Ketelbouw krijgt
steun van kabinet;
"Wereldoliereserve is groter"
Koersdaling op
effectenbeurzen
Landbouwprijzen EG
moeten 15%
VS zetten actie tegen staaldumping voort
Beurs Amsterdam
tort zakelijk
marktberichten
Studie oliemaatschappij wijst op verdubbeling
Petitie aangeboden in Den Haag
Sneller reorganiseren
noodzaak voor Philips
"Oneerlijke concurrentie van buitenland"
Beursoverzicht
DIINbUAU 17
ECONOMIE
Consumptie
De consumptie in Nederland is in
het eerste halfjaar van dit jaar af
genomen met 2,5 procent ten op
zichte vaD.de eerste helft van
1980. Dat blijkt uit cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statis
tiek (CBS). Ook in de tweede
helft van 1980 was er sprake van
een vermindering in de con
sumptie ten opzichte van de
tweede helft van 1979 van onge
veer 2,5 procent.
Er werd in de eerste helft van 1981
vooral bezuinigd op aankopen
als caravans, woninginrichting,
fietsen en bromfietsen, motor
fietsen, sportartikelen, auto's,
kleding en schoeisel.
SpaarbrieVen
Hypotheekbanken en handelsban
ken hebben de afgifteprijzen van
hun pand-, spaar- en bankbrie-
ven verder verhoogd om de ren
dementen op deze stukken aan
te passen aan de gedaalde rente
stand.
De Rabohypotheekbank verhoog
de de afgiftekoers van haar 12,5
pet pandbrieven 1981 per 1985-88
van 100 naar 100,5 pet. waardoor
het effectieve rendement thans
uitkomt op ca. 12,31 pet.
De Nederlandse Scheepshypo-
theekbank verhoogde de afgifte-
prijs van haar 13,25 pet pandbrie
ven 1981 per 1984-88 van 100 naar
101,5 pet (effectief rendement nu
ca. 12,81 pet).
Filmfonds
De aandelenemissie van de Eerste
Nederlandse Filmparticipatie
maatschappij is geheel geslaagd.
Het geplaatste aandelenkapitaal
is gekomen op 800.000. Er is
hierbij voor 300,000 gebruik ge
maakt van de mogelijkheid om
het bedrag van de emissie bij
goede belangstelling te verho
gen. Door het slagen van de aan-
delenuitgifte is de financiering
van twee films, Passage en Bas
van der Lecq en De Koele Meren
des doods van Matthijs van Heij-
ningen, zeker gesteld, aldus de
maatschappij. Alle inschrijvin
gen worden volledig gehono
reerd. Zo spoedig mogelijk zal
een aandeelhoudersvergadering
worden bijeengeroepen. Dan zul
len ook de commissarissen wor
den voorgesteld.
ROME (UPI) - De aardbodem be
vat ongeveer 1,67 biljoen vaten
(van 159 liter) ruwe olie, onge
veer tweeëneenhalf maal zoveel
als aanvankelijk werd aangeno
men en voldoende voor tachtig
jaar, uitgaande van het huidige
verbruik.
Dit blijkt uit een studie die is uitge
voerd door de Italiaanse staatso
liemaatschappij Agip. De maat
schappij heeft bij het onderzoek
gebruik gemaakt van nieuwe we
tenschappelijke gegevens en een
De oliereserves van de Sowjet-
Unie en China zijn niet bij de cij
fers inbegrepen, omdat daarvan
onvoldoende gegevens beschik
baar zijn. Agip laat wel weten dat
nieuwe reserves in de toekomst
moeilijker te vinden zijn en dat
de boorkosten een stuk hoger
zullen liggen dan op dit moment.
Op het ogenblik bedraagt de be
kende wereldreserve ongeveer
650 miljard vaten; daar kan aan
nog niet ontdekte reserves ruim
een biljoen vaten bij komen. On
geveer de helft hiervan bevindt
zich volgens Agip onder de reser
ves waarvan het bestaan bekend
is en die al worden ontgonnen.
De rest ligt in nog onontgonnen
gebieden.'
