PvdA blijft bij
regeerakkoord
Ontwückeling en ontwapening niet koppelen"
Jodium in zout moet
"krop" terugdringen
Congres steunt leiders
Optreden Van Mierlo
wordt geaccepteerd
Luchtvaartgeschil
Israël opgelost
MAANDAG 26 OKTOBER 1981
BINNENLAND
PAGINA 7
Minister Van Dijk oneens met voorganger Pronk:
Croes: snel
werken aan
onafhankelijk
heid Aruba
SCHIPHOL (ANP) - De voorzitter
van de raadscommissie onafhan
kelijkheid Aruba en leider van
de Arubaanse MEP-partij Betico
Croes is van mening dat er in
overleg met Nederland zo snel en
efficient mogelijk gewerkt moet
worden aan de onafhankelijk
heid van Aruba. Croes heeft dit
zaterdag gezegd bij aankomst op
de luchthaven Schiphol.
In Nederland zal hij met een dele
gatie deelnemen aan het topover-
leg van de Koninkrijksregering,
dat vandaag .en morgen in Den
Haag wordt gehouden. Belang
rijkste punt daarbij is het streven
van Aruba naar onafhankelijk
heid.
In tegenstelling tot wat de premier
van de Nederlandse Antillen,
Don Martina, vrijdag zei, ver
wacht Croes concrete afspraken
om tot de onafhankelijkheid van
Aruba hoog gespannen en die
nen er nu commissies gevormd
te worden om de onafhankelijk
heid voor te bereiden.
"Een studie over de gevolgen van
de Arubaanse onafhankelijkheid
is niet meer nodig. Wij hebben al
tijd constructief deelgenomen
aan dergelijke studies en zijn het
praten moe. Wij zijn naar Neder
land gekomen om de knoop door
te hakken", aldus de MEP-leider,
die verder zei te streven naar een
gemenebestrelatie met Neder
land.
Dat er vandaag en morgen nog heel
wat te praten valt bleek uit de
reactie van het delegatielid uit
Curacao Frank Rozendal. Deze
vindt dat er tijdens het topover-
leg geen beslissingen mogen val
len omdat de Arubaanse onaf
hankelijkheid te veel consequen
ties heeft voor de andere eilan
den, met name Curacao.
Kuikens komen
bij duizenden
om door brand
DOEZUM (ANP) - In het Gronin-
ger dorp Doezum, gemeente
Grootegast, zijn gisterochtend
door brand in een kuikenmeste-
rij dertienduizend kuikens om
het leven gekomen.
De een week oude dieren zaten in
een loods, waar als gevolg van de
te laag hangende verlichting stro
in brand raakte.
Bij een brand in een kippenschuur
in Tuitjenhorn (gemeente Lange-
dijk) kwamen zaterdagmiddag
eveneens rond 13.000 kuikens
door rookverstikking om het le
ven. De vermoedelijke oorzaak
van de brand ligt in het niet goed
functioneren van een gasbrander
die werd gebruikt om de 45 bij 12
meter grote schuur te verwar
men. De schade beloopt circa
15.000 gulden.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd.-Limburg
Aberdeen
Barcelona
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
licht bew. 11
onbew.
half bew.
regen
Mallorca
München
Nice
Oslo
Stockholm
Casa Blanca
Las Palmas
Beiroet
Tunis
half bew.
onbew.
regen
onbew.
geheel bew.
half bew.
half bew
licht bew.
half bew
UTRECHT (ANP) - Minis
ter Van Dijk (ontwikke
lingssamenwerking) voelt
er niets voor een speciaal
verband aan te brengen
tussen het ontwikkelings
beleid en het beleid ten
aanzien van vrede, veilig
heid en ontwapening.
Dat bleek zaterdag op een sympo
sium in Utrecht dat de Nationale
Commissie Voorlichting en Be
wustwording Ontwikkelingssa
menwerking (NCO) ter gelegen
heid van haar tienjarig bestaan
had georganiseerd.
Van Dijk reageerde hiermee op de
stelling van een van zun voor
gangers, drs Jan Pronk, nu
plaatsvervangend secretaris-ge
neraal van de Unctad, dat er een
sterke relatie is tussen de proble
men rond de kernbewapening en
die van de verhouding tussen de
arme en rijke landen in de we
reld, de noord-zuid-verhouding.
