Unieke expositie
over vissersvrouwen
Rattenplaag in Valkenburg
Honkballers krijgen
'uitgekleed' complex
'Toen ik het toilet inkwam, schoten ze meteen de pot in
Katwijkse
wapendief
verdacht
van meer
inbraken
Inbraken in
kantines van
sportclubs
Lisses Polen-transport
vertrokken
ftIJDAG 19 FEBRUARI 1982
Streek
TjAARDIN GEN/KAT
WIJK - "Ik ging altijd uit
wuiven. Dat was soms
koud, hoor. En was het
ruw weer, een wilde zee-
...nou, dan ging je d'r hui
lend weg". Het is een van
de kenmerkende uitspra
ken die vier Leidse stu
denten noteerden uit de
mond van een vissers
vrouw.
Ie studenten, Liane van der Lin-
den, Anneke Lambrechts, Agnes
van Steen en Annemiek van der
Veen, hebben zich de afgelopen
maanden beziggehouden met
een onderzoek naar de rol van de
vissersvrouw in de periode 1900-
1940. Alle mogelijke documenta
tie werd doorgenomen en inter
views werden afgenomen om
een juist beeld te krijgen van de
levenswijze van de vissersvrouw
in die tijd. Drie vissersdorpen
stonden model voor het onder
zoek: Katwijk, Scheveningen en
Vlaardingen.
rezien de al bestaande interesse
voor dit onderwerp bij het Vissè-
rijmuseum in Vlaardingen is me
de dankzij reeds bestaande con
tacten tussen dit musuem en de
Leidse universiteit een tentoon
stelling ontstaan, waarin het re
sultaat van het onderzoek in
beeld en geschrift is neergelegd.
Uitspraken gedaan door de vis
sersvrouwen zijn dan ook terug
te vinden in de bijschriften van
de vele foto's die tentoon zijn ge
steld.
Poppen
Oip een duidelijk beeld te schep
pen bij de bezoekers is gekozen
voor drie hoofdgroepen: de on
getrouwde vissersvrouw, de ge
huwde vissersvrouw en de vis
sersweduwe. Elke groep is weer
onderverdeeld in een aantal ru
brieken, zoals onder meer het ge
loof, de angst, de arbeidsomstan
digheden en sociale omgang.
De vormgeving bestaat met alleen
uit foto's, maar ook uit schilderij
en, kleine voorwerpen en drie le
vensgrote poppen. Materiaal dat
beschikbaar is gesteld door tal
van instellingen, waaronder ook
het genootschap Oud-Katwijk.
De levensgrote poppen, voorstel
lend een Katwijkse, Scheve-
ningse en Vlaardingse vissers
vrouw, zijn tussen de foto's en
bijbehorende teksten opgesteld.
Museumdirecteur Van Dorp
daarover: "We wilden die figuren
niet laten domineren. Ze trekken
nog al gauw de aandacht en dat
is eigenlijk niet de bedoeling van
deze expositie. Het gaat uiteinde
lijk om de sociale geschiedenis
van de vissersvrouw en niet om
de klederdracht om maar iets te
noemen".
Directeur van Dorp toont zich bij
zonder verheugd met de exposi
tie. Hij zegt: "Wij waren het al
veel langer van plan, maar de
mogelijkheden daartoe ontbra
ken omdat wij niet meer de be
schikking hebben over een histo
ricus die dat allemaal voor ons
kan uitzoeken. Via de Leidse
universiteit en met name profes
sor De Bruijn, die het project
heeft geleid, is dit toch mogelijk
gemaakt".
Kerels
Van Dorp vindt het nuttig dat de
expositie over de vissersvrouw
plaatsvindt. "Wie aan de visserij
denkt, denkt aan kerels: de vis
sers, of de mannen in de visver-
werkende bedrijven. Maar ook
de vrouw en de kinderen speel
den een belangrijke rol. Minder
opvallend en daardoor meestal
onderschat. Maar absoluut on
misbaar. Dat hebben wij hier ook
willen aantonen".
Volgens Van Dorp leven in ons
land dikwijls verkeerde gedach
ten over de levenswijze van de
vissersvrouw. Hij vertelt: "Snel
doemt het beeld van Kniertje op
in Heijermans' roman Op hoop
van zegen. Anders gezegd: het
eenzijdige beeld van de zwaarbe
proefde vrouw. Dat verhaal klopt
slechts voor een deel. Maar ook
andere verhalen deugen niet al
tijd", zo gaat Van Dorp, zelf
stammend uit een vissersfamilie,
verder. "Dat zij een zeer zelfstan
dige vrouw was, het toonbeeld
van de hedendaagse emancipa
tiegedachte is ook maar ten dele
waar. Beide verhalen zijn slechts
gedeeltelijk juist. Het onderzoek
heeft dat wel uitgewezen. Duide
lijk is wel dat de visservrouw be
langrijk is geweest voor de gehe
le visserij. Een vrouw die voor de
achterban zorg droeg. Daarom
rol gespeeld in het leven van de
vissersvrouw: "Van de burgerlij
ke overheid hadden zij nog niet
veel te verwachten. Hun geloof
en ook het contact met andere
vissersvrouwen, daar waren zij
in feite op aangewezen".
