„Mensen vragen te snel
hulp aan 't ziekenhuis"
Blik in de weekbladen
deTijd
HP
Een verschiikkeliike
f v""
Interview
Geneesheer
directeur
reageert
op dood van
baby in
Zoetermeer:
EISEVIERS
iyn
Door
Weert Schenk
Gtnetshcer-directeur dr. Reeser
„Het is voor de mensen kenne
lijk gemakkelijker om naar
een ziekenhuis te gaan. En ik
vrees dat de huisarts voor ve
len niet meer de vertrou
wensman is; de man met wie
de patient een persoonlijke
relatie heelt. Dat wordt verer
gerd door het gebruik van au
tomatische telefoon-
beantwoorders en het in de
avonduren te maken krijgen
met volstrekt onbekende
huisartsen. Dan gaan ze Lie
ver naar het ziekenhuis."
Vooral in de grote steden ont
breekt die persoonlijke rela
tie. In kleine steden en op het
platteland is het vaak beter.
In Den Haag zien we dat met
name minder kapitaalkrach
tigen en etnische minderhe
den oneigenlijk gebruik van
het ziekenhuis maken. Met
islamitische mensen speelt
daarenboven de moeilijkheid
DEN HAAG - De drama
tische dood van een
dertien maanden oude
baby in Zoetermeer
heeft veel emoties los
gemaakt. Daarbij
wordt er niet voor te
ruggeschrokken om de
betrokken medici met
dreigementen en
scheldbrieven te be
stoken.
Zij worden verantwoor
delijk gesteld voor het
overlijden van het
meisje, omdat deze he
ren de vader een hele
dag met het doodzieke
meisje hebben laten
rondzeulen.
Zo wordt ook het Juliana-kin-
derziekenhuis in Den Haag
verweten dat het de ouders
van de baby heel bureaucra
tisch eerst om een verwijs-
briefje van de huisarts zou
hebben gevraagd in plaats
van het doodzieke kind te hel
pen. De vader, die ook al bij
het Westeinde-ziekenhuis
tweemaal te vergeefs had
aangeklopt, vond het daarop
zinloos om voor de derde keer
een huisarts te benaderen.
Zijn eigen huisarts en de
nachtdokter hadden daar
voor ook geen verwijsbrief
willen geven. De baby zou
met water en druivensuiker
„voor 99 procent zeker" gene
zen van „de buikgriep". En
kele uren later overleed de
kleine aan, naar wat later
werd vastgesteld, voedselver
giftiging.
Geneesheer-directeur dr. Ree-
ser van het Juliana-kinderzie-
kenhuis: „Ik vind het rot wat
er is gebeurd, een verschrik
kelijke tragedie. Het kind
had niet dood hoeven gaan.
Maar ik voel me niet schul
dig. Wij hebben aan de vader
gevraagd of de toestand van
het kind erger was geworden
sinds het laatste bezoek aan
de huisarts. Hij antwoordde:
ja. Daarop is hem geadvi
seerd om het kind in een de
ken te wikkelen en opnieuw
naar de huisarts te gaan. Er is
een zorgvuldig gesprek ge
weest, maar ons advies is niet
opgevolgd."
„Maar als de vader rechtstreeks
met het kind hier was geko
men, had hij beslist geen ge
sloten deur gevonden. Dat is
nog nooit gebeurd. Er vindt
altijd een onderzoek plaats.
Omdat de man telefoneerde,
is gereageerd volgens de
spelregels. Die houden in dat
de huisarts beslist of iemand
naar het ziekenhuis moet of
niet."
Fout?
„De twee huisartsen hebben de
noodzaak van een verwijzing
niet ingezien op het moment
dat zij het kind behandelden.
Het onderzoek van de In
spectie voor de Volksgezond
heid moet uitwijzen of de art
sen een beoordelingsfout
hebben gemaakt. In elk geval
staat voor mij niet vast dat
het ongeluk is te wijten aan
het bureaucratische' sys
teem."