Pronk raadde de basisbeweging,
die zich met ontwikkelingspro
blemen bezighoudt, aan de han
den ineen te slaan met de steeds
sterker wordende anti-kernbe
weging.
Ontwikkelingssamenwerking
heeft met vrjwel alle terreinen
van kabinetsbeleid te maken, zei
Van Dijk. Vrede en veiligheid is
er daarvan maar één. Bovendien
bestaan er over het vraagstuk
van vrede en veiligheid binnen
de Nederlandse bevolking grote
meningsverschillen. Daarom zou
hij dc NCO. die haar geld van de
minister krijgt, schade toebren
gen als hij via de commissie sub
sidies zou toekennen aan dc anti-
kernbevveging. zo merkte de be
windsman op
Pessimistisch
Oud-minister Pronk toonde zich
erg pessimistisch over de per
spectieven voor een rechtvaardi
ger noord-zuid-verhouding. De
trend gaat voortdurend naar be
neden en daarom zei hij te weige
ren mee te doen aan de mode om
het doemdenken te veroordelen,
zoals Van Dijk dat op de bijeen
komst deed.
Hij pleitte ervoor dat Europa
zich om politieke redenen losser
van de Verenigde Staten gaat op
stellen. Zoals de vredesbeweging
de VS nu laat weten dat het zo
niet meer kan, zo zou dat ook op
het terrein van de noord-zuid-
verhouding moeten, meent
Pronk.
Van Dijk waarschuwde ervoor dat
het geen goede zaak zou zijn als
dc VS zouden worden geïso
leerd Zijn voorganger drs. Jan
de Koning, evenals de andere
oud-ministers voor ontwikke
lingssamenwerking Udmk en
Boertien op het symposium aan
wezig. merkte op dat bij geen
van de bondgenoten thans de be
reidheid aanwezig is de band
met dc VS losser te maken. Daar
naast is er op wereldniveau wei
nig zonder de Amerikanen te
doen. omdat zij op alle economi
sche knooppunten een beslissen
de rol spelen, ze hij.
Niet meer geld
Minister Van Dijk zei tot de NCO
dat de commissie de komende ja
ren niet moet rekenen op meer
geld dan de huidige tien miljoen
gulden. Nieuwe activiteiten zul
len mogelijk moeten worden
door een grotere efficiëntie cn
door prioriteiten te stellen. De
NCO zal zich in de ogen van de
bewindsman vooral moeten rich
ten op groepen in onze samenle
ving die nog niet bereikt zyn.
Een groot aantal organisaties,
waaronder enige landencomités,
toonde zich minder gelukkig met
de opzet van een symposium In
een open brief zeiden zij dat het
op de voorgrond plaatsen van
vijf (ex-)ministers opnieuw het
beeld bevestigt dat ontwikke
lingssamenwerking iets is wat al
leen "hoge heren" aangaat en
ook door hen kan worden opge
lost. Het geld en de energie die
aan het symposium zijn besteed
had de NCO beter kunnen ge
bruiken om druk op de regering
uit te oefenen het subsidiebe
drag te verhogen, aldus de open
brief.
UTRECHT (ANP) - De Krop, een
vergroting van de schildklier als
gevolg van jodiumgebrek, waar
door onder meer benauwdheid,
hoofdpijn en moeilijk praten en
slikken kunnen optreden, steekt
in Nederland weer de kop op.
Daarom zal er weer jodium wor
den toegevoegd aan keukenzout,
terwijl het jodiumgehalte in
brood iets zal worden verhoogd.
De staatssecretaris van volksge
zondheid en milieuhygiëne komt
binnenkort met voorstellen om
via de Warenwet de jodiumvoor-
ziening te verbeteren, zo heeft
het ministerie meegedeeld.
Een commissie van de Gezond
heidsraad heeft onlangs vastge
steld dat er te weinig jodium zit
in het gebied waar in het verle
den veel krop voorkomt. Een van
de oorzaken is het dalende
heerlen )anp) Gedreven door
jaloezie heeft een 31-jarige man
uit Heerlen in de nacht van za
terdag op zondag zijn dertien
jaar jongere vriendin in haar
woning in Heerlen ernstig ver
wond door messteken. Hij heeft
dit bekend tegenover de politie.
