Duitse minister
betrokken bij
belastingfraude
Haig moet autonomiegesprek weer op gang brengen
Spaanse CP neemt stelling tegen Polen
Protestantse Ieren
in hongerstaking
"Adviseurs VS
leren soldaten
El Salvador
te martelen"
Honderden Britten vriezen
dood in hun eigen huis
Overleg
Genève
hervat
DINSDAG 12 JANUARI 1982
Buitenland
PAGINA 11
WASHINGTON (ANP/Reuter) De Ameri
kaanse minister van buitenlandse zaken.
Alexander Haig, zal tijdens zijn bezoek
aan Egypte en Israél dat vandaag begint
trachten de vastgelopen onderhandelin
gen over zelfbestuur voor de Palestijnen
nieuw leven in te blazen en de verstand
houding met Israël te verbeteren.
Vandaag arriveert de Amerikaanse minis
ter vanuit Brussel in Cairo, waar hij een
ontmoeting zal hebben met president
Moebarak. Naar verwachting zal Moeba
rak Amerikaanse garanties vragen voor
de Israëlische terugtrekking uit de Sinai-
woestijn, die krachtens de akkoorden van
Camp David eind april voltooid moet
zijn. Minister Haig heeft al laten weten
dat hij er niet aan twijfelt dat Israël zijn
deel van de akkoorden zal nakomen. Het
Israëlische parlement stemde vorige
week voor een ruime schadeloosstelling
van de kolonisten in de Sinai die zullen
moeten vertrekken als Egypte het laatste
deel van de woestijn overneemt.
In regeringskringen in Cairo hoopt men dat
de Amerikaanse minister uit Washington
nieuwe voorstellen meeneemt die de on
derhandelingen over autonomie voor de
ongeveer 1,2 miljoen Palestijnen in de be
zette Arabische gebieden zouden kunnen
doen herleven. Volgens diplomaten in de
Egyptische hoofdstad zal Egypte de Ver
enigde Staten vragen een actievere rol te
spelen in het vredesproces dat op gang
werd gebracht door de vorige Ameri
kaanse president Carter. Zowel Egypte
als Israël willen dat president Reagan een
speciale afgezant aan de onderhandelin
gen laat deelnemen, maar er is geen aan
wijzing dat de Verenigde Staten op die
wens zullen ingaan. De Verenigde Staten
worden nu bij de besprekingen vertepen-
woordigd door de ambassadeurs in Egyp
te en Israël. In Washington legt men er de
nadruk op dat minister Haig geen "spe
ciale voorstellen" zal aandragen in ver
band met het weer op gang brengen van
de autonomie-besprekingen. De onder
handelingen over zelfbestuur voor de Pa
lestijnen in de strook van Gaza en op de
westelijke oever van de Jordaan moeten
tegen het eind van deze maand zijn afge
rond. In Washington beschouwt men als
belangrijkste doel van de bezoeken van
minister Haig dat de Verenigde Staten
beide partijen verzekeren van de wil van
de Amerikaanse regering aan het onder
handelingsproces actief deel te i
In Israël, waar Haig donderdag aankomt,
zal hij trachten de gerezen spanningen
tussen Tel Aviv en Washington als gevolg
van de Israëlische annexatie van de Syri
sche Golan-hoogvlakte te verminderen.
"Wij zyn buitengewoon geïrriteerd over
de kwestie Golan, maar dit mag het vre
desproces in het Midden-Oosten niet in
gevaar brengen", zei onlangs een functio
naris van het ministerie van defensie in
Washington. In Amerikaanse kringen
denkt men niet dat de door Israël opge
zegde veiligheidsovereenkomst met de
VS zal worden opgevat. Israël zal naar
verwachting de bevestiging vragen van
Amerika's toewijding aan de akkoorden
van Camp David. Het Israëlische vertrou
wen daarin is ondermijnd na de Ameri
kaanse belangstelling voor het vredes
voorstel van de Saoedische kroonprins
Fahd en door een meningsverschil over
de dedlname van Westeuropese landen
aan de vredesmacht die na de Israëlische
terugtrekking de orde in de Sinai-woes-
tijn moet handhaven.
