LEIDSCH
DAGBLAD
Socialisten aan de macht
"Wijziging akkoord
coalitie denkbaar"
4#
A0&
m
Spoedig reclame via satelliet-tv?
J amzelski sterke man in Polen
BL-topman dreigt met
verkoop aan Japanners
BEREIDHEID
Informateurs na kabinetscrisis:
Regen
Levenslang
tegen Koos
H. geëist
MAANDAG 19 OKTOBER 1981
OPGERICHT 1 MAART 1860
Directeur G. Koopman
Hoofdredacteur AAM. Scfiuurmans
Adj.-hootdredacteur R.D. Paauw
36605
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureau Wffle S^gei 1
2311 BG Leden
Voor tel rw w cototon
Nederlandse bedrijven en bank op het vinkentouw
AMSTERDAM (GPD) - Een aantal
Nederlandse bedrijven en een
bank willen nog voor het einde
van dit jaar beginnen met com
merciële satelliettelevisie. Om
dat het ministerie van CRM het
kabelexploitanten verboden
heeft signalen van communica
tiesatellieten aan abonnees door
te geven, zal een gerechtelijke
uitspraak niet kunnen uitblijven.
Dat is het enige dat vijf Nederland
se ondernemingen en een bank
nog belet het Engelse bedrijf Sa
tellite Television Ltd. een begin
kapitaal van minimaal 10 miljoen
gulden te verschaffen om nog dit
jaar een aanvang te kunnen ma
ken met commerciële satelliette
levisie.
De activiteiten van de onderne
mingen zijn gebundeld in het
enige tijd geleden opgerichte be
drijf Compact Video Internatio
nal.
De Britse ondernemine Satellite
Television Ltd. heeft onlangs
van Eutalsat, de eigenaar van de
OTS-satelliet, toestemming ge
kregen om via de Britse PTT een
kanaal van deze communicatie
satelliet te huren.
Vorige week al meldde Brian Hay-
nes, directeur van Satellite Tele-
vison Ltd., dat de uitzendingen
nog voor Kerstmis van dit jaar
zullen beginnen en voor
het belangrijkste deel op Neder
land zullen worden gericht. Dit
omdat ons land door de ruime
bekabeling een uitstekende in
frastructuur heeft voor een satel
liet.
Hans Jacobs van Kabel Televisie
Amsterdam heeft inmiddels te
kennen gegeven het verbod van
het ministerie van CRM om sig
nalen van communicatiesatellie
ten aan de abonnees door te ge
ven, naast zich neer te leggen.
CRM zou KTA dus voor de rech
ter moeten dagen.
LONDEN(AP) - Topman Edwardes van British Leyland zou
overwegen de fabrieken van het sukkelende staatsbedrijf over
te doen aan de Japanners, wanneer het huidige loonconflict
tot een sluiting van de autogigant leidt. Dit schrijft de Britse
krant "Sunday Express".
De 58.000 arbeiders van Britsch Leyland dreigen op 1 november
in staking te gaan. Wanneer dit gebeurt zullen er diezelfde dag
in alle fabrieken aankondigingen van de sluiting worden op
gehangen en zal British Leyland 24 uur later officieel te koop
worden aangeboden.
Volgens de Sunday Express bevindt zich al een "groep hoge
functionarissen van een JaDans bedrilf' in Rnreland voor
overname-besprekingen. Van British Leyland en van de rege
ring was niemand onmiddellijk bereikbaar voor commentaar.
Moeders mooiste Papandreou premier in Griekenland
t Een trotse hondenbezitter legt de
laatste hand aan het kapsel
van haar poedel voordat de
keurmeesters onverbiddeüijk
toeslaan.
Een beeld van de hondententoon
stelling en keuring die het afge
lopen weekeinde in de Haagse
Houtrusthaüen werd gehouden.
(Van onze correspondent)
ATHENE - De Griekse parlementsverkiezingen van giste
ren hebben een grote zege opgeleverd voor de Panhel-
leense Socialistische Beweging (Pasok) onder Andreas
Papandreou (62).
De partij behaalde 48 procent van de stemmen, die haar een comforta-
bele meerderheid van 174 zetels in het 300-koppige parlement opleve
ren. In 1977 kregen zij nog 25 procent en 93 zetels, en dat was toen al
een verdubbeling sedert het oprichtingsjaar 1974.
