Scheuring in Solidariteit
Hevige strijd om Abadan
Een vergissing van de bank
in uw voordeel?
Healey verslaat Benn
Claes stuurt Belgen
opnieuw naar stembus
nmb vaste
CDT50 o/q^ al
Nu ook "club voor
spaarrekening
vast
NMB
Ernstig verlies van
SPD in Nedersachsen
Compromis arbeiderszelfbestuur valt slecht
In Polen
onafhankelijkheid"
Hongerstaking
Spaanse
gevangenen
Autoloze zondag 'n flop
Amerikanen
vrezen
kernoorlog
De NMB denkt met u mee.
Einde kaping
zonder geweld
MAANDAG 28 SEPTEMBER 1981
BUITENLAND
PAGINA 9
LONDEN - De strijd om het vice-,
leiderschap van de Labourpartij
is zondagavond beslist in het
voordeel van Denis Healey. De
tot de gematigde vleugel beho
rende Healey versloeg zijn ex
treem-linkse opponent Tony
Benn met minder dan één pro
cent van de stemmen. In doodse
stilte hoorden de delegatieleden
in Brighton aan dat Tony Benn
49 procent van de stemmen ge
kregen had en Healey 50 procent.
Het resultaat werd met opval
lend weinig enthousiasme be
groet. Healey kreeg de meeste
stemmen van de gematigde ka
merfractie, Benn van de overwe
gend linkse partij-afdelingen.
De vakbonden, die de meeste zeg
genschap hebben in de keuze
van de leider en vice-leider van
de Labourpartij, hielden de
spanning er met hun verdeeld
heid tot het laatste moment in.
Hoewel de leden van de grootste
vakbond, die van de transportar
beiders, hun voorkeur voor Hea
ley duidelijk gemaakt hadden,
besloot het bestuur haar
1.250.000 stemmen op Benn uit
te brengen.
Hoewel de kwestie van het vice-lei-
derschap voorlopig van de baan
is, geeft het minimale verschil
waarmee Healey zijn vice-leider-
schap behield aan hoe verdeeld
de Labourpartij is. Kamerleden
uit de rechtervleugel van de La
bourpartij, die Healey steunden,
uitten zondag de hoop dat de
partij onder het leiderschap van
Michel Foot en Denis Healey
zich nu kon wijden aan haar
meest belangrijke taak als oppo
sitiepartij: het ten val brengen
van de regering-Thatcher.
Het resultaat van de uitslag geeft
echter aan dat de rol van Benn en
de linkse vleugel binnen de La
bourpartij nog lang niet uitge
speeld is.
Verwacht wordt dat de moties die
de komende dagen tijdens het
partijcongres zullen worden aan
genomen, een groeiende linkse
trend zullen laten zien. Het is
zeer waarschijnlijk dat moties als
uittreding uit de EEG en eenzij
dige kernontwapening zullen
worden aangenomen. Van Denis
Healey is bekend dat hij zich niet
met eenzijdige kernontwapening
kan verenigen. Ook is bekend
dat Healey de moties van het par
tycongres minder serieus neemt
dan links wenselijk acht.
BRIGHTON - Denis Healey. de Britse oud-minister van financien en
defensie heeft gisteravond met een krappe meerderheid de links-radicale
oud-bewindsman Tony Benn verslagen bij de verkiezingen van de plaats
vervangende leider van de Labourpartij. Op de foto Healey (rechts) in
gesprek met Michael Foot, leider van de Labourpartij
(Van onze correspondent Hans Amesz)
BONN - By de gemeenteraadsverkiezingen in de Westduit se deelstaat
Nedersaksen heeft de SPD een ernstig verlies geleden. Vergeleken met
de raadsverkiezingen van vier jaar geleden verloren de sociaal-demo
craten 6.6 procent en behaalden niet meer dan 36.9 procent van het'
aantal stemmen. De CDU. die in Nedersaksen regeert, ging 2.2 procent
vooruit en kwam op 50.2 procent.
