Ziekenhuizen in de knel
Terlouw zwak? Hoe
komen we daarbij
Geen pilotenstakdng
door Airbusconflict
Shell-tankers en Nedlloyd
ontduiken wet minimumloon
"LTS wordt ondergewaardeerd"
Hogere winst
bij Heineken
Winst NMB
fors lager
Vijf mei nu
"feestdag"
Eerste militairen in Sinaï
Belangstelling voor metaal-opleiding het laagst
Plan minister zet 20.000 banen op het spel
rjaarsbeurs
aarsbeurs plus
Binnenland
PAGINA 7
ZATERDAG 6 MAART 1982
ROTTERDAM (ANP) - De twee
grootste Nederlandse reders,
Nedlloyd en Shell-tankers, ont
duiken de wet op het minimum
loon door onderbetaling van aan
boord varende Aziaten. Volgens
een woordvoerder van het minis
terie van sociale zaken zijn beide
reders in overtreding, maar zijn
geen sancties mogelijk. De loon-
technische dienst van het minis
terie onderzoekt dit jaar de loon-
betalingen door Shell-tankers en
Nedlloyd.
Beide reders hebben naar eigen
zeggen bijna tweeduizend Azia
ten in dienst. Deze mensen ver
dienen ongeveer zeshonderd gul
den per maand. De reders zijn
gevrijwaard van boycotacties in
het buitenland door overeen
komsten met de Nederlandse
zeeliedenbond FWZ. De reders
betalen de bond jaarlijks circa
3,5 ton. De FWZ acht deze beta
lingen, zo zegt de bond, de nor-
De minister heeft de provinciebe
sturen geschreven, dat ze het
aantal ziekenhuisbedden wil te
rugbrengen tot 3,7 per duizend
inwoners en dat de provincies in
juni van haar een lijst kunnen
verwachten van ziekenhuizen
en/of afdelingen die daarom
moeten verdwijnen. Volgens de
norm zijn er 13.000 ziekenhuis-
AMSTERDAM (ANP) - Het
drankenconcern Heineken
heeft vorig jaar een netto
winst geboekt van f 120,4 min
tegen f 83,1 min in 1980. Een
stijging van 45 pet. Voorge
steld zal worden een onver
anderd contant dividend van
f3,50 per aandeel van f25,-
nominaal. Hierop komt in
mindering het al betaalde in
terim-dividend van f 1,50.
De omzet van Heineken nam
vorig jaar toe met 11,9 pet van
f 3.230 min tot f3.613 min. De
winst per aandeel over 1981
komt uit op f 8,33 tegen f 5,75
over 1980.
De jaarvergadering is op 27
april.
AMSTERDAM (GPD) - De Neder-
landsche Middenstandsbank NV
zag in 1981 de winst met 19 pro
cent dalen tot f 147,5 miljoen. Dit
als gevolg van de noodzaak aan
zienlijk meer toe te voegen aan
de voorziening algemene risico's,
namelijk f310 miljoen, dat is 45
procent meer dan in 1980. Deze
hoge dotatie weerspiegelt de ver
dergaande verslechtering van de
gang van zaken bij de cliënten
van de bank, waardoor de risi
co's in de kredietportefeuille toe-
Het bruto-resultaat van de NMB
(dus de baten minus de lasten)
steeg vorig jaar met vijf procent
tot f 593,3 miljoen. In het eerste
half jaar daalde het bruto-resul
taat met zeven procent vergele
ken met het zeer gunstige eerste
half jaar 1980. In het tweede half
jaar nam het bruto-resultaat ech
ter toe met 17 procent, vergele
ken met het tweede half jaar
1980.
De wat de bank noemt bevredigen
de ontwikkeling van het bruto-
resultaat in het gehele jaar, dank
zij het krachtige herstel van in
het tweede half jaar, is het gevolg
van een redelijke toeneming van
de bedrijfsomvang, hoewel de
kredietverlening aan het Neder
landse bedrijfsleven maar zeer
beperkt groeide. Verder kon de
stijging van de lasten worden be
perkt tot zes procent tegen tien
procent in 1980. De rentemarge
lag gemiddeld op het niveau van
het voorgaande jaar.
