ardeniers wekt woede op
"Er zal op me worden gelet"
Volkshuisvesting:
politiek op z'n kop
D
Arts verhandelt methadon:
vijftien maanden eel geëist
-c
iekertfondsen fel tegen afbraak
lok werkgevers tegen
.ieuw ziektewetplan
Eerste CPN-burgemeester Hanneke Jagersma van Beerta:
IRDAG 20 FEBRUARI 1982
^^Tind
;sm
r go
f;r
r ie
Binnenland
1RDAM (ANP) - "Ik heb
indeld uit angst voor de
?smaffia. Aanvankelijk was
goeder trouw. Toen het ein-
jk tot me doordrong dat er
mijn recepten handel werd
reven, durfde ik al niet meer
g. Ik was bang dat ze me aan
den geven",
aerklaart een Amsterdamse
^ftarts (53) het feit dat zij tegen
^^ling ruim 2000 recepten
xt verstrekt voor methadon
J^/methaaualon. middelen die
le onder de opiumwet vallen,
v teren stond de arts in Amster-
i terecht, samen met haar "af
ters", een 32-jarige man en
22-jarige vriendin,
er van justitie mr. F. Heems-
k was niet onder de indruk
de uitleg van de dokter:
er is geen sprake meer van
r de schreef gaan. De functie
van arts is hier als dekmantel ge
bruikt voor puur criminele acti
viteiten", vond hij, "En-van enige
bedreiging aan haar adres is
niets gebleken". Hij eiste vijftien
maanden gevangenisstraf tegen
de arts en tegen de man, die hij
als hoofddader aanmerkte, vor
derde hij achttien maanden.
De huisarts heeft het tweetal in de
loop van anderhalf jaar ongeveer
2000 recepten verstrekt voor het
heroine vervangende afkickmid
del methadon en voor methaqua
Ion, een opiaat dat het hoofdbe
standdeel vormt van het slaap
middel Mandrax.
Vooral in Amsterdam was metha-
qualon lange tijd zeer in trek bij
junkies omdat het, gecombi
neerd met alcohol, in zijn uitwer
king vergelijkbaar is met heroï
ne. De inspectie voor de volksge
zondheid heeft de Nederlandse
artsen dan ook jaren geleden al
gemaand om dit middel zo veel
mogelijk uit hun receptuur te
weren.
Wat de verstrekking van methadon
betreft gelden richtlijnen van de
inspectie. Die staan huisartsen
alleen toe om methadon aan pa
tiënten voor te schrijven als dat
gebeurt in nauw overleg met offi
ciële instanties voor drugshulp
verlening zoals de GGD, de Jelli-
nekkliniek en van instellingen
op het gebied van maatschappe
lijk werk. Bovendien moet de
verstrekking gebeuren in het ka
der van een gerichte therapie.
L. Bienfait, inspecteur voor de
volksgezondheid in Noord-Hol
land. noemde de handelwijze
van de arts "volstrekt onaccepta
bel". Hij beraadt zich op het
ogenblik nog over tuchtrechtelij
ke stappen tegen de arts.
De duizenden methadon- en me-
thaqualontabletten werden door
de twee afnemers voor één gul
den tot 1,50 aan verslaafden
verkocht. Volgens de berekenin
gen van de officier moet die han
del hun ongeveer anderhalve ton
hebben opgebracht. De arts
heeft aan de transacties behalve
een geruïneerde carrière onge
veer 23.000 gulden overgehou
den.
i nie
kendi
DEN HAAG (GPD) - De ziekenfondsen zijn zeer boos op
minister Gardeniers (volksgezondheid) omdat zjj vol
hardt in haar pogingen de bestaande schooltandverzor-
ging ter discussie te stellen. De koers van de bewinds
vrouw heeft ook de vaste Tweede Kamercommissie voor
volksgezondheid veronrust. Dees (WD) zal volgende
week een interpellatie over deze zaak aanvragen, andere
fracties steunen hem daarin.
