Economie nog
J
aren in
slop
Werk vaak ongunstige
invloed op privéleven
Bijdrage vrouw in eigen
bedrijf wordt onderschat
SER-deskundigen:
Michelin in hoger
beroep bij EG-hof
Rentedaling
verwacht
VRIJDAG 9 OKTOBER 1981
DEN HAAG (ANP) - Eén op de
vier werknemers vindt in het
werk omstandigheden, die een
ongunstige invloed hebben op
het privéleven. Zeven procent
meldt omstandigheden buiten
het werk die hen zo bezighouden
dat het werk er onder lijdt.
Dr. A. Dijkstra en mevr. M. Schlat-
mann van het Nederlands insti
tuut voor preventieve gezond
heidszorg TNO in Leiden heb
ben dit vastgesteld op grond van
het onderzoek naar het functio
neren in de arbeidssituatie. Hier
bij ging het onder meer om de
vraag of spanningen tussen werk
en privéleven betrekkelijk vaak
voorkomen. Ook werd nagegaan
welke factoren erop van invloed
zijn-
Het onderzoek sluit aan bij het
streven dat wel wordt aangege
ven met "humanisering van de
arbeid" en verbetering van de
"kwaliteit van de arbeid". In het
onderzoek staat centraal hoe
werknemers hun gezondheid,
werk en werkomstandigheden
ECONOMIE
Uit toelichtingen van de werkne
mers bij de gestelde vragen komt
naar voren, dat problemen van
buiten die de werksituatie on
gunstig beïnvloeden, overwe
gend verband houden met ziekte
van naaste familieleden, slechte
woonsitutatie en huwelijksmoei
lijkheden.
Van de kenmerken van het werk,
die van invloed zijn op het privé
leven. is het soort dienst van
groot belang: van de mensen in
ploegendienst of in onregelmati
ge dienst blijkt 41 procent in hun
werk bezwarende omstandighe
den te ervaren voor de situatie
thuis. Bij de overigen zijn er nog
velen, bijna twintig procent, die
zeggen in het privéleven last te
hebben van gebeurtenissen op
het werk.
Er zijn meer factoren die een rol
spelen. Opmerkelijk vinden
Dijkstra en Schlatmann het dat
de beloningskwesties van min
der betekenis zijn. Ruim 40 pro
cent van de werknemers meent
evenwel dat het loon niet in over
eenstemming is met het werk dat
men doet. Deze klacht werkt niet
door in de privésfeer.
vooral ongunstig lijken te beïn
vloeden. betreffen de sociale re
laties op et werk. zoals bijvoor
beeld ergernissen aan anderen,
leidinggevenden en collega's, en
in het algemeen een slechte on
derlinge sfeer. Ook als de leiding
onvoldoende rekening houdt
met de mening van de betrokke
nen en wanneer men het gevoel
heeft onbillijk te worden behan
deld, komt het vaak voor. dat
men zich dit zo aantrekt, dat het
doorwerkt tot buiten de arbeids
plaats.
Het man of vrouw zijn, de leeftijd
en het opleidingsniveau blijken
weinig verschil uit te maken. Met
het leidinggeven is het evenwel
anders gesteld. Een op de drie
leidinggevenden ervaart thuis
ongunstige kanten van het werk.
Onbillijkheden en gebrek aan be
langstelling van de leiding kun
nen leiden tot ernstige gevoelens
van onvrede. Statistische gege
vens ondersteunen deze indruk.
Op den duur kan zo'n situatie,
waarin de reatie tussen werk en
privéleven onbevredigend is. lei
den tot meer klachten over de ge
zondheid en tot stijgend ziekte
verzuim.
De onderzoekers hebben de resul
taten en hun toelichting neerge
legd in een discussiestuk voor de
conferentie "welzijn in drie be
drijven" over welzijnswerk-be
drijfsleven die de nationale raad
voor maatschappelijk welzijn
NRMW heeft georagniseerd. Ze
wordt 15 en 16 oktober in Noord-
wijkerhout gehouden.
