'Soberheid is juist góed'
Geldgebrek: Noordwijk stelt grote werken uit
PvdA: bij minder
huurverhoging
hogere gasprijs
Geen winkels
Aardamseweg
Toch kwekers weg
veiling Alkemade
Stedebouwkundige over nieuwe trend in bouwen:
Vrouw bekneld in auto
DONDERDAG 15 OKTOBER 1981
STREEK
Mevrouw Heyning,
voorzitter van de Neder
landse bond van Stede
bouwkundigen, over bet
bouwen in de toekomst:
"Niet te somber doen
over sobere woonwij
ken".
NOORDWIJK - De eerste paal
voor een nieuw Noordwijks
raadhuis zal het volgend jaar
nog niet worden geslagen.
Pas in 1983 heeft de gemeen
te Noordwijk genoeg finan
ciële armslag om aan dit mil
de conclu
sies uit de gisteren versche
nen meerjarenbegroting voor
de periode 1982-1986 van de
badplaats. Noordwijk zal de
komende jaren over de gehe
le linie het mes moeten zetten
in de kapitaalslasten. "De
groei is nagenoeg uit het
voorzieningenniveau ver
dwenen", merken burge
meester en wethouders in het
begeleidend schrijven op.
De groei in de huidige meerja
renbegroting is geraamd op
ruim 100.000 gulden. Dat is
ongeveer de helft van wat in
de vorige begroting was ge
raamd.
Typerend voor de gisteren ver
schenen meerjarenbegroting
is het verschuiven van be
langrijke investeringen naar
de toekomst.' Het gaat hierbij
om de bouw van het raad
huis, de aanleg van hockey
velden, de bouw van een bi
bliotheek en de tweede fase
van de nieuwbouw voor de
dienst gemeentewerken aan
de Losplaatsweg.
In de meerjarenbegroting is bij
deze geraamde investeringen
volstaan met het bijschrijven
van de bouwrente. De lasten
worden pas berekend
neer de objecten klaar zijn.
Ook voelen burgemeester en
wethouders ervoor, zo staat
in het begeleidend schrijven,
om bij het verstrekken van
geldleningen aan gemeente
bedrijven en gemeentedien
sten de rente in rekening te
brengen. Elke dienst draagt
daardoor zijn eigen lasten. De
algemene dienst verkrijgt
hierdoor een voordeel van
175.000 gulden.
Uitbreiding van het personeel
zit er de komende jaren a
de gemeerde Noordwijk ook
niet in In de vorige meerja
renbegroting was hiervoor
800.000 gulden gereserveerd
Voor de nieuwe planperiode
is dit bedrag teruggebracht
tot 375.000 gulden, oftewel
75.000 gulden per jaar
Burgemeester en wethouders
ramen de totale investerin
gen voor de jaren '82-'86 op
30 500.000 gulden. Éénderde
hiervan gaat naar de bouw
van een nieuw raadhuis. Het
gevolg hiervan is dat andere
zaken in het gedrang komen,
zoals de bouw van «en Blau
we brandweergarage.
Voor 1982 staan onder andere
op het programma het verbe
teren van de woonomgeving
van de wijk Calorama
(650.000 gulden), de bouw
van de bibliotheek (1 500 000
gulden). grondaankopen
voor aan te leggen hockeyvel
den (940 000 gulden) en de
nieuwbouw gemeentewer
ken (650 000)
ALKEMADE - Hoewel veiling-
directeur J.C. van Zaal dit
heeft ontekend hebben ne
gen Alkemadese kwekers op
de vrijdagavond gehouden
besloten ledenvergadering
van de veiling Eendracht
Maakt Macht (EMM) hun lid
maatschap opgezegd. Van
een van hen, kweker G.P,. l'A-
mi, staat definitief vast dat hij
zich gedurende de opzegter
mijn van drie maanden niet
zal bedenken en per 1 januari
1982 overstapt naar de Rijns-
burgse veiling Flora.
