Rel rond jaar
gehandicapten
'sBank
WD maakt geen kans
Reportage
Razend over kritiek van rot jongens
Kamer weigert uitspraak over kernraketten
U spaart heel persoonlijk bij de Zakenbank
3
Den Uyl wil lagere
maximum-uitkering
WOENSDAG 4 NOVEMBER 1981
VARIA
PAGINA 19
Door
Weert Schenk
De gehandicapten zijn
niet tevreden over de
resulaten van het In
ternationale Jaar van
Gehandicapten.
Er is vrijwel niets ge
beurd en al helemaal
niets veranderd, is de
klacht van zowel ver
tegenwoordigers van
lichamelijk als van
geestelijk gehandicap
ten.
Om die reden organiseren enkele werkers in de
zwakzinnigenzorg een manifestatie om het feest
jaar voortijdig af te sluiten en vervolgens snel te
vergeten. Voorzitter Stuyt van de Nationale Com
missie Internationaal Jaar van Gehandicapten is
razend over de verwijten. Hij vindt het jaar een
succes en geeft zich zelf een schouderklopje.
r pUr
1981
Internationaal
Jaar van Gehandicapten
1981
Voorzitter Stuyt is razend
DEN HAAG - Prinses
Juliana sprak op
nieuwjaarsdag 1981 het
volk hartverwarmend
toe. Als erevoorzitter
van de Nationale Com
missie Internationaal
Jaar van Gehandicap
ten vroeg ze aandacht
„voor hen die lichame
lijk of geestelijk een ex
tra moeilijk bestaan lei
den". Ze zei: „Deze
mensen verlangen een
volwaardige plaats in
de samenleving op
grond van al wat ze on
danks alles wel moeten
kunnen ontplooien."
Deftige taal, maar fijn
bedoeld.
Het Internationaal Jaar van Ge
handicapten loopt langza-
merhand ten einde. Heeft het
zin gehad? Wie de ervaring
van het twaalfjarige gehandi
capte zwemstertje Annemie-
ke van Duyn uit Haarlem
aanhoort, schudt bedroefd
het hoofd.
Voor alle duidelijkheid: Anne-
miek is niet de eerste de bes
te. De Haarlemse is viervou
dig Nederlands kampioen bij
de invaliden en verheugt zich
in het bezit van vier wereldre
cords bij de senioren. On
danks het gemis van een on
derarm zwemt ze zich in wed
strijden met valide leeftijdge
nootjes ook vaak in de prij-
Welnu, op 18 oktober ver
scheen Annemiek in Zaan
dam op het onderdeel school
slag in zo'n gemengde wed
strijd aan de start. Bij het
keerpunt constateerde de
wedstrijdleider echter dat het
gehandicapte meisje niet met
twee handen aantikte, het
geen in strijd is met de regle
menten. Regels zijn regels,
sprak de kamprechter en dis
kwalificeerde Annemiek.
Kennelijk waren aan de func
tionaris de woorden van prin
ses Juliana voorbij gegaan en
was hij evenmin bekend met
het motto van het Internatio
nale Jaar van Gehandicap
ten: „volledig meedoen in ge
lijkwaardigheid". Een inci
dent wellicht, -
het eventuele falen van het
Gehandicaptenjaar niet mag
ophangen. Maar het wordt al
bedenkelijker als'de Konink
lijke Nederlandse Zwem-
bond de wedstrijdleider offi
cieel in het gelijk stelt, wat
gebeurde.
Koninklijk Huis
Het betreffen vooral andere,
meer structurele zaken die de
Algemene Nederlandse Inva
liden Bond (ANIB) en
werkers in de zwakzinnin-
genzorg doen zeggen dat het
Jaar niet had gehoeven. Ze
hebben een reeks klachten
over het werk van de Natio
nale Commissie. De kern: de
doelstellingen van het Jaar
van Gehandicapten zijn niet
verwezenlijkt.
