Brede steun voor Koivisto
Speurtocht naar
bron-Nazisme
Ta nis. wagen deugde niet
Tweedracht blijft rond EG-landbouwbeleid
-C
3-
Weer neutrale president voor Finland
Moord VS-
attaché
opgeëist
Proces in Stuttgart:
Stuntvliegers verongelukt in YS
Indonesische verkiezings rel
DINSDAG 19 JANUARI 1982
Buitenland
(Van onze correspondent Gerrit
Jan Hoek)
TARRAGONA - Slechts een ge
denkteken dat sterke gelijkenis
vertoont met het embleem van
de NAVO, omgeven met 215
bronzen sterren, herinnert aan
de catastrofe die op 11 juli 1978
de camping Los Alfaques bij het
plaatsje San Carlos de la Rapita
trof. Op die zonnige zomerdag
ontplofte een met propyleen
overladen tankwagen vlak ach
ter de muur die de camping
scheidt van de weg Barcelona-
Cadiz. Bij die ramp kwamen 214
campinggasten en de chauffeur
van de tankwagen om het leven.
Twee van de slachtoffers zijn
drieëneenhalf jaar na dato nog
steeds niet geïdentificeerd.
In Tarragona is gisteren het proces
begonnen tegen de zes verdach
ten die verantwoordelijk gesteld
worden voor de ramp van Los
Alfaques. Tegen twee van hen,
Proces Spaanse campingramp begonnen
directeuren van het bedrijf Cis-
ternas Reunidas. de eigenaar van
de bewuste tankwagen, heeft het
openbaar ministerie een jaar ge
vangenisstraf geëist.
Uit het meer dan 5000 bladzijden
tellende dóssir blijkt dat de tank
wagen in dubbel opzicht on
deugdelijk was. Niet alleen ont
brak een vereiste veiligheidsklep
die de overdruk had moeten
voorkomen, ook het materiaal
van de tank bleek ten enenmale
ongeschikt voor het transport
van propyleen.
De andere vier verdachten zijn een
directeur en drie veiligheids
functionarissen van het oliebe-
drijf Entrepol, waar het propy
leen geladen werd. Tegen hen
eiste de officier van justitie vier
jaar, twee maanden en één dag
gevangenisstraf Zij worden er
verantwoordelijk voor gesteld
dat de tankwagen te veel propy
leen bevatte. Bij gebrek aan ade
quate meet- of weegapparatuur
bij Entrepol laadde men 23.470
kilo, terwijl de maximale capaci
teit van de tankwagen slechts
19.350 kilo bedroeg.
Onschuldig
Op de eerste zittingsdag van het
proces, dat in Spanje grote publi
citeit krijgt, verklaarden alle ver
dachten dat ze onschuldig waren
aan de catastrofe van Los Alfa
ques. Vanaag vindt de presenta
tie van al het verzamelde bewijs
materiaal plaats en woensdag
worden de 65 getuigen gehoord.
Beide bedrijven hebben de afgelo
pen jaren geprobeerd elkaar de
schuld van de ramp in de schoe
nen te schuiven om onder de uit
eindelijke verantwoordelijkheid
uit te komen. Aan het proces ne
men geen advocaten van de
slachtoffers en nabestaanden
deel. omdat in een eerder sta
dium de hoogte van de schade
vergoeding aan de slachtoffers
(die volgens schattingen in de or
de van grootte van de 50 miljoen
gulden ligt) al in der minne ge
schikt is.
Naast de openbare aanklager
treedt in het proces echter wel
een privé-aanldager op, de advo
caat Rafael Nadal. Hg vertegen
woordigt de Catalaanse Socialis
tische Partij PSC. Nadal wil met
deze actie een vonnis uitlokken
om te voorkomen dat zich in de
toekomst een catastrofe als van
Los Alfaques kan herhalen door
nalatigheid bij het naleven van
de veiligheidsvoorschriften.
HELSINKI (DPA/Reuter) - De presidentsverkiezingen in Finland hebben een onge
kend grote winst opgeleverd voor de sociaal-democraten. Premier Mauno Koivisto,
de gematigde leider van deze partij, is zeker van een overwinning volgende week
dinsdag als het kiescollege van 301 personen de nieuwe president definitief zal kie
zen.
BEIROET (Reuter) "De Libane
se revolutionaire gewapende fac
tie", een weinig bekende Libane
se groepering, heeft gisteren de
verantwoordelijkheid opgeëist
voor de moord op de Amerikaan
se militair attaché James Charles
Ray in Parijs. De brief van de be
weging, afgeleverd bij een pers
bureau in Beiroet was gesteld in
het Arabisch.
