Aardgaswinst nog twistpunt Huurders: huis in eigen hand? D Van Agt zaait onrust over munitietransport Forse loonsverhoging voor politie in petto Veel ongevallen bij Nederlandse wintersporters Meer zicht op babyhandel tC Stemerdink: "Kernwapens misverstand" Kabinet blijft verdeeld over plan-Ter louw ME mag geen porno zien Kraker voorbeeld Van Dam ZATERDAG 13 FEBRUARI 1982 DEN HAAG (GPD) - Van Agt heeft gisteravond voor opschudding gezorgd met een verklaring over Amerikaanse atoom-munitie in het schip dat 19 januari de Gro ningse Eemshaven zal binnenlo pen. Van Agt liet tijdens zijn persconferentie na de minister raad in het midden of er wel of geen nucleaire munitie door Noord- en Oost-Nederland zou worden vervoerd. Hij wilde ont kennen noch bevestigen dat er atoom-munitie getransporteerd zou worden. Op herhaalde vra gen zei Van Agt „Ik laat het bij dit antwoord, ik spreek me niet verder uit dan ik heb gedaan". Van Agt had verteld dat het kabi net vrijdagmiddag had besloten een tweede proeftransport van Amerikaanse munitie toe te staan. Op een vraag welke plan nen er nu waren om de transpor ten beter te laten verlopen, zei de minister-president in het Engels: „Laat ik wijs zyn. Die plannen zijn gemaakt om het transport te beveiligen." Van Agt zei ook dat ze geheim zouden moeten blij ven. „Maar er zijn nieuwe plan nen ontwikkeld". Toen hem de vraag werd gesteld (in het Engels, door een Ameri kaanse correspondent) of de re gering de beveiliging zou verzor gen samen met NAVO-eenheden of alleen, zei Van Agt letterlijk: „Ik ben niet gerechtigd die infor matie te geven". Daarop kwam de cruciale vraag of het dan mis- Binnenland schien ging om atoomwapens of conventionele munitie. Van Agt: „Ik geef er de voorkeur aan om me te gedragen alsof ik dat niet weet". Vervolgens kwam de vraag: „Kunt u niet ontkennen dat er nucleaire munitie in het transport zit be grepen?" De minister-president zei daarop: „Ik kan dat bevesti gen noch ontkennen". De heer Van Agt kreeg daarop nog de vraag voorgelegd sinds wan neer Nederlandse transporten door welke militaire macht dan ook beveiligd moesten worden. Of dat iets met nucleaire munitie te maken had? Van Agt: „Die vraag gaat uit van een vooronderstelling. Ik wil me over die vooronderstelling niet uitspreken. Ik kan bevestigen noch ontkennen", herhaalde de minister-president later nog eens in het Nederlands. Dat gebeurde nadat hem was voorgehouden dat het eerste munitietransport was toegestaan onder de voor waarde dat het om conventionele munitie ging. Kort na de persconferentie kreeg Van Agt van mr Bram Stemer dink te verstaan dat hij een nade re verklaring moest geven, om dat zijn uitleg kon inhouden dat er nucleaire munitie in het trans port kon zitten. Het ministerie van defensie kondigde met spoed aan dat Van Agt later die avond op de tv met die verkla ring zou komen. Staatssecretaris mr. Bram Stemer dink (defensie) die verantwoor delijk is voor de munitie-aanlan ding, was geschrokken door de eerste mededelingen van de pre mier in het NOS-journaal van ze ven uur. Stemerdink toonde zich verontrust en liet meteen via de fensiewoordvoerders weten dat Van Agt zich wat ongelukkig had uitgedrukt en misschien ^el „was overvallen door die plotse linge vraag over nucleaire muni tie". .Kijk, Van Agt weet natuurlijk hoe het overheidsbeleid is ten aan zien van vragen over de plaatsen in ons land waar kernwapens zijn opgeslagen. Daarover zeg gen wij nooit dat ze er wel of niet aanwezig zijn. In het belang van de staatsveiligheid ontkennen noch bevestigen we de opslag plaatsen," aldus Stemerdink vanuit zijn woning in Den Bosch. „Van