Het meisje is in een ziekenhuis op
genomen. De verwondingen zij»
niet levensgevaarlijk.
broodverbruik: in broodzout zit
het voor. het lichaam onmisbare
jodium verwerkt.
De toevoeging van jodium aan
keukenzout werd in 1974 ge
staakt. Het steeds verder dalende
broodgebruik in de laatste jaren
heeft de portie jodium, die men
dagelijks binnenkrijgt, verder
verminderd, waardoor de krop
weer nieuwe kansen heeft kun
nen krijgen, zo is de Gezond
heidsraad gebleken.
Krop werd vlak voor de Tweede
Wereldoorlog bijna geheel uit
Nederland verdreven door het
toevoegen van jodium aan keu
kenzout (Jozo) en het toevoegen
van jodium aan drinkwater in
een aantal duidelijke kropgebie-
den.
Jodium is een onmisbare stof bij
de produktie van schildklierhor
monen, die nodig zijn voor een
goede stofwisseling.
Als iemand langdurig jodium te
kort komt, kan een vergroting
van de schildklier optreden, die
struma of krop wordt genoemd.
Een schildkliervergroting kan
leiden tot druk op en vernau
wing van de luchtpijp en allerlei
schildklierziekten, tot
schildklierkanker toe.
OUDERKERK (ANP) - In de
box van een Amstelveense flat
heeft de politie een grote hoe
veelheid wapentuig gevonden.
De ruimte was als een soort wa
penfabriek ingericht, waar
gasalarmpistolen werden om
gebouwd tot heuse wapens. Be
halve de wapens werd ook een
hoeveelheid munitie aangetrof
fen en in beslag genomen. De
"fabrikant", een man uit Dui-
vendrecht, werd aangehouden.
Het bleek dat hij zijn materiaal
in het buitenland kocht, hier
ombouwde en vervolgens ver
spreidde in Amsterdam. Foto:
een rijkspolitieman toont de in
beslag genomen wapens.
ADVERTENTIE
DEN HAAG (GPD) - Lijmen van de breuk binnen het kabinet is alleen mogelijk binnen
de bepalingen van het regeerakkoord. Dat betekent, behalve terugdringing van het
financieringstekort, de garantie dat mensen met een minumum-inkomen niet meer dan
één procent in koopkracht achteruit gaan en de uitvoering van een werkgelegenheids
plan. Met deze uitspraak schaarde het PvdA-congres zich zaterdag bijna unaniem ach
ter de politieke leiders.
Baggeraars tegen
verlofregeling
SLIEDRECHT (ANP) - Dc onge-
veer 1500 Nederlandse bagge
raars die in het buitenland
werken, hebben het principe-ak
koord over een nieuwe verlofre
geling vrijwel unaniem verwor
pen.
Op een ledenvergadering die de
Federatie Bouw- en Houtbonden
FNV zaterdag in Sliedrecht be
legde. hielden de baggeraars vast
aan hun eis dat iedereen die bui
ten Europa werkt een verlofrege
ling moet krijgen van zestig da
gen werken en 24 dagen verlof.
In het principe-akkoord was een
regeling van 70-28 overeengeko
men, hetgeen voor sommigen
een verslechtering en voor ande
ren een verbetering inhield.
Voorstellen om hardere voorwaar
den te verbinden aan de bereid
heid om met CDA en D'66 verder
te gaan, stuitten op verzet van
een overgrote meerderheid. Zo
werden moties verworpen die
pleitten voor absolute voorrang
voor Den Uyls werkgelegen
heidsplan boven de terugdrin
ging van het financieringstekort.
Ook wilde het congres niet uit
spreken dat aan de ziektegelduit-
kering niet mag worden getornd.
Een voorstel om samenwerking
met de WD niet langer uit te
sluiten, werd verworpen als een
op dit moment ongewenst poli
tiek signaal.
Ovatie
Met een staande ovatie maakte het
PvdA-congres duidelijk dat de
partij er niet over piekert politiek
leider Joop den Uyl (minister
van sociale zaken en werkgele
genheid) te laten vallen. „Ook
Den Uyl heeft niet het eeuwige
politieke leven. Maar wanneer
dat eindigt, maakt u uit. En daar
kan rechts Nederland beter met
z'n vingers van afblijven", zei
Den Uyl naar aanleiding van sug
gesties dat alleen zijn terugtre
den de breuk in de coalitie zou
kunnen herstellen.
