Kryptogram
n
rwymn
nm
r
i
m
U
rm
m
k
Vrij zijn, of
gevangen zitten
Bridge
OticLeri& dan anderen
Verdwenen
kinderen,
maar niet
vergeten
Verhalen over dieren
met mooietekeningen
De stoel
L_
n
r
r
r
11
X
n
r
r
n
r
n
n
n
A
A
n
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
X
5
A
A
HHH
nnnnn
A
to
H
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
i
A
A
A
n
n
nnnnn
H
n
1
_L
J
ZATERDAG 12 DECEMBER 1981
EXTRA
PAGINA 25
Er waren eens twee studenten
die in een restaurant zaten.
Onder het eten vertelde de
één aan de ander dat hij vond
dat de regering van hun land
het niet goed deed. De andere
student was het daar mee
eens. Samen praatten ze
daarover verder. Maar in het
restaurant zat ook een ver
klikker, die het hele verhaal
van de studenten opving. Zo
kwam het dat de studenten in
Amnesty International begint
deze maand, naast de 10 de-
cember-actie, met actie voe
ren voor 'verdwenen' men
sen. Mannen en vrouwen die
zijn opgepakt, en van wie
niemand meer iets heeft ge
hoord. Vanaf ongeveer 1970
verdwenen er over de hele
wereld één miljoen mensen.
Familieleden die proberen
uit te zoeken waar hun 'ver
dwenen' broers, zussen, of
ouders zijn gebleven, wor
den helemaal niet geholpen
door de regeringen van die
landen.
Triest genoeg verdwijnen er
niet alleen volwassen men
sen, maar ook kinderen. Am
nesty vraagt extra aandacht
voor 67 vermiste kinderen in
Argentinië (dat ligt in Zuid-
Amerika). Sommige kinde
ren verdwenen samen met
hun ouders, nadat ze waren
opgepakt door de politie.
Andere kinderen zijn gebo
ren in de gevangenis. Hun
moeders waren dus zwanger
toen ze werden ontvoerd.
De oma's van deze kinderen
proberen al heel lang uit te
vissen waar hun klein-kin-
deren zitten. Zij zijn er ach
ter gekomen dat de kinderen
vaak, nadat hun ouders zijn
vermoord, naar een ander
gezin gaan, en door hun
'nieuwe ouders' worden gea
dopteerd. Of de kinderen
worden in weeshuizen ge
plaatst, zonder dat er ge
zocht wordt naar hun eigen
familieleden. Amnesty wil
samen met de moeders en
grootmoeders actie voeren
om de 'verdwenen' kinderen
levend terug te vinden.
hun eigen land tot een heel
lange gevangenisstraf wer
den veroordeeld. Ze werden
gestraft omdat ze uitkwamen
voor hun eigen mening.
Mensenrechten
Dat jij, en alle andere mensen
in Nederland wel uit mogen
komen voor hun eigen me
ning, dat is een recht, een
mensenrecht. Maar je hebt
ook het recht om een gods
dienst te kiezen, of om te kie
zen bij welke vereniging of
vakbond je wilt horen. Je
hebt ook recht op onderwijs,
en je mag ook kiezen of je
naar een christelijke of een
katholieke, een openbare of
de vrije school wilt gaan. Al
deze rechten heten mensen
rechten. Alle mensenrechten
staan geschreven in de Uni
versele Verklaring van de
Rechten van de Mens. Een
heleboel landen hebben op
10 december 1948 onder die
Verklaring hun handteke
ning gezet. Ze waren het er
dus mee eens. Toch kun je
bijna elke dag in de krant le
zen dat er ergens op de we
reld mensen gevangen wor
den genomen, gemarteld of
vermoord worden, omdat zij
anders dachten over politiek
dan hun regering, of omdat
zé een andere godsdienst
hadden dan de regering wil
de of omdat ze lid waren van
een verboden vakbond. De
regeringen van deze landen
lappen die mensenrechten
dus aan hun laars, ze schen
den de mensenrechten.
lesbrief van amnesty international voor
de hoogste klassen van de basisschool
10 december-actie
Nu is er een beweging, Amnes
ty International, waar heel
veel mensen over de hele we
reld lid van zijn. Amnesty
vindt dat de mensenrechten
niet geschonden mogen wor
den, én dat politieke gevan
genen, dat zijn dus mannen
of vrouwen die gevangen zit
ten omdat ze anders denken
dan hun regering, vrijgelaten
moeten worden.