Agt heeft dus waarschijn lijk gedacht automatisch dat be kende antwoord van „bevestigen noch ontkennen" te moeten ge ven toen die vraag over nucleaire munitie kwam. Het was dus een misverstand," aldus de staatsse cretaris tegenover onze krant. „Hij had niet op die vraag gere kend". Maar komt er nu nucleaire munitie binnen met het tweede proeftransport of niet? „Welnee. Het is simpel. Het gaat om conventionele munitie Zo heb ik het ook in de Kamer ge zegd", aldus Stemerdink. In het debat in de Twede Kamer sprak de staatssecretaris van „conven tionele oefenmunitie voor vre destijd". Stemerdink erkent dat hij in strijd zou handelen met bij voorbeeld zijn eigen verkiezings programma van de PvdA als hij nucleaire munitie zou binnenha len via Groningen. „Als ze ons toestemming zouden vragen om nucleaire munitie over te laden en te vervoeren, dan zouden de Amerikanen geen toestemming krijgen" Opmerkelijk in dit verband is de reactie van de Nederlandse Spoorwegen op de allereerste uitlatingen van premier Van Agt. Op de vraag of de NS nucleaire munitie zouden willen vervoe ren, was het antwoord: „Ja, mits die voldoet aan de eisen voor het vervoeren van gevaarlijke stof fen, zodat de veiligheid van per soneel en passagiers voldoende is gewaarborgd". DEN HAAG (GPD) - Het kabinet blijft sterk verdeeld over het voorstel van minister Terlouw (economische zaken) om niet te tornen aan de overeenkomst met Shell en Esso over de besteding van de aardgaswinsten. De minister raad heeft vrijdag nog geen besluit kunnen nemen over het plan-Terlouw. Van Agt zei dat de ministerraad op verzoek van minister Terlouw nog slechts een eerste gespreks ronde gewijd had aan diens noti tie over de aardgaswinsten. Bij de voortzetting hiervan wil Ter- louw tevens zijn voorstel betrek ken om de winsten van de kleine aardgasvelden extra te belasten. Dat mqet de staat f300 miljoen extra opleveren. Binnen het kabinet bestaat vooral verschil van mening over de vraag of de regering de afspra ken niet de oliemaatschappijen moet herzien, ook indien zij van hun kant de afspraken nakomen. Met name de PvdA-bewindslie den, onder aanvoering van mi nister Den Uyl (sociale zaken), vinden dat de huidige economi sche situatie de regering het recht geeft de afspraken met de oliemaatschappijen te laten ver vallen. Doorbreken De CDA-ministers zijn het eens met minister Terlouw dat de af spraken moeten blijven gelden zolang niet gebleken is dat de maatschappijen hun deel niet na komen. Maar Van Agt*zei dat een deel van het kabinet van mening is dat ook deze „verkregen rech ten" doorbroken moeten wor den. Van Agt verwees hiermee naar het verzet tegen de ziekte wetplannen van het kabinet, waarbij ook verkregen rechten worden aangetast. De gaswinsten van Esso en Shell worden geschat op f 15 miljard in de periode van 1980 tot 1984. De beide maatschappijen hebben met de vroegere minister Van Aardenne afgesproken een groot deel van deze winsten weer in Nederland, of ten behoeve van ons land, te investeren. Tijdens de formatie plaatsten de infor mateurs De Galan en Halber- stadt al vraagtekens bij de haal baarheid hiervan. De PvdA is van mening dat de bei de oliemaatschappijen jaarlijks een miljard meer uit hun Sloch- teren-winsten moeten afstaan aan de schatkist. CDA en D'66 hebben zich tot nu toe enigszins op de vlakte gehouden. Donder dagavond heeft Terlouw nog overleg gepleegd met de woord voerders van de drie regerings fracties. Net als het kabinet ble ken ook de drie regeringsfracties het voorlopig nog verre van eens. In zijn notitie over de kleine aard gasvelden, die volgende week bij het overleg