Succes in strijd
tegen leukemie
m i
C
1) 66 hekelt financieel
beleid van PvdA en WD
D
Tip in moordzaak
op Leidse juwelier
Cabaret van
docentencorps
Beenmergtransplantaties in AZL
i Leidse stadsrubriek
DONDERDAG 28 JANUARI 1982
LEIDEN Docenten van het
Christelijk Lyceum Dr. W.A. Vis
ser 't Hooft hebben gisteravond
de première van het cabaretpro
gramma "Meesterwerk II" ge
bracht. Dit programma is een
vervolg op "Meesterwerk" dat
ter gelegenheid van het zestigja
rig bestaan van de school in het
my aar 1980 werd opgevoerd.
Zowel leerlingen als ouders waren
daarover zo enthousiast dat al
weer vele maanden geleden de
zelfde docenten het plan opvat
ten om een nieuw cabaret te ma
ken; aldus is een programma
ontstaan met sketchjes en liedjes
waarin haast letterlijk "uit de
school wordt geklapt". Niemand
wordt ontzien. Alle groeperingen
in en rond de school worden ste
vig op de hak genomen.
Vandaag en morgen staan de do
centen nog op de planken in
plaats van achter de banken. Bei
de voorstellingen beginnen om
acht uur en vinden plaats in de
aula van de school aan de Kager-
straat.
Leiden
"Financiële ruimte grof overschat"
Een scené uit Meesterwerk II,
scholierencabaret bij Visser 't Hoofd.
LEIDEN - Het PvdA/WD-college
heeft de financiële mogelijkhe
den van de gemeente op een gro
ve manier overschat. Het ver
trouwen dat de tekorten door het
ryk zouden worden aangezui
verd, is volkomen misplaatst ge
bleken. Het college heeft zich -
simpel gezegd - rijker gerekend
dan het in werkelijkheid was.
Deze kritiek op het financiële be
leid van B en W staat in het ont-
werp-programma van D'66,
waarmee de partij de raadsver
kiezingen voor de periode '82 tot
'86 wil ingaan. Eerst moeten de
leden zich er over uitspreken. De
opstellers van het ontwerp huldi
gen het standpunt, dat met de
huidige bezuinigingsoperatie
niet kan worden volstaan.
Tegelijkertijd wordt er in het ont
werp van uitgegaan dat de ge
meentelijke belastingen met te
veel mogen stijgen. De tarieven
van de gemeente mogen volgens
D'66 niet gebonden worden aan
de inkomens. Het is niet aan de
gemeente om inkomenspolitiek
te voeren, aldus het ontwerp-pro-
gramma.
Felle kritiek uit het programma
ook op de wijze waarop de huidi
ge bezuinigingen tot stand zijn
gekomen. "De bezuinigingsope
ratie werd een dictaat, dat boven
dien geen enkele zekerheid over
een gunstige afloop verschafte",
aldus het ontwerp. D'66 wil de
volgende bezuinigingen met
meer publiciteit en inspraak om
kleden.
LEIDEN - De helft van de volwassen patiënten met acute leukemie (kanker van de witte
bloedcellen) die in het Academisch Ziekenhuis Leiden een beenmergtransplantatie
ondergaan, genezen. Deze resultaten werden gistermiddag door dr. F.E. Zwaan, chef de
clinique van het Isolatiepaviljoen van het Academisch Ziekenhuis Leiden, bekend ge
maakt en tevens hoopgevend genoemd.
Bij de patiënten die met kanker-
remmende middelen (chemothe
rapie) worden behandeld, zijn de
kansen op overleving aanzienlijk
kleiner. "We kunnen bij deze me
thode de ziekte wel voor een tijd
onderdrukken, maar niet gene-
De resultaten in het AZL komen
overeen met de ervaringen van
ziekenhuizen in de Verenigde
Staten en Europa, die al sinds
1976 op doe manier werken zijn.
De afdeling Haematologie (leer van
het bloed) van het AZL is twee
jaar geleden begonnen met de
beenmergtransplantaties. Tot nu
toe zijn er twintig mensen behan
deld, van wie de helft met suc
ces. Naar verwachting komen er
in Nederland van de tweehon
derd patiënten die jaarlijks deze
ziekte krijgen, ongeveer vijftig in
aanmerking om te worden ge
transplanteerd. Het AZL kan de
helft voor zijn rekening nemen,
terwijl de Academische Zieken
huizen in Rotterdam en Nijme
gen die net zijn begonnen met de
beenmergtransplantaties de an
dere helft kunnen behandelen.
