Zuivere (kerst)zang Leidse Cantorij
Trijfel
DE GROENE MASKERS
Knap kerstconcert Madrigaalkoor
Mannenkoor:
overdonderend
i
-4
HAA
NDAG 21 DECEMBER 1981
45.000
Donderdagavond. Ik ben alleen
thuis, kijk televisie. Als mijn
vrouw 's avonds laat thuis
komt, vraagt ze:
„Wat er nog nieuws over Po
len?".
t1Ja", zeg ik, „ze hebben zeven
doden toegegeven, en men
zegt dal er 45.000 gevangen
zijn genomen".
„Hoeveel?!?".
„Vijfenveertigduizend. Ten
minste... Dat is misschien wel
erg veel hè?".
„Dat kan toch niet, 45.000! Dat
zullen er 4500 zijn geweest,
vier en een half duizend".
>fJa, dat moet haast wel. Toen ik
het zei: 45.000, dacht ik ook al,
dat kan bijna niet!".
„Vier en een half duizend is
trouwens ook al meer dan ge
noeg, dat is bijna tweemaal
de bevolking van Broek in
Waterland!".
Gerustgesteld gaan we naar
bed.
De volgende dag moeten we
naar Amsterdam. Ik koop een
Engelse krant, lees de voorpa
gina en zeg:
„Vijfenveertigduizend!...".
Burokratie
Het is leuk dat de CPN tegen
woordig ook meeloopt in pro
testdemonstraties tegen com
munistische onderdrukking,
maar het heeft natuurlijk wel
consequenties. In Amsteram
riepen ze gescandeerd:
Polen is ziek - van de burokra-
tenkliek!".
Gelukkig maar: het Poolse volk
heeft dus niet gezucht onder
het juk van de communisti
sche dïktatuur, maar onder
het juk van de bureaucratie!
Of was er gewoon sprake van
rijm- en metrumdwang? Hoe
wel: „Polen is ziek - van de
kommunistenkliek!" had na
tuurlijk net zo goed gekund,
poëtisch gezien.
Pools sonnet
Ik ben al jaren anti-communist
en dat is mij tot nu toe goed be
vallen.
Want iedere keer als hun gewe
ren knallen
weet ik opnieuw: ik heb mij niet
vergist!
V
Door
Nico
Srheepmaker
r eerder dan Wa-
Energeo
De Polen worden weer bij dui
zendtallen
uit huizen en fabrieken opge
vist.
Hun solidariteit wordt uitge
wist,
het leven zal zich als vanouds
versmallen.
Zo raakt een volk weer jaren
achterop.
Dat Polen niet op Polen zouden
schieten
is nu dus ook een achterhaalde
mythe:
de doden stapelen zich steeds
meer op.
En wij in Holland moeten ons
beperken
tot kerstpakketten naar de
roomse kerken.
Paus
The Sunday Times van gisteren
weet te vertellen dat paus Jo
hannes Paulus II de eerste in
het Westen was die van de „le
gale staatsgreep" van Jaru-
zelski c.s. op de hoogte werd
gebracht. Óm één uur zon
dagsmorgens kreeg hij een te
lefoontje van de Poolse am
bassadeur in Rome. De wes
terse ambassades in War
schau werden in het ongewis
se gelaten. De Britse militaire
attaché in Warschau hoorde
het om drie uur 's nachts van
Engelse reporters. Om twee
uur werden de Solidariteits-
leiders door leden van de ge
heime politie uit het Krapo-
linski Hotel gehaald, en op
dat tijdstip moet ook Lech
Walesa thuis van zijn bed
zijn gelicht. De paus wist het
De Fransman Paul Thibaut
werd 's nachts wakker ge
maakt door een Poolse ken
nis, die vertelde dat haar
man, een bekende filmregis
seur, en haar zoon gearres
teerd waren. Ze was met de
auto gekomen, want de tele
foon was dood. Haastig gin
gen ze naar vrienden 60 me
ter verderop om hen te waar
schuwen. Ze kwamen te laat.