Of ook de andere acht kwekers
uiteindelijk de overstap naar
Rijnsburg zullen wagen
wordt van verschillende zij
den nog betwijfeld. Van Zaal
heeft gezegd erop te vertrou
wen dat uiteindelijk vrijwel
niemand de EMM zal verla
ten en de komende weken
nog persoonlijk met de kwe
kers zal praten. J. Hoogen-
boom, de voorzitter van de
Land en Tuinbouwbond
(LTB) houdt het erop dat drie
of vier kwekers zich de ko
mende maanden nog zullen
bedenken en bij de Roelofa-
rendsveense veiling blijven.
"Maar dat kan ik niet met ze
kerheid zeggen. Misschien
valt het allemaal wel erg
mee", aldus Hoogenboom.
Op de vergadering heeft het
EMM bestuur bij de twee
aanwezige leden van de over
koepelende veilingorganisa
tie, de Verenigde Bloemen
veilingen Nederland (VBN),
een officiële klacht ingediend
tegen het Flora-bestuur we
gens het vermeende weglok
ken door de Rijnsburgers van
Alkemadese kwekers. Dit
zou gebeuren door de verte
genwoordigers van het bij de
Flora behorende verkoopbu
reau van plantgoed en bloem
bollen. Het veilingbestuur
van de Flora ontkent deze be
schuldigingen echter. Vol
gens Hoogenboom wordt de
verplichting om op de eigen
veiling te veilen wel degelijk
door EMM-leden ontdoken
met medewerking van de
Rijnsburgse veiling. De-zeer
grote terughoudendheid van
het Flora-bestuur bij het la
ten inzien van de lijsten van
veilende kwekers is daarvoor
een aanwijzing, vindt hij. De
veilingen zijn namelijk on
derling verplicht deze te la
ten inzien en met andere vei
lingen heeft de EMM geen
problemen, zegt hij. De VBN
gaat de klachten van het be
stuur onderzoeken.
Over de kwestie van de hogere
prijzen die in Rijnsburg zou
den worden betaald, wat de
hoofdreden voor het aange
kondigde vertrek van de ne
gen kwekers is, is geen over
eenstemming bereikt. Van
Zaal zei eergisteren in deze
krant de kwekers ervan te
hebben overtuigd dat de ge
middelde prijzen in Roelofsa-
rehdsveen niet onder die van
Flora liggen. Dat gaat in ieder
geval niet op voor de firma
L'Ami. Voor orchideeën,
waarin de firma zich speciali
seert, worden in Rijnsburg
wel degelijk hogere prijzen
betaald, zegt mevrouw L'A
mi, erl daarom worden straks
alle produkten daar geveild.
"Het is ondoenlijk om op
twee veilingen tegelijk te vei
len", zegt ze. Hoe de stem
ming bij de andere acht kwe
kers is kan ze niet zeggen.
Daar bemoeit L'Ami, die vrij
dagavond als woordvoerder
voor de "dissidente" kwekers
optrad, zich nadrukkelijk
niet meer mee.
AMSTERDAM/KUST- EN BOLLENSTREEK -
"Het versoberen van de woningbouw in de ja
ren '80 hoeft niet ten koste te gaan van de woon
omgeving. Mooi met minder geld kan ook. Bij
het maken van sobere plannen moet wel de mo
gelijkheid worden opengehouden in beter eco
nomische tijden luxe toe te voegen".
Zo luidt de mening van mevrouw
H. Ch. M. Heyning, voorzitter
van de Bond van Nederlandse
Stedebouwkundigen (BNS),
over de huidige ontwikkelingen De vraag is of soberheid die
tectonische hoogstandjes plus
van de duurdere type woningen
en het kaler inrichten van de
woonomgeving.
op het gebied van de woning
bouw.
De versobering van nog te bouwen
projecten als gevolg van de inge
zakte bouwmarkt is de laatste
tijd weer actueel geworden door
het verschijnen van de gemeen
tebegrotingen voor 1982. Veel ge
meenten gaan in de paragraaf
woningbouw vanide begeleiden
de nota's in op gedwongen verso
bering van nog te bouwen woon
wijken.