betrokken wordt, stelt Terlouw voor om de heffing op de winsten met f 300 miljoen per jaar te verhogen. Dit bedrag komt boven de al door minister Van Aardenne ingevoerde extra heffing van f250 miljoen. De nieuwe heffing van f300 miljoen komt overeen met het bedrag dat hiervoor is opgevoerd in de fi nanciële onderbouwing van het akkoord van Halberstadt en De Galan. Verzet Ondertussen heeft de president-di recteur van Shell Nederland BV, drs A. C. Helfrich, fel stelling ge nomen tegen suggesties dat Shell de afspraken niet zou nako men, of alsnog zou profiteren van extra winsten. Ook neemt hij stelling tegen de suggestie dat Shell weinig of geen bijdrage zou leveren aan de werkgelegenheid in Nederland. Drs. Helfrich becijfert dat Shell in de periode 1970-1979 in totaal f9,6 miljard hier heeft geïnves teerd. Dat is ruim 1,5 keer zo veel dan de totale aardgasbaten van Shell in die periode. Deze be droegen f6 miljard. Daarnaast besteedde Shell f2,3 miljard aan research. Technische hulp aan het buitenland leverde f 5,4 mil jard op, terwijl de chemische in dustrie voor f 33 miljard expor teerde. In de periode 1980-1984 zullen de aardgaswinsten bijna f 1,5 mil jard per jaar (of f 7 miljard in to taal) bedragen. Op dit moment heeft Shell, volgens de heer Hel frich, al f3 miljard geinvesteerd of als zodanig bestemd. Hij ver wacht dat Shell in deze periode ruimschoots f 7 miljard zal inves teren. Het gaat'daarbij „om hon derden grote en kleine projecten in het gehele land." Shell zal ook bij de olieverwerking en de che mische industrie, die „financieel een uitèrst moeilijke tijd zullen blijven doormaken", investeren. De andere uitgaven van Shell in Nederland, zullen gedurende 1980-1984 waarschijnlijk het drievoudige bedragen van de aardgasinvesteringen. Drs. Hel frich becijferde deze op ruim f 11 miljoen per daag, of in totaal f22 miljard. Van de totale, verwachte uitgaven van f 29 miljard zal naar schatting zo'n 70 tot 85 procent ten goede komen aan het Neder landse bedrijfsleven. minister De Ruiter van justitie, voorzitter Teeuwen van de Algemene Christelijke Politiecentrale, minister van Thijn van binnenlandse zaken en voorzitter Van der Linden van de Nederlandse politiebond tijdens de persconferentie gisteravond. Acties voorlopig van de baan AMSTERDAM (GPD) - De helft van de Nederlandse politiemen sen zal naar het zich laat aanzien een salarisverhoging krijgen van tussen de 1700 en 2100 gulden per jaar. De Nederlandse Politie Bond is optimistisch over de voorstellen die de ministers Van Thijn (binnenlandse zaken) en De Ruiter (justitie) vrijdagavond hebben voorgelegd. De dreigen de acties van het ontevreden po litiepersoneel lijken voorlopig dan ook van de baan. Het gaat hier om de grote groep po litiemensen die het zogenaamde Ziekenhuizen tjokvol primaire politiewerk opknap pen. Het vaak vuile en soms on aangename werk dat moet wor den gedaan op de meest onregel matige uren, is al maanden een bron van ergernis voor de politie mensen. Vorige week werd ge dreigd met acties als er niet heel snel iets zou worden gedaan. Minimaal de helft van de 32 000 po litiemensen zal van deze plannen profiteren. Het is nog niet be kend of ook andere onderdelen van de politie een financiële meevaller te wachten staat. In ie der geval is zeker dat het hier om „extra geld" gaat. De politie damse korps kan wegdragen, zal komende maandag moeten blij ken tijdens een demonstratieve bijeenkomst. De Amsterdamse afdeling van de politiebond had tastbaar resultaat op uiterst kor te termijn geëist. Bovendien gaat het niet alleen om de salariëring, maar men vindt ook dat een con stant