Ministers eens over staal
KLM en Garuda
weer om tafel
AAN HOUDERS
VAN EEN RUBEWIJS.
wmmmsmm
Kort geding tegen
top havenbedrijf
Kleinere centrales zijn goedkoper
Boeren en tuinders verdienen iets meer
Beurs Amsterdam
kort zakelijk
EG-oplossing bijna rond
Studie over elektriciteitsbedrijven
Wegvervoer duurder
Weer aardgas
in Noordzee
Beursoverzlcht
DINSDAG 15 DECEMBER 1981
Ardanta
De voorgenomen overneming van
BV Ardanta, Algemene Neder
landse Begrafenisverzorging- en
Verzekeringsmaatschappij, te
Enschede door NV Levensverze
kering Maatschappij "Utrecht",
een AMEV-ondememing is rond.
In verband daarmee heeft de
"Utrecht" alle geplaatste aande
len in het maatschappelijk kapi
taal van Ardanta verworven.
500 miljoenste
De 'Bankgirocentrale (BGC) heeft
op, 14 december de 500 miljoen
ste bankgirale betaling van dit
jaar verwerkt. Daarmee werden
voor het eerst in het bestaan van
de BGC (1967) meer dan een half
miljard transacties in een jaar
door het bankwezen via de cen
trale verricht.
Sinds de oprichting is sprake ge
weest van een voortdurende
groei. In 1971 verwerkte de BGC
nog maar 28,5 min. posten, in
1975 was dat aantal bijna vertien
voudigd tot ruim 250 min.
Automatisch
Met ingang van volgende week
maandag wordt het mogelijk
vanuit ons land automatisch te
bellen met een aantal grote ste-
t den in Indonesië, welke dat zijn
v is na te vragen bij 004, aldus een
bekendmaking van de PTT.
Het is al enige tijd mogelijk vanuit
Indonesië automatisch met Ne
derland te bellen. Door vernieu
wing van het telefoonnet daar
hadden de Indonesiërs in tech
nisch opzicht een voorsprong op
ons land.
Bellen met Indonesië (dat land-
nummer 62 krijgt) kost ongeveer
9,30 per minuut.
Dollar
Op de Amsterdamse wisselmarkt
is de koers van de Amerikaanse
dollar gisteren in de ochtendu
ren ongeveer vijf cent omhoog
gegaan. Gisteren rond half elf no
teerde de dollar f2,5275 tegen
f2,4790 als slotprijs op vrijdag.
Valutahandelaren noemden als
voornaamste oorzaak voor de
koersstijging de gespannen si
tuatie in Polen. De handel was
vooralsnog niet groot. Het vast
stellen van de koers van de dollar
ging echter chaotisch. Vroeg in
de morgen werd zelfs gehandeld
op even boven de f 2,55.
Rodamco
Op grond van de in de eerste negen
maanden bereikte resultaten
handhaaft de directie van het be
leggingsfonds in onroerend goed
Rodamco de eerste uitgesproken
verwachting dat de winst uit ex
ploitatie over 1981 niet lager zal
zijn dan die over 1980. Ook wat
de waarde-ontwikkeling betreft
blijft Rodamco voorzichtig opti
mistisch gestemd.
De ontwikkelingen binnen Ro
damco zijn goed, zo meldt de di
rectie.
LEIDEN - Veemarkt, totale weekaan-
voer 5374. Vandaag 3628. Slachtrunde-
ren 100; gebruiksvee 240; gra^kalveren
15; nuchtere kalveren 1666; veulens/po
ny's 6; varkens 883; biggen 22; schapen
of lammeren 634; bokken of geiten 62.
Prijsnoteringen; slachtrunderen zelfde
prijs als gisteren. Nuchtere slachtkalve-
ren 1,25 tot 2,00 per kg. levend gewicht.
Slachtzeugen: 3.50 tot 3.60. Gebruiks
vee: melk- en kalfkoeien 1800 tot 3000
gulden per stuk; varekoeien 1200 tot
2500; pinken 900 tot 1750; nuchtere kal
veren rood 360 tot 585; zwart 280 tot 480;
biggen 120 tot 130; schapen 190 tot 250;
lammeren 180 tot 250; geiten 20 tot 100.
Toelichtingèn aanvoer/handel/prijzen:
slachtrunderen matig/rustig/stabiel;
kalf- en melkkoeien iderp; varekoeien
idem; vaarzen en pinken idem; graskla
veren idem; nuchtere kalveren redelijk/
rustig/stabiel; varkens dubbel/redelijk/
stabiel; lopers en biggen matig/matig/,
stabiel; schapen en lammeren redelijk/
matig/stabiel; geiten matig/rustig/sta-
bieL
Andijvie per kg 0,75, boerekool 1,37-
1,46, rode kool 48-57, waspeen Al-per
kist 10,50-13,50, All 7,00-12,90, BI 14,00-
17,30, Bil 5,00-6.50, Cl 4,60-7,30, CII 4,50-
5,40.