De grootste ergenis van de
27.500 leden tellende ANIB is
dat juist dit jaar is beknib
beld op de sociale uitkerin
gen, waarop juist lichamelijk
gehandicapten meestal zijn
aangewezen. „Als je praat
over gelijkwaardigheid, geldt
dat ook in financieel opzicht.
De Nationale Commissie
heeft zich niet verweerd", al
dus ANIB-directeur Frits van
Deelen.
Van Deelen zegt vanaf het be
gin al weinig met het Gehan
dicaptenjaar te hebben op ge
had. Een commissie, waar
van het Koninklijk Huis deel
uitmaakt, kan zich naar zijn
mening nooit strijdbaar op
stellen. „Een dergelijk sa
mengestelde commissie zal
zich nooit tegen een regering
kunnen keren. Je kan er geen
kant mee op."
Oud-ANIB-voorzitter Hans Ou-
werkerk en de huidige ANIB-
secretaris Bas Treffers heb
ben echter zitting in de Natio
nale Commissie, terwijl de
ANIB-penningmeester de fi
nanciën regelt. Van Deelen:
„Zij vertegenwoordigen niet
de ANIB. Bovendien hebben
ze, zo is gebleken, weinig in
vloed in de twintig leden tel
lende commissie."
Toch zegt de ANIB-directeur
niet dat het jaar is mislukt.
Hij drukt zich voorzichtiger
uit: het is niet goed gelukt.
„Er is wel wat gedaan. Zo zijn
er een paar mooie brochures
over de toegankelijkheid van
gebouwen gemaakt. Prima,
maar er gebeurt verder geen
barst mee."
GEKKENDAG
Veel negatiever nog dan Van
Deelen zijn Peter van Duren
en Hans van der Wielen. Zij
werken in de zwakzinnigen
zorg. De twee vinden het Ge
handicaptenjaar een fiasco,
omdat dit jaar zelfs een
achteruitgang in de levens
omstandigheden van de
geestelijk gehandicapten laat
Van Duren en Van der Wielen
stellen dat tot 1984 er geen fi
nanciële ruimte is voor de
bouw van gezinsvervangen
de tehuizen, ondanks een
aanzienlijke wachtlijst. Er is
verder grote onduidelijkheid
over rijkssteun voor pedago
gische thuishulp, kleinschali
ge voorzieningen en boerde
rijprojecten komen vanwege
financiële problemen niet
van de grond en van activitei
ten op het gebied van de in
1971 door de Verenigde Na
ties vastgestelde Rechten van
de Geestelijk Gehandicapten
is niets gebleken.
Om die reden organiseert het
tweetal volgende week
woensdag (11 november) in
congrescentrum Orpheus te
Apeldoorn de manifestatie
„de Elfde van de Elfde". On
der het motto „Gehandicap
tenjaar, vergeet 't maar" wil
len ze op gekkendag samen
met zwakzinnigen, ouders en
verzorgers op zowel feestelij
ke als serieuze wijze vroegtij
dig een punt achter het Jaar
van Gehandicapten zetten.
Net als ANIB-directeur Van
Deelen hadden ook Van Du
ren en Van der Wielen had
den geen hooggespannen
verwachtingen van het jaar.
De Jaren voor de Vrouw en
voor het Kind hadden reeds
aangetoond: feestjaren leve
ren niets op. De twee zwak
zinnigenwerkers vinden het
een te duur middel om de
problemen van een bepaalde
groep mensen onder de aan
dacht te brengen, omdat het
niet tot veranderingen leidt.
In ieder geval zijn er dit jaar
wel diverse symposiums over
gehandicapten georgani
seerd. Maar die waren vol
gens hen toch wel gehouden.
Nu is het etiket „Internatio
naal Jaar van Gehandicap
ten" er opgeplakt, waardoor
de Nationale Commissie een
subsidie gaf. Bovendien ko
men alleen maar deskundi-
f Rel rondom hun jaar
gen en wordt het grote pu
bliek niet bereikt, klagen ze.
Ze erkennen weliswaar dat de
afgelopen maanden op de te
levisie diverse films over
zwakzinnigen zijn vertoond.