In de ruimste zin hogdt die verso
bering in het vergroten van het
aantal woningen per hectare, het
kaler uitvoeren van woningen,
het weglaten van allerlei archi-
moet worden betracht geen
gevolgen heeft. Bijvoorbeeld het
ontstaan van opeengepakte wij
ken met weinig groen en recrea
tieruimte, die in betere economi
sche tijden zullen worden be
woond door de minder draag
krachtigen. Het gevaar van getto
vorming in de toekomst lijkt
hierdoor aanwezig.
Mooi
"Ik ben daar niet bang voor", zegt
mevrouw Heyning. "De malaise
in de bouwwereld zal niet snel
leiden tot de bouw van kwalita
tief slechte woningen en woon
wijken. Eerder ben ik er bang
voor dat er helemaal niet meer
wordt gebouwd. En stedebouw
kundig hoeft soberheid geen
slecht uitgangspunt te zijn. Met,
weinig middelen kan je ook iets
moois realiseren".
Dit was ook het uigangspunt
een eind vorig jaar gehouden
congres van de Federatie 'O', een
overkoepelend orgaan van ont
werpers op het gebied van on
dermeer woningbouw. Onlangs
werden de resultaten daarvan
nogmaals onder de aandacht van
de stedebouwkundigen gebracht
in het vakblad van de BNS. Eén
van de uitgangspunten
congres was dat de richting
waarin de stedebouw en volks
huisvesting zich bewegen
zozeer wordt bepaald door eco
nomische of technische ontwik
kelingen, maar door politieke
keuzen. Ondere andere werd ge
sproken over het uitgebreide
voorschriftenstelsel dat
vorige decennium tot stanc
kwam. Naast kwaliteitsverbete
ring heeft dit ook geleid tot hoge
re bouwkosten.
Overigens is mevrouw Heyning
niet onverdeeld gelukkig met de
bouw zoals die in de jaren '70 tot
stand is gekomen: "Na de bouw
van de jaren '60 is de balans hele
maal doorgeslagen. De reactie op
eenvormigheid was die van het
bouwen van zeer verschillende
woningen binnen een wijk. Hier
door ontstond soms een beetje
een chaotisch beeld en een on
duidelijke stedebouwkundige
opzet. Misschien heeft men toen-
dertijd er een beetje teveel werk
van gemaakt. Ik vraag me dan
ook af of het geld niet beter had
kunnen worden besteed".
"Ook is het gevaar ontstaan dat de
bewoners worden opgezadeld
met de kosten die het onderhoud
van deze luxe wijken met zich
meebrengt. Misschien hadden
we in d' jaren '70 beter wat geld
kunne i reserveren".
Rust
Maar, zoals gezegd, ziet mevrouw
Heyning de toekomst niet som
ber tegemoet. "Ik hoop nu weer
op een beetje rust en eenvoud in
de woonomgeving. Wat dat be
treft ben ik niet rouwig over de
huidige ontwikkelingen. Ver
dichting (meer woningen per
hectare, red.) is niet mijn groot
ste vrees. Alhoewel ik moet toe
geven dat het weieens proble
men oplevert. Dat merk ik ook in
de praktijk. Zelfben ik bezig met
het herzien van enkele plannen.
Dan kom je voor situaties te
staan waarbij je hebt gerekend
op lage dichtheid, bijvoorbeeld
bij de overgang naar het land
schap. maar waarbij dat niet
meer mogelijk is", verklaart zij.
Zelf werkt mevrouw Heyning al
enkele jaren met een soort 'ïnvul-
plannen' Dit houdt in dat een
wijk wordt ontworpen met het
idee om later nog wat bij te kun
nen bouwen of juist weg te laten.
Hoewel dit niet direct een oplos
sing biedt voor het noodgedwon
gen bouwen van meer woningen
per hectare, kan door deze werk
wijze wel later de wijk wat wor
den aangekleed.