Aanvoer: 127.000
Breekpeen BI 2,10, Cl 2,70-3.80. prei A
per kg 1,45, prei B 0,68, schorseneren A
.2,25, uien per kg 37-48, selderij 0,43.
SCHIPHOL (ANP) - In Jakarta
zijn gisteren besprekingen be
gonnen tussen delegaties van de
KLM en de Indonesische lucht
vaartmaatschappij Garuda over
de luchtvaartpolitieke geschillen
die er al geruime tijd tussen Ne
derland en Indonesië bestaan.
Het doel van deze onderhande
lingen is te trachten een basis te
vinden die als uitgangspunt kan
dienen voor overleg tussen beide
regeringen over een nieuwe
luchtvaartovereenkomst.
Een woordvoerder van de KLM in
Amstelveen heeft dit gisteren
meegedeeld. De KLM-delegatie,
die drie leden telt, staat onder lei
ding van de heer E. Heyning.
Sinds juni van dit jaar hebben de
Indonesische luchtvaartautori
teiten de KLM het recht ontzegd
voor doorgaande vluchten ge-
bruik te maken van het Indonesi
sche luchtruim. Deze maatregel
treft de Australië-vluchten van
de KLM. De KLM voert twee
maal per week een retourvlucht
Amsterdam-Australië uit. Sinds
het ingaan van de Indonesische
maatregel tegen de KLM moest
een van deze twee vluchten wor
den omgeleid via Colombo. De
tweede eindigt in Singapore,
waar de passagiers met bestem
ming Australië worden overge-
boeKi op antieie iuLiiivaai (.maat
schappijen.
De Indonesische autoriteiten be
sloten tot deze maatregel nadat
delegaties van de rijkslucht
vaartdiensten van de beide lan
den in drie gespreksronden geen
overeenstemming hadden kun
nen bereiken over de wensen
van Garuda voor wat betreft uit
breiding van de diensten tussen
Amsterdam en Jakarta.
Garuda wil hét aantal retourvluch
ten tussen beide steden opvoe
ren van vier naar zeven per week.
Daarnaast wil Garuda op deze
diensten het recht hebben om
passagiers in Jeddah en Abu
Dhabi op te nemen. De Neder
landse rijksluchtvaartdienst was
van mening dat de markt met
vier retourvluchten per week
voor beide maatschappijen goed
kon worden bediend. Deson
danks waren de Nederlandse
toriteiten bereid Indonesië in
wat toen werd genoemd "belang
rijke mate" tegemoet te komen
Tot resultaten leidde dit echtei
niet.
Tegenover de Indonesische eisen
staat de wens van de KLM spe
ciale tarieven te mogen invoeren,
gekoppeld aan de tarieven Am
sterdam-Jakarta, voor vluchten
naar verder gelegen bestemmin
gen in Indonesië.
ROTTERDAM (ANP) - De onder
nemingsraad van het massa
goed bedrijf Frans Swarttouw
b.v in Rotterdam heeft een kort
geding aangespannen tegen de
aandeelhouders en de directie
van het bedrijf dat op 23 decem
ber zal dienen voor de president
van de rechtbank in Rotterdam.
De ondernemingsraad wil het
bedrijf via deze procedure dwin
gen de overdracht van de onder
neming aan een nieuw op te rich
ten holdingmaatschappij op te
BRUSSEL (ANP) - De EG-ministers van financiën zijn het
gisteren in Brussel eens geworden om 166 miljoen gul
den, die dit jaar worden uitgespaard op de Europese
landbouwuitgaven, te gebruiken voor sociale hulp in de
Europese staalsector. Voorts werden de ministers van H-
Echter onderdruk van West-Duits- nanciën van de Gemeenschap
land zal dit geld pas besteed kun
nen worden als gebleken is dat m
alle EG-landen bij de herstructu
rering van de staalindustrie de
Europese voorschriften secuur
worden nageleefd. Vorige week
trachtten de ministers van bui
tenlandse zaken van de Gemeen
schap reeds een oplossing voor
dit probleem te vinden. Zij kwa
men er niet uit en schoven deze
zaak door naar de ministers van
financiën.