In de studie van Agip staat verder
dat de opsporing en winning van
olie op het ogenblik plaatsheeft
in betrekkelijk weinig, maar gro
te. reserves. In de toekomst zul
len er meer boringen moeten
worden verricht bij kleinere olie
velden. In de periode van 1960
tot en met 1980 hebben 150.000
boringen 350 mifjard vaten olie
opgeleverd. De komende twintig
jaar zullen 230.000 boorgaten een
even grote hoeveelheid opleve
ren. Agip gaat ervan uit dat het
Midden-Oosten de grootste
(nieuwe) reserves heeft van 764
miljard vaten. De Verenigde Sta
ten beschikken mogelijk over
316 miljard vaten.
DEN HAAG (GPD) - Net nadat ongeveer 100 werknemers uit de ketelbouwbedrijven
van De Schelde in Vlissingen en VMF-Stork uit Hengelo Tweede-Kamervoorzitter
Dolman alle hulp hadden gevraagd bij de strijd om hun werk te behouden, presen
teerde premier Van Agt in de regeringsverklaring een ombuigingsprogram voor de
energiecentrales dat er mede op gericht moet zijn de ketelbouwsector te redden.
NEW YORK (Reuter) - De aandelenkoersen zyn gisteren op de
effectenbeurzen in de Verenigde Staten, Canada en Europa
sterk gedaald onder invloed van sombere verwachtingen over
de Amerikaanse economie. Het gevoel bestaat dat de recessie in
de VS langdunger en dieper zal zijn dan was voorzien
In New York daalde de Dow Jones-index voor industriële fondsen
met 10.66 punten tot 845,22 rond het middaguur, terwyl het in
dexcijfer van de Financial Times voor de Londense effecten
beurs 12,5 punten lager sloot op 506,7. De index voor de beurs in
Toronto daalde 41,5 punten tot 1880,3, mede onder invloed van
de vorige week aangekondigde bezuinigingen in de Canadese
begroting voor het komend jaar. De dalingen op de effecten
beurzen op het Europese vasteland waren genngen.
De daling in Wall Street had te maken met de voorspelling van de
Amerikaanse regering dat de werkloosheid de komende maan
den sterk zal toenemen en met het nieuws van vrijdag dat de
industriële produktie in de VS in oktober met 1,5 procent is
afgenomen.
„Haast is geboden, ook met het oog
op de problemen in de bedrijven
die zich met de ketelbouw bezig
houden en die ons vorige week
met hun zorgen hebben gecon
fronteerd", zei de minister-presi
dent. Er zal een ombouwpro-
gram worden opgesteld waar
mee een investering van 2,5 mil
jard gulden gemoeid is.
„Ons geduld is op", hadden de ke
telbouwers echter eerder in een
petitie aan dr. Dolman laten we
ten, wijzend naar de vele studies
die in het verleden aan de ketel
bouw zijn gewijd en het uitblij
ven van beslissingen. Daardoor
staan overleving van de bedrijfs
tak èn de werkgelegenheid van
Stork in Hengelo en van de Ke
tel- en Apparatenbouw in Vlis
singen op het spel. De industrie
bonden van FNV en CNV en de
Unie BLHP hebben minister
Terlouw van economische zaken
gevraagd om nog deze week met
een standpunt ten aanzien van
de ketelbouw te komen.
LEIDEN - Veemarkt: aanvoer vandaag
3430; totale aanvoer 4970. Slachtrun-
deren 131; gebruiksvee 300; graskal-
pen of lammeren 525; bokken of gei
ten 89.
Slachtvee; prijsnoteringen zelfde als
gisteren. Nuchtere kalveren 1.25 tot
2.00 per kilo; slachtzeugen 3.55 tot
3.65 per kilo.
Gebruiksvee; melk- kalfkoeien 1800 tot
3000 per stuk; varekoeien 1200 tot
2500 per stuk; pinken 950 tot 750 per
stuk; graskalveren 600 tot 1750 per
stuk; nuchtere kalveren rood 350 tot
575; zwart 275 tot 475; biggen 110 tot
120; schapen 190 tot 250; lammeren
210 tot 280; geiten 20 tot 100 per stuk;
Toelichtingen: slachtrunderen aanvoer/
matig; handel/redelijk; prijzen sta
biel. Kalf- melkkoeien, varekoeien,
vaarzen en pinken: idem. Graskalve
ren: matig, redelijk, iets hoger; nuch
tere kalveren redelijk, redelijk, sta
biel; varkens idem; lopers en biggen
matig, rdelijk, stabiel; schapen en
lammeren matig, rustig, stabiel; gei
ten idem.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling: 16 november.