DEN HAAG (GPD) - Het
informatieduo De Galan
en Halberstadt sluit „lich
te verschuivingen" in het
regeerakkoord tussen
CDA, PvdA en D'66 niet
uit. Het akkoord is wel uit
gangspunt voor hun po
ging de breuk in het prille
kabinet te lijmen.
Tijdens een persconferentie zei-
den de twee PvdA-economen
vanochtend dat de huidige, ten
opzichte van september ver
slechterde, financiële positie
van ons land kleine bijstellin
gen mogelijk zou kunnen ma
ken. Te denken valt aan het
over langere tijd uitsmeren van
de plannen in het akkoord.
Wijzigingen in de samenstelling
van het kabinet zitten er niet in,
ze maakten de informateurs dui
delijk. „We hebben geen reden
om aan te nemen dat het om per
soonlijke problemen gaat", zei
den ze. Alleen „natuurlijk ver
loop" zou tot wijzigingen in de
ministersploeg kunnen leiden.
De Galan en Halberstadt hebben
alle betrokken politici gevraagd
de grootst mogelijke terughou
dendheid te betrachten in hun
publieke uitlatingen over de ka
binetscrisis. Ze durfden vanmor
gen niet te voorspellen hoeveel
tijd ze nodig zullen hebben voor
hun lijmpoging. „Kwaliteit gaat
boven tijd", aldus Halberstadt.
Vandaag hebben de informateurs
gesprekken met de vier hoofd
rolspelers in het conflict: pre
mier Van Agt, de vice-premiers
Den Uyl en Terlouw en minister
van financiën Van der Stee. Tus
sendoor raadplegen ze topamb
tenaren van diverse departemen
ten „voor het leveren van stuk
ken en inzichten".
Voorlopig verkeren de informeren
de economen nog in een oriënte
rende fase. „We proberen nu uit
'te vinden wat er in het regeerak
koord staat", aldus De Galan en
Halberstadt.
(zie verder pagina 7)
De conservatieve Nieuwe Demo
cratie zakte van 42 naar 36 pro
cent, maar veel ernstiger nog
was haar zetelverlies: van 171
naar 113. De Moskou-trouwe
communistische partij klom
van 9,5 naar 11 procent en van
11 naar 13 zetels. Een van de
nieuwe communistische af
gevaardigden is de componist
Mikis Theodorakis, terwijl in
hetzelfde kiesdistrict Pireaus
de actrice Melina Mercouri met
veel voorkeurstemmen herko
zen werd voor de Pasok.
De socialistische opmars viel over
het hele land te constateren, het
verpletterendst op het vroeger li
berale eiland Kreta. Van de 56
districten zijn er nu nog slechts 9
waar de Nieuwe democratie ster
ker is dan de Pasok. De linkerzij
de als geheel (Pasok plus Mos
kou-communisten plus Euro-
communisten) klom van 37 pro
cent in '77 naar bijna 60 nu.
Premier Rallis, die vandaag het
ontslag van zijn regering zou
aanbieden aan president Kara-
manlis, verscheen gisteren reeds
opvallend vroeg op de avond in
het internationale perscentrum
om, op grond van de gegevens
van de computers (voor het eerst
in Griekenland bij verkiezingen
gebruikt) zijn nederlaag toe te
geven. Hij kondigde aan een
loyale oppositie te zullen voeren
en verklaarde dat hij zijn tegen
stander een sterk land in handen
gaf, waarin de democratie goed
had gewerkt.
Ook de aanstaande premier Pa
pandreou, die anderhalf uur later
op de televisie verscheen, zei dat
Griekenland sterke instellingen
had. Hij zei te wachten op een
mandaat van president Kara-
manlis, maar desnoods reeds
vanavond een regering te kun
nen beëdigen. De nieuwe rege
ring zou er volgens Papandreou
een worden van het hele volk. De
aangekondigde 'verandering' zou
tijd nodig hebben om te worden
voltrokken, maar zich wel met
een aftekenen. „We zullen ons re
geringsprogramma tot op de let
ter uitvoeren. We zullen het land
niet in avonturen storten. Van
daag is het feest, maar de dag
daarna begint het zware werk".