,Als we echt bureaucratisch te
werk gingen, zou de dienst
verlening er heel anders uit
zien. De mensen die echt
hulp nodig hebben, krijgen
dan ook kwalitief hoogstaan
de hulp. Maar er wordt nu zo
veel oneigenlijk gebruik ge
maakt van de ziekenhuizen,
dat het dienstdoende perso
neel dikwijls niet aan het ech
te werk toekomt."
.Het uitgangspunt is dat de
huisarts de acute hulpverle
ning verzorgt, 24 uur per dag.
Sommige artsen staan altijd
klaar, anderen regelen dat
onderling via de dokters
nachtdiensten. Wie dus 's
avonds of het weekeinde die
doktersnachtdienst belt,
krijgt een advies, een recept
of een dokter aan huis."
,De ziekenhuizen verlenen
hulp op verzoek van de huis
arts. De tweede lijn is voor
specialistische hulp. Hier is
de uitgebreide kennis. Nu
praten we niet over de EH
BO, dat is anders dan acute
hulpverlening. Bij ongeluk
ken helpen ziekenhuizen on
der alle omstandigheden. Dat
is geen probleem. Nee, het
betreft hier mensen die zich
ziek voelen."
Enquête
„We hebben onlangs een en
quête gehouden. Daaruit
blijkt dat jaarlijks honderd
duizend mensen zich melden
voor acute hulpverlening bij
de vier grote en de twee klei
ne Haagse ziekenhuizen. Bij
na negentig procent komt
zonder verwijzing. Uit de en
quête kwam ook dat meer
dan de helft van de mensen
geen acute hulpverlening no
dig had dan wel voldoende
gehad zou hebben aan een
huisarts."
,De gevolgen van het oneigen
lijk gebruik maken van de
ziekenhuizen zijn enorm.
Soms moet een operatie wor
den uitgesteld omdat de art
sen bezig zijn met snotneu
zen, hoesters of mensen met
pijn in de buik. want ieder
een die aanklopt, wordt ge
holpen. Dan betreft het na
tuurlijk geen levensreddende
operatie, maar toch."
,Het personeel wordt enorm
belast. Het moet achter zaken
komen die de huisarts vaak al
weet. Het ziekenfonds wordt
ook belast omdat het onno
dig geld op tafel moet leggen.
Maar ook schieten wij als zie
kenhuis er geld bij in. Achter
af vragen we de huisartsen
alsnog om een verwijskaart.
Het gebeurt echter geregeld
dat huisartsen dat weigeren,
omdat we ten onrechte hulp
hebben verleend."
.Ondanks het risico dat we met
een onbetaalde rekening blij
ven zitten, wordt iedereen die
zich meldt, bekeken. Princi
pieel. Bus honderd tegen één
dat de Zoetermeerse baby
hier was geholpen. Hoe dat in
andere ziekenhuizen is, weet
ik niet"
Werkgroep
„Toevallig hebben de directies
van de Haagse ziekenhuizen
vorige week besloten om een
werkgroep in te stellen, die
een oplossing moet beden
ken voor het oneigenlijke ge
bruik van de poliklinieken.
Het aantal mensen dat recht
streeks een beroep op een
ziekenhuis doet, neemt de
laatste tijd onvoorstelbaar
toe. De oorspronkelijke rege
ling is goed, maar niemand
houdt zich eraan."
Opvoeden
„Nu kan je ook zeggen: hulp
verlenen en niet zeuren Maar
dat zou het oneigenlijk ge
bruik nog veel meer stimule
ren. Juist in een tijd dat er op
de kosten moet worden gelet,
kan dat niet. Wat dan7 Aller
eerst moet het publiek op
nieuw worden opgevoed. Dc
mensen moeten weten dat ze
zich schuldig maken aan
spelbederf door de huisarts
te passeren. Dat andere men
sen er onder lijden als ze ten
onrechte een beroep doen op
de acute hulpverlening door
ziekenhuizen."