Voor een goed resultaat van de
beenmergtransplantatie is het al
lereerst nodig dat er een geschik
te beenmergdonor beschikbaar
is. In deze fase van het experi
ment werkt men alleen nog maar
met broers en zusters als donor.
Bij deze familieleden is de kans
dat dezelfde weefseltypen wor
den aangetroffen het grootst.
Een tot vijf procent van het aan
wezige beenmerg Wordt bij de
donor onder narcose weggeno
men. "Een forse bloedtransfu
sie" noemt Zwaan deze ingreep.
"Overigens is na enkele weken
het weggenomen beenmerg weer
aangemaakt".
De patiënt zelf mag ook niet ouder
dan veertig jaar zijn. Zwaan: "De
grens van veertig jaar is gekozen
omdat de ernst van de complica
ties die aan de behandeling ver
bonden zijn op oudere leeftijd
toenemen. De resultaten wegen
dan niet meer op tegen de com
plicaties van de behandeling".
Bestraling
Alvorens tot transplantatie kan
worden overgegaan moet de pa
tiënt gedurende een week een
zware voorbehandeling onder
gaan. Door middel van bestra
ling en medicamenten roeit men
alle kankercellen in het been
merg uit en wordt bovendien het
afweer van de patiënt uitgescha
keld, zodat het nieuwe beenmerg
kan worden geaccepteerd. De
transplantatie op zich stelt wei
nig voor, via een bloedtransfusie
krijgt de patiënt het nieuwe
beenmerg toegediend. Pas daar
na komt medisch gezien de
moeilijke fase. Wordt het been
merg afgestoten of niet?
Om de patiënt te beschermen te
gen allerlei infecties is het nood
zakelijk dat de patiënt tijdens de
opname minstens vier tot zes we
ken strikt geïsoleerd wordt ver
pleegd in een steriele ruimte, die
zo is geconstrueerd dat er geen
ziektekiemen bij kunnen komen.
Uit deze ruimte, ook wel isolator
genoemd, wordt een voortduren
de luchtstroom naar buiten ge
blazen.
Nadat het beenmerg is aange
groeid kan de patiënt de isolator
verlaten, maar dan is hij nog niet
genezen. Een intensieve nabe
handeling, die meestal polikli
nisch kan gebeuren, is nodig om
dat zeker zes maanden na de
transplantatie nog complicaties
kunnen optreden. Vooral de
graft-versus-host ziekte, waarbij
het nieuwe beenmerg (de graft)
zich tegen de patiënt (host) richt,
kan een dodelijk verloop heb
ben. Ook andere complicaties,
die te maken hebben met de nog
zwakke afweer van de patiënt
kunnen een ernstig verloop heb
ben.
ter stadium als er meer onder
zoek is gedaan hoopt men ook de
chronische leukemie patiënten
te kunnen helpen. Zwaan: "Voor
de rest hoopt het AZL op korte
tprmijn te beschikken over een
beter medicijn, dat is ontwikkeld
en getest in Amerika, tegen ern
stige afweerreacties. Wij hebben
daar hoge verwachtingen van".
De leukemie-patiênten verblijven
na een beenmergtransplantatie mi
nimaal vier tot zes weken in een
soort geïsoleerde tent. Deze tent
moet de verzwakte patiënt bescher
men tegen allerlei infectie ziekten,
die complicaties kunnen i
ken.
Psychisch
Het spreekt haast vanzelf dat een
heel team van artsen, verpleeg
kundigen, psychologen en maat
schappelijk werkers rond het
bed van de patiënt staan opge
steld. De transplantatie-ervarin
gen zijn nog vrij jong, de verple
ging is erg intensief en de psychi
sche belasting voor patiënt en fa
milie zijn groot. Toch zijn de to
tale kosten van de transplantatie
in vergelijking met de chemothe
rapie veel lager. Zwaan: "Wij
schatten de kosten op vijftig tot
zestigduizend gulden per pa
tiënt. Betrek je daarin de helft
die het niet haalt dan kom je op
120.000 gulden per patiënt. De
kosten van de chemotherapie is
een meervoud daarvan".