Den Uyl, fractieleider Wim Meijer
en partijvoorzitter Max van den
Berg legden op het congres ster
ke nadruk op het „twee-sporen-
beleid" in het regeerakkoord.
Het ene spoor behelst bezuini
gingen, beperking van het finan
cieringstekort en bevriezing van
de lastendruk, het andere spoor
is dat van een nieuw en actief
werkgelegenheidsbeleid. Oor
zaak van de kabinetscrisis is, dat
CDA en D'66 te veel op spoor 1
zitten, terwijl dat nergens toe
leidt zonder ook op spoor 2 de
trein te laten starten, zo werd in
alerlei toonaarden gezegd.
Als tegenvallers in de economische
situatie uitvoering van het re
geerakkoord in de weg staan,
moet op beide sporen vaart wor
den verminderd en niet alleen op
dat van de werkgelegenheid, al
dus de PvdA. Meijer: „De PvdA
is niet toegetreden tot de rege
ring om alleen maar aan te schui
ven aan de Bestek-tafel. On
der geen beding doen wij afstand
van een concreet plan voor de
werkgelegenheid in 1982 en late
re jaren. Zonder dat gaat het niet.
Daar ligt precies onze onder
grens".
„Het financieringstekort moet te
rug, zeker, maar dat kan nooit
een argument zijn om de werk
loosheid op z'n beloop te laten.
Een samenleving die zich neer
legt bij een half miljoen werklo
zen graaf! politiek en moreel zijn
eigen graf', zei Den Uyl. ..De to
tale werkloosheid is nu 9.7 pro
cent. Onder jeugdigen is dit 20,5
procent. Eén op elke vyf jonge
ren vraagt om werk. Socialisten
kunnen en willen alleen regeren
als ze op die vraag een antwoord
weten te geven".
Verschillen
Een kabinet van CDA, PvdA en
D'66 blijft nog steeds de enig
juiste vertaling van de verkie
zingsuitslag. zei Den Uyl. Hij sig
naleerde naast verschillen be
langrijke raakpunten met het
CDA. „D'66 lijkt zich met de ster
ke nadruk die het legt op indus
triebeleid op lange termyn, soms
te zeer neer te leggen bij een on
aanvaardbaar hoog niveau van
werkloosheid in de eerstkomen
de jaren", zei hij. „Maar de ge
zindheid waarmee D'66 de pro
blemen benadert wens ik niet in
twijfel te trekken".
Kritiek op NAVO-communiqué
DEN HAAG (GPD) - Het PvdA-
congres heef! zaterdag minister
van defensie Van Mierlo (D'66)
ontzien. Het kwam niet tot een
afkeuring van diens optreden op
de bijeenkomst van de nucleaire
plangroep van de NAVO Wel
sprak het congres uit dat dc
PvdA krachtig afstand neemt
van die gedeelten uit het NAVO-
commumqué waarin de nood
zaak van modernisering van
kernwapens wordt onderstreept.
De motie die het congres i
was gekuist ten opzichte
oorspronkelijke tekst, v
optreden van Van Mierlo werd
betreurd. Defensiedeskundigen
uit de PvdA zeiden in de wandel
gangen dat Van Mierlo juist goed
werk heef! verricht, door de toon
van het NAVO-communiqué
aanzienlijk te matigen ten op
zichte van het ontwerp. Meer had
SCHIPHOL (ANP) - Delegaties
van de Nederlandse en Israëli
sche Rijksluchtvaartdiensten
zijn erin geslaagd, na twee dagen
intensief te hebben onderhan
deld, een oplossing te vinden
voor de luchtvaart-politieke ge
schillen die er tussen de beide
landen bestonden. Zaterdagmor
gen vroeg kon een nieuwe over
eenkomst tussen de beide lan
den worden ondertekend.
Dit hebben woordvoerders van de
Rijksluchtvaartdienst cn dc
KLM zaterdag meegedeeld
Dc KLM blijf! het recht behouden
lijnvluchtcn uit te voeren op Tel
Aviv en de Israëlische lucht
vaartmaatschappij El Al mag het
programma dat dq maatschappij
met ingang van de nieuwe win-
terdienst. die op 1 november in
gaat, voor ogen had op Amster
dam, uitvoeren.