Elk jaar rond 10 december, de
dag van de mensenrechten,
wordt er door Amnesty actie
gevoerd. De bedoeling is om
de mensen eraan te herinne
ren dat 10 december de dag
van de mensenrechten is,
maar dat ondanks dat toch in
veel landen de mensenrech
ten worden geschonden.
Kindertekeningen
Dit jaar is er vanwege de 10 de
cember-actie een tentoonstel
ling in alle openbare biblio
theken van Leiden. In de bi
bliotheek in de Merenwijk
hebben kinderen pen- en
verftekeningen en plakwer
ken gemaakt over 'vrij zijn en
gevangen zitten'. Je kunt de
tentoonstelling en de kinder
tekeningen gaan bekijken,
want zij blijven de hele
maand december.
Er is weer een nieuw boek over
natuur uit. Het heet: "Nog
een jaartje natuur" en is ge
schreven door Frans Buis-
sink. Er staan prachtige teke
ningen in. Die zijn gemaakt
door Marjolijn Bastin.
Het boek bestaat uit allemaal
korte verhaaltjes over dieren
en planten. Het is een over
zicht van de maanden januari
tot en met december. Elke
maand van het jaar heeft zo
zijn eigenaardigheden.
Frans Buissink vertelt bijvoor
beeld, dat koolmezen, die
zwart met gele kleine vogel
tjes, meestal niet ouder wor
den dan twee jaar. Een moe
der-koolmees krijgt wel tien
Recept: chocoladefondue
Wat heb je nodig:
Voor de saus: repen melk- op pure chocolade. Bijelkaar ongeveer
300 gram; 1/8 liter slagroom.
Om onder te dompelen: stukjes biscuit, druiven, plakjes appel of
banaan, of toast.
Wat moet je doen:
Doe de slagroom in een pan en verwarm de room.
Als de room goed verwarmd is, het gas op een laag pitje zetten.
De chocola in stukjes breken en daarna in de room laten smel
ten.
Doe dan de chocoladesaus ln een schaal, hou de saus warm op een
fonduestel of een theelichtje. De saus moet zachtjes blijven prut
telen.
De stukjes biscuit, druiven, appel, banaan of toast dompel je met
een vork in de warme saus.
jongen. Maar hiervan blijven
er hooguit twee in leven. En
al zijn de winters in Neder
land niet zo koud, koolmezen
zijn tere vogeltjes en de
meeste overleven de koude
maanden van het jaar dan
ook niet.
De natuur kent ook een staaltje
van echte emancipatie. In de
mensenwereld proberen
mannen en vrouwen de laat
ste jaren zoveel mogelijk het
werk eerlijk te verdelen. Ook
het huishouden en de zorg
voor de kinderen, waar vroe
ger alleen de moeder voor
moest opdraaien, wordt nu
bij veel mensen al zo veel mo
gelijk samen gedaan. Al heb
ben sommige mensen het
hier nog wel moeilijk mee.
Maar de Zeenaald, een soort
Zeepaardje, heeft dat goed
opgelost. Nadat twee Zee
paardjes gepaard hebben
krijgt het mannetje de eitjes
in een soort zakje op zijn
buik. Hier groeien de eitjes
totdat ze uitkomen. Het vrou-
wetje hoeft er niets meer aan
te doen.
Voor dit boek moetje wel goed
kunnen lezen, want het is
niet echt een kinderboek.
Maar misschien is er wel ie
mand die je eruit wil voorle
zen. Het is de moeite waard.