Op wetenschappelijk gebied is er
in de toekomst nog veel te ver
wachten. Zowel in Europa als
Amerika werken de diverse
teams die met beenmergtrans
plantaties bezig zijn "nauw sa
men. In Londen is men aan het
bekijken of ook andere donoren
met nagenoeg hetzelfde weefsel
typeringen als de patiënt in aan
merking komen. Immers niet el
ke leukemiepatiënt heeft een
broer of zuster. Men wil zo tot
een beenmerg-donorenbank ko
men net zoals bij de nieren (Eu
rotransplant) al enige tijd het ge
val is.
De patiënten die nu worden ge
transplanteerd zijn alleen patiën
ten met een bepaalde vorm van
acute leukemie, een van de vele
soorten bloedkankers. In een la-
DEN HAAG/LEIDEN - De Leidse politie trekt een tip na van de familie
van de Haagse portier Koos H. over de moord op de Leidse juwelier
Van Amerongen. Deze werd in oktober 1978 in zijn zaak aan de Haar
lemmerstraat om het leven gebracht. Volgens de familie van Koos H. -
die zelf wegens moord op drie meisjes is veroordeeld - is een"Hagenaar
betrokken geweest bij de roofmoord op de juwelier.
"Hij - de Hagenaar - vertelde details, die alleen de dader kent", zegt een
broer van Koos H. Volgens de familie heeft de betrokken Hagenaar zich
in de gevangenis versproken. Hij zou zich herhaaldelijk tegen andere
gevangenen hebben uitgelaten over de moorden waarvoor H. is veroor
deeld en "onder meer over de moord op twee Zweedse meisjes, die
dood in de buurt van Luik zijn gevonden en over de roofmoord op een
Leidse juwelier". De familie houdt vol dat Koos H. de drie meisjes
(onder wie een meisje uit Wassenaar) niet heeft vermoord. De Haagse
portier is in hoger beroep gegaan, maar de familie vreest dat hij de
zitting niet zal halen. "Wij zijn bang dat er iets gebeurtf*>f dat Koos zelf
iets zal doen".
Een woordvoerder van de Leidse politie noemt de naam van de Hagenaar
die rfU door de familie H. is beschuldigd "een nieuw gegeven dat wij bij
voorrang gaan onderzoeken". Hij meldt dat de politie nog vrij frequent
aan de moordzaak rond de juwelier werkt.
In het ontwerp programma stelt
D'66 zich verder op het stand
punt dat de taken van de burge
meester moeten worden uitge
breid. met name op het gebied
van de versterking van de stede
lijke economie en de werving
van bedrijven.
Het programma pleit voor de in
voering van een urgentie-sys
teem voor de verdeling van
woonruimte en voor een verster
king van het bureau huisvesting.
Verplichte spreiding van min
derheden en buitenlanders wij
zen de democraten af. De partij
vindt verder dat de Leidse Wo
ningstichting gedemocratiseerd
moet worden.
Onderwijs
In het onderwijs moet meer aan
dacht worden gegeven aan na
tuur- en milieu-opvoeding, ver-
keersopvoedmg. (ook in het
voortgezet onderwijs) en het
doorbreken van typische man
nen- en vrouwenrollen.
Het experiment met het bestuur
van een basisschool in de Meren-
wyk moet worden voortgezet en
desgewenst naar andere scholen
uitgebreid, aldus het ontwerp
Het stelt voorts onderzoek in het
vooruitzicht naar de noodzaak
van verdere parkeermaatregelen
ten behoeve van de binnenstad,
nadat de eerste twee parkeerga
rages zyn gebouwd. Meer gara
ges zijn niet uitgesloten.
D'66 wil de achterstand op sportza
len geleidelik inlopen. Leiden-
Noord komt volgens het ontwerp
het eerst in aanmerking voor de
bouw van een (veelzijdig bruik
bare) sporthal
Leiden moet zich volgens het ont
werp actief inzetten voor een re
gionale omroep, eventueel met
reclame, aldus het ontwerp.
Vooralsnog moet de gemeente
tolerant zijn tegenover ether-pi-
raten, die geen inbreuk maken
op auteursrechten en aan andere
te stellen voorwaarden voldoen.
De leden van D'66 zullen het defi
nitieve programma uiteindelijk
op 19 februari vaststellen. Dan
wordt ook de lijsttrekker voor de
raadsverkiezingen gekozen.
V
J door René van der Velden Jaap Visser
Twee Maaten
Bram en Wim Maat van strip
winkel Dumpie aan de Nieu
we Rijn zitten nog steeds op
hun 'oprot-premie' te wach
ten. Maar de Maaten krijgen
^)iun centen niet eerder dan
dat zij de eigenaar van hun
vorige winkel in de Janvos-
sensteeg hebben 'omge
kocht'.