et
J HAAG (ANP) - De wens van
_2 Kroonleden in de Sociaal Eco-
"mische Raad om te bezuinigen
k »or de premies voor de ziekte-
pt te verhogen, zal de loonkos-
met 7,5 procent opjagen, ter-
Ijl minister Den Uyl zelf ervan
jtgaat dat de loonkosten met
koguit zes procent mogen stij-
"n.
i dit argument heeft de Raad
i de Centrale Ondernemings-
I^.-ganisaties (RCO) gisteren in
;n brief aan Den Uyl zijn plan
m het advies van de Kroonle-
en in de Sociaal Economische
aad (SER) te volgen, in de prul-
inbak gegooid.
gens de werkgevers zal verho-
4 ing van de ziektewetpremies de
'sten van het bedrijfsleven met
fen half miljoen gulden per jaar
Jerzwaren. Op de loonsom, dat
fjn de totale kosten per werkne-
lier, zal dit een stijgend effect
lebben van ongeveer 1,7 procent
F xtra, zo hebben financieel des
kundigen van de RCO berekend,
werkgevers vragen de minister
net klem andermaal met een
lieuw bezuinigingsplan in de so-
iële sector te komen en daar-
iver het advies van de SER te
Tagen.
Volgens de Industriebond FNV
zijn er gisteren in 13 bedrijven
ziektewetacties gehouden. Daar
aan hebben zo'n 700 mensen
deelgenomen, die het werk voor
een half uur tot een uur onder
braken.
De Christelijke Federatie voor
Overheidspersoneel (CFO) vindt
dat er genoeg actie gevoerd is te
gen de ziektewetplannen van het
kabinet. De bond, die vorige
week zaterdag meedeed aan de
landelijke actiedag van de bon
den tegen de voorgestelde kor
ting op de ziektewetuitkeringen,
zal zijn leden niet langer oproe
pen mee te doen aan acties tegen
die plannen. De CFO vindt dat
de druk "enigermate van de ke
tel is" nu minister Den Uyl heeft
verklaard geen inbreuk te willen
doen in bestaande cao's.
De FME (werkgevers in de
metaalindustrie) vindt dat de
vakbonden hebben gevraagd op
"onredelijk" korte termijn te
gaan onderhandelen over de cao
voor dit jaar. De FME vindt dat
het overleg pas begonnen moet
worden als er een eind is ge
maakt aan de onduidelijke situa
tie die is ontstaan door de kabi
netsplannen met betrekking tot
de ziektewet.
DEN HAAG - Koningin Bea
trix schudt F NV-voorzitter
Wim Kok de hand bij het be
zoek dat zij en prins Claus
gisteren brachten aan de So
ciaal Economische Raad. De
koningin wilde zich eens
oriënteren over de werkwijze
van de SER, die gisteren ver
gaderde over een voorlopig
advies aan minister Terlouw
(economische zaken) over de
plaats en toekomst van de Ne
derlandse industrie. Van ver
schillende kanten werd dit
advies van kritiek voorzien
vanwege het vage karakter
ervan. In het advies staat
o.m. dat er een Maatschappij
voor Industriële Projecten
moet komen die aan bedrij
ven risicodragend kapitaal
kan verschaffen.
Geldloper van V2
miljoen beroofd
DEN HAAG (ANP) Bij een over
val gisterochtend op een geldlo
per van de PTT in het warenhuis
van V en D in het centrum van
Den Haag hebben twee mannen
een half miljoen gulden buitge
maakt.
Volgens de Haagse politie was de
geldloper omstreeks 11.00 uur
met een linnen zak met geld op
weg naar de PTT-vestiging in het
warenhuis. Op de derde etage
liep de geldloper over een niet
voor het publiek toegankelijke
gang, toen, twee mannen met bi
vakmutsen uit een kast kwamen.
De geldloper werd met een pi
stool bedreigd en met hand
boeien aan een buis vastge
maakt.
De ziekenfondsen spreken tegen
dat, zoals de minister aanvoert,
"een aantal ziekenfondsen" de
schooltandverzorging niet meer
als wenselijk en noodzakelijk be
schouwt. De Vereniging van Ne
derlandse Ziekenfondsen staat
nog steeds geheel achter de plan
nen voor een nieuwe opzet van
de jeugdtandzorg.