Een groepering met een vrijwel
identieke naam, "de Libanese re
volutionaire gewapende factie",
eiste in november de verant
woordelijkheid op voor de aan
slag op de fungerende Ameri
kaanse ambassadeur in Parijs,
Christian Chapman.
In de brief worden de Verenigde
Staten ervan beschuldigd aan
het hoofd te staan van een "fas
cistische, zionistische, reactio
naire alliantie" tegen het volk
van Libanon.
Hij haalde met zijn sociaal-demo
cratische partij 146 kiesmannen.
De Eurocommunistische vleugel
van de volksdemocraten maakte
bekend dat ze Koivisto zal steu
nen. Hij zal de 81-jarige Urho
Kekkonen opvolgen die wegens
gezondheidsredenen aftrad. Koi
visto zal Finlands eerste presi
dent zijn die niet uit het zoge
noemde "burgerlijk blok" af
komstig is. In totaal hadden zich
acht personen kandidaat gesteld
voor het presidentschap.
Koivisto haalde ruim 43 procent
van de stemmen. In het kiescol
lege kan hij rekenen op 146 stem
men en voor een overwinning
heeft hij nog 5 stemmen van an
deren nodig. Waarnemers in Hel
sinki geloven dat dit geen grote
opgave zal zijn, en zij verwachten
dat Koivisto de eerste president
van Finland wordt die niet uit de
"burgerlijke" partijen komt. De
Eurocommunistische vleugel
van de Communistische Partij
zegde reeds steun toe aan de 58-
jarige sociaal-democraat.
In een eerste reactie zei Koivisto
dat de verkiezingen een goede
gelegenheid waren geweest om
te bewijzen dat de Finse demo
cratie functioneert. Er was in
Finland veel kritiek op de ing-
wikkelde procedure van het kie
zen van een president.
Koivisto, die begonnen is als ha
venarbeider in de westelijke stad
Turku, bevestigde nog eens dat
Finland neutraal zal blijven in
Oost-West aangelegenheden. Hij
toonde zich bijzonder verheugd
met de onverwacht groot uitge
vallen overwinning.
In theorie kan het kiescollege vol
gende week dinsdag bijna iedere
Fin tot president kiezen. De mo
gelijkheid bestaat dat er stem
men worden verhandeld. Maar
een woorvoerder van de sociaal
democraten verklaarde dat hij er
zeker van was dat de sociaal-de
mocraten op Koivisto zouden
stemmen. De ene kiesman van
de plattelandspartij Vennamo zal
zijn stem ook uitbrengen op de
premier.
Hoeveel Eurocommunisten er zijn
onder de volksdemocraten is
niet bekend. Van de Stalinisten,
die in minderheid zijn, wordt
verwacht dat ze niet op hem zul
len stemmen. In totaal haalden
de communisten 32 kiesmannen,
maar de exacte verdeling in de
twee vleugels is onduidelijk.
Het presidentschap in Finland
brengt veel bevoegdheden op
binnenlands gebied. Bovendien
leidt de president de vriend
schappelijke, maar delicate be
trekkingen met de Sowjet-Unie,
waarmee Finland een grens van
bijna 1400 km deelt.
In Stuttgart begon maandag
het tot nu toe grootste proces
tegen van terrorisme be
schuldigde neo-nazi's sinds
het eind van de oorlog. Voor
de rechtbank in Stammheim,
waar acht jaar geleden de ter
roristen van de links-extre-
mistische Baader-Meinhof-
groep zich wegens geweld
plegingen en moord hadden
te verantwoorden, staan nu
de 52-jarige advocaat Man
fred Roeder, de 51-jarige Ray-
mund Hornle, de 25-jange
Sybille Vorderbugge en de
52-jarige arts Heinz Colditz
terecht. Roeder, Hornle en
Vorderbugge worden ge
meenschappelijke moord in
twee en poging tot moord in
acht gevallen ten laste ge
legd. Daarnaast ook nog zes
in 1980 gepleegde bomaan
slagen en brandstichtingen.
Colditz wordt het lidmaat
schap van een rechts extre-
mistische terroristische ver
eniging verweten.
Meer dan deze misdaden en ge
weldplegingen gaat het in dit
proces om het ontstaan van
neo-nazistische verenigin
gen, de zogenoemde „Deut
sche Aktionsgruppen", waar
van Roeder, volgens de aan
klacht, de oprichter en aan
voerder was.