Na beschuldiging
DEN HAAG (GPD) - Onze economie blijft nog jaren in het slop zitten. Dit concluderen
de economische deskundigen van de Sociaal Economische Raad in hun rapport over
de economische groei in de jaren tachtig.
Zij concluderen bovendien dat be
leidsmaatregelen die kunnen bij
dragen aan het uit het slop halen
van onze economie, niet tegelijk
genomen moeten worden. Dat
haalt volgens de deskundigen
niets uit, omdat dan geen enkele
beleidsmaatregel effect zal sorte
ren. Met klem dringen zij er in
hun rapport op aan maatregelen
te nemen om de investeringen op
te voeren. Op de lange duur zui
len deze investeringen volgens
hen vruchten afwerpen in het ge
vecht tegen de werkloosheid.
De economische groei zal in de ko
mende jaren door een groot aan
tal oorzaken in de geïndustriali
seerde landen minder zijn dan in
het verleden het geval was. Ne-
Energie uit
houtwallen
DEN HAAG (ANP) - Staatsbosbe
heer neemt sinds enkele maan
den in ons land praktijkproeven
met een houtvergasser, ontwik
keld en in opdracht van deze
dienst gebouwd door een bedrijf
in Twello. Deze onderneming
heeft bij het verwerven van nieu
we kennis en kunde kunnen
voortbouwen op haar reeds in de
Tweede Wereldoorlog opgedane
ervaring bij de toepassing van dit
soort apparaten.
Met het in gebruik nemen van deze
installatie hoopt staatsbosbeheer
een goed werk te hebben gedaan
voor het Nederlandse landschap
en voor de ontwikkelingslanden.
LEIDEN Groenteveiling: Datum 9-10-
1981.
Andijvie 0.20-0,44, Pronkbonen 1.20-
2.25. Snijbonen 1.80-4.55. Stambomen
1,30-2.95, Stokbonen 1,50-4,55, Boe
renkool 0.43-0.59. Schinese kool 0.15-
0,18, Rode kool 0,21, Spitskool 0,16-
0.19. Prei 0.51-0.79, Rabarber 0,60.
Spruiten A 0,63-0,71. Spruiten B 0,58-
0.62, Spruiten C 0,38-0,52, Spruiten D
0,57-1.30, Uien 0.12-0.63, Witlof 3,10-
5,50, Bloemkool 1x6 1,05-1.75. Bloem
kool 8 st. 0.75-1.40, Knolselderij 0.13,
Sla 0,20-0,36, Bleekselderij 0,14-0,42,
Bospeen 0,62-0,72, Peterselie 0.14-
0,41, Raapstelen 0,13-0,23, Selderij
0,11-0,39, Paprika st. 0,21-0,63.
derland kent daarboven nog een
aantal speciale oorzaken, die ons
land doet achterlopen bij de ove
rige geïndustrialiseerde landen.
Die hebben betrekking op de sa
menstelling van onze kapitaal
goederenvoorraad. de werking
van de arbeidsmarkt en het pro
ces van de loonvorming.
Volgens de economisch deskundi
gen van de SER heeft dit alles tot
resultaat, dat er te weinig wordt
geinvesteerd. „Door het beleid
toe te spitsen op de toename van-
de investeringen, kan in de ko
mende jaren meer werkgelegen
heid worden geschapen", aldus
de deskundigen, die zeggen dat
om dit te bereiken éérst de win
sten van de bedrijven omhoog
moeten en er een selectief over
heidsbeleid met betrekking tot
de bedrijfsinvesteringen gevoerd
moet worden.
De deskundigen bepleiten ook
achterblijven van de arbeidskos
ten bij stijging van de produkti-
viteit. Hierdoor wordt het moge
lijk dat de winsten gaan stijgen.
„Een arbeidskostenmatiging zal
vermoedelijk een ondersteuning
van het investeringsklimaat be
tekenen", aldus het rapport. Vol
gens de mening van de deskun
digen zullen de bedrijven de stij
gende winsten de eerste jaren ge
bruiken om tot sanering van de
bedrijfsfinanciën overgaan, om
dat het aantrekkelijk is om eerst
grote schulden in verband met
de hoge rentestand af te lossen.
