Arnoldus krabbelt na
faillissement weer op
LSb: van actie- naar
informatiecentrum
Klein Linies vraagt
college standpunt
over aardgasprijs
Bedrijf terug naar kleinschaligheid
ZATERDAG 12 DECEMBER 1981
Jan Arnoldus: "Die grote jon
gens in de woningbouwdie
zijn keihard. Ineens lig je on
deruit". (Foto Holvast).
De jaren zestig. Arnoldus is
een klein bedrijf aan de Minne-
broersgracht. Deze panden zijn
inmiddels gesloopt. Arnoldus
nu: "We willen niet meer
groeien".
LEIDEN - Tot verrassing
van vriend en vijand ging
het Leidse sanitair- en stu-
cadoorsbedrijf Arnoldus
bv vorig jaar failliet. "De
ongeveer veertig werkne
mers zijn ontslagen",
stond zakelijk in deze
krant. "Tegenslagen in
grote bouwprojekten heb
ben Arnoldus het laatste
jaar de das omgedaan".
Arnoldus is met veel in
spanning weer opgekrab
beld. Handelt weer volop
in keukens, doet aan wo
ningverbetering en wo
ningverfraaiing, maar
dan in het klein, met tien
mensen personeel en al
leen in de Leidse regio.
Van het grote werk is di
recteur Jan Arnoldus (54)
voorgoed genezen. "Het
eerste boekjaar na het
faillissement sluiten we
positief af', zegt hij met
voldoening.
Tien jaar geleden begon het fami
liebedrijf Arnoldus zijn expansie
die zoals later bleek zijn onder
gang werd. Ruim honderd jaar
was Arnoldus daarvoor een klein
bedrijf geweest. Een boekje dat
in '77 werd uitgegeven bij de
opening van de nieuwe bedrijfs
hal van Arnoldus in de Waard,
vermeldt: "Grootvader Johan
Arnoldus was nog sigarenmaker
in de winters. Sinds 1866 ver
diende hij in de zomer geld door
te witten bij de rijkelui in Lei
den. Het stucadoorsbedrijf Ar
noldus was een feit. Onderkan
ten in gangen, portalen en
schoorstenen werden gestuca-
doord. Met een ganzeveer schil
derde men daar met Oostindi-
sche inkt in vele kleuren marme
raders. Zo ontstond het tweede
ambacht in het bedrijf: het
kunstgraniet, de granieten vloe
ren, fraai bezet met kleine steen
tjes. Ook maakte Arnoldus gra
nieten aanrechtbladen en zelfs
keukenschouwen met mooie
spreuken als 'Oost west thuis
best', 'God zij met u' en 'Onze
moeder kookt het best".
Grootschalig
Van het fijna ambacht bleef op den
duur weinig over. Het ambachte
lijk granieten aanrechtblad werd
vervangen door het prefab roest
vrijstalen aanrechtblad. Het ou
de houten gootsteenkastje maak
te plaats voor de kunststof aan-
bouwkeuken. De granieten vloe
ren weken voor kleurige plavui
zen. Arnoldus paste zich aan en
werd een middelgroot keuken
bedrijf en afbouwbedrijf gericht
op grootschalige woningbouw.
Nog maar dertig jaar geleden stu-
cadoorde Arnoldus de plafonds
van de historische Stadsgehoor
zaal, de Waag en het Gulden
Vlies. Maar Arnoldus "groeide
met de tijd mee" en stucadoorde
vervolgens door heel het land.
Werknemers zaten vooral waar
het werk was, en dat was meestal
niet in de Leidse regio. In Leiden
behield Arnoldus 'slechts' de
verkoop van keukens, sanitair,
tegels en open haarden en be
hield ook de zogenaamde "bur-
gerbouw", de woningverbete
ring voor particulieren.