De uitgever van het boek "Nog
een jaartje natuur" is Oberon
uit Haarlem.
Verhaaltje
Er was eens een stoel. Die was heel
ongelukkig. Hij stond bijna zijn
hele leven buiten. Hij was ge
maakt bij een smit, en die had
hem zomaar buiten gezet.
Op een dag kwam er een oude man
langs, en die nam hem mee. Hij
liep naar een schuur en deed de
deur open. En er stond een tafel
maar...geen stoel. Er hangde ook
nog een lamp, die was met stof
bedekt. De man zette de stoel
voor de tafel en ging de krant zit
ten lezen (op de stoel).
Om een uur of twaalf ging hij naar
bed en viel in slaap.
De stoel en de tafel waren blij, ze
waren namelijk verlieft gewor
den. Ze wouwen gaan trouwen.
En dat gingen ze doen.
De hele schuur kwam op het feest.
Later ging iedereen slapen. En
de stoel en de tafel leefde nog
lang en gelukkig.
Annemieke Strijers, 9 jaar
Wilhelminastraat 7
Leiderdorp
Redactie: Anneloes Timme-
rije.
Bijdragen van: Monique Ui-
terwaal.
Reacties: Klepperdoos, Post
bus 54, 2300 AB Leiden.
Horizontaal:
1. Raadselachtig royaal?, 4. Ar
tikelen voor schapen vasthou
den, 8. Bijziende lijkt mij op
een O., 11. Lijkt het meer op
een steunbalk?. 12. Een tochtje
in de kring. 13. Dit springen
was een sport tot je er in kwam.
14. Het restant hier opbergen.
15. Vlooien in Limburg? Niet in
orde, 17. Een beet van de war
me die hier zijn grondstof ver
bouwt, 20. Engelse legerstede,
23. Dit weg van de sluier en je
weet meer, 26. Rara, wat is met
een er een dier?, 27. Twee an
ders op een fiets, een fantas
tisch verhaal, 29. Slechte drank
krijgt je bij de kapper. 31. Toen
zij mij vroeg, zei ik nee!, 32. Op
weg bij 25. dat is jammer, 33.
Water geven aan de kenner, 34.
Er mag niets worden bijge
tankt, daarmee sluiten we af.
9
10
'Z
n
'9
'6
'9
'9
2/
22
25
29
25
i6
U
1B
29
30
32
n
Verticaal:
1. Een verband waar weinig
ruimte tussen zit, 2. Ook in de
kerk was dit te zien, 3. De loop
van die persoon is moeilijk te
karakteriseren, 5. Kleurboek
van de regering. 6. Een bedwel
ming met thee kan bedervend
werken, 7. Dié komen na de
fuif, 9. Thomas en Toos staan
achter de spreuk, 10. Hier
wordt geld gemaakt!, 16. Je
kunt geluk hebben maar
meestal kost het geld. 18. Ge
voelloze uitblinker. 19 Een
meisje wordt met een nage
recht verwend. 21. Stuk van
binnen is een schending. 22.
Het is ons reeds in de Kamer ge
bleken, 23 Bij het ballet stond
El niet op de lijst, 24. Is vader
op het schip met een noot? Al
leen als dc zon er is. 25. Afval
van speelgoed zonder eigen
wil. 28. Strafmaat, 30. Garage
pad.
De prijs van f25,- werd toege
kend aan J Brosse, Lage Rijn
dijk 12a, 2315 JV Leiden De
prijs wordt de winnaar toege
zonden.
Oplossingen met vermelding
van "Kruiswoordraadsel" op
briefkaart of in enveloppe voor
donderdag zenden aan Redac
tie Leidsch Dagblad. Witte Sin
gel 1,2311 BG Leiden
NEDERLAND - De volgende
week dinsdag 15 december
komt dan eindelijk - zoals u
al eerder in deze rubriek
heeft kunnen lezen en zoals
ook al elders, de vorige week
na de PTT-presentatie in de
ze krant is gemeld - de eerste
Beatrix-zegel uit. Het is de
waarde van 65 cent, uitge
voerd in grijs-oranje en ge
drukt op fosforescerend pa
pier zonder watermerk.
