Piraten gevaar in de lucht
HUTSPOT
Karin) en Wittebrnnd
BVD: Nederland kent
ruim honderd spionnen
"Voeling van PvdA
met kiezers is te
klein geworden"
Conflict in gevangenis
Woordvoerder PTT na test zendapparatuur
Minima in
inkomen
toch nog
achteruit
Redactie van Limburgs
Dagblad gispt directie
NU TEKOOP
Tien eeuwen
Leiden, Leienaars en hun
RAMPEN
Partij-ideoloog Bram Peper:
DEN HAAG (GPD) - Meer dan
honderd spionnen opereren in
Nederland. Dat cijfer noemde
het hoofd van de Binnenlandse
Veiligheids Dienst, de heer De
Haan, gisteravond in een televi
sie-interview met Sonja Barend.
Onder spion verstaat De Haan
„vertegenwoordigers van buiten
landse mogendheden die al hun
tijd besteden aan het geheim ver
zamelen van gegevens in Neder
land".
Het hoofd van de BVD, een soort
geheim agent 001, zoals Sonja
Barend hem noemde, poogde het
beeld dat lezers van spionagero
mans hebben van een veilig
heidsdienst te ontzenuwen. Vol
gens De Haan is het de taak van
de 750 ambtenaren van de Bin
nenlandse Veiligheids Dienst zo
veel mogelijk en zo vroeg moge
lijk gegevens te verzamelen over
„groepen die de veiligheid van
de staat in gevaar kunnen bren
gen of de democratie willen om
verwerpen". Die groepen wor
den volgens hem zowel links als
rechts gezocht: „Duizenden
mensen worden doQr ons om in
lichtingen gevraagd", aldus De
Haan.
Onlangs verklaarde een Amster
damse student voor de VPRO-ra-
dio dat hii door een agent van de
BVD was gevraagd voor 150 gul
den per maand gegevens door te
spelen over de studentenbewe
ging waarin hij verkeert Volgens
De Haan is een dergelijke han
delwijze zeer gangbaar in zijn
dienst. „Het zou u verbazen hoe
veel mensen ons de inlichtingen
ook gratis willen geven. Het zou
u ook verbazen hoeveel i
door de tegenpartij betaald w
den en naar ons toekomen i
dat te vertellen. Dat zijn dubbel
spionnen, ja".
Het afluisteren van mensen van
wie de BVD het angstig vermoe
den heeft dat deze de veiligheid
van Nederland in gevaar bren
gen, komt volgens De Haan wei
nig voor. Als ik dat wil, heb ik
de handtekening nodig van vier
ministers en dat elke drie maan
den opnieuw. Ik moet bovendien
aannemelijk maken dat ik op
geen enkele andere manier aan
inlichtingen kan komen".
De BVD doet met verzamelde ge
gevens volgens De Haan niets
anders dan ze doorgeven aan de
regering. „Die kan dan bijvoor
beeld besluiten een bepaalde or
ganisatie te verbieden". Hij gaf
toe dat verenigde communisten
als potentieel staatsgevaarlijk te
boek staan. „Wij houden elke
groep in de gaten waarvan je
kunt zeggen dat ze de eigen den
krichting of zeg maar hun geloof
als de enig juiste zien".
De BVD bewaart dossiers over mo
gelijke spionnen tientallen jaren
lang. De Haan: „Het kan gebeu
ren dat iemand heel lang niet
werkzaam is. als een soort „mol",
die pas later actief wordt. Wij
moeten daarom dossiers lang be
waren om gegevens te hebben
als die mol aan het werk gaat".
DEN HAAG (GPD) Het testen door PTT-technici van
onlangs in beslag genomen apparatuur van twee Haagse
tv-piraten, die vanuit Pijnacker naar Rijswijk zeer krach
tige signalen uitzonden, heeft aangetoond dat het lucht
verkeer boven de vliegbasis Ypenburg levensgevaarlijk
had kunnen worden gestoord. „De bewering dat het een
onschuldig spelletje is dat door de heren wordt gespeeld,
berust dus op een misvatting", aldus woordvoerder J. J.
de Voogd van de PTT. Het ministerie van defensie heeft
geschrokken gereageerd op de constatering van de PTT.