De liberale FDP. die by de deelstaatverkiezingen van by na vier jaar gele
den niet boven de kiesdrempel van 5 procent uitkwam, kreeg nu 6.4
procent van het aantal stemmen, hetgeen een kleine winst van 0.1 pro
cent betekent. De milieuparty ..Groenen", die in 1977 nog niet aan de
raadsverkiezingen meededen, behaalde 3.6 procent en bleef daarmee
dus onder de kiesdrempel.
Volgens de SPD-bondsdagafgevaardigde Gerhard Schroeder uit Han
nover (de hoofdstad van Nedersaksen) moet de party lering trekken uit
de verkiezingsuitslag. Hy is van mening dat de SPD-politiek in Bonn
heeft geleid tot het slechte resultaat in Nedersaksen Schroeder gelooft
dat zijn party bijvoorbeeld by de kortgeleden afgesloten begrotingson-
dcrhandelingen veel te veel concessies aan de liberale regeringspartner
FDP heeft gedaan.
GDANSK (UPI/AFP/DPA)/Reuter) - De leiding van Soli
dariteit heeft gisteren felle kritiek van het congres te ver
duren gekregen. Niet alleen op de inhoud van het "com
promis" inzake arbeiderszelfbestuur in de bedrijven,
waartoe zij besloot,maar ook en vooral op de wijze waar
op het besluit tot dit voorstel tot stand is gekomen.
Lech Walesa in gebed. De ongekroonde koning van Solidariteit kan niet
meer rekenen op de volle steun van zijn achterban.
GDANSK (AFP) Een groep actieve leden van Solidari
teit, intellectuelen en journalisten van niet-officiële pu-
blikaties hebben gisteren de organisatie "club voor de
onafhankelijkheid" opgericht, zo is in Gdansk verno
men.
BARCELONA (AP) - Ongeveer
2000 gedetineerden in de Mode-
lo-gevangenis in Barcelona zijn
zaterdag in hongerstaking ge
gaan uit protest tegen de omstan
digheden waaronder zij in de in
richting gevangen worden ge
houden.
De hongerstakers vinden dat de
gevangenis te vol is en hebben er
bij de autoriteiten ook op aange
drongen dat de tijd dat gevange
nen in voorarrest zitten zoveel
mogelijk wordt bekort.
De club, die gevormd is in de wan
delgangen van het congres van
Solidariteit, beschouwt zich als
"een vorm van burgerlijk hande
len ten gunste van de vrijheid
van de mens en van de nationale
soevereiniteit". Ze stelt zich tot
doel "de samenleving voor te be
reiden op vrije verkiezingen voor
het parlement en voor regionale
organen, en op een campagne
voor het arbeiderszelfbestuur".
Daarnaast wil men maatschap
pelijke acties ondernemen met
het oog op "de economische soe
vereiniteit van Polen".
De 39 oprichters van de club, die
het document ondertekend heb
ben, stellen zich verder tot doel
de "historische waarheid" en "de
nationale herinnering" te ver
kondigen onder de Poolse jeugd.
Ze willen samenwerken met alle
onafhankelijke organisaties, vak
bonden, studentenorganisaties
en verbanden van oud-strijders.
Door de kwestie, waarvoor zich by-
na vijftig sprekers hebben aange
meld, zal het tweede deel van het
congres van de bond vrijwel ze
ker langer duren dan tot 3 okto
ber, zoals oorspronkelijk de be
doeling was en de vraag is of het
voorstel het haalt in het congres.
Vanaf zaterdag was er al door tal
van nationale leiders op aange
drongen het congres niet ver
deeld te laten worden door de
kwestie, zoals bijvoorbeeld door
algemeen secretaris Andrzej Ce-
linski. Desondanks kreeg de on
gekroonde koning van de bond,
Lech Walesa, gisteren maar een
deel van de 2.000 afgevaardigden
op zijn hand, toen hij zijn per
soonlijke gewicht in de schaal
gooide om het "compromis" te
verdedigen. Daartoe was door de
leiding besloten onder het voor
behoud, dat het achteraf zou
worden goedgekeurd door het
congres.