"Het werk in de grote woningbouw
groeide als een sneeuwbal", her
innert Arnoldus zich. Het was
een tijd dat het niet op leek te
kunnen. Arnoldus groeide uit de
twee bedrijfjes aan de Minne
broersgracht. Bovendien had de
gemeente het bedrijf daar graag
weg. In '77 betrok Arnoldus trots
een gebouw van drie kwart mil
joen gulden aan de Admiraal
Banckertweg. Ook de showroom
aan de Haarlemmerstraat 55 ver
huisde naar de nieuwe bedrijfs
hal. Een eigen ontwerp van di
recteur Arnoldus. "Maar die
nieuwe hal heeft niets van doen
met het faillissement van vorig
jaar", vertelt hij. "Nee, de helft
van de bouwkosten kregen we
terug uit de verkoop van de pan
den aan de Minnebroersgracht".
Arnoldus is meegesleurd in de fail
lissementen van twee hoofdaan
nemers uit Den Bosch en Rotter
dam. De grootste schuldeiser, de
AMRO-bank velde Arnoldus.
Van de ene op de andere dag. Er
was een schuld van drie kwart
miljoen. De veertig werknemers
(van wie tien uit de Leidse regio)
werden ontslagen.
Onderuit
J. Arnoldus begon veertig jaar ge
leden als veertienjarige loopjo-
gen in het bedrijf van zijn vader.
"We werkten toen nog met zes of
zeven mensen. Het ging 38 jaar
goed. Plotseling ging het fout. Je
weet gewoon niet wat je over
komt. Alsof je in een bokswed
strijd zit. Je krijgt een klap en je
ligt. Het is fout, die grote wo
ningbouw. Je glijdt uit. Die grote
jongens gaan meer personeel van
je eisen, ze gaan langzamer beta
len en ineens lig je onderuit. Zo'n
dreun komt aan". Mevrouw Ar
noldus vult haar man aan: "Je
was te goed van vertrouwen".
"Je was geen zakenman ge
noeg", oordeelt dochter Arnol
dus. "Die grote jongens in de wo
ningbouw, die zijn keihard", be
vestigt Arnoldus.
"Al wat ik kan doen is mijn excu
ses aanbieden aan mijn klanten
en mijn schuldeisers", zei direc
teur Arnoldus vorig jaar. "Ik zet
me voor honderd procent in om
de zaak mee af te wikkelen. Ge
lukkig hebben verschillende
werknemers al weer werk. Wat Ik
hierna ga doen? Als u het weet?".
Fatsoen
Eeuwig rouwen heeft geen zin. De
handen gingen drie weken na het
faillissement weer uit de mou
wen. Jan Arnoldus:"Het was een
vreselijke tijd in het begin. Ik
mocht mijn eigen gebouw op de
Waard niet eens meer in. Het ge
bouw zou verkocht worden. Ook
de auto stond op naam van het
bedrijf. Weg. Maar we zijn met
werknemers en de accountant
om de tafel gaan zitten om nieu
we plannen te maken. De curator
mr. Roest heeft zich minnelijk
opgesteld. Die zag dat ie met een
stuk fatsoen bezig was".
Oude klanten, schuldeisers, buren,
kennissen en familie reageerden
ontroerd op het faillissement,
vertelt Arnoldus: "We kregen
zelfs allerlei cadeaus. Van een
fles cognac tot een oude auto.
Met die auto konden we weer
aan de slag".
Een half jaar lang was de garage
van het woonhuis van Arnoldus
aan de Haaghuishof in Leider
dorp gevuld met keukenblok
ken. "Die gingen elke dag wel
weer weg. Maar soms werden er
vier keukenblokken ineens aan
gevoerd. Dan stonden de keu
kens op straat. Een gedoe...".
Heel het gezin Arnoldus en niet
in het minst de tien werknemers
zetten de Arnoldus bv weer op
poten.
Eén klant
De met Arnoldus bevriende direc
teur Dekker van Electrobouw
Leiden bv kocht in juli het be
drijfspand van Arnoldus in De
Waard. Arnoldus kon een deel
voor opslag, werkplaats en ver
koopruimte huren. Apetrots ver
telt hij dat over enkele maanden
de naam "Arnoldus" weer op het
bedrijfspand staat, naast dc
naam "Electrobouw" en de naam
van een gloednieuwe huurder,
een computerbedrijf.