Van onze correspondent Hans Amesz)
BONN - In de Westduitse hoofdstad wordt het niet uitgesloten geacht dat minister van
economische zaken Otto Graf Lambsdorff binnenkort zal moeten aftreden. De libe
raal Lambsdorff is namelijk verwikkeld in een belastingschandaal van grote om
vang.
Hl
Als penningmeester van de FDP in
de deelstaat Noordrijn-Westfalen
zou de huidige minister enkele
jaren geleden op slinkse wijze de
belastingen hebben opgelicht.
Giften van ondernemingen als de
Duitse Unilever, Flick, Veba en
Henkei aan de partij van Lambs
dorff werden op rekeningen van
speciaal daartoe opgerichte
maatschappijen overgemaakt.
Deze maatschappijen stonden
ten onrechte te boek als instellin
gen tot nut van het algemeen.
Aan dergelijke instellingen over
gemaakte gelden mogen buiten
het belastingcircuit worden ge
houden, terwijl de gevers hun
giften tevens af mogen trekken
voor de belastingen. Via min of
meer dubieuze firma's in het bui
tenland werd het aldus „schoon
gewassen" geld uiteindelijk naar
de FDP overgemaakt.
Deze praktijken zijn aan het licht
gekomen bij het doorlichten van
de boekhoudingen van enkele
ondernemingen, nadat een vroe
gere FDP-secretaresse enkele
belangrijke politici van haar par
tij had beschuldigd van het be
wust ontduiken van belastingen.
Het weekblad Der Spiegel, dat als
eerste enige weken geleden over
de „Bonner partijgiften-affaire"
berichtte en sindsdien week na
week met nieuwe onthullingen
komt, drukt in het jongste num
mer van gisteren uitgebreide ci
taten af van brieven van de offi
cier van justitie in Bonn aan de
minister van justitie in de deel
staat Noordrijn-Westfalen. Daar
uit blijkt dat minister Lambs
dorff nauw bij het belasting
schandaal betrokken zou zijn.
Op het ministerie van economi
sche zaken wordt de vraag ge
steld, hoe lang minister Lambs
dorff „het publieke trommelvuur
wegens de partijgiften" nog uit
houdt. Een ontslag van de minis
ter schijnt niet uitgesloten.
Behalve de prominente politicus
Lambsdorff, die sinds 1977 mi
nister van economische zaken in
de Bondsrepubliek is, wordt nog
een ander geprofileerd politicus
verdacht van onoirbare hande
lingen met betrekking tot giften
aan zijn partij. Het gaat hier om
de CDU'er Walther Leisier Kiep,
die penningmeester van zijn par
tij en kandidaat voor het burge
meesterschap van Hamburg is.
Het afgelopen weekeinde heeft tot
ieders verbazing Kieps zaak
waarnemer, Uwe Luthje, ver
klaard dat niet Kiep maar hij
schuld voor ongeoorloofde fi
nanciële praktijken draagt. Zon
der medeweten van zijn chef zou
Luthje brieven met verzoeken
om giften aan ondernemingen
hebben gestuurd, waarbij er met
een op gewezen werd dat dit be
lastingvoordelen zou kunnen
hebben. De handtekening van
Walther Leisier Kiep was vol
gens zijn algemeen zaakwaarne
mer afkomstig van een handte-
keningens tempel.
In Bonn is nogal meesmuilend ge
reageerd op de onthulling van de
jurist Luthje. Vrijwel niemand
gelooft echt dat Kiep helemaal
niets van deze praktijken zou
hebben geweten. De bekentenis
van Luthje dat hij zichzelf bij het
openbaar ministerie heeft aange
geven wegens het uitvoeren van
strafbare financiële transacties,
is ook al niet meer overtuigend,
BELFAST (AFP) - Twee protestantse gevangenen in de
Maze-gevangenis te Long Kesh-Belfast zijn gisteren in
hongerstaking gegaan, zo is uit betrouwbare bron in Bel
fast vernomen.