In de loop van volgend jaar en
in 1983 zullen dan de volgen
de waarden verschijnen 75
ct; 85 ct; 1 G; 1,30 G. 2G. 3G.
4 G; 5 G; 5,50 G (voor het ver
zenden van o.a. expresse
stukken) en 6.25 G (en niet in
de waarden 100 ct: 130 ct; 200
ct. enz., zoals tot nu toe overal
gemeld) in de kleuren licht
blauw. rose, geelgroen,
blauwviolet, blauwgrijs-
groen, roodviolet en donker
geel. Met het grijs-oranje (van
de 65 cent-zegel) zijn deze tin
ten lichte versies van eenzelf
de reeks - van het spectrum
afgeleidde - zwaardere kleu
ren, die bij de opeenvolgende
waarden met zo veel moge
lijk contrastwerking gebruikt
zullen gaa worden
Was het tot op heden nog de ge
woonte dat waarden van 1
gulden en hoger in een groter
formaat werden aangemaakt,
met ingang van dc Bcatrix-
zegels zal dat niet meer het
geval zijn. Van alle uit te ge
ven waarden - van de 65 ct
tot en met de 6.25 G - zal het
zegelformaat 20,8 bij 25.3 mil-
limiter zijn
Op de respectieve emissiedata
zal géén eerste dagenvelop
worden uitgegeven. Ook zal
door de PIT geen gebruik
worden gemaakt van een bij
zonder poststempel.
NEDER LAND JM£
65C 4
Op 8 januari is het precies 350
jaar geleden dat het Athe
neum Illustre, de Universiteit
van Amsterdam, werd ge
sticht. De eerste hoogleraren
waren Casper Barleus en Ge-
11 Jaar geleden legde Maurits
Caransa, zelf een verwoed
bridger, de grondslag voor
het Merit teamtoernooi,
thans algemeen gezien als
één der belangrijkste toer
nooien ter wereld.
De laatste ronde op zaterdag
bracht Nederland (Rcbattu-
Sint met Ramer-Roosnek) en
Engeland (Collings-Hackett
met Sowter-Lodge) tegen el
kaar en wie mocht veronder
stellen dat spellen die uit
slaan weinig 'verhaal' opleve
ren moet maar eens hiernaar
kijken:
V4
HB6
O B10743
VB5
4» H72 A9865
753~ 1092
O AHV8 O -
H76 A10942
B103
AV84
O 9652
83
Oost gever, OW kwetsbaar. Het
was een wedstrijd waarin
zeer conventionele systemen
werden gehanteerd; Collings-
Hackett die alle handen met
0-8 punten openen met 1 Ru.
Rebattu-Sint die hetzelfde
doen via 1 Sch, beide bedoeld
als wapen tegen de stortvloed
O
rard Vossius. beiden afkom
stig van de Universiteit van
Leiden Vondel, die vanuit dc
rederijkerskamer De Eglan-
tier. samen met Hooft en Bre-
dero. al lang had geijverd
voor de oprichting van een
universiteit in Amsterdam,
juichten hun komst naar Am
sterdam toe in zyn "Inwying
der Doorluchtige Schoolc"
Het 350-jarig bestaan van de
Universiteit van Amsterdam
wordt op 14 januari herdacht
met de uitgifte van een 65
cent-zegel, waarmee dan te
vens het uitgiflejaar 1982
wordt geopend. Op de zegel
zien wc twee spandoeken
met daarop de tekst "Univer
siteit van Amsterdam" en de
jaartallen 1632 en 1982 Op de
achtergrond de Agnietenka-
pel aan de Oudezijds Voor
burgwal 231. de ruimte waar
220 jaar lang het Atheneum
Illustre onderdak vond. de
gebouwen van de universiteit
zijn nu over geheel Amster
dam verspreid.
