CASINO ZAND VOORT VIERT LUSTRUM Een best (kleine) gok wagen leuk tijdverdrijf Rollen van de balletjes volstrekt onberekenbaar Ondanks terugloop bezoekers nog flinke winst marge Casino's in cijfers ZATERDAG 24 OKTOBER 1981 Een broos, oud Chinees mannetje staat gelukzalig naast me te glim lachen aan de bar. Bruine en gele stompjes van wat eens een gebit moet hebben voorgesteld wor den zichtbaar in zijn half geopen de mond. Ik heb hem enkele mi nuten tevoren flink zien winnen aan de roulettetafel. Hij 'trac- teert' zijn vrouw en zichzelf op een colaatje. Chinezen, er zijn er opmerkelijk veel in het Scheveningse casino. Ze zijn daar. maar ook in de an dere casino's, een bekende ver schijning. En geziene gasten. Geen druktemakers maar soms wel opzien barend door de onbe wogen manier waarop ze op een avond tienduizenden guldens kunnen winnen of verliezen. Door Bert Paauw Talrijk zijn de verhalen die over Chinezen de ronde doen. het geld dat ze komen vergokken en de spelsystemen die ze hanteren. Zo zou een tweetal keurig ogen de Chinese heren eenmaal per week naar het Scheveningse ca sino komen om daar. volgens een vast patroon, te spelen met een geldbedrag dat met zes cijfers wordt geschreven. Zoveel heb ik niet te besteden. Bij m'n eerste kennismaking met het casinowezen (na vijf jaar werd het toch wel eens tijd) heb ik mij voorgenomen m'n goklust te beteugelen tot het indrukwek kende bedrag van vijftig gulden. De gang naar het casino heeft ove rigens nog heel wat voeten in aarde. Nette kleding is verplicht, heeft m'n begeleider (een inge wijde in het casinowereldje) na drukkelijk gezegd, mijn weerzin tegen pakken en stropdassen kennende. De vlotte broek en di to overhemd vinden dan ook geen genade in zijn ogen zodat ik een vier jaar geleden voor het laatst gedragen pak weer uit de mottenballen moet halen. De 'outfit' wordt gecompleteerd met een armetierige stropdas, op dat moment het enige voorhanden exemplaar. Vooruit dan maar. ik wilde naar het casino, dan moet ik er ook maar wat voor overhebben. In het 'gokpaleis' vallen overigens alle gevoelens van ongemak van me af. Pak, niet zelden in driede lige versie, en stropdas zijn troef. Afwijkende kleding zou opzien baren. Dat zou waarschijnlijk hetzelfde effect geven als het in zwembroek vertoeven op een naaktstrand. Sfeer In de ontvangsthal. waar receptio nistes de persoonsgegevens (overgenomen van rijbewijs of paspoort) in de computer stop pen, lees ik als rechtvaardiging voor de kledingeisen 'het creeren en behoud van die aparte casino- sfeer'. Kledingvoorschriften voor dames zijn er niet. Dat is te merken. Er is een flinke ver scheidenheid in 'uitmonsterin gen'. Ik zie er zelfs eentje in een Bermuda voorbijschuiven. En hoewel de meeste dames er goed verzorgd uitzien lijkt een aantal zo achter de potten en pannen weggerukt. Het valt me trouwens toch op hoe alledaags het publiek oogt. De mondaine en elitaire sfeer, zoals die onder meer in James Bond films wordt gesuggereerd, is hier ver te zoeken. Het lijken me me rendeels gewone mensen, bij wij ze van spreken de melkboer, die hier een gokje komen wagen. Ook de rust in de speelzaal is op merkelijk. Geen nerveus gedoe of men zou het snelle en handige geschuif en gegooi van de jetons (een soort fiche waarmee wordt gespeeld) over de speeltafels als zodanig moeten betitelen. De Ondanks de feestelijkhe den rond het eerste lus trum van het Zand- voortse casino maakt men zich bij de Natio nale Stichting Casino spelen wel enige zor gen over het teruglo pende aantal bezoekers bij de drie 'gokpalei zen' die Nederland mo menteel