Dezer aagen neett mevrouw Gar
deniers de aangekondigde nade
re adviesaanvraag over de kwes
tie van de georganiseerde jeugd
tandzorg aan de Ziekenfonds
raad gestuurd. Bekend was al dat
zij in feite geen functie meer ziet
voor de schooltandverzorgings-
diensten en de gewone huistan
dartsen de centrale rol wil laten
spelen. Over deze zaak is eind ja
nuari in de Tweede Kamer fel ge
debatteerd.
WD, CDA, PvdA en D'66 stonden
toen achter een motie, waarin
werd gezegd dat er in brede
kring overeenstemming bestaat
over de toekomst van de jeugd
tandzorg. De regering werd uit
genodigd te handelen volgens de
plannen voor een jeugdtandzorg
in nieuwe opzet, waarmee de Ka
mer in februari 1980 haar instem
ming had betuigd, op voordracht
van mevrouw Veder-Smit, de
toenmalige staatssecretaris.
Desondanks kondigde de minister
aan de Ziekenfondsraad nader te
zullen raadplegen, vooral over de
financiële gevolgen. Zij betrok
daarbij het argument dat veel ge
meenten om financiële redenen
bezig zijn te stoppen met de beta
ling van de schooltandverzor
ging. Daar werd tegenin ge
bracht dat de ziekenfondsen, die
nu 75 procent betalen, bereid zijn
naar 100 procent te gaan.
Protest
De Vereniging van Nederlandse
Ziekenfondsen staat nog steeds
achter de plannen voor de toe
komstige jeugdtandzorg, aldus
secretaris Slotboom. „Waar me
vrouw Gardeniers het vandaan
haalt dat in ziekenfondskring an
ders wordt gedacht is ons een
raadsel. Wij beraden ons binnen
kort op stappen om daartegen
eventueel bij de minister te pro
testeren. Het is voor ons duide
lijk dat de minister tegen de
plannen is".
Eerder had de VNZ in de Zieken
fondsraad al laten weten het „on
elegant" te vinden dat de minis
ter te elfder ure (want het advies
over de uiteindelijke opzet van
de jeugdtandzorg lag al klaar)
met nadere vragen komt. „Dit is
in feite vragen naar de bekende
weg", aldus Slotboom.
Lagere groepen
Slotboom denkt dat het nu wel
weer enkele maanden kan duren
voordat de Ziekenfondsraad aan
de adviesaanvraag heeft voldaan
Hij keert zich fel tegen afbraak
van het schooltandverzorgings-
systeem, omdat het (zo argumen
teert de minister) slechts 38 pro
cent van de jeugd zou bereiken
„Hierbij gaat het juist om de la
gere sociale groepen, die anders
niet bereikt kunnen worden.
Protestactie van
Holec-personeel
HENGELO (ANP) - Ruim 1500
personeelsleden van de Hengelo
se Holec-ondernemingen Haze-
meyer en Heemaf hebben giste
ren hun werk onderbroken voor
een protest tegen het besluit van
de concernleiding om het sociaal
plan te schrappen.
Het gaat hier om een plan uit 1976,
dat in 1979 is aangevuld met het
doel de sociale nood bij ontslag
van Holec-werknemers zoveel
mogelijk te lenigen. De bonden
nemen het de directie bijzonder
kwalijk dat zij die overeenkomst
met de vakorganisaties eenzijdig
heeft beëindigd.
Districts bestuurder L. Peters van
de Industriebond FNV liet giste
ren tijdens de protestbijeen
komst in de Heemaf-kantine we
ten dat de bonden een kort ge
ding tegen de raad van bestuur
overwegen.
Het intrekken van het sociaal plan
komt op het moment dat bij Ha-
zemeyer 450 van de tweeduizend
arbeidsplaatsen op de tocht
staan.
