Trijfel
Realisme van
P. Willemse
Litho's van
R. Roesink
DE GROEI MASKERS
KUNST
IN
BEELD
WOENSDAG 11 NOVEMBER 1981
VARIA
PAGINA 23
Acrostischon
Ik heb al geschreven dat „De
brieven van ir. H. A. Schurin-
ga" superieur zijn aan het
Amerikaanse voorbeeld, „The
Lazlo Letters", die in 1977
uitkwamen. Martin van
Amerongen, die de Schurin-
ga-brieven naar bekende Ne
derlanders stuurde en ze, mèt
de antivoorden, in een boek
publiceerde, heeft zich echter
laten inspireren door de
Henry Roots Letters" (in
twee delen!), die in 1980 in
Engeland uitkwamen. Lazlo
Toth, die kennelijk de inspi
ratiebron van „Henry Roots"
was, heeft hij pas onlangs
voor het eerst in handen ge
had. En wat ik, op mijn beurt,
weer niet heb opgemerkt is,
dat Martin van Amerongen
in de brieven aan Pieter van
Vollenhoven enkele acrosti
chons heeft verwerkt.
Een acrostichon is een gedicht
(maar in dit geval een stuk
proza) waarvan de beginlet
ters een naam vormen. Het
bekendste Nederlandse acros
tichon is het Wilhelmus,
waarvan de beginletters van
de strofen de naam „Willem
van Nassov" vormen. In „Le
xicon der Poëzie" citeert C.
Buddingh' een sonnet dat Si
mon Vestdijk tot Werumeus
Buning richtte, nadat deze
het huzarenstukje had uitge
haald om in zijn vertaling
van Shakespeare's „The Co
medy of Errors" in acrosti-
chonvorm een felle aanval op
Vestdijk te doen:
„Wat, botte keukenpiet, gij
durft mij smaden
En, misbruik makend van een
eed'le taak,
Roodziend van drift en var
kenskarbonade,
Uit Shakespeare slijk te putten
voor uw wraak?
Maar mij geschiedt een eer, uw
laf vermaak
Eert mij als geus en tot uw ei
gen schade:
Uit 't graf weerklinkt een stem
en stelt u aan de kaak:
Shakespeare wil zich niet met
uw naam beladen!
V
Door
\im
Scheepmaker
n
Bulkt gij in 't duister eens
acrostichons,
Uit kookboeken van and'ren,
ons voor ons
Naamverzen brouwend, die een
Tekst verminken,
Ik strijd, 't vizier geopend, en ik
roe p:
Nu gij niet met de pen genoeg
kunt stinken,
Gooi mij met uien, uit uw uien-
Spits
Werumeus Buning was behalve
dichter („En de boer hij ploeg
de voort") ook een bekend
kookboekenschrijver. De eer
ste letters van alle regels vor
men de naam Werumeus Bu
ning, waarbij Vestdijk het
ongelooflijke geluk had dat
die naam 14 letters telt, pre
cies het aantal regels van een
sonnet. Dat had Werumeus
Buning wel eens mogen be
denken voordat hij zijn aan
val op Vestdijk lanceerde! Nu
citeert Buddingh' niet de
aanleiding tot Vestdijks te
genaanval, dus ik heb uit de
Universiteitsbibliotheek J. W.
F. Werumeus Bunings verta
ling van Shakespeare's to
neelstuk „Het Spel der Vergis
singen" (uitgegeven in 1940)
gehaald en na enig speur
werk de eerste aanval van
Werumeus Buning gevonden.
Op pagina 51 is Antipholus
van Ephesus aan het woord,
waarbij ene Spits, een school
meester, ter sprake komt:
.Maar onderweg:
Mijn vrouw, haar zuster, en de
heele bende
Gemeen gespuis. En wie had
den ze bij zich:
Spits, dat verdriet, dat vale
doctorsfacie,
Vies uitgebeend geraamt, die
zielsverpester.
Een kale knoeier, een krom
kaartenlezer,
Schriel, schelvisoogig, schichtig
stuk schavuit.
Te meer, dat lijk, dat stinkend
aas, Genade,
Durfde het mij te plage' als dui
velbanner,
Ijlings brutaal me in het oog te
Enzovoort. U ziet het, vanaf
„Spits, dat verdriet" vormen
de eerste letters van de regels
de naam ,JS. Vestdijk", die
arts was voordat hij begon te
schrijven. Spits heet bij Sha
kespeare „Pinch" en wordt
door hem als volgt omschre
ven: irA hungry lean-faced vi
lein, a mere anatomy, a
mountebank, a thread-bare
juggler, and a fortune-teller,
a needy, hollow-eyed, sharp-
looking wretch, a living-dead
man. This pernicious slave,
forsooth, took on him as a con
jurer, and gazing in my eyes,
feeling my pulse, and with no
face, as 't were, outfacing
me...".