Het ministerie voor Noordierse zaken wil nog niet bevestigen of het
werkelijk om een hongerstaking gaat. Men zei slechts, dat de twee
""waarschijnlijk het middagmaal" hebben geweigerd.
De gevangenen zijn lid van de para-militaire protestantse organisatie
UDA (Ulster Defense Association). Deze organisatie is wettelijk toege
staan. De leden ervan verlangen gescheiden te worden van gevangenen
die eenwording van het protestantse Noord-Ierland en de katholieke
Ierse Republiek voorstaan. De laatsten behoren tot twee verboden
groepen, het Ierse Republikeinse leger (IRA) of het leger voor de natio
nale bevrijding van Ierland (INLA).
De UDA-gevangenen zouden gisteren hebben gedreigd, dat vanaf nu elke
maandag twee collega's in hongerstaking zullen gaan, zolang de autori
teiten geen gehoor geven aan hun verlangen. Voor het laatst in decem
ber 1980 gingen gevangen leden van de UDA in hongerstakng. Hun
actie duurde toen zes dagen.
Vorige zomer vastten tien leden van het IRA tot de dood erop volgde. De
eerste van hen was Bobby Sands. Zij wilden met hun hongerstaking
bewerken, dat de Britse autoriteiten verbetering brachten in de om
standigheden waaronder zij gevangen werden gehouden.
In een uit de gevangenis gesmokkelde brief verklaren de twee, dat ze de
steun hebben van tientallen andere protestantse gevangenen, die de
staatkundige toestand in Noord-Ierland willen houden zoals die nu is,
namelijk een onderdeel van het Britse koninkrijk.
De hongerstakers zijn Andrew J. Watson, die ervan wordt verdacht, vorig
jaar de katholieke activiste Bernadette Deviin-McAliskey bij en schiet
partij te hebben verwond, en Adria Dowds, die van moord wordt be
schuldigd.
Kort geleden werden Watson en Dowds met 80 andere protestantse ge
vangenen naar de Maze-gevangenis overgeplaatst. In hun eerdere ver
blijfplaats. de Crumlin-Road-gevangenis te Belfast had zich kort tevo
ren onenigheid voorgedaan tussen katholieke en protestantse gevange
nen. De twee groepen wilden niet met elkaar in één cel zitten.
In de brief schrijven de twee: "Buiten de gevangenis zijn we erop uit,
elkaar te gronde te richten. Dan kan men ons aan gene zijde van de
tralies met bij elkaar stoppen".
want dit gebeurde pas nadat het
openbaar ministerie het onder
zoek al had gestart.
In totaal onderzoekt de justitie zo'n
700 gevallen van politieke belas
tingontduiking. Het overgrote
deel daarvan komt op rekening
van de liberale FDP. Daarna
volgt met enige afstand de CDU,
maar ook de SPD is - zij het
waarschijnlijk in veel mindere
mate - bij de partijgiften-affaire
betrokken. Zo zou het officiële
SPD-orgaan Vorwarts met be
taalde maar niet geplaatste ad
vertenties hebben gerommeld.
Vanwege de consequenties die de
ze stinkende affaire voor enkele
belangrijke politici en het aan
zien van de verschillende politie
ke partijen zou kunnen hebben,
is in de top van de fracties in de
Bondsdag overwogen een nieu
we wettelijke regeling te schep
pen, die uit zou lopen op een am
nestie voor alle betrokkenen. De
hele publieke opinie sprak hier
echter schande van en ook het
merendeel van de SPD-fractie
wilde aan dit spel niet meedoen.
Het neemt echter niet weg dat er
nog altijd moeite wordt gedaan
om mensen als Lambsdorff en
Kiep buiten schot te houden.
Gisteravond onthulde een radio
commentator overigens dat
Spiegel-hoofdredacteur en uitge
ver Rudolph Augstein zelf als
vroegere FD P-afgevaardigde
(wat hij heel kort was) en nog
steeds FDP-lid, ook niet schoon
op dft graat is. De Spiegel-baas
zou geregeld geld aan een instel
ling tot nut van het algemeen
hebben overgemaakt, dat van de
belasting hebben afgetrokken,
terwijl hij had moeten weten dat
dit ongeoorloofd was, omdat die
instelling een mantelorganisatie
van zijn eigen partij was.
