Verwarring over banenplan
Politieke en hulp
actie Polen begint
C
Van Mierlo: leger mag
geen executie oefenen
Nigeria huldigt
Z-Alrika beleid
Ruimtevaartpark in Oude Pekela
Van Thijn komt alsnog met voorstel voor ambtenaren
TH Delft: pensioen
voor vijftig-plussers
Kinderbijslag
naar inkomen
is nog niet
van de baan
Sabotage
Utrechtse
kabel namens
tv-piraten
Zwolsman duikt weer op met nieuw project
Affiches via winkels en kiosken
DONDERDAG 7 JANUARI 1982
Binnenland
DEN HAAG (GPD/ANP) - Het na
bootsen van een executie van
partizanen hoort niet thuis in le-
geroefeningen. Dat antwoordt
defensieminister Van Mierlo op
vragen van het Tweede-Kamer
lid Van der Spek (PSP). De com
mandant van de Saxen Weimar-
kazerne in Arnhem heeft op
dracht gekregen zulke oefenin
gen voortaan te voorkomen.
Van der Spek had zijn vragen ge
steld naar aanleiding van de oe
fening „Eindsprint" op 26 no
vember. Soldaten van een ver
kenningscompagnie, die de rol
van partizanen speelden, werden
voor een executiepeloton ge
plaatst, zogenaamd neergescho
ten met losse flodders en hon
derd meter verder „opgebor
gen". De PSP'er vond een derge
lijke oefening strijdig met het
oorlogsrecht.
Minister Van Mierlo blijkt dat
standpunt te delen. Hij ant
woordt dat het bewuste incident
niet strookt met de militaire oe
fenvoorschriften. De „executie"
kwam overigens niét voor in het
draaiboek van de oefening, maar
was volgens van Mierlo het per
soonlijk initiatief van een hulp
leider.
Eerder heeft de soldatenvakbond
WDM de gesimuleerde executie
scherp afgekeurd. Het leger gaat
met zulke oefeningen zijn boekje
te buiten, aldus de WDM. „Het
oefenen van executies is een ver
ruwing die een sfeer kweekt
waarin geen enkel oorlogsrecht
meer geldt", aldus de bond. De
WDM wees er op dat het solda-
tenhandboek executies zonder
vorm van proces uitsluit.
Hardhandig
De PPR-Tweede-Kamerleden
mevr. Beckers en Waltmans wil
len weten wat er zich begin de
cember in het Duitse plaatsje
Twistringen heeft afgespeeld,
waar Nederlandse militairen
"verhooroefemngen" zouden
hebben gehouden. Volgens de
twee Kamerleden zouden twin
tig tot vijfentwintig Nederlandse
militairen op nogal hardhandige
wijze door marechaussees zijn
verhoord.
De verhoormethode had tot ge
volg, zo stellen de Kamerleden in
schriftelijke vragen aan minister
Van Mierlo, dat de militairen na
afloop van het verhoor hun na
men niet meer wisten, over hun
hele lichaam beefden en niet
mee in staat waren hun bewegin
gen te coördineren.
Tijdens de verhoren zouden de mi
litairen een jutezak over het
hoofd hebben gekregen en aan
handen en voeten gebonden zgn.
Ze moesten in deze toestand
urenlang op de bevroren grond
liggen, werden toegeschreeuwd
en kregen slagen toegediend. De
"verhoren" zouden zijn afgeno
men in het kader van de oefening
"Clover fortune".
De Kamerleden willen weten of
het hierbij om dienstplichtige
militairen ging of om beroepsmi
litairen. Bovendien willen zij van
minister Van Mierlo weten of de
hand gehouden is aan de voor
schriften die gelden bij het hou
den van verhooroefeningen.
DEN HAAG (GPD) - Het personeel van de Technische Hogeschool in
Delft dat ouder is dan 50 jaar, is gevraagd vrijwillig zijn baan op te
geven in ruil voor een wachtgeldregeling. Het aanbod is gedaan aan
zowel wetenschappelijk als niet-wetensehappeUjk personeel, van por
tier tot hoogleraar
Secretaris Vuurens van de hogeschool zegt dat daarmee gedwongen ont
slagen kunnen worden vermeden. Door 's rijks bezuinigingen op het
academisch onderwijs moet de Delftse hogeschool dit jaar 200 arbeids
plaatsen inleveren. Natuurlijk verloop zou dat aantal niet meer kunnen
opvangen. Zouden de 50-plussers zich met vrijwillig terugtrekken, dan
worden anderen noodgedwongen ontslagen.