Het gaat weer goed. Er zijn weer
twee bedrijfsauto's. Veel schul
den van het faillissement zijn in
middels vereffend. Ook de ver
plichtingen aan klanten die ten
tijde van het failissement een
keukenblok al hadden aanbe
taald, zijn nagekomen. "We had
den één klant... Die zat precies
op dat moment zonder gas, water
en licht en met een uitgebroken
keuken. Dat was natuurlijk onze
eerste klant toen we weer begon
nen. Alle klanten die een keuken
besteld hadden, hebben hun
keuken gekregen met precies de
zelfde service die we altijd ga-
Andere bank
"Niet één schuldeiser heeft de deur
voor ons dicht gedaan na het fail
lissement. Ik heb er ook alles aan
gedaan om te zorgen dat zij hun
geld terugkregen. Maar het is
vreselijk - daar kan ik wel om
janken - dat er nog enkele
schuldeisers in de stad zijn, die
ik nog niet kan betalen".
De enige, echt grote schuldeiser,
de AMRO-bank is er nog redelijk
goed vanaf gekomen, meent Ar
noldus. "Die bank heeft nog heel
wat geld gehad. Had de AMRO
ons toen maar goed geadviseerd
in plaats van meteen de keel
dicht te knijpen... Ik stond voor
de rechter, voor de uitspraak van
het faillissement. De rechter
vroeg: "Hebt u schuld aan de be
lastingen? En hebt u schuld aan
het sociaal fonds voor de bouw
nijverheid?". Niets, helemaal
niets, zei ik. "Hoe kunt u dan fail
liet gaan", vroeg de rechter. Tja,
de bank..., moest ik antwoorden.
Want we hadden nog volop werk
ook Maar ja, zoiets doet de
hoofddirectie van zo'n bank in
Amsterdam. Daar is Arnoldus
niet meer dan een dossier, een
nummer. Het AMRO-kader in
Leiden, met wie wij de contacten
hadden, heeft er nachten van
wakker gelegen", zegt Arnoldus.
Hij heeft inmiddels een andere
bank.
"We zijn weer terug zoals we waren
toen we nog aan de Minnebroers-
gracht zaten. Dat wil het publiek
ook. Scherpe prijzen, kleinscha
ligheid en persoonlijk contact.
We willen niet meer groeien. Het
is heel wat anders of je veertig
mensen of tien mensen aan het
werk moet houden. Met tien
mensen is het te overzien, anders
moetje een staf hebben en noem
maar op. Negentig procent van
onze klanten zit in Leiden. Er ko
men Leidenaars die vragen:
"Kent u me nog, meneer Arnol
dus? Zeventien jaar geleden heb
ik bij u een granieten keuken
blok gekocht"
RENE VAN DER VELDEN
Nieuwe koers studentenbond
LEIDEN - Al vrij snel na de op
richting in 1972 beleefde de
Leidse Studentenbond het
hoogtepunt uit zijn bestaan
toen met succes werd gestreden
tegen de verhoging van de colle
gegelden. Overigens was de LSb
begin zeventig niet veel meer
dan een voorzetting van de Al
gemene Leidse Studenten Ver
eniging (ALSV). De LSb was
toen opgebouwd uit verschil
lende faculteitsgroepen en
vormde uit die geledingen een
beleidsraad.
In 1974 klapte dat
kingsverband uit elkaar, waar
na een jaar later de LSb in psy-
chologie-kringen weer nieuw le
ven kreeg ingeblazen. Er werd
actie gevoerd tegen de vacatu
restops en later werd minister
Pais een veelvuldig doelwit. Be
zettingen prijken ook op de
'kerfstok' van de LSb. Het bu
reau van de universiteit aan de
Stationsweg was een keer doel
wit en ook het Academiege
bouw werd op symbolische wij
ze voor drie dagen gekraakt. Dit
jaar leken de dagen van de LSb
geteld. Wat er nog van de stu
dentenbond resteert, probeert
nu echter met een nieuwe koers
het tij enigszins te keren.