Gelijkspel
Enzovoort. Brutaal, om Shakes
peare zo te veracrostichonnen
terwille van een binnenland
se literaire vete! Maar prach
tig afgestraft door Vestdijk!
Diens beperkingen wat rijm
en sonnetvorm betreft werden
weer gecompenseerd door de
beperkingen die Shakespea
re's tekst aan Werumeus Bu
ning hadden opgelegd, dus al
bij al toch wel een gelijkspel
letje: 8-8. Rest nog de vraag,
in hoeverre ir. H. A. Schurin-
ga met acrostichons gespeeld
heeft, zoals ik in het begin
vertelde. Zie daarvoor de
Trijfel van morgen!
Expositie in Art Tea House "De
Oude Rijn". Schilderijen van
Peter Willemse en keramiek
van Els van Beek en Benno
Brink. Tot en met 29 november
a.s.
LEIDEN - Dromen, fantasieën en
denkbeelden op uiterst realisti
sche wijze geschilderd. Dat is
waar het in 't kort om gaat bij het
werk van Willemse. Dat razendk-
nappe schildersvak maakt grote
indruk. Je vraagt je met verwon
dering af wét in de onderwerpen
van Willemse hem aanspoort zó
te trippen op perfectie in de
weergave.
De onderwerpen zijn soms gewoon
realistisch, vooral als het alge
meen herkenbare aandoeningen
van het gemoed betreft, die in
beeld worden gebracht zoals ero
tiek, eenzaamheid of dualisme.
Het realisme in de weergave dekt
dan vrij algemeen de emotionele
beleving. Anders is het wanneer
Peter Willemse sterk individuele
fantasieën of dromen op het
doek penseelt. Bijvoorbeeld in
"Weidenimf", waar een aantal
onsamenhangende gegevens op
surrealistische wijze is samenge
voegd in een al even ongewoon
landschapje. Dan ontstaat een,
niet in algemene begrippen te
vatten, vrije associatie.
Weer anders is het als er annecdoti-
sche onderwerpen verschijnen.
Zoals bijvoorbeeld in het "Zelf
portret", waar het halve hoofd
van de schilder is aangesloten op
een electronisch apparaat waar
de vonken uitslaan. Dan is het
voor my niet veel meer dan een
plaatje met gekke toestanden
waarvan ik het mijne kan den
ken of niet. Droom, fantasie of
denkbeeld, het is niet duidelijk
wét Peter Willemse drijft. Mis
schien is het de trance zelf waar
je, denk ik, in kunt raken als je zo
bezeten bezig bent "Realiteit" op
te roepen, die Willemse te pak
ken heeft. Waarbij het er eigen
lijk niet meer toe doet of het on
derwerp al of niet reëel is. Ieder
kan er dan het zijne in zien. En
dat is wel zo leuk.
Els van Beek laat een paar kerami
sche plastiekjes zien en samen
met Benno Brink heeft ze een
grote serie olielampjes, in de
vorm van figuurtjes, neergezet.
Door Clemens
Kortenbach
Expositie in "De Oude Vest" en
"Lotus". Litho's van Rachel
Roesink. Tot eind november.
LEIDEN Stadsgezichten en
landschappen in litho's van de
Leidse Rachel Roesink zijn te
zien in café "De Oude Vest" en
bij "Lotus" aan de Breestraat.
Kijkend naar haar werk, zegt Ra
chel Roesink: "Een fase in mijn
ontwikkeling. Ik ben op zoek
naar de lijn, de ruimte en de
vorm. Mijn ambitie is om vanuit
de aanpak van alle technieken
mijn weg te vinden en daar zal ik
mee doorgaan".
De stadsgezichten lijken penteke
ningen die aan sterk vergrote
prentbriefkaarten doen denken.