De brief aan de ouderen is net vóór Kerstmis verzonden. Tot nu toe
hebben van de 1150 mensen zich 80 in principe bereid verklaard zich
terug te trekken. „Meer reacties komen nog steeds binnen", aldus Vuu
rens. Het bstuur van de hogeschool stelt als voorwaarde aan mensen
die willen vertrekken dat ze geen sleutelposities betrekken. „Al probe
ren we in zulke gevallen ook nog aan individuele wensen te voldoen
door interne verschuivinen".
De wachtgeldregeling is dezelfde die geldt voor rijksambtenaren. De
maatregel heeft daarom als vreemd effect dat de hogeschool aanzienlijk
bezuinigt op salarissen (daartoe verplicht door de minister van onder
wijs) terwijl diezelfde rijksoverheid het bezuinigde geld kwijt is aan de
wachtgelden.
Vuurens zegt nog niet te kunnen aangeven om welke bedragen het gaat.
De hoogte van de uitkeringen hangt per geval af van de verdiende
salarissen en het aantal gewerkte jaren.
Het is volgens dc secretaris niet de bedoeling vooral tijdelijk of niet-
wetenschappelijk personeel te laten afvloeien. „Wij hebben 100 door-
stroomplaatsen voor jonge onderzoekers. Die proberen we zoveel mo
gelijk in stand te houden. Het is daarbij de bedoeling van de minister de
bezuinigingen vooral ten koste te laten gaan van het onderwijs. Onze
die onderwijzen doen tegelijkertijd onderzoekswerk. Dat is
DEN HAAG (ANP) - Tijdens het overleg over het ar
beidsvoorwaarden- en werkgelegenheidsbeleid bij de
overheid in 1982 tussen de vijf centrales van overheids
personeel en minister Van Thijn (binnenlandse zaken)
is gisteren in Den Haag verwarring ontstaan over de
groei van het aantal arbeidsplaatsen in de kwartaire
sector (overheid en niet-commerciële dienstverlening).
Tijdens een schorsing in het over
leg in de centrale commissie
voor georganiseerd overleg in
ambtenarenzaken liet voorzitter
J.W. Dutman van de centrale
ACOP via zijn woordvoerder we
ten dat minister Van Thijn 9500
banen in de kwartaire sector wil
de scheppen, naast de banen die
al op stapel stonden.
Nadat het ruim drie uur durende
overleg was beëindigd werd dit
"concrete getal" door de minis
ter "van straat geveegd". Vol
gens de vertegenwoordigers van
de centrales is dat cijfer wel op
tafel gekomen, maar het bleek
tijdens de verdere discussies dat
DEN HAAG (GPD) - Hoewel de
Tweede Kamer zich in meerder
heid heeft uitgesproken tegen
een kinderbijslag naar draag
kracht wordt op het ministerie
van sociale zaken en werkgele
genheid nog steeds gestudeerd
op deze mogelijkheid. „Wij ko
men hiermee zeker terug in de
Tweede Kamer", zei staatssecre
taris drs. C. I. Dales (sociale za
ken) gisteren voor de VARA-ra-
dio.
Volgens de staatssecretaris wil dit
overigens niet zeggen dat de re
gering de motie van de Tweede
Kamer zonder meer naast zich
neerlegt. Er zijn op dit moment
nog geen voorstellen maar die
kunnen er best komen. „Wij ver
geten dit punt zeker niet", aldus
mevrouw Dales.
Zij zei ook dat deze vorm van kin
derbijslag naar draagkracht
nooit een alternatief kan zijn
voor de voorstellen tot bezuini
ging op het ziekengeld, die mi
nister Den Uyl en staatssecreta
ris Dales deze week hebben inge
diend.
In de PvdA-Tweede-Kamerfractie
is gesuggereerd om de zieken
geldbezuiniging in te ruilen voor
een kinderbijslagmaatregel.
Maar volgens staatssecretaris
Dales is dit niet mogelijk omdat
de opbrengst van zo'n kinderbij
slag naar draagkracht lang niet
zo groot is als de bezuiniging op
het ziekengeld (1,4 miljard).
