Zaad van homo
nu omstreden?
Utrechts ziekenhuis discrimineert
Ook defensie
bezuinigt mee
COC boos op hoogleraar
Gasprijs in de
tuinbouw
snel omhoog?
Erfelijkheidskwestie doet niet ter zake
VRIJDAG 2 OKTOBER 1981
Door generaal b.d.
M.H. von Meijenfeldt
Het bedrag waarop de Nederland
se krijgsmacht in 1982 kan reke
nen. is in de Miljoenennota vast
gesteld op ruim 12 miljard gul
den. Bijna de helft van dit bedrag
(5.1 miljard) gaat naar de land
strijdkrachten. De Koninklijke
Luchtmacht en Koninklijke Ma
rine krijgen elk rond 2.3 miljard
gulden. Het restant van de begro
ting wordt gebruikt voor de in
standhouding van de departe
mentale organisatie en de Ko
ninklijke Marechaussee en voor
de civiele verdedigingsvoorbe
reiding.
Van de defensiebegroting is 28 pro
cent bestemd voor investeringen
in onder meer de materieelsec-
tor. De malerieelplannen van de
krijgsmachtdelen worden in de
Memorie van Toelichting bij de
begroting nader toegelicht. De
Koninklijke Marine schenkt bij
zondere aandacht aan onder an
dere: de luchtverdediging van de
vloot, de marine-patrouillevlieg
tuigen en de transportmiddelen
voor het korps mariniers. In de
plannen voor de Koninklijke
Landmacht ligt het zwaartepunt
op de verkorting van de tijd die
het Eerste Legerkorps nodig
heeft om zijn oorlogsopstellin-
gen te bereiken en op de invoe
ring van nieuwe militaire midde
len zoals: anti-tankwapensyste-
men. gepantserde personeels-
voertuigen en mortieropspo-
ringsradar. De Koninklijke
Luchtmacht gaat door met de ver
vanging van de F-104G „Star-
fighter" door de F-16.
De bewindsledcn voor defensie
wijzen in de Memorie van Toe
lichting ook op het belang van
een goed georganiseerde territo
riale beveiliging. Nederland
krijgt een, steeds belangrijker
taak in het kader van de opvang
van militaire versterkingen van
uit Amerika en Engeland. En fi
nanciële middelen zijn nodig
voor de verbetering van de uit
rusting en bewapening van de
eenheden die in crisis- of oor
logstijd deze versterkingsopera
tic moeten beveiligen.
Ten opzichte van de defensiebe
groting voor het jaar 1981 znn de
uitgaven voor '82 gestegen met
reëel 3 procent. Wij voldoen
daarmee aan een in 1978 gemaak
te afspraak in NAVO-verband.
Dit betekent echter niet dat de
krijgsmacht geen financiële pro
blemen heeft. Integendeel, dit
jaar (1981) heeft defensie mee
moeten doen aan de verschillen
de bezuinigingsoperaties. En
ook de prijsstijgingen bijvoor
beeld van brandstoffen en mili
tair materieel zijn niet volledig
vergoed. Als ggvolg daarvan zijn
de defensie-uitgaven voor 1981
op hetzelfde peil gebleven als die
voor 1980; dit jaar dus geen groei
Minder personeel
De bezuinigingen hebben de
krijgsmacht gedwongen tot on
der meer een vermindering van
de personeelsterkte en van de
onderhoudswerkzaamheden aan
gebouwen en materieel: een be
perking van het munitiegebruik.
het aantal vlieguren bij de lucht
macht en de vaarschema's voor
de marine; en tot een verschui
ving naar de toekomst van inves
teringen in de materieelsector.
Deze maatregelen kunnen bij
een stijging van de defensie-uit
gaven met 3 procent, slechts in
beperkte mate ongedaan worden
gemaakt. Terzijde onderstreept
wat ik onbegrijpelijk vind. is dat
vrijwel altijd de eenheden op het
niveau van de uitvoering (onder
andere gevechts- en opleidings-
eenheden) het slachtoffer van de
bezuinigingen zijn en dat de
noodzaak om het financieel wat
kalmer aan te doen niet wordt
aangegrepen om de begelei-
dingsorganisatie te stroomlijnen.