Andijvie per kg. 20-1,15, Boerekool per
kg. 43-63, Spitskool 63, Waspeen AI per
kist 3,30-7,90, Waspeen All per kist 3,20-
6,20, Waspeen BI per kist 6,-- - 10,50,
Waspeen Bil per kist 3,20, Waspeen Cl
per kist 4,40, Waspeen CII per kist 2,20-
3,50, Breekpeen BI per kist 1,90-4,70,
Breekpeen Cl per kist 2,40-5,10, Prei A
per kg. 73. Uien per kg. 0,49, Selderij
(bos) 33, Knolselderij 46-57, Bloemkool
8 I per bak I 1,26-2,28, Bloemkool 8 II
per bak I 80-1,--, Bloemkool 10 I per bak
11,25-1,60, Bloemkool 10 II per bak I 83-
1.02.
AMSTERDAM (ANP) - PhiÜps zal
nog veel verder doorgaan met de
herstructurering. Het tempo
hiervan zal worden versneld. Er
zullen nog harde noten gekraakt
moeten worden. Voor de her
structurering zal Philips dit jaar
weer voorzieningen moeten tref
fen.
Dit heeft de heer R.C. Spinosa Cat-
tela, lid van de raad van bestuur
van Philips, gisteren gezegd in
een toelichting op de kwartaal
cijfers.
Als oorzaken voor de verdergaan
de herstructurering van het con
cern noemde de Philips-topman,
de tegenvallende omzetgroei in
volume. In april ging het bestuur
van Philips nog uit van een om
zetgroei van 7 pet. Thans wordt
gerekend op 4 tot 5 pet. Dit bete
kent, dat de produktiviteitsstij-
ging per werknemer van rond de
10 pet veel groter is dan de om
zetgroei. Hierdoor zijn de proble
men verscherpt en zijn verdere
reorganisaties nodig, aldus de
heer Spinosa Catella.
De reorganisaties zullen zich over
meer activiteiten van Philips
gaan uitstrekken dan tot nu toe.
Bij Philips werd wat voorzichtig
gedacht, dat de herstructurerin
gen vooral de consumentelektro-
nica zouden betreffen. Het blijkt
op het moment, dat ook voor an
dere activiteiten van Philips de
zelfde maatregelen nodig zijn.
De heer Spinosa Cattela noemde
als voorbeeld Data Systemen.
In de eerste negen maanden van
1981 zijn er bij het gehele Phi
lips-concern ca. 14.000 arbeids
plaatsen verdwenen op reële ba
sis. Voor het gehele jaar zal dit
aantal op 18.000 uitkomen. Van
de f 1 miljard aan voorzieningen,
die het bedrijf vorig jaar trof voor
de herstructurering, is tot nu toe
f 100 min gebruikt.
Dit jaar zijn echter nieuwe voorzie
ningen nodig, omdat het her
structureringsproces verder
door zal zetten. Deze nieuwe
voorzieningen zullen slechts be
perkt drukken op het resultaat
over 1981. Philips beschikt nog
over potjes de zgn. "schommel
fondsen", die in de loop der jaren
tot enkele honderden miljoenen
guldens zijn opgelopen. De hier
uit vrijvallende gelden zullen de
te treffen voorzieningen goed
deels compenseren.
meivoorzitter Dolman en de le
den mevrouw Epema-Brugman,
voorzitter van de commissie voor
economische zaken en Hermsen,
voorzitter van de commissie voor
sociale zaken en werkgelegen
heid, een eisenpakket, gericht op
snelle nieuwbouw en ombouw
van de bestaande energiecentra
les.