Beide piraten werden vorige week
woensdag door de Radio Contro
le Dienst (RCD) in samenwer
king met de betrokken politie
korpsen gepakt. Na klachten
over eerdere storingen op het
Haagse kabelnet was de dienst
overgegaan tot actie, die voor
een aantal sympathisanten van
de piraten tijdens de kerstdagen
weer aanleiding was om de beel
den van de twee officiële Neder
landse netten, Nederland I en II,
op verschillende tijdstippen en
manieren te storen. De mede
standers van de piraten verniel
den in Haagse wijken ook kabels
en aansluitkastjes.
De vanuit Pijnacker opererende
Haagse piraten hadden vóór hun
aanhouding hun zendsignalen
gericht op de ontvangstparabo
len van de Casema-toren van het
Haagse kabelnet in Rijswijk. De
rechte lijn tussen de adressen in
Pijnacker en de toren in Rijswijk
bleek over de luchtmachtbasis te
lopen. „Als er tijdens deze illega-
Bij "plofkraak"
in banken halve
ton ontvreemd
GRONINGEN (ANP) - Bij een
'plofkraak' op de Amrobank in
het Groninger winkelcentrum
Paddepoel, gisterochtend, heb
ben de daders kans gezien 50.000
gulden te ontvreemden. Dat geld
lag voor het grijpen toen de da
ders van buitenaf de kluisdeur
van de nachtkluis hadden laten
springen.
Ze lieten ook springstof zakken in
een nachtkluis van de nabij gele
gen vestiging van de Nederland
se Middenstandsbank. Daar mis
lukte de plofkraak, omdat de
kluis te groot was en er te weinig
springstof was gebruikt. In die
laatste nachtkluis lag volgens de
politie aanzienlijk meer geld, dat
door de verschillende cliënten
van de bank, daar in de voor
gaande dagen was gedeponeerd.
De schade die door de beide aan
slagen aan de bankfilialen is aan
gericht, is zeer aanzienlijk. De Woordvoerder De Voogd
schade bij de Amrobank wordt
voorlopig geraamd om ongeveer
100.000 gulden. Bij het filiaal van
de NMB zal de schade in dezelf
de orde van grootte zijn. De da
ders zijn spoorloos.
Ie uitzendingen machines boven
of in de nabijheid van Ypenburg
zouden hebben gevlogen, zou dit
tot levensgevaarlijke situaties
hebben kunnen leiden. Niet al
leen doordat er met uitermate
krachtige signalen maar ook pre
cies in de luchtmacht-band werd
gezonden". Aldus De Voogd.
Experiment
Ondanks het ongerief dat de Haag
se kabelkijkers afgelopen kerst-
weekeinde is aangedaan, heeft
de gemeente Den Haag besloten
het experiment om kanaal IV
(Ned. I) na het officiële program
ma drie uur open te houden ten
behoeve van de kabelpiraten,
voort te zetten. B en W willen de
illegale zendamateurs deze mo
gelijkheid bieden, omdat vol
gens een woordvoerder van Den
Haag een deel van de inwoners
de piratenprogramma's op prijs
zou stellen. Voorwaarde is dat er
geen films worden uitgezonden,
waarop auteursrechten rusten.
Aanhangers van de piratenstations
gingen tot storingen en vernie
lingen over, omdat zij veront
waardigd waren over de inbe
slagneming van de zendappara
tuur in Pijnacker op een moment
dat er tussen piraten en de ge
meente Den Haag een overeen
komst over het experiment (ove
rigens in navolging van Amster
dam) tot stand was gekomen.
Maar de PTT, waaronder de Ra
dio Controle Dienst ressorteert,
wijst erop dat zij niets met deze
afspraak te maken heeft en het
opsporen gewoon doorgaat.
