PT]
„Dag van het aandeel":
vooroordelen bevestigend
Opvolging in
Beursweek
de familie-b.v.:
ÏL &A
Beurs wacht op kwartaalcijfers
Belastingen
Economie
Extra
4 november:
Dag van het aandeel
ZATERDAG 7 NOVEMBER 1081
EXTRA
PAGINA 25
Dertig jaar geleden waagde vader de grote sprong hi| begon voor zich
zelf Hij bracht zijn ijver, inzet en bekwaamheid mee en maakte de
spaarpotten leeg om op die manier enig startkapitaal te verkrijgen De
opbouwfase was begonnen.
Zijn initiatief en improvisatie werden beloond na vele jaren noeste art>e«d
kwam het bednjf tot volwassenheid. Sterker nog door zijn eerlijkheid,
nauwgezetheid en plichtsbetrachting maakte hij naam. de opdrachten
stroomden toe en over de winst, welke hij met zijn medewerkers maakte,
had hij vroeger niet durven dromen. De fiscus zette snel een domper op
de vreugde de belastingaanslagen vermeldden zulke astronomische be
dragen, dat er geen geld overbleef voor financiering van uitbreiding.
Daarom had hij van zijn zaak, na ingewonnen advies, maar een b.v. ge
maakt Op die wijze zou de belastingdruk kunnen worden beperkt Ziehier
het beeld van ondernemers, zoals ik die in mijn praktijk van accountant
en belastingadviseur nogal eens voor de eerste maal ontmoet. Alle posi
tieve èn negatieve elementen van de omzetting in een besloten vennoot
schap zijn voor hen nooit in eenvoudige woorden belicht. Ze hebben het
maar gedaan, omdat anderen dat hadden gezegd En ze ervaren de
oprichting van een besloten vennootschap als een juridisch hoogstandje,
waarmee de zaken voor jaren weer zijn geregeld'
Vraagstukken
Dat nu is een misverstand Want de opvolging in de b.v. - een veel moeilij
ker zaak dan het overdragen van een eenmanszaak - is veelal in het
geheel niet (of slecht) opgelost Daarbij wordt dan met zozeer gedoekJ op
de vader zoon verhouding, waarbij de ervanngen in het gezin mede een
rol gaan spelen de zoon vecht voor wat ruimte voor beleid en de vader -
ach. hij vmdt het tot op heden allemaal zo geweldig nog met.
Er kunnen zich in de opvolgingssfeer veel vraagstukken van juridische en
fiscale aard voordoen, welke te voorkomen zijn als tijdig een goede struc
tuur wordt gecreeerd. Er moet een flink aantal jaren ervóór al gewerkt
worden aan een vormgeving, waardoor overdracht of overname van de
aandelen door een aoede reaie zonder oroblemen vertooot.
door J. Booij
belastingadviseur
In financieel opzicht is veelal het probleem, dat de aandelen zó "zwaar
(dus te veel waard) zijn geworden, dat de opvolger deze redelijkerwijs
niet meer kan kopen.
Er zitten "opgepotte winsten" over een reeks van jaren (aanwezig in de
vorm van bijvoorbeeld onroerende goederen of liquide middelen) in de
b v Al die in de b.v. opgesloten waarden moet de opvolger nu betalen
geld met geld betalen"), terwijl hij in wezen in het eigenlijke bednjf
geïnteresseerd is. Hij moet nu hoge bedragen lenen en hij kan de rente
en aflossing alleen opbrengen als vast zou staan, dat de uit te keren
dividenden op het goede niveau blijven. De door de reparatie-wetgeving
opgeroepen beperking van de rente-aftrek levert weer andere problemen
op.
Een - ook in fiscaal opzicht goede - oplossing kan in vele gevallen worden
bereikt door tijdig de b.v op te splitsen in een beheer b.v en een werk-
b v. De opvolger kan dan de werk-b v (welke slechts de bezittingen en
schulden, strikt nodig voor de bedrijfsuitoefernng. omvat) kopen tegen en
veelal voor hem op te brengen prijs.