Schoolgeld hoger
DEN HAAG (ANP) - Het school
geld voor het schooljaar 1982/83
zal vervroegd worden geïnd, en
wel in het najaar van 1982. Ver
der heeft de ministerraad giste
ren besloten dat het maximum
schoolgeld zal worden ver
hoogd van 650 tot 700 gulden.
tnneke Jagersma (30) uit Fin
sterwolde, fractieleider voor de
CPN in de Groninger Staten,
wordt burgemeester van Beer
ta. Ze wordt daarmee de eerste
communistische burgemeester
van Nederland.
inneke Jagersma, die bejaar
denwerkster is bij de stichting
Opbouw Drie Groepen in Fin-
Bterwolde, staat bekend als een
vertolkster van "fris links".
Hanneke Jagersma: 'Mijn partij
Vordt nu eirMeixjk recht gedaan".
BEERTA (GPD) - Temidden van
een tumultueuze toestand, ont
staan doordat haar benoeming 's
morgens al was uitgelekt, kreeg
Hanneke Jagersma gistermiddag
tegen drie uur eindelijk het ver
lossende telefoontje. Het was
commissaris der koningin H. L.
Vonhoff van Groningen die haar
officieel vertelde dat ze per 1
april is benoemd tot burgemees
ter van Beerta.
Hanneke Jagersma nam dan ook
de eerste echte felicitaties in ont
vangst. De veertig telefonische
gelukwensen die ze tevoren al
had gekregen moest de CPN-
fractieleidster in de Groninger
Staten nog onder voorbehoud
aannemen. Hoewel ze vrijwel ze
ker kon aanemen dat zij zou wor
den benoemd en daarmee voor
een landelijke primeur zou zor
gen, was immers nog wel de
handtekening van de koningin
onder het benoemingsbesluit no
dig.
De eerste communistische burge
meester van Nederland laat zich
na de beslissende mededeling
van het provinciehuis in een
stoel zakken en bekent behoefte
te hebben aan een beetje rust.
Haar woning aan de Hongerige
Wolf, middenin de polder van
Finsterwolde, blijft echter een
gekkenhuis.
De 30-jarige ongehuwde Hanneke
(„Ik woon samen maar dat be
schouw ik als iets strikt privé")
zegt volledig uit haar gewone
doen te zijn en niet eens de tijd te
hebben gekregen om zich na het
bezoek aan haar dagelijkse be
jaardenspreekuur te verkleden.
Op gympies en in een rode
broek, rode shawl en rode hes
waarop duidelijk zichtbaar de
button 'Stop de neutronenbom'
is gestoken, vertelt ze haar be
noeming als een politieke over
winning te zien: „Mijn partij
wordt nu eindelijk recht gedaan.
Net als een normale democrati
sche partij kunnen we ook een
burgemeester leveren. Het sluit
een periode af dat communisten
geen paspoort konden krijgen,
geen loco-burgemeester moch
ten worden, en als staatsgevaar
lijk werden aangemerkt".
Strijdbaar
Volgens haar krijgt Beerta waarin
vijf van de elf raadszetels door
partijgenoten worden bezet een
striidbare burgemeester. „Toe
vallig een lid van de CPN, maar
wel een burgemeester die er voor
iedereen zal zijn. Vanuit die posi
tie hoop ik ook op te komen voor
die bevolkigsgroepen die in de
verdrukking zitten en me daar
om zo na aan het hart liggen. Ik
besef best dat ik in die positie
best extra in de gaten zal worden
gehouden".
„En misschien zijn er ook mensen
die me een hak willen zetten om
dat ze het nog niet kunnen ver
kroppen dat er een CPN'er op de
burgemeestersstoel zit. Maar dat
zal me niets verrassen. Ik ben er
op voorbereid. Sinds ik een jaar
geleden heb gesolliciteerd en
vooral nadat ik de laatste weken
kon vermoeden dat de benoe
ming door zou gaan", aldus me
vrouw Jagersma.