Er is op de steen getekend, dat
wel, maar de typische mogelijk
heden van steendruk zijn nauwe
lijks toegepast. Daardoor lyken
het reprodukties die in elke
denkbare techniek gedrukt zou
den kunnen zijn. De tekening is
vrij star en laat weinig vrije lijn
of structuur zien waardoor de he
le serie een wat moeizaam, ama
teuristisch karakter houdt. Ik
ben benieuwd naar de aquarel
len en pasteltekeningen die Ra
chel Roesink binnenkort hoopt
te exposeren. Misschien laat zy
in de kleur wat meer bewogen
heid en emotionele betrokken
heid bij het onderwerp zien.
Grote vaart
Anida 9 1200 zw Luanda nr Curacao
Acmaea 10 vn Balbao nr Curacao
Amersfoort 9 115 z Panama nr Lagos
Amsteldiep 9 60 o Malta nr India
Amsteldreef 9 te Nagoya
Amstelmolen 9 1400 w ten z San Frai
cisco nr Japan
Amstelvaart 10 750 nno Wake Island r
Bilderdijk 9 360 n Ierland rir New Or-
Broere Aquamarine 8 vn Sarroch nr
Vlissineen
Coral Isis 9 125 nw Madeira nr Tamico
Coral Maeandra 10 te Ventspils
Crania 10 te Sarnia
Dallia 9 t.a. rede Aruba
Dockexpress-10 9 vn Houston nr Mara-
Eemsborg 9 te Mantyluoto
Esso Saba 9 320 no Recife nr Bahrain
Farmsum 9 400 zo Hallfax nr Newport-
Felania 10 te Curacao
Ficus 9 te Djakarta verw.
Fossarina 9 vn Ango Ango nr Dakar
Gardenia 10 15 zw Civittavechia nr
Benghazi
Hollandia 9 te Kingston
Kylix 9 te Teesport verw.
Lanai 10 te Hamburg
Latia 9 260 ozo Colombo nr Singapore
Latirus 11 te Singapore verw.
Lingegas te Duinkerken verw.
Maasbree 9 270 zzw Socotra nr Land-
send
Meta 9 505 n Ascension nr Curacao
Moordrecht 9 20 w Tampa nr Houston
Nedlloyd Adelaide 9 vn Jakarta nr Port
Kelang
Nedlloyd Auckland 9 160 o Rockhamp-
ton nr Jakarta
Nedlloyd Bangkok 11 te Manzanillo
Nedllovd Dejima 10 te Jeddah verw.
Nedlloyd Fresco 9 40 Port Kelang nr
Singapore
Nedlloyd Hoorn 9 vn Fos sur Mer nr
Port Said
Nedlloyd Kyoto 9 270 zzo Cocos Eiland
nr Fremantle
Nedlloyd Manila 9 520 w Luanda nr Wal
visbaai
Nedlloyd Rhone 9 330 zw Lissabon nr
Antwerpen
Nedlloyd Rochester 10 te Houston
Nedlloyd Talbot 10 t.a. rede Soyo
Nedlloyd Willemskerk 9 te Antwerpen
Nedlloyd Wissekerk 9 30 wzw Gibraltar
nr Blbao
Obelix 9 te Delewarebay
Ondina 9 te Punta Cardon verw.
Polydorus 8 10 z Cadiz nr Gibraltar
Prins Maurits 9 vn Palembang nr Sangi
Visten 9 vn Holmsund nr Cork
Watergeus 9 120 nw Lissabon nr Rotter-
Westland 10 te Itajai
f ooeevr
2D
KUNTTHEW MIS-
SCHqïKI
HglPBNJOMIë-
De belevenissen van Jommeke
Zie zo, we hebben de
Qroene Maskers
overwonnen./I
Agenda
Willemstad 10 te Cristobal
Zafra 11 te Teesport verw.
Zaria 9 te Geelong.
Bioscopen Leiden
LUXOR (121239): "Excalibur", da.
14 30. 18 45 en 21.30 uur, 12 jr.
CAMERA (124919): "Een brug te ver".
23.30 v
LIDO 1 (124130): "Hoge hakken, echte
liefde", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo.
ook 16.45 uur. 12 jr.
LIDO 2: 'Time Bandits", da. 14.30,19.00
en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 12 jr
LIDO 4: "Het meisje met het rode haar",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook
16.45 uur. 12 jr.
STUDIO (133210): "Historv of the
world, part 1", da. 14.30. 19.00 en 21.15
uur, zo. ook 16.45 uur, al.
TRIANON (123875). "Escape to victo
ry", da. 14.30. 19 00 en 21.15 uur, zo.
14.15, 16.30.19.00 en 21.15 ur. 16 jr
REX (125414): "Memories of Miss Ag
gie". da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo.