De SER-economen zijn van me
ning dat een bezinning van de
opvoering van het woningbouw
programma op zijn plaats is. „In
de eerste plaats in het licht van
de werkloosheidssituatie in de
bouw, maar ook in het licht van
de bestaande woningtekorten".
Bij dit laatste dient dan ook weer
het huurbeleid te worden betrok
ken.
Om de werking van de arbeids
markt te bevorderen, stellen de
deskundigen een aantal maatre
gelen voor, waarvan ze echter
verwachten dat die niet direct ef
fect zullen sorteren. Zo willen zij
o.a. een straffere hantering van
het begrip 'passende arbeid',
maatregelen ter verbetering van
de arbeidsplaatsen en verminde
ring van het ziekteverzuim. „Be
drijven met een meer dan gemid
deld ziekteverzuim en arbeids
ongeschiktheid dienen een hoge
re premie te betalen, dan gemid
deld in de bedrijfstak het geval
De deskundigen wijzen er op. dat
waar het politiek noodzakelijk
zou worden geacht de beleids
overwegingen van hun rapport
aan te vullen met een extra uit
breiding van de werkgelegen
heid in de collectieve sector, of
met arbeidstijdverkorting, het
echt besteedbare looninkomen
daarvoor de vereiste aanpassing
zal moeten ondergaan. Dit wil
zeggen, dat bij invoering van
werktijdverkorting een evenre
dig deel van het loon moet wor
den ingeleverd.
AMSTERDAM - In het Amsterdamse RAI-gebouw wordt van maandg 12
tot en met woensdag 14 oktober de eerste Nederlandse Sales Promotion
Vakbeurs gehouden. Op de foto: voor een getrouwe kopie van de gevel van
het vermaarde Amsterdamse café Hoppe, de robot R.2D2 uit de film Star
WarsSpiderman. Poppeye en Obelix.
Plattelandsvrouwen
AMSTERDAM (ANP) - Michelin
is van plan in hoger beroep te
gaan by het Hof van Justitie van
de Europese Gemeenschappen
tegen de beslissing van de Euro
pese Commissie om de banden
fabrikant een boete van 700.000
dollar op te leggen wegens on
eerlijke handelspraktijken in Ne
derland. Dat heeft Michelin Ne
derland woensdag meegedeeld
De Europese Commissie verwijt
onder andere Michelin dat zij
door middel van hoge kortingen
de markt afsluit voor nieuwe
concurrenten.
Volgens Michelin is deze beschul
diging niet in overeenstemming
met de feitelijke toestand op de ^irirlc ^7Q
Nederlandse markt. De handel-
wijze van Michelin zou niet af
wijken van wat algemeen gebrui
kelijk is in het zakenleven. De
beslissing van de Commissie
brengt nu één producent flink in
het nauw. en is daarom in wezen
zelf concurrentievervalsend, al
dus Michelin.
Frans Andnessen de (Nederland
se) Europese concurrentiecom-
missans. vindt dat de Nederland
se bandenindustrie Michelin
"duidelijk misbruik gemaakt
heeft van haar positie". Dat heeft
hij gisteren in Brussel meege
deeld op een persconferentie
waar hij het besluit van de EG-
commissie om dat bedrijf een
boete op te leggen, toelichtte
waarbij er tussen de wederverko
pers werd gediscrimineerd De
bedoeling daarvan was de we
derverkopers ervan te weerhou
den zich bij andere fabneken te
bevoorraden.
De bandenfabnkant wijst er ten
slotte op dat de boete wordt ge
geven op een hoogst ongelegen
moment "De Europese Commis
sie is zich kennelijk niet bewust
van het feit dat de Europese au
to-industrie in een zware ensis
verkeert en dat de concurrentie
vooral tussen de bandenfabri
kanten nog nooit zo hevig is ge
weest als nu".
