Triifel
Toonkunst-
koor goed
op dreef
Stripschaps-
prijs voor
Jean Dulieu
Greetje Kauffeld voor
enthousiast publiek
MAANDAG 21 SEPTEMBER 1981
Eigen gewicht
Vorige keer heb ik toegegeven
dat ik zo weinig van de mug
('s mensen grootste vijand)
afwist, dat ik mij genood
zaakt heb gezien er twee boe
ken voor uit de bibliotheek te
halen: het ene van 1832 en het
andere van 1935, een eeuw la
ter dus. U wist het natuurlijk
allemaal al, maar ik heb
daardoor ontdekt dat de
mannetj smug gen niet, en de
vrouwtjesmuggen des te erger
steken, en dat de mens niet al
leenzaligmakend is voor de
steekmuggen. Ook dieren
kunnen hun slachtoffer zijn.
Toch beperken zij zich niet al
leen tot het opzuigen van uw,
mijn en hun bloed, zij voeden
zich ook met plantensappen,
water, enzovoort:
,fllen treft ze dan ook in huis
wel aan op vruchten, in den
jampot, op vochtige doeken,
sponzen, enz. Het zuigen van
bloed is noodzakelijk voor de
ontwikkeling der eieren. De
steek kan 1 tot 3 minuten du
ren, gedurende welken tijd
meer dan het eigen gewicht
aan bloed kan worden opge
zogen".
Jeuking
Dat is nogal wat: 1 tot 3 minu
ten! Ik dacht altijd dat het zo
ging: zoemend aan komen
vliegen, landen, haastig de
boor erin, haastig slurp slurp,
boor binnenboord halen en
weer maken dat je wegkomt!
In 1832 wist men er dit over te
melden:
,Jiet steken der muggen veroor
zaakt vaak eene brandende
jeuking, en soms ook blaar
tjes, indien men de mug, on
der het steken, doodslaat, de
wijl alsdan de angels in de
wond steken blijven. Laat
men de mug echter weder
wegvliegen, dan heeft men dit
niet te vreezen".
Rozewater
De bewoners van de wijk van
Belgrado waar Tito zijn
hoofdstedelijke residentie
had, wisten altijd minstens
een dag tevoren wanneer de
Joegoslavische maarschalk
van zijn zomerresidentie op
het eiland Brioni naar Bel
grado zou terugkeren. Dan
werd de wijk namelijk van
V
Door
Nico
Scheepmaker
1
uit laag overvliegende vlieg
tuigjes bezwangerd met in
secticiden, want als Tito er
gens een hekel aan had, dan
was het wel aan muggen,
vliegen en dat soort lastpak
ken. Dat alle bijen, krekels,
vlinders en andere minder
lastige insecten (Onzelieve-
heersbeestjes!) in één moeite
door de dood werden inge
jaagd was van minder be
lang. En dan te bedenken dat
hij nog zoveel andere midde
len had kunnen aanwenden!
Dat wisten ze in 1832 al. Hij
had tabaksblaren op eene
gloeijende kool kunnen leg
gen, zoo dat de rook zich naar
alle rigtingen verspreidt,
waardoor de muggen spoedig
de vlugt nemen. Ook had hij
des nachts, in zijn slaapver
trek, eene lantaren met eene
brandende lamp op de tafel
kunnen plaatsen, en de gla
zen van de lantaren kunnen
bestrijken met eene klevende
doorzigtige zelfstandigheid,
b.v. Venetiaanschen terpen
tijn, honing, stroop enz., doch
zeer dun, en vervolgens met
eene oplossing van suiker en
rozewater.
Theebakje
Maar dat zal hij wel te veel
rompslomp hebben gevonden.
Eenvoudiger zou het geweest
zijn als hij een helder bran
dend nachtlicht voor de deur
der slaapkamer had ge
plaatst, zoo dat het schijnsel,
omtrent ter breedte eener
hand, naar binnen was ge
vallen. Het licht had dusdoen
de alle muggen uit de slaap
kamer gelokt, en de meeste
hadden haren dood in de
vlam gevonden. Ook eene
brandende nachtlamp in de
slaapkamer zou zeer dienstig
zijn geweest. Hiertoe had hij
zeer voegzaam een theebakje
kunnen gebruiken, met daar
in wat slaolie. Waarbij hij tot
lemmet een weinig boomwol
had kunnen gebruiken, dat
hij door de middelopening
van een kaartenpapier had
kunnen steken.
Eventueel had maarschalk Tito
Zich ook nog kunnen laten ra
den door dat boekje uit 1935,
dat behalve zulke modern
aandoende middelen als het
verstuiven van pertroleum-
houdende middelen en het
uitzwavelen toch ook komt
aandragen met het verbran
den van fijne cayennepeper,
waardoor de muggen vernie
tigd worden. ^Muggen zijn
ook gemakkelijk te dooden
door een glas of bakje, waar
in wat petroleum of watten,
gedrenkt in petroleum, onder
ze te houden. Haast onmid
dellijk vallen de muggen hier
in bedwelmd neer. Een derge
lijk bakje, bevestigd aan een
langen stok, is een handig
vangapparaat".