„Je kan ook proberen om
huisartsen aan het zieken
huis te koppelen om als zeef
te fungeren, naast de dokters-
nachtdienst dan wel als ver
vanging ervan. Dat zou wel
een nog zwaardere belasting
van de huisartsen betekenen
en een enorme uitbreiding
van het apparaat, natuurlijk.
Het zou ook kunnen dat met
de patiënt betere afspraken
worden gemaakt over zijn
recht op acute hulpverlening.
Als onderdeel van een oplos
sing zou ook een avondpo-
likliniek voor buitenlanders
ingesteld kunnen worden."
Probleem
,Het is een groot probleem.
Wat moet je? Wanneer je niet
op de centen hoeft te letten,
dan heb ik het binnen een
week opgelost. Maar nu? Hoe
kom je tot een bevredigende
oplossing zonder de kwaliteit
van de dienstverlening aan te
tasten en het personeel niet
te overbelasten?"
,De kern is dat je de overcon
sumptie, het overmatig be
roep doen op het ziekenhuis,
moet terugdringen. Daar
hangt alles mee samen. Je be
reikt dat niet door een stuk-
kie in de krant of met een fol
dertje. Moet je de patiënten
dan beboeten wanneer
achteraf blijkt dat ze ten on
rechte regelrecht naar het zie
kenhuis zyn gelopen? On
haalbaar en belachelijk."
,Ik weet het niet. De werk
groep moet er zien uit te ko
men. Ik geloof in een oplos
sing. Misschien dat we over
een jaar of twee een plan voor
reorganisatie hebben. Onder
tussen moeten we doorgaan
met het huidige systeem. Dat
betekent dat de mensen in de
ziekenhuizen kunnen komen
en dat achteraf een verwijs
kaart wordt opgevraagd Dat
is voor de patient het veiligst.
Belangrijk is wel dat we de
patiënten steeds nadrukke
lijk vragen om naar de huis
arts te gaan, indien dat ook
maar enigszins mogelijk is.
Ik weet op dit moment ook
niet hoe het anders moet."
dat de vrouw niet alleen naar
de dokter mag. Dat moet on
der begeleiding van de echt
genoot die overdag meestal
werkt."
.De huisartsen zeggen tegen
ons: het is jullie eigen schuld.
Dan moeten jullie de mensen
maar wegsturen. Dat is ge
makkelijk gezegd. Ik draag
de volledige verantwoorde
lijkheid voor de patiënten die
om hulp vragen, die stuur je
niet zomaar weg."
"Met Van Agt heb ik natuurlijk de
afgrijselijkste toestanden meege
maakt". Een uitspraak van de
communist Joop Wolff, die vol
gende week om gezondheidrede
nen de Tweede Kamer verlaat. In
De Tijd een 'afscheids-inter-
"Er zijn twee dingen gebeurd. De
communisten emancipeerden en
de geharnaste anti-communisten
hebben zich ook ontwikkeld. Je
zag bij het jubileum van Marcus
Bakker dat de CPN is geaccep
teerd als een collega onder de po
litieke partijen". Wolff juicht het
toe dat dit mogelijk is geworden.
"Ik vind het oprecht aardig dat
de anderen zich zo hebben ont
wikkeld".
"Ik heb geleerd dat je met de ka
mer kunt ingrijpen op bepaalde
belangvrijke momenten. Hotel
De Wereld werd bijvoorbeeld
niet afgebroken en de vijde mei
is weer een nationale herden
kingsdag geworden. Vanuit de
oppositie breng je een soort na
tionaal aspect naar voren, waar
door je plotseling toch een ka
merbrede aanvaarding van een
motie kunt krijgen". Joop Wolff
denkt -uiteraard- terug aan de
tijd van 'de drie van Breda' en de
'Menten-kwestie': "ik heb ge
leerd dat je vaak heftige botsin
gen kunt hebben die dan toch
leiden tot een constructieve sa
menwerking of tot begrip"
Wolff zegt nooit echt gekpzen te
hebben voor het communisme.