Verlies van
8.750 banen
in autobranche
UTRECHT (ANP) - De bijdrage
die de meewerkende vrouw in
het gezinsbedrijf, vooral in de
land- en tuinbouw, levert aan de
economie van ons land en die
van Europa, wordt onvoldoende
gewaardeerd. Dat stelde me
vrouw H. May-Weggen. lid van
de christen-democratische frac
tie in het Europese Parlement,
gisteren op het jubileumcongres
van de Katholieke Plattelands
vrouwen (KPN in Utrecht.
Volgens mevrouw May vraagt het
een actieve opstelling van de be
trokken groep en van de vrou
wenorganisaties aan die situatie
iets te veranderen. Vrouwen die
meewerken in het bedrijf van
hun echtgenoot hebben vaak een
gebrekkige sociale positie. Bij
echtscheiding of bij overlijden
van de man zijn zij bijzonder
kwetsbaar. In Europa kennen al
leen West-Duitsland en Frank
rijk speciale wetten voor zulke
situaties.
Beroepsorganisaties als de KPN
kunnen druk uitoefenen om te
komen tot een beroepsstatus
voor de meewerkende vrouw, zo
zei mevrouw May. als die erken
ning er is zal het mogelijk zijn
een redelijk stelsel van sociale
voorzieningen en een regeling
van arbeidstijden in te voeren
voor boerinnen en andere mee
werkende vrouwen in het mid
den- en kleinbedrijf. In Neder
land zijn er volgens de laatste tel
ling van het landbouw econo
misch instituut 60.000 vrouwen
die meewerken op de boerderij
van hun man. In de hele EG zijn
dat er bijna 5,5 miljoen. De KPN
congresseerde over "vrouw, tra
ditie en veranderen" ter gelegen-
DEN HAAG (ANP) - Zowel als de
economische politiek van de
Amerikaanse president Reagan
slaat, als wanneer deze faalt ligt
er voor Nederland volgend jaar
een forse rentedaling in het ver
schiet, aldus prof. dr. M P. Gans
van de Delfse interfaculteit be
drijfskunde gisteren op een bij
eenkomst van het Nederlands
Centrum van Directeuren in Den
Haag.
Prof. dr. C.A. van den Beid. direc
teur van het Centraal Planbu
reau. zag voor volgend jaar ook
wel enige mogelijkheden tot ren
tedaling. Hij sprak vooral over de
binnenlandse factoren die het
rentepeil beïnvloeden. Met name
het forse overschot op de beta
lingsbalans (voor '82 geraamd op
10 miljard) zal de rente drukken.
Op bijne verontschuldigende toon
deelde Andnessen in Brussel
mee dat dit de eerste maal is,
sinds hij Europees concurrentie-
commissaris is, dat aan een be
drijf in Europa een boete wordt
opgelegd wegens concurrentie-
bepalingen.
De boete die de EG-commissie Mi
chelin in Nederland heeft opge
legd heeft dat bedrijf gekregen
omdat het zijn machtspositie op
de Nederlandse markt voor zwa
re banden (een aandeel van zes
tig procent) heeft misbruikt en
ongeoorloofde kortingen heeft
toegestaan De commissie vindt
dat in strijd met de Europese
concurrentieregels
Het marktoverwicht van Michelin,
aldus de redenering van de EG-
commissie. is mede het gevolg
van het zeer uitgebreide assorti
ment banden dat het bedrijf
voert en van de intensieve ver-
kooppohtiek. Wederverkopers
kunnen hun commerciële activi
teiten vrijwel niet voortzetten
zonder Michelin-banden aan te
bieden, aldus de commissie.
Michelin heeft bovendien in Ne
derland een geheim systeem van
selectieve kortingen toegepast
APELDOORN (ANP) - Het aantal
arbeidsplaatsen in de motorvoer-
tuigenbranche is sedert 1979.
toen er nog 2.500 vacatures wa
ren. met 8.750 teruggelopen
Voor het einde van dit jaar moet
voor nog eens ongeveer 2.300 ar
beidsplaatsen worden gevreesd.
