Angola zoekt steun Europa
Acties op komst tegen
munitietransport VS
Koppelbazen steeds actiever
FME wil verzachting ziektewetmaatregel
-C
Brand in Barlo
schokt Bhagwan
Auto onder trein:
drie mensen gedood
Van der Stoel: kwestie Namibië snel oplossen
Zwempartij Van
der Stoel heeft
pijnlijk gevolg
Aarde werpt schaduw over maan
MAANDAG 11 JANUARI 1982
Binnenland
GRONINGEN (GPD) - Tegen
standers van munitietransporten
voor het Amerikaanse leger in
West-Duitsland vanuit de Eems-
haven hebben zaterdag in Zwolle
besloten demonstraties en
prikacties te organiseren. In een
door ruim vijftig afdelingen van
linkse politieke partijen en vre
desgroepen uit de provincies
Groningen, Drenthe, Overijssel
en Gelderland ondertekende ver
klaring wordt van de regering en
de Tweede Kamer geëist de plan
nen niet uit te voeren.
Over het karakter van de demon
straties en acties bestaat nog on
zekerheid. De overgrote meer
derheid van de aanwezigen be
sloot zaterdag tot vreedzame ac
ties, maar de organisatoren van
de bijeenkomst sluiten niet uit
dat groepen die de verklaring
niet ondertekenden zoals 'On-
kruit' zullen proberen door mid
del van blokkades de transpor
ten van de Eemshaven via Gro
ningen en Arnhem naar Duits
land te bemoeilijken.-
Met name enkele tegenstanders
van de plannen uit Groningen
zijn bang voor agressieve acties.
Op hun uitdrukkelijk verzoek is
in de verklaring aan de regering
een passage opgenomen dat voor
kleinere acties alleen plaatselijke
comités verantwoordelijk zijn.
De ruim vijftig ondertekenaars
willen alleen verantwoordelijk
zijn voor grote demonstraties die
23 januari in Arnhem, Zwolle en
Groningen worden gehouden.
Een van de organisatoren van de
bijeenkomst in Zwolle, de Arn
hemse PvdA-PPR-fractieleider
Martin van Meurs, constateerde
na afloop dat de tegenstanders
van munitietransporten in over
grote meerderheid voor vreedza
me acties kozen. „Aan harde ac
ties heb je niets. Deze transpor
ten betekenen een nieuwe aan
slag op de veiligheid van een
groot aantal mensen. Dat wordt
ook door iedereen gevoeld. Daar
moet je met je methode van ac
tievoeren rekening mee houden.
Vreedzame acties zijn beter, om
dat je dan samen met de bevol
king een vuist kunt maken".
Op voorstel van tegenstanders uit
de provincie Groningen worden
de grote manifestaties niet op de
spoorwegen geconcentreerd.
„Het gaat erom dat we Dolitieke
druk uitoefenen. Daarom begin
nen we de demonstraties mis
schien wel bij de spoorwegen,
maar we eindigen de tochten bij
de provinciehuizen", aldus Van
Meurs.
In de verklaring aan regering en
parlement worden vier argumen
ten genoemd om de transporten
af te gelasten: de voortgaande
militarisering in ons land, de on
democratische besluitvorming,
de grote onveiligheid langs de
spoorlijn en de negatieve gevol
gen voor de industriële ontwik
keling van de Eemshaven. Vol
gens de verklaring bestaan er
geen garanties dat er bij het over
slaan in de Eemshaven en het
rangeren op de stations in Zwol
le en Arnhem geen ongelukken
gebeuren. Ook vormen de trans
porten in oorlogstijd een strate
gisch doelwit, met alle risico's
van dien.
(Van onze verslaggever Ruud Kreutzer)
LUANDA - Minister Max van der Stoel (buitenlandse za
ken) heeft in Angola een groeiende belangstelling ge
constateerd voor het versterken van de samenwerking
met het Westen.
Behalve over politieke zaken is in
Angola ook gepraat over econo
mische samenwerking. Helaas
bleven deze besprekingen in het
vage omdat van Angolese zijde
geen concrete ontwikkelingspro
jecten konden worden opge
voerd. In plaats daarvan kreeg
Nederland in de gesprekken met
de Angolese ministers een was
lijst van algemeen geformuleer
de verlangens voorgeschoteld,
die gezamenlijk verre het bedrag
overschreden dat ons land voor
Angola beschikbaar heeft. Dat
bedrag bestaat uit ongeveer 8
miljoen gulden dat over is van
vroegere toezeggingen, aange
vuld met nog eens tweemaal 10
miljoen gulden voor de jaren
1982 en 1983.