Dat woord „feest" was niet teveel
Duizenden toeterende
bevlagde auto's, motorfietsen
en tienduizenden voetgangers
stortten zich in de straten van het
centrum.
Twee agenten
doodgeschoten
MILAAN (Reuter) - Een aanslag
heeft in Milaan twee agenten van
de anti-terreurbrigade het leven
gekost. Drie mannen begonnen
vanochtend onmiddellijk te
schieten toen zij in het centrum
van de stad met hun auto voor
een routinecontrole werden
staande gehouden. Een derde
politieman en een voorbijganger
liepen lichte verwondingen op.
De daders wisten te ontkomen.
Bij bakkerij
Hus 150
banen weg
RIJSWIJK (ANP) - Bij de bakke
rijen van Hus-Lensvelt in Rijs
wijk zullen binnenkort honderd
vijftig arbeidsplaatsen verdwij
nen. Dat moet gedeeltelijk gaan
via natuurlijk verloop en gedeel
telijk door gedwongen ontsla
gen. Hoeveel ontslagen er pre
cies zullen vallen is nog niet be
kend.
Dat heeft de directie van Hus-
Lensvelt vanmorgen laten we
ten. De ondernemingsraad en de
voedingsbonden moeten zich
nog over de plannen van de di
rectie uitspreken.
Volgens een woordvoerder van de
Voedingsbond FNV lijdt de bak
kerij al jaren miljoenenverliezen.
Partij stemt Kania weg
Veel bewolking en regen, later op de
dag enkele opklaringen. Minimumtem
peratuur omstreeks 8 graden. Middag-
temperatuur ongeveer 11 graden.
Wind uit zuidwest tot west. In het bin
nenland vrij krachtig, aan de kust en
op het IJsselmeer hard, morgen in de
loop van de dag afnemend.
20 oktober 1981
(Van onze correspondent)
WENEN - De Poolse premier en
defensieminister tevens hoofd
van de strijdkrachten Wojciech
Jaruzelski is gisteren benoemd
tot eerste secretaris van de Pool
se communistische partij. Hij
volgt Stanislaw Kania (54) op, die
na het verdwijnen van Edward
Gierek dertien maanden de Pool
se partij heeft geleid. Kania's
houding tegenover het Oostblok-
fenomeen van een vrije vakbe
weging werd de laatste maanden
door de partijtop als te toegeef
lijk beschouwd.
Ook generaal Jaruzelski is met zijn
58 jaren betrekkelijk jong voor
een communistisch leider, maar
hij heeft een zeer stabiele politie
ke loopbaan achter zich. Hij is
een typisch Poolse legerofficier,
slank en streng, maar heeft niet
het stempel van een dictator.
Een van de meest verrassende
aspecten van zijn benoeming, be
halve dan het feit dat hij bekend
staat als een gematigd man en
bondgenoot van de afgezette Ka
nia was, is de concentratie van
zoveel macht in één figuur.
Op de derde dag van de opvallend
lange zitting van het centrale co
mité, waarbij Stanislaw Kania
werd weggestemd en Wojciech
Jaruzelski zijn plaats in nam, wa
ren er talrijke aanwijzingen dat
de partij een sterke man en tege
lijkertijd een man van de harde
lijn wüde zien. Maar het bleek
dat de werkelijke voorstanders
van een harde koers, zoals de
vroegere minister van buiten
landse zaken Stefan Olszowski,
liever niet de leiding wilde over
nemen aan het begin van een
winter van honger en kou, die ge
makkelijk politieke zelfmoord"
zou kunnen betekenen. En ook
scheen het dat generaal Jaruzels
ki, die door degenen die hem
kennen wordt beschreven als
een Poolse patriot in hart en ziel,
de enige man was met de moed
Polen te leiden in de strijd tegen
de elementen, die ze deze winter
zullen moeten leveren om te
overleven.
Generaal Jaruzelski werd in fe
bruari van dit jaar minister-presi
dent en hij heeft sinds die tijd
heel wat strategische moed ten
toon gespreid bij zijn onderhan
delingen met de onafhankelijke
vakcentrale 'Solidariteit'. Hij
heeft ook persoonlijke gesprek
ken gevoerd met vakbondsleider
Lech Walesa. Hij weigerde in
september legereenheden in te
zetten om de stakingen te bre
ken.