"Ik ben gevallen, zoals ik geval
len ben".
Verder in De Tijd onder andere: Is
er behoefte aan therapie voor de
psychotherapie? Er lijkt vraag te
zijn naar een zekere ordening in
de 'wildgroei van de psychische
hulpverlening'. De Commissie
Verhagen heeft deze taak op zich
genomen en brengt volgende
week haar rapport uit. In dit arti
kel een voorschot op de kritiek.
hervormd
nederland
H. Berkhof reisde voor HN naar de
Verenigde Staten. In de overtui
ging dat 'tegenstrijdigheid zit ge
bakken in deze natie', verbleef
hij enige tijd in de zuidelijke sta
ten, in hoofdzakelijk protestant
se, blanke middengroepen, om
hen een aantal vragen te stellen.
Berkhofyconcludeert dat naast
'het vrije Amerika-idee' het
schrikbeeld van 'de democrati
sche dictatuur van het commu
nisme, de demonische tegen
pool' nog zeer levendig is. De
Amerikanen vragen zich volgens
Berkhof af, of het communisme
wel met de juiste middelen
wordt bestreden.
De discussie over de anti-discrimi-
natiewet is springlevend. In dit
kader vraagt HN zich af, of de
mogelijkheid bestaat dat deze
wet de vrijheid van godsdienst in
gevaar brengt, zoals sommigen
menen en wat vrijheid van gods
dienst eigenlijk inhoud. "Gods
dienstvrijheid is in zekere zin on
derworpen aan maatschappelij
ke normen"."Waarom accepte
ren wij afwijkende gewoonten
van Molukkers en Surinamers,
maar niet van SGP'ers?".
Verder in HN: een historisch over
zicht van de Jalta-conferentie,
met daarbij de vraag: Kunnen
militaire machtsblokken nog
worden opgeheven? Muziek:
"Feminisme heeft een belangrij
ke stempel op het muziekgebeu-
ren gezet". En tenslotte: "Jonge
ren willen zinvolle arbeid". En
overzicht van publicaties op het
gebied van de jeugdwerkloos
heid.
MAGAZINE
In België is het twee voor twaalf
constateert EW. Overigens ver
keerde het land al geruime tijd
aan de rand van de afgrond. Maar
nu de regering-Martens (de vijf
de in driejaar tijd) met bijzonde
re volmachten de economie van
het land zal moeten herstellen, is
het erop of eronder.
"België heeft te kiezen tussen een
lange doodsstrijd en een brutale
scheiding", maar in beide geval
len komt de eenheidsstaat in ge-
Probleem in de huidige constella
tie is dat zowel de regering-Mar
tens als de twee deelregenngen
van Vlaanderen en Wallonië be
sluiten kunnen nemen die met
elkaar in strijd zijn. Dan pas goed
zullen de poppen aan het dansen
zijn in het land, waar koning
Boudewijn de laatste Belg is, al
dus Michel van der Plas.
De discussie over het voorontwerp
van wet gelijke behandeling
heeft de tongen losgemaakt. On
der de kop "Mag de school de ho
mo weigeren" laat EW prof. Vele-
ma en de voorzitter van het Hu
manistisch Verbond, Rob Tiel-
man, met elkaar in de clinch
gaan.
Er is weer eens een leuke rel in de
theaterwereld: het nieuwe pro
gramma van Robert Long en
Leen Jongewaard 'Tot hiertoe
heeft de Heere ons geholpen"
wordt met name in de Reforma
torische Politieke Federatie (de
partij van Meindert Leerling) als
godslasterlijk beschouwd.
Eén theaterdirecteur, Theo van Est
(alias jazzmusicus Ted Easton)
van de Stadsdoelen in Delft, wil
het in elk geval niet hebben. Hij
moet het weliswaar nog bekij
ken, maar "als dit programma
ook maar één haar godslasterlijk
is, wil ik het niet hebben. Daar
kom ik keihard voor uit. God is
mijn vriend".
