c
Jonge geitjes zijn
Laatste dag
is beslissen
"Liever niet
eerste klas"
"Het buitenland, dat
hoeft voor mij niet"
Toerisme
De culinaire vakantie van Hans Belterman
Op vakantie mag Hans G. Bel
terman graag een culinair
hoogtepunt beleven. Waar
anderen zich bij voorkeur
vermaken in de blakerende
zon op goudgele stranden,
daar zoekt Belterman zijn
vertier bij kaarslicht aan een
goed
De Leidschendammer doet dat
niet alleen om inspiratie op te
doen voor de acht tien
kookboeken, die jaarlijks van
zijn hand verschijnen, maar
voornamelijk om zichzelf te
behagen.
Lekker eten is voor Belterman,
die tevens hoofdredacteur is
van Alliance Gastronomique
(„magazine van goede
smaak"), een opperste ge
neugte. Een genoegdoening
die je niet overal kunt bele
ven. Belterman mag zich dan
ook graag laten leiden door
de Guide Michelin en de
Gault en Millau. Met deze
twee gidsen op zak gaan zijn
vrouw en hij dit voorjaar naar
Frankrijk en Spanje. Vakan
tie.
Gereserveerd heeft de Leid
schendammer daarvoor al
het nodige. Geen hotelka
mers, maar tafeltjes. Dat
moet als je op culinaire
vakantie wilt: de gerenom
meerde restaurants zitten
soms weken van tevoren al
vol.
Wanneer Belterman aan
schuift, dan vervagen voor
hem begrippen als tijd. Niet
zomaar kiest hij zijn menu,
dat doet hij met zorg. Dat ver
eist enige kennis en innerlij
ke rust. Lekker eten doe je
daarom niet eventjes, dat
moet je kunnen en hangt
nauw samen met de ambian
ce. Is die geanimeerd en het
gerecht enigszins exclusief
en mooi aangekleed, dan wil
Belterman nog wel eens ge
charmeerd raken.
Geitjes
Voor zuurkool met worst loopt
hij nauwelijks meer warm,
daar is zijn smaak te verwend
voor geworden. Anders is het
wanneer de spijskaart jonge
geitjes vermeldt. Die zijn,
mits goed bereid, niet te ver
smaden, weet Belterman. En
die gaat hij dan ook eten. Tijd
en plaats staan al vast. Het
wordt een mooie avond in
mei: de maand waarin jonge
geitjes voor de bijl gaan. En
de plaats is restaurant 'Les
Trois Gros' in Roanne, een
dorpje dat niet ver van de
Bourgogne ligt en bekend is
om z'n jonge geitjes. Tegelijk
is dat het advies van Belter
man aan iedere culinaire
vakantieganger: eet dié ge
rechten, welke in de omge
ving gekweekt of geteeld
worden, dan zit u altijd goed.
Vorig jaar was Hans Belterman
reisleider van een culinair
uitstapje. Het betrof een vier
daagse rondgang langs Ma-
drileense restaurants, zoals
Al Bai Sin, Zala Cain, Hör-
cher en Jockeyclub. Een ver
kenning die volgens Belter
man zeer de moeite waard
was, „omdat de Spaanse keu
ken op een hoog niveau staat.
De keuken van Galliciè
springt er zelfs uit."
A raison van twaalfhonderd
gulden bezocht men vier da
gen lang musea en zat men
aan de dis, want daar ging het
om. Met zorg werd het eten
geproefd en werd er gedis
cussieerd over bij wijze van
spreken dat ene teentje kno
flook, wat aan de ravigotte-
saus misschien dat ietsje
pietsje meer aroma had toe
gevoegd. Niet zelden werd de
kok erbij geroepen en ge
vraagd of hij bij nader inzien
ook niet meende dat de ge
serveerde Rioja-wijn in een
iets mildere uitvoering wat
ronder op de tong had gele
gen.
Rivierkreeft
Zwaar getafeld werd er even
wel niet. Het buikje rond
eten, zo laat Belterman we
ten, kent de gastronoom niet.
„Dat laten we liever over aan
de holle bolle Gijzen. Laten
die maar erwtensoep en hut
spot eten. Aan hun is het ge
raffineerde eten niet be
steed."
