Iedereen
krijgt
nummer
3
Betalingen per giro
bank in '90 samen
en
"Uniser is politieke
zaak"
C
Vrachtwagenpark
in slechte staat
Geen bom onder
't omroepbestel
Nieuwe opzet verwerking persoonsgegevens
Steekproef bij Oudenrijn:
Ministerraad:
geen extra
toelage voor
buschauffeurs
Verdediging zet
officier in beklaagdenbank
ZATERDAG 23 JANUARI 1982
Binnenland
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Het betalingsver
keer van de postgiro en de ban
ken zal rond 1990 volledig kun
nen worden samengebracht in
één nationaal betalingscircuit.
Overschrijvingen van bank naar
giro zijn dan mogelijk zonder de
tussenkomst van de Bank/Giro-*
centrale. Dat scheelt tijd (twee
tot drie dagen), geld (honderd
miljoen per jaar) en arbeidsplaat
sen (600 banen minder)
De vakbonden vrezen dat het om
een verlies van zeker vierdui
zend banen zal gaan. Dat cijfer is
gisteren van de hand gewezen
door de voorzitter van de stuur
groep Integratie Giroverkeer,
prof. Duisenberg. Duisenberg
wees er voorts op dat het banen
verlies vermoedelijk voor een
aanzienlijk deel via natuurlijk
verloop op te vangen zal zijn.
Duisenberg heeft de stuurgroep in
1975 ingesteld in zijn toenmalige
functie van minister van finan
ciën. De president-directeur van
de Nederlandsche Bank, toen J.
Zijlstra, werd voorzitter. Inmid-
dels is Zijlstra met pensioen en is
Duisenberg als zijn opvolger bij
de bank, nu zelf voorzitter van de
groep geworden. In de stuur
groep zijn vertegenwoordigers
opgenomen van de banken en de
Post-, Cheque- en Girodienst. De
vakbonden hebben tegen hun
zin geen zetel in de groep.
Die stuurgroep heeft al een eerste
rapport uitgebracht over de tech
nische mogelijkheden. Uit dat
rapport blijkt dat met gebruik
van een door de PTT door heel
Nederland aangelegd "datanet"
alle financiële instellingen met
één centrale computer verbon
den kunnen worden. Uitvoering
van het project duurt vijf jaar. In
1985 kan een begin worden ge
maakt.
Voor Prinsjesdag dit jaar wordt het
eindrapport verwacht en dan
moeten de banken en de PTT be
slissen. Wat de PTT betreft is dat
besluit niet alleen een interne
aangelegenheid, maar ook een
zaak van regering en parlement.
Tijdens een persconferentie gaf
Duisenberg gisteren een beeld
van de stand van zaken tot nu
toe. Hij legde er de nadruk op dat
de stuurgroep zich louter bezig
houdt met een vereenvoudiging
van het betalingsverkeer tussen
de financiële instellingen onder
ling. Advisering over nieuwe
technologie, als bijvoorbeeld
geldautomaten, behoort volgens
Duisenberg n ad rekkelijk niet tot
de opdracht.
Gevraagd naar mogelijke bezwa
ren van de PTT tegen zo n beta-
lingscicuit zei PPT-topman
Leenman desgevraagd dat die
bezwaren er van zijn kant met
zijn "De postbank wordt uiter
lijk 1 januari 1984 opgericht. Dat
is ruim vóórdat de invoering van
het betalingscircuit technisch
mogelijk is. Onze concurrentie-
postie gaat er niet op achteruit".
De invoering van het betalingscir-
cuit, die tijd en rentewinst voor
de klanten kan opleveren, zou er
volgens ingewijden toe kunnen
leiden dat veel particulieren en
bedrijven die nu zowel een bank-
als een girorekening hebben, één
van de twee gaan opzeggen.
Daarvoor zou de giro het meest
in aanmerking komen, omdat de
gelddiensten van de PTT nu nog
achter liggen bij die van de ban
ken. Met de invoering van de
Postbank is die achterstand in
gelopen.