Daar valt zeker nog geld te ver
dienen.
Een zorg voor de defensieleiding is
ongetwijfeld of. gelet op de eco
nomische situatie waarin wij ons
bevinden, de m de begroting toe
gezegde stijging met 3 procent in
het komende jaar wordt gereali
seerd. Het i^nict uitgesloten dat
Nederland een keus moet maken
tussen handhaving van de defen
sie-inspanning en handhaving
van het steUel van «=nrtalo voor
zieningen En hoe zal die keus
uitvallen'' De ontwikkelingen in
de ons omringende landen stel
len niet gerust Belgie heeft zijn
defensiebudget verminderd met
reëel 4 procent. En de Bondsre
publiek komt niet verder dan
een jaarlijkse stijging tussen 0.8
en 1.2 procent.
In de Memorie van Toelichting is
tevens aandacht voor de kernwa
pen problematiek Gewezen
wordt op de noodzaak om soli
dair te zijn met de bondgenoten
op conventioneel en atomair mi
litair gebied en ook als het gaat
om de modernisering van de NA-
VO-kernbewapening. De ge
dachten van de nieuwe minister
over het kernwapenvraagstuk en
in het bijzonder over de plaat
sing van 48 Tomahawk kruisra
ketten in ons land. zijn in de de
fensiebegroting nog niet opgeno
men. Er wordt echter gewerkt
aan een nieuwe defensienota en
daarin zal zijn visie op deze pro
blemen zeker terug te vinden
zijn.
Onderhandelingen
Wat mogen wij verwachten'' Mijns
inziens wijst de minister in deze
defensienota op het grote belang
van onderhandelingen tussen
Amerika en Rusland over de be
perking van kern wapensyste
men voor de middellange af
stand in Europa. En zolang er
geën duidelijkheid is over het re
sultaat van deze onderhandelin
gen. zal hij een beslissing over de
plaatsing van nieuwe raketten in
ons land willen uitstellen. Lei
den de onderhandelingen echter
niet tot een voor de NAVO aan
vaardbaar resulaat. dan spreekt
de nieuwe bewindsman zich on
getwijfeld uit voor de plaatsing
van Tomahawk-kruisraketten in
ons land. Wel zal hij als voor
waarde stellen dat het huidige
Nederlandse kernwapentaken-
pakketr drastisch wordt vermin
derd.
Ik verwacht dat deze opvatting
door een meerderheid in ons par
lement wordt gesteund. D'66
heeft altijd de mogelijkheid tot
plaatsing van nieuwe raketten in
ons land opengehouden. En in
de PvdA en het CDA groeit de
bereidheid om in het Nederland
se kernwapentakenpakket het
accent te verleggen van ge-
vechtsveld-atoomwapens (be
stemd voor de korte afstand)
naar wapens die doelen in de
diepte van het achterland van
het Warschau-Pact kunnen aan
vallen (de zgn. middellange af
standwapens i Deze laatste
groep van wapens - zo meent
men - biedt betere mogelijkhe
den om de atoomdrempel op een
hoog niveau te handhaven en
versterkt de geloofwaardigheid
van het westerse defensiesys
teem.
Ten slotte, in de toelichting op de
begroting wordt gewezen op de
toenemende militaire dreiging
van de zijde van het Warschau-
Pact: het overwicht in aantallen
blijft, de kwaliteit neemt toe Met
de wijze waarop de militaire
krachtsverhoudingen geschil
derd worden, heb ik nogal wat
moeite Zeker, het Warschau-
Pact beschikt over een geduchte
militaire macht, maar het wor
stelt ook met grote problemen.
Wij hebben de neiging die te ba
gatelliseren. Wij gaan er boven
dien te gemakkelijk aan voorbij
dat ook de NAVO op militair ge
bied sterke punten heeft en dat
Nederland beschikt overeen mo
derne en goed geoefende krijgs
macht Om de betrokkenheid bij
het defensiegebeuren op een ver
antwoord peil te brengen en te
handhaven, lijkt my een meer
evenwichtige benadering van
het vraagstuk van de militaire
krachtsverhoudingen dringend
geboden.