Een van die eisen komt neer op de
ombouw van de conventionele
centrale in Borssele, die een ko-
lenketel van 400 megaWatt zou
moeten krijgen. Daarnaast moet
er nieuwbouw komen in Velsen
en Dordrecht en moet de centra
le op de Maasvlakte worden om
gebouwd. Bovendien moeten er
volgens de werknemers studies
in gang worden gezet naar ver
snelde ombouw van andere cen
trales. Die nieuwbouw en om-
bouwplannen moeten wèl in de
tijd gespreid zijn, om de werkge
legenheid op een zo stabiel mo
gelijk niveau de kunnen handha-
Premier Van Agt presenteerde in
de regeringsverklaring namens
het nieuwe kabinet een versneld
ombouwprogram - zonder overi
gens details aan te geven. Dat
plan is er op gericht om bestaan
de elektriciteitscentrales voor
het gebruik van kolen geschikt
te maken. Er moet overigens, al
dus Van Agt, nog overleg met de
elektriciteitsbedrijven gevoerd
worden over een versnelde uit
voering van de oude plannen.
als symbool van hun
DEN HAAG (ANP) - Op EG-niveau lijkt volgend jaar
een verhoging van de landbouwprijzen met vijftien
procent noodzakelijk te zijn. Dit als men de bereke
ningsmethode van de afgelopen jaren blijft volgen,
wat zou inhouden dat behalve met de kostenontwik
keling van dit jaar ook rekening wordt gehouden
met wat de landbouw de afgelopen twee jaar te wei
nig kreeg.
Ir. D. Luteijn, voorzitter van het Koninklijk Neder
land Landbouwcomité KNLC, zei dit gisteren in de
algemene vergadering van zijn organisatie in Den
Haag.
Bij zo'n verhoging met vijftien procent zou er naar zijn
mening ook ruimte zijn om zowel de positieve als de
negatieve Monetair-Compenserende Bedragen fors
af te breken. Dit omdat in de Benelux en West-
Duitsland de kostenontwikkeling wat gematigder is
geweest, terwijl Italië, Ierland en Griekenland met
veel hogere inflatie te kampen hebben.
Op het ogenblik hebben Nederland en West-Duitsland
positieve MCB's, (uitvoersubsidies en invoerheffin
gen op landbouwprodukten), Italië negatieve
MCB's. (uitvoerheffing en invoersubsidie). België,
Griekenland en Ierland geen MCB, evenmin als
Frankrijk en Denemarken. Engeland heeft een posi
tief MCB en tevens een hoge inflatie. Voor dat land
zal het vinden van een oplossing daarom moeilijk
zijn, meende Luteijn.
Scherpe kritiek had Luteijn op de voorstellen der Eu
ropese Commissie tot herziening van het landbouw
beleid: ze willen de zwaarste lasten op de zwakste
schouders leggen en vormen juist voor de Neder
landse land- en tuinbouw een extra-bedreiging.
Afstemmen van de graanprijs in de EG op die in de
Verenigde Staten zou een stap betekenen in de rich
ting van ontmanteling van het gemeenschappelijk
landbouwbeleid als zodanig.
Te vrezen valt voor omschakeling binnen de akker
bouw naar andere gewassen zoals aardappelen,
uien, suikerbieten en grove groenten, met alle gevol
gen daarvan voor de prijsontwikkeling bij deze pro-
dukten. Nog ernstiger voor ons land zou de te ver
wachten overschakeling zijn naar rundveehouderij
en veredelingslandbouw (varkens en pluimvee).
WASHINGTON (Reuter) - De Ver
enigde Staten zullen nog meer
klachten tegen landen indienen
die zich volgens Washington
schuldig maken aan dumping
van staalprodukten op de Ameri
kaanse markt, zo heeft minister
van handel Malcolm Baldrige
maandag aangekondigd. Vorige
week beschuldigde hij België,
Brazilië, Roemenië, Frankrijk en
Zuid-Afrika van aanbod van
staal in de VS tegenprijzen die de
produktiekosten in het land van
herkomst niet goedmaken.
Hij wilde niet zeggen welke landen
nog meer het doelwit van de
Amerikaanse staalindustrie zul
len worden. De staalfabrieken in
de Verenigde Staten klagen
steen en been over de "oneerlijke
concurrentie" die ze van buiten
landse staalfabrieken ondervin
den hoewel de Amerikaanse
markt door trigger prices, een
soort minimumprijzen, wordt
beschermd en de Amerikaanse
staalfabrieken dit jaar al vijftien
procent meer hebben geprodu
ceerd dan in het overeenkomsti
ge tijdvak van het vorige jaar.
