Reed: snelst groeiende
fabriek in regio Leiden
"Voor promoties is
grotere ruimte nodig"
Zomerpostzegels:
bijna kwart ton
PAGINA 4
DINSDAG 3 NOVEMBER 1981
LEIDEN - Reed" is zonder twijfel de snelst groeiende fabriek in de Leidse regio. In tweef
jaar tijd is de werkgelegenheid bij Reed Leiden verdubbeld naar 190 mensen. Het
machinepark is uitgebreid met 25 machines. Het fabrieksgebouw zelf is ook twee keer
zo groot geworden; anderhalve maand geleden is de nieuwe produktiehal in gebruik
genomen.
De produktie is nü verdubbeld
naar vijftig boorkoppen per dag.
Binnen negen maanden wil de
directie de produktie nog eens
verder opvoeren tot zeventig
boorkoppen per dag. Opnieuw
worden hiervoor nieuwe machi
nes geplaatst en worden onge
veer vijftien nieuwe werknemers
aangetrokken. Het beschikbare
terrein aan de Rooseveltstraat is
dan boordevol.
Directeur J. Oelmeijer ("ik zeg lie
ver 'boorbeitelfabriek', anders
denken ze dat ik bij een moor-
koppenfabriek werk") meent dat
het succes van Reed te danken is
aan de "eerste en de tweede olie
crisis". Naarmate de olie duurder
werd en de politieke spanningen
in het Midden-Oosten toenamen,
besloten de olie-afnemers om
des te harder energie te besparen
of op andere energiebronnen (zo
als kernenergie) aan te sturen.
Niet in het minst besloten zij des
te harder in (diepe) grond en zee
te wroeten naar olie en gas. Dat
komt Reed goed van pas. Reed
maakt boorkoppen voor olie- en
gaswinning.
Veel werklozen
"Bij de eerste oliecrisis in '73 aar
zelden wij een beetje om flinke
investeringen te doen mede om
dat de arbeidsmarkt in Neder
land zo gespannen was", vertelt
directeur Oelmeijer. De fabriek
breidde toen slechts in geringe
mate uit. Reed waagde "de grote
sprong" (een verdubbeling) twee
jaar geleden wel. De arbeids
markt in Nederland was inmid
dels allesbehalve 'gespannen':
veel werklozen, weinig banen.
Onlangs nog sloten de fabrieks-
poorten van Adler, enkele hon-
Het maken var, boorkoppen in de nieuwe produktiehal van Reed. Op de derden meters voo'rbii Reed,
voorgrond boorkoppen m wording van de Wolspinnerij Ede. nou
een paar honderd meter verder.
De honderden werknemers van
Adler en de Wolspinnerij staan
op straat; enkelen van hen heb
ben nieuwe werk gevonden in
Leiden; bij Reed.
De voornaamste reden om 'de gro
te sprong' te wagen, ligt in de
groei van de wereldmarkt voor
de produkten van Reed. De olie
prijzen werden na de zogenaam
de tweede oliecrisis in '78/'79 nog
duurder. Zee en aarde lijken te
klein voor de boortorens. Het
hoofdkwartier van Reed in
Houston (Verenigde Staten) kon
de produktie van boorkoppen
nauwelijks bijbenen toen vorig
jaar het aantal boortorens in de
Verenigde Staten verdubbelde
tot een aantal van 4300. Reed Lei
den moest steeds meer de gretige
markten buiten de Verenigde
Staten van boorkoppen voor
zien.
Reed Leiden heeft het afgelopen
jaar een omzet behaald van onge
veer zeventig miljoen gulden. Di
recteur Oelmeijer kijkt tevreden.
Omzet en winst zijn hoger dan
gepland.
Rock Bit
Clarence Reed vestigde zestig jaar
geleden de "Reed Rock Bit Com
pany" (Reed Boorkop Maat
schappij) in Houston. In de jaren
vijftig besloot Reed uit te brei
den in West-Europa. Omdat Ne
derland indertijd actief buiten
landse investeerders aantrok en
Reed klanten had die niet in dol
lars maar wel in guldens konden
betalen, kwam Reed naar Neder
land, naar Leiden aan de Roose
veltstraat. Reed Leiden begon
met 45 mensen en had twintig
jaar later bijna tachtig mensen in
dienst.
