Spanning stijgt in Polen
"Regering heeft
ons verraden"
Geen straf VS
voor Israël
Bomaanslag in Beiroet
kost zeker 20 levens
Landbouwgesprek mislukt
UUvi li
Onderzoek VN op Seychellen
Verschansing Solidariteit op Leninwerf
Belgische
socialisten
kraken
akkoord
"Zet voedselhulp door"
Poolse vluchtelingen:
Na inlijving Golan
WOENSDAG 16 DECEMBER 1981
BUITENLAND
PAGINA 9
LONDEN - De conferentie van de
EG-ministers van buitenlandse
zaken, die maandag en gisteren
in Londen is gehouden om meer
overeenstemming te verkrijgen
over de landbouwpolitiek en het
EG-budget, is goeddeels misluk-
t.
Met name de twee ernstigste pro
blemen, de bijdrage van de ver
schillende lidstaten aan de EG-
begroting en de regulering van
de melkproduktie, zijn onopge
lost gebleven, zo moest de Britse
minister van buitenlandse zaken
Lord Carrington, die als voorzit
ter optrad, na afloop van de con
ferentie toegeven.
Daarmee zijn de voornaamste
strijdpunten van de Europese
top. ruim twee weken geleden in
EG-top houdt strijdpunten overeind
Londen gehouden, recht over
eind gebleven. Nu zal worden ge
tracht in januari, bij de volgende
Europese top. die dan in Brussel
wordt gehouden, alsnog de me
ningsverschillen uit te prate-
Volgens Carrington heeft de twee
daagse conferentie in Londen in
elk geval zoveel opgelost, dat de
verschillen van inzicht tussen de
lidstaten zijn verkleind. ..We
hebben nu het stadium van echte
onderhandelingen bereikt", zo
zei hij.
Het voornaamste probleem bij het
opstellen van het EG-budget
voor de komende jaren is Enge-
lands eis. dat dit land de komen
de zeven jaar minder behoeft bij
te dragen. Andere landen zijn be
reid Engeland wel tegemoet te
komen, maar niet voor zo'n lange
periode. Het Nederlandse stand
punt luidt eveneens dat Enge
land te veel vraagt. Minister Van
der Stoel (buitenlandse zaken)
zei na afloop van de conferentie
geven.
Bij de meningsverschillen over de
melkproduktie staan Engeland
en Frankrijk scherp tegenover
elkaar. Engeland wil geen hulp
voor kleine boeren in de vorm
van subsidie; Frankrijk is daar
voor. Ons land is ook voor steun
aan kleine boeren, maar die mag
dan niet worden gefinancierd
middels een zogenaamde mede
verantwoordelijkheidsheffing. te
betalen door grote en efficiënt
werkende bedrijven die erin sla
gen hun melkproduktie te ver
groten. Hulp zou kunnen komen
via het Regionale Fonds van de
EG. aldus Van der Stoel.
LONDEN/WARSCHAU/STOCKHOLM (Reuter/UPI) - In
Landen zijn vanmorgen vroeg berichten uit Polen ont
vangen volgens welke soldaten zijn gebruikt om stakin
gen te breken in fabrieken in Warschau en scheepswer
ven in Gdansk.
Volgens de berichten voerden de
soldaten overvallen op fabrieken
uit tijdens de uren van het
nachtelijk uitgaansverbod, om
stakingsleiders te pakken. Tot
dusver zijn ongeveer 5.050 men
sen gearresteerd.
In het hele land, vervolgen deze be
richten, doen zich stakingen
voor en in Warschau en andere
steden is veel en druk militair
vertoon.
De stemming in Warschau werd
omschreven als een van intense
spanning. Er werden nieuwe
doorlaatposten opgericht.
Volgens de Koninklijke Zweedse
academie van Wetenschappen,
hebben Poolse academici in War
schau soldaten het vuur zien
openen op burgers.
Olof Tandberg, secretaris van de
academie voor het buitenland,
vertelde gisteren dat hij van
vrienden in een andere Oosteu-
ropese hoofdstad de desbetref
fende berichten had gekregen.