DEN HAAG (ANP) - Het Neder-
landse visitekaartje op kunstge
bied in het buitenland, Karei Ap
pel, poseerde gisteren in het
Haagse Gemeentemuseum voor
door hem gemaakt werk dat tot
en met 28 maart is te bewonde
ren. Ook in het Rotterdamse Boy
mans-Van Beuningen
i Appel te z
UTRECHT (GPD) - Het vrachtwa
genpark voor zwaar vervoer in
Nederland verkeert in zo'n slech
te staat van onderhoud dat de Al
gemene Verkeersdienst in Drie
bergen en de gemeentepolitie in
Utrecht er ernstig verontrust
over ziin geraakt.
Tjjdens een steekproef, donder
dag, op de rijkswegen nabij het
verkeersplein Oudenrijn bleek
dat van de helft van de gecontro
leerde voertuigen het remsys-
teem ondeugdelijk functioneer
de. Volgens de chef Sectie Ge
richt Verkeerstoezicht van de
Betoging tegen
weren homo's
in onderwijs
VOORBURG (ANP) - Een groep
van ongeveer veertig mensen
heeft gisteren bij het kantoor van
de Besturenbond Protestants
Christelijk Onderwijs gedemon
streerd. Aangeboden werd een
petitie waarin de demonstranten
zich keerden tegen het stand
punt van de besturenraad om ho
mofiele leerkrachten in het on
derwijs te kunnen weren.
De initiatiefnemers verklaarden
dat de landelijke besturen van
PvdA, PPR, PSP, Evangelische
Volkspartij, en Algemene Bond
van Onderwijzend Personeel
(ABOP) zich achter de petitie
hebben geschaard.
Utrechtse politie, adjudant G.
van der Hoek, is dit te wijten aan
achterstallig onderhoud.
Van der Hoek zei verbijsterd te zijn
over het feit dat de eigenaars en
chauffeurs zoveel risico's nemen.
„Zeker bij het mistige weer van
de laatste dagen was het niet
denkbeeldig dat de vrachtwa
gens ernstige ongelukken zou
den hebben veroorzaakt". De po
litie haalde alleen de vrachtwa
gens met een lading of gewicht
van meer dan 10 ton voor inspec
tie van de weg.
Van de 24 voertuigen bleken er
slechts drie in orde. Bij 14 trucks
moest eerst door monteurs een
technische ingreep worden uit
gevoerd, waarna ze rechtstreeks
naar de garage werden gestuurd.
Acht wagens waren veel te zwaar
beladen.
Adjudant Van der Hoek: „Eén auto
had een overbelasting van 80
procent". Deze wagen was met
oud ijzer geladen. „Ongehoord"
vond de politieman het feit dat
een vrachtwagen met een loslig
gende achteras reed, terwijl zo
wel de chauffeur als de eigenaar
dit wisten. „Bij een noodstop zou
de as er zeker onderuit zijn ge
vlogen. Je moet er niet aan den
ken wat er allemaal had kunnen
gebeuren", aldus Van der Hoek.
De bewuste truck was geladen
met 12 personenauto's.
Zes maal werd proces-verbaal op
gemaakt wegens overtreding van
het Rijtijdenbesluit. De politie
vermoedt dat de vervoerders
hun wagens minder vaak voor
onderhoud naar de garage stu
ren, omdat dit hen teveel zou
kosten.
"Reagan-show"
voor Polen
1 februari
wekt wrevel
HILVERSUM (ANP) - De
TROS zal de Amerikaanse tv-
show 'Let Poland be Poland'
uitzenden op 1 februari 's
ochtends van zeven tot negen
uur. De omroep is door de
Amerikaanse ambassade ge
vraagd als co-producent op te
treden en zal de Nederlandse
bijdrage verzorgen via in
breng van premier Van Agt
en FNV-voorzitter Wim Kok.
Dit is gisteren door de TROS
bekendgemaakt.
Navraag bij de FNV leerde ech
ter dat Wim Kok niet zal deel
nemen aan de 'Reagan-show'.
'Een belachelijke veronder
stelling', aldus een woord
voerder van het FNV gister
middag. Over de deelname
van Van Agt is ook nog niets
bekend.