personeelsgebrek het werk onmogelijk maakt Ouwerkerk burgemeester „extra geld gaat. De poliue rp hoeft dus niet op andere posten VCLIt iLtTltïtSri te bezuinigen. Als de voorstellen naar behoren zijn uitgewerkt, zullen zij met terugwerkende kracht vanaf 1 januari worden uitbetaald. DEN HAAG (ANP) - In de eerste tien dagen van februari is het aantal ongelukken van Neder landse wintersporters in Oosten rijk verdubbeld van vijftig tot honderd. De meeste ziekenhui zen in het wintersportgebied Ti- rol zijn op het ogenblik overvol, waardoor alleen nog de ernstig- DEN HAAG (ANP) - Minister De Ruiter acht het vertonen van por nofilms voor leden van de Mo biele Eenheid "niet juist". In ant woord op een schriftelijke vraag van de PSP erkent de minister dat vorig jaar september bij de demonstratie rond de kerncen trale van Dodewaard pornofilms voor de ME beschikbaar waren. Een filmverhuurbedrijf had na melijk bij een zending ontspan ningsfilms een "paar zogeheten pornofil" gevoegd. ste gevallen kunnen worden be handeld. Indien het aantal onge vallen blijft stijgen, zullen pro blemen ontstaan bij het trans port door de lucht naar Neder land. Dit verklaarde gisteren de chef van de ANWB-alarmcentrale in Den Haag, de heer F.X.M. Beems, na dat hij deze verontrustende mel dingen uit Oostenrijk had ont vangen. Hij wijt de enorme stij ging vooral aan de niet optimale sneeuwcondities door de hoge temperaturen. Vooral met het oog op de naderende krokus vakantie - de uittocht begint al op donderdag 18 februari - waarschuwt de ANWB dan ook alle wintersporters goed voorbe reid en met degelijk materiaal de hellingen af te gaan en vanwege de drukte de nodige voorzichtig heid in acht te nemen. Verwacht wordt dat in deze ruim een week durende voorjaarsvakantie zo'n 200.000 Nederlanders naar de wintersportgebieden zullen af reizen, en dat zijn er iets meer dan vorig jaar het geval was. Leen van der Linden van de Ne derlandse Politie Bond was opti mistisch gestemd. „In deze tijd, waarin vrijwel geen enkele cao rond komt, hebben wij het toch maar voor elkaar gekregen", zei hij na afloop van de besprekin gen. Of het behaalde resultaat ook de goedkeuring van het Amster- Verlies van 41 miljoen voor kottervisserij DEN HAAG (ANP) - Als de ont wikkelingen in de kottervisserij dit jaar ongunstig blijven verlo pen, dan zullen de ongeveer vijf honderd vissers in die sector 1982 afsluiten met een verlies van 41 miljoen gulden Deze ver wachting uit het Landbouw Eco nomisch Instituut in Den Haag op basis van een - wat het zelf noemt - pessimistische bereke ningswijze. Na de goede jaren 1978/'79 kelder den de resultaten van de kotter- vissers in 1980 van bijna 27 mil joen winst naar 2,6 mihoen ver lies. Vorig jaar zette deze ontwik keling door: het netto tekort be droeg 34 miljoen gulden, aldus het LEI. Als de zogenoemde be somming per kotter in 1981 ho ger is geweest dan het LEI met zijn „pessimistische rekenva- nant" heeft becijferd, dan nog resteerd een netto tekort van 21 miljoen gulden over 1981. DEN HAAG (ANP) - Het kabinet is gisteren akkoord gegaan met de benoeming van nieuwe bur gemeesters in Emmen en Rijs wijk. Met ingang van 16 maart wordt drs. Hans G. Ouwerkerk eerste burger van de Drentse ge meente Emmen. Hij is thans nog burgemeester van Lekkerkerk en volgt drs. H. A. Beusekamp op, aan wie eervol ontslag werd verleend wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leef tijd. Nieuwe burgemeester in het Zuid hollandse Rijswijk wordt me vrouw M. J. Daamcn-Van Houte (Pijnacker). Zij volgt mr. H J Zeevalking, die benoemd werd tot minister van verkeer en wa- Een goede