Ook daar waren vader en
zoon al van hun bed gelicht
en meegenomen. Een kleine
uitsnede, wat één toevallige
Fransman in die nacht van
zaterdag op zondag zelf mee
maakte. Het moet allemaal al
weken, zoniet maanden van
tevoren zorgvuldig zijn voor
bereid. De Polen konden niet
meer telefoneren, de posterij
en werkten niet meer, de ben
zinestations leverden geen
benzine meer, samenscholin
gen van meer dan een paar
personen waren verboden, en
dat ging zo ver, dat de politie
in Gdansk zelfs een rij voor
een winkel uiteendreef
Onder die omstandigheden,
schrijft de Sunday Times,
was het niet zo verrassend
dat veel mensen 's maandags
op hun werk kwamen, want
daar konden ze tenminste
met elkaar praten, en te we
ten komen wat anderen wis
ten en van de situatie dach
ten. Toch was de opkomst in
de fabrieken niet zo groot als
de autoriteiten het deden
voorkomen, en daar was een
aardig bewijs voor. Elke dag
zendt Radio Warschau een
nummer tussen 10 en 23 uit,
waarmee wordt aangegeven
hoeveel elektriciteit er be
schikbaar is. Op een normale
werkdag is dat cijfer 18, dan
weten de Polen dat wegens
het grote verbruik door de in
dustrie de elektriciteit voor
drie uur zal worden afgeslo
ten. Op die eerste maandag
na de „coup" echter, was het
getal de eerste keer 10, om de
rest van de dag niet hoger te
komen dan 13. De industrie
gebruikte die dag dus veel
minder energie dan normaal!
LEIDEN - Het adventsconcert, dat de Leidse Cantorij
onder leiding en met medewerking van cantor-orga
nist Joop Brons in de Hooglandse Kerk gaf, heeft
honderden liefhebbers geboeid. De intrada van de,
in rode toga's gehulde, koorzangers was al fascine
rend. Ze zongen, voortschrijdend, het oude Engelse
kerstlied "Once in royal Davids city". Hun toonvast-
heid bleek wel, toen Brons op een moment op het
orgel ging meespelen en de zang nog correct op toon
was.
Het viel op, dat alle zangen Engelse teksten hadden,
dus van Engelse komaf waren. Hierdoor drong zich
als vanzelf de vergelijking met de zang aan de over
kant op. Ik mag zeggen, dat het koor die vergelij
king, althans tot op grote hoogte, kon doorstaan. De
klank was zuiver, de stijl perfect. Een compliment
voor Joop Brons' leiding is dus zeker verdiend. Men
zou slechts aanmerking op de (louter Engelse) keus
kunnen maken. Ook andere culturen, zoals de Fran
se, Duitsers, Nederlandse, brachten immers zoveel
moois voort. Maar goed, wie onder de indruk kwam
van, onder meer, "Remember, o thou man", van
"Joys seven" (met refreinen), "O Christmas Night"
en "God rest you, merry gentlemen", vergat het ver
langen naar het "andere" wel. Het klink alles zo
klank-en sfeervol, zo passend bij de verheven ruim-
KATWIJK/LEIDEN - Het Ne
derlands Madrigaalkoor en
het bijbehorende Ensemble
Madrigalesco gaven, onder
leiding van Henk Briêr voor
K. en O. een kerstconcert in
de Dorpskerk van Katwijk.
Een concert dat op zaterdag
middag 26 december in de
Leidse Hartebrugkerk wordt
herhaald.
Het koor blijkt z'n reputatie
met dit concert waar te kun
nen maken. Met zo'n gemak
kelijk hanteerbaar geheel van
goed gevormde stemmen zijn
fraaie resultaten te bereiken.
Henk Briër geeft zich zeer
veel moeite, de zang tot een
hoog niveau op te stuwen.
Voor hem betekent dat een
vooral plastische weergave.
