"Muziek maken en ondergaan
is een therapie voor mij
Seth Gaaikema:een succesvol vakman
"Grosse Fuge": nog steeds sterk ballet
11
f^Mndssg^
WOENSDAG 27 JANUARI 1982
Radio - tv
PAGINA 5
Arno Hintjes: de intellectuele zot uit Oostende
Van Oostende komen vreemde, maar uiterst getalenteer
de mensen. James Ensor, de schilder. Kamagurka, de
karakaturist. Raoul Servais, de animatiefilmer. Henri
Storck, de cineast. En ook Arno Hintjens. Arno "le plus
beau" (de mooiste), zoals hij in België wordt genoemd,
heeft een behoorlijke reputatie. Als zanger-entertainer;
ook als liefhebber, overigens. Arno en de mamsels, de
zuiderburen ginnegappen er graag over.
Maar Hintjens, een 32-jarige gesjeesde blueszanger, is
eerder bescheiden dan vol branie, toch vormt hij de ziel
van T.C. Matic, een band met een zeer oorspronkelijk
geluid. In Den Haag spraken we onlangs met Arno.
DEN HAAG/LEIDEN - De metali-
ge stem declameert statig, met
ingehouden woede: „Ik voel
geen haat, ik voel geen liefde.
Het raakt me niet, maar wat is er
dan met me aan de hand? In ie
dere magere man woont een lelij
ke, vette vent die naar buiten
poogt te komen. Ik ben met zo.
Ik kan niet zo zijn. Goed dan, ik
was een beetje zo. Nou ja, ik ben
als hem".
T.C. Matic in levende lijve zien is
een ervaring rijker worden. De
Belgische groep met deze wat
bevreemdende naam schrijft ge
schiedenis met een heel eigen
opvatting, waarin plaats is voor
elementen uit tal van muzikale
stijlen, variërend van tango tot
disco, van rock tot funk. Buiten
Belgié loopt het publiek er zeker
na het uitbrengen van een prach
tig debuutalbum warm voor.
Ook buiten de landsgrenzen blij-
1 1) Je loog tegen my -
Drukwerk
2 2) I won't let you down -
PHD
3(5) Cambodia - Kim Wilde
4(7) I'll find my way home -
Jon and Vangelis
5 (12) Don't you want me
The Human League
6(3) They don't play our lo-
vesong anymore - Ani
ta Meyer
7(8) Disco train - Dance
Reaction
8(6) Stop - Dolly Dots
9 (9) Live it up - Time Ban
dits
10 4) One of us - Abba
11 (11) Met jou wel 7 weken-
Joep Meloen - Andre
van Duin
12 (22) Mama woar is mien
pils - Normaal
13 (15) Rock your world -
Weeks and Company
14 (20) Oh Julie - Shakin' Ste
vens
15 (19) Young turks - Rod Ste
wart
16 (25) Nederlandse sterre die
viere carnaval - Rubbe
ren Robbie
17 (23) Zeg maar niets meer -
Andre Hazes
18 (10) Spirits in the material
world Police
19 (31) Waiting for a girl like
you - Foreigner
20 (14) Why do fools fall in love
- Diana Ross
21 The land of make be
lieve - Bucks Fizz
22 (28) A wonderfull time up
there - Alvin Stardust
23 (18) Daddy's home - Cliff
Richard
24 See you tonight - to-
25 Stars on Stevie - Stars
on 45
26 (13) 1 go to sleep - Preten
ders
27 (16) Waiting on a friend -
Rolling Stones
28 (24) Starchild - Level 42
29 (33) Again - The Nightpeop-
le
30 (26) Saturday nights - Pa
tricia Paay
31 (37) Ev'rybody feel the
groove - Daniel Sahule-
ka
32 (34) Une fille de tous les
pays - Linda de Suza
33 (17) Annie - Miggy
34 Polonaise Hollandai-
se - Arie Ribbens
35 (27) Perhaps love - Placido
Domingo-John Denver
36 (38) Als chauffeur ben ik ge
boren - Henk Wijn
gaard
37 (29) Bensonhurst blues - Os
car Benton
38 (21) Vrijgezel - Benny Ney-
39 In het zuiden - Vader
Abraham
40 Sjanson de confiture -
De Aal
ven Belgen Belgen. In Den Haag
pikken we Arno Hintjens op bij
Het Paard van Troje, de club
waar T.C. Matic later op de dag
zijn Nederlands concertdebuut
zal verzorgen. We belanden in
een koffiehuis in de Schilders
wijk, waar de Haagse etherpiraat
het voor het zeggen heeft, maar
waar Hintjens' verschijning de
wenkbrauwen doet fronsen. Zijn
Oostendse dialect een mal
mengelmoesje van Westvlaams
met Frans en Engels - wekt de
aandacht. De piraat wordt gelei
delijk gesmoord; de kroegbaas
luistert wat gaarne mee. Ook bui
ten het podium entertaint Hin
tjens kennelijk.