Handelsakkoorden
Rond het bezoek werden twee be
langrijke economische akkoor
den gesloten. Volker-Stevin gaat
de haven van Lobito (in het
zuiden van Angola) uitbaggeren
voor een bedrag van 9 miljoen
gulden; en Fokker verkoopt vol
gende week een Friendship, het
zevende toestel dat het bedrijf in
Angola aan de man heeft ge
bracht.
De bewindsman sloot gisteren een
tweedaags officieel bezoek aan
Angola af. Dit bezoek vond
LUANDA (GPD) - Minister
Van der Stoel (buitenlandse
zaken) heeft tenmiste één re
den om dankbaar te zijn voor
de Cubaanse aanwezigheid in
Angola. Na een ongeluk bij
het zwemmen zondag rond
het middaguur werd hij in
een ziekenhuis in Luanda ge
holpen door een Cubaanse
arts. Door de zeer sterke
branding kwam de minister
te vallen. Daarbij schoot zijn
rechterarm uit de kom en
ontstond mogelijk een kleine
breuk. Van der Stoel zal
waarschijnlijk drie weken
met zijn arm in een drukver
band moeten lopen.
De minister zette zijn reispro
gramma verder normaal
voort. Hij vertrok enkele
uren later uit Luanda, na nog
gesproken te hebben met zijn
Angolese collega en de Ne
derlandse en Angolese pers.
WEERRAPPORTEN
De Bilt licht bew.
Deelen licht bew.
Eelde onbewolkt
Eindhoven zwaar bew.
Den Helder onbewolkt
Rotterdam licht bew.
Twente licht bew.
Vlissingen zwaar bew.
Zd. Limburg geheel bew.
Aberdeen sneeuwbui
Barcelona licht bew.
Berlijn onbewolkt
Bordeaux regen
Brussel sneeuw
Frankfort sneeuw
Genève motregen
Helsinki sneeuwbui
Innsbruck zwaar bew.
Klagenfurt geheel bew
Kopenhagen half bew.
Lissabon licht bew.
Locamo motregen
Londen zwaar bew.
Luxemburg ijzel
Madrid zwaar bew.
Malaga regen
Mallorca half bew.
München zwaar bew.
Nice regen
Parys ijzel
Rome licht bew.
Split motregen
Stockholm half bew.
Wenen driftsneeuw
Zurich ijzel
Casa Blanca regen
Istanuul regen
plaats op uitnodiging van zijn
Angolese ambtenoot Paulo T.
Jorge, die waarschijnlijk nog dit
jaar een tegenbezoek aan Neder
land zal brengen. Van der Stoel
zei vlak voor zijn vertrek uit
Luanda gistermiddag dat er in
Angola een sterke stroming be
staat die van het dogmatisch
marxisme-leninisme afwil.
Van der Stoel zei in de oorlogssi
tuatie aan de zuidgrens van An
gola, veroorzaakt door Zuidafri-
kaanse invallen vanuit Namibië,
een groot gevaar voor internatio
nalisatie van het conflict te zien.
Hij noemde daarbij als voorbeeld
dat korte tijd geleden voor het
eerst Cubaanse soldaten zouden
zijn gedood op Angolees grond
gebied. „Het zou een afschuwe
lijke zaak zijn als Angola een
nieuw Vietnam zou worden", al
dus Van der Stoel. Als een twee
de gevolg van de voortdurende
oorlogssituatie ziet hij dat de An-
golezen nog sterker afhankelijk
worden van externe hulp (Cuba).
Van der Stoel tekende uit de mond
van Angolese autoriteiten op dat
de collectivisatie van de land
bouw niet de meest geslaagde
formule is geweest. Er zal in de
toekomst meer worden gelet op
de produktiegroei van de indivi
duele boer, aldus Van der Stoel,
die dit „heel opvallende gelui
den" noemde en een voorbeeld
van het meer pragmatische eco
nomische beleid dat de Angolese
regering wil gaan voeren.