Volgens Baldrige is het noodzake
lijk om de klachten in te dienen
om duidelijk te maken dat het de
regering-Reagan ernst is met
haar pogingen om ook in het bui
tenland respect af te dwingen
voor de Amerikaanse handels
wetten. Hy erkende dat de actie,
de eerste van deze aard van een
Amerikaanse regering, de kans
op een internationale handels
oorlog vergroot, vooral met
Westeuropese landen. "We zitten
duidelijk in de problemen", zo
merkte hij op.
Vrijdag hebben Amerikaanse amb
tenaren de kwestie in Genève be
sproken met vertegenwoordi
gers van de Europese Gemeen
schap. Van de kant van de EG is
ontkend dat de Euoprese staalin
dustrie zich aan dumping schul
dig maakt. Van de kant van de
Amerikaanse delegatie werd
aangevoerd dat de staalfabrieken
in de VS sinds juli 23.000 ar
beidsplaatsen hebben verloren
en dat er voor het einde van het
jaar nog 15.000 banen verdwij
nen als de regering in Washing
ton niet voor een doeltreffende
bescherming tegen het buiten
landse staal zorgt
Volgens Baldrige blijkt uit gege
vens die zijn ministerie heeft ver
zameld dat buitenlandse staalfa
brieken in augustus zijn begon
nen met de levering van staal aan
de Verenigde Staten tegen on
eerlijke lage pnjzen. Hy zei ech
ter de indruk te.hebben dat men
zich enigszins is gaan matigen
toen duidelyk werd dat de Ame
rikaanse regering juridische
stappen zou gaan doen.
DINSDAG 17 NOVEMBER 1981
ACTIEVE
AANDELEN
Nat. NVdcrlandn
14,50 14.10
89,20 86,10
70,70 78.00
108,10 107.10
37,70 35.20
151.20 148.70
BINNENLANDSE
AANDELEN
168.50 165.00a
215,00b 215,00b
715.00 700.00
52,00 52,50
235.00 242.00
110,10 110.10
58,20c 57,70
IVA-Myen eert 50.0
Leidsche Wol
43,70 43.00
1470,00 1470,00
310,00 310,00
4010,00 4010.00
860,00 850,00
23.70 23,60
156.00 155.00
3900.00J .noooOa
750.00 750.00
56.00 55,10
28.50 29,00
152.00a 151.0
65.30 64.50
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Eur Pr Inv.Cy 145.00 HO.OO
41.50 42.00
Technolocir F. 27.50
GOUD EN ZILVER
Goud ftinmeual 31730 32430.
Zilver rynmcUal 595 698
BUITENLANDS
GELD
Amerikaan»* dollar 2,39
Duit»* Mark (IMi
Hal lire <10 000>
Portu**»* esc. 11001
18.75 21,75
32.25 35.25
amsterdam - de stemming op het
Damrak was dinsdag weer dui
delyk gedrukt. Nagenoeg alle ac
tieve fondsen moesten in de loop
van de ochtend een v<-.r Im
De regeringsverklaring vormde
bepaald geen postitieve factor en
ook Wall Street droeg niet by tot
het ontstaan van een opgewekte
stemming. De staatsfondsen wa
ren opnieuw iets hoger
Unilever zette de maandagmiddag
begonnen daling voort en noteer
de rond het middaguur 2,- la
ger op 148.80 Vroeg in de mid
dag kwarp dit concern met cy-
fers over het derde kwartaal.
KLM zakte nog eens 1,70 naar
86,-. Akzo werd 70 cent goed
koper op 22.40, Philips moest
20 cent inleveren en Hoogovens
30 cent, tcrwyl Kon. Olie 70 cent
terugzakte naar 78.-.
Ook de financiële fondsen moesten
overwegend licht terrein prijsge
ven. By de uitgevers verloor
VNU f52- en Elsevier NDU
1,50 op 127,50 Lichte verin-
zen traden ook op by de aanne
mers.