De nieuwe overeenkomst heef! een
looptijd tot 1 april 1984 De KLM
behoudt de rechten om. de ko
mende winter vier retourvluch
ten Amsterdam-Tel Aviv uit te
voeren. Voor de zomerdienst
1982 kan dit aantal worden opge
voerd tot vijf. El Al zal de komen
de winter ook vier retourvluch
ten Tel Aviv-Amsterdam per
week gaan vliegen, alsmede drie
vrachtvluchten tussen de beide
steden.
Dc capaciteit die beide maatschap
pijen op de route mogen inzetten
is niet uitgedrukt in vliegtuigty
pen maar in aantallen stoelen.
Geen van de woordvoerders wil
de nadere gegevens over de nieu
we regeling kwtyl "De delegaties
hebben een voor beide partijen
bevredigende formule gevonden
voor de stoelcapaciteit", zei de
KLM-woordvoerder.
Volgens hem voorziet deze formu
le in capaciteit voor zowel de lo
kale markten (Nederland en Is
rael) als voor de markten in der
de landen. De KLM vervoerde
zoals bekend in de ogen van dc
Israëlische autoriteiten veel te
veel passagiers vanuit de Ver
enigde Staten via Amsterdam
naar Israël
Op korte termijn zullen KLM en El
Al in Israél gaan praten over een
nieuwe pool overeenkomst,
de nieuwe commerciële
verking op de route Am
sterdam-Tel Aviv zal worden
vastgelegd Volgens een woord
voerster van El Al zal daarbij ook
aandacht worden besteed aan
het activeren van het toerisme
vanuit Nederland naar Israël.
De onderhandelingen zijn in Den
Haag op het ministerie van ver
keer en waterstaat gevoerd.
hij niet kunnen oereiKen, j^.
omdat er in het kabinet geen
eensgezindheid over de atoom
wapens bestaat.
In een motie sprak het PvdA-con
gres uit, „dat het kabinet op ba
sis van het regeerakkoord geen
verantwoordelijkheid kan ne
men voor de onderdelen van het
NAVO-communiqué die de
noodzaak van modernisering en
plaatsing behelzen Een kabinet
waarin de PvdA vertegenwoor
digd is, kan onder geen enkele
voorwaarde tot herbevestiging
van het modernisenngsbesluit
overgaan" Van een herbevesti
ging in letterlijke zin was in het
NAVO-document overigens
geen sprake.
Het congres heef! dc Tweede-Ka
merfractie en de PvdA-ministers
opgedragen om toetreding van
Spanje tot de NAVO te belem
meren Uitbreiding van het
bondgenootschap is voor de so
cialisten uit den boze. De PvdA
wil allereerst proberen uitstel te
bereiken van een verzoek om
toetreding van Spanje. Als dat
niet lukt, zal Nederland in de
NAVO een veto moeten uitspre
ken tegen het lidmaatschap,
vindt de PvdA.
In bedekte termen hekelde het
congres uitspraken van PvdA-
minister André van der Louw
over het inschakelen van werklo
ze jongeren in de sociale dienst
verlening Geen sociale dienst
plicht. maar echte banen voor de
jongeren, zo luidde een congre-
suitspraak.
Verder sprak het congres zich uit
vóór geüniformeerd demonstre
ren tegen kernwapens door sol
daten, vóór verlegging van het
spoorwegtracé langs de Oost-
vaardersplassen. cn tegen de
voorgestelde versoepeling van
de pornograficwetgeving zonder
diepgaande studie vooraf naar
het discriminerend karakter van
porno.
ROTTERDAM Dc cao-onder-
handclingcn bg het chemiecon
cern Akzo in de Botlek zijn vast
gelopen. Volgens districtsbe
stuurder P van Emmencs van de
Industriebond FNV wil het be
drijf voor de invoering van een
vijfploegendienst slechts 80.6
uur werktijdverkorting per jaar
aanbieden Op een leden verga
dering die een maand geleden
werd gehouden, werd een motie
aangenomen waarin de onder
handelaars opdracht kregen niet
lager te gaan dan 120 uur