Een bovenal gemoedelijk mens,
die Hintjens. De emotionele in
tellectueel in hem gaat vaak als
de zot of het kind vermomd, zo-
datje nooit helemaal zeker van je
zaak bent. „In iedere magere
man woont een lelijke, vette vent
die naar buiten poogt te komen". T j
We lokken Hintjens wat uit de Jaren dertig
tent. T.C. Matic geldt als een mo
derne band, maar er zijn toch tal
van elementen in de muziek er
van aan te wijzen die traditioneel
zijn en doen denken aan Captain
Beefheart.
Arno glundert: „Da's een compli
ment. Er zijn vijf individuen in
de band en ze brengen allemaal
iets mee, maar ik voel dat ik de
basis en de blues inbreng. Want
zij weten niet wat de blues is. Die
hebben d'r nooit naar geluisterd
en ik weet dat. Mijn basis is de
zuivere, zwarte blues van Sleepy
John Estes, Bucka White, Son
House en Sonny Boy William
son. Muddy Waters ook, maar
dat is eigenlijk al Chicagoblues,
hè?"
De vetzak gluurt al aardig naar bui
ten. We porren nog wat.
In veel van je teksten speelt de ver
vreemding een rol vun betekenis,
zeg ik. Je spreekt graag over de
kortzichtigheid van anderen,
maar zelf leren we je er niet uit
kennen. In L'Union fait la Force
zing je over de strikte scheiding
van hen die links, rechts of het
midden staan. Zelf tracht je
maar wat te overleven door geen
keus te maken.
Hintens leunt over zijn bier en het
tafeltje heen. „Ik maak mijn tek
sten altijd als een voyeur. Ik ben
een voyeur. Maar ik geef me wel
bloot in de teksten. Maar ze zijn
eigenlijk secundair. Dat geldt
ook voor de muziek, hè?"
De verwarring aan deze kant van
de tafel is even compleet. Terwijl
we naar het koffiehuis liepen,
had Hintjens ons al toever
trouwd zichzelf nooit au serieux
te nemen, omdat dat het begin
van inbeelding en dus van stil
stand is. Zou hij ook van zijn ge
hoor wensen dat hij niet serieus
genomen wordt? Maar nee. „Als
ik naar mijn eigen muziek luis
ter, doe ik dat met publiek in
mijn hoofd. Ik wil natuurlijk
geen 'middle of the road maken',
versta me goed he, Maar voor het
publiek ben ik geen muzikant,
maar entertainer".
TC-Matic, derde van links Arno Hintjens: "De mensen denken niet
haakte in. Een klassiek geschool
de pianist, Serge Feys, stelde
zich achter de synthesizers op.
Ferre Baelen, een funky jongen,
plukt aan de bassnaren en Rudy
Cloet, een stroeve maar gedegen
slagwerker, maakt het portret
compleet. In eigen beheer wer
den twee singles en een album
opgenomen. Hintjens kreeg ge
lijk. De tijden veranderen en de
muziek met hen.
Give them a Leader' is een van de
opvallendste songs van T.C. Ma
tic. Op een als een metronoom
aangeslagen hi-hat (met de voet
aangeslagen bekkens) komt de
stem van Goebbels tot leven.
"Wollt ihr den totalen Krieg?
Berlijn, tegen het eind van de
laatste oorlog. Wat wil Hintjens
daarmee zeggen? De aangespro
kene leunt weer voorover, de
ogen opengesperd: „Da's tof dat
je dat zegt. Goebbels ja. Dat
nummer had ik al geschreven
voordat T.C. Matic bestond. Met
Tjens Couter kon ik dat niet
brengen. Maar ik wilde juist de
beperking daarvan een beetje
ontspringen. Altijd maar dat
Chuck Berrv-ritme".