Het dagelijks bestuur van de
Communistische Partij van
Nederland heeft gisteravond
in een verklaring scherpe kri
tiek geuit op de televisieshow
die de Amerikaanse presi
dent Reagan 31 januari heeft
gepland.
Via het officiële persbureau
PAP hebben de Poolse auto
riteiten het Amerikaanse
plan om een internationale
televisieuitzending aan Polen
te wijden als "anti-Poolse
provocatie" bestempeld.
DEN HAAG (ANP) - De minister
raad heeft gisteren ingestemd
met het voorstel van minister
Zeevalking (verkeer en water
staat) om het huidige inkomen
van het personeel van het stads
en streekvervoer te garanderen,
inclusief de tijdelijke toeslag die
vorig jaar na de acties in Den
Haag en Rotterdam is toege
kend.
De minister stelt hierbij wel de
voorwaarde dat de vakbonden
de conclusies van het rapport
van het centraal adviesbureau
voor organisatie, documentatie,
registratie en personeelsbeheer
(ODRP) van de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten aan
vaarden.
Zeevalking heeft, ook namens zijn
collega's Den Uyl (sociale zaken
en werkgelegenheid) en Van
Thijn (binnenlandse zaken),
werkgevers en vakbonden in
stads- en streekvervoer uitgeno
digd voor overleg op 28 januari.
De vakbonden zijn het niet eens
met de conclusies van de ODRP.
Het ODRP concludeerde dat er
geen aanleiding is om aan bu
schauffeurs en trambestuurders
in stads- en streekvervoer een
extra toeslag toe te kennen voor
andere bezwarende omstandig
heden, naast de toeslagen voor
onregelmatige diensten, gebro
ken diensten en overwerk.
Deze omstandigheden waren al
meegenomen in de eerder toege
kende verhoging van de loon
schaal of waren volgens het
ODRP niet zwaar genoeg voorn
hogere beloning. Het ging om be
grippen als zwaarte van de ar
beid, inspnnende houding en
eenzijdige beweging.
In de praktijk betekent het volgens
Zeevalking dat de chauffeurs
omhoog gaan in de loonschaal,
dat de zes procent toelage voor
bezwarende werkomstandighe
den vervalt en dat de tijdelijke
toelage van ongeveer 68 gulden
zou moeten vervallen. Dat zou
tot gevolg hebben dat de be-
stuurdrs er reëe in inkomen op
achteruit zouden gaan. 'Om rede
nen van billijkheid' wil hij hier
aan tegemoet komen door het
huidige inkomen te garanderen.
DEN HAAG (GPD) - Iedereen in Nederland krijgt een
nummer voor de verwerking van persoonsgegevens door
overheidsinstanties. Dit nummer wordt gekoppeld aan
gegevens die van een persoon in het register van de Cen
trale Personenadministratie zijn opgenomen. Dit staat in
het wetsontwerp Centrale Personenadministratie (CPA),
dat gisteren door minister Van Thijn (binnenlandse za
ken) bij de Tweede Kamer is ingediend.
Het toekennen van een persoons
nummer moet volstrekt wille
keurig gaan, zodat van het num
mer niets over de desbetreffende
persoon kan worden afgeleid, al
dus het wetsontwerp. De bedoe
ling van het eenduidige nummer
is om de verwerking en het ge
bruik van persoonsgegevens
door de verschillende departe
menten te vereenvoudigen. Bo
vendien moet het nummer het
maken van fouten voorkomen.
De bedoeling van het wetsontwerp
is het centraal opslaan en ver
werken van gegevens die nu per
gemeente in de bevolkingsregis
ters zijn opgenomen. Het register
moet dienen als bron voor de
verstrekking van gegevens aan
alle overheidsinstanties.
Het zijn nu nog de gemeenten die
gegevens aan de departementen
verstrekken. Dit loopt op tot on
geveer 10 miljoen verstrekkin
gen per jaar. De nieuwe opzet
moet dit terugbrengen tot onge
veer 2 miljoen, waarbij de ver
strekkingen zoveel mogelijk
moeten lopen via in te stellen re
gionale of gemeentelijke auto
matiseringscentra. De besparing
voor de rijksbegroting wordt
door minister Van Thijn op enke
le tientallen miljoenen guldens
per jaar geschat.