Het dividend wordt verlaagd van
f14 tot f 12 per aandeel. Evenals
in voorgaande jaren kan het divi
dend naar keuze worden verkre
gen geheel in contanten, dan wel
f6,75 in contanten en f2,50 in
aandelen ten laste van de agio-
reserve.
maalste zaak van de wereld en
vergelijkt ze met het aloude
"vakbondstientie".
Volgens FWZ-bestuurder C. Roo-
denburg worden de bedragen op
de FWZ-rekening gestort om het
verplichte lidmaatschap van de
vakbond te financieren. De FWZ
regelt via de internationale ver-
voersfederatie ITF voor de re
ders een zogenaamd "blue certi
ficate". Met dit certificaat wor-
bedden teveel. Vijfduizend ervan
zullen al worden afgeschreven
op grond van een vorig jaar ge
maakte afspraak tussen zieken
huizen, ziekenfondsen en over
heid, die inhield dat minder bed
den niet minder personeelsleden
zou betekenen.
De overige 8000 zullen nu ook ver
sneld moeten verdwijnen. De
sectie ziekenhuizen van de NZR
heeft vrijdag vastgesteld, dat de
minister wel steeds over minder
bedden praat, ook in de Tweede
Kamer, maar niet over de werk
gelegenheid. Als er verder niets
gebeurt zal een inkrimping van
het beddenaantal met 8000 vol
gens de NZR inderdaad 15.000
20.000 arbeidsplaatsen kosten.
De NZR voorspelt in dat geval een
"geweldig kwaliteitsverlies". De
ziekenhuizen willen namelijk
wel meewerken aan een bedden
reductie, maar de voorwaarde is
daarbij altijd geweest dat er an
dere mogelijkheden worden ge
schapen om de patiënten op te
vangen. Meer poliklinische voor
zieningen en verterking van de
eerste lijn (huisartsen, wijkver
pleging e.d.) bijvoorbeeld. Daar
van is nu volgens de NZR echter
nog geen sprake.
Het sectiebestuur heeft gisteren
besloten, de leden te informeren
over de dreigende moeilijkheden
en contact op te nemen met de
provincies. Ook heeft het vastge
steld, dat een zo grote verminde
ring van de werkgelegenheid
volkomen in strijd zou zijn met
alle pogingen van minister Den
Uyl (sociale zaken en werkgele
genheid) om geld te steken in het
tegenhouden van de groei van de
werkloosheid.
DEN HAAG (GPD) - De mi
nisterraad heeft gisteren bij
Koninklijk Besluit vastge
steld dat 5 mei „de dag is
waarop jaarlijks de bevrij
ding van het koninkrijk in
1945 van de Duitse en Japan
se bezetter wordt herdacht en
gevierd". De Tweede Kamer
had eerder op zo'n Konink
lijk Besluit aangedrongen.
Bewust heeft de regering niet
de term „nationale feestdag"
in dit verband gebruikt. Dan
zou het een algemene vrije
dag zijn. „Nu wordt het aan
de vrije beslissing van de
burgers overgelaten of het
een vrije dag zal zijn", aldus
Van Agt na afloop van de mi
nisterraad. De ambtenaren
krijgen in elk geval vrij.
den de reders gevrijwaard van
internationale acties door de ITF
in buitenlandse havens.
De reders betalen hun Aziaten,
vooral Indonesiërs en Hong-
Kong-Chinezen, 276 dollar vol
gens internationale ILO-normen.