Haken en ogen
Er zijn bij het zich terugtrekken uit zaken ook tal van andere situaties
denkbaar. Vele fiscale aspecten kunnen dan een rol spelen de aanmer-
kelijk-belang-heffmg btj verkoop van aandelen (20% van het verschil
tussen verkooppnjs en de verknigingspnjs). de fusie-faaliteiten. de deel
nemingsvrijstelling. de fiscale eenheid, de creatie van verschillende soor
ten aandelen en cetificenng van aandelen Het is duidelijk, dat het in het
kader van een courantenartikel niet mogelijk is om op details in te gaan
Deze kolommen zouden dan voor bepaalde situaties bol staan van de
hokjes. pi|len, lijnen en rondjes om de passende structuur uit te leggen
Het gaat er maar om. dat de lezer iets van zijn eigen situatie herkent, zich
van de (toekomstige) problemen bewust wordt en er vervolgens wat aan
doet.
dwijnen. Speeches over
"kunst en effectenbeurs",
"Het ondernemen in de ko
mende jaren" en het ver-
wachte hoogtepunt van de
dag. tien vragen in de stoel
bij Mies, kwamen onder druk
van de omstandigheden te
vervallen. Jammer natuur
lijk. maar de manifestatie
was op dat moment al aan
zijn doel voorbij geschoten.
"Deze derde dag van het aan
deel heeft tot doel het wek
ken van belangstelling voor
het beleggen in effecten", zo
vermeldde de uitnodiging.
Baron van Ittersum pikte die
draad als eerste spreker aan
het slot van zijn betoog op:
Het beursgebeuren moet
worden ge-ont- ideologi-
seerd", daarmee doelend op
het imago van speculatie en
kapitalisme en op de hoge
drempel van het voor velen
ingewikkelde en ondoorzich
tige beur^jebeuren. Zo'n uit
gangspunt zou logischerwijs
tot een bijeenkomst met een
sterk educatief karakter moe
ten leiden, gericht op niet
zoeer de mensen die een aan
deel bezitten, maar vooral op
spaarders die er nog geen
hebben.
Het tegendeel bleek het geval.
De in opdracht van de beurs
vervaardigde film over het
belang van de effectenbeurs
in ons type samenleving
werkte in alle opzichten
"drempelverlagendmaar
dat onderdeel bleek de enige
handreiking die de niet-insi-
der werd gedaan. Het niet uit
de lucht gegrepen vooroor
deel dat het effectenbedrijf
moeilijk en ondoorzichtig is.
werd door alle optredende
sprekers bevestigd. "De dag
van het aandeel" werd daar
door veel meer een sympo
sium voor mensen uit het
Door
Ton van Brussel
vak. dan een wegwijzer waar
mee een nieuw publiek zou
worden gediend
Zwarte piet
Als symposium voor het effec
tenbedrijf was het gebeuren
al evenmin een hoogtepunt.
Tussen de verschillende
sprekers was niet het minste
verschil van mening op te
merken. Men was het roe
rend eens over de de onder
geschikte positie van de aan
deelhouder ten opzichte van
bijvoorbeeld werknemers en
over het falende overheidsbe
leid. Geen woord werd gerept
over de verhouding raden
van commissarissen-aandeel-
houders. een relatie die in
menig opzicht te wensen
overlaat. Zwarte pieten wer
den veelvuldig uitgereikt,
maar uit de kring van de ont
vangers was niemand uitge
nodigd. zodat van een toet
sing van standpunten weinig
tot niets kwam. De forumfor
mule is een enigszins uitge
kauwde, maar maakt een dag
als deze aanmerkelijk leven
diger en dwingt de deelne
mers bovendien tot nuance
ringen van hun standpunt.
Drie jaar na de eerste bijeen
komst is enige bezinning op
de voortzetting van deze tra
ditie op zijn plaats. Wellicht
dat de wisseling van de
wacht aan de top van beide
verenigingen de hoop
rechtvaardigt op een indruk
wekkender "Dag van het aan
deel".
"Is het een wonder dat de
markten al sinds jaar en dag
slechts de verwarring der
geesten weerspiegelen, nu
we ons nog steeds niet heb
ben gekeerd tot een nieuwe
profeet en de beminnelijke
eensgezindheid van de vijfti
ger en zestiger jaren heeft
plaats gemaakt voor een ver
bitterde en onverzoenlijke
strijd der meningen?"
Het beursbedrijf staat onder
sterke druk en sukkelt onder
economische teruggang. De
Amsterdamse beleggingsa-
nalyst Wertheim Salomonson
leverde afgelopen woensdag
zijn bijdrage aan het blootleg
gen van de oorzaken van de
niet weg te branden mineur
stemming op de internationa
le effectenbeurzen.
Zijn boodschap: voorlopig
wordt het niet beter.
Groei
Keurig geklede dames en he-
ren, feestelijk gedekte tafel
tjes en serveersters in lange,
stemmig zwarte rokken. "De
dag van het aandeel" had al
les van een gezellig uitje.
