Onlusten in Roemenië
Westduitse
vakbonden
in opstand
Israël wil vrijblijvend plan-Fahd bespreken
Vredesmacht Tsjaad onder
commando van Nigeriaan
Ik zeg, die leningen wil ik
wel eens even
vergelijken!
Carter krijgt schuld
van aardgastransactie
Rabobank Q
Stakingsoproep in Estland
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1981
BUITENLAND
PAGINA 9
1
1
Paleisje van
Versailles
aan Meer
van Geneve
GENÈVE (UPI) - Kroonprins
Fahd van Saoedi-Arabië
heeft aan de oever van het
Meer van Genève een klein
paleis laten optrekken naar
het model van het barokke
bouwwerk dat koning Lode-
wijk XVI in de jaren 1661-
1690 in Versailles liet bou-
Het gebouw van de prins dat 27
vertrekken omvat en een on
dergrondse garage voor 50
auto's, heeft tot dusver onge
veer dertig miljoen gulden
gekost. De kosten zullen nog
wel flink stijgen als het paleis
is ingericht. Als bouwmate
riaal is marmer uit Noord-Ita-
lië gebruikt, terwijl zowel uit
wendig als binnen ruim ge
bruik is gemaakt van blad
goud. Zelfs het zwembad
glanst van het goud, doordat
van de 800.000 mozaïektegels
van het 220 vierkante meter
metende bad er 40.000 van
zuiver goud zijn. Met de
bouw werd in 1976 begon
nen. Het toezicht had prins
Assaly Feisal, de particulier
adjudant van prins Fahd.
Het nieuwe paleis ligt in de
voorstad Collogne-Bellerive
van Genève, op enkele kilo
meters van de "bescheiden
villa" van koning Chaled van
Saoedi-Arabië, een broer van
prins Fahd.
Dit tweetal dat kort nadien werd
aangehouden, was in het bezit
van vuurwapens en handgrana
ten.
De aangehouden mannen, de 28-ja-
rige Giorgio Soldati en de 24-jari-
ge Bernardo Delia Corte, ver
klaarden te behoren tot de on
dergrondse organisatie 'Prima
Linea'.
Soldati werd al een jaar gezocht op
beschuldiging van het lidmaat
schap van een gewapende orga
nisatie. Hij zou deel uitmaken
van een groep die actief is in de
Susa-vallei, op 30 km ten westen
van Turijn in Noord-Italië. Onder
de andere leden van deze groep
die al eerder werden opgepakt,
bevinden zich Roberto Sandalo,
Paolo Salvi en Roberto Vacca die
allen zich bereid verklaarden
met het verdere onderzoek mee
te werken.
WASHINGTON (AP/AFP) - De leider van de
Israëlische diplomatieke delegatie naar Was
hington, Mosje Arens, heeft gisteren ver
klaard dat zijn land bereid is om vrijblijvend
met Saoedi-Arabië te praten over het vredes
plan van kroonprins Fahd. Van echte onder
handelingen kan volgens Arens echter geen
sprake zijn omdat Israël het plan vierkant
van de hand wijst.
"Israël is te allen tijde bereid om met een Ara
bisch land om de tafel te gaan zitten", aldus
Arens, maar hij voegde eraan toe dat Israël
een sterk voorstander blijft van "directe on
derhandeling zonder voorwaarden vooraf'.
Hij noemde de stilzwijgende erkenning van Is
raël waar in het Saoedische plan op gewezen
wordt "een dun vernisje".
Saoedi-Arabic kan "met elke kaart openen die
het geschikt vindt", aldus Arens. die eraan
toevoegde dat een bezoek van premier Be
gin aan een Arabisch land in dezelfde stijl als
het bezoek van Sadat aan Jeruzalem mis
schien een begin kan zijn van betere contac
ten.
Hoewel hij "voor het eerst" een veranderde
houding bij de Arabische buurlanden meent
te bespeuren, zei Arens dat de loftuitingen
voor het Saoedische plan het moeilijk ma
ken voor de Egyptische president Hosni
Moebarak om de verplichtingen yan Camp
David na te komen.