ACCRA (Reuter) - Ghana heeft
zijn diplomatieke betrekkingen
met Libië gisteren volledig her
steld, zo heeft de regering van
luitenant Jerry Rawlings be
kend gemaakt.
De beslissing, die wordt gezien als
de eerste daad van^uitenlandse
politiek van de nieuwe rege
ring, werd genomen na het be
zoek van Libische functionaris
sen. Deze waren zaterdag aange
komen.
LONDEN (DPA) - Britse kranten
lezers werden gisteren geschokt
door het bericht, dat in het graaf
schap Essex een tien maanden
oude baby in zijn wieg was dood
gevroren. De dood van de zuige
ling is geen geval op zichzelf. Bij
na dagelijks verschijnen in de
pers berichten over slachtoffers
van de vrieskou. De meeste van
deze mensen sterven echter niet
in heftige sneeuwstormen bij
temperaturen tot 27 graden on
der nul, maar in hun eigen wo
ning.
Volgens wetenschappelijk onder
zoeker Geoffrey Taylor zijn sinds
het begin van de koudegolf in de
cember al zeshonderd Britten,
onder wie veel bejaarden, gestor
ven door de vrieskou. Hij weer
spreekt daarmee de officiële cy-
fers van "slechts" zes- tot zeven
honderd in het hele jaar. Bijna al
le slachtoffers behoren tot de so
ciaal zwaksten, die geen geld
hebben om hun huizen te ver
warmen.
De diepe depressie en de inflatie
van meer dan twintig procent
hebben tot een dramatische ver
slechtering van de levensom
standigheden van de armen ge
leid. Het aantal Britten, dat on
der de officiële armoedegrens
leeft, is volgens officieuze cijfers
in de afgelopen vier jaar verdub
beld en bedraagt nu vijf miljoen.
Voor deze tien procent van de
bevolking zijn verwarmde hui
zen een luxe, die met overheids
bestand nauwelijks nog te beta
len is. Het was geen ironie toen
een Brits blad zijn lezers na de
inval van de zware vorst aanraad
de de jassen aan te trekken en in
bed te blijven.
Niet voorspelde hevige sneeuwval
heeft gisteren in een deel van
België, maar vooral in en rond de
hoofdstad Brussel voor een grote
chaos gezorgd. Vrijwel de gehele
dag was er geen normaal verkeer
mogelyk op de grote ring rond
Brussel. In de stad zelf kampte
het openbaar vervoer met vertra
gingen van een uur of meer. Een
groot aantal treinen kon de stad
niet bereiken. De buurtspoorwe
gen rond Brussel reden niet of
met zeer grote vertragingen en
de luchthaven Zaventem was de
gehele dag gesloten. Op de aan-
en afvocrwegen naar de Belgi
sche hoofdstad vormden zich fi
les die soms een lengte van tien
kilometer bereikten.
De trein die zondagavond om 23.10
uur uit Parijs is vertrokken rich
ting Nederland, is gisteravond
tegen half zeven met een kleine
elf uur vertraging Roosendaal
binnengelopen. De 156 passa
giers zijn van daar uit met bin
nenlandse treinen naar hun eind
bestemming vervoerd.
De passagiers hebben de vertra
ging, veroorzaakt door sneeuw
en ijzel. over het algemeen goed
opgenomen. Wel werd er veel ge
klaagd over de afwezigheid van
eten en drinken.
De trein had in Frankrijk al zese
neenhalf uur vertraging opgelo
pen, bij elk stationnetje werd ge
stopt, gedurende een uur of lan
ger. Tot overmaat van ramp viel
rond middernacht ook de ver
lichting uit. De storing duurde
het grootste deel van de nacht.
De verwarming bleef echter
goed werken.