Hij accentueert sterk en on
ophoudelijk. Men kan zijn di
rectie niet op dode momen
ten betrappen. Deze manier
van doen past heel goed in
het werk van Herman Strate-
gier (een vroegere dirigent
van dit koor), wiens "Psalm
148", een volbloed lofzang, de
allereerste uitvoering beleef
de. Het is Strategier in deze
compositie niet om gewilde
modernismen te doen. Zijn
melodieën lopen natuurlijk
en als er nieuwe akkoorden
verschijnen, is het zonder
meer duidelijk, dat hij die
ook nodig heeft. Briër bleek
de zin van dit veelkleurige
Laudate Dominum zeer wel
te beseffen. Koor en orkest
vormden een nauwe eenheid,
waarin de hobo van Evert
Jan Weidner een glanzende
individuele stem verbeeldde.
Ook het orgelspel van Leo
van Doeselaar (onvermijde
lijk een kwart toon te laag),
sloot zich correct bij de sa
menklank aan.
Een heel ander geval was de
"Ceremony of carols", voor
afgegaan door een "Hymn to
the virgin", gebaseerd op
heel oude Engelse kerstge
zangen, van Benjamin Brit
ten. De componist zag er
kans toe, zonder origineel te
zijn, door archaïserende ac-
coorden de sfeer van lang
vervlogen tijden, in oude ker
ken op te roepen. Wie de
ogen sloot, onderging die
merkwaardige ervaring.
Briërs accentuerende metho
de was oorzaak, dat de reine
klank niet te zeer verwaasde.
Het koor zong Handels be
roemde "For unto us a child
is born" ("Messiah") knap,
maar wel heel vlug en niet
sprankelend licht genoeg.
Het orkest was het concert met
Mozarts 29ste symfonie (in A)
begonnen. Mooi en vaardig
samenspel was het, echter
wat overgeaccentueerd. Ook
Corelli's 6de Concerto grosso
("fatto per la notte di natale",
vanwege de eind-pastorale)
klonk erg plastisch en voort
varend, zodat de pastorale
geen idylle werd. Maar de
klank was wel mooi en vol
rijp-
JOHAN WOLFSWINKEL
LEIDEN - In de golf kerstcon
certen ontbrak uiteraard ook
het concert van het Rijnlands
Christelijk Mannenkoor, on
der leiding van Sander van
Marion niet. Zowel afgelopen
vrijdag- als zaterdagavond
probeerden de koorleden
kerstsferen op te roepen in
een, althans vóór de pauze,
bijzonder hybride program
ma, waarin o.m. een koraal
uit het "Weihnachtsorato-
rium van J.S. Bach, een 'Can-
tique de Noël, van A. Adam,
Tollite Hostias' van Saint-
Saêns, de spiritual 'Mary had
a baby' wat Nederlandse
kerstliederen, declamaties
van gedichten van Nel Ben
schop, een fijnzinnig gespeel
de harpsolo van G. Pescetti
(harpiste: Diana de Vries)
twee aria's uit de 'Messiah'
van G. Handel, waarvan voor
al .de aria 'Ev'ry valley', ge
zongen door tenor Rob Stur-
kenboom, ritmisch even
wichtig en expressief was.
Na de pauze werd het program
ma wat overzichtelijker: sa
men met het gemengde koor
'Exultate Deo' werd de Messe
Solennelle van Ch. Gounod
uitgevoerd. Deze mis werd in
oktober ook in Rotterdam ge
zonden tijdens het jubileum
concert van Sander van Ma
rion. De begeleiding werd nu
echter verzorgd door het Ne
derlands Barok Ensemble,
dat zich heel behoorlijk van
deze taak kweet. Ook waren
er andere solisten: sopraan
Jonne Samson zong haar
partij nogal ongenuanceerd
en met veel vibrato, tenor
Rob Sturkenboom was hier
ook plezierig om naar te luis
teren, en bas Henk van den
Brink zong evenals in de spi
rituals voor de pauze op sym-
patieke wijze.
De klank die het Rijnlands
Christelijk Mannenkoor kon
produceren kan overdonde
rend zijn. In deze geestdrifti
ge fortes is het geluid echter
niet altijd even mooi, terwijl
in de piano en mezzo-forte
passages het koor over prach
tige kleuren beschikt. Het
weglaten van de slotme
deklinker voorkomt welis
waar ongelijkheid, maar deze
medeklinker wordt wel ge
mist in woorden als 'crucifi-
xus' en 'passus'.