De EG-lidstaten hebben dit jaar al
zo'n 134 miljoen gulden bijeen
gebracht voor steun aan werkne
mers in de staalindustrie die
werkloos zijn geworden óf met
vervroegd pensioen moeten
gaan. Normaliter had het geld uit
de kas van de EGKS (Europese
Kplen en Staalgemeenschap)
moeten komen. Maar omdat deze
leeg is kwam de Europese com
missie met het plan, geld dat
wordt uitgespaard op de land
bouwuitgaven, hiervoor te beste
den. die eerste 134 miljoen wer
den via de nationale begrotingen
van de lidstaten naar de EGKS-
begroting overgeschreven.
De laatste 166 miljoen zouden van
de Europese begroting naar de
EGKS-begroting moeten wor
den overgeheveld. Ook het Euro
pees parlement had een dergelij
ke oplossing voor ogen, maar de
Westduitsers bleven als enige
weigeren, na hevig aandringen
van de andere delegaties ("even
eens om-het Europees parlement
mild te stemmen, dat deze week
over de begroting van het vol
gend jaar en de aanvullende be
groting van dit jaar vergadert",
zo sprak een woordvoerder in
Brussel) gingen de Westduitsers
na lang praten overstag. Toch zal
West-Duitsland pas zijn fiat ge
ven als duidelijk is aangetoond
dat in geen van de lidstaten de
staalindustrie op ongeoorloofde
wijze door de overheid financieel
wordt gesteund. "De ministers
hebben een budgettaire beslis
sing genomen en geen basisbe
sluit", zo stelde men in Brussel.
"Met een simpele handeling kan,
als West-Duitsland definitief ak
koord gaat, dit bedrag van de
aanvullende begroting van dit
jaar worden overgeschreven op
de begroting van 1982. Dit is ze
ker een stap in de goede richting.
Dit probleem schreeuwde name
lijk om een oplossing".
het vol
gend jaar een intensiever mone
taire samenwerking moet ko
men. Op de komende Europese
topconferentie, die ijl maart van
het volgend jaar wordt gehou
den, zouden er een aantal defini
tieve besluiten op dit punt geno
men dienen te worden. De minis
ters die gisteren in Brussel bij
een waren konden echter geen
eensluidende formulering vin
den om een eerste aanzet te ge
ven. Daarom is aan de Europese
Commissie (het dagelijks be
stuur van de EG) opgedragen
een ontwerpprogramma op te
stellen.
De ministers waren ook van me
ning dat er een ruimere monetai
re samenwerking als gemeen
schap naar buiten toe gereali
seerd dient te worden. Zeker ten
opzichte van de Verenigde Sta
ten en Japan zal de EG in het ko
mend jaar meer als een monetair
blok moeten optreden.
MADRID (AP) - De Nederlandse ambassadeur in Spanje Joachim Goedhart (l), die de burgemeester van
Madrid, Enrique Tietno Galvan, 60.000 tulpebollen overhandigde kreeg in ruil daarvoor een foto van bloeiende
tulpen in Madrid.
99
99
DEN HAAG (GPD) - Middelgrote elektrici
teitscentrales komen wat investeringen be
treft waarschijnlijk goedkoper uit dan grote.
De elektriciteitsbedrijven mikken de laatste
tijd op de bouw van produktie-eenheden
van ongeveer 600 miljoen watt opwekkings
vermogen, maar eenheden van 200 tot 300
miljoen watt leveren minder kosten op.
Deze conclusie komt voor rekening van de
Groninger economen dr. G. J. van Helden en
dr. J. Muysken en staat te lezen in het week
blad „Economisch-Statistische Berichten".
De economen onderzochten een aantal pro
duktie-eenheden van centrales, waarmee
tussen 1955 en 1979 stroom werd opgewekt
met behulp van stoomturbines op olie of ko
len. Geconstateerd wordt dat de elektrici
teitsbedrijven steeds groter zijn gaan inves
teren: van 50 miljoen watt in 1955, via eenhe
den van 100 miljoen watt in de jaren '60 en
300 miljoen watteenheden in het begin van
de jaren '70 tot de 500 tot 600 miljoen watt
eenheden in de jaren tussen 1975 en 1979.
De verstookte brandstof is een belangrijke
kostenfactor. Omdat de brandstofprijzen
sterk stegen, vergden deze kosten zelfs meer
dan de helft van de prijs, die de consument
voor een kilowattuur betaalt. Het brandstof-
rendement van eenheden tot 150-200 miljoen
watt neemt toe als de omvang stijgt. Voor
eenheden tussen 200 en 600 mihoen watt
stelden Van Helden en Muyskens geen grote
verschillen in opbrengst vast.