De in Leiden woonachtige schrij
ver Maarten 't Hart is weer be
langrijk aan het worden, getuige
een interview met hem in Haagse
Post Tot voor kort het hy de be
strijding van het feminisme over
aan anderen. Maar nu heeft de
schrijver ontdekt dat feminisme
toch een belangrijke beweging
is. Bovendien is hy bang dat bij
het pubhek een verkeerd beeld
blijft hangen van de Don Qui-
chotte-achtige wijze waarop hy
zijn strijd in het verleden veelal
heeft gevoerd.
Een en ander heeft nu geresulteerd
in een nieuw boekje van zyn
hand onder de titel "De vrouw
bestaat niet". Daarin rekent hij
opnieuw genadeloos af met op
pervlakkige beschouwingen van
feministische signatuur die de le
zer moeten doen geloven dat de
vrouw het slachtoffer is van ach
terhaalde denkbeelden, traditio
nele rolpatronen en dergelijke.
HP komt met een voorpublicatie
van twee hoofdstukken uit het
boek en Emma Brunt interview
de de succesvolle schrijver.
Verder in HP een tweede verhaal
in de serie "Het verborgen ba
nenplan" Ditmaal gaat het over
het bezinningsweekeinde van de
PvdA-top in de Garderense bos
sen. PvdA-penningmeester Wil
lem Vermeend en het kamerlid
Arie van der Hek komen ook nog
aan het woord, maar dat levert
niet veel meer op dan wat al be
kend was. "Inkomensmatiging is
niet alleen noodzakelyk voor het
behouden van de netto-netto
koppehng, voor de werkgelegen
heid en de minima, maar ook
voor de concurrentiepositie. Dat
verhaal wordt nu gehouden. Dat
is nieuw, zou je kunnen zeggen",
zo verklaart Van der Hek het
nieuwe PvdA-realisme
HP bevat verder een doorwrocht
verhaal over onwelriekende ge
beurtenissen rond het ex-zend-
schip Mi Amigo en - in Film Fan -
een portret van de prachtige ac
trice Candice Bergen
VRU NEDERLAND
Ook in VN Ane van der Hek Hij
schreef een geheime notitie over
een nieuw-realistische koers van
zijn fractie, het het stuk per on
geluk op een bureau van een VN-
redacteur neerdwarrelen en ja
hoor: deze week een paginagroot
interview met de meester "Het
is pompen of verzuipen", "een
garantie voor de koppelingen
kan niet tot in de eeuwigheid
worden gegeven", "het is geen
ensis en dus meer overhndsin-
grypen. Dat gaat niet". Voorheen
zocht zo'n man gewoon een an
dere party.
In VN ook wat frisse geluiden van
fractieleider Schutte van het
GPV over de antidiscriminatie
wet. Zy wyzen homofilie niet af,
maar vragen slechts: "doe je er
wel verstandig aan met jouw le
venshouding het gereformeerd
onderwijs in te gaan"?
De ruzie in de familie Simenon
heeft inmiddels geresulteerd in
twee veelverkochte boeken De
romancier zelf schreef zyn "Mé
moires in times" en zyn ex vrouw
Denise "Le Phallus d'or" Bei
den geven een beeld van hun hu-
welyk en van de zelfmoord van
hun dochter Toon van Severen
die de boeken bespreekt vraagt
zich af waarom De Poolse vice-
premier Rakowski was enige tyd
geleden in de Bondsrepubliek en
stond daar een gesprek toe met
journalisten van het weekblad
Stern. "Walesa was een vlag om
de lading te dekken Hy is ge
bruikt door het comité tot verde
diging van de arbeiders Daar
was geen enkele arbeider lid van,
alleen maar intellectuelen.." In
VN ook een portret van de han
del en wandel van de Belgische
politicus Van den Boeynants en
een boekenbijlage.