De overvolle zaal zong tenslotte
van ganser harte mee met een
uitbundige bewerking van
'Ere zij God'.
ELLEN LOOYESTIJN
te van de kerk, die af en toe in een Engelse kathe
draal herschapen scheen.
Aan het eind werden toch ook de toehoorders met
samenzang actief gemaakt ("Hoor de eng'len" en
"Komt allen te samen").
Joop Brons bespeelde, als het zo uitkwam, beide or
gels. Op het grote, nu al in wijde omgeving bekende
instrument, maakte hij een prachtig begin met twee
variaties van Telemann over "Nun freut euch liebe
Christen g'mein" (jammer, dat men deze melodie
niet in het liedboek heeft opgenomen!). En later liet
hij glansrijk de mogelijkheden van het orgel in het
bekende Noël van Daquin horen. Ook de medewer
king van de begaafde sopraan en harpiste Rachel
Ann Morgan verdiende hoge waardering. Wat mij
betreft, had zij een par soli, zoals "Silent Night"
("Stille Nacht") en het "Interlude" uit Brittens "Ce
remony of carols" wel weg kunnen laten. Maar
"Away in a manger" en de coupletten in enkele
koorzangen klonken heel mooi. Ze is bovendien een
vaardige harpiste, die nu en dan haar eigen zang
begeleidde. Een bewonderenswaardige prestatie,
dat wel. Ik moet mog vermelden, dat Hans Brons jr.
het koor dirigeerde, wanneer Brons senior het orgel
op het orgel gewenst was.
JOHAN VAN WOLFSWINKEL
0,I>AA/t OE WEL, IZAAfc
WAt AARtXC, WAAJ 0 E L
+/6EWEL HUM INiriAL£M,OHI
PRK-IESTE ZW, hh' LUiV&fs
De belevenissen van Jommeke
Agenda
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Vier vuisten hebben
de tropenkolder", da. 14 30, 19.00 en
21.15 uur. Zo. 14.15, 16.30, 19.00 en 21.15
vrij en za 23.40 uur. 16 jaar
LIDO 1 (124130) "Ik ben Joep Meloen",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur Zo. 14.30,
16 45, 19 00 en 21 15 uur. al.
LIDO 2: "The howling", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur. Zo. 14.30, 16.45, 19.00 en
21.15 uur, 16 jaar.
LIDO 3: "Hoge hakken, echte liefde",
da. 19.00 en 21 15 uur. Do. vrij, ma en di
ook 14.30 uur, 12 jaar
Kindermatinee: "Herbie is de pisang",
za en woe 14.30 uur. Zo. 14.30 en 16.45
LIDO 4: "The marathonman", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.30, 16 45. 19.00
en 21.15 uur, 16 jaar.
STUDIO (133210): True confessions",
da. 14 30. 19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.30,
16.45, 19 00 en 21.15 uur, 16 jaar
21.15 uur. Zo. 14.15, 16.30, 19.00 en 21.15
REX (125414): "Keer op keer", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.15, 16.30, 19.00
en 21.15 uur. 16 jaar
Nachtvoorstelling: "Een zwoele Zweed
se", za. 23.30 uur, 16 jaar.
Bioscopen Alphen
ivoor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Ik ben Joep Meloen", do t/m
ma 13.30. 19 00 en 21 00 uur. Zo t/m woe
13.30. 16 00. 19.00 en 21.10 uur, al
Nachtvoorstelling "Doorbraak in het
westen", za 24.00 uur, 16 jaar.
EURO 2: "Ik ben Joep Meloen", do t/m
Waaggebouw, Tentoonstelling
van oude en nieuwe kerst- en
nieuwjaarskaarten tot 31 de
cember. Ook een werkplaats
waar groepen tot 18 december
hun eigen wenskaarten kunnen
maken. Geopend: ma. tot za.
van 10.00 tot 17.00 uur en zo. van
13.00 tot 17.00 uur.