Van Helden en Muyskens vinden dat de elek
triciteitsbedrijven bij toekomstige investe
ringen, zoals die voor de centrales Dordrech
en Hemweg (Amsterdam), er goed aan zou
den doen per project een afweging te maken
De keus zou bijvoorbeeld moeten gaan tus
sen drie maal 200, twee maal 300 of een keer
600 miljoen watt. Dat is naar hun idee bij de
onlangs gebouwde grote centrales niet ge
beurd.
schorten totdat de raad advies
heeft uitgebracht De aandeel
houders. onder wie het concern
Internatio Muller met 37 procent,
en de directie zijn van mening
dat de overdracht van de zeggen
schap over de onderneming niet
onder het adviesrecht van de on
dernemingsraad valt.
De ondernemingsraad en de ver
voersbonden FNV in Rotterdam
vrezen dat de plannen van aan
deelhouders en directie zullen
leiden tot een commerciële en
fiscale uitholling van het bedr\jf
Volgens een woordvoerder van de
vervoersbond FNV in Rotterdam
kan het onderbrengen van Frans
Swarttouw b.v. in een nieuwe
holding ertoe leiden dat de finan
ciële positie van het bedrijf er
slechter op wordt Volgens hem
heeft de nu door de bonden en de
ondernemingsraad aangevoch
ten constructie tot gevolg dat er
een scheiding plaatvsvind tussen
kapitaal (holding) en arbeid
(Frans Swarttouw b.v.). De me
dezeggenschap van het perso
neel zal voorts ernstig worden
aangetast. "Wij moeten er alles
aan doen om de plannen van de
directie en de aandeelhouders te
blokkeren", aldus de zegsman
van de vervoersbond FNV. Als
een beroep op de rechter niet het
gewenste resultaat heeft dan
denkt men m kringen van de ver-
voersbonden aan acties op het
bedrijf
RIJSWIJK ANP) - De tarieven
voor het binnenlands wegver
voer gaan met ingang van 1 ja
nuari omhoog. Geregeld vervoer
wordt zes procent duurder, onge
regeld vervoer - afhankelijk van
het soort - 5.3 tot 9.4 procent. Dit
heeft de commissie van overleg
voor het goederenvervoer (COG)
gisteren meegedeeld
De prijzen gaan omhoog, omdat de
kosten in het binnenlands weg
vervoer zijn gestegen. Het minis
terie van economische zaken
heeft de prijsverhoging goedge-
keurd.
HOUSTON (ANP) - Voor de derde
keer is aardgas aangeboord in
vak K-10 van de Nederlandse
sector van de Noordzee, aldus
Pennzoil in Houston, een van de
leden van een consortium van
tien maatschappijen dat bij de
exploratie is betrokken.
De put bevindt zich ongeveer hon
derd mijl ten noordwesten van
Den Haag. Er is geboord tot een
diepte van 9262 tot 9275 voet
werd gas verkregen in een tempo
van 28 miljoen kubieke voet per
dag.
Volgens Pennzoil moeten nog
meer proeven worden gedaan
voordat de betekenis van de
vondst nauwkeurig kan worden
vastgesteld.
DEN HAAG (ANP) - Het geza
menlijke inkomen van de Neder
landse boeren- en tuindersge
zinnen is, naar schatting van het
landbouw-economisch instituut
LEI, in het kalenderjaar 1981 met
ruim twintig procent toegeno-
ADVERTENTIE
Moet u voor de vernieuwing een arts raadplegen?
Bent u 60 jaar of ouder, of moet u om andere redenen
een arts raadplegen? Houdt u dan rekening
met een aanvraagtermijn van minimaal
maanden voor het vernieuwen i
rijbewij sCentraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen
Postbus 5301 2280 HH Rijswijk ZH
men. Dit na aftrek van betaald
loon, betaalde rente en na correc
tie voor inflatie.
Deze stijging, zegt het LEI erbij,
moet gezien worden in het licht
van de daling van de afgelopen
jaren. Reëel gezien is het bruto-
inkomen nog steeds zo'n twintig
procent lager dan in het midden
van de jaren zeventig. De ge
schatte inkomensverbetering is
dus niet meer dan een gedeelte
lijk herstel, waarvan nog moet
worden afgewacht of het zich in
1982 en volgende jaren voortzet.
Ramingen die het LEI per sector
gemaakt heeft, voor de land
bouw voor het lopende boekjaar
1981/1982, voor de tuinbouw over
het kalenderjaar 1981, geven al
een ander beeld. Stijgingen van
de arbeidsopbrengsten voor de
agrarische ondernemers worden
daarin alleen gemeld uit de vee
houderij en de veenkoloniale ak
kerbouw. In de andere akker
bouwgebieden en in alle secto
ren van de glastuinbouw zijn die
arbeidsopbrengsten -beloning
van de ondernemer voor handar
beid, bedrijfsleiding en bedrijfs
risico omlaag gegaan.