Aanstaande zaterdag loopt de
proef af. Volgende week vindt er
een gesprek plaats tussen de ge
meente en de hoofdofficier van
justitie in Den Haag, mr. R. J. C.
graaf van Randwijck. Ook deze
heeft vorige week laten weten
dat de proef met tv-piraterij in
strijd is met de Telegraaf- en Te-
lefoonwet. In het kader van deze
wet hoort iedere legale zendorga-
nisatie een zendvergunning in
bezit te hebben.
De traditionele verkoop van oliebollen op de Dam in Amsterdam is w
begonnen. Ook dit jaar komt de opbrengst van de lekkernij ten goede o
het Rheumafonds.
DEN HAAG (GPD) - De eenmali
ge uitkering aan mensen met een
minimuminkomen "echte" mini
ma heeft niet kunnen voorko
men dat de koopkracht van deze
groep enkele percentages is ge
daald. Berekeningen van het mi
nisterie van CRM geven een da
ling te zien van 3,2 procent voor
alleenstaanden tot 1,4 procent
voor gezinnen van vier personen.
Volgens de regering zou de koop
kracht dit jaar voor mensen met
een minimuminkomen maxi
maal 1 procent mogen dalen. Om
dat te bereiken is in september
besloten eenmalig een uitkering
te geven die voor gezinnen 450
gulden bedroeg, voor één-ouder
gezinnen 350 gulden en voor al
leenstaanden 150 gulden.
De berekeningen van CRM, ge
maakt op verzoek van het dag
blad Parool aan de hand van het
bijstandsinkomen van een be
paald gezin, laten zien dat de
eenmalige uitkering voor alleen
staanden (150 gulden) het minste
effect heeft gehad. Zonder de uit
kering zou de koopkracht van
deze groep 3.8 procent gedaald
zijn. Het eenmalig uitgekeerde
bedrag heeft die terugval tot 3,2
procent beperkt.
Over publicaties in blad bewaarders
"Onbegrijpelijk"
i de
WEERRAPPORTEN
lil I if
Amsterdam
regen 2
1
2
De Bilt
regen 2
1
2
Deelen
regen 3
0
2
Eelde
regen 0
-5
01
Eindhoven
regen 3
2
3
Den Helder
ijzel 1
•1
02
Twente
regen 1
-1
01
Vlissingen
regen 3
2
4
Zd. Limburg geheel bew. 5
1
01
Aberdeen
sneeuwbui 3
0
02
Aberdeen
sneeuwbui 3
0
02
Athene
zwaar bew. 14
7
0
Barcelona
half bew. -
10
Berlijn
licht bew. -3
-7
0
Bordeaux
licht bew. 10
6
16
Brussel
regen 5
2
1
Frankfort
zwaar bew. 10
6
16
Genève
ijzel 1
•1
2
Helsinki
sneeuw 0
•2
4
Innsbruck
licht bew. 5
-3
0
Klagenfurt
zwaar bew. -1
-7
0
Kopenhagen
geheel bew. -1
-3
0
Lissabon
regenbui 15
7
13
Locarno
sneeuw -1
-1
18
Londen
regen 5
4
4
Luxemburg
geheel bew. 1
0
18
Madrid
zwaar bew. 10
5
29
Malaga
geheel bew. 17
10
11
Mallorca
onbewolkt Hikt
0
München
zwaar bew. 0
-10
0
Nice
onweer 9
7
55
Oslo
sneeuw -5
02
Parijs
regen 8
5
9
Split
regen -
9
Stockholm
geheel bew. -7
-16
02
Wenen
zwaar bew. -2
-3
0
Zürich
half bew. 2
-3
0
Casa Blanca
half bew. --
15
Istanbul
mist 7
5
01
Las Palmas
zwaar bew. 24
16
0
Tel-Aviv
geheel bew. 19
13
0
Tunis
onbewolkt -
11
-
PTT vindt het een onbegrijpelij
ke zaak dat Den Haag toestem
ming geeft aan de piraten om te
zenden, zij het dan voorlopig ge
durende een experimenteerpe
riode. Het bevreemdt hem bo
vendien dat er tijdens de kerst
dagen geen klachten bij de RCD
zijn binnengekomen op grond
waarvan de dienst zeker in het
geweer zou zijn gekomen. Ook
de Casema, de exploitant van het
Haagse kabelnet, heeft nog
steeds geen klacht gedeponeerd.