Maar waarom die Goebbels? Ik
word altijd geïnspireerd door de
jaren dertig. Gelijk de manier
van leven, de kleding en zo. Was
er altijd van geïnspireerd ge
weest. Als je dan de lijn door
trekt en je kijkt hoe die mensen
leefden, hè? Ik had de indruk dat
we op 't einde van de jaren tach
tig in dezelfde situatie zitten ge
lijk de jaren dertig. Ik spreek van
België, nu. Vele mensen hébben
het gevoel dat ze een leider nodig
hebben. Want de mensen weten
niet meer wat er gebeurt, jong.
Ze kunnen aan niets meer vast
houden. Die onzekerheid".
„Ik ken dat niet. Ik leef niet in cri
sis. Ik leef al 15 jaar in crisis. Ik
denk niet van overleven als ie
mand van 45 jaar die in een fa
briek werkt. Die krijgt maar al
tijd geld binnen en die kocht een
huis op afbetaling, en een elek-
trieke tandenborstel op afbeta
ling en een kleuren-tv. En in ene
keer is er de crisis en die gast
vliegt buiten. Ik stel me in de
plaats van dat mens, want dat is
de massa. De artiesten dat is de
massa niet, hè? Hè? ik speel voor
dat publiek".
Dat begrijpen we. Maar je maakt
ze wel voor dom uit. Geef ze maar
een leider, want dat willen
„De mensen zijn dom doordat ze
niet meer denken; doordat ze al
tijd geleid geweest zijn door het
geld. Alles was zo gemakkelijk.
Het eten lag op straat, jong. En
nu in ene keer: BAF!/da's ge
daan. Alles is gestopt. De
sen, jongen. Ze kijken naar de tv-
event. In drie minuten zien ze de
trouw van Brigitte Bardot, de
Paus die doodgeschoten wordt
en iemand die crepeert van de
honger, een klein kindje in Biaf-
ra. De mensen zien dat allemaal
en ze worden confuus in alles dat
ze zien. Ze weten niet meer wat
er gebeurt. Vroeger kon je nog
naar meneer pastoor gaan om 't
antwoord te weten. Maar die
weet 't ook al niet meer".
Relatief
Weet jij 't antwoord, Arno?
„Nee, nee. Ik wil geen antwoord
geven. Ik ben geen Christus, ik
wil ook niet dat de mensen dat in
mij zien ook. Alles is zo relatief.
We worden geboren en we ko
men daar naakt uit. En we crepe
ren aan het eind van ons leven.
Daartussen moet je d'r 't beste
van nemen JQHN Q0MKES
TC Matic in LVC
TC Matic is aanstaande vrijdag te
beluisteren in het Leids Vrije
tijdscentrum aan de Breestraat.
In het voorprogramma staat
eveneens een Vlaamse formatie:
Arbeid Adelt. Aanvang 21.00 uur.
i wezenlijk ver-
„Ja. De meeste muzikanten spre
ken van hun gitaar; hun instru
ment en versterkers en ik weet
niet wat".
„Ik doe dat niet. Dat is niet het
voornaamste. Als ik op het po
dium sta, is het voornaamste dat
die mensen ik weet niet hoeveel
gulden, betalen. In België is dat
200, of 150 francs. Ik wil daarvoor
iets aan die mensen teruggeven.
Emotie en ritme. Als ik op het
podium sta en mijn geest en li
chaam één zijn, dan kom ik
klaar. En dat duurt één uur dat ik
klaar kom. Dat is het voornaam
ste. Muziek maken en ondergaan
is een therapie voor mij, jong".
Hoezo, vragen we, terwijl de
kroegbaas zijn wenkbrauwen op
trekt. „Om te overleven. Anders
word ik zot, joh".
Voordat Hintjens T.C. Matic sa
menstelde, vormde hij met ene
Paul de Coutere een bluesduo.
Het tweetal - op basis van hun
achternamen 'Tjens Couter' ge
doopt - maakte jarenlang het
Vlaamse achterland onveilig en
vervaardigde twee elpees. Het al
leen maar binnen het kader van
de zwarte bluestraditie wecken
beviel Arno evenwel niet. Onder
invloed van de gebeurtenissen in
de riek tijdens de tweede helft
van de jaren zeventig stelde hij
een andere band samen.