MEXICO (AFP) - Een deser
teur van het Salvadonaanse
leger heeft Amerikaanse ad
viseurs in El Salvador ervan
beschuldigd betrokken te
zyn by het martelen van poli
tieke gevangenen. De deser-
teur. Derby Gomez, uitte de
ze beschuldiging in een inter
view met een Mexicaans dag
blad.
Volgens Gomez leren Ameri
kaanse "groene baretten"
Salvadoriaanse soldaten mar
telmethoden en leiden zy de
martelingen waar by deze me
thoden worden toegepast.
Van Am en kaan se zijde is deze
beschuldiging categorisch te
gengesproken. Een woord
voerder van het Amerikaanse
ministerie van defensie ver
klaarde gisteren dat deze be
schuldiging nergens op is ge
baseerd en dat de Ameri
kaanse instructeurs die naar
El Salvador zyn gestuurd,
juist opdracht hebben gekre
gen martelen te ontmoedi
gen
In El Salvador zyn dertig Ame-
nkaanse instructeurs.
Naar gisteren in militaire krin
gen is bevestigd, hebben de
Salvadonaanse immigratie
autoriteiten zaterdag vier Ier
se parlementsleden de toe
gang tot El Salvador ontzegd.
"Dit was een regenngsbe-
sluit". aldus een militaire
bron.
De vier Ieren wilden in El Sal
vador nagaan wat er gebeurt
met EG-hulp voor Salvado
riaanse boeren.
Zij geloven niet dat die hulp bij
de bevolking terechtkomt
MASSACHUSETS, (AP) - Het winterweer blijft grote delen van de Verenigde Staten teisteren. De bestuurder
van deze auto kon van wege de gladheid bij een uitwijkmanoeuvre niet anders dan in een telefoonpaal klimmen.
Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor.
GENEVE (Reuter/DPA) Ameri
kanen en Russen komen van
daag onder de schaduw van de
Poolse crisis in Genève by elkaar
om verder te praten over de be
perking van het aantal kernra
ketten voor de middellange af
stand in Europa. Na drie weken
voorbereidende onderhandelin
gen besloten zy op 17 december
na een kerst- en nieuwjaarspauze
vandaag een zevende bijeen
komst te houden in de Ameri
kaanse vertegenwoordiging.
De uit tien man bestaande delega
ties, geleid door Paul Nitze voor
de Verenigde Staten en door Joe-
li Kwitsmski voor de Sowjet-
Unie. komen nu eens in de Rus
sische en dan weer in de Ameri
kaanse vertegenwoordiging aan
de Avenue de la Paix samen. Bei
de partyen besloten geen mede
delingen te doen over de inhoud
van de besprekingen.
Nitze zei aan het begin van de on
derhandelingen op 30 november
dat de partyen grote menings
verschillen hadden en dat het de
zaak geen goed zou doen als hy
in het openbaar op de problemen
inging President Reagan heeft
voorgesteld de plannen voor de
plaatsing van 572 nieuwe Pers-
hing- en Kruisraketten in ver
scheidene NAVO-landen te laten
vallen als Moskou alle SS-20's,
SS-4's en SS-5's ontmantelt die
al staan opgesteld.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken. Alexander
Haig, benadrukte dat het Ge-
neefse overleg doorgaat, tenzij
zich heel byzondcre omsandig-
heden voordoen
De wapenbesprekingen "maken
een heel byzondere categorie
van de Oost-West-betrekkingen
uit en als zodanig moeten ze ge
zien worden buiten het verband
van wat we normalere Oost-
West-betrekkingen noemen".
MADRID. WARSCHAU (GPD/
Reuter/AFP) - Voor het eerst
sinds de militairen in Polen de
staat van oorlog afkondigden,
heeft de Spaanse communisti
sche partij stelling genomen te
gen de Poolse situatie. In een uit
voerige resolutie van 22 pagina's
eiste het centrale comité van de
Spaanse PCE gisteren het on
middellijk herstel van de demo
cratische vrijheden in Polen en
beëindiging van de onderdruk
king. Tevens verlangt het centra
le comité voortzetting van het
vernieuwings- en democratise
ringsproces en het herstel van de
dialoog tussen de Poolse com
munistische party, de vakbond
Solidariteit en de Poolse kerk.