GRONINGEN - De Groninger hoogleraar prof. dr. J. Kremer weigert homosexuele man
nen te accepteren als zaaddonor voor de Utrechtse spermabank. Dat nu heeft bij het
COC, de Nederlandse vereniging tot integratie van homosexualiteit, tot grote ontstelte
nis geleid. „Wij zijn kwaad, ontzettend kwaad op professor Kremer. Wat die man be
weert kan anno 1981 toch niet meer? Wij laten het er niet bij zitten. Misschien is dit een
zaak voor het Medisch Tuchtrecht. In elk geval zullen wij de superieuren van professor
Kremer benaderen en we overwegen ook om over deze ernstige kwestie vragen te laten
stellen in de Tweede Kamer", zegt landelijk COC-bestuurslid Frans Huijnen.
Volgens Frans Huijnen blijkt pro
fessor Kremer, expert op het ge
bied van de menselijke vrucht
baarheid en steriliteit, weinig
van de erfelijkheidsleer af te we
ten. „Er is onderzoek gedaan
naar de vraag of homosexualiteit
erfelijk is. De resultaten zijn on
duidelijk en de geleerden spre
ken elkaar tegen. Toch durft pro
fessor Kremer zo'n discutabel
gegeven als uitgangspunt te ge
bruiken voor zijn weigering van
homosexuele zaaddonoren", al
dus COC-bestuurslid Huijnen.
Professor Kremer weigert ook
zaaddonoren die aan astma of
reuma leiden. „Hij gooit alles op
één hoop. Alsof homosexualiteit
ook een ziekte is. Het is geen
ziekte en je hoeft er ook geen last
van te krijgen of ongelukkig
door te worden. Professor Kre
mer weigert ook vrouwen te in-
semineren die beslist geen vader
voor hun kind wensen. Ook hier
overschrijdt hij de grenzen van
zijn vakgebied. Hij moet zich al
leen maar dienstbaar opstellen,
verder niets".
"Lange tenen"
Door ons geconfronteerd met de
harde kritiek van het COC zegt
professor Kremer: „Ach, het
COC is erg gauw gepikeerd. Die
mensen hebben erg lange tenen.
Het is waar dat ik liever geen ho
mofiele donoren wil. maar ik dis
crimineer niet. Dat doen de ma
kers van krantekoppen. De kop
pen zijn veel te zwart wit. „Sper
mabank weert homo's", staat er.
Maar als er „Homofiele mannen
lijken minder geschikt" had ge
staan, waren de reacties ook min
der fel geweest. Het is namelijk
beslist niet waar dat ik in alle ge
vallen homofiele donoren wei
ger. Als een echtpaar erop staat
dat de donor een homo is en ze
hebben daar goede argumenten
voor, dan insemineer ik homo
zaad. Hetzelfde geldt voor het
sperma van negers. Als een echt
paar perse een donker kindje wil
en het draagt daar goede argu
menten voor aan, dan kan dat",
aldus prof. Kremer.
Ook prof. Kremer zegt dat het nog
steeds onduidelijk is of homose
xualiteit erfelijk is. „Maar het is
voor veel wetenschapsmensen al
wel duidelijk dat homosexuali
teit niet in de eerste plaats door
maatschappelijke factoren wordt
veroorzaakt. Dus denken ze toch
eerder aan erfelijke factoren. Ik
blijf erbij dat homofilie een han
dicap is waarvan je ongelukkig
kunt worden. Je kunt geen nor
maal huwelijk sluiten, je kunt
veel moeilijker vaste relaties krij
gen, je wisselt vaker van partner.
Ik ben het met het COC eens dat
homofilie geen ziekte is. Maar
het is wel een afwijking, het
wijkt af van de norm. Daar komt
natuurlijk nog bij dat homo's ge
discrimineerd worden. Dat wil je
geen enkel kind aandoen".