Maar ook daarover zijn ze
niet tevreden. „Men liet al
leen model-zwakzinnigen
zien, die trimmen en knutse
len. Maar lelijke, spastische
en misschien wel afstotelijke
zwakzinnigen worden niet
getoond. Dergelijke films
brengen medelijden teweeg,
maar verhogen niet de ver
draagzaamheid."
Van der Wielen geeft het Ge
handicaptenjaar ten slotte de
doodssteek: „Ik weet van een
jongen die geheel onvoorbe
reid een spreekbeurt hield
over zijn zwakzinnige broer
tje. De klas zat met een brok
in de keel. Hij kreeg een ne
gen. Dat is het enige wat het
Gehandicaptenjaar heeft op
geleverd: een negen voor een
spreekbeurt."
Rotjongens
De voorzitter van de Nationale
Commissie, dr. L. B. J. Stuyt,
staatsraad in buitengewone
dienst en oud-minister van
volksgezondheid en milieu
hygiëne, wordt woedend als
hij met de opmerkingen van
de ANIB en de werkers in de
zwakzinnigenzorg heeft aan
gehoord. Stuyt roept dat hem
een infame rotstreek is gele
verd. Gewaagt van gemene
leugens en achterbaksheid
en betitelt het drietal als rot
jongens, vlegels en relschop
pers.
„De Commissie is niet inge
steld om van Nederland een
strijdbare tent te maken. On
ze taak is het volk bewustma
ken van de problemen van
gehandicapten en om uitbrei
ding van hulpverlening aan
gehandicapten te stimuleren.
Dit jaar is er niet voor de indi
viduele gehandicapte. Er zijn
nota bene vijfhonderd orga
nisaties en die doen er geen
moer aan. Moeten wij doen
wat zij in het vaandel dragen?
We moeten de zaken wel in
de juiste verhoudingen blij
ven zien."
j.Ik pas voor die negatieve kri
tiek. Het is volledige leugen-
praat. De ANIB zit zelf in de
Commissie, dus die is alleen
maar op een rel uit. Die ande
re twee rotjongens hebben
ook hun vertegenwoordigers,
namelijk het Nederlands Or
gaan Zwakzinnigenzorg.
Maar die twee hebben nooit
de NOZ of ons benaderd. Be
grijpelijk, want de organisa
ties hangen van wantrouwen
aan elkaar. Moeten ze ons
niet verwytcn. Het is zo on
eerlek."
Hij gooit een stapel informatie
bulletins op tafel. Daarin uit
gebreide agenda's van alles
wat met gehandicapten heeft
te maken, variërend van in
formatiemarkten tot sympo
siums en van sporttoernooi
en tot opening van tehuizen.
Bovendien lijsten van activi
teiten die de Commissie fi
nancieel heeft gesteund Ook
laat hij een grote stapel knip
sels van artikelen over gehan
dicapten zien, die de afgelo
pen maanden in de kranten
zijn verschenen.
Stuyt: „We hebben op voortref
felijke wijze inhoud gegeven
aan de doelstellingen We
hebben ons de pokken ge
werkt. Men is zich geweldig
bëwust geworden dat nog
veel voor gehandicapten
moet worden gedaan Met
een paar man hier op het se
cretariaat hebben we ons de
pokken gewerkt. Dit jaar is
succesvoller dan voorgaande
VN-jaren. Ook in het buiten
land is men zeer over ons te
spreken."
Volgens Stuyt bereiken de cri
tici alleen maar dat de be
wustwording die door de
Commissie op gang is ge
bracht. weer wordt afgebro
ken. „Wij hebben het voor de
gehandicapten gedaan. Niet
voor ons zelf. Na zulke aan
vallen zullen de mensen op
straat zeggen: zie je wel, die
gehandicapten kunnen al
leen maar negatief konkel
foezen. Laat ze barsten. Dat
veroorzaken ze met hun aan
vallen
De commissievoorzitter be
grijpt niet hoe men kan ver
wachten dat binnen een jaar
structurele veranderingen
zijn aangebracht „Wij heb
ben de overheid wel flink
door elkaar gerammeld. Maar
alles ligt vast in wetten en
normen. Dat is niet een-twee-
drie veranderd. En zeker met
een grote bek doorbreek je
dat systeem niet."