De zegel is uitgevoerd in de
kleuren donkerrood, rood.
grijs en zwart en gedrukt op
synthetisch gegomd fosfores
cerend papier. Oplage: 12
miljoen stuks Het ontwerp is
van Otto Treumann. die al tal
van zegclontwerpen op zijn
naam schreef.
door
Ton Schipperheyn
van conventionele 1 Kl-ope-
ningen die tegenwoordig in
zwang zijn, Ramer-Roosnek
met hun ingewikkelde Vol-
mac-computersysteem en al
leen Sowter-Lodge met na
tuurlijk Acol.
Overeenkomstig hun opvatting
opende de Engelse zuid in
tweede positie met 1 Ru, de
Nederlandse zuid met 1 Sch.
Ramer als west (NZ passen
vrder) volgde voor Nederland
met 1 SA. oost 3 Sch en west
besloot de bieding met 4 Sch.
John Collings mocht uitko
men en ja, wie kan hem kwa
lijk nemen dat hij de harten-
start niet vond. klaveren uit
en 11 slagen gemaakt. Aan de
andere tafel volgde ook de
Engelse west met 1 SA. oost 2
Ha (transfer voor schoppen)
west 2 Sch; oost 3 KI -
west 3 Sch; oost 4 KI en west
tenslotte 4 Sch. Hier mocht
noord proberen de harten
start te vinden, maar ook de
Nederlandse noord faalde,
ruiten uit en eveneens 11 sla
gen.
B
V H82
O B62
AHVB107
A109652 V8
V543 AB976
O 8 O 95^3
4, 84 93
H743
<0 10
O AHV107
A 652
Zuid gever. OW kwetsbaar. De
Engelse zuid opende 1 Sch,
west pas. noord 2 KI., oost
pas, zuid 3 KI. west pas,
noord 3 Ha (vraagt partner of
hu 3 SA kan bieden), oost
doublet en zuid 3 SA. West
mocht uit en het was denk
baar dat OW de eerste 8 sla
gen zouden oprapen. West
begon niet onlogisch met Ha
3 voor de boer en nu stond
oost voor een vervelende
keus; hij speelde ruiten na.
de niet geboden kleur en zuid
raapte ijlings 11 slagen op
Aan de andere tafel opende
zuid 1 Ha (openingswaarde
met schoppen als kleur),
noord 3 KI. zuid 3 Ru, noord 3
SA. Schoppen uit was voor
oost nauwelijks te vinden;
oost koos voor Ha 7 en dat be
tekende 12 slagen.
Omdat ik twee weken geleden
mijn verplichtingen jegens
de HDC-jeugd en Sint Nico-
laas moest nakomen, bevond
ik mij in Den Bierdeghel des
tijds. Een uitstekende gele
genheid om eens te zien hoe
toekomstige tegenstanders in
de finale van het kampioen
schap van de LDDB zich
weerden. Als
voorbeeldkoos ondergete
kende voor de partij Kees
Binnekade-Peter Bron-
string. Zie diagram.
a
a a a
a
a a a
1
9
a
O
3©
Deze ontstond na wederzijds
vrij .veel geruil, maar toch
lijkt wit een kansrijke op
bouw gevonden te hebben.
Kees volgde met 1.31-27(7);
m.i., maar wie ben ik?, moet
wit maar voorlopig van 27 af-
bljven. Toch is er een beter
alternatief niet eenvoudig te
vinden, op 45-40 14-19 ont
staat ongeveer dc partij va
riant. Het beste lijkt mij 1 33-
28 14-19 (ook als zwart laat
slaan heeft wit meer dan na
31-27) 2 39-33 en nu
A - 2 17-22 28x17 11x22-» 4 31-
27! 22x31 5 36x27 7-11. de be
slissende fout, 6.33-28! (ver
hindert 12-17 door de Bom-
zet) 6.. 4-10 7.44-39' en de
dreiging 29-24 28x19 37-31 27-
21 38-32 beslist en op 11-17
volgt niet 27-22 maar 28 22 en
34-30 met dam
B 2 4-10 3 44-39 10-15 (hier is
17-22 of 17-21 beter) 4 25-20!