Voorzitter M. van Ramshorst van
de afdeling auto van de Bovag
(garage- en aanverwante bedrij
ven) zei dit gisteren in Apeldoorn
tijdens de jaarvergadering van
deze afdeling. Het leerlingenbe-
stand in de motorvoertuigen-
branche is met 35 procent terug
gelopen
Het gaat blijkens deze cijfers nog
altijd niet best met de autohan
del. Van Ramshorst raadde de
autobedrijven aan zich het ko
mende jaar te concentreren op
de consolidatie van hun positie.
Kostenbeheersing en rende
mentsbewaking moeten voorop
blijven staan, aldus de voorzitter.
Hij noemde nog enige cijfers: de
geldomzct van de autowerk
plaats is "naar de laatst bekende
gegevens" met ongeveer vijf pro
cent gedaald De geldomzet in
auto-onderdelen bleef gelijk. De
handel in tweedehands auto's zal
zich blijkens de omschrijvingen
van de delen 2 van personenwa
gens op ongeveer hetzelfde ni
veau bewegen als vorig jaar en in
1979.
Dit jaar worden opnieuw veel min
der nieuwe personenauto's en
bedrijfsauto's verkocht. De ken
tekenregistraties personenauto's
tuimelden vorig jaar ten opzichte
van 1979 met bijna 22 procent.
De daling dit jaar tot nu toe is 12
procent, aldus Van Ramshorst.
Hypotheekrente per oktober 1981
rentepercentages
Naam bank:
rente vast
gedurende
afsluit-
provisie
in
met Gem.
garantie
zonder Gem. garantie
opgave bank
werkelijk
opg bank
werkelijk
Annuiteiten-
hypotheken
ABN
1 jaar
1.5
12,5
13.33
12,75
13.61
3/5 jaar
1,5
12.5
13.33
12.75
13,61
Amrobank
variabel
1.5
12,5
13,11
12,75
13.38
5 jaar
1.5
12.5
13.11
12.75
13.38
Bouwfonds Ned. Gem.
5 jaar
1.5
13.4
14.58
13.6
14.81
Leidsche Spaarbank
5 jaar
1,25
12.5
13.07
12,5
13.07
Nationale Nederlanden
10 jaar
1.5
12.2
13.38
12.5
13.73
Postgiro en
Rijkspostspaarbank
5 jaar
1.0
12.2
13.06
12.2
13.06
Rabobank Leiden
variabel
1,25
11.75
12.31
11.75
12,31
Westland Utrecht
standaard
5/10 jaar
2.0
12,9
14.28
13.1
14.45
Leven
hypotheken
Centraal Beheer
10 jaar
12.3
12,88
12.3
12.88
Ennia
10 jaar
12.3
12.88
12.3
12,88
Levensverz. aangesl
5/10 jaar
bij N.V.L.
12,3
12.88
12,3
12,88
Nationale Nederlanden
5i 10 jaar
12.3
12.88
12.3
12,88
Copyright 'vereniging eigen huis' te Amersfoort
Beufsoverzicht
Leidscbc Wol
Mu« Pctr.
Tokyo PH
Ual-lnvnt
Vtklnf
Lrhmaa Cory
Modi too F
Tecbsoloft* f
Ned. Scbeepthyp 195.50
4100.00b 4100.00b
Ver. Glu nb
VMF Verto
v'h.m., Ruil
VUG Bee
We«ener C
WesMnew c
WUb ea Her
39.40
7500
66:00
94.00
36.00
GOUD EN ZILVER
AMSTERDAM Op de Amster
damse effectenbeurs was het
vrijdag vooral de obligatiesector,
die een grote activiteit aan de
dag legde In een heftige en zeer
drukke rommelige markt trok
ken de koersen van de staats
fondsen (link aan. waarbij de
verschillen nogal uiteen liepen
Goud onbewerkt 34560
BELEGGINGS-
INSTITUTEN
BUITENLANDS
GELD
werd nog eens weerspiegeld
de koers van jongste BNG-le-
ning. die tot het maximum van
125 min is geplaatst.
Er werd een koers gen<
103 tegen een uitgifte
101. Verder wordt cr
eerst sinds tijden a»a«
gatielening uitgegi
financiële ins saw
doorSHN Debelan
handelaren op de be
ze lening was niet g;