Rechts
extremisme
De ernstigste gevolgen van zijn
activiteiten had op 22 augus
tus 1980 de bomaanslag op
een huis in Hamburg, waann
buitenlanders woonden.
Hierbij werden twee Vietna-
mezen gedood. Merkwaardig
genoeg had vlak daarvoor de
binnenlandse veiligheids
dienst op bezorgde vragen in
de Bondsdag verklaard, dat
het rechts-extremisme geen
gevaar voor de democrati
sche orde in de Bondsrepu
bliek vormt.
In de daaropvolgende maan
den volgt een hele serie ter
reurdaden. die op schrikba
rende wijze lieten zien dat het
gevaar van extreem rechts
schromeUjk werd onder
schat. Binnen vier maanden
werden niet minder dan
twintig mensen het slachtof
fer van neo-nazistische aan
slagen. Rampzalig hoogte
punt was de bomaanslag op
het Oktoberfeest m Mun-
chen, waarbij dertien mensen
gedood werden en meer dan
tweehonderd gewond. Als
dader kwam waarschijnlijk
maar één man in aanmerking
"Führer-gedachte"
Maar onmiddellijk kwam vast
te staan, dat deze dader uit
dezelfde politieke motieven
handelde als de aangeklaag
den in dit proces: het nazi
idee. De „Fuhrer-gedachte"
lag ook ten grondslag aan de
„Wehrsportgruppe-Hoff-
mann". De leiders ervan,
Karl-Heinz HofTmann en zijn
vriendin Fransziska Birk-
mann, zitten wegens verden
king van moord op de joodse
uitgever Lewin en diens le
vensgezellin in voorarrest.
Misschien brengt het proces in
Stuttgart-Stammheim, waar
44 getuigen zullen worden
gehoord, aan het licht welke
invloed de neo-nazistische
activiteiten van de Deutsche
Aktionsgruppen hebben uit
geoefend op jeugdverenigin
gen en scholieren. Begin deze
maand werden in West-Ber-
lun bij huiszoekingen wa
pens, munitie, springstof en
neo-nazistisch propaganda
materiaal gevonden bg jonge
mensen tussen 16 en 19 jaar.
Onder dit materiaal bevon
den zich ook stickers, zoals
„Koop niet bij joden" en
„Deutschland erwache!"
Joods restaurant
In deze stad eiste vrijdagavond
een bomaanslag op een joods
restaurant één dode en vier
zwaargewonden, en in deze
stad moet nu het feit worden
herdacht dat op 20 januari
1942 in een villa aan de Wann-
see, tijdens een conferentie
van hoge nazi-leiders, de zo
genaamde „Endlösung" be
sloten werd: de totale uitroei
ing van alle joden in Europa.
HANS KOPP
INDIAN SPRINGS (UPI) - Vier
vliegtuigen van de stuntgroep
van de Amerikaanse luchtmacht
zijn gisteren bij oefeningen bo
ven de staat Nevada veronge
lukt. De toestellen raakten elkaar
en stortten brandend neer. De
vier piloten zijn om het leven ge
komen.
De machines, lestoestellen van het
type t-38, oefenden van een
luchtmachtbasis bij Indian
Springs in Nevada. Tot de groep,
die werkt onder de naam „Thun-
derbirds", behoren nog twee toe
stellen van hetzelfde type die so
lo-demonstraties verzorgen. De
verongelukte vier machines hiel
den zich bezig met formatie
vliegen.
Bij het stuntvliegen worden de
tweepersoonstoestellen gewoon
lijk door één man gevlogen. De
„Thunderbirds" vormden een
grote trekpleister bij luchtvaart
shows.
Op 9 septetnber vorig jaar was de
leider van „Thunderbirds", luite
nant-kolonel David Smith, om
gekomen. Zijn straalvliegtuig
stortte kort na de start van het
vliegveld van Cleveland neer, na
dat verscheidene meeuwen in de
twee straalmotoren terecht wa
ren gekomen. Doordat zijn val
scherm niet openging, verloor
Smith het leven.
(Van onze correspondent)
JAKARTA - De politieke partijen
in Indonesië, de Democratische
Partij Indonesia (PDI) en de in
vloedrijke islamitische Partij
voor Opbouw en Eenheid (PPP),
voelen zich buiten spel gezet
door de richtlijnen die president
Soeharto maandag heeft neerge
legd voor de verkiezingen die op
4 mei worden gehouden.
De verkiezingscampagne is op 45
dagen bepaald, vijf dagen voor
de verkiezingsdag mogen geen
politieke activiteiten meer wor
den ontwikkeld. Woordvoerders
van de PDI en de PPP zeggen
dat zij nauwelijks de gelegenheid
meer hebben om zich op de ver
kiezingscampagne voor te berei
den.