"Het lijkt misschien op omko
perij, maar dat is het niet. Het
is meer een kwestie van afko
pen", vindt Ewalt Keijser,
chef van de afdeling econo
mische zaken van de ge
meente.
Hoe dan ook: Bram en Wim
Maat krijgen de premie pas
als hun oude huisbaas, groen
teman Van Groeningen, z'n
handtekening onder een con
tract heeft gezet. In dat con
tract staat dat Van Groenin
gen het pand in de Janvos-
sensteeg alleen als woning en
niet als winkel mag verhuren.
Ruim vier jaar hebben de Maa
ten hun stripwinkel in de
Janvossensteeg (nummer 37)
gedreveh. Ze wilden graag
verhuizen vooral toen zo'n
beetje de hele omgeving van
de Janvossensteeg lag opge
broken. "We voelden ons gei-
soleerd en bovendien was het
pand waarin we zaten eigen-
lijk veel te klein".
Hun ogen vielen op een veel
ruimere winkel aan de Nieu
we Rijn. Huurprijs: ongeveer
20.000 gulden per jaar. Voor
hun oude winkel betaalden
de gebroeders Maat een jaar
lijkse huur van 7500 gulden.
Daar ging nog een aardig be
drag van af want de bovene-
tage van het pand-werd on
derverhuurd aan een ander
lid van de omvangrijke Maat-
familie.
Maar een door de gemeente
georganiseerde voorlich
tingsavond voor in de bin
nenstad gevestigde onderne
mers bracht uitkomst. In een
goed gevulde Stadsgehoor
zaal kregen de ondernemers
Maat te horen dat er op het
stadhuis een aardig subsidie
bedrag op hen lag te wach
ten.
"Iedereen werd lekker ge
maakt: 'We hebben vier ton
van het rijk gekregen dus
kom het alsjeblieft halen. Als
we het geld niet opmaken
krijgen we volgend jaar min
der', zo werd het op die
avond gebracht. De voor
waarden kregen we pas later
te horen".
De gebroeders Maat boden zich
aan omdat zy zelf vonden dat
ze aan de voorwaarden volde
den. Zy hadden immers een
levensvatbaar bedryf, zaten
een redelijke termijn (ruim
vier jaar) in Leiden en de ver
plaatsing van hun winkel
paste in de gemeentelijke
plannen voor Maredorp. In
dat plan waren maximaal
twee winkels bestemd voor
het gedeelte Janvossensteeg
waar Dumpie zat. "Toen wij
er zaten, waren er vier win
kels dus onze verhuizing
kwam prima overeen met de
wensen van de gemeente
raad", zo redeneerden de
Maat-brothers.
De gemeente wilde de strip
winkeliers best een zoge
naamde verplaatsingssubsi
die geven. Méórdan moest
de eigenaar van de oude win
kel eerst een contract teke
nen om te voorkomen dat er
in plaats van Dumpie een
nieuwe winkel zou komen in
het pand Janvossensteeg 37.
"Maar dat is onze zaak niet.
Wij kunnen moeilijk als
huurder de eigenaar van hel
pand dwingen om z'n handte
kening onder zo'n contract te
zetten. Hij ziet ons al aanko
men. Laat de gemeente daar
maar voor zorgen", merken
Bram en Wim Maat geërgerd
op.
Maar op economische zaken
denken ze er anders over.
Ewalt Keijser: "Die meneer
Van Groeningen lijdt mis
schien schade als hy het
pand niet als winkelruimte
kan verhuren. Dus zo'n man
heeft dan best recht op een
schadeloosstelling. Daar
moet dan maar een deel van
dat subsidiebedrag voor wor
den gebruikt. Wanneer de he
ren Maat de eigenaren van
het pand waren geweest, had
den zij hetzelfde subsidiebe
drag gekregen. De huurders-
situatie is wat nadeliger maar
dat is niet oneerlyk. Wy als
gemeente kunnen bovendien
niet in de relatie tussen een
huurder en een eigenaar tre
den. We willen best met die
meneer Van Groeningen
gaan praten maar meer ook
niet"
Het meest irritante van de hele
kwestie vinden de gebroe
ders Maat dat de gemeente
een ander pand in de Janvos
sensteeg. dat van de even
eens verhuisde firma Van der
Kwast, als winkel wil verko
pen. "Ons houden ze heel
streng aan een dubieuze
voorwaarde die ze zelf aan
hun laars lappen. Meten met
twee maten dus"
"Daar zitten wij ook een beetje
mee", geeft Ewalt Keyser toe
"Dat is geen schoolvoorbeeld
van eenheid in beleid. Een ty
pisch voorbeeld van hoe twee
afdelingen van de gemeente
langs elkaar heen werken De
afdeling grondzaken heeft
dat pand verkocht terwyl wy
van economische zaken daar
niets vanaf wisten".