De totale agrarische produktie-
waarde zal volgens de LEI-ra-
ming toenemen van 25,5 miljard
gulden in 1980 tot bijna 29 mil
jard in 1981. De toegevoegde
waarde, dat is het bedrag waar
mee de produktiewaarde van de
gebruikte aangekochte produk-
tiemiddelen te boven gaat, zal
ongeveer veertien procent hoger
uitkomen, dit na correctie voor
inflatie.
De stijging van de produktiewaar
de - in akkerbouw, veeteelt en
tuinbouw procentueel ongeveer
gelijk - ontstond door een vier
vijf procent hogere produktie-
hoeveelheid en acht procent ho
gere produktenprijzen.
Melkveehouderij
In de melkveehouderij gaan de op
brengsten per honderd gulden
kosten met twee en een halve
gulden omhoog, maar het bedrijf
blijft verliesgevend. Op de grote
melkveehouderijbedrijven zijn
de opbrengsten per honderd gul
den kosten in het noordelijke
klei- en veenweidengebied 91
gulden, in het westelijke weide
gebied 88 gulden, in het zandge
bied 92 gulden.
In de akkerbouw gaan de opbreng
sten per honderd gulden kosten
met drie en een halve gulden om
laag. Alleen in de IJsselmeerpol-
ders wordt winst gemaakt; op de
grote bedrijven per honderd gul
den kosten, 105 gulden op
brengst. In het noordelijk kleige
bied is dat 93 gulden, in het zuid
westelijk kleigebied 99 gulden,
in de veenkoloniën 98 gulden.
Glas
In de glastuinbouw loopt het ver
lies per honderd gulden kosten
op van vier gulden in 1980 tot zes
gulden in 1981. Het onderne
mersinkomen (arbcidsopbrengst
plus vergoeding geïnvesteerd ei
gen vermogen) daalt van 40 600
tot 35.500 gulden.
Dat het verlies van de akkerbouw
groter wordt komt doordat de
prijzen van de prod uk ten gemid
deld met anderhalf procent om
laag gaa, terwijl de produktie-
middelen (met rente, energie en
kustmest voorop) gemiddeld ze
ven procent duurder worden.
Dalende produktenprijzen wor
den verwacht bij suikerbieten en
uien, terwijl de prijzen voor gra
nen en fabrieksaardappelen om
hoog zullen gaan.
De slechtere resultaten in de glas
tuinbouw worden vooral toege
schreven aan hogere energiekos
ten en rentelasten.
78.20
DINSDAG 15 DECEMBER 1981
ACTIEVE
AANDELEN
Unilever
Volker Stevi
227,00 224.50
136.30 136.00
BINNENLANDSE
AANDELEN
HVA-Myen eert
ICU
I H C later
ld. 6 pel. eert.
15.50
95.80
10,10
Ned. Crediet
Nent
Ned. Scheepshyp
IF Verto
.•mij Buil
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Alf. Fondsenb.
GOUD EN ZILVER
goud fljnmeU*! 33430 341
ril ver fijn metaal 637 740
BUITENLANDS
GELD
Belgische fr llMl
Duitse Mark ilOOi
(1MI 3.70 4.30
Rommenholl.
AMSTERDAM (ANP) - Op de
Amsterdamse effectenbeurs
hebben vandaag de noteringen
van de obligaties een herstel ver
toond. Gestimuleerd door de ho
gere obügatieprijzen in Wall
Street trokken de koersen aan en
werden de verliezen die gisteren
werden geleden veelal geheel in
gelopen.
Vandaag stond de inschrijving
open op de 11.5 pet staatslening.
De belangstelling voor deze le
ning werd redelijk genoemd Op
de aandelenmarkt viel een aantal
prijwn nog wat terug Gezien de
achteruitgang van de noteringen
op de Amerikaanse markt viel de
stemming mee.
Gisteren was de Amsterdamse
beurs overigens al vooruitgelo
pen op een forse koersdaling die
in Amerika werd verwacht Van
de internationale aandelen ver
loor Kon. Olie 0,60 op 88,50 en
mo4»t Unilever een gulden terug
tot 149,50. Aandelen Hoogo
vens waren ƒ0,20 in herstel op
15,60 en Akzo trok met tien
cent aan tot 22,50. Philips ging
tien cent omlaag tot 19.60. De
bankaandelen waren onveran
derd tot wat hoger.