„Als je al die factoren i
king neemt en je hebt in de sper
mabank de keuze tussen zaad
van hetero's en van homo's, dan
ligt het toch voor de hand dat je
voor een heierosexuele donor
kiest? Bovendien, wij vragen dat
meestal, wil 90 procent van de
echtparen geen sperma van ho
mo's. Die echtparen hebben toch
ook een stem die meetelt? Het is
dus niet zozeer om ideologische
dan wel om praktische redenen
dat wij liever geen homosexuele
donoren hebben. En als we hele
maal geen sperma van hetero's
zouden hebben zou het zaad van
homo's wel degelijk in aanmer
king kunnen komen", zegt pro
fessor Kremer.
Geslachtsziekten
De Groninger hoogleraar Kremer
heeft nog een andere bedenking
tegen homosexsuele spermado
noren. „Het kost me erg veel
moeite om dit te zeggen, maar
het COC dwingt me er toe door
die harde opstelling. Geslachts
ziekten komen vaker by homo
fielen voor dan bij heterofielen.
Geslachtsziekten zijn via het
sperma overdraagbaar en hun
aanwezigheid in het zaad is heel
moeilijk aan te tonen. Als je
zoiets zegt. maar ik móet het zeg
gen. denkt het publiek mis
schien: zie je wel, die vieze ho
mo's. Maar zo is het niet. dan ge
neraliseer je teveel. Trouwens, ik
heb veel homofiele vrienden".
Met name in kringen van BOM-
moeders (Bewust Ongehuwde
Moeders) wordt het professor
Kremer vast niet in dank afgeno
men dat hij weigert vrouwen te
insemineren die geen vaste man
nelijke partner hebben. „Ik doe
dat inderdaad niet. Kinderen die
helemaal zonder vader op
groeien blijken in hun puberteit
vaak problemen te krijgen. Niet
altijd, maar vaak. Het is meer re
gel dan uitzondering. Daar wil ik
niet aan meewerken, want het
belang van het kind staat bij mij
voorop. Als het COC mij verwijt
dat ik de grenzen van miin vak
gebied overschrijd, ontken ik
dat. Ik voel mij verantwoordelijk
voor mijn daden. Ik ben geen in
seminatiemachine, maar ik wil
inspraak en medebeslissings
recht hebben in mijn eigen han
delen en de gevolgen van dat
handelen".
De ethicus prof. dr. P. J.
Roscam Abbing, oud-hoogle
raar in de christelijke ethiek in
Groningen, is het in grote lijnen
met de opvattingen van profes-
Prof. Roscam Abbing: van optimale condities uitgaan.
sor Kremer eens. „Ik moet begin
nen met te zeggen, dat ik insemi
natie van sperma van een onbe
kende donor verwerpelijk vind.
Zelfs al vinden de onvruchtbare
man en zijn vrouw het allebei
goed. Maar goed, als er dan toch
geinsemineerd moet worden,
dan vind ik het een juist uit
gangspunt dat er uitsluitend
sperma wordt gebruikt van do
nors die niet erfelijk zijn belast.
Je moet van optimale condities
uitgaan en dat hoeft niet het ge
val te zijn bij sperma van homo-
sexuelen".
Erfelijkheid
„Je kunt je natuurlijk afvragen wat
dat is: erfelijk belast zijn. De
erfelijkheidsleer is al wel zover
gevorderd, dat het van sommige
ziekten bekend is of ze erfelijk
zijn of niet. Bij homosexualiteit
is dat nog niet bekend. Daarom
vind ik het juist dat professor
Kremer het zekere voor het onze
kere heemt. Dit is een kwestie
die op dit moment nog is voorbe
houden aan de wetenschap. Het
is nog veel te vroeg voor actie
groepen. Die hoeven zich in dit
stadium nog niet beledigd te voe
len", aldus de ethicus prof. Ros
cam Abbing.
Prof. Roscam Abbing is het „hart
grondig" met prof. Kremer eens
dat vrouwen zonder een vaste
mannelijke partner niet kunst
matig zwanger gemaakt mogen
worden. „Kinderen verwekken
is de grootste verantwoordelijk
heid die een mens in zijn leven te
dragen krygtzegt prol Koscam
Abbing. „Het is niet goed dat een
kind helemaal zonder vader op
groeit. De dubbele geaardheid
Van een echtpaar, het samenspel
van vader en moeder, dat geeft
nog altijd de beste condities voor
een harmonieuze opvoeding.