Vrijdag, een dag voordat het twee
de deel van het congres begon,
had het Poolse parlement een
ontwerp volgens het compromis
aangenomen. Deze werd onmid
dellijk van kracht en laat het
recht op benoeming van de di
recteur in strategisch belangrijke
bedrijven aan de staat, waar het
eerste deel van het congres der
bond begin deze maand had be
paald, dat dit recht in alle bedrij
ven aan de arbeiders toekomt.
De felste kritiek op het compromis
kwam van een woedende vice-
voorzitter van Solidariteit, Andr
zej Gwiazda. "Het was een over-
geeflijke politieke fout", zo zei
Gwiazda, die zelf ook lid is van
het besturende presidium van de
bond maar niet had deelgeno
men aan de onderhandelingen
over arbeiderszelfbestuur met
een speciale commissie van het
parlement. "De leiding van de
bond heeft gehandeld over de
hoofden van de basis heen", zo
zei hij.
Walesa gaf toe, dat slechts vier van
de elf leden van het presidium
betrokken warei
besluitvorming,
paalde leden vai
die, naar hij ze
compromis zijn,
vergadering
gevaardigden vast. "Wy bouwen
Polen niet voor onszelf, wij bou
wen het voor alle mensen en on
der de nieuwe wet zal er overal
arbeiderszelfbestuur zijn", zo zei
hij.
In de sporthal waar het congres ge
houden wordt, deden geruchten
de ronde dat er meer politie dan
normaal op de been is in Gdansk
en in het zuidelijk industriecen
trum Czechostochowa. Dit houdt
mogelijk verband met de aan
kondiging van premier Jaruzels-
ki, dat hij eenheden van leger en
politie zou inzetten om een eind
te maken aan wat hij noemde ui
tingen van anti-Sowjetisme en
anarchie.
Overigens waren op het congres
vrijelijk allerlei brochures ver
krijgbaar. die kritiek bevatten op
de internationale verplichtingen
van Polen. Zo is er een verzame
ling niet-officiële documenten
van de KPN, de bond voor een
onafhankelijk Polen, tegen
wiens leiders een proces gaande
is, omdat zij hebben gepoogd de
regering omver te werpen. De
KPN heeft meermalen ver
klaard, voorstander te zijn van
Polen's terugtrekking uit het
Warschau-pact.
HAMBURG (DPA) - De autovrije zondag waartoe de Westduitse
minister van binnenlandse zaken Gerhart Baum en verscheide
ne milieugroeperingen hadden opgeroepen, is geen succes ge
worden. Volgens de politie lieten slechts zeer weinig automobi
listen hun voertuig staan. Alleen in zuidelijke deelstaat Beieren
waar het prachtig herfstweer was. was het duidelijk rustiger dan
anders op de wegen.
Minister Baum had bij zijn oproep voor het in acht nemen van een
autoloze zondag erop gewezen dat de auto het grootste milieu
probleem vormt en na het vliegtuig de grootste energieverkwis
ter is.
achtte hij "haalbaar". Volgens
Claes doet zich echter nog wel
een technisch probleem voor
Als gevolg van een wetswijziging
is in Belgie enige tijd geleden de
grens van het actief kiesrecht
verlaagd naar 18 jaar. De vraag is
volgens Claes of alle kiesregis-
ters in het land al aan de nieuwe
bepaling zyn aangepast
de Belgische televi- Volgens de informateur is het zo
goed als zeker dat hij wel ge
slaagd is in zijn opdracht na te
gaan of de huidige demissionaire
regering nog wel kan werken. De
regering-Eyskens viel nadat de
Waalse socialistische ministers
in het kabinet weigerden nog
langer mee te werken aan het re
geringswerk zolang er geen op
lossing gevonden was voor de fi
nanciering van het Waalse staal-
probleem. De vraag was daar
door ontstaan of de demissionai
re regering zelfs nog wel de lo
pende zaken zou kunnen afhan
delen. Claes leek daarover giste
ren optimistisch. Wel maakte hy
het voorbehoud nog een laatste
gesprek daarover te moeten voe
ren met de leider van de Waalse
socialisten. Guy Spitaels. Claes
brengt vandaag verslag by de ko
ning uit.