Hij vervolgt „Toch hebben we
veel bereikt. Dank zij pnnses
Juliana en ook dankzij het
feit dat wij ons niet politiek
opstelden en geen stempel
van links of rechts droegen.
Als die lieden die nu kritiek
hebben ook hadden meege
daan. was er nog veel meer
tot stand gekomen. Daarom
hebben de doven- en blin-
denbonden wel veel in gang
gent
Het Internationaal Gehandi
capten Jaar is een begin, ver
telt Stuyt. Met de overheid is
afgesproken dat allerlei acti
viteiten doorgaan. Er zal ook
een informatiecentrum wor
den opgericht, waar gehandi
capten of hun vertegenwoor
digers alles aan de weet kun
nen komen. „Ik zeg: het jaar
is een groot succes Velen
zijn zich er nu van bewust dat
de gehandicapte onze belang
stelling moet hebben. Niet
uit medelijden, maar omdat
hy er recht op heeft. Het is zo
dom om dat besef af te bre
ken, zo verschrikkelijk dom."
ADVERTENTIE
Renterekening (ij)
Geldmarktrekening
Toprenterekening
Opzegtermijn
Voor bedragen onder
f 5.000,- géén opzeg
termijn. Bij opname boven
f 5.000,-en binnen de
termijn van 1 maand, wordt
1/4% van het opgenomen
bedrag aan u berekend.
Bij opname binnen de
opzegtermijn van 1 maand,
wordt 1 van het op
genomen bedrag aan u
berekend.
Bij opname binnen de op
zegtermijn van 3 maanden,
wordt 2% van het op
genomen bedrag aan u
Bi) opname binnen de op
zegtermijn van 6 maanden,
wordt 3% van het opge-
genomen bedrag aan u
berekend
Meer rente dan op de spaarrekening. Vooral
geschikt wanneer u niet al te snel over uw
spaargeld wenst te beschikken Tegoed direkt
beschikbaar, zij het dat een geringe retour
rente wordt berekend.
Rente afhankelijk van de ontwikkeling op de
geldmarkt. Aantrekkelijk als u wel de geldmarkt-
schommelingen wilt volgen, maar met wilt
vastzitten aan de beperkingen van de
partikuliere deposito's:
vaste bedragen en termijnen, hoger minimum
saldo. U kunt direkt over het saldo beschikken,
zij het dat er in dit geval een retourrente wordt
berekend. Toevoeging aan het tegoed altijd
mogelijk.
Prima rekening als u niet op korte termijn over
uw tegoed wenst te beschikken Direkte
opname blijft echter mogelijk, retourrente in dit
geval 3%.
Leiden, Kort Rapenburg 20.071-126244
DEN HAAG (GPD) - Een
motie van de VVD over
het Nederlandse kernwa-
penbeleid maakt in de
Tweede Kamer geen
schijn van kans om aange
nomen te worden. De frac
ties van CDA, PvdA en
D'66 zullen geen enkele
motie over het defensiebe
leid steunen, zolang het
kabinet demissionair is en
er nog geen regerings
verklaring is afgelegd.
De WD'er Ploeg diende gisteren
een motie in, tijdens een kamer
debat over het optreden van de
fensieminister Van Mierlo bij de
nucleaire plangroep van de NA
VO. De VVD wil dat de Kamer
uitspreekt, dat Nederland ook in
de toekomst met de bondgeno
ten in de pas zal lopen bij de uit
voering van het NAVO-besluit
om zowel 572 nieuwe raketten
neer te zetten als met de Russen
over wapenbeheersing te praten.