Zij hadden telefonisch met de
Poolse geleerden gesproken. De
particuliere telefoons in Polen
zijn afgesneden, maar de geleer
den, die officiële status hebben
als leden van de Poolse academie
van wetenschappen, konden hun
officiële telefoons gebruiken, al
dus Tandberg.
De geleerden hadden gezegd dat
zij het schieten hadden geobser
veerd vanuit het gebouw van
hun academie in Warschau.
De schoten werden gelost op groe
pen mensen tussen het huis der
cultuur en het centraal station
van Warschau, aldus Tandberg,
maar de Poolse geleerden wisten
niet of er slachtoffers gevallen
Volgens hen zijn er gevechten in
Warschau geweest tussen stu
denten, docenten en leden van
Solidariteit enerzijds en soldaten
anderzijds, aldus de secretaris.
De geleerden hebben verder laten
weten, voegde hij eraan toe, dat
leden van Solidariteit, hun gezin
nen en enkele rooms-katholieke
priesters de Leninwerf van
Gdansk, de tractorenfabriek Ur-
BRUSSEL (ANP) De voorzitter
van de Vlaamse socialistische
partij, Karei van Miert, heeft gis
teren in Brussel op niet mis te
verstane wijze het regeerak
koord gekraakt, dat formateur
Martens tussen de christen-de
mocratische partijen en de libe
ralen heeft gesloten.
Hoewel formateur Martens de na
men van zijn ploeg nog moet
prijsgeven, en de desbetreffende
partijen hun fiat voor deze coali
tie nog moeten geven, twijfelt
niemand in Brussel eraan dat de
ze regering nog deze week een
feit is. Van Miert sprak over een
"havikenregering" en een "rege
ring van sociale afbraak".
De voorzitter van de SP noemde
met name de PW (liberalen), die
aan kiezersbedrog heeft gedaan.
"De PW beloofde dat er niet aan
de koopkracht getornd zou wor
den en dat de mensen meer cen
ten zouden krijgen. Nu kunnen
we slechts vaststellen dat er ern
stig op de koopkracht zal worden
beknibbeld. Terwijl men de
koopkracht vermindert wil men
ook nog eens de huurprijzen
gaan opschroeven. Daar staat te
genover dat de rijken in België
opnieuw rijker zullen worden.
Wij zullen hun inkomens, als de
ze regering het groene licht
krijgt, zien toenemen", zo sprak
Van Miert.
Volgens Van Miert wil formateur
Martens de volksvertegenwoor
diging op deze wijze buitenspel
zetten. "Dat gebeurt uit angst,
omdat deze coalitie er niet zeker
van is dat ze de meerderheid zal
krijgen. Op deze wijze kunnen de
arbeidersvleugels van CVP en
PSC (Vlaamse en Waalse chris
ten-democraten) monddood wor
den gemaakt.
1 De SP zal zich met alle mogelijke
democratische middelen verzet
ten tegen toekenning van deze
volmachten", aldus Van Miert.
sus bij Warschau en mijnen in Si-
lezië hebben bezet. Dit zijn haar
den van verzet tegen het militair
gezag geworden.
Volgens Tandberg hebben de
Poolse geleerden ook verteld dat
leden van Solidariteit springstof
fen hebben neergelegd buiten
hun werkterreinen, om soldaten
weg te houden.
Radio Warschau heeft toegegeven
dat vier vooraanstaande leiders
van Solidariteit zich op de werf
in Gdansk verschanst hebben en
de vakcentrale van daar uit lei
ding proberen te geven.
De vier, onder wie Miroslaw Kru-
pinski, d vice-voorzitter van Soli
dariteit, "proberen het publiek
over te halen tot activiteit die
even zinloos als gevaarlijk en
schadelijk is", aldus radio War
schau.
Radio Warschau, beluisterd door
de world service van de BBC in
Londen, maakte verder de aan
houding bekend van 32 voorma-
ligé communistische leiders, on
der wie twee ex-premiers en ex-
partijleider Edward Gierek.
