Water stijgt zeevissers tot de lippen
Kans op acties tegen hoge oneprijzen en EG-beleid
"Ze moeten
dag en nacht
werken voor
een nu
nog aardige
boterham"
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1981
EXTRA
PAGINA 23
Helemaal nieuw zijn de
problemen niet. Maar
met de dag worden ze
wél steeds nijpender.
Niet alleen een falend
EG-beleid nekt de vis
sers, ook de prijs voor
stookolie is haast niet
meer op te brengen.
Voor de meesten weegt
dit nóg zwaarder dan
een goed visserijbeleid
voor de Europese Ge
meenschap. Want juist
de kosten van die ener
gie voelen de vissers
direct aan hun porte-
monee.
De stookolie is in net
een jaar met meer dan
een kwartje per liter
omhoog gegaan. Vijf
dubbeltjes was nog op
te brengen, maar 76
cent-
Om de schepen niet
werkeloos aan de wal
te houden, besliste de
Vereniging voor
krijgen voor gevallen waarin nieuw kapi
oet worden aangetrokken. De ster
Schippers Eigenaren
in Katwijk (hierbij
zijn dertig kotters aan
gesloten), dat de be
manning maar in de
(dure) stookkosten
moest meebetalen.
Hetgeen dit jaar al
twee keer tot stakin
gen heeft geleid. Wat
de vissers moesten in
leveren was ook niet
gering: tussen de ze
ventig en honderd gul
den per week. Morrend
en fel protesterend leg
den ze zich uiteinde
lijk bij de maatregel
neer.
Wél wezen ze op de
buurlanden waar 'sub
sidie' op stookolie
wordt verstrekt. Ne
derland doet dit niet.
Omdat het niet mag
van de Europese Ge
meenschap...
Hoog zit de Katwijkse
vissers ook de sane
ringsregeling, waarbij
oude schepen, tegen
betaling van een be
paald bedrag, uit de
vaart zouden worden
genomen. Daar is niet
veel van terechtgeko
men, beweert de Ver
eniging voor Schip
pers Eigenaren. Zeker,
de oude vaartuigen
verdwenen wel, maar
er kwamen nieuwe,
met soms vier keer zo
veel 'paardekrachten',
voor terug. En dat was
tégen de regeling want
die bepaalde, dat een
schip, dat uit de vaart
was genomen, mini
maal vijf jaar op non-
actief moest blijven.
J. Ouwehand, secretaris
van de Katwijkse Ver
eniging, zegt dat het
daarom helemaal niet
zo vreemd is, dat de
vissers meer vangen,
dan eigenlijk is toege
staan. Niet alleen is de
concurrentie in eigen
land moordend, de vis
sers uit omringende
landen 'gaan ook hun
gang'. De Nederlan
ders zijn niet van plan
om hun bordje door de
buitenlanders te laten
leegeten—
De noodklok luidt. De
vissers gaan volgende
week naar drs. Jan de
Koning, de nieuwe mi
nister van landbouw
en visserij. In de hoop
bij hem iets te berei
ken. Zowel een tege-
moetkoning in de ex
treem hoge energie
kosten (vijftig procent
van de opbrengst van
de vis wordt 'ver
stookt', 35 procent van
het geld is voor de be
manning, de rest, vijf
tien proeent, is om ren
te, aflossing en markt-
kosten te betalen) als
de wens om een goed
beleid komt in dat ge
sprek aan de orde. Om
hun woorden kracht
bij te zetten, hebben de
vissers zelfs al met ac
ties gedreigd. Of de
Katwijkers vooraan
zullen lopen is nog
maar de vraag. Secre
taris Ouwehand gaat
dieper op de proble
matiek van de vissers
Als men niet op zee is moeten de netten worden gerepareerd: "Het is een hard beroep en zwaar werk
Dag en nacht in de weer."
KATWIJK - Verandert
de situatie niet, dan ligt
de hele zeevisserij bin
nen twee jaar plat. Nu
al worden er, per schip,
verliezen geleden tus
sen de twee en zes ton.
Dag en nacht (twee uur
op, twee uur af) werken
de vissers om een bo
terham te verdienen én
hun schip in de vaart te
houden. De strijd lijkt
in hun nadeel te eindi
gen. Werk voor 15.000
'man' komt op de tocht
te staan...
Vooral de hoge olieprijs
is zo goed als niet meer
op te brengen. Eén kot
ter (de kleinste vissers
boot) jaagt er in een
week tussen de tien- en
twaalfduizend liter
stookolie door. Kosten:
zeg maar gemiddeld
zo'n achtduizend gul
den. De concurrentie is
hevig. Iedere visser
pakt wat 'ie pakken
kan. Ook de buitenlan
ders. Een goed beleid
ontbreekt. Er is veel te
veel motorvermogen.