Galerie Denise Steohan - Bakkerstéeg
18-20. tot 28/12 Wim Bettennausen et
sen en schilderijen; Jan de Graaf, plas
tieken, vr.f za.. zo. van 13.30 - 17.30 uur.
Galerie Van der Vlist - Botermarkt 30,
groepstentoonstelling Kunst als ge-
Nachtvoorstelling: 'Taxi-grils", za 24.00
uur, 18 jaar.
EURO 3: "Vier vuisten hebben de tro
penkolder", do t/m za 13.30, 18.45, 21.15
uur Zo t/m woe 13.30. 16.15. 18.45 en
21 15 uur. al
Nacthvoorstelling "Vier vuisten heb
ben de tropenkolder", za 24.00 uur, 16
jaar.
EURO 4: "Enter the Ninja", do t/m za
19 00 en 21 30 uur. Zo t/m woe 16.30,
19.00 en 21.30 uur. Do, vry, ma en di ook
13.30 uur. 16 jaar
Kindermatinee: "Sjors en Sjimmie en
de rebellen", za. zo en woe 14.00 uur.
Nachtvoorstelling: "Fire power", za
24.00 uur. 16 jaar.
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY "Papillon". do 20 30 uur;
vrij en za 21 00 uur. zo 20.45 uur. ma en
di 21 00 uur. woe 20 00 uur. 16 jaar.
"Recht voor zijn raap", vrij 19.00; za
16.00 en 19 00 uur, zo 15 30 en 18 15 uur.
ma en di 15.30 en 19.00 uur; woe 16.00
uur, 12 jaar
Kindermatinee: "Sjors en Sjimmie en
de gorilla", za 14 00 uur. zo t/m di 13.30
uur; woe 14.15 uur.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "Blue Lagoon", da. 14.45, 18 45
en 21 15 uur. al
CITY 2: "Knockout cop", da. 14.45 (beh
za en woei 18 45 en 21 15 uur. al
Kindermatinec "De schone slaapster",
za en woe 14.30 uur
CITY 3 "De bruid van de hulk, da
14 45, 18.45 en 21 15 uur. 12 jaar
CITY 4: "Pretty baby", da. 19 45 uur, 16
jaar
SINAASAPPELIJS
toe Even doorroeren en
twee uur laten sUin
Per* de sinaasappelen
nemen en dan een paar
diepvries' Reken op ir
en dan omscheppen
Fraai gekleurd ijj kr\jgt
u als u bloedsinaasap-
pe en neem BORN
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van
dinsdag 13.00 uur tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 uur tot zaterdag 13.00
uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middagbezoe
kuur: 13.45-14.30 uur
Avondbezoekuur: 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling:
dagelijks van 14.00-19.00 uur. (Niet
meer dan 2 bezoekers per patiënt).
Sportmedisch Advies Centrum:
blessurespreekuur: Elisabethzie-
kenhuis Leiderdorp, 's maandag;
van 19.30 20.30 uur.
Bezoekuren St. Elisabeth-Zlekenhuls:
Volwassenen: dagelijks van
14.00-14 45 en van 18 30-19 30 uur
Klasse afd.: dagelijks van 11.15-
i2.00 uur, van 14 00-14.45 uur en
van 18.30-19.30 uur
Kraamafdeling: dagelijks van
11.15-12.00 uur (alleen voor echtge
noot) en van 15.00-16.00 uur en van
18.30-19.30 uur
Kinderafdeling. dagelijks van
15.00-18.30 uur.
C.C.U. (hartbewaking) dagelijks
van 14.15-14.45 en van 19.00-19.30
uur.
Intensieve verpleging dagelijkr
van 14.00-14.30 uur en van 19.00
19.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag 14.15-15.00 uur en 18.30-
19 30 uur
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18 00-19 00 uur
Praematurenafdeling dagelijks
van 14.30-14 45 uur en van 18.30
18 45 uur
Bezoek aan ernstige patiënten
wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toege
staan kan de hoofdverpleegkundi
ge hiervoor speciale kaarten ver
strekken
Bezoektijden Kinderkliniek.