De primaat van Polen, aartsbi-
schop Jozef Glemp, heeft con
tact gehad met zijn landgenoot,
paus Johannes Paulus II Wojtyla
in Rome, en volgens Vaticaanse
kringen zet de kerk haar vrede-
bevorderende werk voort. Beide
kerkleiders hebben gepleit voor
vrede in Polen.
Stefan Trzcinski, adjunct-voorlich
ter van Soldariteit die in Stock
holm vertoeft, beantwoordde
gisteravond op de Westduitse te
levisie de vraag of Walesa sinds
dien gevangen gehouden wordt
of huisarrest heeft: Het maakt
geen verschil of hij vastzit in een
gevangenis of een paleis". Hij
vroeg de Poolse autoriteiten
"ons Walesa te tonen", zodat het
volk kon zien of hij vrij of gevan
gen was.
Ér
Het vrijwel geheel verwoeste gebouw van de Iraakse ambassade in l
puinhopen gezocht naar doden en gewonden.
—Or.
de explosie werd i
Kissinger
De voormalige Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken,
dr. Henry Kissinger, heeft giste
ren gezegd dat de mogelijkheid
groot is dat het Kremlin militair
in Polen tussenbeide komt als de
autoriteiten in Warschau er niet
in slagen Solidariteit de mond te
BEIROET (DPA/UPI/AFP/
Reuter) Bij een bomaan
slag op de Iraakse ambas
sade in Beiroet zijn giste
ren volgens de politie ze
ker 20 doden en 100 ge
wonden gevallen.
De ambassadeur van Irak, Abdel
Raz am Mohammed Lafta, was
tijdens de aanslag wel in het ge
bouw, maar raakte slechts licht
gewond. De consul liep ernstige
verwondingen op.
Door de kracht van de explosie
werd het vijf verdiepingen tel
lende gebouw grotendeels ver
woest. Volgens ooggetuigen
kwam het na de aanslag in de
buurt van de ambassade tot
vuurgevechten. In het hele
westelijke deel van Beiroet, waar
de ambassade gevestigd was,
was het geluid van sirenes van
ziekenwagens te horen. Er kwa
men bulldozers aan te pas om het
puin te verwijderen en uren na
de aanslag zaten nog mensen on
der het puin bekneld. Soldaten
van de Syrische vredesmacht
grendelden het gebied af.
)ver hoe de aanslag is gepleegd
doen verschillende berichten de
ronde. Volgens sommige bron-
President Reagan heeft gisteren la
ten weten dat hij bereid is, zono
dig, verder te gaan dan opschor
ting van de voedselleveranties
aan Polen in zijn reactie op het
optreden tegen Solidariteit.
Adjunct-perschef Larry Speakes
zei tegen verslaggevers dat de
Poolse regering met "uitermate
ernstige consequenties" te ma
ken zou krijgen als zij geweld
zou gebruiken om de ruggegraat
van de vrije vakcentrale te bre
ken.
De Poolse televisie heeft bekend
gemaakt dat het brood in Polen
met ingang van vandaag is ge
rantsoeneerd tot één per per
soon. Ook de voedseluitvoer
naar het buitenland wordt stop
gezet en de economische com
missie van het militair gezag stelt
plannen op voor bestrijding van
de voedselschaarste. Radio War
schau verklaarde over de voed
selsituatie in het land dat zij 'ge
varieerd en dikwijls zeer slecht'
was geweest.
Pools verzoek aan VS:
WASHINGTON (Reuter/UPI/AFP) - De Poolse ambassadeur in de Ver
enigde Staten, Romuald Spaskowski, heeft de Verenigde Staten ge
vraagd de voedselhulp aan Polen voort te zetten. Hij ging gisteren voor
de derde achtereenvolgende dag naar het ministerie van buitenlandse
zaken en vroeg Amerikaanse functionarissen de 100 miljoen dollar (250
miljoen gulden) aan goedgekeurde kredieten voor voedsel en voeder-
granen vrij te geven. De Verenigde Staten hebben de voedselhulp aan
Polen tijdelijk opgeschort in afwachting van de verdere ontwikkelin
gen daar. Minister Haig van buitenlandse zaken zei dat iedere interven
tie in Polen van buitenaf een "repressieve actie zou zijn, die ernstige
gevolgen zou hebben".