Syrië is van mening dat "er op dit moment
geen levensvatbaar initiatief bestaat om een
allesomvattende vrede" te bewerkstelligen
in het Midden-Oosten. Dit heeft de Syrische
minister van informatie. Achmed Iskandar,
verklaard
De minister noemde niet het vredesplan van
de Saoedische kroonprins Fahd Maar vol
gens waarnemers kan er geen twijfel over
bestaan dat de minister met zijn opmerking
doelde op dat plan.
Hoewel de woorden van Iskandar niet een di
recte afwijzing inhouden van de Saoedische
voorstellen, kan er evenmin uit worden afge
leid dat Syrië op de komende Arabische top
in het Marokkaanse Fez zijn fiat zal geven
aan het plan-Fahd, zo zijn de waarnemers
verder van oordeel.
Politie Napels
ontdekt weer
schuilplaats
Rode Brigades
NAPELS (UPI) De Italiaanse po
litie heeft de volgens haar be-
langlijkste schuilplaats van de
Rode Brigades in Napels ont
dekt. Zij vermoedt dat daar de
Napolitaanse politicus Ciro Ciril-
lo 88 dagen is vastgehouden.
In de schuilplaats trof de politie
documenten aan over Cirillo, die
eind juli werd vrijgelaten, en
over drie anderen die door de
Rode Brigades waren ontvoerd.
Voorts werden munitie, pamflet
ten en een groot aantal "zeer in
teressante documenten" gevon
den.
Op grond van de informatie die in
die documenten werd gevonden,
heeft de politie meer dan twintig
verdachten voor verhoor aange
houden.
Op het centraal station van Milaan
is gisteren een politieman dood
geschoten die de identiteit wilde
onderzoeken van twee jonge-
LONDEN (DPA) - Moei-
lijkheden bij de voedsel
voorziening hebben in
Roemenië tot hevige on
lusten geleid. Onder meer
is met stenen gegooid
naar de helikopter van
president Nicolae Ceau-
cescu.
Dit heeft de Britse krant
"Daily Telegraph" giste
ren gemeld.
Het blad beroept zich op berichten
die verscheidene westerse
hoofdsteden bereikten. De voor
naamste ongeregeldheden dezep
zich volgens deze berichten voor
in het mijnbouwgebied van de
Jiu-vallei, waar het in 1977 tot
grote stakingen kwam tegen on
toereikende sociale verzekerin
gen. Ceaucescu toot begin deze
maand naar het gebied om de
bergbevolking toe te spreken,
maar nadat zijn helikopter met
stenen was bekogeld zag hij af
van zijn toespraak en besloot hij
naar Boekarest terug te vliegen,
aldus deze berichten.
In de stad Motra werd volgens ueze
berichten een politiestation in
brand gestoken. Bij stakingen in
de havenstad Giorgui zou een
communistische partijfunctiona
ris zijn gedood.
Estland
In Tallinn, de hoofdstad van de
Sowjet-republiek Estland, zijn
vlugschriften rondgedeeld die
oproepen tot een staking van een
half uur op 1 december uit pro
test tegen prijsverhogingen.
Een woordvoerder van een Est-
landse ballingenorganisatie ver
klaarde gisteren in Stockholm
dat ook in de Letlandse hoofd
stad Riga en in het Litause Kau
nas tot stakingen is opgeroepen.
Het vlugschrift dat in Tallinn van
hand tot hand ging was onderte
kend door het "Nationale Front",
dat nog niet eerder in de open
baarheid trad. Volgens de
woordvoerder blijkt uit het ver
zet tegen de prijsverhogingen die
op 1 september ingingen, dat het
optreden van de Poolse onafhan
kelijke vakbeweging Solidariteit
nu ook in de Sowjet-Unie school
maakt.
Polen
De Poolse autoriteiten hebben gis
teren alle slachtoffers van de
aanag met gifgas bij een kolen
mijn in Sosnowiec een schade
vergoeding toegezegd. Dit werd
gisteravond bekendgemaakt als
resultaat van onderhandelingen
met de minister van mijnbouw,
generaal Piotrowki.