Voor de derde keer werd de
ze manifestatie afgelopen
week georganiseerd. Niet
zonder trots belichtte de
scheidende voorzitter van de
Vereniging Effectenbescher
ming. de van allerhande na
tionale acties bekende wel
doener Van Emden, in zijn
openingswoord de groeiende
belangstelling. Elfhonderd
bezoekers in '79. dertienhon
derd in '80 en meer dan veer
tienhonderd dit jaar. Een
trend die zich ook voordoet
in de ledenadministratie van
de Vereniging Effectenbe
scherming en de Vereniging
van Beleggingstudieclubs.
"De spirit ten aanzien van het
risico dragen is niet verdwe
nen". aldus Van Emden
"slechts de slechte condities
er omheen doven mening ini
tiatief'.
"De dag van het aandeel" stond
voornamelijk in het teken
van die "slechte condities".
De dubbele heffing op divi
denden. de dreiging
van beleggingsvoorschriften
voor beleggers als pensioen
fondsen en verzekerings
maatschappijen. de tegenval
lende resultaten in het be
drijfsleven, de spilzieke over
heid en het groeiende aantal
wettelijke belemmeringen
van het vrije ondernemers
schap. De dreiging van een
lange klaagzang zat in de for
mule ingebakken en veel
sprekers gaven zich er gaarne
De nieuwe voorzitter van de
beurs, baron Van Ittersum
zag zichzelf "niets als doem
denker" maar signaleerde dat
de slinger van de klok de
laatste jaren duidelijk te ver
is doorgeslagen ten koste van
rendementen en kapitaal-
voorziening in het bedrijfsle
ven". De Rotterdamse hoog
leraar Slagter wijdde uit over
het "uitdijend onderne
mingsrecht", vooral ter zake
fusies. De directeur van de
Europese Optiebeurs, oud-
minister Westerterp besloot
een felle aanval op het be
moeizuchtige overheidsbe
leid met een "overheid, 'blijf
van onze centen af' en kort
daarop was het paniek alom.
Imago
Een bommelding deed het aan
wezige veertienhonderdtal in
allerlijl richting uitgang ver-
Vandaag het laatste artikel in de serie rond de "Dag
van het aandeel". De Vereniging voor de Effecten
handel. de Nederlandse Centrale Vereniging van
Beleggingstudieclubs en de Vereniging Effecten-
bescherming organiseerden deze bijeenkomst af
gelopen woensdag in de Rotterdamse Doelen. Ge
zien de opkomst leek de derde nationale dag van
het aandeel een groot succes. Inhoudelijk was het
dat echter veel minder. Hooggeleerde heren staken
indrukwekkende betogen af die echter opvielen
door saaiheid en moeilijkheid en weinig bijdroegen
tot de zo vurig verlangende "wedergeboorte van
het aandeel". Aan de bijeenkomst kwam tegen
tweeën een voortijdig einde onder druk van een
(vals) bomalarm.
Mies Bouwman en de scheidende voorzitters Korthals Altes (Vereniging voor de Effectenhandelen rechtsVan Emden (Vereniging
Effectenbescherming
Dc Newyorkse effectenbeurs
zette dc week op hoog niveau
in. Bij zeer grote omzetten
schoot het koerspeil 14 pun
ten omhoog, maar daarna eb
de de hausse weg. De koers-
vorming werd onzeker en
sloeg weer de dalende rich
ting in. De Amsterdamse
beurs liet vrijwel een zelfde
beeld zien vast in het begin
van de week en later wat tra
ger. maar toch opgaand. Ech
ter met dit verschil dat de
handel op onze beurs weinig
om het lijf had.
De gunstige stemming waar
mee Wall Street de week be
gon, hield verband met meer
hoop op rentedaling. Deze
werd gevoed doordat de ge
zamenlijke centrale banken
in de Verenigde Staten het
officiële disconto terugbrach
ten van 14 op 13 procent, wat
voor vrijwel alle grote Ameri
kaanse banken de aanleiding
werd hun rente van 18 op 17.5
procent te brengen. Daar
naast deden optimistische
voorspellingen de ronde dat
er nu spoedig sprake zal zijn
van rentestanden rond 16
procent.
Aan dc andere kant geraakten
de beleggers nogal onder de
indruk van de bijzonder
slechte situatie in de Ameri
kaanse auto-industrie waar
de oktobermaand de slecht
ste is geweest sedert 23 jaar.
Daar tegenover zorgde een
onverwacht bod van de grote
oliemaatschappij Mobil op
een kleinere Amerikaanse
oliemaatschappij voor de no
dige opschudding. Want men
herinnerde zich nog dc op
zienbarende ontwikkeling
rond de Conoco eerder dit
jaar. toen maar liefst vier gro
te onderneming om het bezit
van deze oliemaatschappij
een felle strijd voerden Dit
leidde toen tijdelijk tot forse
koersstijgingen voor een aan
tal oliewaarden.