Eén van de richtlijnen is namelijk
dat zij twee weken voor de aan
vang van de campagne 11 maart)
verkiezingsleuzen, teksten, toe
spraken, symbolen alsmede de
namen van de personen die op
bijeenkomsten willen spreken
en de leiders van de campagnes
schriftelijk ter goedkeuring moe
ten voorleggen aan de verkie-
zingsraad en de politie-autorjtei-
ten.
De autoriteiten moeten binnen een
week uitsluitsel geven, maar
„wie garandeert ons dat wij at op
tijd krijgen", verklaarde een
PPP-woordvoerder.
De partijen zijn verontwaardigd
over deze richtlijnen die hen
geen schijn van kans geven. Al-
'Partijen buiten spel gezet'
leen de door de regering gesteun
de Golkar-partg, die volgens wel
ingelichte kringen heeft meege
werkt aan de totstandkoming
van de voorschriften, heeft geen
klachten. Volgens de richtlijnen
van de president moeten de par
tijen ook de plaats en de tijd
waarop zij hun verkiezingsbor-
gen aan het publiek willen verto
nen, aan de veiligheidsautoritei
ten bekendmaken. Optochten,
marsen, parades en dergelijke
behoeven ook politietoesteming.
Verder mogen de partijen niet
dicht in de buurt van elkaar hun
bijeenkomsten houden. Er moet
een afstand van tenminste 5000
meter in acht worden genomen.
Ook heeft Soeharto bepaald dat op
de verkiezingsdag zelf (4 mei) al
le verkiezingsborgen binnen een
straal van 200 meter van de stem
lokalen moeten zgn verwijderd.
Aanslag in Rome beraamd
op christen-democraten
Italiaanse politie bevestigd werd.
De blauwdruk voor de aanslag
werd gevonden toen de politie
tien dagen geleden in Rome dne
schuilplaatsen van de Rode Bri
gades binnenviel.
ROME (UPI/AFP) De Italiaanse
stadsguerrillabeweging Rode
Brigades is van plan geweest de
ze maand een aanslag te plegen
op het hoofdbureau van de chris
ten-democratische partg in Ro
me tijdens een landelijk congres
op 22 januari dat rechtstreeks
door de televisie werd uitgezon
den. Daarbij zou het vuur ge
opend zijn op vooraanstaande
politici, aldus persberichten gis
teren.
De pers gaf meer bijzonderheden
over het voorgenomen guerrilla-
optreden, dat zaterdag door de
Om omstreeks vijf over half twee,
op een tgdstip waarop een recht
streeks televisieverslag van de
zitting werd gebracht, zouden
enkele terroristen in het gebQuw
de televisiecamera's overnemen
en richten op de partgleiders en
zouden anderen het automatisch
pistool zetten op de politici.
Rotte eieren
voor zoon
Brezjnjev
BRUSSEL/LUIK (ANP) - De
zoon van de Sowjet-Russi
sche partglcidcr Leonid
Breqrgev is gistermiddag in
Luik met rotte eieren beko
geld. toen hij als hoofd van
een handelsdelegatie deze
stad bezocht.
Ongeveer v\jftig Poolse gastar
beiders, die ondersteund
werden door aanhangers van
de Waalse chnstelgke arbei
dersbeweging, joelden de
zoon van de Russische leider
uit De betogers droegen
spandoeken met zich mee.
waarin zij zich duidelijk uit
spraken voor herstel van de
democratie in Polen. Ook eis
ten zg in woord en tekst het
vertrek van Sowjet-generaals
uit Warschau.
Europese Commissie stelt prijsvoorstellen uit
India: massale arrestaties
NEW DELHI (UPI) - In India zijn gisteren op grote schaal vakbonds
functionarissen en arbeiders aangehouden, ter voorkoming van een
massale staking vandaag. Deze staking is uitgeroepen om kracht bij te
zetten aan eisen voor erkenning van het stakingsrecht en voor afschaf
fing van de veiligheidswet die het mogelijk maakt zonder vorm van
proces verdachten twee jaar vast te houden.
De politie pakte meer dan 6.000 mensen op. Honderdduizenden politie
mannen hielden zich paraat met het oog op de verwachte demonstra
ties van stakers in de grote steden, zoals New Delhi, Calcutta, Bombay
en de hoofdplaatsen van de deelstaten.
Het wordt de eerste grote krachtmeting voor mevrouw Indira Gandhi
sinds zij twee jaar geleden na een grote verkiezingsoverwinning weer
premier werd.