Piraat „Kees" van TV-Den Haag,
die zegt te spreken namens alle
Haagse piraten, ontkent dat het
vliegverkeer rond Ypenburg ge
stoord zou kunnen worden. „Ik
heb het zelf gepeild, en het is ab
soluut niet waar, maar er moet
nu eenmaal een stok worden ge
vonden om de hond te slaan.
Verder vind ik het heel naar wat
met de kerst gebeurd is. Maar ja,
het zijn acties van mensen die
het niet hebben kunnen verkrop
pen dat de twee zenders zijn op
gerold. Ik heb een gesprek met
deze mensen, en ik vertrouw er
op dat z\j dit niet meer zullen
doen".
ROTTERDAM (ANP) - In het Rot
terdamse huis van bewaring is
een conflict ontstaan tussen be
waarders en directie over het
personeelsblad vande bewaar
ders. Daarin worden volgens de
directie zaken aan de orde ge
steld die in het werkoverleg dan
wel in het overleg met de dienst
commissies en vakbonden thuis
horen. Op grond daarvan heeft
de directie besloten faciliteiten
voor de redactie (apparatuur,
werken in diensttijd en versprei
ding binnen de gevangenis) in te
trekken, aldus directeur P.F.J.
Koehorst.
De redactiecommissie beschouwt
de maatregelen als een aantas
ting van de vrijheid van me
ningsuiting. Ze ervaart de maat
regelen als een publicatie-ver
bod. Het blad bestaat ruim een
jaar en heeft volgens de redactie
commissie als doelstellingen
o.m. 'een positieve bijdrage te le-
UTRECHT (ANP) - Volgens de
spoorwegpolitie is het hoogst
twijfelachtig of de intercity-trein
tussen Utrecht en Den Haag
waarop zondag een "aanslag"
is getroffen.
Het kan net zo goed een handjevol
steentjes zijn geweest die naar de
trein zijn gegooid, aldus
veren aan de samenleving in de
gevangenis en het signaleren van
punten ter verbetering'.
De directie is met name gevallen
over kritiek op te grote versoepe
ling van het beleid voor gedeti
neerden, standjes die aan het
personeel zijn uitgedeeld en ge
brek aan informatie van de direc
tie uit.
Over uittreding GPD
HEERLEN (GPD) - De directie van het Limburgs Dagblad in Heerlen
heeft het lidmaatschap van de Gemeenschappelijke Pers Dienst (GPD),
een samenwerkingsverband tussen veertien regionale bladen met een
gezamenlijke oplage van een miljoen abonnees (waarbij ook onze krant
is aangesloten), opgezegd. Dit besluit, dat ingaat op 1 januari 1983, heeft
de directie in conflict gebracht met de redactieraad van het Limburgs
Dagblad. De redactieraad, een namens de journalisten optredend in
spraakorgaan, is van mening dat uittreding uit de GPD in strijd is met
de belangen van het Limburgs Dagblad.
In een gisteren uitgegeven verklaring dreigt de redactieraad met juridi
sche stappen als niet vóór 31 december de opzegging wordt ingetrok
ken. De redactieraad meent dat de directie in strijd met het redactiesta
tuut heeft gehandeld door het besluit het GPD-lidmaatschap op te zeg-
o gen niet vooraf schriftelijk aan de raad bekend te maken.
werd gepleegd!* wel door kogels 1° de verklaring zegt de redactieraad dat het beleid van de directie van
het LD al jarenlang voert in de richting van volledige uitholling. „Het
Limburgs Dagblad is nu op een punt aangekomen dat er verder echt
niets meer af kan. Het opzeggen van de GPD is echter al een zeer grote
stap te ver", aldus de verklaring.
woordvoerder van de politie Uit De directie van het Limburgs Dagblad (een onderdeel van de holding-
onderzoek
trein op zi
schadied.
gebleken dat de
plaatsen licht is be-
maatschappij De Telegraaf) vindt het GPD-abonnement te duur, i
de redactie en de twee hoofdredacteuren achten het abonnement on
misbaar voor een goed functioneren van de krant
ADVERTENTIE
Leiden in last. Over rampzalige tijden waarin
pestepidemieën en uitslaande branden aan de orde van
de dag waren. En natuurlijk over het beleg en de
verschrikkelijke kruitramp.