De expositie in het Vlaardingse
Visserijmuseum, die vanmiddag
officieel is geopend, is tot en met
30 september van dit jaar te zien.
De openingstyden zijn op werk
dagen van 10.00 tot 17.00 uur en
op zon- en feestdagen van 14.00
tot 17.00 uur.
Een bekend beeld: een vissersvrouw turend over de zee.
ook luidt het motto van de expo
sitie Vissersvrouw, zelfstandig
tegen wil en dank".
Karakter
Voor de periode 1900-1940 is geko
zen omdat, aldus Van Dorp, na
de Tweede Wereldoorlog de mo
dernisatie zich ook in de visserij
heeft ingezet. "En van voor 1940
ontbrak de juiste en betrouwba
re informatie. Nu kon de infor
matie ook worden getoetst door
de gesprekken die met de vis
sersvrouwen zijn gevoerd", al
dus de museumdirecteur
Volgens Van Dorp bevestigden de
gesprekken veel veronderstellin
gen. "Het besloten karakter
kwam duidelijk naar voren. Nog
steeds blijken sommige vrouwen
er moeite mee te hebben om over
tal van zaken openlijk te praten.
Zoals het geloof. Zij beschouwen
dat nog steeds als iets van hen
zelf, waarover zij zich liever niet
al te veel uitlaten".
Het geloof heeft ook, zo benadrukt
Van Dorp altijd een belangrijke
AJLPHEN AAN DEN RIJN - De
beste oplossing voor de accom
modatieproblemen van de honk
balvereniging Alphians is de
aanleg van een "uitgekleed"
complex aan de Bruins Slotsin-
gel, daar waar oorspronkelijk de
nieuwe honkbakaccommodatie
zou worden aangelegd.
De drie ton die de gemeenteraad
vorig jaar heeft uitgetrokken
voor een opknapbeurt van het
oude Alphians-complex kan be
ter voor iets ander worden ge
bruikt, omdat het, indien dit niet
gebeurt, weggegooid geld is.
Dit is althans de conclusie waartoe
het bestuur van de Alphense
Sportstichting gisteravond
kwam. Dit gebeurde naar aanlei
ding van een rapport van de ge
meentelijke dienst openbare
werken, waarin de varianten
voor de oplossing van het Al-
phians-probleem op een rijtje
zijn gezet.
De mogelijke varianten zijn als eer
ste de oorspronkelijke aanleg het
gehele complex aan de Bruins
Slotsingel tegen een bedrag van
5KIEN - Tijdens de strijd om de
Westduitse titel alpine skiën in
Bolsterlang is tijdens het inskiën
de 16-jarige Uwe Piske om het le
ven gekomem_Hij was op slag
dood.
WIELRENNEN - De Brit Paul
Sherwen heeft gisteren de eerste
etappe van de Ronde van de Mid
dellandse Zee gewonnen. Hij leg
de de 159 kilometer af in vier uur,
twee minuten en 21 seconden.
hier achter waren wekenlang be
vroren", zegt mevrouw Van
Woerden. "De honger heeft die
beesten naar de huizen gedre
ven".
Mevrouw Van Peursem geeft de
schuld ook aan de bewoners. "Er
ligt hier vaak vuil op straat. Vuil
niszakken worden te vroeg bui-
tengezet, of niet goed dichtge
bonden. Mensen gooien vaak
etensresten uit het raam. Dan
vraag je erom".
Andere bewoners beamen dat dat
vaak gebeurde, maar volgens
mevrouw Van Woerden zit de
schrik er nu goed in. "Sinds veel
mensen hier ratten hebben ge
zien, wordt er niks meer in de
tuin gegooid", zegt ze.
De gemeente zegt weinig aan de
rattenoverlast te kunnen doen.
"Als mensen last van ratten heb
ben, kunnen ze bij ons rattenrin-
gen krijgen", vertelt de heer Stn-
kwerda. "Daar wordt hun bloed
dun van en dan lopen ze leeg.
Overigens hebben we maar zel
den last van ratten in Valken
burg. Ik heb in de afgelopen we
ken uit de Marinus Poststraat
ook maar één melding ontvan
gen". Ook van eerdere overlast in
deze straat is Strikwerda niets
bekend.
Strikwerda vermoedt dat de hoge
grondwaterstand van de laatste
weken de ratten omhoog heeft
gedreven.