Namibië
Het belangrijkste gespreksthema
in Luanda was de situatie rond
Namibië. President Dos Santos
uitte tegenover Van der Stoel -
tijdens een kort beleefdheidsbe
zoek in het presidentiële paleis
op zaterdag - zijn bezorgdheid
over de bereidheid van Zuid-
Afrika om werkelijk mee te
werken aan een politieke oplos
sing. Het staatshoofd zei te vre
zen dat Zuid-Afrika telkens wel
weer een excuus zal vinden om
het bereiken van een oplossing
verder te vertragen.
Minister Van der Stoel hierover:
„Ik vrees dat de Angolezen op dit
punt gelijk hebben". Hij trok
daaruit de conclusie dat de wes
terse landen „de plicht hebben
om de druk op Zuid-Afrika te
vergroten om eindelijk tot een
oplossing van het Namibië-pro-
bleem te komen".
De Nederlandse delegatie trof in
Angola een land dat er econo
misch zeer slecht voorstaat. Van
der Stoel sprak zelfs over de „on
gelooflijke armoede", die hij
daar gezien had. Er is een groot
gebrek aan voedsel, een schreeu
wend tekort aan kader en er zijn
enorme opstoppingen in de ha
ven van Luanda.
Allesbepalend is nu, aldus minister
Van der Stoel, of er een einde zal
komen aan de slepende oorlogs
situatie. Dan kunnen alle be
schikbare middelen van Angola
worden ingezet voor de opbouw
van het land. Maar daarnaast is
het belangrijk of zij „in staat zijn
dat meer pragmatische beleid
waar zij over spreken, werkelijk
in de praktijk te brengen".
Gewapend met camera's en telescopen bekeken zo'n 150 mensen de maansverduistering vanuit het vliegtuig,
dat speciaal voor deze gelegenheid was gecharterd door het populairwetenschappelijke maandblad "Kijk".
LEIDEN - Dankzij zeer helder
weer heeft geheel Nederland za
terdag getuige kunnen zijn van
een maansverduistering. De ver
duistering van de maan door de
aarde begon zaterdagavond om
streeks acht uur en werd ruim
een kwartier later totaal.
Hoewel goed vanaf de grond waar
neembaar, hadden zo'n 150 le
zers van het populair-weten-
schappelijke maandblad 'Kijk'
het zekere voor het onzekere ge
nomen door, samen met verte
genwoordigers van de pers, te
boeken voor een speciale vlucht
vanaf Schiphol.
Ze hadden zich weken vóór de
maansverduistering verzekerd
van een plaatsje in de DC 9 om
hoog boven eventuele wolken de
maansverduistering te kunnen
aanschouwen. Zaterdagavond
waren echter geen wolken boven
het noordelijk deel van het land.
De satellietfoto van de Meteo op
Schiphol liet zien dat de lezers
die uit het zuiden en zelfs uit Bel
gië waren gekomen thuis geen
maansverduistering hadden
kunnen zien. Wel kampte het
toestel met een vertraging als ge-
"We laten ons niet intimideren"
BARLO (GPD) - Een groot deel van het voormalige vakantiecentrum
Groot-Deunk in het Achterhoekse plaatsje Barlo bu Aalten is tn dc
nacht van vrijdag op zaterdag door brand verwoest. Het is zeker dat de
brand is aangestoken. Zoals bekend, heeft de Bhagwan-beweging be
langstelling getoond voor dit centrum. Men wil hier een leefgemeen
schap vestigen Vanuit de Barlose gemeenschap heeft men zich heftig
tegen deze plannen verzet In een op de vrijdagavond uitgezonden afle
vering van Tros-Aktua kwam een buurtbewoner aan het woord die zei
dat het mogelijk zou kunnen zijn dat het pand zelfs in de brand gesto
ken zou worden. Enige uren nadien werden zijn woorden bewaarheid.
De brandweer is tot negen uur 's morgens in de weer geweest om te
voorkomen dat de vlammen over zouden slaan op andere delen van het
centrum. Specialisten van de politie en de brandweer zijn ervan over
tuigd dat de brand is aangestoken. Reeds op het moment dat de brand
weer arriveerde, stond een groot gedeelte van de oude boerderij van het
centrum in vuur en vlam. Het pand kon niet meer worden behouden
De brand werd ontdekt door personeel van een in de nabijheid staand
gezinsvervangend tehuis. De schade wordt geraamd op ruim één mil
joen gulden.