Een even uitgesproken mening
heeft de Leidschendammer
over bistro's. Deze eethuizen,
waar de eet-leek culinaire
hoogstandjes verwacht,
mijdt Belterman. Hij noemt
ze „slappe aftreksels van oud
bruin gedoe die goede restau
rants proberen na te apen
door rivierkreeft op de kaart
Hans Belterman: "Laat de holle bolle Gijzen maar hutspot
en erwtensoep eten".
te zetten, maar die dan zo
snel klaarmaken dat het
smaakt naar elastiek."
Belterman betreurt het enigs
zins dat het culinaire toeris
me in Nederland maar nau
welijks van de grond wi) ko
men. In Amerika leeft deze
vorm van vakantie daarente
gen wel. Wekelijks gaan hele
groepen Amerikanen naar
Frankrijk om te eten. „Het
leuke is dat je zo'n vakantie
zo duur kunt maken als je
zelf wilt. En je hoeft er niet
per se voor naar het buiten
land. In Zuid-Limburg kan
het ook."
Watertandend hoort Belterman
vervolgens aan hoe zijn
vrouw vertelt van verse as
perges eten in Wellerlooi.
„Ook dat past uitstekend in
een culinaire vakantie", zegt
hij dan, „alleen moet ie niet
met teveel mensen gaan,
want zoveel zielen zoveel
smaken. De één wil dan dit
(foto Peter Senteur).
Parelhoen
„Pas ook op", adviseert hij,
„dat je niet een overdreven
dure wijn bij het eten bestelt,
want daar zijn wij Nederlan
ders gauw toe geneigd. En als
je iets verkeerds proeft, wees
dan zo verstandig en zeg er
wat van. Dat stelt de restaura
teur alleen maar op prijs."
„Als je twijfelt, neem dan een
streekspecialiteit of het dag
menu. Soms eet het halve
dorp dat, dus kun je er van op
aan dat het pico bello in orde
Behalve bij jonge geitjes loopt
hem het water ook uit de
mond als hij warme parel
hoen ruikt. „Het klinkt sno
bistisch, maar ganzelever
vind ik ook zo lekker", be
kent hij nog. Zijn buikje valt
nogal mee.
De Leidse mevrouw Van Kes-
sel al zo'n vijftien jaar is ze
bezeten door het bridge spel
- wuift het misverstand
maar meteen weg. Nee. de
bridge-gekken die boeken
voor een speciale bridge-reis
zitten niet van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat te
spelen. Als dat zo was, zou
den de hobbyisten toch niet
die vele kilometers gaan rei
zen alvorens zich rond de
groene tafel te scharen?
Het bridgen tijdens de tiental
len bridge-reizen, die als de
bekende paddestoelen uit de
grond schieten, blijft volgens
mevTouw Van Kessel dus be
perkt tot de avonduren.
"Maar er zijn natuurlijk wel
fanatiekelingen die 's mid
dags niet meegaan met de ex
cursies om alvast voor de lol
te gaan spelen. En de organi
satoren van zo'n reis stellen
meestal dat er bij voldoende
deelname óók 's middags kan
worden gebridged
Zij kan het weten. Niet alleen
organiseert mevrouw Van
Kessel dergelijke tripjes zelf
als leidster van de bridge
club van de Nederlandse Ver
eniging van Huisvrouwen (af
deling Leiden), zij en haar
man boeken regelmatig een
een bridge-reis bij "de com-
merciêlen". Overigens was
het juist de bridge-afdeling
van de Vereniging, die vier
jaar geleden als één van de
eerste met specifieke bridge-
reizen begon. Dit néyaar zul
len de (huis)vrouwen voor de
vierde keer op stap gaan met
de kaarten in hun koffers.
Oneven
Overigens zijn haar ervaringen,
opgedaan tijdens bridge-rei
zen van anderen, niet louter
positief te noemen. Mevrouw
Van Kessel: "Ik heb wel eens
meegemaakt dat we een one
ven aantal spelers hadden. Je
speelt met een vaste partner
tegen een ander paar, dus je
moet een aantal spelers heb
ben dat deelbaar is door vier.
Nou, dat was dan niet zo en
toen zat iedereen elke avond
een keer een half uur te nik
sen. Daar is niets aan. Als ik
zelf een reis organiseer dan
zorg ik er ook voor, al moet ik
hemel en aarde bewegen, om
een juist aantal deelnemers te
hebben".