rijk is. Die teruggang wordt vooral in Zandvoort ge voeld waar vorig jaar, in vergelijking tot '79, maar liefst 71.000 be zoekers minder kwa men. De concurrentie van het casino in Sche- veningen is daar overi gens niet vreemd aan. Maar ook het casino in Valkenburg verliest terrein en wel aan de casino's net over de Belgische grens. Telt men de bezoekers aantallen van Zand voort, Scheveningen en Valkenburg over het eerste half jaar van '81 bü elkaar dan blijkt, vergeleken met de overeenkomstige pe riode in '80, een terug gang van 40.000 bezoe kers. Nog een sprekend cijfer: het gemiddelde aantal bezoekers per dag in Zandvoort bedroeg de eerste jaren 1200; dat is nu 800. Algemeen-directeur J C. Kroes van de Nationale Stichting Casinospelen liet onlangs weten dat zijns inziens het terug lopende aantal goklus tigen is te wijten aan de verslechterde econo mie waardoor mensen minder geneigd zijn geld uit te geven voor vermaak en vertier. De verhoging van de en treeprijs, begin dit jaar, van 5 naar 7,50 gulden heeft er volgens hem ook geen goed aan ge daan. Toch blijft men bij de ca sino's redelijk optimis tisch/Dat mag ook wel. Met de komst van het Amerikaanse roulette, baccara en mogelijk ook geldautomaten heeft men weer nieuwe troeven in handen om het publiek, dat in ver gelijking tot buiten landse casino's nog al tijd ruimschoots toe stroomt, te lokken. Ook financieel lijkt het luiden van de noodklok niet onmiddellijk no dig. De jaaromzet van de casino's bedraagt momenteel circa 75 miljoen gulden. Daar van gaat ongeveer een derde naar de kansspel belasting. een derde wordt gebruikt om de casino's draaiende te houden en een derde, dat is dus 25 miljoen, is pure winst. Met een dergelijke winst marge kan men wel een stootje velen. Casino Zandvoort werd als eerste casino officieel ge opend door de voormalig staatssecretaris Th.M.Haze- kamp op 1 oktober 1976. Casino Valkenburg volgde daarna op 6 mei 1977. Casino Scheveningen, dat is ondergebracht in het geheel gerestaureerde Kurhaus, werd officieel geopend op 5 oktober 1979. In vijf jaar werden de drie ca sino's bezocht door ruim 4 miljoen bezoekers (4.014.921), onder wie 605.370 buitenlan ders. Het totale spelresultaat (t/m 30 juni '81) in die jaren be draagt 271.936.609,- waar van 201.182.624.- voor rou lette en 70.753.985,- voor Black Jack. Aan kansspelbelasting werd inmiddels 151.446.812,- aan de Rijks schatkist afgedra gen. Het personeelsbestand be droeg op 1 oktober van dit jaar 756, onder wie 183 bui tenlanders van 18 verschil lende nationaliteiten. In de afgelopen vijfjaar wer den in het opleidingscentrum van de Nationale Stichting Casinospelen 330 roulette- croupiers en 110 Black Jack- croupiers opgeleid. In de Nederlandse casino's kunnen op dit moment Franse roulette en Black Jack worden gespeeld. Bij roulette wordt gebruik ge maakt van een cilinder en een groen gekleurd tableau. De cilin der is genummers van 0 tot 36. Deze nummers zijn niet in een opeenvolgende rij gezet en zijn afwisselend rood en zwart. Bo vendien zijn er obstakels in de ci linder aangebracht die het rollen van het balletje volledig onbere kenbaar maken. Op het tableau staan de nummers van 0 tot 36 in volgorde afge drukt Voorts zijn er vakken voor passé (de nummers 19-36), n que (1-18), pair (alle even n mers), impair (alle oneven n mers), noir (alle zwarte n mers) en rouge (alle rode n mers). Onder aan het veld be den zich nog de doznnen. Het spel begint met de aankondi ging van de croupier:'Faites vos jeux' oftewel 'inzetten'. De spe lers kunnen inzetten tot het ogenblik waarop het