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Vlissingen
Zuid Limburg
Aberdeen
Barcelona
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Lissabon
Londen
Luxemburg
onbewolkt
onbewolkt
licht bew.
onbewolkt
Mallorca
Munchen
Oslo
Parijs
Stockholm
Casa Blanca
Las Palmas
Tel-Aviv
Tunis
onbewolkt -2 -10
licht bew. 0 -3
mist 0 -6
onbewolkt -2 -8
onbewolkt 15
zwaar bew. -1 -7
regen 14 9
onbewolkt 0 -5
onbewolkt 7 -9
onbewolkt 6 0
onbewolkt -18 -22
sneeuw 5 -6
licht bew. 4 -3
mist 15 8
geheel bew. 2 -2
onbewolkt 5
mist 12 4
mist 15 10
licht bew. 18 10
sneeuwbui 7 -8
onbewolkt 19 7
onbewolkt -12 -20
zwaar bew.
sneeuwbui -10 -16
onbewolkt 11 -6
zwaar bew. - -7
onbewolkt 20 8
onbewolkt
licht bew. - 11
onbewolkt 0
een deel ervan al op stapel staat
en dus niet extra is.
Minister Van Thijn noemde het ge
tal van 9500 volletijdsbanen niet
meer dan een rekenvoorbeeld.
Bovendien ging het niet om lou
ter nieuwe arbeidsplaatsen, maar
zat de voorgenomen groei die in
de begrotingen is vastgelegd er
in, daarnaast speelden de 150
miljoen gulden die als onderdeel
van het banenplan van minister
Den Uyl (sociale zaken en werk
gelegenheid) voor de kwartaire
sector bestemd zijn, een rol.
Niet voldoende
Volgens de ACOP-voorman is dat
echter niet voldoende om in een
rekenvoorbeeld op 9500 banen
uit te komen. Minister Van Thijn
wilde in afwachting van het ar
beidsplaatsenplan geen defini
tieve cijfers of financieringsmo
gelijkheden geven. Hij komt te-
zijnertijd met een "onderbouwd,
realistisch voorstel".
Als minister, verantwoordelijk
voor de planvorming kwartaire
sector, is hij door het kabinet be
last met het voorbereiden van
een verdelingsvoorstel van de al
toegewezen 150 miljoen gulden.
Een deel daarvan gaat naar uit
breidingen in de sterkte van het
gevangenispersoneel en van de
rechterlijke macht.
Trendvoorschot
De centrales ACOP, CCOOP,
RKCOP, CMHA en AC werden
het met minister Van Thijn eens
over de hoogte van het zoge
naamde trendvoorschot, het per
centage waarmee de overheids-
salarissen omhooggaan en dat
vrijwel gelijk is aan de prijscom
pensatie die per 1 januari in het
bedrijfsleven wordt uitbetaald.
De ambtenaren krijgen er per 1 ja
nuari 3,5 procent bij. Ze werden
het er niet over eens bij welk sa
laris de trend zal worden afge
topt. In het bedrijfsleven ligt de
aftopgrens bij 60.000 gulden in
clusief vakantietoeslag. Van
Thijn wil die grens voor ambte
naren bij ongeveer 49.000 gulden
leggen. Het verschil zit hem in de
aow/aww-premie, die de over
heid voor zijn werknemers be
taalt.
UTRECHT/DEN HAAG (ANP) -
De Utrechtse kabel is in de nacht
van dinsdag op woensdag op ne
gen plaatsen (bij de zogenaamde
kabelversterkers) gesaboteerd.
Via een anonieme melding heb
ben de daders gezegd dat de
Utrechtse kabel gisteravond op
meer plaatsen zal worden door
gesneden. Een woordvoerder
van de kabelexploitant Casema,
J. van Beek, heeft dit bekendge
maakt. Volgens hem werd het
gistermiddag pas duidelijk dat
de kabels waren doorgesneden.
De politie van Utrecht zei gister
avond bij de surveillances extra
te zullen letten op de kabelver
sterkers.
De anonieme beller zei te spreken
namens sympathisanten van te
levisiepiraten, aldus Van Beek.
Eén van de gesaboteerde kabel-
versterkers voorzag 300 abon
nees van beeld. De andere acht
bestreken groepen van 25 tot 30
aansluitingen.
Volgens Van Beek zit het er niet in
dat de kabel op korte termijn
hersteld kan worden. "Wij heb
ben al het beschikbare personeel
op de klus gezet, en zelfs dat is
niet voldoende", zei hij. Als de
sympathisanten inderdaad tot
verdere acties overgaan is het he
lemaal niet meer te overzien, al
dus Van Beek.
hier dus niet te scheiden".
Bij bezoek van Van der Stoel
l betrokkenen van de Stichting Futurama achter de tafel. Tweede van links Chriet Titulaer,
i Reindert Zwolsman en vervolgens naast het "Futuramameisje" burgemeester Smidt.