Het is en blijft mijn overtuiging, zo
zei Claes gisteren, dat gezien de
ernst van de situatie "Belgie risi
co's loopt met naar verkiezingen
toe te gaan". Verkiezingen blij
ken altijd geld te kosten (omdat
daardoor de besluitvorming op
een langere baan geschoven
wordt) en België staat er nu al,
met de slechtste munt in het Eu
ropese monetaire stelsel, met
meer dan 400.000 werklozen en
met een nog steeds verslechte
rende handelsbalans, zeer be
roerd voor, aldus Claes.
BRUSSEL (ANP) - Het is nu ze
ker dat de Belgen opnieuw een
gang naar de stembus zullen
moeten maken. De datum voor
de verkiezingen wrodt hoogst
waarschijnlijk 8 november. Dit
blijkt uit mededelingen die de
Belgische informateur Willy
Claes heeft verstrekt in een giste
ren met hem gevoerd vraagge
sprek - -
De Vlaamse socialist Willy Claes,
vice-premier en minister van
economische zaken in het vorige
week maandag gevallen kabinet-
Eyskens (een coalitie van Vlaam
se en Waalse christen-democra
ten en socialisten) ontving afge
lopen woensdag van koning
Boudewijn een tweeledige infor
matie-opdracht. Hij moest in de
eerste plaats onderzoeken of er,
met vermijding van verkiezin
gen, nog een regering te vormen
was en als hij daarin niet slaagde
diende hij de weg te effenen naar
verkiezingen.
Claes gaf gisteren openlijk toe dat
een herstel van de oude coalitie
("het enige dat eventueel moge
lijk geweest zou zyn") er niet in
zit. Verkiezingen op 8 november
Dc informateur sloot ook dc moge
lijkheid niet uit dat nu verkiezin
gen de politieke tegenstellingen
nog groter zullen blyken te zijn
dan vandaag de dag "België is
op het ogenblik een beetje te ver
gelijken met Frankrijk ten tijde
van de vierde republiek", aldus
Claes. die op de vraag of er in
Belgie een De Gaulle voorhan-
den is antwoordde: "Ik hoop van
niet".
Claes maakte nogmaals duidelyk
dat de Belgische vorst en de
voornaamste politieke leiders in
het land niets voelen voor een za
kenkabinet Een zakenkabinet
betekent dat de regering losstaat
van het parlement. Dat is zeer ge
vaarlijk want het kan het begin
van het einde van het parlemen
taire systeem zyn, aldus de infor
mateur.
NEW YORK (AFP) - Een meer
derheid van de Amenkanen is te
gen het gebruik van kernwapens
tegen Russische troepen als die
met conventionele wapens West-
Europa zouden aanvallen, zo
blijkt uit een opiniepeiling in het
jongste nummer van het week
blad "Newsweek".
Uit de peiling blykt dat een meer
derheid van de Amerikanen (50
procent) ervan overtuigd is dat
elke gewapende botsing tussen
beide grootmachten zal leider»
tot een totale kernoorlog.
i geweest bij de
maar viel be-
i het presidium,
i, 'nu tegen het
maar niet bij de
waarop het
werd goedgekeurd", fel aan door
te zeggen, dat "men wel zijn ver
antwoordelijkheid moet weten te
nemen".
Bepaalde andere leden van Solida
riteit verweten Walesa van Soli
dariteit een even totalitaire
macht te willen maken als de
huidige regering. "De vakbond
moet maat houden", zo stelde hij
onder bijval van een deel der af-
TEHERAN (DPA/AFP
Reuter) - De Iraanse tele
visie heeft gisteravond ge
meld dat bij gevechten in
de havenstad Chorramsjar
die reeks negen maanden
in Iraakse handen is, dui
zend Irakese militairen
gevangen zijn genomen.