Daarmee handelen zij correct,
mits de schepen waarop deze
Aziaten varen nooit een Neder
landse haven aandoen en bij
voorbeeld hun thuishaven in het
AMSTELVEEN - De Vereniging
van nederlandse Verkeersvlie
gers (VNV) is niet van plan het
stakingsmiddel te gebruiken om
een boordwerktuigkundige in de
cockpit van een nieuwe Airbus
A310 geplaatst te krijgen. „Een
afdwingende staking zien we
niet zitten, maar dat betekent
niet dat we ons verzet opgeven",
aldus voorzitter F. H. H. van Via-
nen van de VNV.
Het verenigingsbestuur heeft deze
week een gesprek met de minis
ter van verkeer en waterstaat
aangevraagd. De VNV wil in dit
gesprek nogeens uitleggen wel
ke bezwaren zij ziet in een door
slechts twee man gevlogen A310.
Zoals bekend heeft de KLM on
langs besloten een nieuwe Air
bus waarvan zij er tien heeft be
steld, zonder boordwerktuigkun
dige zal worden gevlogen. Dit
zeer tegen de zin van de vliegers
die een tweemansbediening on
voldoende achten.
Vorige maand gaf de VNV een
persconferentie over deze kwes
tie. De indruk werd gewekt dat
er eventueel tot staken zou wor
den overgegaan als de KLM-di-
rectie niet alsnog zou besluiten
de A310 met een boordwerktuig
kundige te laten vliegen. Het be
stuur van de VNV heeft nu bij
monde van haar voorzitter sta
ken uitgesloten. „De AelO is niet
onveilig maar ook niet optimaal
Verre-Oosten hebben. Zowel de
Nedlloyd-schepen met volgens
een woordvoerder om en nabij
de 1250 Aziaten, als de Shelltan-
kers met ongeveer driehonderd
Aziaten aan boord doen echter zo
nu en dan Nederlandse havens
aan, waardoor zij onder Neder
landse normen vallen en daar
mee in overtreding zijn De
woordvoerder van Shell geeft toe
dat de tankers van het bedrijf
Nederlandse haven niet mijden,
veilig. De werkbelasting is voor
de twee man te hoog. Aan de an
dere kant kunnen wij de tech
niek niet tegenhouden", aldus
Van Vianen.
Hij voegt er wel aan toe dat de cao-
onderhandelingen met de KLM-
directie voor de Airbus-vliegers
hard zullen worden gevoerd. De
VNV eist een aangepaste werk
en rusttijdenregeling en de sala
rissen van de vliegers zullen om
hoog moeten gaan, aldus de Ver
eniging van de Nederlandse Ver
keersvliegers.
De ondernemingsraad van de
KLM heeft gisteren het directie
besluit om de A310 zonder
boordwerktuigkundige te laten
maar is niet bekend met de over
treding.
Volgens stafdirecteur G. van Maa-
nen van Nedlloyd zou gelijke be
taling van Aziaten verstrekkende
gevolgen hebben voor de werk
gelegenheid van de Nederlandse
officieren bij de rederij- De lage
re betaling scheelt de rederij per
schip tussen de zeshonderd- en
achthonderdduizend gulden op
jaarbasis. Bij de rederij varen 120
schepen met een combinatie van
Nederlandse officieren en Aziati
sche gezellen.
De concurrentiepositie van Nedl
loyd zou volgens Van Maanen
ernstig in de knel komen indien
de rederij haar buitenlanders het
Nederlandse minimumloon zou
betalen. Van Maanen voegt daar
aan toe, dat de Aziaten volgens
daar geldende normen niet te
klagen hebben.
vliegen, geaccepteerd. De onder
nemingsraad ziet daarmee af van
de mogelijkheid om het besluit
juridisch aan te vechten.
Op grond van artikel 27 van de Wet
op de Ondernemingsraden heeft
de ondernemingsraad het recht
om besluiten van de directie
door de rechter te laten beoorde
len waar het gaat om de veilig
heid van het personeel. Tijdens
een gisteren gehouden hoorzit
ting waarvoor de directie en de
groepscommissies van vliegers
en boordwerktuigkundige waren
uitgenodigd, is echter besloten
in deze kwestie van dit recht af te
zien.