Burgemeester D. Bekius van Aalten, die zich in de nacht ter plaatse op de
hoogte stelde: „Het is bijzonder triest dat dit is gebeurd. Ik heb dit niet
kunnen bevroeden en absoluut voor onmogelijk gehouden. Het enige
dat nu nog kan worden gedaan, is het instellen van een zeer intensief
onderzoek. Op zo kort mogelijk termijn moeten de daders worden ge
vonden".
Van de zijde van de Bhagwan-beweging werd ook met schrik gereageerd
op de gebeurtenissen in Barlo. Swami Deva Vidhan, leider van een
meditatiecentrum in Groningen en een van de meest invloedrijke vol
gelingen van Bhagwan in Nederland, toonde zich diep geschokt door
de gebeurtenissen. „Het is verschrikkelijk. Het is bijna onvoorstelbaar
dat mensen andere mensen, die ze niet eens kennen, zo kunnen haten",
aldus de Bhagwan-volgeling.
De Bhagwan-volgeling verklaarde za erdagavond, dat hij zich niet zal
laten intimideren door de Barlost bevolking. Het centrum Groot-
Deunk blijft op de nominatie staan im te worden aangekocht door de
Bhagwan-beweging. Men kan echter niet de gevraagde 3,3 miljoen gul
den betalen voor het centrum, maar Swami denkt over de prijs wel
overeenstemming te kunnen bereiken met de curator.
Lachen
Vanuit de Barlose bevolking is totaal anders gereageerd op het gebeuren.
Tijdens de brand en in de vroege ochtenduren liet niemand uit de ruim
duizend zielen tellende Barlose gemeenschap zich bu Groot-Deunk
zien. De lichten in de omliggende boerderijen bleven uit.
Zaterdagmiddag werd het echter steeds drukker rond het complex. Hon
derden belangstellenden kwamen een kijkje nemen naar de schade. De
politie moest zelfs dranghekken plaatsen om te voorkomen dat sporen
die zouden kunnen leiden naar de brandstichters verloren zouden
gaan.
Vrolijke mensen zfjn normaal gesproken na een ernstige brand, en dat
geldt zeker bu een brand in een kleine gemeenschap, een zeldzaam
gegeven. Zo niet zaterdag en zondag in Barlo. Overal stonden lachende
mensen. Men sloeg elkaar van plezier op de schouders. In het enige café
dat Barlo rijk is. werd menig pilsje gedronken op het afbranden van de
boerderu
Men is er in Barlo van overtuigd dat de Bhagwan-beweging nu wel zal
afzien van de aankoop van het gebouwencomplex. Het is er in ieder
geval nu te koud om te wonen, aldus een buurtbewoner. „De hele zaak
is zo toch prima geregeld? De schuldeisers krijgen hun geld, die Bhag-
wan-figuren blijven waar ze zijn en het resterende deel van Groot-
Deunk is een miljoen gulden goedkoper geworden en kan dus beter
worden verkocht" ,,De brandstichters hebben een medaille verdiend",
aldus een andere buurtbewoner, die natuurlijk anoniem wil blijven.
De schaduw van de aarde schuift over de maan. De maansverduistering
kon zaterdagavond dankzij het heldere weer vanaf de aardbodem wor
den gefotografeerd.
volg van een technisch defect.
Een vertraging is bij een natuur
verschijnsel een angstige zaak,
want een maansverduistering
trekt zich niets aan van de tech
nische problemen op het vlieg
veld. De groep enthousiastelin
gen bleek echter uitermate tevre
den te zijn, want door een reser
ve-toestel in te zetten lukte het
toch nog om bijtijds te vertrek
ken.
UTRECHT (GPD) - Zaterdag
avond zijn drie mensen om het
leven gekomen doordat de auto
waarin zij zaten, met de trein
Arnhem-Utrecht in botsing was
gekomen. Het ongeluk gebeurde
op de met knipperlichten bevei
ligde overweg tussen Utrecht en
Houten.
De politie tast nog in het duister
naar de oorzaak van de botsing.