14.15. 16.30. 19.00 en 21.15 uur, 16 jr
Nachtvoorstelling: "Pijpjes drop", za.
23.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Hoge hakken, echte liefde",
da. 19.00 en 21.30 uur. do., vr .ma. en di
Rijkmuseum van Geologie en Mineralo
gie - Hooglandse Kerkgracht 17, t/m 3/1/
'82, 'Evolutie van beenvissen', ma t/m vr
van 10-17 uur. zo van 14-17 uur
Rijksmuseum van Oudheden - Rapen
burg 28. t/m 3/l/'82, 'Vondsten uit verle
den land', ma t/m z van 10-17 uur, zo van
13-17 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat 1. t/m 3'l/'82. 'Indianen van
Mexico. Azteken in 't verleden. Nahua's
van heden', ma t/m za van 10-17 uur, zo
en feestdagen van 13-17 uur
Stedelijk Museum De Lakenhal - Oude
Singel 28-32. t/m 29/11, 'Nederlandse
vormgeving', ma t/m za van 10-17 uur, zo
van 13-17 uur.
Foyer LAK-Theater - t/m 17/12. tentoon
stelling van Gideon Sinvani, ma t'm vr
van 10-17 30 uur
LAK-Galerie academiegebouw - Rapen
burg 73, t/m 15/12, tentoonstelling Tijs
Veraart, ma t/m vr van 10-18 uur
Kunstcentrum Lange Mare - Lange Ma
re 37, nov., tekeningen Peter de Ru, do
19-21 uur en za van 12-17 uur.
Museum Boerhaave - Steenstraat la. t/m
feb '82, 'Mooie klokken, beste kijkers',
ma t/m za van 10-16 uur, zo van 13-16
Openbare Bibliotheek - Nieuwstraat 4,
t/m 18/11, Fototentoonstelling van werk
van John Hartfield. ma. do 12 30-20 30
uur, woe 10-20 30 uur. vr 10-17 30 uur, za
van 10-13 uur
Art-tea-house De Oude Rgn - Stille Ma
re 4, t/m 30 11, tentoonstelling van olie
verfschilderijen en keramiek van Peter
Willems. di t/m za van 10-18 uur, do tot
21 uur; zo 11-17 uur
ook 13.30 uur, zo. 16.00, 19.00 en 21.30
uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Oom Ferdinand en de
toverdrank", za., zo. en woe. 13.45 uur.
Nachtvoorstelling: "The Car", za. 24.00
uur. 16 jr.
EURO 2: "Hoge hakken, echte liefde",
da 13.30. 19.00 en 21.30 uur, zo. 13.15.
16.30, 19 00 en 21.30 ur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: "Up in smoke', za.
24.00 uur, 16 jr.
EURO 3 "Hot bubblegum", da. 13.30,
18.30 en 21.00 uur, zo. ook 16.00 uur. 12
jr.
Nachtvoorstelling: "Een perverse nym-
fomane", za. 24.00 uur, 18 jr.
EURO 4 "The beyond", da. 13.30, 18.45
en 21.15 uur, zo. ook 16.15 uur, za. ook
24.00 uur. 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY "The blue lagoon vr
19 00. za. 16 00 en 19 00 uur. zo 15.30,
woe. 16.00 uur, al
"Het meisje met het rode haar', do., ma.,
di. en woe 20.30 uur. vr. en za. 21.15 uur.
zo 21.00 uur. 12 jr.
Kindermatinee: "De stierenvechter", za.
14.00, zo. 13.30, woe. 14.15 uur
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1'Het meisje met het rode haar",
da. 14 45. 18 45 en 21.15 uur. 12 jr
CITY 2: "Ordinary people", da. 18 45 en
21.15 uur. do., vr., zo., ma. en di. ook
14 45 uur. al.
Kindermatinee: "Twee jongens en een
oude auto", woe. en za. 14.45 uur.
CITY 3 "Chnstiane F da. 14.45. 18.45
en 21 15 uur. 12 jr
CITY 4: "One flew over the cuckoo's
nest", da. 14.45,18.45 en 21.15 uur. 16 jr
poonpro vchoon en vrr
wijdrr de kop en vooral
de tcherpe ruftt<-k<-l
Vermeng twee eetlepels
lepels olgf- of zonne
bloemolie Schep een
lepeltje hiervan in de
vel folie en leg de pak
Geef hierbij stokbrood
en tomatensalade
WIN A BORN
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van
dinsdag 13.00 uur tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 uur tot zaterdag 13.00
uur (ELisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middagbezoe
kuur: 13.45-14 30 uur
Avond bezoekuur: 18.30-19.30 uur
Kraamafdeling: vaders extra van
1800-18.30 uur. Kinderafdeling
dagelijks van 14.00-19.00 uur. (Niet
r dan 2 bezoekers per patiënt).