De Coutere haakte af. Jean-Marie
Aerts, een al wat oudere vedette
op gitaar (ervaring van Ferdy tot
en met Van 't Groenewoud)
LEIDEN - 'Wat is Leiden een
prachtige stad als je het één
richtingsverkeer niet kent'
was gisteravond in een vrij
wel uitverkochte Leidse
Schouwburg een plaag
stootje van cabaretier Seth
Gaaikema in de richting van
de hiervoor verantwoordelij
ke wethouder. En een daarop
aansluitende opmerking 'Je
moet hier gestudeerd hebben
om door deze stad heen te ko
men' zette deze vriendelijk
bedoelde ironie nog wat
voort. Seth Gaaikema, die
vanavond wederom het Leid
se theaterpubliek met een op
de actualiteit afgestemd pro
gramma (Ogem/N.V. Sterf
huis) zal bezighouden, werd
weer begeleid door pianist
Henk van Dijk en gitarist Jan
Blok. Ze zaten naar mijn ge
voel wat te lang en volstrekt
ten onrechte achter een wit
Satijnen doek, die wel hun
klanken doorliet maar de
Gaaikema jarenlange trouwe
musici voor het publiek on
zichtbaar maakte. Het pro
gramma 'Het laatste zaaltje
met gezond verstand' heeft
een ontmoedigend lange ti
tel. Maar na tien minuten kij
ken naar Gaaikema realiseer
je je weer, dat daar op het po
dium een vakman staat, die al
Seth Gaaikema
jaren lang ambitie combi
neert met een vrijwel uitge
storven streven naar perfec
tie. De economische recessie,
waar vrijwel geen artiest aan
schijnt te ontkomen (als je
tenminste het bezoekersaan
tal als norm mag stellen) gaat
blijkbaar ongemerkt aan
Gaaikema voorbij. Dezaal is
bijna vol; het publiek laaiend
enthousiast en bovendien
meermalen tot een staande
ovatie bereid
Als in Nederland een cabaretier
het jaren achtereen 'goed
doet' wordt er naar argumen
ten gezocht, die dat succes
wat milder moeten maken.
Bij Gaaikema is meermalen
een frontale aanval ingezet
op z'n vocale capaciteiten. In
'Hoera, ik ben afgebroken!'
en 'Tranenduiveltje' voor de
pauze en 'n Dromerige dag in
mei' na de pauze is daar in elk
geval niets van te merken. In
een soort diabolische om
keerbaarheid zou je ook kun
nen stellen, dat sommige wel
licht bang zijn hun geloof
waardigheid te verliezen als
ze niet kritisch genoeg zijn.
Toegegeven, in de skètch 'Als
straks de Russen komen'
zweeft Gaaikema gevaarlijk
dicht bij het geesteskind van
Wim Kan ('ja ze komen wel,
maar één voor één'). Voorts
zijn Joop den Uyl en Dries
van Agt haast een te dank
baar onderwerp voor z'n mil
de spot geworden, maar
boeien doet hij nog steeds.
Z'n teksten blijven alert en
z'n vrolijkeid wringt zich als
een epidemie door de zaal.
De functie van het cabaret-
programma van Seth Gaaike
ma is heel simpel. De tand
arts morgenochtend; de
dochter die je al jaren negeert
en de werkloosheid van je
man worden voor één mo
ment verdrongen
BERT KOEKEBAKKER
18.20 Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.28 - Follow me. herh. 44 (TELEAC)
18.58 Journaal (NOS)
19 00 Van gewest tot gewest (NOS)
19.50 Uitzending van de PvdA (PP)
20.00 Ieder speelt z'n rol, tv-serie (NOS)
20.52 - Cmevisie (NOS)
21.37 Journaal (NOS)
21.55 - Den Haag Vandaag (NOS)
22.10 Studio Sport (NOS)
22.40 - Journaal (NOS)
22.45 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
Nederland 2
18.35 Sesamstraat (NOS)
18.50 Jeugdjournaal (NOS)
18.59 - Weekend (IKON)
19.25 - Kenmerk (1KON-KRO-RKK)
20.00 Journaal (NOS)
20.27 - Film van de Nederlandse Stichting voor Lepn
ding (SOCUTERA)
20.32 Dynasty, tv-serie (VOO)
21.15 Infoshow (VOO)
22.10 - Mooi Nederland (VOO)
22.35 - Taxi, tv-serie (VOO)
23.02 Management, les 10 (TELEAC)
23.37 Journaal (NOS)
23.42 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
(Region, progr. NDR 18.00 Rader,
tvdserie. 18.30 Aktualiteiten 18 45
Kleutersene. 18.55 Rader, tv-sene
19 25 Region, magaz 19 59 Progr-
overz. WDR: 18 00 Willkommen im
Club. tv-sene. 18.30 Informatieve se
rie. 18.40 Die unsterblichen Metho
den des Franz Josef Wanninger, tv-
sene. 19.15 Aktualiteiten. 19 45Tom-
mi und Atze, tv-sene). 20 00 Joum.