LAGOS (AFP/Reuter) - De Pa-
nafrikaanse vredesmacht voor
Tsjaad krijgt een Nigeriaanse
commandant. De eerste groep
van de troepenmacht, een vijf
tiental officieren, zal maandag in
de Tsjadische hoofdstad, N'Dja
mena, aankomen. Dit is gisteren
vernomen in de Nigeriaanse
hoofdstad Lagos, waar een
spoedbijeenkomst op ministe
rieel niveau wordt gehouden van
landen die deelnemen in de vre
desmacht.
Functionarissen van de Organisa
tie van Afrikaanse Eenheid
(OAE) onder wiens auspiciën de
vredesmacht werd georgani
seerd, zeiden dat de regringen
van de deelnemende landen, Be
nin, Guinea, Nigeria, Senegal,
Togo en Zaïre, de aanstelling van
de commandant nog wel moeten
ADVERTENTIE
Meneer, zeiden wij bij ons op de
bank, u hebt groot gelijk.
Hoe hoog is de rente?
Hoeveel gaat u per maand
betalen en voor hoe lang?
Mogen wij u dat eens
even voorrekenen? x
Dan weet precies
waar u aan toe bent!
Oók goed om geld te lenen.
goedkeuren. Elk deelnemend
land krijgt een deel van Tsjaad
onder zijn beheer. De coördina
tie wordt verzorgd door een
groep officieren uit de verschil
lende delen.
De Panafrikaanse vredesmacht
moet in Tsjaad de verschillende
Moskou wil in
Bonn verbod
demonstraties
BONN (AFP) - De Sowjet-Unie
heeft de Westduitse autoriteiten
gevraagd de betogingen te ver
bieden die gehouden zullen wor
den tijdens het bezoek van presi
dent Brezjnjev aan Bonn, later
deze maand. Dit is gisteren uit
welingelichte bron in de West
duitse hoofdstad vernomen. Vol
gens de Russen zouden de beto
gingen de sfeer tijdens de be
sprekingen nadelig kunnen beïn
vloeden.
De Westduitse regering is niet op
het verzoek ingegaan, zo is uit
dezelfde bron vernomen. Zij
wees op het in de grondwet ver
ankerde demonstratie-recht.
Op zondag 22 november, de eerste
dag van het bezoek van de Russi
sche leider, zullen er verscheide
ne demonstraties worden gehou
den. Onder andere het "actieco
mité voor de vrijheid en de rech
ten van de mens" heeft een beto
ging georganiseerd.
Vertegenwoordigers van de vre
desbeweging in de Bondsrepu
bliek willen proberen een onder
houd met Brezjnjev te krijgen
om hem op de hoogte te stellen
van hun wens dat zowel het Wes
ten als het Oosten gaat ontwape-
Bemiddeling'
WASHINGTON (UPI) - Richard
Allen, de adviseur voor nationale
veiligheid van president Ronald
Reagan, heeft 1.000 dollar van
een Japanse journalist aangeno
men voor bemiddeling voor een
vraaggesprek met de vrouw van
de president, Nancy Reagan.
Allen was van mening dat een der
gelijke gang van zaken in Japan
gebruikelijk was en had het geld
door zijn secretaresse in een safe
laten doen tot duidelijk zou zijn
hoe het in de staatskas moest ko-
Toen Richard Allen nieuwe kan
toorruimte in het Witte Huis
kreeg, werd het geld vergeten. t
partijen uit elkaar houden nu de
Libiërs druk doende zijn hun
troepen uit het land weg te halen.
Het spoedkarakter van de bijeen
komst in Lagos werd nog ver
sterkt door de berichten over he
vige strijd in het oosten van
Tsjaad.
Het Russische persbureau Tass be
schuldigde gisteren de Verenig
de Staten ervan in Tsjaad Hisse-
ne Habre en de FAN aan de
macht te willen brengen. Tass zei
dat de Verenigde Staten militaire
steun verlenen aan Soedan, ter
wijl Soedanese eenheden deze
week met eenheden van de FAN
de grens overschreden en mee
strijden tegen pro-Libische troe
pen.
Als Habre aan de macht komt in
N'Djamena, dan beschikt Was
hington over een nieuw,
zuidelijk, front tegen Libië.