Het deze weck gepresenteerde
banenplan van Den Uyl ver
toonde één groot manco:
nieuwe economische maatre
gelen stonden er nauwelijks
in. De marktsector moest
worden versterkt, dat wel.
Maar hoe dat moest gebeuren
werd niet duidelijk.
De grote denker achter dit eu
vel, D'66-minister Jan Ter
louw, bleef bescheiden op de
achtergrond. Trefwoorden
als innovatie en nieuw indus
trieel élan, die hij tevoren bij
herhaling had uitge
schreeuwd, kregen niet de
uitbundige vertaling die het
volk had mogen verwachten.
De WIR-premies (Wet Investe-
rings Rekening) zouden weer
op ruime schaal worden uit
gedeeld. Er was net als vorig
jaar een bedrag uitgetrokken
voor de regionale investe
ringspremieregeling. Maar de
exportbevordering, de inno
vatie, het "aandachtsgebie-
denbeleid" en het sectorbe-
leid kwamen niet uit de verf.
Het bleef bij "streven naar",
"intensiveren" en "verken
ningen".
Is Terlouw daarom een zwakke
minister? Hoe komen we er
bij. Vraag het de leiders van
D'66. De media hadden de af
gelopen een hetze tegen onze
Jan ontketend Hoe hadden
ze het kunnen doen. Terlouw
heeft immers wel degelijk
economie gestudeerd, als bij
vak. Dus hij weet er ook wel
wat van. Bovendien heeft hy
de verkiezingen gewonnen.
Hij wilde een kabinet van
CDA. PvdA en D'66. Dat
kwam er. Hij wilde zes be
windslieden van zijn partij in
de coalitie. Die kwamen er
ook. Terlouw zwak? Welnee.
Economisch beleid is geen si-
nécure. Daar doe je jaren
over. Terlouw ziet dat goed.
Hij draagt dat ook uit in de
Tweede Kamer Het komt al
leen niet zo goed over. De
media pakken het niet op
Dat ligt aan de media, niet
aan Terlouw.
Feiten
Op één punt heeft de D'66-top
gelijk: de media hebben de
laatste tijd geen kans onbe
nut gelaten om scherp tegen
Terlouw uit te halen. Daarbij
Terlouw: slachtoffer...
werden vooroordelen soms
als feiten gepresenteerd Ter
wijl er toch voldoende feiten
voorhanden waren.
Neem het optreden van Ter
louw in de kamercommissie
voor economische zaken.
Een tas vol vragen over het
energiebeleid wordt op zijn
tafel neergezet. Terlouw zet
daar een schutterende beant
woording tegenover. Neem
het banenplan van Den Uyl:
weimg tot niets. Vraag een in
gewijde van het ministerie
naar het functioneren van
zijn minister. Zijn antwoord
is veelzeggend.
Terlouw is ruim vijf maanden
aan het bewind. Maar er
komt weinig uit zijn handen.
In tegenstelling tot zijn voor
ganger Van Aardenne (WD)
blijkt hij de samenhangen
van het beleid slecht te over
zien. Van Aardenne had een
feilloos geheugen voor din
gen die een jaar tevoren had
den gespeeld Terlouw moet
in veel gevallen al na twee
maanden door zijn ambtena
ren worden "bygepraat" ge
schiedenis, ontwikkeling,
stand van zaken. Hij komt
moeilijk tot beslissingen.
Zijn agenda wordt volge
propt met bijeenkomsten
buitenshuis, toespraken en
openingen. Als de bewinds
man van huis is, dansen de
ambtenaren
"High-Lights"
En dat is nog niet alles. Ook m
ondernemerskring wordt het
optreden van Terlouw met
enige zorg gadegeslagen. De
"high-lights" in onderne
mersland, toch al relative
rend waar het de politiek be
treft, gunnen hem voorlopig
het voordeel van de twijfel.