20.15 Muzikaal tv-spel. 22 00 Filmre-
portage. 22.30-23.00 Aktualiteite-
DUITSLAND II
18.20 Liedjesprogr. 18 57 Progr-
overz. 19.00 Joum 19.30 Sport 20 15
Aktueel magaz. 21.00 Aktualiteiten.
21 20 Die Profis, tv-serie. 22 10 Infor
matief progr. 22.15 Film reportage.
23.00 Kante, tv-spel. 0.40 Joum.
DUITSLAND III
ne. 19.15 Documentaire sene. 20.00
Joum 20 15 Aktueel weeekoverz.
2100 Politieke uitz. 22.05-23.30
Reich wirst du nie (You'll never get
rich), speelfilm.
BELGISCHE TV
BELGIÉ NET I
18.UU KJeuterprogr 18 05 Kleuter-
progr. 18 20 Korte film. 18.25 Buck
Rogers in de 25ste eeuw
20.10 Weerber. 20 15 Arnold (Dif-
f rent Strokes), tv-sene 20.40 Op de
schouders van een reus (On Giant
shoulders), tv-spel. 22.10 Discussie-
progr 23.10 Paardekoersen en jour-
BELGIÉ NET II
19.00 Inform, progr. 19.37 Morgen.
18.00 Kleuterprogr. 18.30 Natuurse- (L* Million), speelfilm.
WOENSDAG 27 JANUARI
HILVERSUM I
(NOS: Ieder heel uur nws.). 18.06
Hier en Nu woensdagmagazine
19 02 Muz in vrye tijd NOS 20 03
Langs de lijn sporten muz (20.38
Paardekoersen). 23.02-24 00 Met het
oog op morgen. NCRV 0 02 Late Da
te 1 02 Metropole Orkest 1.30 Blues
in the night. 2.02 Nachtdienst. I (3.10
Verhalen in de nacht). 4.02 Nacht
dienst II. 6.02 Schoffelen in de wijn
gaard. 6.09 Vandaag, donderda-
HILVERSUM U
VARA 18.45 De rode
draad 19.30 Luchtruim 20 00 Nws.
20 03 Het zout in de pap. 20.45 Vnje
tijd. blije tijd. NOS 21.10 Tambu
OS 21 40 Leren, hoe doe je dat'(12).
RVU-NOS 22.10 Follow me. (15).
VARA 22.30 Nws 22 40 Zonder ti
tel 23.00 And all that jazz 23 55
HILVERSUM III
(NOS: Ieder heel uur nws NOS
18.04 De Avondspits. KRO: 19.02
Krachtvoer 21.92 Stampt) met Han-
neke. 22 02 Rock tem pel. 23.02-24.00
Walhalla.
HILVERSUM IV
NCRV 20.00 (S) Muziek uit NCRV
Studio 2 21 30 (S) Literama-
woensdag (2). 22.25-23.00 (S) Orgel-
DONDERDAG 28 JANUARI
HILVERSUM I
7.02 Het Levende Woord 8 06 Hier
en Nu. 8 25 In't voorbijgaan 8 45
Over kopen gesproken 9 03 Wie
weet waar Willem Wever woont
1003 Muziek by de koffie. 11.30
Twaalfuurtje 12.40 Middagpauze
dienst 13 06 Hier en Nu 13.20
NCRV Globaal. 16 02 Het Goudenre
gen Ensemble 16 30 Rozegeur en
Prikkeldraad. 17.55 Mededelinge-
HILVERSUM II
AVRO 7 00 Nws 7 10 Ochtend
gymnastiek 7 20 AVRO Aktueel en
informatief 7.30 en 8 00 en 8.30 Nws.
7 35 en 8 33 AVRO's Radiojournaal)
NOS 9 05 Gvmnastn-k VQQI
vrouw 9 15 Werkbank. 9 24 Water
standen. 9 30 Nws AVRO: 10 03
Mensen, mensen. 1030 Nws 10 33
De kem van deze zaak 11.00 Radio
La waai papegaai 11 10 Schoolradio.
11 30 Nws 11 33 AVRO-thema 11 45
Regionaal, provinciale informatie
11 55 Buitenland spectrum OVER
HEIDSVOORLICHTING. 12 16 Uit
zending voor de landbouw NOS.