balletje rolt en het 'Rien ne va plus' heeft ge klonken Nadat het balletje in een nummer is gevallen kondigt de croupier met luide stem het nummer, de kleur en de winnen de enkelvoudige kansen aan en wijst met zijn hark op de tafel het betreffende nummer aan. Hierna verzamelt één van de croupiers met zyn hark de verloren inzet ten. Vervolgens volgt de uitbeta ling voor de winnende inzetten. Black Jack is het bekende kaart spel één-en-twintigen. Men speelt tegen de croupier die eerst zorgt dat iedere speler plus hij zelf twee kaarten krijgt. Daarna geeft hij ieder apart zoveel kaar ten totdat de speler 'pas' zegt of de 21 heeft bereikt of er overheen is. Bij 16 of minder moet de crou pier zelf een kaart erbij nemen Bij 17 of hoger mag hij er geen kaart meer bijnemen Wie betere kaarten heeft dan de croupier krijgt lx de inzet. Het beste re sultaat is een Black Jack (21 pun ten met maar twee kaarten wat anderhalf keer de inzet oplevert). Begin volgend jaar zal er in de casi no's ook Amerikaans roulette en Baccara gespeeld kunnen wor den. Amerikaans roulette kan met maximaal zeven personen tegelijk worden gespeeld Iedere speler krijgt daarbij een eigen kleur fiche Baccara is een kaart spel dat ook in buitenlandse casi no's erg populair is. In de toekomst hoopt men van ca- sino-zijde ook speelautomaten die geld uitbetalen te mogen in stalleren. Het is deze maand feest in het Neder landse casino-we reldje. Vijf jaar ge leden werd in Zandvoort het eer ste casino van de grond geholpen en dit lustrum wil men niet onge merkt voorbij la ten gaan. Immers, de eerste jaren gin gen met de nodige problemen ge paard. Belasting perikelen en om vangrijke fraude gevallen onder het personeel bezorg den het toch al arg wanend bekeken casino-wezen een dubieuze naam. Met de oprichting van casino's in Scheveningen en Valkenburg lijkt 'het legale gokken' in Nederland nu toch echt wel zijn plaats te hebben veroverd. Redac teur Bert Paauw ging eens een kijk je nemen in Zand voort en Scheve ningen. croupiers zijn uitermate vaardig met hun harkjes. De tafelchef zit als een soort Bhoedda vanaf een verhoging het gekrioel van je tons en handen te observeren. Hij moet de goede gang van za ken aan tafel in de gaten houden en bij onenigheid 'recht spre ken'. Ik besluit ook maar eens te gok ken. Beginnend met jetons van twee gulden beperk ik mij aan vankelijk heel voorzichtig tot de kleuren rood en zwart. Dat geeft tenminste vijftig procent kans. Ik win zowaar een paar keer en dat maakt gelijk overmoedig. Er wordt grover ingezet en het duurt niet lang of de winst is om geslagen in verlies. Ik probeer m'n vriendin over te ha len ook eens te gokken. Ze wordt heen en weer geslingerd tussen gevoelens die te omschrijven zijn als 'zonde van het geld' en 'span nend om het eens te proberen' De eerste aandrang wint het. Ik mag het geld verder verspelen. Ach, zolang het om kleine bedra gen gaat is het gokken best een leuk tijdverdrijf. Waarom zonde van het geld? Een avondje naar de schouwburg of een avondje uit eten kost minstens zoveel geld, bedenk ik. Maandsalaris De ervaringen in de afgelopen ja ren hebben geleerd dat de mees te bezoekers een avondje naar het casino als een avondje-uit be schouwen. De kern van echte gokkers is vrij klein. Toch schijnt het wel voor te komen dat sommige mensen met een zekere regelmaat hun maandsalaris in het casino staan te vergokken. Volgens m'n begeleider kunnen dergelijke mensen worden ge weigerd. Tenminste wanneer zij, bijvoorbeeld op aandrang van een echtgenote, zover kunnen worden gekregen dat zij ter zelf bescherming