Waarschijnlijk heeft de bestuur
der van de auto, L. M. Frasa uit
Houten, de knipperlichten niet
opgemerkt. Hij werd vlak na het
ongeluk onaanspreekbaar bij de
DEN HAAG (GPD) - Kop
pelbazen waren het afge
lopen jaar actiever dan
ooit. Volgens het ministe
rie van sociale zaken pro
beren koppelbazen die
een vergunning hebben
de wettelijke bepalingen
steeds meer te overtreden.
De Loon Technische
Dienst maakte vorig jaar
104 processen-verbaal op.
Ook koppelbazen uit EG-landen
die op de Nederlandse markt
opereren vormen een probleem,
omdat zij hier geen administratie
voeren. Nederlandse koppelba
zen worden ook actiever op de
Duitse uitleenmarkt. Volgens de
Loon Technische Deinst opere
ren Nederlandse koppelbazen
vooral in het noorden van ons
land.
De Dienst heeft koppelbazen met
vergunning gecontroleerd op de
naleving van de voorschriften
betreffende de administratie, de
verplichting tot melding van mu
taties in de leiding van de onder
neming, de beloningshoogte, het
Protest tegen ontslagen KBB
UTRECHT (ANP) - Op diverse plaatsen in ons land hebben vrouwen van
de dienstenbond FNV zaterdagochtend bij de Bijenkorf, de Hema en
de Maxis geprotesteerd tegen de ontslagen die dreigen te vallen als
gevolg van de moeilijkheden bij het KBB-concern. Bij het winkelcon
cern moeten volgens de directie 1500 arbeidsplaatsen verdwijnen, wat
volgens de dienstenbond 2000 tot 2500 mensen hun werk gaat kosten.
Vooral vrouwen zullen hier het slachtoffer van worden, zo vreest de
bond. Van de 8000 KBB-personeelsleden met een volledige baan is
ongeveer de helft vrouw, evenals bijna het gehele part-time personeel
(5000 mensen). Daarnaast beschikt het KBB-concern over 7700 meren
deels vrouwelijke hulpkrachten, die in drukke tijden worden ingescha
keld.
Volgens het Vrouwensecretariaat van de Dienstenbond is nu al te mer
ken dat het voornamelijk de vrouwen zijn die de dupe worden van de
reorganisatie bij KBB.
verbod in de bouwsector en de
metaalsector van de regio's Rot
terdam en Dordrecht. Die con
trole geeft aanleiding tot zorg.
Geconstateerd werd dat in een aan
tal gevallen werd gewerkt met
schijncontracten om aan de wer
king van de voorschriften te ont
komen. Veel aandacht werd be
steed aan het bestrijden van het
illegaal ter beschikking stellen
van arbeidskrachten. In de
bouwsector verlegden grote kop
pelbaasorganisaties hun werk
terrein naar Duitsland.
Ons land heeft nogal problemen
met Engelse en Ierse uitleenor
ganisaties, waarvan de admini
straties niet te controleren valt.
De Hoge Raad heeft hierover
vragen gesteld aan het Europese
Hof van Justitie. Nederlandse
koppelbazen stelden weer Britse
werknemers ter beschikking aan
Duitse bedrijven.
overweg aangetroffen. In het An-
toniusziekenhuis in Utrecht con
stateerden de artsen een nek-
breuk bij het slachtoffer. Nog de
zelfde nacht werd hij in zorgwek
kende toestand overgebracht
naar het AZU
Vlak bij de spoorwegovergang
vond de politie de 78-jarige T.
Klein en de 59-jarige Jannigje
Nieuwesteeg, beiden uit Eek en
Wiel (Gld.). Zij waren reeds
overleden. Mevrouw Nieuwes
teeg werd, samen met de zus van
de bestuurder R Frasa, 25 meter
van de spoorweg bij het auto-on
geluk gevonden.
Mevr. Frasa werd met ernstige in
wendige verwondingen overge
bracht naar het AZU in Utrecht,
waar zij zondagmiddag aan de
verwondingen is overleden Het
treinverkeer in de richting Arn
hem heeft ruim een uur stilgele
gen in verband met het ongeluk
In de richting Utrecht konden
tot elf uur geen treinen ruden.