Voorwaarde nummer twee
voor het slagen van een brid
ge-reis is volgens mevrouw
Van Kessel dat de verlichting
in de zaal waar wordt ge
speeld beslist niet te intiem
en te gedempt is. "Dan zit je
te turen op je kaarten, of je
moet de hele boel, al die ta
fels en stoelen, gaan versle
pen om ze zo dicht mogelijk
bij de lampen te hebben
staan".
(foto Holvmst)
Mevrouw Van Kessel: Het verveelt nooit".
De bridge-vakantie van
mevouw Van Kessel
En tenslotte is het toch wel
noodzaak dat de bewuste ac
commodatie een aparte ruim
te heeft waarin de bridgers
zich kunnen terugtrekken.
Het is ronduit lastig om in de
eetzaal te moeten spelen,
waar andere (dronken) gas
ten de groep kunnen lastig
vallen.
Maar is aan alle voorwaarden
voldaan, dan staat niets het
slagen van de bridge-reis
meer in de weg. "Nee, want
de sfeer op zo'n trip is altijd
goed" zegt mevrouw Van
Kessel.
Hangen
"Weet je wat het Is: bij een ge
wone reis zit je altijd met het
probleem: wat doé je 's
avonds. Die avonden worden
gevuld door óf het houden
van roddelpartijen, óf het
hangen aan de bar van het
hotel. En nu leef je naar die
avonden toe met z'n allen.
Het bridge-element schept
ook een band met je reisge
noten. Want het leuke is dat
je ergens bent waar iederéén
hetzelfde leuk vindt. Tien te
gen één dat je tijdens het di
ner met je tafelgenoten in
contact komt. Je vraagt 's hoe
het de vorige avond ging met
die ander, of hij óók Noord-
Zuid speelde."
Uitvoerig en geduldig vertelt
mevrouw Van Kessel hoe het
als ingewikkeld bekend
staande bridge spel dient te
worden gespeeld. En hoe het
je in beslag neemt. "Want het
verveelt nooit. Het kén nooit
gaan vervelen, omdat je
steeds blijft leren. En. om op
de reizen terug te komen, je
speelt in competitie-verband.
Je kijkt uit naar de laatste
avond, want die is beslissend.
Elke avond neem je je aantal
gehaalde punten méé naar de
volgende drive".
Maar verveelt het nooit om in je
vakantie elke avond maar
weer datzelfde spel te moeten
spelen? Volgens de bndge-fa-
naticus is dat zeer beslist niet
het geval. ("Hoewel het zéér
vermoeiend is hoor, dat brid
gen".) Goed, de vakantiegan
gers mogen aan het einde van
de dag eens bekaf terugko
men van de excursie, en ner
gens meer zin in hebben: een
maal opgefrist en met een
volle maag kent het enthou
siasme voor het kaartspel
geen grenzen meer. "Dan ga
je vol moed, vol vuur weer
zitten, vanaf een uur of acht
tot toch zeker elf uur, half
twaalf....".
Van je hobby je vakantie maken. Wéér een nieuwe ri__r ii;on unon5nn
trend in het toch al zo bont geschakeerde vader- J, noenson
landse vakantie-patroon. Vier varianten op een rij- 6n Sjak Jansen
tje.
Antieke locomotieven in plaats
van kunstschatten, enkelvou
dige spoorlijntjes voor kathe
dralen. De Hoogmadese arts
H.M.J. Krans gaat het tijdens
zijn vakantiereizen niet in de
eerste plaats om de toeristi
sche bezienswaardigheden.
Als hij wat cultuur opsnuift is
dat meegenomen. Maar veel
belangrijker is het reizen
vóór en mét de vervoermid
delen die hem al vanaf prille
leeftijd intrigeren: tram en
trein.
Spoor- en tramlijnen, antiek én
ultramodern materieel, de di
versiteit aan trajecten in alle
hoeken van de wereld, alles
wordt door hem nauwkeurig
gadegeslagen en zo nodig op
de gevoelige plaat vastge
legd. En Krans is niet de eni
ge. De Nederlandse Vereni
ging van Belangstellenden in
het Spoor- en Tramwezen or
ganiseert regelmatig 'trein
reizen' waaraan steevast door
tientallen hobbyisten wordt
deelgenomen.