KATWIJK De 19-jange Katwy-
ker, die onlangs werd aangehou
den in verband met een grote wa
pendiefstal in Steenwijk en by
de marechaussee te boek staat
als hoofdverdachte, blijkt ook
verantwoordelijk voor een aantal
inbraken in de badplaats.
Vojgens een woordvoerder van de
politie is na verhoor vast komen
te staan dat de man eveneens be
trokken is geweest bij in totaal
twaalf inbraken waarby voor
ruim 10.000 gulden is buitge
maakt. De inbraken werden ge
pleegd in scholen en winkels.
Het onderzoek wordt nog steeds
voortgezet, aldus de politie. Zo
als bekend zitten nog twee van
de aanvankelijk vier aangehou
den mannen uit Katwijk, Rijns-
burg en Noordwijkerhout vast.
De andere twee werden enige
tijd geleden al op vrije voeten ge-
strirt
drie miljoen gulden. De tweede
mogelijkheid is een uitgeklede
versie hiervan, dat wil zeggen,
met een minimaal softbalveld,
zonder beplanting, zonder bewa-
teringsinstallatie en met een mi
nimale aanleg van paden, voor
ongeveer twee miljoen gulden.
Het oude veld kon ook nog twee
oplossingen bieden. Ten eerste
een opknapbeurt voor anderhalf
tot drie ton. De laatste mogelijk
heid zou zijn de aanleg van het
nieuwe complex op het oude ter
rein in Nieuwe Sloot, voor 2,3
miljoen gulden.
Gek
In verband met de uit het rapport
van Openbare Werken gebleken
slechte gesteldheid van het oude
honkbalterrein en de te verwach
ten onderhoudskosten, ook na
de opknapbeurt, vond voorzitter
J.J. Goedhart, tevens wethouder
van sportzaken, "dat je wel gek
moest zijn" om voor de opknap
beurt te kiezen. "Dat is geld weg
gooien", stelde Goedhart kras
vast.
De aanleg van een nieuw complex,
de uitgeklede versie wel te ver
staan, in Nieuwe Sloot blijkt nog
drie ton duurder dan het aan de
Bruins Slotsingel aan te leggen.
Deze mogelijkheid viel derhalve
ook af.
De Sportstichting was het er dui
delijk over eens dat Alphians een
honkbalcomplex aan de Bruins
Slotsingel moet krijgen. In een
advies aan burgemeester en wet-
Cement
Kattenbezoek in de Marinus Post
straat is niet iets van de laatste
tijd. Een aantal bewoners heeft
ook in vorige jaren al rattenkada-
vers gevonden in de straat.
Mevrouw Van der Poel kan er over
meepraten. Ze vertelt dat ze een
aantal jaren terug helemaal ze
nuwziek is geweest van de onge
wenste knaagdieren. "Ik zag
overal ratten en en hoorde ze on
der de vloer. Ik durfde mijn huis
niet meer in vanwege die vieze
beesten".
Mevrouw Van der Poel heeft rigou
reuze maatregelen genomen. Ze
heeft de keukenvloer laten open
breken en vol laten storten met
zand. Alle kieren in huis zijn met
cement bestreken en opgevuld.
"Het heeft me wel wat geld ge
kost, maar het huis is nu tenmin
ste hermetisch afgesloten. Ik heb
m'n lesje geleerd: gooi nooit eten
buiten en zorg dat de vuilnisbak
altijd goed dicht is, want dat
trekt ze aan".
Etensresten
De rattenplaag van nu wijten de
bewoners aan de lage temperatu
ren. Mevrouw Revet: "De riole
ring was laatst verstopt door be
vriezing. Ik denk dat dat de rat
ten de kans heeft gegeven om
naar boven te klimmen".
Ook andere bewoners wijten het
aan de koude winter. "De sloten
houders zal dit meegedeeld wor
den, terwijl het adviesorgaan het
college tevens zal aanraden om
de opknapbeurt van drie ton lie
ver maar achterwege te laten.
ALPHÉN/STREEK - De Al
phense jongerensoos Midas
biedt morgenavond een op
treden van de rond Alides
Hidding geformeerde succes
formatie "Time Bandits". De
ze melodieuze funk/rock
band stond enige weken gele
den nog in de top tien met het
werkje "Live it up".
Time Bandits bestaat behalve
Hidding uit Tommy Bach-
man (ex-Sahuleka), Otto
Cooymans (ex-Hollander) en
Peter Smit (ex-Houseband).
De Roelofarendsveense soos
Out House heeft eveneens
vanavond de groep "Tiger"
op de planken staan. Zondag
avond draait de soos de derde
aflevering van de Marx Bro-
thers-cyclus. Deze bestaat uit
de film "A night in Casablan
ca".
VOETBAL - Ajax heeft m een
vriendschappelyke wedstryd de
Franse twee divisieclub Toulou
se met 9-0 verslagen De rust
stand was 3—0.