Dagelijks 15.00-15 45 uur en 18.30-
19.00 uur.
alleen voor ouder* van kinderen kan er
een afwijkende tyd afgesproken wor
den met de hoofdverpleegkundige).
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag 14.15-15 00 uur en 18.30
19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: lc*en 2e klas 11-11.30
uur; 13.30 14 15 uur en 18 30-19 30
uur. 3e klas 13.30 14 15 uur en
18.30-19 30 uur. Kraamadeling
13.30-14 45 uur alleen voor echtge
noten 19-20 uur Kinderafdeling
voor ouders 18.00-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over'geluidshinder var
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden ge
meld by het informatiecentrum
Geluidshinder Schiphol (tel. 020-
175000)
schenk, i
dec.
Café De Ouwe Vest - Oude Vest81. t/m
24/12, foto-tentoonstelling, performan
ce: Wim Lamboo, fotografie: Theo v.d.
Holst jr., dagelijks vanaf 15 uur.
Foyer LAK-Theater - t/m 17/12, tentoon
stelling van Gideon Sinvani, ma t/m vr
van 10-17 30 uur
LAK-Galene academiegebouw - Rapen
burg 73, t/m 15/12, tentoonstelling Tys
Veraart, ma t/m vr van 10-18 uur.
Holland Galerie Langebrug 32a, t/m
20/12, expositie Japanse Houtsneden
vr.. za zo van 11-17 uur
Art-tea-house "de oude ryn" - tot 11/1,
expositie Wijnand Zylstra, Mechtilt, di
t/m za. van 10-17 uur, zo van 11-17 uur
tQucL^ïLieuius
21 december 1981
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Het huwelijk der jonge gra
vin Canevaro, van Genua, met
graaf Emmanuel Lucema de
Rora, van Turin, welk huwelijk
te Florence is voltrokken, ken
merkte zich vooral door de
schitterende geschenken, die het
echtpaar ontving. Zoo zond een
broeder der gravin haar uit
Zuid-Amerika, waar hij geves
tigd is. een eikenhouten koffer
tje met 200.000 franken m ge
munt goud
Nadat het verzoek om gratie
van een te Darmstadt ter dood
veroordeelden moordenaar, een
zekeren Weltmann, ran de
hand was gewezen, moest het
vonnis een dag worden uitge
steld wegens afwezigheid van
den scherprechter De daarop
volgende dag was de geboorte
dag der groothertogin en kon er
dus andermaal geen quaeslie
zijn van de executie Geen won
der, dat, na driemaal vier en
twintig uren. doorgebracht in
het martelend vooruitzicht van
de doodstraf, de geestkracht
van den veroordeelde geheel ge
broken was Vier gendarmes
moesten het bijna ontzenuwde
lichaam het schavot opdragen
Zulk een toepassing van de
doodstraf is inderdaad afschu
welijk
- Op de plek in het station van
den Baltimore- en Potomac-
spoorweg, waar president Gar
field door Guiteau werd neerge
schoten, aan de gevolgen waar
van hij is overleden, is een zil
veren ster geplaatst. Aan den
muur is i-rn (jnlrukstfcu hevrs-
tigd met een toepasselijk op
schrift
Vijf jaar geleden
De Amerikaanse he gangster
Jack Diamond heeft den derden
aanslag op zijn leven niet over
leefd. hij tvas juist vrijgespro
ken van de aanklacht over mis
handeling van een chauffeur,
toen hij, m een hotel u>aar hij
zijn intrek had genomen en een
feestje had georganiseerd, door
eenige ongenoode gasten van
dichtbij in het achterhoofd
werd geraakt Ook het gelaat
van den 36-jarigen bendeleider
is door revolverschoten ver
minkt Diamond's echtgenoote
is door de politie ondervraagd,
maar zij verklaarde onschuldig
te zijn. Ook de hotel-eigenaar is
verhoord, maar deze ontkende
eveneens.