De Europese Gemeenschap zal, na de recente gebeurtenissen in Polen,
haar voedselhulp aan dat land niet staken. "Het is en blijft zo dat voed
selhulp op humanitaire gronden gegeven wordt, ongeacht het politieke
systeem dat er in een land bestaat. Daarover bestaat bij de ministers
van buitenlandse zaken van de EG een hoge mate van unanimiteit"
Dat heeft de Nederlandse minister van buitenlandse zaken, mr. Max
ran der Stoel, in antwoord op vragen in Londen verklaard,
lelrecht wacht stakingsleiders, die in diverse Poolse steden zijn gear
resteerd na de afkondiging van de noodtoestand en staat van beleg
zondag, zo heeft de Poolse televisie gisteravond bekend gemaakt.
nen drong een auto vol met ex
plosieven door op het ambassa
deterrein. Toen de auto het ge
bouw had bereikt volgden er bin
nen enkele seconden twee explo
sies. Andere bronnen meldden
dat een honderd kilo zware bom,
die was ingegraven in het zande
rige terrein achter de ambassade,
tot ontploffing was gebracht.
Volgens een derde versie vond
de explosie in het gebouw zelf
In tot nu toe onbekende organi-
ïatie, het "Iraakse bevrijdingsle-
(er-algemeen opperbevel" heeft
rich voor de aanslag verantwoor
delijk gesteld. Sinds verleden
[aar september de oorlog tussen
Iran en Irak uitbrak, zijn er in
Beiroet verscheidene aanslagen
lepleegd op Iraanse en Iraakse
liplomaten.
■t Iraakse persbureau heeft de
Syrische geheime dienst verant
woordelijk gesteld voor de aan-
dag. Volgens de verklaring van
fct persbureau zou de Syrische
^heime dienst hebben samen-
|Bwerkt met Iran.
Er hangt een sticker aan de
wand van het Oostenrijkse
opvangcentrum Trais Kir-
chen Russian tanks No
thanks', staat erop. Even ver
derop speelt een jongetje met
een plastic pistooltje en een
Amerikaans vlaggetje.
„Wij zijn hier maar met één
doel naar toegekomen, om te
emigreren", zegt een van de
1500 Poolse vluchtelingen
die hier in deze voormalige
militaire academie zijn on
dergebracht. 30 kilometer
van Wenen. De meesten van
hen wachten van drie tot acht
maanden op inreisvisa voor
Canada. Australië of de Ver
enigde Staten. Zestig proent
van alle Poolse vluchtelingen
die visa aanvragen, wordt
echter geweigerd door' de
Amerikaanse ambassade in
Wenen.
Poolse vluchtelingen met goe
de papieren komen Amerika
wel binnen; totaal 1800 dit
jaar, een schijntje in vergelij
king met 160.000 Indochinese
bootvluchtelingen. Zo'n 1600
zijn dit jaar in Canada opge-
Gevraagd wat de stelling is van
de Polen in dit kamp, zegt
een van hen in gebrekkig En
gels: „Wij voelen ons verra
den door het systeem, verra
den door dit hoerenjong Ja-
ruzelski".
een had het gevoel dat vroeg
of laat in Polen de gespannen
draad zou breken. Dat is zon
dag gebeurd". Hy voegt er
aan toe wat andere vluchte
lingen ook reeds hebben ge
zegd. „Iedereen in Polen wil
vry zijn".
Hijzelf had in Polen een kleine
onderneming. Hij trachtte
met anderen een vakbond
voor kleine zelfstandigen op
te richten, maar zonder suc
ces. Vandaag vertrekt zyn
vliegtuig naar de Verenigde
Staten, hij is een van de wei
nige gelukkigen. Hy spreekt
goed Engels, bracht al drie
jaar door in de Verenigde
Staten en logeert straks, met
zyn gezin, by zyn oom in Mil
waukee.
