop Glemp Het Poolse persbureau PAP berichtte dat de delegatie er bij president Reagan op zou aandringen de sancties tegen Polen op te heffen. Van Amerikaanse zyde werd ge zegd dat woorden van delegatieleider Da vid Obey door PAP waren "verdraaid"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 9