(Van onze verslaggever
Ruud Kreutzer)
LAGOS - Zolang de Verenigde Sta
ten vasthouden aan de koppeling
tussen de onafhankelijkheid van
Namibië en de terugtrekking van
Cubaanse troepen uit Angola, is
er geen oplossing mogelijk voor
het Namibië-probleem. Dat zei
de Nigeriaanse minister van bui
tenlandse zaken, Ishayu Audu,
gistermiddag na afloop van een
twee en een half uur durend on
derhoud met minister Max van
der Stoel. De Nederlandse be
windsman vond dat minister Au
du „sterke argumenten voor de
ze stelling op tafel heeft gelegd".
Het onderhoud had plaats in het
kader van het officiële bezoek
dat minister Van der Stoel mo-
OUDE PEKELA (GPD) - In Oude Pekela
heeft het bestuur van de stichting Futura
ma gistermiddag het ontwerp gepresen
teerd van een groot recreatiepark dat in
Oude Pekela zal worden gebouwd. Het
recreatiepark dat de naam Futurama zal
dragen beslaat een oppervlakte van onge
veer 50 hectare. Het park zal het publiek
een beeld moeten geven van de nieuwste
ontwikkelingen in de ruimtevaart op het
gebied van afgeleide technologie en de
energievoorziening.
Futurama krijgt zowel een recreatieve als
een educatieve functie. De kosten voor de
ontwikkeling en de bouw van het project
zullen waarschijnlijk ongeveer 50 miljoen
gulden bedragen. Daarvan zal waar
schijnlijk een derde deel door de over
heid. worden gefinancierd, terwijl het
overige deel zal worden bekostigd door
de bouw-beheersmaatschappij Goud-
Friesland BV van de projectontwikkelaar
Reindert Zwolsman.
Nog dit jaar wordt met de ontwikkeling van
Futurama begonnen. Het idee voor het
grote recreatiepark in Oude Pekela is af
komstig van de burgemeester van Oude
Pekela, mr. A. E. J. Smidt. Naar verwach
ting zal Futurama jaarlijks anderhalf mil
joen bezoekers trekken.
In Futurama zullen o.a. een raket met lan-
ceertoren, een permanente ruimtevaart-
tentoonstelling met spaceshuttle en een
satelliet-ontvangststation te zien zijn. Het
project zal naar schatting ongeveer 200
arbeidsplaatsen in Oost-Groningen ople-
Volgens burgemeester Smidt van Oude Pe
kela zal Futurama als een motor voor de
ontwikkeling van Oost-Groningen die
nen. „Het project kan er tevens toe bijdra
gen dat het beeld van Oost-Groningen zal
veranderen van achtergebleven gebied
tot modern, dynamisch en toekomstge
richt", zo meent hij.
De initiatiefnemers van Futurama hebben
de ruimtevaartjournalist Chriet Titulaer
als adviseur bij het project betrokken.
„Het kan een attractie van wereldformaat
worden wanneer men erin slaagt een Sa-
turnus 5 op ware grootte in het park neer
te zetten. Het is hoog gegrepen maar er is
een reële kans dat Futurama een grote
trekpleister zal worden", aldus de heer
Titulaer, die een vergelijking trok met
Disneyland in de Verenigde Staten.
Zwolsman rekent erop dat Futurama ook
een internationale trekpleister zal wor
den waar met name veel Duitsers uit het
Ruhrgebied op af zullen komen. Maar Fu
turama moet ook voor de meeste Neder
landers aantrekkelijk worden. „Het is on
begrijpelijk dat zo'n mooi gebied als
Oost-Groningen bij veel Nederlanders
onbekend is. Het is de bedoeling dat daar
door Futurama verandering in komt",
hoopt Zwolsman.
menteel aan Nigeria brengt. Mor
gen reist de minister door naar
Angola.
Nigeria, dat regelmatig optreedt
als woordvoerder voor de zwarte
Afrikaanse landen, stak de lof
trompet over het Nederlandse
Zuid-Afnkabeleid. Minister Van
der Stoel sprak over de „opval
lend grote waardering", die zijn
ambtegenoot daarover had laten
blijken, met name ten aanzien
van de mogelijkheid van het han
teren van economische drukmid
delen. Nigeria, zelf al jaren een
verklaard voorstander van een
olieboycot tegen Zuid-Afrika, zei
dat een Nederlandse deelneming
daaraan „van histonsche beteke
nis zou zijn", en een „belangrijke
bijdrage" aan het beëindigen van
het apartheidsregime in Zuid-
Afrika.