Sommige partijgenoten spre
ken over de maatschappij als
of zij er zelf geen deel van uit
maken, schreef prof. dr. A.
(Bram) Peper onlangs. En:
„Idealisme kan al gauw lei
den tot illusionisme wanneer
het gesprek met de feiten en
de ervaringswereld van de
mensen die op de PvdA
stemmen, ontweken wordt"
In zijn kamer hoog in het
hoofdgebouw van de Eras
mus Universiteit m Rotter
dam zegt hij nu: „De spraak
makende groep in de Partij
van de Arbeid is weinig re
presentatief voor de PvdA-
kiezers, en zelfs voor de
110.000 partijleden."
Hij wil daarmee niet dadelijk
naar de leden van de partij
raad wijzen, die onlangs zo
ver ging dat het opzeggen
van de regeringscoalitie werd
verlangd. Maar ze horen wel
bij die spraakmakende
groep, zoals ook mensen in
andere organen van de partij.
Veel idealistische voorstellen
en ideale voorstellingen,
maar weinig gevoel voor de
praktische haalbaarheid of
begrip voor de vraag of ande
ren er ook wel zo'n behoefte
aan hebben.
Bram Peper, socioloog, is vice-
voorzitter van de PvdA;
wordt soms aangeduid als de
ideoloog van de groep partij
leden die zich concenteert
rondom André van der
Louw, de huidige minister
van CRM. Wim Meijer (nu
fractievoorzitter van de PvdA
in de Tweede Kamer) hoort
daarbij, alsook Jan Nagel en
Hans Kombrink (thans
staatssecretaris van finan
ciën) Een vriendenclubje,
nog voortkomend uit Nieuw
Links binnen de Partij van de
Arbeid, dat met enige regel
maat bij elkaar zit en discus
sieert over de politiek. En in
middels geldt Peper ook als
belangrijke kandidaat voor
het burgemeesterschap van
Rotterdam, als opvolger van
Van der Louw.
Wantrouwen
Peper toont enige zorg over de
ontwikkeling binnen zijn
partij. ..We stralen niet iets
uit
de
i worden, eerder iets van
een voortdurend onderling
wantrouwen en elkaar con
troleren. Dat stoot de mensen
eerder af dan dat ze erop af
komen. De partij heeft zich
zo geweldig opgedraaid, dat
de politiek ondergeschikt
lijkt te zijn geworden aan het
systeem." Het komt bij me
nigeen over als een voortdu
rend onderling geruzie en
maakt het er voor die mensen
niet aanlokkelijker op de
stem aan de PvdA te geven.
„Je hoort ze het zeggen: een
beetje leiding moet er toch
zijn.'
D'66 heeft daarvan geprofi
teerd. Waar mensen m de lijn
van Duisenberg (indertijd
PvdA's minister van finan
ciën en thans president van
de Nederlandsche Bank) en
van Van der Stoel (nu weer
minister van buitenlandse za
ken) naar opgeschoven zijn.
„Duisenberg heeft het er on
langs ook over gehad. Hij zal
het D'66 volstrekt niet kwa-
Ujk nemen. Hg is. integen
deel. boos op de Partij van de
Arbeid dat die het zo ver
heeft laten komen."
Zelf heeft Bram Peper ook zo'n
geval in huis. Zgn vrouw -
„Ze schiet me af en toe links
nog voorbij" - is naar D'66
overgestapt „Ze kon niet
meer tegen de PvdA-cult uur"
waarin met grote regelmaat
gekrakeel opklinkt Het is
een van de opgaven voor de
partij om het maatschappelg-
ke midden aan zich te bin
den.