Sportmedisch Advies Centrum:
blessurcspreekuur: Elisabethzie-
kenhuis Leiderdorp, 's maandags
van 19.30-20.30 uur
Bezoekuren St. Elisabeth-Zieken-
huis: Volwassenen: dagelijks van
14.00-14 45 en van 18.30-19 30 uur.
Klasse afd.: dagelijks van 11.15-
12.00 uur. van 14.00-14.45 uur en
van 18.30-19.30 uur
Kraamafdeling: dagelijks van
11.15-12.00 uur (alleen voor echtge
noot) en van 15.00-16.00 uur en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: dagelijks van
15.00-18.30 uur.
C.C.U. (hartbewaking): dagelijks
van 14.15-14 45 en van 19.00-19.30
Intensieve verpleging: dagelyks
van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten i behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15 00 uur en 18.30-
19 30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18 00-19 00 uur.
Praematurenafdeling dagelyks
van 14.30-14.45 uur en van 18.30-
18 45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten:
wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toege
staan kan de hoofdverpleegkundi
ge hiervoor speciale kaarten ver
strekken.
Bezoektijden Kinderkliniek
Dagelijks: 15.00-15.45 uur en 18.30
1» 00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le «en 2e klas 11-11.30
uur. 13.30 14 15 uur en 18 30 19 30
uur- 3e klas 13.30 14 15 uur en
18.30-19.30 uur. Kraamadeling
13 30-14 45 uur alleen voor echtge-
noten 19-20 uur Kinderafdeling
voor ouders 18 00-18.30 uur
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag cn nacht worden ge
meld by het informatiecentrum
Geluidshinder Schiphol (tel 020
175000).
<^udcyiieuius
11 november 1981
Honderd jaar geleden stond in
de krant
De arrondissements-recht-
bank te Assen heeft op de orde
ring van de vrouw een huwelijk
door echtscheiding ontbonden
op grond van kwaadwillige
verlating De man, die anders
niets tegen zijn vrouw had, be
schuldigde haar van te kunnen
tooveren en te behaoren tot een
familie, die reeds lang deze
kunst verstond. Hij schreef
daaraan toe, dat zij een koe
hadden verloren en dat hij eeni-
0fH tijd ziek was geweest Hij
wilde daarom niet langer met
zijn vrome samen wonen, die
hem een kind had geschonken
Hij verliet de gemeenschappe
lijk woning en weigerde c
herhaalde aanzoeken,
de vrouw aan hem gedaan, om
tot haar terug te keeren, tenzij
de vroutv hem plechtig wilde
beloven, dat hij nooit weer
ziek zou worden'
In Oostenrijk en het grootste
gedeelte van Hongarije is, na
een paar sneeuwstormen, vrij
harde vorst ingevallen. Deze
ongewoon vroege winter komt
den landbouwers zeer ongele
gen, vooral in de wxjnbouwen
de districten. Ook uit Bosnië ko
men ongunstige berichten.
Daar hebben zware regens
overstroomingen veroorzaakt,
die veel schade hebben veroor
zaakt hoewel er gelukkig geen
verlies van mensc hen levens te
betreuren is.
Vijftig jaar geleden:
Een geweldige aardverschui
ving nabij Culebracut, een van
de smalste plaatsen van het Pa
namakanaal. heeft duizenden
tonnen aarde en rotsen ver
plaatst met het gevolg dat een
veertigtal schepen, die reeds
door hoog water twee dagen op
onthoud hadden, werden tegen
gehouden De aardverschui
ving is van dien aard. dat het
kanaal op dit punt nog slechts
een breedte heeft van enkele me
ters en een diepte van acht me
ter, vergeleken bij de vorige
honderd en vijftien meter Bag
germolens zijn voortdurend
aan het werk om het kanaal
weer op de juiste breedte en
diepte te brengen. Met allen
spoed worden tevens maatrege
len genomen om het verschui
ven te voorkomen van 500 000
kubieke voeten grond, waarvan
men vreest dat zij binnenkort
in het kanaal terecht kunnen
komen.