mogelijkheid woon lasten in de hand te houden is een deel van het huis zelf bouwen of verbouwen. Eige naar-bewoners doen dat al ja ren, vooral in de verbouw van oudere woningen Nu het geld van de rijksoverheid i>e~ gint op te raken, wil minister Van Dam 'die zelfwerkzaam heid ook steeds meer in de huursector introduceren. Hij ziet grote mogelijkheden voor jongeren die per groep een groot pand bewonen. Zijn grote voorbeeld daarbij zijn krakers die vaak met be perkte middelen en wensen het zich prima naar de zin maken. Dat daarbij huurders genoegen moeten nemen met een soberder uitgevoerde wo ningwetwoning. is voor de bewindsman een onvermij delijk gegeven. Op al te grote tegenstand bij huurdersorganisaties hoeft hij niet te rekenen. In Den Haag presenteerde zich deze week de groep Huis in Eigen Hand, samengesteld uit be langenorganisaties van huur ders, die al voorbereidend onderzoek heeft gedaan naar de mogelijkheden naar doe- het-zelven. De groep rappor teerde positief, omdat het huurders motiveert tot goed onderling beheer van het hui- zenbezit en omdat iedereen z'n woning naar eigen wens voor weinig geld kan inrich ten. Vooral in de jongeren- huisvesting kan doe-het-zel- ven ook nog leiden tot be langrijk lagere woonlasten. Berekeningen geven aan dat de besparingen belangrijk minder worden bij eenge zinswoningen. De initiatiefgroep Huis in Ei gen Hand zal het niet bij deze globale aanbevelingen laten. De groep is het in principe eens met minister Van Dam dat huurders meer zelf kun nen bouwen. Frank van Nim- weghen, namens de Landelij ke Organisatie Belangen groepen Huisvesting (LOBH) in de onderzoeksgroep, zei echter te vrezen dat de over heid misbruik kan maken van die zelfwerkzaamheid. Listig gebruik door de rijks overheid van het doe-het-zel- ven is niet zo denkbeeldig. Minister Van Dam heeft bu een zelfbouwproject onder leiding van de gemeente Rot terdam al vergenoegd gecon stateerd dat hy per zelfge bouwde woning „enkele tien duizenden guldens" aan sub sidie uitspaart die hij wel kwijt was geweest als de hui zen door een gewone aanne mer waren afgebouwd. De groep Huis in Eigen Hand vindt dat vooral de bewoners zelf moeten profiteren van die besparingen op subsidies. Een wijziging van het starre subsidiesysteem in de volk huisvesting is daarvoor nood zakelijk. Uitgangspunt bij de subsidiebepaiing zijn name lijk de stichtingskosten van de woning of de kosten van de renovatie. Wie zelf mee bouwt, verlaagt daarmee de kosten en dus automatisch het subsidiedeel daarvan. Op die manier wordt een bewo ner voor zijn huisvlijt 'ge straft'. In het geval van huur woningen zal de maandelijk se huurprijs daardoor weinig minder zijn dan by volledige bouw door de i Zwart werk Méér doe-het-zelven hoeft vol gens de groep met automa tisch te betekenen dat nog meer bouwvakkers werkloos raken of dat de beunhazerij toeneemt. Gerard Brakkée „Het probleem van zwart werk heb je nu ook. Mensen doen het toch al. Je moet iets niet nalaten alleen daarom. We hebben de fiscale recher che om daartegen te controle ren. Bovendien zit er een heel gunstig effect aan meer zelf bouw door bewoners. Wy denken dat veel meer Klein schalige bedryvigheid ont staat Bewoners zullen vaker klussencollectieven en kleine inschakelen". Niet iedereen „Die plannen van Van Dam mogen niet leiden tot een soort arbeidsplicht of het ver soberen van de sociale wo ningbouw Over het alge meen zijn de woningwonin- gen niet zo luxe als soms ge steld wordt." Voorop moet ook staan, vindt hy, dat niet iedereen bereid is of handig genoeg om zelf klussen in het huis uit te voeren. Belangrij ke voorwaarde by het