een formulier on dertekenen. Ook kunnen klanten worden ge weerd als zij de openbare rust verstoren. Dit algemene artikel wordt, volgens mijn zegsman, onder meer toegepast om te voorkomen dat prostituees zich in dit met geld bezwangerde we reldje al te nadrukkelijk gaan manifesteren. Overigens zijn zij wel degelijk aanwezig. Ik word discreet gewezen op enige te zwaar opgemaakte dames die zich in de buurt van de grote gokkers ophouden. Intiemer Het casino in Zandvoort, waar ik enkele weken later kom, ademt een duidelijk andere sfeer uit dan het Scheveningse bolwerk. Veel intiemer. Alleen de entree maakt al een groot verschil. Moet in Scheveningen het monumen tale, deftige restaurant worden gepasseerd om de speelzaal in het Kurhaus te bereiken, in Zandvoort gaat het na de ingang bij hotel Bouwes trapafwaarts een 'soort vergrote kelder' in. Vanaf een zitje met uizicht op de roulettetafels zie ik, evenals in Scheveningen, diverse mensen weer druk schrijven. Ze probe ren een systeem te ontdekken of te ontwerpen, wordt me uitge legd. Het lijkt me een zinloze be zigheid. Ik bewonder opnieuw de handig heid van de croupiers. De jetons vliegen over tafel. Het is wel op letten geblazen. De eerste inzet van cén van m'n meegegane fa milieleden levert winst op. Tot m'n verbazing zie ik hoe een wat oudere man zonder een spier te vertrekken de uitgekeerde jetons naar zich toehaalt. 'He, die zijn van mij', roept m'n schoonzus. 'Excusez-moi', klinkt het onver stoorbaar uit de mond van de man die niet eens de moeite neemt om op te kijken. 'Doorgewinterde spelers proberen nieuwe, onervaren spelers nog wel eens te overrompelen. Daar om moet je je jetons goed in de gaten houden', vertelt een casi- no-ingewijde. Dat doe ik dan ook. Het gaat aanmerkelijk beter dan in Scheveningen. Ik win aan de lopende band en krijg er steeds meer lol in. De jetons gaan gemakkelijk door de handen. Een jeton van vijf gulden wordt waarschijnlijk vlotter ingezet dan een biljetje van vijf, bedenk ik. Een jeton geeft eigenlijk niet zozeer een idee van geld. Voorzichtig Als de voorzichtig opgebouwde winst tot ruim dertig gulden is opgelopen besluit ik maar eens een pauze te nemen. Na die pau ze gaat het niet meer zo goed. De gang van zaken aan de speeltafel loopt ook wat minder gesmeerd. Het 'rien ne va plus' (vrij ver taald: niet meer inzetten) wordt soms vrij laat gegeven en het valt me op dat er enkele keren nog wordt ingezet als het balletje al bijna is gevallen. De tafelchef moet een paar maal corrigerend optreden. De winst kalft langzaam maar ge stadig af. Van m'n voornemen om een jeton toe te schuiven aan de croupiers komt dan ook niets meer terecht. Gelukkig voor hen wordt er door gulle winnaars wel regelmatig iets afgeschoven. Die jetons verdwijnen in een gleuf van de speeltafel. Van de aldus gevormde fooienpot, de zoge naamde tronc, worden de crou piers betaald. Kennelijk komt er heel wat binnen want de crou piers schijnen bepaald niet op een houtje te hoeven bijten. Als de winst tot twaalf gulden is teruggelopen vind ik het wel letjes Ik weet het, ik ben een armzalige gokker, maar ik vind het voor mezelf gewoon een leuk idee om het pand met winst, al is het nog zo gering, te verlaten Als ik de uitgang passeer zie ik hoe de portier door één van de even eens vertrekkende casino-bezoe kers een paar biljetten in de hand gefrommeld krijgt. Zo zie je maar weer, alles is betrekkelijk. Waar de één een hele avond ver woed voor heeft zitten gokken vangt de ander met een eenvou dige duw tegen de draaideur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 19