Partijsecretaris Kania heeft de nu
afgelopen drie dagen lange zit
ting van het centrale comité keer
op keer uitgesteld omdat hij wist
dat het einde van zijn politieke
leven nabij was. Na drie dagen
harde en ongezouten kritiek op
zijn beleid diende hij zijn ontslag
in, waarna het 144 leden tellende
centrale comité over het aanbod
stemde en het ontslag met meer
derheid aanvaardde.
28 PAGINA'S
Wim van Til (op de
grond) middelpunt van
Rotterdams feestje.
Mentale opkikker
voor Feyenoord
Brede actie tegen
hogere aardgasprijs
Sobere laatste eer
voor Mosje Dajan
PAGINA 9
RBB-Noordwijk
eindigt onbeslist
PAGINA 17
Opnieuw ligt de vraag
op tafel in hoeverre
de drie coalitiepart
ners bereid zijn er
politiek uit te komen.
Bestaat die bereidheid niet dan
kunnen de twee informateurs De
Galan en Halberstadt doen wat
ze willen, dan lukt het misschien
even, maar loopt het straks weer
fout
Het belangrijkste element in de dis
cussie in de politieke weltever
staan - moet zijn welke kant het
nieuwe beleid van het tweede ka
binet Van Agt op wenst te gaan
op sociaal-economisch gebied
En juist daarover bestaat een
fundamenteel verschil van in
zicht
Het CDA wil - als het gaat om het
bestrijden van de werkloosheid -
maatregelen die pas op langere
termijn zullen werken, de PvdA
wil via het werkgelegenheidsplan
op korle termijn banen scheppen
in de collectieve sector.
De Galan en Halberstadt willen een
oplossing voor de problemen
vooral zoeken in de politiek-zake-
lijke sfeer. Daarmee geven ze
duidelijk aan dat er van hen geen
voorstellen te verwachten zijn om
personele wijzigingen in het hui
dige kabinet aan te brengen.
Het zou ook niet reèel zijn geweest
dat te verwachten van deze twee
top-economen. De twee informa
teurs zijn koele cijferaars en geen
psychologen.
Met welke voorstellen de twee in
formateurs ook zullen komen, het
gaat om de vraag waarom ze
eventueel acceptabel zullen zijn
voor met name de PvdA. Als het
gaat om het instandhouden van
het huidige demissionaire kabinet
- omdat het alternatief of de op
positie, of nieuwe verkiezingen is
- dan is het niet meer dan kor-
tebaanwerk.
Als een geslaagde informatie het
begin is van een werkelijk een
drachtig proberen gezamenlijk uit
de problemen te komen, dan is er
een redelijke kans op slagen. De
vraag is alleen of het daar niet
allang te laat voor is.
DEN HAAG (ANP) - De officier
van justitie bij de rechtbank in
Den Haag, rar H.A. Schimmel,
heeft vanochtend levenslange
gevangenisstraf geéist tegen de
31-jarige Haagse portier Koos H.
Mr. Schimmel achtte in zijn bijna
drie uur durende requisitoir de
moord dan wel doodslag op de
meisjes Edith Post uit Wasse
naar, Emy den Boer en Thialda
Visser wettig en overtuigend
bewezen.
De officier van justitie baseerde
zijn bewijsvoering met name op
zes punten. Verdachte heeft zich
zonder redelijke verklaring bjj
verschillende Wassenaarse scho
len opgehouden, gevonden spo
ren in zijn auto, van verdachte
zelf en op de plaats van het mis
drijf vertonen overeenkomsten,
Koos H is dichtbO de plaats van
het misdrijf in Wassenaar gesig
naleerd, zijn verwonde linker-
pink is waarschijnlijk het gevolg
geweest van een mensenbeet en
verdachte toonde - vooral na co
caïnegebruik - interesse voor
kindersex.
LEIDSCH DAGBLAD
Als u nu een
abonnement
neemt
dan krijgt
u de krant
de eerste
Wilt u mij nu metéén noteren als abonnee
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Gironr.: Tel.
S.v.p. bon ingevuld in een open enveloppe zonoer postzegel
opsturen neerLeidschDagblad. Antwoordnummer 10050.
2300 VB Leiden en de krant komt SNEL in de bus