meer invoeren van zelfwerkzaam heid is volgens de groep ook het bevorderen van een bete re verhouding tussen huur ders en verhuurders Nog al te vaak zou het voorkomen dat particuliere verhuurders profiteren van door de huur ders uitgevoerde verbouwin gen door later een huurver hoging op grond van verbe terde kwaliteit op te leggen. De groep denkt daarby, en ook daarin is ze het volledig eens met minister Van Dam, dat hoe langer hoe meer bewo ners de huidige woonlasten met meer op kunnen bren gen. Johan Strik: .Als je mensen met laat doe-het-zel ven dan gebeurt er helemaal mets omat de vakman te duur is" De zelfwerkzaamheid is wijder verbreid dan verondersteld werd, zo heet de groep (waar in de organistaties LOBH, werkgroep 2000, de stichting Woonkonsumcnten Onder zoek, de stichting Woonener- gie en het Pandenoverleg zit ten). Steeds meer wordt aan ongeregelde initiatieven rich ting en hulp geboden door byvoorbeeld gemeentebestu ren. Frank van Nimweghen: „Er blykt ook aan de TH in Eindhoven een wetenschap pelijk medewerker al jaren bezig te zyn met onderzoek naar de mogelykheden". Stadsvernieuwing Vooral in de stadsvernieuwing benutten veel gemeenten al de mogelykheden bewoners zelf in te schakelen. Vaak is dat nog beperkt tot financiële vergoedingen die een bewo ner achteraf krygt voor ver bouwingen. In het by zonder in Amsterdam, Rotterdam en Den Helder wordt gewerkt aan regelingen aie een huur der vooraf geld toezeggen als hij bereid is zelf verbeterigen aan te brengen. Ook in het buitenland, genoemd werden Canada, de Verenigde Staten, Oostenryk en Engeland, zou zelfwerkzaamheid vooral by nieuwbouw een succes zyn De groep Huis In Eigen Hand heeft begin maart twee stu diedagen gepland over het onderwerk De groep wil ook het ministerie van volkshuis vesting proberen mee te kry- gen in verder onderzoek Dat departement heeft zich tot nu toe afzijdig gehouden. Het is typerend dat het eerste on derzoek van de werkgroep en de twee studiedagen met subsidies van het ministerie van CRM zyn gefinancierd JOSÉ SMITS Ouders melden zich bij politie AMSTERDAM (ANP) - In de afge lopen weken hebben diverse echtparen zich uit eigen bewe ging gemeld bij de politie met de mededeling dat ook zy op illega le wijze een baby uit het buiten land ons land hebben binnenge haald. Zy hebben dat gedaan na perspublicaties en tv-uitzendin- gen, waaruit bleek dat de baby's niet onmiddellyk worden wegge haald en kunnen blyven waar zy zyn. Dat heeft de echtparen ge rustgesteld, aldus mevrouw M Bronkhorst. hooft van de afde ling jeugdzaken van de rykspoli- tie te Amsterdam. Met het onder zoek - dat zich momenteel vooral richt op Brazilië - wil de politic zicht krygen op de omvang van de ''babysmokkel" en een ant woord op de vraag of duistere prakty ken zyn bedreven zoals kinderhandel Sommige echtparen probeerden het kind via de daarvoor bestem de kanalen alsnog "gelegali seerd" te krijgen Anderen stap ten naar de afdeling bevolking van hun woonplaats met de be doeling de baby als zynde het ei gen tydens de vakantie in het buitenland geboren kind in het register te laten inschryven. En dat is een strafbare handeling, aangeduid met de term verduis tering van de staat van het kind. Deze verduistering van de eigen identiteit van het kind kan later tot allerlei complicaties en onge wenste toestanden leiden Het onderzoek zal nog zeker enke le weken duren. De vraag wat er uiteindelijk met de baby's gaat gebeuren kan mevrouw Bronk horst niet beantwoorden. "Dat is niet een zaak van de politie, maar van de andere overheidsinstan ties".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 7