Het is een „fact of life", dat Angola
werkelijk bedreigd wordt door
Zuid-Afrika, aldus minister Au
du van Nigeria, die daarbij wees
op de recente inval van Zuid-
Afrika in Angola. Daarom vindt
Audu het niet juist als voorwaar
de te stellen voor een oplossing
van het Namibiè-confiict dat de
Cubaanse troepen uit Angola
worden teruggetrokken. Men
kan. aldus Audu, Angola niet
vragen zelfmoord te plegen.
Anderzijds benadrukte hij dat
wanneer Namibië volgens de
plannen van de Verenigde Naties
onafhankelijk zou worden (waar
bij ook in een gedemilitariseerde
zone tussen Namibië en Angola
van 100 kilometer is voorzien),
dat er dan geen reden meer is
voor Angola om daar Cubaanse
troepen te houden. De aanwezig
heid van die troepen betekent
een zware last voor de Angolese
economie. Nigeria was overigens
een van de eerste landen die de
MPLA-regenng in Angola in
1975 erkende. Nederland noch
Nigeria vewacht overigens een
snelle doorbraak in de kwestie-
Namibië.
Een monteur bij een van de vernielde kabelversterkers die doorgaans
enkele honderden kijkers van tv-beeld voorzien.
HAARLEM (GPD) - Op initiatief
van een aantal kunstenaars en
journalisten komt deze week een
posteractie ten bate van voedsel-
en medicamentenhulp aan Polen
op gang. Met ingang van van
daag zal onder meer via de win
kels en kiosken van het AKO-
concern een kleurenaffiche te
koop zijn voor 10 gulden, waar
van de opbrengst vrijwel volle
dig ten goede zal komen aan het
beoogde doel.
Bram Vermeulen - tegenwoordig
popmusicus, voorheen deel uit
makend van Neerlands Hoop -
introduceerde de poster maan
dagavond via het tv-programma
„Sonja op Maandag". Vermeu
len. die zijn hoofd als een kop
van Jut leende aan de totstand
koming van de poster, deed bij
die gelegenheid enkele krachtige
politieke uitspraken. Ook de
tekst van het affiche („Handen af
van Polen") alsmede het gebruik
van de symbolen hamer en sik
kel duiden op een politiek geën
gageerd protest.
Desgevraagd licht Vermeulen toe
dat de actie een tweeledig doel
nastreeft. „Een aantal mensen
was van mening dat het nu be
langrijk is om op de publieke
opinie een beroep te blijven
doen. Na de actie van de vracht
wagenchauffeurs en het in op
spraak komen van organisator
Woudenberg, dreigde de aan
dacht voor de hulp aan Polen stil
te vallen. Maar nog dagelijks ver
trekt er vanuit Nederland een
vrachtwagen met voedsel en me
dicijnen. De grens daarvoor blgf
open".
Het gaat de initiatiefhemers niet al
leen om een humanitaire actie.
Bram Vermeulen: ..Je wordt snel
beticht van een anti-Rusland-ac
tie en verdacht gevonden. Maar
wij zeggen met hart en ziel: Nu is
de maat vol. Het systeem leidt in
derdaad tot dit soort uitwassen.
Zo'n uitspraak wil niet zeggen
dat ik nu rechts geworden ben,
maar doodgewoon vind dat je
moet zeggen waar het op staat.
Het is. zeg maar. de golfbewe
ging der emoties die ertoe geleid
heeft dat ik me in deze scherp
uitspreek".
Vermeulen werd bij dc actie be
trokken door de Haarlemse
kunstfotograaf Jean Ruiter, die
zijn initiatief binnen een week
met resultaat bekroond zal zien.
Ruiter: „Voorop staat uiteraard
de hulp. Met een lege maag kan
niemand zich zorgen maken over
systemen. Ik vroeg mg af wat ik
persoonlijk zou kunnen doen; ik
heb bijvoorbeeld de ellende van
een dergelijke situatie met eigen
ogen in Laos kunnen zien. Nu
kan ik wel op eigen houtje naar
Polen, maar dat haalt weinig uit.
Ik ben fotograaf. Ik dacht: ik kan
wél een affiche maken Binnen
een dag had ik hulp van anderen,
als Bram, Paul van den Berg.
Liesbeth Hendriksen en een
drukker in het zuiden van het
land".
Gisteren is de poster in een eerste
oplage van 5000 exemplaren van
de pers gerold. Voor mensen die
niet in de Randstad wonen en
dus niet de beschikking hebben
over een AKO-boekwinkël, is de
poster te bestellen Hg kost dan
wel f2.50 meer in verband met
verzendkosten.