LEIDEN - Het roer bij de Leidse
Studentenbond is adicaal omge
gooid. Als centrum van studen
tenacties leidde de studenten
bond de laatste jaren een kwij
nend bestaan. Zo is de boycot
van de verhoging op het college
geld dit jaar volledig de mist in
gegaan. Te weinig studenten ble
ken 'actie-bereid'. O een woens
dag gehouden ledenvergadering
is nu besloten acties op landelijk
en universitair niveau in de ijs
kast t zetten. Vooralsnog moet
het onderkomen van de LSb aan
het Begijnhof dienst gaan doen
als informatie-centrum voor stu
denten die op de verschillende
faculteiten met problemen zit
ten.
Een noodsprong? "Zo zou ik het
niet willen noemen", zegt Hans
Schwenke één van de voornaam
ste ijveraars voor de redding van
de LSb. "Een stap terug lijkt me
een betere omschrijving. Een
stap terug om een nieuwe weg in
te slaan. Nee, noem het ook niet
een nederlaag voor de LSb, dat
het zo gelopen is. Overal zie je
een meer pessimistische kijk op
de samenleving. De hele studen
tenbeweging in Nederland
kampt met dit probleem. In Gro
ningen gebeurt precies hetzelfde
als hier. Het idealisme wijkt'
Minder tijd
Is dat zo? De beweging tegen kern
energie en kernwapens lijkt juist
op het tegendeel te wijzen.
Schwenke: "Ja, dat is misschien
wel zo. Maar aan de andere kant
is dat een ander soort idealisme.
Een idealisme dat zich verzet te
gen negatieve ontwikkelingen.
Bij studentenzaken zet je je juist
in voor iets positiefs.
Misschien is dat wel het verschil.
Wat naturlijk ook een rol speelt,
is dat studenten eenvoudigweg
minder tijd hebben voor actie
voeren. Het is momenteel echt
zaak je energie beter te verdelen
en het is vrij logisch dat veel
mensen dan toch voor hun stu
die kiezen".
"Natuurlijk speelt ook nog een
aantal andere factoren een rol.
Het Ik-tijdperk, ja. Al heb ik wat
moeite met die term. Maar men
sen zijn nu inderdaad meer met
zichzelf bezig. Daarbij komt dat
de LSb ook altijd het imago had
van alles of niets, hè. Als je er in
stapte, dan studeerde je in je
vrije tijd".
De LSb gaat dus min of meer
noodgedwongen een andere
koers varn. "Mogelijk speekt een
minder hoogdravende opzet
voorzichtig optimistische*
Schwenke. Voorzichtig aan ook
met die nieuwe koers. "Geen
overspannen toekomstvisies. We
moeten het stap voor stap doen".
Hoe gaat de LSb er nu uitzien?
"Dat moet nog uitgewerkt wor
den, maar in elk geval moet alle
kennis die bij de LSb ligt opge
stapeld, toegankelijk worden ge
maakt voor anderen (het bureau
is maandag- en dinsdagochtend
en woensdag- en donderdagmid
dag open). Verder is de vergader
ruimte voor studenten beschik
baar en bestaat de mogelijkheid
om een krantje in elkaar te draai
en. In de verdere toekomst kan
de studentenbond mogelijk ook
een overkoepelende functie krij
gen. er zijn bij de diverse facul
teiten toch soms dezelfde proble
men. De LSb kan dat dan gaan
coördineren".
A ohterstand
Studenten zijn dus toch wel voor
iets te porren? "Studenten kun
nen zeker nog wel actief zijn,
maar kennelijk voelen ze niets
voor grootscheepse acties, zoals
de LSb die tot nu toe voerde. Op
lager niveau leeft er zeker nog
wel wat. Moeilijkheid is echter
dat het vrij snel van tafel wordt
geveegd. Studenten hebben
vaak een achterstand. In het
wandelgangen-circuit, waar veel
wordt beslist, zijn studenten bui
tenstaander. De nieuwe opzet
van de LSb grijpt daar ook op in.
Verschaft de studenten die dat
willen de nodige informatie".
Voor de driekoppige fractie van de
Leidse Studentenbond veran
dert er ook het één en ander.
"Die krijgt indrdaad een andere
rol. Niet langer de spreekbuis
voor acties, zoals dat een beetje
overspannen heette. De fractie
moet nu gewoon de kennis krij
gen uit de studentenwereld en
daar wat mee doen".