Voordelen die vissers
uit andere EG-landen
wél hebben, wordt de
Nederlanders onthou
den. Daarom luiden ze
nu de noodklok
Toen er aan het loon werd ge
knabbeld, was de maat vol.
De vissers pikten dit niet en
legden het werk neer. "Ik kan
me dat best voorstellen", rea
geert Ouwehand, secretaris
van de Vereniging voor
Schippers Eigenaren. "Wie
zou er niet protesteren als je
vierhonderd gulden in de
maand minder in je handen
krijgt? Zo is die ruzie ont
staan. Maar we draaien nog
altijd zo. Voor de visers een
fikse tegenvaller natuurlijk.
Onze Vereniging bestaat vijf
enveertig jaar. Zoiets hebben
ze nog nooit meegemaakt.
Als ze hun poot stijf gehou
den hadden? Dan hadden we
met de schepen op maat
schap gaan varen. Gevolg?
De vissers hadden een stuk
minder verdiend dan nu. Ik
weet dat er vissers zijn die
zo werken. Zij hebben al
twintigduizend gulden moe
ten inleveren
Malaise
De allerergste malaise gaat de
Katwijkse zeevissers tot nu
,toe voorbij. Op een houtje
kauwen is er (nog) niet bij.
Ouwehand: "Ze verdienen
best een aardige boterham.
Maar daar tegenover staat,
dat ze dag en nacht in de
v/eer zijn. 't Is een hard be
roep en zwaar werk. Alleen,
de prijzen van de vis zijn veel
te laag. Louter en alleen komt
dat. omdat de vloot de laatste
twee jaar zo sterk is uitge
breid. Er zijn wel vijftig kot
ters bij gekomen. Dan wordt
er meer vis gevangen en aan
gevoerd Dus lagere prijzen."
Dwars zit de kottervissers óók.
dat de grote schepen (boom-
kor), die normaal op tong en
schol vissen, op dezelfde
soorten jagen als de rondvis-
vissers. Zij. beweert de secre
taris, stoten die kleintjes op
die manier het brood uit de
mond.
"De kotters moeten dus wel
meer vangen dan eigenlijk
mag. Doen ze het niet, gaan
ze kapot. Kijk, als de boom-
kor er niet bij was. konden ze
het wat kalmer aan doen."
Iedereen
Beleid. Ouwehand haalt z'n
schouders op. Zegt dan: "Dat
is niet juist geweest. De mi
nister beweert steeds, dat hij
helemaal niets kan doen. Al
jaren hameren we op de te
kortkomingen. Zonder resul
taat. Iedereen die in de visse
rij aan de slag wil, kan zijn
gang gaan. Pas hebben we
het nog meegemaakt. De ei
genaar van een snackbar
kocht een schip en ging ook
vissen
De Katwijkers mogen het
misschien wat langer uithou
den dan andere vissers, het
zwaard van Damocles komt
toch ook dreigend op hen af.
"De grote klappen", vertelt
Ouwehand, "vallen bij hen
die mooie, nieuwe schepen
hebben laten bouwen. Din
gen die zeker een miljoen of
zes kosten. Die mensen zitten
verschrikkelijk zwaar Wat
denk je wat die vissers elke
maand moeten aflossen?
Ga er maar eens aan staan."
hand. Niet alleen de hoge las
ten nekt hen, maar ze vissen
ook nog eens binnen de
twaalfmijlszone. "Zo vangen
ze alle jong vis. Tja. dan blijft
er op de duur niets over."
Controle
Controle? Schamper merkt de
secretaris van de Vereniging
voor Schippers Eigenaren
op: "Is er niet. De politie
heeft zelf toegegeven (op een
vergadering in Harlingen),
dat ze het werk niet aan kan
Te weinig mankracht."
Een frappant voorval deed zich
een paar weken geleden voor
Een schip, dat binnen de
(verboden) twaalfmijlszone
viste, kreeg moeilijkheden.
Storing aan de motor was er
de oorzaak van. dat het vis
tuig niet kon worden binnen
gehaald. De schipper belde
de eigenaar en vroeg wat hij
moest doen. Op zijn beurt
stapte hij naar de politie die
de onderdelen keurig aan
boord van de defecte boot
afleverde...
Onderling wordt er best wel
eens flink op zee geruzied.
Zeker als die grote schepen
binnen de zone vissen. "De
politie waarschuwen? Ach,
wat winnen ze ermee. Ze wil
len elkaar er niet bij lappen
Is hun taak ook niet. De Vi-
pol (visserijpolitie) is daar
voor aangesteld. Van de zo
mer kwam ik nog wel eens op
de boulevard. Kon je zo de
schepen fotograferen die aan
het vissen waren. Ik kon zelfs
de nummers lezen
Tóch kan Ouwehand nog wel
wat optimisme opbrengen.