Maar zeggen er wel nadruk
kelijk bij dat er met Van Aar
denne toch wel erg goed te
praten viel.
Die ervaring heeft ook het
weekblad "De Tijd", dat deze
week fors uitpakt over Ter
louw. Het blad meldt boven
dien dat ook de consumen
tenorganisaties en de vakver
enigingen van werknemers
weinig ingenomen zijn met
de nieuwe minister van
economische zaken.
Hoe zou dat komen? Mr. J.J.
Vis, politicoloog en Eerste-
Kamerhd voor D'66, komt in
"De Tijd" met een verhelde
rende analyse. D'66, zegt hy,
heeft nooit een sterke affini
teit gehad met economische
zaken. Zaken als innovatie en
het bedrijfsleven hebben
nooit sterk in de partij ge
leefd. "En als je politieke lei
der dan op die portefeuille
gaat zitten krijgt je een vage
verhouding tussen de essen
tie van de party enerzijds en
het beleid van de voormalige
politieke leider anderzijds".
Met andere woorden: Terlouw
worstelt voortdurend met de
vraag hoe hy zijn beleid met
het D'66-potlood kan inkleu
ren. Dat dit weinig oplevert is
genoegzaam aangetoond.
Daar komt trouwens nog bij
dat hij in het kabinet voort
durend moet opboksen tegen
Den Uyl om nog enige in
breng te kunnen hebben in
het werkgelegenheidsbeleid.
Zoals we hebben gezien heeft
hij dat gevecht, althans in de
eerste ronde, verloren.
Presentatie
Maar er is meer Niet alleen
komt zijn beleid onvoldoen
de uit de verf Ook zijn pre
sentatie, die in de verkie-
zingscaravaan van een bijna
Amerikaans professioneel
gehalte was, deugt niet. Voor
de televisie komt hij niet veel
verder dan aanduidingen als
"integraal beleid", "samen
hangen" en "plaatje inkleu
ren". Zelfs zijn eigen achter
ban dreigt daarby het geloof
in de grote leider te verliezen.
Zo leert een enquête van "De
Tijd" en onderzoeker Mauri
ce de Hond dat maar liefst 47
procent van de D'66-kiezers
Terlouw vindt tegenvallen
resp. zwaar tegenvallen Dat
is meer dan het gemiddelde
van alle ondervraagden. Een
ontmoedigend resultaat, dat
ook in de top van D'66 aanlei
ding geeft tot grote zorg.
Toch is in die kring niet alle
hoop weggeëbd Sommige
profeten zien in het gestuntel
van Terlouw de ouverture
van een forse kiezerswinst
voor D'66 by de komende sta
tenverkiezingen. Zy herinne
ren gnuivend aan het Van
Agt-effect van 1977 nadat de
CDA-premier o.m in het
Menten-debat voor het oog
van het hele volk genadeloos
was afgeslacht Het slachtof
fer Van Agt deed het goed in
de huiskamers en dat resul
teerde in 1977 ui een enorme
populariteit, die zowel de
premier als zyn party ten
goede kwam.
By Terlouw ligt dat echter iets
je anders Zyn party is niet zo
homogeen als het CDA Bo
vendien hebben de D'66 kic
zers geen gemeenschappely
ke ideologie of overtuiging,
waardoor ze zich een vaste
plaats in de politieke arena
zouden kunnen verwerven.
Het slachtoffer Terlouw zal
daarom nog wel MB tijdje
zonder veel hoop zyn beleid
kunnen voortzetten.
WIM WIRTZ
ASSEN (GPD) De eerste militairen van het Nederlands Sinai-detache
ment (Sindet) vertrekken vandaag naar het Midden-Oosten. Om half
vier gaan 24 kwartiermakers naar Tel Aviv. Vandaar reist de groep
verder naar de Sinai. De kwartiermakers worden op Schiphol uitgelei
de gedaan door minister Van Mierlo van defensie en de bevelhebbers
van landmacht, luchtmacht en zeemacht.