Mevrouw Heyning ziet daarom nu
ook kans op een algemene door
braak van haar werkwijze: "Het
zal problemen opleveren bij het
ontwerpen van wijken, maar het
inbouwen van marges om later te
kunnen verbeteren is de moeite
waard. Dat kan zowel bij de wo
ningen zelf als bij de gehele wijk.
Wat het eerste betreft denk ik
aan het later toevoegen van een
dakkapel of het verfraaien van
een gevel en voor het tweede
gaat mijn gedachte uit naar het
openlaten van plekken waar la
ter wat mee kan worden ge
daan".
Ook is zij een voorstander van het
meegroeien van de wijk met de
bevolking. Heyning: "In nieuw
bouwwijken is vaak een concen
tratie van jonge kinderen. Voor
hen moeten speelmogelijkheden
aanwezig zijn. Als echter de kin
deren ouder worden vervalt die
behoefte. Dan moet er de moge
lijkheid zijn om die speelplaat
sen een ander gezicht te geven".
Aantrekkelijk
Als stedebouwkundige ziet me
vrouw Heyning dus soberheid
als een basis om op z'n minst tot
acceptabele woonwijken te ko
men en in sommige gevallen zelf
tot door eenvoud aantrekkelijke
wijken. Volgens haar moet de
bouwwereld eens te meer over
gaan tot een soort procesdenken;
werken met de middelen die er
zijn. waarbij in het achterhoofd
wordt gehouden dat later mis
schien de tijden beter worden.
Een voordeel van versoberde wij
ken is volgens haar dat de be
heerskosten aanmerkelijk lager
liggen dat die van in de jaren '70
gebouwde wijken.
De moraal van haar verhaal stede
bouwkundig hoeft een sobere
kijk zeker geen sombere kijk te
zijn.
OLAF HOENSON
\>-,4:.*
r woningwetwoningen gebouwd.
Onenigheid
bonden over
politiewet
UTRECHT/DEN HAAG (GPD,
ANP) De plannen van minister
Van Thijn om de nieuwe poliie-
wet - ingediend door het vorige
kabinet - in te trekken heet ge
leid tot verdeeldheid bij. de poli
tiebonden. De wet regelt de vor
ming van provinciale politie.
De Algemene Christelijke Politie
bond (ACP) en de Vereniging
van Hogere Politieambtenaren
(VHP) zijn het niet met de opvat
tingen van Van Thijn eens. Zijn
vinden dat een provinciale struc
tuur zeker voordelen inhoudt.
Daarentegen wordt Van Thijn ge
steund door de Nederlandse Po
litiebond (NPB), waarvan d le
den zich steeds hartgrondig te
gen de vorming van provinciale
korpsen hebben uitgesproken.
De Haagse hoofdcommissaris
Peijster stelde zich vanochtend
tijdens een rede voor de Maat
schappij voor Nijverheid en Han
del in Den Haag op tegenover
Van Thijn. "Intrekken van de
wet leidt tot een onaanvaardbaar
uitstel van de broodnodige struc
tuurwijziging bij de politie", al
dus de hoofdcommissaris, die
vond dat het ontwerp op enkele
punten aangepast zou kunnen
worden.
DEN HAAG (GPD) - Minister Den
Uyl (sociale zaken) heeft dins
dag in het overleg met de minis
ters Terlouw (economische za
ken) en Van der Stee (financiën)
voorgesteld de huren volgend
jaar slechts met 3 procent te la
ten stijgen. Daartegenover moet
dan een extra verhoging van de
aardgasprijs staan van drie
cent. De burgers zouden van de
ze verschuiving niets merken.
De wettelijke huurverhoging be
draagt nu 6 procent en zou moe
ten ingaan per 1 juli 1982. Deze
huurverhoging wordt voorname
lijk vastgesteld aan de hand van
De automobiliste moest na het ongeluk met een hydraulische schaar door
de brandweer worden bevrijd.
TER AAR - De 19-jarige M. J.D. uit Ter Aar is gistermorgen bij een botsing
op de Oostkanaalwcg gewond geraakt. Om ongeveer kwart over elf
reed de vrouw door nog onbekende oorzaak van de weg af en botste
met hoge snelheid frontaal tegen een boom. De wagen werd bij de
botsing zodanig verwrongen dat de vrouw in de wagen bekneld raakte.