Voor het centrale register wordt
een aparte overheidsdienst in het
leven geroepen: de Centrale Per
sonenadministratie. De admini
stratie zal niets nieuws toevoe
gen aan de bestaande gegevens,
maar slechts de bestaande gege
vensstromen doorgeven aan de
ministeries. Op het centrale re
gister zal toezicht gehouden wor
den door de Registratiekamer,
die is voorzien in het reeds inge
diende privacy-wetsontwerp.
In het wetsontwerp-CPA worden
de waarborgen voor de persoon
lijke levenssfeer uit het privacy-
wetsontwerp herhaald. Dit priva
cy-wetsontwerp regelt geauto
matiseerde gegevensbestanden
die in Nederland bestaan. Er is in
de CPA niet simpelweg verwe
zen naar het andere wetsont
werp. Hiermee wordt bereikt dat
de waarborgen slechts door een
wetswijziging kunnen worden
veranderd, aldus minister Van
Thijn in de memorie van toelich
ting bij het wetsontwerp.
"Niet-gevoelig"
het centrale register mogen alleen
„niet-gevoelige gegevens" wor
den opgeslagen, die nu al in de
bevolkingsregisters van de ge
meenten voorkomen. Het wets
ontwerp geeft een volledige op
somming van de gegevens die
voor de CPA in aanmerking ko
men zoals adres, burgerlijke
staat, geslacht, nationaliteit, ge
boortedatum, administratienum
mer, gezinssamenstelling, datum
van vestiging in Nederland.
Evenals bij de privacy-wetgeving,
hebben de geregistreerden bij de
CPA het recht inzage te krijgen
en correctie te eisen van gege
vens, die op henzelf betrekking
hebben. Bovendien hebben gere
gistreerden het recht op kennis
neming van verstrekking van ge
gevens die hen betreffen aan an
deren.
Stof die kanker
kan verwekken
aangetroffen
in vuilstort
BA VEL (ANP) - Provnciale Wa
terstaat in Noord-Brabant onder
zoekt in hoeverre het grondwater
in de vuilstortberg in Bavel bij
Breda is verontreinigd met fiuor-
antheen. Dit onderzoek zal bin
nen enkele weken zijn afgerond,
aldus gisteravond een woord
voerder van de provincie.
De provincie heeft onlangs de vuil-
berg bij Bavel door middel van
monsters onderzocht op gevaar
lijke stoffen. In een van de mon
sters werd fluor-antheen in zeer
hoge concentratie gevonden: 65
keer zo hoog als is toegestaan in
oppervlaktewater, dat bestemd
is voor de drinkwatervoorzie
ning.
Fluor-antheen is kankerverwek
kend, maar volgens de provincie
lopen de omwonenden van de
vuilstort op dit moment geen en
kel risico. Andere verontreinigde
stoffen in te hoge concentraties
zgn in de vuilstort voor zover be
kend niet aangetoffen. Fluor-an
theen wordt in de verfindustrie
gebruikt.
DEN HAAG (AP) - De herden
king van de 200-jarige diploma
tieke betrekkingen tussen ons
land en Amerika met een rijstta
fel is slecht gevallen bij het WD-
kamerlid Joekes. In schriftelijke
vragen wijst hij erop, dat de rijst
tafel het symbool is van Neder
lands koloniaal verleden. Hij
heeft minister Van der Stoel
(buitenlandse zaken) gevraagd
stappen te ondernemen om te
zorgen dat in 2082 iets dergelijks
niet meer voorkomt.
De Nederlandse omroepen
kunnen de dagbladen in Ne
derland niet langer tegenhou
den wanneer zij op ruime
schaal de programma's van
radio en televisie willen pu
bliceren. Het Nieuwsblad
van het Noorden, dat in de
provincies Groningen en
Drenthe verschijnt, was eind
vorig jaar daarmee begonnen
en in een kort geding heeft de
Nederlandse Omroep Stich
ting, NOS. geprobeerd daar
een einde aan te maken. De
vice-president van de recht
bank in Groningen heeft alle
eisen van de NOS afgewezen,
zodat de krant in Groningen
ongestoord door kan gaan
met het informeren van zijn
lezers over wat de omroepen
gaan uitzenden.