Het mammoetconcern "Baker In
ternational" nam in dat jaar
(1975) Reed over. Baker is be
trokken bij alles wat met energie
te maken heeft; van het winnen
J. Oelmeijer: aan de achterkant van het oude gedeelte van de fabriek. Met beide benen op de grond.
van gas, olie en steenkool tot het
opwekken van kernenergie. De
ze overname heeft tezamen met
"de oliecrisis" meer armslag ge
geven aan Reed. Het aandeel in
de wereldmarkt van boorkoppen
steeg sinds de overname van 21
naar ongeveer 26 procent. Het
marktaandeel dat Reed Leiden
bespeelt is sinds '75 toegenomen
van acht naar vijftien procent.
Reed Leiden levert vooral aan olie
maatschappijen in Saoedie-Ara-
bië en de emiraten in het Mid
den-Oosten. Maar ook een groot
deel van het Groningse gas komt
met Reed-boorkoppen uit de
grond. Toen de Nederlandse
Aardolie Maatschappij (Shell/Es-
so) proefboringen naar olie ver
richtte bij Hoogmade, gebruikte
ze boorkoppen van Reed.
Reed Leiden verkoopt echter
slechts vyf van de honderd boor
koppen in Nederland; de rest
gaat naar het buitenland. Een
boorkop kost - afhankelijk van
het type - 7000 tot 17.000 gulden.
Groei
Reed heeft behalve in de Verenig
de Staten en in Nederland ver
koopkantoren en agenten in Chi
li, Frankrijk, Griekenland,
Schotland. Venezuela en Singa
pore. Volgend jaar opent Reed
haar derde boorkoppenfabriek
want de vraag naar boorkoppen
groeit nog steeds. De nieuwe fa
briek wordt gebouwd in Singa
pore. Bovendien is nieuwbouw
gepland van het hoofdkwartier
in Houston om het tempo in de
verbeteringen aan de boorkop
pen te versnellen. Het jongste
staaltje van techniek van Reed is
de "High Speed"-boorkop.
"Voorheen waren er alleen boor-
beitels die óf snel boorden maar
niet lang meegingen óf beitels
die lang meegingen maar lang
zaam boorden. Nü hebben we
met de high speed-beitel een bei
tel die snel is en lang meegaat",
verklaart Oelmeijer. De "High
Speed"-beitel heeft een 'levens
duur' van ongeveer negentig
booruren.
Voor de uitbreiding in Leiden,
Houston en in Singapore en voor
vestiging van verkoopkantoren
heeft Reed 100 miljoen dollar uit
getrokken.
Aardwarmte
De onzekerheid over de toekomsti
ge energie-voorziening houdt
Reed uiteraard in het bijzonder
bezig. Als de bodem van de olie-
en gasvoorraden in zicht komt,
zou Reed wel op kunnen hou
den. Directeur Oelmeijer: "Er is
nü geen gebrek aan olie, maar
dat komt wèl als je bedenkt wat
de Derde wereld in de toekomst
zal verbruiken". Reed mikt voor
de toekomst op het aanboren van
warme lagen in de grond (geo
thermische energie).
Reed Leiden levert al 'gewone'
boorkoppen om warme aardla
gen aan te boren, aan de Filippij
nen en aan Ijsland. Daar zijn vul
kanische gebieden waar aard
warmte gemakkelijk te winnen
is. "Maar ook in Spijkenisse
wordt een oud gat van de Neder
landse Aardolie Maatschappij
gebruikt voor stadsverwarmin
gen", vertelt Oelmeijer.
Hij verwacht dat Reed binnen vijf
tien jaar speciale boorkoppen,
heeft ontwikkeld voor de geo
thermische industrie. "Gezien de
weerstand tegen kernenergie -
terecht of ten onrechte - moet je
toch naar andere energiebron
nen zoeken" zegt hij. Hij vindt
hierbij dat "de toepasbaarheid
van wind- en zonne-energie een
beetje wordt overtrokken". Na
tuurlijk, Oelmeijer staat met bei
de benen op de grond. De boor
koppen van Reed kunnen niets
met wind en reiken niet tot de
zon.