De hydraulische schaar van de brandweer moest eraan te pas komen
om de vrouw te bevrijden. Ze werd met verwondingen aan haar gelaat
overgebracht naar het Academisch Ziekenhuis in Leiden
de gestegen bouwkosten. Deze echter zo veel minder gestegen
kosten zijn in het afgelopen jaar dan werd verwacht, dat 3 pro-
Middenstand Ter Aar krijgt
gelijk van provincie
TER AAR - De mogelijkheid dat
er winkels worden gebouwd op
de grond van het garagecom
plex van P.M. Langhout aan de
Aardamseweg in Ter Aar is
door de provincie van de hand
gewezen. De provincie heeft na
melijk de bezwaren van de Ter
Aarse middenstandsvereniging
tegen deze mogelijkheid in het
bestemmingsplan "Aardam-
Noord" gegrond verklaard.
De middenstanders zien de uit
breiding van het aantal winkels
in het centrum van Ter Aar niet
zitten omdat volgens hen de ge
meente onvoldoende onderzoek
heeft verricht naar de behoefte
aan nieuwe winkels. De ge
meente heeft de bezwaren van
de middenstanders tegen haar
eigen plannen overigens bij.de
provincie onderstreept.
De gemeente heeft vorig jaar juli
in alle haast het bestemmings
plan eew iizied. min of meer als
noodmaatregel. Het terrein van
het garagecomplex w erd toen te
koop aangeboden. De gemeente
vond de grond te duur om zelf te
Den Uyl heeft voorgesteld het in
derdaad bg deze verhoging te la
ten, maar dan wel de aardgas-
prijs te verhogen. Dat zou voor
de burgers geen verdere aantas
ting van hot hui hnurlg. ld
kenen. Het brengt echter wel een
aanzienlgke extra-opbrengst in
de staatskas. In het eerste jaar
zou het 120 miljoen opleveren en
dit loopt op tot een half miljard
in de volgende jaren, Den Uyl wil
hiermee zijn banenplan betalen.
(Zie verder pagina 7)
kopen maar zij wilde echter wel
voorkomen dat het terrein zou
worden gebruikt voor r. n
and-carry bedrijf.
De gemeente ziet liever geen be
drijven op de grond van Lang
hout komen die veel verkeer
aantrekken. Het terrein ligt na
melijk vlak bij de brug over het
Aarkanaal en extra verkeer is
hier ongewenst. Ook de midden
standers zagen een dergelijk be
drijf liever niet in het centrum.
Ter Aar wijzigde het bestem
mingsplan zo dat het g. In. .In
een zeer ruime beslemming
kreeg. Zo is er woningbouw toe
gestaan. alsook de vestiging
van winkels echter geen cash-
and-carry of horecabedrijven,
en geen verkcers.i.uiin kk. mi.-
bedrijven. Het terrein heeft een
ruime bestemming gekregen
omdat de gemeente de verkoop
plannen van de eigenaar van de
grond, P.M. Langhout niet wil
dwarsbomen.
De middenstandsvereniging ont
dekte dat er strikt genomen de
mogelijkheid bestaat om een
winkelcentrum te bouwen op de
grond. Met steun van dc ge
meente tekenden de midden
standers bezwaar aan tegen de
herziening van het h. st. m
mingsplan.
Ter Aar heeft nu een jaar de tijd
om met een nicuu pl.m 10M bi I
gebiedie te komen. Lukt het de
gemeente nvt ..m hum. m M
tijdsduur een nieuw plan op ta
fel te leggen, dan treedt het ou
de bestemmingsplan (met de
mogelijkheid van de vestiging
van een cash-and-carry bedrijf)
weer in werking.
De gemeente Ter Aar kan nog niet
zeggen wat de nieuwe plannen
zijn voor het terrein.
De Hoek in Rijnsburg wordt ook versoberd.