In het wereldje van
pen is deze uitspraak als een
bom ingeslagen. En geen
wonder, want nog nooit heeft
het eigengereide en door een
aanvechtbaar gebleken stel
sel van voorschriften en wet
telijke bepalingen bescherm
de omroepbestel een dergelij
ke nederlaag geleden.
Er is een bres geslagen in het
monopolie van de omroep
bladen. Dat monopolie werd
in Hilversum met de grootste
zorg bewaakt. Daardoor kon
de Nederlandse televisiekij
ker alleen maar door het ko
pen van een omroepblad
geïnformeerd worden over
wat er allemaal op de buis te
doen zou zgn. De dagbladen
mochten slechts een slap af
treksel publiceren, dat hun
door de NOS werd gedic
teerd. Het abonnement op
een omroepblad betekent te
vens het lidmaatschap op de
omroep die dat blad laat uit
geven. Te meer abonnees, te
meer leden en te meer zend
tijd. In feite bepaalde de aan
trekkelijkheid van het om
roepblad de populariteit van
de omroep
De dagbladen zgn van mening
dat zij daar geen boodschap
meer aan hoeven te hebben.
De televisie is in Nederland
zo ingeburgerd, dat hetgeen
's avonds op de buis gebeurt,
behoort tot het dagelijkse le
venspatroon van de mensen
en als zodanig is het nieuws,
dat gewoon in uitgebreide zin
in de krant moet.
Ondergang?
Betekent dat nu de ondergang
van het bestel? Raken de om
roepen in de problemen wan
neer de mensen geen abonne
ment op een omroepblad
meer nemen, wanneer zij vol
doende programmagegevens
in de kranten kunnen lezen?
De dagbladen menen van
niet en zij staan daarin niet al
leen.
Op verzoek van de VPRO heeft
de oud-minister van CRM,
mr. Harry van Doorn, een
aantal aanbevelingen gedaan
voor een toekomstige om-
roepstructuur. De nieuwe
ontwikkelingen vragen vol
gens hem om een ander be
stel. Hij bepleit een loskoppe
ling van het abonnement op
een omroepblad en het lid
maatschap. Hij geeft aan dat
er verschillene andere moge
lijkheden zgn om de aanhang
van de omroepen vast te stel
len. Een daarvan is het hou
den van omroepverkiezin
gen. Onderzoeken hebben
uitgewezen dat de televisie
kijkers er best wel wat voor
voelen om via verkiezingen
van hun voorkeur voor deze
of gene omroep te laten bla
ken. Sterker nog, volgens een
enquête zullen méér mensen
aan zo'n verkiezing meedoen
dan er thans abonnees op
omroepbladen zijn.
het
Verschuivingen
De dagbladen leggen dus i
geheel geen bom onder het
bestel met het publiceren van
de programma's. Wel is uit
diezelfde onderzoeken geble
ken dat er by verkiezingen
grote verschuivingen zullen
optreden in de ledenaantal
len van de omroepen. De gro
te en traditionele omroepen
zullen allemaal leden verlie
zen, de AVRO het meest,
maar ook de KRO. de VARA
en de NCRV. Zelfs nieuwko
mer TROS raakt dan leden
kwijt De kleine winnen, de
VPRO het meest, maar ook
de EO en vooral Veronica
Met een fatsoenlgke service
aan de lezers, zoals thans
door de rechter in Groningen
is toegestaan, ondergaat het
bestel een soort grote
schoonmaak en dat is na 25
jaar hoog tijd. Dat komt het
bestel ten goede Veel van de
commerciële verstrengeling
rond die omroepbladen
wordt aan de kaak gesteld.
En dat dient ook elke recht
geaarde verdediger van het
bestel toe te juichen. Maar
een groot aantal geldverdie-
nende omroepbaasjes zal be
slist niet staan te jubelen.
- Ex-minister Van Doom:
roepverkiezingen.