Orde
De op handen zijnde benoeming
van een CPN-burgemeester in de
3050 inwoners tellende gemeente
heeft zelfs landelijke politici aan
het filosoferen gebracht over „or
de en veiligheid". De nieuwe
burgemeester is het met haar
landelijk voorman Marcus Bak
ker eens dat de communisten er
geen eigen wetten op na houaen
„Bij eventuele ordeproblemen
de politie inzetten? Ik ga er van
uit dat dit niet nodig is als je goe
de contacten met de mensen
weet op de bouwen. Dat maakt
redelijk overlag mogelijk en het
inzetten van de politie vaak niet
nodig".
Zij heeft nog geen beslissing geno
men over haar Statenüdmaat
schap dat ze sinds vier jaar be
kleedt. Ze blijft zeker lijsttrekke
van de CPN voor de a s provin
ciale verkiezingen, maar wil ei
nog over denken of ze verder ook
nog beschikbaar blijft voor de
provinciale politiek. Dat geldt
ook voor een eventuele afdracht
van een deel van haar salaris
voor de partijkas.
Noordelinge
Als statenlid liet ze haar 1500 gul
den per maand altijd volledig
naar het CPN-bureau overma
ken. „Dat gebeurde omdat ik een
beroep had Projectleider van
het bejaardenwerk in Beerta,
Finsterwolde en Nieuweschans.
Nu wordt het burgemeester
schap mijn beroep maar ik denk
dat er best wat voor de party
overschiet", aldus Hanneke.
De oppositiepartij WD die sa
men met regeringspartij
PvdA een minister by na
dwingt zijn begroting te wij
zigen. Een CDA-kamerlid dat
een PvdA-minister, als waren
ze de beste vrienden, steunt
om die wijziging tegen te
houden. D'66 als de grote
pleiter voor de eigenaar-be
woners en de WD als voor
stander van meer goedkope
huurwoningen. Het volks
huisvestingsdebat deze week
in de Tweede Karher heeft de
normale, politieke verhou
dingen in Den Haag aardig
op hun kop gezet.
CDA-woordvoerder Dijkman
voelde zich bij dit debat over
vallen door de gezamelijke
actie van PvdA'er Duinker en
WD'er De Beer. De socialist
en liberaal wilden minister
Van Dam via een wijzigings
voorstel op de begroting
dwingen 5000 extra huurwo
ningen te bouwen.
De financiering kan volgens
beide fracties op de kapitaal
markt gebeuren. Corporaties
of beleggers die de 5000 wo
ningen willen bouwen, kun
nen daar zelf leningen aan
trekken. De minister hoeft
slechts aanvullend te subsi
diëren en dat kost in het eer
ste jaar niet meer dan 3,5 mil
joen gulden. Voor dat naar
verhouding geringe bedrag
zijn, in de redenering van de
PvdA-WD gelegenheids
combinatie, niet alleen 5000
woningzoekenden extra on
der dak, maar zijn ook 5000
werkloze bouwvakkers ieder
voor precies een 'maiyaar'
onder de pannen.
Ongelukkig
Dijkman voelde zich bepaald
ongelukkig met dat voorstel.
Hij wil er niet aan omdat de
dekking voor latere jaren vol
gens hem ontbreekt. Hy voel
de zich gedwongen tegen het
voorstel te ageren, maar be
sefte dat hij zo makkelijk de
schijn op zich laadt tegen he4
opheffen van de bouwwerk
loosheid te zijn en tegen het
terugdringen van het wo
ningtekort. Volgens hem is
het voorstel van De Beer-
Duinker „wind". Hij zou het
al heel mooi vinden als volks
huisvesting ongeschonden
uit d e nieuwe bezuinigings
ronde van het kabinet komt.
Tenslotte moet dan opnieuw
4,5 miljard gulden bezuinigd
worden.
Minister Van Dam ontraadde
de Kamer zich uit te spreken
voor 5000 extra woningen
volgens het voorstel Duin-
ker-De Beer. „Er zyn gaten in
de meerjarenramingen voor
volkshuisvesting van enkele
miljarden. Het huidige beleid
de komende jaren alleen
maar voortzetten, kost al gro
te moeite", aldus Van Dam.