RENE VAN DER VELDEN
Bejaarde
zelf nog
druk in de
weer voor
bejaarden
Senaatskamer Academiegebouw te klein
LEIDEN - Uit handen van burgemeester Goekoop kreeg mevrouw M.F.J.
van der Lelie—Meys gisteren de gouden gedenkspeld van de gemeente
Leiden uitgereikt. Mevrouw Van der Lelie kreeg deze speld als blijk Van
erkentelijkheid voor het vele werk dat ze in Leiden heeft gedaan voor
onder andere bejaarden.
Opmerkelijk is dat mevrouw Van der Lelie, die zelf gisteren 85 jaar werd,
nog steeds actief is in het bejaardenwerk. Los van organisaties als ge
zinszorg of het dienstencentrum bemiddelt ze bij het vinden van hulp
voor bejaarden die daar om vragen. En zelfs op haar verjaardag staat
de telefoon niet stil; nog voor het middaguur moeten er twee huipaan-
vragen worden genoteerd.
Naast het bejaardenwerk, dat ze nu zo'n dertien jaar doet, heeft n
Van der Lelie zich ook op andere vlakken van de hulpverlening verdien
stelijk gemaakt. Twintig jaar lang was ze bestuurslid van Cortona, dat
hulp verleende aan ongehuwde moeders.
Al het vrijwilligerswerk was voor de gemeente Leiden reden om de gouden
speld uit te reiken, een speld die wordt gegeven aan mensen die bijzon
der veel voor de stad hebben gedaan. Naast burgemeester Goekoop
bracht ook wethouder Tesselaar gisteren een bezoek aan mevrouw Van
der Lelie.
LEIDEN - Voor de promoties aan
de Leidse universiteit moet een
grotere ruimte worden gevon
den. L. Bouke van der Meer, lid
van de universiteitsraad, heeft
deze wens kenbaar gemaakt via
vragen aan het College van Be
stuur.
Momenteel worden wetenschap
pers die aan de hand van een
proefschrift de titel van doctor
willen verwerven in de Senaats
kamer., in het Academiegebouw
aan het Rapenburg 'afgehan
deld'. Maar, stelt Van der Meer in
een toelichting op zijn vragen:
"Door de geringe afmetingen
van de Senaatskamer wordt de
toegankelijkheid tot het bijwo
nen van een promotie in ernstige
mate beperkt". Is artikel twee uit
het Academisch Statuut, 'Pro
moties worden in het openbaar
gehouden' dan nog wel waar te
maken, zo vraagt hij zich af.
"Het komt geregeld voor", vertelt
Van der Meer, "dat alle zeventig
plaatsen bezet zijn en mensen
buiten moeten wachten tot de re
ceptie begint. Vanwege die be
perkte ruimte is de regeling nu
zo dat de promovendus - degene
die promoveert - toegangskaar
tjes uitdeelt. Als het vol zit, kom
je er zonder kaartje niet in. Een
typisch Leids probleem. Bij an
dere universiteiten worden veel
grotere, ruimte gebruikt".
"Vreselijk belangrijk is de kwestie
natuurlijk niet, maar toch sluit
de universiteit zich op deze ma
Klaverjassen
Klaverjasvereniging DS-Lei-
den hbudt een aantal woens
dagavonden open huis om
klaverjasliefhebbers gelegen
heid te geven kennis te maken
met deze vereniging. Deze
avonden zijn vastgesteld op
de woensdagen 4,11 en 18 no
vember. DS kaart in het club
huis van speeltuinvereniging
Prinses Beatrix aan de Schu-
bertlaan. Voor nadere infor
matie: I. Lens tel. 071-760110
of mevrouw S. Bousie, tel.
071-763024.
Hengelsport
Hengelsportvereniging De
Ruisvoorn viste haar negende
wedstrijd in de Ringvaart in
Lisse. Uitslag: 1 J. Schouten
3260 gram-12 stuks, 2 D de
Bruijn 2700-11, 3 F. Smit
2330-14, 4 li. van Alphen sr.