ALGEMEEN - De organisatoren
van de traditionele marathon
loop van New York behoeven
geen deelnemers in rolstoelèn
toe te laten. Dit bepaalde het
hooggerechtshof in New York.
De Amerikaanse vereniging voor
de mensenrechten had dc rechts
zaak aangespannen.
VALKENBURG - "Toen ik de deur van het toilet
opendeed zag ik twee behoorlijk grote ratten.
Ze liepen over de wc-bril, maar schoten meteen
de pot in toen ik binnenkwam. Ze hadden flink
van het gif geknabbeld dat we hadden neerge
legd".
ALPHEN AAN DEN RIJN - In
brekers hebben gisteren drie
sportkantines op het Alphense
sportpark De Bylen met MB be
zoek vereerd. Uit de kantine van
de voetbalvereniging Alphense
Boys werd voor vyftig gulden
snoepgoed meegenomen, in dc
kantine van de voetbalvereni
ging Alphen werd een bedrag
van driehonderd gulden buitge
maakt.
Ook werd ingebroken in dc kanti
ne van de honkbalvereniging Al-
phia. Nog niet bekend is wat
daar is weggenomen.
mat lagen keuteltjes. Dat was op
dezelfde dag waarop mijn buur
vrouw ratten zag. We hebben
meteen de gemeente opgebeld.
De ringen met rattenvergif lig
gen er nog steeds".
Keelwond
Mevrouw Van Peursem van een
blok verder ziet geregeld ratten
in de straat. "Gisteravond ging ik
de hond uitlaten. De hond ging
ergens achteraan. Ik dacht eerst
dat het een eend was, maar toen
ik beter keek, zag ik nog net een
rat het vijvertje inschieten. Een
paar dagen eerder waarschuwde
iemand me toen ik naar buiten
wilde gaan. Er zat een rat in het
trappenhuis. Het is hier zo erg
dat als mijn kind naar de wc
moet, hij eerst eerst voorzichtig
om een hoekje kijkt of er een rat
zit".
Ze vertelt ook dat haar kat rond de
jaarwisseling met een ernstige
keelwond thuiskwam. Toen de
dierenarts de wond zag, dacht hij
meteen aan een rattebeet. De kat
moest worden geopereerd.
Oit zag mevrouw Van Woerden toen ze 's avonds haar wc-deur opende,
vievrouw Van Woerden is niet de enige bewoner van de Marinus Post-
itraat die de afgelopen tijd ratten heeft gezien.
Mevrouw Van Woerden woont een-
hoog op de Marinus Poststraat in
Valkenburg. Ze voelt zich niet
meer zo op haar gemak als ze
thuis naar het toilet moet. Op een
ochtend een paar weken terug
vond ze 's morgens de vloer van
de wc bezaaid met rattenkeutels.
Ze belde de gemeente die haar
aanraadde om gif neer te leggen.
Dezelfde avond stond ze oog in
oog met de knaagdieren. Het gif
heeft geholpen, want sindsdien
heeft mevrouw Van Woerden
geen last meer gehad van ratten.
"Gelukkig maar", zegt ze. "We
hebben een klein kind en je weet
maar nooit wat die beesten doen
als ze honger hebben".
Het verhaal van mevrouw Van
Woerden staat niet alleen. Bij na
vraag blijken veel bewoners van
de Marinus Poststraat één of
meermalen ratten te hebben ge
zien.
Mevrouw Revet is de buurvrouw
van mevrouw Van Woerden. Zij
vertelt: "M'n moeder kwam 's
morgens naar beneden en vond
het hele toilet overhoop. Het wc-
papier lag op de grond en op de
Majorettes kruisen hier de vrachtwagen met hulpgoederen voor Polen die alvorens de reis oostwaarts
aan te vangen een rondrit door Lisse heeft gemaakt.
LISSE - Enkele uren voor het
vertrek afgelopen nacht heeft
de dertien meter lange truck
met hulpgoederene van Lisse
voor Polen een rit door het
dorp GEMAAKT. Begeleid
door vrolijke klanken van de
muziekverenigingen Canite
Tuba en Trou moet Blycken,
die de vrachtwagen muzikaal
uitzwaaiden.
"Lisse voor Polen" is een groot
succes geworden. Er is door de
bevolking van het bloembol
lendorp een flinke hoeveelheid
kleding en voedsel geschon
ken, zoveel zelfs dat de organi
satoren alle moeite hebben ge
had om alles mee te nemen. In
een huis-aan-huis collecte werd
een bedrag van 17.700 gulden
opgehaald, dat is besteed aan
zeep, suiker, koffie en kinder
voeding.
Cees van Gervcn en Leo Mens,
die de tocht naar het weeshuis
in Ostrow maken, hopen maan
dagavond weer terug te zyn in
Lisse.