Het gewone Iraanse televisiepro
gram werd voor dit bericht on
derbroken. Eerder was dit week
eind al melding gemaakt van he
vige Iraanse lucht- en artillerie-
aanvallen op Chorramsjar. Sinds
de Iraakse bezetting noemen de
Iraniërs deze plaats Choeninsjar,
wat 'bloedige stad' betekent.
Radio-Teheran meldde later dat
door een Iraanse bliksemaanval
zondagochtend vroeg de omsin
geling
de belangnike olie-
ADVERTENTIE
Vroeger moest u uw spaargeld wel vijf of
zes jaar vastzetten om de hoogste rente
te krijgen. Bij de NMB is dat nu anders. Nu
krijgt u de hoogste rente al op een NMB
Vaste Termijn Spaarrekening met een loop
tijd van 2 jaar.
Langer mèg. maar het hoeft niet. De
eerste storting moet minimaal fl.ooo,-
bedragen en u kunt tussentijds niet over uw
tegoed beschikken. Praat er eens over bij uw
NMB-kantoor, of stuur de bon op voor meer
informatie.
Doe het nu, want de rente is aantrekke
lijker dan ooit tevoren!
NEDERIANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
Coupon
I Stuurt ii mi) meer informatie
i
De heer/mevrouw
r de NMB
LD-2
Postcode en woonplaats
I in ten envelop zonder ponepel opemn n zon dc NMB I
I Afdeling VTS. Antwoordnummer 131. looo PA Amsterdam I
stad Abadan is doorbroken. By
deze actie zouden 600 Iraakse mi
litairen zyn gesneuveld of ge
wond en ruim 1 500 gevangen
zijn genomen. Voorts zouden
honderden tanks en voertuigen
voor troepentransport op de Ira
kezen buit zijn gemaakt
Als gevolg van deze Iraanse door
braak zouden de wegen van
Mahsjar en Achwaz naar Abadan
weer in Iraanse handen zyn.
CYPRUSBELGRADO/TEL AVIV
(UPI/DPAAFP) De eerste ka
ping van een JoMOllaviich
vliegtuig in bijna dertig jaar is
gisteracohtcnd geweldloos
geëindigd. De dne kapers. Duits
sprekende Joegoslaven, gaven
zich op het vliegveld Larnaka op
Cyprus over nadat de ruim hon
derd passagiers en bemannings
leden op een paar na hadden we
ten te ontsnappen Het toestel,
een Boeing 727 van de Joegosla
vische luchtvaartmaatschappy.
'JAT werd op een binnenlandse
vlucht van Titograd via Dubrov-
nik naar Belgrado gedwongen
naar Tel Aviv te vliegen, maar Is
raël wilde het niet ontvangen, zo
dat het na te hebben getankt in
de Griekse hoofdstad Athene op
Cyprus terechtkwam De kapers,
waarschynlyk Kroaten, gewa
pend met pistolen en een mes.
eisten daar - voordat zy zich
overgaven - niet meer dan voed
sel en brandstol
De Cyprische autoriteiten droegen
gistermiddag de dne kapers over
aan een afvaardiging uit Belgra
do. onder leiding van de onder
minister van binnenlandse zaken
('ratik.it. I I Liar
de Boeing met het hele gezel
schap naar Belgrado
Ook Irak meldde gisteren hevige
gevechten om Abadan. Van die
kant werd echter gezegd dat de
aanvallende Iraniërs met zware
verliezen warert teruggeslagen.
Het centrum van de Iraanse hoofd
stad Teheran is volgens oogge
tuigen een groot deel van de zon
dag het toneel geweest van bloe
dige confrontaties tussen revolu
tionaire gardisten en groepen
van gewapende linkse Moedja-
heddien en betogende medestan
ders. die leuzen tegen het be
wind schreeuwden.
Er werden in de hoofdstraten van
het centrum tal van bussen van
de gemeente in brand gestoken
met behulp van molotovcock
tails en by de hevige vuurge
vechten die volgden vielen
slachtoffers, al liepen de cyfers
sterk uiteen Radio Teheran
meldde alleen veertig gewonden,
een andere bron twintig doden.
ADVERTENTIE
er gaan heel wat
boodschappen
in een fietstas!