Tsjaad krijgt de komende drie jaar
hulp ter waarde van 200 300
miljoen dollar. De hulp is be
stemd voor de wederopbouw
van het land in de Sahel, dat door
de negen maanden durende bur
geroorlog volledig is ontwricht.
De bijdragen komen van de Eu
ropese Gemeenschappen, Frank
rijk, West-Duitsland, Italië, de
Verenigde Staten, Canada, de
Wereldbank en enkele VN-orga-
nisaties.
De Westduitse vakbonden ko
men meer en meer in opstand
tegen de economische poli
tiek van de sociaal-liberale
regering in Bonn. Er gaat
geen dag voorbij of een be-
langnjke werknemersverte
genwoordiger beweert dat
„het zo niet langer kan" De
bonden eisen dat de regering
werkgelegenheidsprogram
ma's maakt om een einde te
maken aan de snelle stijging
van de werkloosheid
Elke maand wordt Duitsland
namelijk geconfronteerd met
werkloosheidscijfers die nog
hoger zijn dan de maand te
voren was geraamd. Sommi
ge deskundigen voorspellen
dat de tijd niet meer ver weg
is dat er twee miljoen werklo
zen zullen zijn: het „grootste
werklozengevaar" sinds het
einde van de Tweede Wereld
oorlog. zoals de voorzitter
van de sociaal-democratische
werkgroep voor werkne
mersvraagstukken, Helmut
Rohde. zegt.
De werkgroep van Rohde wil
daarom een door de staat ge
financierd programma, waar
bij de nadruk ligt op investe
ringen in de toekomst, van
rationele energiebesparing
via milieu, woningbouw tot
ontwikkelings- en moderni
seringsinvesteringen voor
het midden- en kleinbedrijf.
Verder eist de werkgroep dat
opnieuw moet worden nage
dacht over het vraagstuk van
de arbeidstijdverkorting.
Helmut Rohde vindt de hui
dige economische ontwikke
ling in de westelijke indus
trielanden een „signaal" voor
de gevaren van een economi
sche depressie en geenszins
uitdruk van een zogenaamde
„conjuncturele flauwte".
De voorzitter van de eenheids-
vakcentrale DGB (8 mihoen
leden). Vetter, stelt onder an
dere voor dat de Bundesbank
(de centrale bank) de rente
percentages vermindert, dat
ondernemingen op zo kort
mogelijke termijn een mil
joen werklozen aanstellen en
dat de Bondsregering in ie
der geval het net van de so
ciale voorzieningen veilig
stelt
De vakbonden gaan ervan uit
dat het veel beter is om een
werkgelegenheidsprogram
ma te financieren dan de
voortdurend toenemende
werkloosheid. De regering
meent echter vooralsnog dat
conjuncturele impulsen, die
betaald moeten worden uit
belastingverhogingen of le
ningen op de kapitaalmarkt
op de lange termijn alleen
maar negatief effect voor de
werkgelegenheid zullen heb
ben. De Bondsrepubliek
heeft immers al grote schul
den en daarom moet eerst het
staatstekort worden gesa
neerd, is de redenatie.
Na de grote bezuinigingsopera
tie van september, die bijna
leidde tot een definitieve
breuk tussen de sociaal-de
mocratische en liberale rege
ringspartners, leek de lucht
even opgeklaard. SPD en
FDP waren zelfs nog in staat
om een nieuw gat in de be
groting, dat was ontstaan om
dat de werkloosheid sneller
steeg dan geraamd en de be
lastinginkomsten lager ble
ken te zijn dan voorspeld, te
dekken.
Maar nu blijkt dat het aantal
werklozen dramatisch om
hoog gaat. vinden met name
de vakbonden dat er gerichte
maatregelen moeten komen
om die staging te stoppen, en
wel in de vorm van werkgele
genheidsprogramma's. Het
massale protest van de werk
nemersorganisaties heeft in
tussen weerklank gevonden
bij de top van de sociaal-de
mocratische partij. Net als
SPD-voorzitter Willy Brandt
heeft ook Bondskanselier en
SPD-vice-voorzitter Helmut
Schmidt op zijn minst begrip
getoond voor de zorgen van
de vakbeweging.