Nou weet ik heus wel dat er zich
binnen een echt gezin allerlei af
schuwelijke toestanden kunnen
afspelen die slecht zyn voor het
kind. Maar dat is geen algemeen
gegeven, het zijn gelukkig nog
steeds uitzonderingen".
DEN HAAG - Vierhonderd bo
ze tuinders uit een aantal EG-
landen hebben afgelopen
maandag in Brussel gepro
testeerd tegen het ..goedko
pe" aardgas voor de Neder
landse glastuinbouw Zn ais-
ten dat die prijs op korte ter
mijn zou worden opgetrok-
Door
Jaap van der Veen
ken tot het vergelijkbare in
dustrieprijsniveau. Via de
Europese commissie en de
Nederlandse minister van
landbouw zal onze tuinbouw
de komende weken ongetwij
feld onder een zekere druk
komen te Staaf) Hoe moeten
wij daarop reageren0
De Nederlandse organisaties
hebben al meermalen onder
handeld met de Gasunie over
het niveau van de gasprijs
Uitgangspunt was daarbij
steeds dat men bereid is op
den duur een met andere ver
gelijkbare prijs te betalen.
Om de glastuinbouw en de
markt voor de produkten de
kans te geven zich aan te pas
sen, werd steeds geleidelijk
heid bepleit Behoud van
werkgelegenheid en export
stond daarbij voorop.
Op dit moment betaalt de Ne
derlandse glastuinder onge
veer vijf keer de prijs van
1970. Bovendien is in de laat
ste afspraak tussen Land
bouwschap en Gasunie vast
gelegd dat op 1 april 1984 het
prijsniveau voor de industrie
bereikt zal zijn. Voor de tuin
ders betekent deze afspraak
een enorme opgave. De ener
giebesparing van rond 25
procent op dit moment zal te
gen die tijd via grote investe
ringen bijna verdubbeld
moeten zijn. Elke cent prijs
verhoging van een kubieke
meter gas betekent voor een
gemiddeld bedrijf een extra
kostenpost van f 5500. Als op
korte termijn een extra prijs
verhoging van een dubbeltje
doorgevoerd zou worden,
dan zal een inkomensderving
van zo'n f50 000 per bedrijf
niet te vermijden zijn.
Duidelijk is dan ook dat de
tuinders en hun organisaties
geen enkele ruimte hebben
om naast de snelle verhoging
die al is afgesproken over een
nieuwe extra verhoging te
praten. Wij vinden bovendien
de argumentatie van onze
collega's wel begrijpelijk,
maar niet sterk. Zo lang er
geen Europees energiebeleid
bestaat, kan in de lidstaten
een eigen beleid worden ge
voerd Dat gebeurt dan ook.
er bestaat op dit punt een
veelheid van situaties. Bo
vendien gaat het niet aan om
één factor uit het scala van
entiefactoren te har-
n de andere on
gemoeid te laten.
In Engeland betaalt men de
helft van onze lonen, in West-
Duitsland veel minder belas
ting en sociale lasten en ga zo
maar door. Een extra snelle
verhoging zal bovendien on
ze buitenlandse collega's niet
helpen De kans is groot dat
de Nederlandse tuinder dan
zijn teelten gaat opschryven
na perioden waarin zy aan de
markt zyn. Met als gevolg een
slechtere prys voor ieders
produkten.
Het belang van open grenzen
voor onze tuinbouwproduk-
ten is overduidelyk De Ne
derlandse tuinbouw expor
teert 80 procent naar de EG-
landcn Het behoud van deze
export is voor ons land en
voor de tuinbouw van het
grootste belang De organisa
ties zullen deze kant van de
zaak niet uit het oog verlie
zen Maar het is niet redelyk
om van onze tuinbouw te ver
wachten dat dit belang ver
taald kan worden in een extra
gasprysstryging die veel be
drijven in levensgevaar zal
brengen.
Jaap
n der Veen is voorzit-
a de Christelijke Boe-
i Tuinderbond).