„Vluchten kan niet meer.
Ook niet naar de kapitaal
markt".
Ondanks die sombere woorden
maakte hij tussen de regels
wel duidelijk dat er toch nog
wel iets extra's in het vat kan
zitten. Hy onderhandelt al ge
ruime tijd met zijn collega op
financiën over een sluitend
merjarenbeleid. „Het ideale
plaatje is dan", aldus Van
Dam „nog dit jaar 130.000 wo
ningen te bouwen (inclusief
vrye sector), m 1983 en 1984
125.000, in 1985 120 000 en
dan elk jaar afzakkend met
5000". Van Dam heeft, liet hy
weten, nog niet de hoop ver
loren dat Van der Stee hem
ruimte laat een paar duizend
woningen extra te financie
ren zodat dat ideaal sneller is
bereikt.
Bemiddeling
Duinker conludeerde. „Ik heb
zelden een mildere ontrading
van een amendement ge
hoord". De bemiddeling van
CDA-fractieleider Lubbers
tussen Dykman en het duo
Duinker-De Beer bleek de
laatste avond van het debat
niet eens nodig. Duinker en
De Beer vroegen de stem
ming over hun voorstel drie
weken uit te stellen, zodat
Van Dam gelegenheid krygt
het overleg met Van der Stee
af te ronden.
„Uiteindelijk konden we het
amendement wel aanvaard
krijgen met twee stemmen
verschil als de kleine linkse
fracties meestemden", zou
Duinker na afloop zeggen.
„Maar wat heb je daaraan. De
minister komt alleen maar in
moeilykheden. We kunnen
beter eerst Zien wat het over
leg oplevert."
Het amendement blyft wel in
de lucht hangen. CDA'er
Dijkman achtte het voldoen
de de minister alleen maar te
vragen zyn best te doen in
het overleg met Financiën.
„De minister zal vechten. Hij
heeft daar al blyk van gege
ven", aldus sprong Dykman
voor Van Dam in de bres.
Stok achter deur
Duinker en De Beer echter
hebben de bewindsman daar
bij een stok achter de deur
geleverd. Ogenschijnlyk heb
ben zij Van Dam onder druk
gezet met hun wijzigings
voorstel. In feite wordt de
druk verlegd naar de minis
ter van financiën die de fi
nanciële aanspraken van Van
Dam niet kan afwijzen zon
der deze in grote problemen
met de Kamer te brengen.
van Dam: zou dat één keer
mogelijk zijn?
Van Dam zelf vond het alle
maal best „Ik heb met aan
dacht naar het onderlinge ge
ruzie geluisterd. Maar nie
mand hoeft mij van de nood
zaak te overtuigen meer te
bouwen. Aan al dit soort be
togen heb ik niets. Ik kan niet
anders dan ik nu doe".
Van Dam toonde zich in dit de
bat niet de nydige das die hy
als kamerlid voor andere mi
nisters kon zyn Uiterst wel
willend slikte hy het dat Pol
de Beer hem tot dne keer toe
per abuis als staatssecretaris
aansprak. Het debat hield hij
levendig met welwillende
grappen en vriendclykc in
terrupties.
Fel werd hy pas by het voorstel
van CDA-WD om de helft
van de 6500 extra toegewezen
woningen voor de vier grote
steden terug te halen naar de
regio. Zyn voorrangsbeleid
voor de grote steden vindt
zyn grondslag in verkiezings
programma's en regeerak
koord.
Van Dam „Ik weet dat bij zulke
debatten vooroverleg is. Jam
mer genoeg wordt tegen
woordig m deze zaal niet echt
meer besloten. Dit voorjaar
zyn er verkiezingen. Dan
moet ieder van u weer
spreekbeurten houden in de
regio. Maar kan het nou niet
zo zyn in de politiek dat wat
je in je verkiezingsprogram
ma zet en wat je in het regee-
rakoord opneemt, dat u dat
daar verdedigt Zou dat een
keer mogcLyk zijn?"
JOSESMITS