Indonesië
De Hoogmadenaar wacht mo
menteel bijvoorbeeld op de
definitieve toezegging van de
vereniging dat voor hem een
plaatsje is gereserveerd bij de
reis naar Indonesië, die deze
zomer wederom groten
deels per trein wordt ge
maakt. En hij heeft plakboe
ken vol stille getuigen van
vorige vakanties in diverse
delen van de wereld: India,
Egypte, Portugal. Groepsrei
zen waarbij 't aantal winkel
ochtenden, vrije middagen
en toeristische uitstapjes be
perkt bleef. Het strakke sche
ma liet doorgaans weinig tijd
aan andere bezienswaardig
heden dan dat smalspoorlijn
tje (Lissabon), de suiker-
spoorlijn (Bandoeng) en het
meest omvangrijke tramnet
(Milaan).
De hobby van Krans en zijn
reisgenoten blijft niet be
perkt tot het aanschouwen
van trams en treinen met his
torische waarde. Dr Krans:
"Nee, dat denkt men wel,
maar als een in rails geïnte
resseerde ben je geboeid
door leiike aspecten van die
vervoermiddelen. En daarbij
horen ook de nieuwe ontwik
kelingen".
De trein-vakantie van dr. Krans
Het grote voordeel om de ob
jecten per groep te bekijken
is volgens dr. Krans "dat je
als groep veel meer voor el
kaar krijgt dan als particulier.
De Vereniging kan wat rége
len. Dat je bijvoorbeeld in In
dia in een trein zit die langza
mer rijdt dan gewoonlijk, zo
dat je wat kunt zien en foto's
kunt maken. Of datje een ei
gen rijtuig krijgt, zonder air
conditioning. Want in een rij
tuig mét kun je de ramen niet
openmaken, en daardoor
weer geen foto's maken...."
Vliegtuig
De rail-liefhebbers zijn niet zo
'blind' dat ze koste wat het
kost alle afstanden met vier
wielers willen afleggen. Ze
begrypen ook wel dat de
heen- en terugreis naar een
land als India sneller per
vliegtuig kan worden afge
legd Eenmaal in het land van
bestemming aangekomen
schikken ze zich wei in een
strak tijdschema om zoveel
mogelijk materieel te zien én
om alle verbindingen te ha
len. Krans: "Je bent met het
trein- en tramvervoer natuur
lijk aan schema's gebonden.
Daarnaast loop je, vooral in
het buitenland, vaak de kans
op vertragingen. Dat moet je
er allemaal voor over hebben.
Iemand die met gediscipli
neerd is, die met tegen tegen
slagen en vertragingen kan
en z'n humeur verliest heeft
natuurlijk een heel vervelen
de vakantie".
Lang niet iedereen begrijpt de
passie van de treinreizigers.
De gidsen van de groep bij
voorbeeld zijn doorgaans
stomverbaasd dat die Hollan
ders geen prijs stellen op de
luxe die de doorsnee-toerist
prefereert. Een eerste klas
coupé wijst de groep in prin
cipe af. Liever reizen de fana
ten in een gewone coupé, sa
men met de autochtone be
volking Krans "Zo kom je
tenminste te weten hoe de
bevolking leeft, hoe ze is. Wat
leer je nou van de mensen
kennen als je bus-in, bus-uit,
van hotel naar hotel wordt
gesleept?"
Heel vreemd kyken de begelei
ders ook op bij de gewoonte
om tijdens elke stop bij een
station uit de trein te rennen,
vlug-vlug wat foto's te knip
pen om snel de coupé weer in
te stappen. Wat die mensen
beziélt?
Herhaling
Krans kan ook niet precies om
schrijven wat hem en zijn
geestverwanten precies boeit
aan alles wat met treinen en
trams, met spoorweg, rails en
trambanen, te maken heeft.