Door
Rob Tielmans
UTRECHT - De Werkgroep Ho-
mostudies van de Rijksuniversi
teit Utrecht heeft met veront-
waardiging kennis genomen van
het feit dat het Academisch Zie
kenhuis Utrecht homosexuele
mannen weigert als zaaddonor
en homosexuele vrouwen die
met een vriendin samen leven
niet toelaat voor kunstmatige in
seminatie. Het AZU handelt
daarmee in strijd rnet de ontwor
pen Wet Gelijke Behandeling,
die discriminatie tegengaat van
vrouwen, homosexuelen en on-
gehuwden.
Het argument dat men niet nog
meer homosexuelen op de we
reld wil zetten omdat zij zo gedis
crimineerd zouden worden, is
zonder meer schijnheilig. Is het
AZU soms ook van plan om de
voortplanting van Surinamers en
Turken in Nederland tegen te
gaan omdat zij gediscrimineerd
worden? Waar het om gaat is dat
niet het AZU maar de te insemi
neren vrouw zélf mag uitmaken
met wat voor zaad zij geinsemi
neerd wil worden. Het blijkt dat
steeds meer vriendinnenparen
graag door zaad van homosexue
le mannen kunstmatig geinsemi
neerd willen worden.
Het AZU wil wel gehuwde
met kinderen toelaten. Kennelijk
is men daar niet op de hoogte
van onderzoek (zoals Seks in Ne
derland uit 1968) waaruit blijkt
dat er daarvan zo'n 40.000 homo-
sexueel zijn. De ervaring leert
telkens weer dat het niet lukt om
homosexuelen te weren, omdat
de overgrote meerderheid van
hen niet voldoet aan de nog
steeds bestaande vooroordelen.
Het AZU vindt dat kinderen die
opgroeien zonder vader neuroti
scher zouden zijn. Misschien zou
men toch eens enige echte op
voedingsdeskundigen moeten
raadplegen. Dan zou men weten
dat de loutere aanwezigheid van
een vader niet voldoende is voor
een goede opvoeding. Als een
kind maar voldoende identifica
tiemogelijkheden heeft in zijn of
haar omgeving, dat is veel be
langrijker dan het biologische
gegeven of iemand een man of
een vrouw is. In feite discrimi
neert het AZU met deze opvat
ting niet alleen homosexuelen.
maar ook heterosexuele alleen
staande vaders en moeders.
Vooroordelen
Het is opmerkelijk dat er kennelyk
nog zoveel vooroordelen en on
wetendheid bestaat by het AZU
over homosexualiteit, terwyl die
zelfde Utrechtse universiteit een
Wenkgroep Homostudies m huis
heeft met de nodige deskundig
heid daaromtrent. Deze werk
groep bestaat uit verschillende
stafleden met een medische, juri
dische. psychologische. ge
schiedkundige en sociologische
achtergrond De werkgroep doet
onderzoek en geeft onderwijs op
het gebied van de homosexuali
teit. Ook worden adviezen gege
ven aan derden die inlichtingen
willen, byvoorbeeld by het ma
ken van voorlichtingsprogram
ma's. Het werpt een schnl licht
op het wetenschappelyk karak
ter van het AZU. dat men kenne
lijk lieVer afgaat op de eigen
vooroordelen in plaats van zich
goed te laten informeren door
collega's.
Het ontstaan van homo- of hetero
sexuele gerichtheid is veel inge
wikkelder dan de vraag of het
erfelijk is of niet Maar we hoe
ven niet te weten hoe een donke
re huidskleur tot stand komt om
te beseffen dat discriminatie
vanwege huidskleur menson
waardig is. Hoe wetenschappe
lyk de argumenten van het AZU
ook mogen lyken. het draait er in
feite om dat men homosexuele
mannen en vrouwen als minder
waardig beschouwt En daarmee
handelt het AZU in stnjd met de
grondwet, die discriminatie op
welke grond dan ook verbiedt.
(Drv Rob Tielman Is als weten
schappelijk hoofdmedewerker
verhonden aan het Sociologisch
Instituut te l trrchl Hij bereidt
een proefschrift voor over de ge
schiedenis van de homosexual!-
t< it in Nederland Daarnaast Is
hij Algemeen Voonltter s aa bel
Humanistisch Verbond).