De kwartiermakers beginnen in de Sinai met het aanleggen van commu
nicatielijnen ten behoeve van het internationale vredesleger MFO (Mul
tinational Force and Observers), waar het Nederlands Sinai-detache
ment deel van uitmaakt. De Sinai moet op 26 april door Israël zyn
ontruimd.
AMSTERDAM (ANP) - Een eerste knelpunt
voor de toestroom van arbeidskrachten naar
de metaalnijverheid ligt bij de geringe maat
schappelijke waardering voor het lager be
roepsonderwijs. De LTS moet niet afgeschil
derd worden als een laatste mogelijkheid,
maar als een opleiding die perspectieven
biedt op de arbeidsmarkt.
Dit staat in "Werken in de metaal?", een on
derzoek naar de schoolloopbaan en beroeps
keuze van leerlingen die in 1980 een Amster
damse LTS in de richting metaal verlieten.
Het is uitgevoerd door de Stichting voor
Economisch Onderzoek van de Universiteit
van Amsterdam (SEO) in opdracht van de
gemeente Amsterdam en de Economische
Technologische Dienst van Noord-Holland
(BTD). Aanleiding voor het onderzoek was
de onbevredigende aansluiting van de vraag
naar en het aanbod van metaalarbeiders op
de Amsterdamse arbeidsmarkt. Behalve een
grote openstaande vraag bestond er een aan
zienlijk aantal werkzoekenden in de metaal.
De schoolverlaters zelf laten blijkens het on
derzoek voor het merendeel positieve gelui
den horen over de keuze van de LTS. De
keuze van de richting op die school is afhan
kelijk van interesse voor het vak. De metaal
wordt daarbij als saai beschouwd, zodat
minder leerlingen die richting kiezen. Het
gemiddelde niveau van de schoolverlaters in
de metaalrichting blykt lager te zyn dan in
andere richtingen.
De onderzoekers komen verder tot de conclu
sie dat het onderwyssysteem zelf meewerkt
aan de minder goede naam die de metaal-
richting binnen de LTS heefi. Zo worden de
metaalklassen opgévuld met leerlingen die
liever iets anders hadden gedaan, maar voor
wie bij een andere richting geen plaats is.
Daar komt voor de leerlingen, die behoren tot
culturele minderheden nog bij, dat zij ge
middeld slechtere vooruitzichten op èen
baan hebben dan andere leerlingen. Zij ver
laten volgens de onderzoekers de school va
ker zonder diploma of met een diploma op
lager niveau, waardoor zy minder vaak vol
doen aan de eisen van de werkgevers.
Daarbij spelen ook taal- en andere cultuurpro
blemen een rol, evenals een "nogal stereoty
pe beeldvorming" by de werkgevers.
UTRECHT (ANP) Het bestuur van de sectie ziekenhui
zen van de Nationale Ziekenhuisraad is ongerust over de
plannen van minister Gardeniers, het aantel ziekenhuis
bedden versneld te verminderen. Als de plannen van de
minister doorgaan, kunnen er volgens het sectiebestuur
in de ziekenhuissector ten gevolge van het sluiten van
ziekenhuizen of afdelingen ervan 15.000 tot 20.000 ar
beidsplaatsen verloren gaan.
AMSTERDAM (ANP) - Twintig kaderleden van de federatie Abva-Kabo hebben gistermiddag het kantoor
van het gewest van de PvdA aan de Keizersgracht in Amsterdam bezet Zij voeren deze actie utt protest legen de
gevolgen van de zesprocents bezuinigingsoperatie van de gemeente Amsterdam aoor het sociaal-cultureel werk
Volgens de AbvalKabo betekent deze bezuiniging een verlies van 40 tot 75 arbeidsplaatsen in het welzijnswerk
7 t/m11 maart 1982
dagelijks van 9-18 uur
zondag 7/3 van 10-18 uur
Beatrixgebouw, Jaarbeurs, Utrecht