Intussen begonnen in Bombay gisteren ongeveer 220.000 textielarbeiders
voor hoger loon een staking voor onbepaalde tijd. Van incidenten werd
tot dusver geen melding gemaakt.
In de deelstaat Assam in Noordoost-India lag het werk stil als gevolg van
een staking van 12 uur uit protest tegen de aanwezigheid van illegale
immigranten uit het aangrenzende Bangla Desj.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - De Europese Com
missie heeft nog geen overeen
stemming bereikt over het nieu
we pakket landbouwprijzen. Het
dagelijks bestuur van de Europe
se Gemeenschap heeft daarop
besloten de prijsvoorstellen, die
gisteren bekend gemaakt zouden
worden, uit te stellen. De com
missie heeft tot uitstel besloten
omdat men de Europese minis
ters van buitenlandse zaken niet
voor de voeten wil lopen. Deze
komen op 25 en 26 januari a.s.
weer in Brussel bijeen om te pro
beren overeenstemming te berei
ken over een pakket maatregelen
v om de landbouwuitgaven te be
perken en tevens om de Britse
bijdrage aan het Europese bud
get te verminderen. De ministers
hebben eind vorige week ook al
twee lange dagen over deze on
derwerpen vergaderd.
Volgens betrouwbare bronnen in
Brussel was de Europese com
missie verdeeld over het gisteren
getroffen uitstel van de prgs
voorstellen. Landbouwcommis
sans Dalsager wenste zijn i
stellen gisteren gewoon in te die
nen, maar andere commiss
sen hadden daar bezwaar tegen
Zij wilden de politieke sa
hang tussen het landbouwbeleid
en het probleem van de Britse
bijdrage niet doorbreken door
vooruit te lopen op de besluiten
die de ministers van buitenland
se zaken over deze problematiek
eind van de maand wellicht zul
len nemen.
Inkomen boeren
Voorts zijn de commissarissen het
ook niet eens over de inhoud van
de prijsvoorstellen. Dit geldt met
name de zogenaamde monetair
compenserende bedragen
(MCB). Deze bedragen bescher
men boer en-of consument tegen
plotselinge prijsverhogingen of
verlagingen van landbouwpro-
dukten als gevolg van waardeve
randeringen van de muntstel
sels. Nederland en West-Duits-
land verzetten zich tegen een
mogelijke snelle afbouw van de
ze MCB's, zoals door andere lan
den voorgesteld, omdat dit het
inkomen van de boeren teveel in
eens zou schaden.
In Brussel werd verwacht dat de
gemiddelde prijsverhoging
waarmee de Europese Commis
sie zou komen tussen de acht en
negen procent voor de land
bouwsector zou bedragen De
landbouworganisaties zelf zeg
BRUSSEL (ANP) - De Europese landbouwpolitiek heeft vorig Jaar 85
miljard gulden opgeslokt. Dit bedrag beslaat 67 proeent van de Euro
pese begroting. De landbouwprijzen zijn vorig Jaar met elf procent
gestegen, maar ook de kosten bleven toenemen. Het gemiddelde reële
inkomen van de „Europese" boer daalde opnieuw, zij het niet veel.
Volgens gegevens, die de Europese Commissie in Brussel vrijgaf, kon
den het afgelopen jaar de uitgaven sterk worden afgeremd. De Euro
pese Commissie schrijft dat toe aan een strenge beheersing van de
uitgaven, de kostenbijdrage van de producenten en de bijzonder gun
stige conjunctuursituatie. Het ligt wel in de lijn der verwachtingen
dat de uitgaven dit jaar sneller zullen stijgen.
„Dat komt door de toetreding van Griekenland tot de gemeenschap",
zo zegt de commissie in haar jaarverslag.
gen rum 16 procent nodig te heb
ben. Volgens een overzicht van
de Europese Commissie over het
jaar 1961 zgn de landbouwprij
zen toen met 11 proent gestegen
Dat was aanzienlgk meer dan in
1980, toen de prgsstgging acht
procent bedroeg
Desondanks is volgens de commis
sie het boeremnkomen ook in
1981 nog gedaald, zei het een
klein beetje Dit komt doordat
behalve de prgzen ook de kosten
vong jaar flink omhoog zgn ge
gaan.
Werkloosheid
De commissie wgst erop dat de
hervorming van de landbouw in
Europa door de moeilgke econo
mische situatie en de hoge werk
loosheid vertraagd wordt Het
aantal mensen dal door moderni
seringen het platteland verlaat, is
ook verminderd.