"Ik vermoed dat t het herha
lingselement is. Maar het in
trigerende is ook dat zo'n lijn
altijd ergens heen loopt. Die
rails verdelen zich wel, maar
nooit in een oneindig aantal
splitsingen. Kortom, het is
overzichtelijk, vertrouwd, en
daarbij voelen mensen zich
prettig, denk ik"
Wat Krans betreft blijft de 'ver
slaving' aan de rails beperkt
tot de avonduren en de
vakanties. Een pnma vorm
van ontspanning naast het
werk als hoogleraar endocri
nologie Wel is de hobby
doorgedrongen in zyn werk
kamer in het AZL: foto's, ka
lenders, een poster en een
houten kindertreintje zyn
daarvan de bewijzen. Krans
"Je raakt door alles wat met
de rails samenhangt nooit
verzadigd. Als ik m Neder
land met de trein reis, en dat
doe ik natuurlijk zo vaak als
maar mogelyk is, let ik ook
altijd op wat zich in en om
het station afspeelt. Als ik ge
woon voor mezelf op vakan
tie ben ga ik ook altijd stie
kem even kijken welke num
mers de treinen hebben, wel
ke vertragingen er zyn, hoe
het met het materieel is ge
steld.. het wordt een soort
automatisme"
Hoeveel peseta's een pina cola-
da in Benidorm kost, daar
heeft Ton Simonis uit Den
Haag geen flauw idee van.
Wel weet hij de prijs van een
kop gebonden kippesoep in
hotel-restaurant Het Piashuis
aan de Noordense Plassen.
Simonis (55) is er kind aan huis.
Vrije tijd betekent voor hem
al jaren vissen op de Noor
dense Plassen. En voor z'n
natje en z'n droogje wendt hy
zich dan steevast tot de
waard en waardin van Het
Piashuis.
In het begin overnachtte de Ha
genaar er ook, evenals zovele
sportvissers. Maar tegen
woordig beschikt hij over een
zomerhuisje, er vlakbij.
Breekt de vakantie aan of be
gint het weekeinde, dan stapt
Simonis in zijn auto en rijdt
naar z'n huisje.
Zijn vrouw gaat nimmer mee,
maar dat deert hem aller
minst. „Ze heeft er tot verba
zing van velen nooit een on
vertogen woord over gezegd.
Ze weet dat ik alleen moet
zijn, als ik de plas op ga", al
dus Simonis. „Vissen moetje
in je eentje doen", vindt hij,
„anders jaag je de vis weg.
Met z'n tweeën kan wel gezel
lig zijn, maar je maakt altijd
Ierland
In Ierland, dat als walhalla van
de vissport doorgaat, heeft
Simonis nog nooit een hen
geltje uitgewoipen. „Ik ken
elk visstekje in Nederland,
maar het buitenland, dat
hoeft voor mij niet. Ik spreek
die talen niet. En waarom zou
ik ook? In ons land barst het
van de vis. De Noordense
Plas is nota bene een karper-
put. Ik heb er van de zomer
nog eentje van 24 pond ge
vangen. En in de winter zit er
veel roofvis, vis ik op snoek
en snoekbaars."
Ligt er een laag ijs op de plas,
dan is dat voor Simonis geen
beletsel om naar zijn huisje in
Noorden te gaan. „Dan sla ik
gewoon een wak in het ijs of
ik ga gezellig kaarten in Het
Piashuis. Daar hebben we
een pokerclubje."
Simonis zegt in de loop der ja
ren in en rond Het Piashuis
veel vrienden te hebben ge
maakt. „We zijn allemaal lid
van stichting De Noordense
Plassen: een vriendenclub.
Ze komen uit alle delen van
ons land, ja zelfs van over de
grens. En allemaal om te vis-
Karpers
Het afgelopen seizoen ving Si
monis op de Noordense Plas
sen 195 karpers. Allemaal
heeft hij ze teruggezet: hij
voelt zich op en top sportvis
ser. In tegenstelling tot som
mige biologen vindt hij niet
dat sportvissers zich aan die
renmishandeling schuldig
maken.
„Laat mij maar vissen", zegt de
Hagenaar. „Dat is mijn ma
nier om tót rust te komen. En
het fijne van Noorden is: het
is maar drie kwartiertjes rij
den. Zo vallen mijn vakanties
ook nooit duur uit. Eten doe
ik in Het Piashuis en voor de
rest heb ik alleen mijn vis
spullen nodig."
„Vis zit er op de plas voldoen
de. Vooral witvis. Daar hoef
ik niet voor naar Ierland.
Nee, die centen steek ik mooi
in mijn zak", aldus Simonis
tot besluit. Hij staat alweer te
popelen om zyn hengeltje uit
te werpen.
Ton Simonis: "Vissen moet je in je eentje doen"
De vis-vakantie van Ton Simonis