1030-5, 5 G Kleijn 900-5, 6 D.
v.d. Bent 620-3, 7 M. Hoogka
mer 610-5, 8 A. v.d. Meer 460-
6, 9 W. Boehlee 320-1, 10 G.
Harland 180-1.
Humanistisch
In restaurant Eigenzorg aan de
Stationsweg wordt vanavond
een bijeenkomst gehouden
van het Humanistisch Ver
bond afdeling Leiden. F.
Broekman, wetenschappelijk
hoofdmedewerker aan de
universiteit van Nijmegen,
bespreekt het boek "Hou het
klem" van E P. Schumacher.
De schrijver beschrijft in dit
boek de mogelijkheid om te
rug te gaan tot de werkelijke
behoeften van de mens. De
bijeenkomst begint om acht
Lezen in Leiden
"Lezen in Leiden, 600 jaar
Openbare Bibliotheek in Lei
den" is de titel van een lezing
die J P M. Roozen vanavond
om kwart over acht in mu
seum de Lakenhal aan de Ou
de Singel houdt. Hij is stu
dent geschiedenis aan de
Leidse universiteit.
Rock
De rockgroep Naollin treedt
woensdagavond op in socië
teit The Jam aan de 2e Bin
nenvestgracht. De Leidse
groep omschrijft haar muziek
als apocalyptische rock en be
schouwt dat als een met fata
lisme doorspekte vorm van
rock in ae trant van The
Doors. Het optreden begint
om half tien. Naollin bestaat
uit Lodewijk Brussé drums
en zang). Hans Plug (basgi
taar) en Hans Wildschut (so
logitaar).
Bazar
De Evangelisch-Lutherse kerk
aan de Hooglandsekerk-
gracht 28 houdt woensdag de
jaarlijkse bazar. Er worden
allerlei goederen verkocht en
verder zijn er attracties als
kantklossen, een stand met
curiositeiten en voor kinde
ren 's middags een diafilm.
Verder is er een koffie- en
theeschenkerij's Avonds
draait het rad van avontuur.
De openingstijden zijn 10-12,
14-17 en 19-22 uur.
Kinderbingo
Buurtcentrum Op Eigen Wie
ken aan het Valkenpad in de
Merenwijk houdt woensdag
middag de eerste kinderbin-
Himalaya
Mevrouw R. Arendsen de Wolff
houdt donderdagavond een
lezing met dia's over de trek
en klim tocht die zij met vijf
andere Nederlanders in 1979
door de Hiamalaya heeft ge
maakt. De lezing wordt ge
houden in de Kapelzaal van
het K&O-gebouw aan de Ou
de Vest en begint om kwart
over acht.
Strandloop
Zwem- en polovereniging De
Zijl-LGB houdt zondag haar
22stc internationale strand-
loop aan de Langevelderslag
in Noordwijkerhout. De start
is om elf uur en er wordt gelo
pen over de afstanden vier,
acht en twaalf kilometer. In
schrijven aan de start is mo
gelijk van half elf af.
Kinderfilm
De kinderfilm Brontosaurus
wordt woensdagmiddag in
de Kapelzaal van het K&O-
gebouw aan de Oude Vest
vertoond. Kinderen ontdek
ken in een bos een hert dat ge
wond is doordat het in een
stapel gebrokken flessen heeft
getrapt. De kinderen beslui
ten iets te doen aan het afval
en ander vuil dat overal in
het bos wordt gestort. De f ilm
begint om half drie.
Vredesmars
De initiatiefgroep "Leiden gaat
naar Amsterdam" vergadert
woensdagavond 4 november
om acht uur, Rijnstraat 8. Zij
organiseert de Leidse deelna
me aan de vredesdemonstra
tie op 21 november in Amster
dam. Belangstellenden zijn
welkom. Ook kunnen bus-
kaarten en informatiemate
riaal op dit adres worden af
gehaald.
nier een beetje op in een ivoren
toren. De samenleving wordt,
min of meer buitengesloten, ter
wijl de universiteit toch moet
kunnen tonen wat er binnen de
academische muren gebeurt".