Dat laatste is volgens de Spaanse
communisten de enige mogelyk-
heid voor een vreedzame oplos
sing van het conflict in Polen
De ontwikkelingen in Polen zijn
naar het oordeel van het centrale
comité van de PCE echter niet
toe te schrijven aan „een misluk
king van het socialisme en het
communisme, maar veeleer aan
het opleggen van een politiek en
economisch model dat in strijd is
met de reële situatie in het land".
De gebeurtenissen in Polen tonen
volgens de Spaanse communis
ten aan dat het Eurocommunis-
me - in 1977 gelanceerd door de
secretaris-generaal van de PCE,
Santiago Carrillo - zeker niet ach
terhaald is maar daarentegen
meer dan ooit zijn geldings
kracht bewijst namelyk dat elke
communistische party zowel in
de geïndustrialiseerde westerse
landen als in het Oostblok onaf
hankelijk dient te zyn en een
strategie uit moet stippelen over
eenkomstig de nationale situatie.
Een gerechtshof in Warschau heeft
gisteren drie actieve leden van
Solidariteit vrijgesproken die er
van waren beschuldigd dat zy uit
protest tegen de afkondiging van
de staat van beleg een staking in
Warschau op touw hadden gezet.
De officier van justitie had tegen
de drie gevangenisstraffen geëist
van zeven, zes en vier jaar. De
rechter echter Aanvaardde de le
zing van de verdediging dat de
staking in de betrokken staalfa
briek spontaan was geweest en
niet georganiseerd door indivi
duele personen
Het is voor de tweede keer in nog
geen week dat de rechtbank in
Warschau een eis tot veroorde
ling van verdachten onder de
staat van beleg afwyst.
Volgens berichten uit Polen die
zijn ontvangen door het coördi
natiecomité van de vakcentrale
Solidariteit in Parijs, is de onder
drukking in Polen In het geval
van arbeiders strenger geweest
dan waar het intellectuelen en
vakbondsleiders betreft
Vooral de mobiele oproerbestry-
dingsbngade van de Poolse poli
tie zou zich tegenover stakende
mynwerkers in Gdansk onge
hoord brutaal hebben gedragen.
Tachtig procent van de party leden
in de universiteit van Gdansk
heeft volgens de in Parys ont
vangen berichten zyn lidmaat
schapskaart teruggegeven.
Krachtens de op 13 december inge
stelde noodtoestand zyn 618 Po
len veroordeeld via een versnel
de procedure. Radio Warschau
heeft gisteren meegedeeld, dat
het om 394 verschillende zaken
ging, die via het snelrecht zyn af
gehandeld
De Poolse radio, opgevangen door
de Bntse BBC, noemt het geval
van ene Zygmunt Kunda. die
dneenhalf jaar gevangenis kreeg
wegens "het aanvallen van poli
tiemensen en militairen met het
oogmerk hen van hun pbcht af te
houden". Dit zou gebeurt zyn in
Bialystok, een plaats in oost-Po
len.
Afgelopen zaterdag had radio War
schau omgeroepen, dat tot dan
toe 565 personen waren veroor
deeld. Die waren betrokken ge
weest by 364 gevallen van over
treding van de regels die van
kracht zyn sinds de militairen
onder generaal Jaruzelski de
macht aan zich trokken. In inci
denten en by manifestaties in
Polen sinds de afkondiging van
de staat van beleg een week of
vier geleden zyn elf mensen om
het leven gekomen, verklaarde
gisteren in Parys Ryszard Wojna,
afgevaardigde in het parlement
en vice-vooratter van de interna
tionale commissie van het cen
traal comité van de verenigde ar-
beidersparty van Polen, de com
munistische party.
Wojna, eerste Pool van officiële
signatuur die Frankryk bezoekt
sinds 13 december, zei op een
persconferentie in Parys dat ne
gen doden waren gevallen in Si-
lezié, één in Gdansk en één in
Wroclaw, die bezweek aan een
hartverlamming tydens een be
toging.