Door de uitspraak van de Gro
ningse rechter zal ook de po
litieke discusie over de ont
koppeling tussen abonne
ment en lidmaatschap een
nieuwe impuls krijgen. En
ook dat wordt tijd, want de
geesten zijn er rgp voor en de
huidige regeringspartijen
zijn daar niet op tegen
JAN VAN BEEK
(Hoofdredacteur van de Ge
meenschappelijke Persdienst
en als zodanig nauw betrokken
bij het kort geding waarin gis
teren uitspraak is gedaan).
BREDA (GPD) - De verdedigers
van de Uniser-verdachten heb
ben de officier van justitie mr. W
Koops beschuldigd van valsheid
in geschrifte. Hij zou pas in au
gustus de naam en toenaam van
de verdachten hebben genoemd
en terwijl al - volgens de advoca
ten - in december '80 bekend was
wie er verdacht werd van moge
lijke misdrijven van Uniser.
Toen werd er echter een gerech-
terlijk vooronderzoek ingesteld
tegen onbekenden
Aangezien het politieonderzoek
zich heeft toegespitst op het
doorspitten van, volgens de ver
dediging, „onrechtmatig verkre
gen materiaal" dat bij huiszoe
kingen naar boven is gekomen,
vroeg de verdediging de recht
bank de officier niet ontvanke
lijk te verklaren.
„Deze strafzaak vertoont alle ele
menten van het sociaal-psycho
logisch verschijnsel van de zon
debok". verklaarde mr H. Kui
per, raadsman van de ex-Uniser-
verdachte Magnus S., gisteren
tijdens het algemeen pleidooi.
„De verdachten moeten opdraai
en voor feiten die de hele leefge
meenschap heeft begaan en
waarvoor die gemeenschap ver
antwoordelijkheid draagt", voeg
de hij eraan toe.
Zijn collega, mr. F. van der Laken,
merkte op dat de officier van jus
titie een „heksenjacht" heeft ont
ketend. Kugper wees erop dat
het gebeuren bij Uniser niet los
kan worden gezien van de hele
afvalstoffenproblematiek. De
aanpak van het proces sugge
reert. volgens hem, dat er alleen
iets bij Uniser fout is gegaan.
"Zoethouder"
Volgens Kuijper vertoont het Uni-
ser-proces tekenen van een poli
tiek proces. De politiek mag ook
in dit geval niet buiten de rechts
zaal blijven, meende hij. De Wet
chemische afvalstoffen hoort
daar duidelijk toe. „Waar de ver
werkingsmogelijkheden zwaar
achterlopen bg het aanbod van
afvalstoffen, moet het fout gaan
en dat weet iedereen".
„Jaarlijks is er zeker 800.000 ton af
val zoek (op de in totaal 1.1 mil
joen ton). Een zwart circuit is
daarom een structurele noodza
kelijkheid", aldus Kugper. die
eraan toevoegde dat dit proces
de indruk wekt dat de milieuwet
geving juist wel werkt „Dit is
een zoethouder voor het volk".
Ten onrechte wordt alleen Uniser
onder de loep genomen De rol
van de chemische industrie
komt veel te weinig aan bod, al
dus de raadsman. Het is volgens
hem onzinnig om alleen Uniser
verantwoordelgk te stellen Ook
stelde hg dat de Uniser-top
wordt overgecnminaliseerd. Vol
gens Kugper wordt de zaak sterk
overdreven.
De beeldvorming (een groot
scheeps langdurig onderzoek in
een anderhalve meter hoog dos
sier) is daarbg heel belangrgk.
„De illegale lozingen en de illega
le afvoer van afvalstoffen naar de
Beatnxhaven staat vast. Nog na
der staat te bezien of deze miheu-
vergrgpen ook inderdaad veel
schade aan het milieu hebben
toegebracht", concludeerde de
raadsman.
Met name de hele reeks delicten
(valsheid m geschrifte, oplich
ting, verkopen van schadelgke
stoffen, bedreiging en meineed),
hebben ertoe bggedragen dat de
verdachte in een verkeerd dag
licht zgn gesteld, aldus de raads
man van S. Hg wees erop dat nie
mand van de benadeelden aan
gifte heeft willen doen.