De keuze voor de realiteit heeft
Schwenke toch niet geheel de
hoop voor de toekomst doen ver
dwijnen. "Er blijft natuurlijk al
tijd nog ruimte voor acties. Ik
hoop daar ook een beetje op.
Maar de LSb zal dan toch niet
veel' meer dan raamwerk zijn.
Niet meer de aanstichter van een
actie. De studenten zullen dat
zelf moeten organiseren".
BART JUNGMAN
ADVERTENTIE
hiaiEymirira fe.v.
Catering en Party Service
voor de feestdagen
thuis bezorgd
opgemaakte schalen
met diversen
salades
en
koude buffetten
LEIDEN - Hoe staan B en W te
genover de protestactie tegen de
verhoging van dc aardgasprijzen
door het gasbedrijf in Zaanstad?
Welk standpunt gaat de Leidse
wethouder Fase (WD) innemen
op de komende vergadering van
de Vereniging van Exploitanten
van Gasbedrijven in Nederland
(VEG1N)?
Onder meer deze vragen willen
PSP. PPR en CPN komende
maandag in de gemeenteraad
aan de orde stellen. De gemeen
teraad heeft drie maanden gele
den ook een standpunt ingeno
men over de voorgenomen ver
hoging van de aardgasprys. Toen
werd besloten om er bij de rege
ring op aan te dringen dat de mi
nimuminkomens compensatie
krijgen voor de hogere gas-reke-
ning
PSP. PPR en CPN willen weten
hoe het staat met die compensa
tie-regeling. "Heeft het kabinet
al gereageerd en zo nee, gaan B
en W er dan achterheen?", zo vra
gen de linkse partijen. "Is wet
houder Fase bereid het voorstel
van dc Amsterdamse wethouder
Wolffensperger (D'66), om de
verhoging geen doorgang te la
ten vinden, te ondersteunen?"
De linkse partijen vragen B en W
ook om een inzicht te geven in de
omvang van dc betalingsproble
men onder de Leidse bevolking
ten gevolge van de hoge aardgas
tarieven. Ze vragen welke moge
lijkheden het college ziet om de
ze problemen te verzachten. Ook
willen ze weten hoe wordt aange
keken tegen dc Haagse suggestie
om een algemeen energiefonds
in te stellen.
PSP. PPR en CPN zeggen dat de
woonlasten nog steeds stygen en
de koopkracht verder afneemt
Ze wyzen erop dat de prijs van
het aardgas per 1 juli mogelyk
nog verder wordt verhoogd.
Zelfdoding
rrkgroep T.V.-issue van de
Leidse Studenten Ekklesia
laat maandagavond het pro
gramma "De moed der wan
hoop" zien. Dit programma,
dat eerder door het Humanis
tisch Verbond op to. werd
uitgezonden, Iaat zien voor
welke problemen hulpverle
ners en deskundigen soms ko
men te staan, wanneer ze te
hulp worden geroepen door
mensen die een poging tot
zelfdoding hebben gedaan.
De video-vertoning wordt
met medewerking van de psy
choloog Kerkhof uitgezonden
in het gebouw van de Studen
ten Ekklesia, Rapenburg 100
en begint om acht uur Na af
loop is discussie mogelijk.
Contactmiddag
Het Leids Kerkkoor verleenl
dinsdag medewerking aan de
maandelijkse Contactmid
dag voor Ouderen en Belang
stellenden in de Bevrijdings
kerk m Leiden Zuid-West. Dr.
J AJ3. Jongeneel zal die mid
dag de kerstmeditatie voor
zijn rekening nemen, terwijl
mevrouw van der Schoof-
Plaat de declamatie zal ver
zorgen. De aanvang is om
half drie. De contactmiddag
wordt elke derde dinsdag van
de maand aehouden
Kon!«r*nt»UlaU in «Ik* ilmduig m«4
biipaaMndc «looien in chroom/
(.•Mold ot hout SfoiUring nut
Een paar jaar geleden werd op initiatief 1
jaar studenten toen wel voor te porren wt
de LSb het Academiegebouw drie dagen bezet. Een van de acties,
l. (toto Holvast)