12.26 Mededelingen voor land- en
tuinbouw 12 30 Nws AVRO 13 10
AVRO's Radiojournaal. 13.00 Nws
13 10 AVRO's Sportpanorama 13 30
Nws. 13 33 Per Saldo 14 00 AVRO-
dite <14.30 en 15.30 Nws 15 45 Bui-
16.10 De Slag bij Nieuwspoort
HILVERSUM III
TROS 7.02 De Havermoutshow.
9 03 Continue muz. 11 03 De polder-
popparade 12 03 De Nederlandstali
ge top tien 13 03 TO pop of een enve
lop 15 03 TROS top 50.
HILVERSUM IV
VARA 7.00 Nws 7 02 (S) Morgen
rood (8 00 Nws 9 00 (S) The Little
Consort Klassieke muz 10 20 (S)
Klassieke werken van Mozart 1Ê.50
(S) VARA-Klassiek werken van
Beethoven en Strawmski. 12.00 Het
zout in de pap 12 25 (S) Operette
13 00 Nws 13 03 (Si Lunchconcert
14 10 (S) Middagconcert Berlyns
Filharmonisch Orkest Klassieke
muz. (15.05 Pianosonates).
SCHEVENINGEN - Het Na
tionale Ballet heeft "Grosse
Fuge" op het repertoire geno
men en gaf daarvan gister
avond in het Circustheater in
Scheveningen de eerste voor
stelling. Dit ballet van Hans
van Manen op muziek van
Ludwig van Beethoven (opus
133), stamt uit 1971 en werd
toen voor het Nederlands
Danstheater gemaakt.
Grosse Fuge bestaat uit een pe
riode, waarin Van Manen in
zijn werk heel openlijk met
erotiek bezig was. Het hele
ballet is doortrokken van toe
spelingen daarop en vooral
van de mannelijke aantrek
kingskracht op vrouwen. De
mannen staan veelal in het
centrum. Zij openen de dans
en hun gedrag roept bij de
vrouwen een reactie op.
In die opening worden meteen
al de lijnen uitgezet, waar
langs de dans zich verder zal
ontwikkelen Een wit decor,
een lichtende streep over het
achterdoek, dan zetten de
vier dansers hun oerdans in.
Als dansende derwisjen, al
leen gehuld in een zwarte,
lange rok, voegen ze in hun
dans een heel nieuw ritme
toe aan de muziek. Gestrekte
armen, gebalde vuisten en af
gemeten bewegingen onder
strepen het krijgshaftige en
imponerende karakter van de
opening.
Diezelfde thema's komen terug
als de vier vrouwen de dans
overnemen. Bij hen worden
de bewegingen echter zach
ter, soepeler, zonder overi
gens iets van hun strakheid
te verliezen. Het onvermijde
lijke gebeurt, de mannen en
komen by elkaar en
paren. De verlichte
streep op de achterwand
schuift omhoog Dan volgen
duetten, waarby ieder paar
steeds wordt getypeerd door
specifieke bewegingen, die
herhaaldelijk terugkomen.
Die herhalingen versterken.
samen met de onopgesmukte
bewegingen en de sterke rit
miek, het oerkarakter van de
dans. De verlichte streep
schuift nog verder omhoog,
de zwarte rokken van de
mannen gaan uit en onthul
len korte zwarte broeken. De
gebalde vuisten gaan open.
De vrouwen trekken zich op
of laten zich rondslingeren
aan de broekriemen van de
mannen De paarsgewyze
dans wordt traag en vol gly-
partyen. "Grosse Fuge" ein
digt dan met alle spelers
broederlyk en zusterlyk ver
enigd. Hans van Manen weet
in dit ballet met in feite heel
eenvoudige en kernachtige
middelen een sterke eroti
sche uitstraling te bereiken,
die heel natuurlijk overkomt.
Bovendien is "Grosse Fuge"
een toonbeeld van hoe mu
ziek en dans elkaar kunnen
aanvullen en versterken De
lyriek van de muziek wordt
in de dans verdubbeld. Jam
mer alleen dat die muziek
gisteravond van een band
kwam en niet door een orkest
werd gespeeld.
De imponerend strakke uitvoe
ring. die het Nationale Ballet
gisteravond van Grosse Fuge
bracht, gaf het werk nog ex
tra diepte mee Grosse Fuge
heeft na tien jaar mets van
rijn zeggingskracht verloren
ARIEJAN KORTEWEG