Op de gang tussen de ryen dub
bele stapelbedden, waar hele
gezinnen huizen, zitten vier ,,.1
jongens dicht opeen gehurkt Moeilijk parket
te luisteren naar de Poolse ra- Kampleider Karl Radek doet
een dringend beroep op Eu
ropa om Oostenrijk nu niet in
de steek te laten. „Europa
heeft de morele verplichting
om te helpen", zegt hij. Vy-
tigduizend Polen bevinden
zich binnen Oostenrijks gren
zen en dat aantal zal zeker
stijgen zodra Polen de gren
zen weer opent. In 1979 spen
deerde de Oostenrijkse rege
ring 16 miljoen gulden, in
1980 was het 25 miljoen gul
den, en voor dit jaar om is zal
Wenen 160 miljoen gulden
aan vluchtelingen hebben
uitgegeven. „Wij zitten in een
moeilyk parket", zegt Radek.
„we hebben gemeenschappe
lijke grenzen met drie Oost-
europese landen. De geschie
denis wijst uit dat Oostenrijk
de eerste en enige veilige uit-
wykhaven biedt".
WILLEM OFFENBERG
dio. Een van hen vertelt dat
hy anderhalf jaar heeft vast
gezeten in Polen. Hij was po
litiek actief in het KOR, de
beweging die voorafging aan
Solidariteit. Hy werd opge
pakt omdat hij een plakkaat,
een poster met anti-Russi
sche leuzen had rondgedeeld.
Al vier maanden wacht hij op
een visum. Voor hem is de
gewijzigde situatie sinds zon
dag in Polen een duidelijk
bewijs dat hy de juiste beslis
sing heeft genomen. Zijn
vrienden, daarover maakt hij
zich vooral grote zorgen.
Een andere vluchteling moest
zijn anderhalf jaar oude
dochtertje achterlaten. De
Poolse regering had hem niet
toegestaan met het hele gezin
te emigreren. Vandaar dat hij
voorzichtig is met uitspraken
over de toestand nu: „Ieder-
V-raad erkent Ciskei niet
NEW YORK (DPA) - De Veilig
heidsraad van de Verenigde Na
ties heeft gisteren eenstemmig
de recente aanval van buiten
landse huursoldaten op de ei-
(Van c
correspondent Jaap van Wesel)
JERUZALEM (GPD/AFP) Israël verwacht
geen Amerikaanse strafmaatregelen als ge
volg van de annexering van de Golanhoog-
ten. Weliswaar zal Amerika een resolutie in
de Veiligheidsraad steunen die Israël ver
oordeelt, maar Jeruzalem verwacht niet dat
Amerika zijn steun zal geven aan sancties
van de Veiligheidsraad tegen Israël. In een
gesprek dat de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Haig heeft gevoerd met
de Israëlische ambassadeur in Washington
heeft Haig geen strafmaatregelen vermeld.
Wel had eerder de Amerikaanse minister
van defensie gezinspeeld op het opschorten
van wapenleveranties, zoals eerder gebeur
de toen Israël de Iraakse atoomcentrale
bombardeerde. Er zijn op dit moment echter
geen Amerikaanse wapenleveranties van be
tekenis.
In Noord-Israël zijn militaire versterkingen en
troepentransporten waargenomen. Minister
van defensie Sharon heeft gisteren een in
spectiereis naar de Golan gemaakt nadat Sy
rië het bestand, dat sinds 1973 van kracht is,
had opgezegd. Er is echter aan Syrische kant
geen troepenbeweging of versterking van
enige betekenis waargenomen. In Israël
wordt aangenomen dat Syrië zich zal con
centreren op diplomatieke maatregelen te
gen Israël. Met dat al zeggen militaire zegs
lieden dat Israël de nodige voorzorgsmaatre
gelen heeft genomen.