Inmiddels hebben de gebroe
ders Maat een uitgebreid be
zwaarschrift ingediend tegen
de 'omkoopvoorwaarde' die
de gemeente aan de verplaat
singssubsidie heeft verbon
den. Dat bezwaarschrift zal
door de commissie beroep
en bezwaarschriften worden
behandeld. Ook hebben de
Maaten de Raad van State
verzocht om de termijn te
herzien waar binnen zy aan
de 'omkoopvoorwaarde'
moesten voldoen. Die ter-
myn loopt vandaag af. De
Raad van State neemt maan
dag een beslissing.
Spionage
Ruud Kroon van het onder
zoeksbureau Bakkenist cs is
deze week weer yverig aan
het tikken geslagen. Kroon
'verloor' vonge week op de
Nieuwstraat een zwarte kof
fer met twee exclusieve rap
porten. De koffer kost 120
gulden, de rapporten 50 000
Het ene rapport probeert aan te
geven hoe de gemeente Lei
den het best bedryven kan
krygen op de woestyn van
het Schuttersveld. Op het
stadhuis zitten ze om dat rap
port te springen om de cam
pagne 'pay a visit to Leiden'
te kunnen beginnen
Kroon parkeerde zyn auto von
ge week maandag om twee
uur op de Nieuwstraat, vast
van plan om het rapport naar
het stadhuis te brengen. Maar
eerst wilde hy nog even op de
koffie by zijn oude baas Lu-
ba. Kroon deed zijn auto op
slot en was na tien minuten
weer terug. Weg koffer...
Kroon had de koffer met de
rapporten in de kofferbak
van de auto gelegd. Hy kon
zich wel voor zyn hoofd
slaan. De kofferbak had hy
niet op slot gedaan...
De Leidse politie heeft de afge
lopen week overal in de stad
vele uren naar paperassen ge
speurd waarin het woord
"Schuttersveld" genoemd
wordt. Immers, wat moeten
dieven met een koffertje
ambtelijke taal als zy op zoek
zijn naar een koffertje dia
manten. Dan bewaar je het
koffertje van Kroon en smyt
de papieren op een vuilnis
hoop...
Agenten leken vonge week
warm te zyn in de omgeving
van de Pieterskerk. Daar lag
een stapeltje papieren. Maar
by nadere beschouwing ble
ken het oude facturen van
Zirkzee te zyn. Dat was nog
maar net uitgezocht of de
agenten kregen de schrik van
hun leven. Een stapel papie
ren stond in de fik Gelukkig,
het waren maar oude kran
ten.
Na een tip kwamen agenten
ook terecht bij de Petruskerk
aan de Zeemanlaan. Weer
niks. Niet meer dan een
hoopje afval. Geen rapport,
stond er in het politie-rap-
port.
Na een week heeft Ruud Kroon
de moed opgegeven dat het
rapport nog ergens uit het af
val wordt gevist. Hy had een
beloning van zegge en s<^irij-
ve duizend gulden uitgeloofd
voor de eerlyke of oneerlyke
vinder. Over een week of
twee denkt Kroon zyn "nieu
we" rapport klaar te hebben.
Gelukkig stond een deel van
de originele tekst nog in het
geheugen van de computer.
Op het stadhuis wordt intussen
vurig gehoopt dat het rapport
met in verkeerde handen is
gevallen. Byvoorbeeld in
handen van een "concurre
rende" gemeente die ook
graag bedryven wil aantrek
ken
Gemeente-spionage? Dat
woord staat nog niet in ons
woordenboek
Wy worden intussen wel ra
zend nieuwsgierig naar de in
houd van het rapport. Ga zo
voort. Ruud Kroon, en gij
zult spionage eten Als Kroon
een beetje doortikt dan we
ten we gauw genoeg of het
rapport ons al dan niet gesto
len kan worden.