De kanselier waarschuwde er
voor dat bezuinigingen van
de landsregeringen, de deel
staten en de gemeenten niet
overdreven moeten worden
omdat „deflatoire concepten
alleen nog nergens arbeids
plaatsen hebben geschapen".
Tegelijkertijd waarschuwde
de Westduitse regeringschef
voor het in gevaar brengen
van de sociale vrede, want
dat is het „kostbaarste goed
dat wij hebben".
Hoewel Schmidt nog niet zover
wil gaan arbeidsprogram-
ma's te financieren met bij
voorbeeld tijdelijke belas
tingverhogingen. spreken
veel van zyn partijgenoten in
de parlementsfractie dat al
open uit. Er dreigt dus we
derom een economisch con
flict tussen de regeringspart
ners, want de liberalen blij
ven op hun standpunt staan
dat genoemde werkgelegen
heidsprogramma's financieel
niet mogelijk en onwenselijk
zijn.
FDP-minister van economi
sche zaken, Otto Graf Lambs-
dorff, die geldt als de „kam
pioen van de marktecono
mie", zei nog onlangs tijdens
een gesprek met buitenland
se correspondenten in Bonn,
dat het belangrijkste is dat de
ondernemingen weer meer
gaan investeren. Daarvoor is
nodig dat de concurrentie
verhoudingen met het bui
tenland worden verbeterd en
dat er weer meer vertrouwen
in de economie ontstaat.
„Aan het scheppen van niet
rendabele arbeidsplaatsen
hebben we niets", aldus
LambsdorfT.
De vakbonden verkeren overi
gens in een moeilijke situatie.
De door hen uitgeoefende
druk kan er immers uiteinde
lijk toe leiden dat de regering
Schmidt valt, omdat sociaal
democraten en liberalen het
niet eens kunnen worden
over werkgelegenheidspro
gramma's. Dat zou dan waar
schijnlijk tot gevolg hebben
dat de christen-democraten
samen met de liberalen gaan
regeren. „En daarmee", aldus
de vakbeweging, „zijn we
nog slechter af'.
HANS AMESZ
Tussen West-Europa en Sowjet-Unie
WASHINGTON (UPI) - De huidi
ge Amerikaanse regering geeft
ex-president Jimmy Carter en de
door hem achtergelaten "bureau
cratie" de schuld van het feit dat
de Verenigde Staten te laat zijn
gekomen met hun pogingen
West-Europa af te houden van
een aardgastransactie met de
Sowjet-Unie Het gaat hierbij om
het vermoedelijk binnenkort te
bezegelen project voor het trans
port van Siberisch aardgas naar
een aantal Westeuropese landen,
waaronder Nederland, via een
nog aan tc leggen pijpleiding.
De Amerikaanse onderminister
voor economische zaken, Robert
Hormats, verklaarde tegenover
de commissie voor bankzaken
van de Senaat dat Carter niet te
gen het project was. Toen presi
dent Reagan aan de macht kwam
was de transactie al in een ver
gevorderd stadium, zo zei hij.
Hormats verklaarde dat het samen
stellen van een aantrekkelijk al
ternatief encrgiepakket voor de
Europeanen meer tijd in beslag
had genomen dan was verwacht.
De Amerikaanse onderminister
van defensie voor het internatio
nale veiligheidsbeleid, Richard
Perle, verklaarde tegenover de
Senaatscommissie dat de huidi
ge regering niet alleen de proble
men van de regering-Carter heeft
geërfd, maar ook de bureaucra
tie. "Het heeft te lang geduurd en
we hebben te weinig gedaan", zei
hy.
De voorzitter van de Senaatscom
missie. Jake Garn, zei bang te
zijn dat het aardgasproject «n
grote bedreiging voor de veilig
heid van het Westen zal worden
Garn is een van de 45 leden van
de Senaat en het Huis van Af
gevaardigden die in juni in een
bnef aan president Reagan hun
bezorgdheid hebben geuit
Volgens Garn verschaft het project
de Sowjet-Unie niet alleen reus
achtige hoeveelheden harde va
luta's. maar ook technologie die
het land militair vooruit kan hel
pen Bovendien krygt de Sowjet
Unie een economisch en daar
door ook politiek machtmiddel
tegenover West-Europa. zo
meende Garn