De voormalige Israëlische opperbevelhebber
Goer - nu Knessetlid voor de Arbeiderspartij
- heeft in dat verband de beschuldiging geuit
dat Sharon uit is op oorlog met Syrië. In een
radio-interview zei Goer: „Sharon streeft
naar oorlog. Dat is een gefundeerde uit
spraak. Hij heefi op verschillende forums
gezegd: met Syrië moeten we tot een gewa
pend conflict komen, vroeger of later, zelfs
als het onmiddellijke doel niet direct aan te
geven is. Zo dacht hij erover toen Syrië Liba
non binnentrok (in 1976) en daarna. Dat is
een van de fundamenten van zijn strategisch
denken. Dit alles is geen veronderstelling
van mij; dat weet ik".
Ook oud-premier Rabin heeft de annexatie
een ernstige fout genoemd. Volgens Rabin
geeft premier Begin door de inlijving van de
Golan Amerika impulsen om na de ontrui
ming van de Sinai in april '82 de akkoorden
van Camp David te begraven, terwijl het
juist een Israëlisch belang is ze te verster
ken. De Israëlische pers heeft opvallend kri
tisch gereageerd. In het algemeen wordt de
annexatie een onnodige daad genoemd, die
Israël meer schade berokkent in de wereld
dan dat het tastbare voordelen oplevert
Israël is bereid „op elk moment vredesonder
handelingen te gaan voeren met Syrië". Dit
heeft minister van buitenlandse zaken Yitz
hak Shamir gisteren gezegd.
In een vraaggesprek met de Israëlische radio
verklaarde hij, dat Israël met Damascus wil
praten zonder enige voorwaarde vooraf. Sy
rië kan aan de onderhandelingstafel elk on
derwerp aansnijden, met inbegrip van de an
nexatie van de Golan, aldus Shamir.
landrepubliek der Seychellen in
de Indische Oceaan veroordeeld.
De raad besloot een commissie van
onderzoek van drie leden naar de
Seychellen te sturen om de ach
tergrond van de actie te ontrafe
len en de schade te begroten die
zij aan 's lands economie heeft
toegebracht.
De bevindingen van de commissie
moeten vóór 31 januari 1982 aan
de raad worden voorgelegd. De
vertegenwoordiger van de Sey
chellen vertelde dat op 25 no
vember 44 buitenlandse huursol
daten op de nationale luchtha
ven landden, deze tijdelyk bezet
hielden, ongeveer 70 mensen gij
zelden en vervolgens een vlieg
tuig van Air India met bestem
ming Durban in Zuid-Afrika
kaapten.
De Veilingheidsraad heeft de uit
roeping van het zwartenthuis
land Ciskei in Zuid-Afnka tot on
afhankelijke natie veroordeeld.
De voorzitter yan de raad, de Oe-
gandees Olara Otunnu, zei dat
dc/e de zogenaamde "onafhan
kelijke woongebieden" (home
lands) in Zuid-Afrika niet erken
de en hij daarom de proclamatie
van de Zuidafnkaanse regering
van 4 december beschouwde als
"volslagen ongeldig".
Otunnu zei namens de 15 leden van
de Veiligheidsraad dat het doel
van de Zuidafnkaanse thuislan-
denpoliliek is prolongatie van
het aparthcidsbelcid.
De veiligheidsraad roept alle rege
ringen op de zogenaamde onaf
hankelijke gebieden in Zuid-
Afrika op geen enkele manier te
erkennen, er geen handelsbe
trekkingen mee te onderhouden
en burgers, firma's en andere in
stellingen te ontraden zakelijke
betrekkingen met de Bantoe-
stans te onderhouden.
Armeniërs
beëindigen
gijzeling
PARIJS (AFP) - De militanten
van de Armeense bevrijdingsor
ganisatie die gisterochtend de
kantoren van de Zwitserse lucht
vaartmaatschappij Swissair in
Parys hadden bezet, zyn tegen
de middag vertrokken na vrijla
ting van de zeven employés en
vier bezoekers die zij gegijzeld
hadden. De Armeniërs wilden
met hun actie de vrijlating ver
krijgen van Mardiros Jamgo-
chian, een militant van het gehei
me Armeense bevrijdingsleger
Asala Deze is door dc Zwitserse
autoriteiten beschuldigd van
moord op een lid van het Turkse
consulaat