15x24 5.29x20 met de volgen
de ondervariantin
bl - 4 17-22 5 28x17 11x22 of
12x21 6.20-15 en de opmars
met 34 beslist b2 - 4.17-21
5.31-27! en zwart leeft niet
lang meer. zwart heeft maar
twee zetten 9-14x14 en 12-17.
De eerste speculeert nog op
33-29? of 34-30"'. maar het
simplistische ruiltje 27-22 en
37-31 lijkt afdoende
b3 - 4 .9-14 5.20x9 13x4 6 31-27
17-22 (want na 8-13 33-29 17 2
lof 39 33', 29 24 blijft mate
rieel gezien gelijk, 4-9, maar
ook andere zetten verliezen,
29-24 19x39 28x17 11x31 36-
x27 39x28 32x1 met winst)
7 28x17 11x3! 8 36x27 8-13 (er
dreigde 37-31» 9 33-28 of 33
29! en het zwakke zwarte cen
trum wordt aan alle kanten
omsingeld.
b4 - 4.9-14 5.20x9 3x14 (nog de
beste, maar met 34-30 houdt
wit het beste spel, bijv. 17-22-
x22 31 27x27 en wit kan kic
zen uit omsingelen of klas
siek spelen
In de partij kwam 1...14-19!
2.44-40?! 17-21! 3.47-41» 12-
17! 4.40-35 18-22?, hier is 7-12
veel sterker, zwart dreigt met
de aanval op 27 met goede
stelling en na 25-20 volgt 19-
24 20-15 23-28 29x20 en nu dc
door Evert Bronstring aange
geven zet 26-31» Uit Na 18-22
won Peter nog door een
foutje van Kees.
Net als bij andere sporten is ge
richte training de enige ma
nier om sterker te gaan scha
ken. Toch is bij het schaken
het trainen lang geen aan
vaard begrip. Dit komt waar
schijnlijk door de misvatting
dat je voor een individuele
sport het best individueel
traint Dc gedachten hierover
zijn aan het veranderert, ook
al is dat slechts op topniveau.
In het ka
der van het voorafgaande
aandacht voor een eindspel,
een veel vergeten fase van
het spel.
MITITELU-BARCZA (Boeda
pest 1960)
Als er een eindspel overblijft
van toren 2 pionnen tegen
toren 1 pion eindigt de par
tij remise. Wit ging in deze
stand van de gedachte uit dat
1 Ta5 2. Kxh3 Tg5 Nu is do
koning afgesloten van het
strijdtoneel hetgeen een
groot voordeel is, maar als hij
nu 3. f4 Tg 1 4 Tb5 zou doen is
verdere ruil van pionnen niet
te voorkomen, en is een remi
se waarschunhjk Er gebeur
de echter 1 Ta6 a2' (Het is
duidelijk dat 2 Kxh3 Txf2
zwart wint. daarom
dwingt deze zet tot een ver
slechtering van de stand van
dc witte toren omdat f3 of f4
gevolgd wordt door h2) 2.
Tb3 f3Ta2 a5 3 Kg3xh3 Ta5-
f5 (Dit was dc bedoeling
van de vorige handeling Wit
kan torenruil niet vermuden,
omdat anders pion f2 verlo
ren gaat Het nu It pf h D
pionneneindspel is door
zwart goed getaxeerd) 4
Tf3xf5 c6xf5 5 Kh3 h4 (of 5.
Kg3 Kg6 6 Kf4 KfB 7 Kg3
Kc5 8. f3 14+ 9 Kg4(6 10 Kh4
Kd4 en zwart wint) Kg7 ft> 6.
f2-f4 Kft>-e7' (Alleen dit wint,
na Ke6"» volgt 7. Kg5 met re
mise) 7 Kh4 h5 K«-7-d6 wit
geeft het op. hij verliest f4. en
op Kg5 volgt Kc6 gevolgd
door Kd5