Ook deze week reageerden
sommige oliefondsen in Wall
Street op de nieuwe overval
van Mobil, die destijds zijn
neus bij Conoco stootte, met
flinke koersverbetenngen. In
Amerika zijn de meeste
winstcijfers over het derde
kwartaal nu gepubliceerd en
de algemene indruk is dat de
recessie hier en daar al een
flinke tol heeft geëist. Toch
bleef de winstdaling in zijn
geheel vrij beperkt, maar
over het beloop in het laatste
nu lopende kwartaal van 1981
is men niet erg gerust. Ge
vreesd wordt dat de recessie
zeker tot in het voorjaar 1982
zal voortduren en steeds
meer zichtbare gevolgen zal
hebben voor de winstontwik-
keling in de Verenigde Sta
ten.
Daarbij komt dat president
Reagen nu de hoop op een
sluitende begroting in 1984
heeft opgegeven, hoewel dat
nog altijd als een verkiezings
belofte hoog genoteerd staat.
Op wat langere termijn kan
hierdoor dc rente ongunstig
beïnvloed worden, maar de
huidige recessie moet. zo ho
pen nog altijd velen, de rente
voorlopig op lager niveau
brengen.
In tegenstelling tot de Verenig
de Staten moeten in ons land
de winstcijfers over het derde
kwartaal nog grotendeels
verschijnen. Volgende week
zullen de grote internationale
concerns daarmee beginnen
en om die reden gaven Ne
derlandse beleggers er de
voorkeur aan de ontwikke
ling nog eens aan te zien en
op de inhoud van de kwar
taalberichten te wachten
Aan de terughoudendheid ten
aanzien van de binnenlandse
politiek kwam in zoverre een
einde dat nu duidelijk is wie
voorlopig in het zadel zullen
blijven. Maar ook hier bluft
nog de onzekere factor van
de regeringsverklaring over
eind. Dat de koersontwikke
ling desalniettemin meeval
lend was. en zelfs tot flinke
stijgingen leidde, was voor
namelijk het gevolg van het
ontbreken van verkoopdruk
De door de aanvankelijke
hausse van Wall Street mee
getrokken kopers moesten
door
C. Wagenaar
voor menig aandeel dan ook
meer betalen wilden zij ver
kopers tot aétie dwingen,
maar de handel had over het
algemeen toch weinig te be
tekenen
Meer rumoer ontstond er op de
obligatiemarkt. maar ook
daar bleef het tumult beperkt
tot slechts ëén geval, de in
schrijving op een 12,75 pro
cent staatslening waarvoor
zelfs op een koers van 101
procent een bedrag van 2.5
miljard gulden kon worden
aangetrokken Dit resultaat
was op zich bijzonder mee
vallend maar het werd dan
ook gesteund door grote bui
tenlandse belangstelling die
goed was voor rond 25 pro
cent van de totale inschrij
ving
Eerder had de verhoging van
de hypotheekrente met een
half procent tot het nog nim
mer geregistreerde percenta
ge van 13.6 procent door de
hypotheekbanken een nogal
pijnlijke indruk gemaakt
Om die reden reageerde de
obligatiemarkt tamelijk lauw
op het grote succes van de
nieuwe staatslening Want er
bleef vrees bestaan dat ook
andere instellingen als de
handelsbanken nog tot ver
hoging van hun hypotheek
rente zouden overgaan, het
geen later in de week ook ge
schiedde. zg het met mate
Toch overheerste de mening
dat met deze nieuwe staatsie
ning de rente voorlopig wel
weer een top heeft bereikt.
De gestadige koersstijging
van de nieuwe lening wees
daarop
Zoals opgemerkt liet ook de
aandelenmarkt zich ondanks
een beperkte handel van de
goede kant zien. Aandelen
Koninklijke Petroleum on
dervonden steun van de nieu
we rel in dc oliehoek van Wall
Street en trokken cr een paar
gulden door omhoog. Dit gaf
op zijn beurt weer steun aan
de rest van dc beurs. Unile
ver won f 5. evenals de Ncdl
loyd. ABN. NMB. F'akhocd
en Gist-Brocades. alle aande
len van de actieve markt
Océ van der Gnntcn boekte
eveneens een herstel van zo'n
f5 en zelfs de hypotheekban
ken trokken enkele guldens
aan Alleen de fietsenfabnek
Unikap. waar nog altijd on
verkwikkelijke taferelen met
vroegere bestuurders optrr-
den die de zaak naar dc af
grond voeren, moest verder
terug van f 55 op f 35 Ook de
BNU moest enkele guldens
afstaan door problemen met
een aantal weekbladen van
het