Aan universiteitszijde is men uit
nostalgische overwegingen nog
al gebakken aan de Senaatska
mer. Van der Meer:"Ik kan me
dat best voorstellen. Het is een
mooi zaaltje. Je kunt echter wel
waarde hechten aan traditie en
decor, maar je moetje ook open
stellen voor je omgeving. En er
zijn ook alternatieven: het Groot
Auditorium in het Academiege
bouw bijvoorbeeld. Daar wordt
nu ook al gebruik van gemaakt
als er erg veel belangstelling
wordt verwacht. Naar mijn me
ning echter nog te weinig. Moge
lijk is er in het Witte Singel-pro
ject een grote ruimte, waar pro
moties kunnen worden gehou
den en mocht het de Senaatska
mer blijven, dan is er wellicht
met audio-visuele middelen wat
te regelen".
L. Bouke van der Meer heeft nog
meer noten op ziin zang: hij wil
ook de mogelijkheid van een
vraag uit de zaal versoepeld heb
ben. Mensen die zelf gepromo
veerd zijn kunnen dat nu alleen
na tussenkomst van de promotor
(die de promovendus bij het ma
ken van zijn proefschrift heeft
begeleid). Niet-gepromoveerden
mogen slechts bij hoge uitzonn-
dering een vraag stellen. Dat
Vindt Van der Meer een onzinni
ge zaak. "Waarom zou iemand
die wel gepromoveerd is een zin
niger vraag stellen dan iemand
die niet gepromoveerd is? Dat is
toch onzin. Bovendien: bij een
onderwerp, dat de maatschappij
nogal raakt, zou het heel zinvol
zijn als er eens een eenvoudige,
doeltreffende vraag werd ge
steld. Daar ontbreekt het nu nog
wel eens aan". Van der Meer
doelt daarmee op de docenten,
die de promovendus een aantal
vragen stellen. Docenten, die
slechts op een beperkt terrein
deskundig zijn. "Maar al te vaak
gaat het daarom over detailpun
ten", denkt Van der Meer, die
daarom net als in Amsterdam de
aanwezigen meer de kans wil ge
ven hun mondje te roeren.
LEIDEN - Bijna 24.000 gulden, af
komstig van de verkoop van zo
merpostzegels, kan dit jaar wor
den verdeeld over verschillende
Leidse instellingen. Het Rode
Kruis krijgt daarvan zesduizend
gulden, voor de inrichting van
het nieuwe gebouw dat aan de
Apollolaan wordt gebouwd.
Het comité dat zich bezig houdt
Voorlichting
bedrijven pas
volgende week
LEIDEN - De Kamer van Koop
handel houdt niet aanstaande
donderdag, zoals in gisteren in
onze krant stond vermeld een
voorlichtingsbijeenkomst voor
het bedrijfsleven, maar donder
dag 12 november.
De bijeenkomst wordt gehouden
in het gebouw van de Kamer van
Koophandel, Stationsweg 41 in
Leiden en begint om kwart over
twee.
met de voltooiing van het Petru
sorgel krijgt vijduizend gulden
toebedeeld. Vierduizend gulden
wordt verder besteed aan de in
richting van clubhuis "In de
Vroolijcke Arke", aan de Stich
ting Welzijn voor een huisves
tingsproject voor Marokkanen
en aan de Stichting Meerburg,
ook voor de inrichting van een
clubhuis. Achthonderd gulden
tenslotte voor de Stichting Club
huizen De Jeugdhaven, die een
stencilmachine wil aanschaffen.
Van de opbrengst van de zomer
postzegels wordt elk jaar de helft
gereserveerd voor projecten van
regionaal of lokaal belang. Het
geld wordt over de Nerderlandse
provincies verdeeld en de com
missaris van de koningin in elke
provincie adviseert vervolgens
welke instellingen voor een gift
in aanmerking komen. Vijftig
procent van het beschikbare
geld is daarbij bestemd voor cul
turele doeleinden, de andere vijf
tig procent voor culturele belan
gen en projecten op het gebied
van volksgezondheid.
Een groot deel van de opbrengst
van de zegels wordt ook uitge
keerd aan landelijk werkende or
ganisaties. Tien procent tenslotte
gaat naar projecten in de Neder
landse Antillen.