Na regen komt zonneschijn,
is zijn leus. "Als er straks een
heel stel afhaakt, dat het niet
meer kan bijbenen, komt er
voor de vissers die overblij
ven wat ruimte. Tenmin
ste....als de olieprijzen niet
blijven stijgen. Want dan
houden ook wij het niet vol.
Bij ons hebben vijf schip
pers. zeg maar in tien maan
den tijd, het bijltje er al bij
neergelegd. Plus dat er nog
een paar schepen te koop
staan."
Bijdrage
Als een 'rode draad' komen
steeds de hoge stookkkosten
weer terug. Het prikt Ouwe
hand. dat onze vissers geen
overheidssteun krijgen en
collega's in andere EG-lan-
den wél.
De secretaris hierover: "De mi
nister zegt dat dit niet mag.
De Europese Gemeenschap
heeft dit nu eenmaal vastge
steld Dat het geld bij onze
buren tóch wordt gegeven
zonder dat iemand ingrijpt
Ik zou niet weten watje eraan
moet doen Ja. voor het Euro
pese Hof dagen. Maar als wij
dat zouden doen. gooien ze je
direct voor de voeten, dat on
ze glastuinbouw zo voordelig
aardgas krijgt Wat ik denk is.
dat onze minister hier elke
keer op wordt gewezen als hij
over die oliekosten begint
En het feit. dat er steeds weer
nieuwe schepen aan onze
vloot worden toegevoegd
Dat speelt ook een rol. Voor
mij blijft het een raadsel hoe
andere landen dit 'regelen'
Natuurlijk heb ik een ver
moeden. Het zal wel onder ta
fel door worden gegeven Be
wijzen'' Ja hoor die hebben
we. Hebben we ook bij de mi
nister op tafel gelegd Hij
heeft er alleen niets mee kun
nen doen."
Sanering
Het saneren van de vissersvloot
(schepen uit de vaart nemen)
is. aldus Ouwehand, op een
flop uitgedraaid "Natuurlijk,
er is een behoorlijk stel boten
gesaneerd. Schepen die vyf
jaar niet meer mochten vis
sen. Nou. daar is totaal niets
van terechtgekomen De ou
de schuiten werden iih'«
verd. Maar er werden wel
nieuwe, met een veel groter
motorvermogen, gebouwd
Met vervangen van een oude
boot heb ik geen moeite, wel
met uitbreiding En dan als
je weet, dat er aan alle kanten
wordt geschreeuwd, dat je
zuinig aan moet doen met
energie. Beter kun je met vier
kotters van vijfhonderd pk
varen, dan met één van twee
duizend. Op die vier werken
twintig man. op die grote
maar zes. Dan doe je nog iets
aan de werkgelegenheid ook.
Wat ook niet lekker zit is. dat
we al bijna vijf jaar lang een
heffing betalen voor die sane
ring. Van elke duizend gul
den opbrengst moeten we er
zeven afstaan Werpt het
vruchten af. dan is dat geen
punt. Nu betalen we alleen en
er gebeurt niets."
EG-beleid
Links en rechts wordt er al ja
ren om een goed beleid in de
Europese Gemeenschap ge
roepen. Ouwehand lacht er
om "Komt geen bal van te
recht". is zijn oordeel Waar
om niet? "De belangen zijn
zó tegenstrijdig. Je krijgt de
partijen nooit op één lijn Wij.
als klem landje, zijn het kind
van de rekening. Hebben het
minste viswater en moeten
ver varen om wat te vangen.
Dus hoge stookkosten. Maar
als je dan ziet. dat andere lan
den wél op plekken in de
Noordzee mogen vissen waar
wij niet mogen komenJa,
dan vraag je je toch wel eens
af waar we mee bezig zijn.
Bovendien schermt Enge
land een deel van zijn water
af. Voor de eigen vissers. Wy
mogen daar niet komen. Zou
den zij die grens nog verder
uitbreiden, dan kunnen we
wel inpakken Zijn we zckc-
verloren
Acties?
Al eerder hebben vissers het
woord acties in de mond ge
nomen. Hoe kijken de Kat-
wnkers daar tegenaan?
Eerlijk zegt Ouwehand "Daar
voelen wij met zo veel voor.
Een paar jaar geleden hebben
we de sluizen in IJmuiden
geblokkeerd Resultaten nau
welijks. Want wat is er ge
beurd'' Collega's uit andere
vissersplaatsen bouwden
nieuwe schepen. Voor een
tweede keer actie voeren?
Nee, d.iar stappen we niet in.
Wij willen, net als de andere
vissers, ook blijven varen
Begrijpelijk, dat we dit stand
punt steunen Evenals die an
dere zaken Actievoeren'' Dat
zit er niet in Wy hebben al
genoeg last ondervonden van
al die vissers die zonodig een
nieuw en groot schip moes
ten bouwen Voor zoiets voe
ren de Katwijkers bepaald
geen actie