Vorige week al heeft de vaste ka
mercommissie voor defensie
over Van Mierlo's optreden ge
praat. Het kamerdebat van giste
ren was door de WD aange
vraagd, speciaal om een motie op
tafel te kunnen leggen, wat in
een commissie niet mogelijk is.
Steun
Woordvoerders van de regerings
fracties steunden het optreden
van Van Mierlo gisteren op
nieuw. De minister heeft de NA
VO drie belangrijke boodschap
pen gebracht: Nederland erkent
het NAVO-dubbelbesluit als een
vaststaand feit, zonder ermee in
te stemmen; geen enkele Neder
landse regering zal in december
aanstaande instemmen met
plaatsing van 48 kruisraketten;
en Hollanditis is geen enge ziek
te, maar echte bezorgdheid over
de kernbewapening.
WD'er Ploeg hekelde de nadruk
die Van Mierlo had gelegd op de
motieven van de vredesbewe
ging. „Alsof de anderen geen vre
de willen. Alsof de NAVO een
soort oorlogsvereniging is", zei
hij. Wolff (CPN) vond daarente
gen dat de minister zich in de
NAVO min of meer had veront
schuldigd voor de vredesbewe
ging in plaats van haar recht te
doen. De minister moet maar
eens met de vredesgroepen gaan
praten, zei hy.
"Minder brallend"
Van der Spek (PSP) en Waltmans
(PPR) meenden dat Van Mierlo
zich in feite schuldig heeft ge
maakt aan herbevestiging van
het omstreden NAVO-dubbelbe
sluit. Het feit dat dat woord in
het communiqué van de NAVO-
ministers niet voorkomt, is vol
gens Waltmans „geslaagde cos-
métique: de taal is wat minder
brallend dan by de NAVO ge
bruikelijk".
Man (48) bekent
moord ex-wouw
PURMEREND (ANP) - De politie
van Purmerend heeft een 48-jari-
ge inwoner van die plaats aange
houden die ervan wordt ver
dacht zijn één jaar jongere ex-
vrouw - met wie hy na een
scheiding weer was gaan samen
wonen - te hebben vermoord.
De man heeft een bekentenis afge
legd Op zyn aanwijzingen is het
stoffelijk overschot van de
vrouw gisteren opgegraven in
een bos in de omgeving van het
Brabantse plaatsje Zeeland
Waar en wanneer de vrouw om
het leven is gebracht is nog met
bekend. Een motief voor de
moord ontbreekt ook nog.
DEN HAAG (GPD) - PvdA-
minister Den Uyl (sociale za
ken en werkgelegenheid)
vindt dat het maximum-be
drag van sociale uitkeringen
moet worden beperkt. Het
huidige maximum van 53.000
gulden vindt hij te hoog. Ook
vindt Den Uyl dat - met name
bij de overheid - een maxi
mum resteld moet worden
aan de pensioenen.
De demissionaire PvdA-be-
windsman schrijft dat in een
voorwoord in het vandaag
verschenen boek „Waar de
klappen vallen", van de VA-
RA-journalisten Jan Tromp
en Paul Witteman. Het boek
handelt over de economische
neergang in ons land van de
laatste tien jaar.
Den Uyl noemt het absurd, dat
er mensen zijn die een pen
sioen ontvangen van meer
dan 100.000 gulden per jaar.
Den Uyl vindt een maxi
mum-pensioen van driemaal
het minimum-inkomen (dus
tussen 60.000 en 70.000 gul
den) „welletjes".
Minister Den Uyl schrijft
voorts dat maatregelen geno
men moeten worden tegen de
„sociale fraude". Volgens
hem is dat binnen links „te
lang en ten onrechte een ta
boe geweest" Maar by de
aanpak van byvoorbepld het
zwarte en grijze geld mag vol
gens de PvdA'cr best wat wa
ter by de wyn worden ge
daan „We moeten er op uit
zyn dat hele circuit van hele
en halve ontduikingen en af-
wykingen van de regels terug
te dringen, maar dat kan al
leen als we bereid zyn hier en
daar ook wat te witten, om
het zwarte circuit des te
scherper te kunnen attaque-