DEN HAAG (GPDi - Als de Ne
derlandse reiswereld er vóór sep-
tember dit jaar niet in slaagt op
vrijwillige basis tot een garantie
fonds te komen, dan zal zo'n
branchefonds door de overheid
dwingend worden opgelegd. De
staatssecretaris van economi
sche zaken P. van Zeil heeft dat
zaterdag voor de TROS-radio ge
zegd
Van Zeil roept alle Nederlandse
reisbureau's, reisorganisaties en
banken op om met ingang van
siptemb« r MB ind t.- maken
aan de risico's die de Nederland
se vakantieganger loopt wanneer
deze een reis boekt bü een reis-
CNV wil plan Den Uyl desnoods kwaadschiks voorkomen
DEN HAAG (GPD) - De werkge
vers in de metaal willen samen
met de industriebonden zoeken
naar wegen om de ziektewet
maatregelen te verzachten. Ir.
Ter Hart, de voorzitter van de
metaalwerkgevers FME, denkt
hierbij vooral aan werknemers
die zich altijd zeer inzetten voor
de onderneming. Wanneer deze
mensen een maand in het zie
kenhuis terecht komen zou hun
nettoloon met 15 percent om
laag moeten. Volgens Ter hart
moet voor deze gevallen een fi
nanciële oplossing worden ge
zocht.
Directeur Davidse van Hoogovens meent
dat in gezamenlijk overleg de ergste
pijnpunten opgelost moeten worden.
Wel noemde hij de door het kabinet aan
gekondigde maatregelen positief, om
dat de sociale zekerheid wordt verlaagd
ten gunate van het bedrijfsleven. „Maar
deze maatregelen leiden wel tot on
rechtvaardigheden". aldus Davidse.
Volgens hem moet dit worden voorko-
Minister Den Uyl waarschuwde het afge
lopen weekeinde dat wanneer de maat
regelen niet doorgaan, de loskoppeling
van de sociale uitkeringen van de lonen
met alle geweld op ons afkomt. „Ik pro
beer daar nu een dam tegen op te wer
pen", zei hij. Zijn staatssecretaris, me
vrouw Dales, heeft gezegd te zullen af
treden als er een ontkoppeling moet ko
men. ,,Als de PvdA daardoor de mensen
met de laagste inkomens laat vallen,
moet de partij zich ernstig herbezinnen
op de deelname aan dit kabinet", zei zij.
Kwaadschiks
Als niet goedschiks te voorkomen is dat
de regeringsplannen tot verlaging van
de ziektewetuitkering worden uitge
voerd, dan zal het kwaadschiks worden
geprobeerd. Deze 'waarschuwing aan
de politiek' kwam dit weekeinde van de
voorzitter van het Christelijk Nationaal
Vakverbond, Harm van der Meulen. Of
zijn bond ook achter stakingen zal
staan, waartoe vanuit de kring van de
FNV al is opgeroepen, wilde Van der
Meulen nog niet zeggen.
Van der Meulen vindt dat de regering zich
bemoeit met een zaak waar ze nooit iets
mee te maken heeft gehad. „Het gaat
om boven wettelijke voorzieningen,
waar nooit een wet aan te pas is geko
men, voortgekomen uit afspraken tus
sen werkgevers en werknemers, die er
zelf ook voor betalen. De werknemers
hebben indertud een deel van een mo
gelijke loonstijging laten zitten om daar
mee de mogelukheid te scheppen voor
de aanvulling tot 100 procent"
Het gaat niet aan, meent Van der Meulen,
„dat als maatregelen moeten worden ge
troffen om iets te doen aan bcstruding
van de werkloosheid, daarvoor wordt
afgepakt van zieken Wc zitten op een
hellend vlak. Mensen knjgen het gevoel
dat de rechtszekerheid wordt aange
tast".
Ongehoorzaamheid
De CNV-voorzittcr vreest dat als de wet
doorgaat, de Nederlandse samenleving
op dc rand van dc burgcrlukc ongehoor
zaamheid wordt gebracht. Hu vreest bo
vendien dat dc cao onderhandelingen
zich straks zullen gaan toespitsen op
mogelukheden om de gevolgen van de
maatregel teniet te doen Waarmee tud
en energie verknoeid wordt, die een be
tere bestemming hadden kunnen kru-
gen dc bcstruding van de werkloos
heid, zo vindt Van der Meulen.