Doorgeschoten
Peper wil best toegeven „dat je
niet om een systeem van (in
terne) democratie en controle
heen kunt". Maar in zgn op
vatting is de partg op die
punten te ver doorgeschoten
in de laatste tien jaar waarin
ze erg naar binnen toe. en
met de eigen structuur, bezig
is geweest „De voeling met
de electorale basis (het kie
zersvolk) is te klein gewor
den."
„Er zgn wel degelijk mensen
die dat heel goed zien en ge
loofwaardig over komen.
Troelstra was er een. En Den
Uyl was ook een succes in de
tijd dat hij premier was. Het
Ome-Joop-effect Maar hij zat
toen in het centrum van het
machtsgebouw. De gewone
man zag ZIJN mensen in het
Catshuis."
Het spraakmakende deel van
de PvdA'ers zal zich er na
drukkelijker van bewust
moeten zgn dat het met zgn
ideeën en idealen niet in de
lucht big ft hangen. Zoals Pe
per het onlangs schreef en
het nu herhaalt: „Het demo
cratisch socialisme stelt zich
nadrukkelgk op het stand
punt ook een wetenschappe
lijk socialisme te zgn. Dat
houdt de opdracht in ernstig
en - waar mogelijk - proefon
dervindelijk vast te stellen
wat de aard en de ontwikke
ling van de maatschappelijke
verhoudingen zijn."
„Het kan niet worden ontkend
dat in de jaren '70 deze kant
van het socialisme te weinig
aan bod is gekomen. Juist de
confrontatie tussen ideaal en
werkelijkheid is noodzake
lijk om op een actieve en
creatieve wijze het maat
schappelijke hervormings
werk ter hand te nemen."
Feiten kennen en erkennen.
Goede kennis van de prak
tijk, zo voegt hij eraan toe,
kan tot goede oplossingen
leiden.
"Niemand weet het"
Wat het grote probleem van dit
moment aangaat, de econo
mische crisis en de daarmee
gepaard gaande groeiende
werkloosheid, is men er daar
mee bij de PvdA overigens
ook nog niet Peper: .Als we
het over de werkgelegenheid
hebben, onderscheidt de par
tij zich in het geheel niet van
andere. Maar NIEMAND
weet het."
Wel zal de partij volgens Peper
een grote bezetenheid op het
punt van de werkloosheids
bestrijding moeten uitstralen
om iedereen te mobiliseren.
„Een werkgelegenheidsplan
kan niet een hobby zijn van
één partij. Een eenduidig
concept is niet te geven, maar
de centrale opdracht zal moe
ten zgn: hoe houd je de ver
zorgingsstaat in zgn ftinda-
mentent in stand."
Lastenverlichting voor het be
drijfsleven is ook in de opinie
van Peper nodig, maar hij
meent dat datzelfde bedrijfs
leven wat al te dogmatische
stellingen betrekt Er zal een
grote mate van samenwer
king tussen overheid en be
drijfsleven moeten groeien,
zoals die eigenlijk al lang in
de land- en tuinbouw bestaat.
Hoe groot is niet de bgdrage
van een Landbouwhoge
school aan vernieuwingen in
die sector."
Kennis
Er zal volgens Peper veel ge
durfder moeten worden om
gesprongen met het uitwisse
len van kennis tussen over
heidsinstellingen) en het be
drijfsleven. Er komen steeds
meer zogenoemde transfer
bureaus van de grond, waar
bedrgven en organisaües te
recht k urmen voor assistentie
vanuit de wetenschap. Peper
vindt dat daaraan drastische
uitbreiding moet worden ge
geven. In het belang van een
rigoureuze vernieuwing die
van wezcrtlgk belang is voor
het weer op poten zetten van
onze economie.
Wat dat betreft zit hg helemaal
op de Ign van Van der Louw
„Kunnen we iets voor elkaar
betekenen", zei die „Contact
tussen universiteit en regio
versterken", zegt Peper
„Know how moet je bg de
overheid kunnen huren",
vindt hg, zowel technische
kennis als theoretische Wat
dat betreft is de universitaire
wereld 180 graden omge
draaid sedert de jaren waarin
er schande van werd ges pro
ken wanneer wetenschap
pers zich daartoe leenden
JAN HARREN