Slaolie
Overigens (dat wist u ook nog
niet, wil ik wedden) vliegen
de muggen niet meer zodra
het geheel donker is, zodat de
ramen en deuren dan weer
opengezet kunnen worden. Ik
trek dit ongaarne in twijfel,
maar ik kan me toch niet aan
de indruk onttrekken dat wij
in onze slaapkamer een spe
ciaal soort muggen gekweekt
hebben dat dag en nacht door
vliegt, bij licht en duisternis.
Rest ons nu alleen nog de
vraag wat we moeten als de
mug (ondanks het feit dat we
handen en aangezigt met
azijn en de zakdoek met kam
fer hebben bestreken, 1832, of
op het hoofdkussen een drup
pel kruidnagelolie, citronela
of cajapoetolie hebben laten
vallen, 1935), ons toch heeft
weten te steken. Boek-1935
zegt:
„Wat ammonia of sterke alcohol
op de plaats van een 'mugge-
beet' gaat de irriteerende
werking, ontstaan door het
ingebrachte muggespeeksel,
tegen".
En boek-1832 verzekert dat
„men voor de muggensteken
slechts een weinig slaolie be
hoeft te gebruiken".
LEIDEN - Onder grote belangstel
ling werd gistermiddag in het
Groene Kerkje een concert gege
ven door het Toonkunstkoor Lei
den onder leiding van Hans van
der Toorn. Als eerste werk op het
programma stond het Cantique
de Jean Racine van Gabriele
Fauré. Dit charmante werkje be
gon met een mooi gespeeld intro
op de piano door Marchien Leo
pold. Het koor zette subtiel in en
werkte naar een hoogtepunt toe.
Er ontstond een goed contrast
tussen de piano en forte passa
ges. Van dezelfde componist was
het Introitus-kyrie en het Paradi-
sum uit het Requiem, opus 48 te
horen. Nico van der Meel bege
leidde op het orgel. Dit kyrie
werd met de lastige inzetten fraai
gezongen. In het Paradisum heb
ben de sopranen een dankbare
partij die zij dan ook overtuigend
zongen. Opvallend was de des
kundige leiding van Hans van
der Toorn, die het koor uitste
kend weet te inspireren. Voor de
pauze was ook nog het Spinoza-
kwartet, bestaande uit Wim Bij-
leveld, Cora de Groot-Koning,
Manfred Berends en Joy Oonk,
te beluisteren met het Quartet in
es, opus 12 van Mendelssohn-
Bartholdy. Dit ensemble, be
staande uit twee violen, één alt
viool en één cello, heeft een ho
mogene klank. De eerste viool
klonk bij de wat hogere tonen
wat leeg, maar dit deed niet af
aan het fijne en doorzichtige
spel. Vooral het laatste deel werd
goed afgewerkt en pittig ge
speeld. Na de pauze klonken de
leuke Zigeunerlieder, opus 103
van J. Brahms. De mannenstem
men waren hier duidelijker
zwakker dan de damesstemmen.
De tekst werd goed uitgesproken
en er werd zeer enthousiast ge
zongen. Het publiek was gul met
applaus.
Caecile Houtman.
BREDA (GPD) - Jean Dulieu, de
geestelijke vader van Paulus de
Boskabouter, heeft gistermiddag
in de Stripschapsprijs 1981 ont
vangen. Deze prijs, een bronzen
plastiek, werd hem toegekend
voor de vele strips, geïllustreerde
verhalen, hoorspelen en televi
sieseries die hij de afgelopen 35
jaar over Paulus de Boskabouter
heeft gemaakt.
De winnaar, wiens echte naam Jan
van Oort is, vertoefde zaterdag
en zondag op de door ongeveer
20.000 mensen bezochte Stript-
weedaagse in Breda.
LEIDEN - zonder enige twijfel be
hoort Greetje Kauffeld, samen
met Rita Reys en Ann Burton,
tot de 'leading ladies of jazz' in
Nederland. Van enige rivaliteit
onderling schijnt geen sprake ie
zijn, hoewel de drie jazz-zange-
ressen dikwijls dezelfde num
mers vertolken. "Poor Butter
fly", dat Greetje Kauffeld gister
middag tijdens het openingscon
cert van 'Jazz On Sunday' in een
zeer redelijk bezette Leid se
Stadsgehoorzaal zong. is daar
een duidelijk voorbeeld van. En
met enige welwillendheid zou je
'Just in time' en 'Tea for two',
nummers, die Greetje Kauffeld
nè de pauze zong, daar ook toe
kunnen rekenen. Nu staat de in
terpretatie natuurlijk bij een
goed arrangement, op hun taak
berekende begeleidende musici
en een orkestleider, die zijn vak
verstaat. In The Skymasters, on
der leiding van Tony Nolte (er
kend van 'AVRO's Swingtime'
elke maandagavond via Hilver
sum III) vond Greetje Kauffeld
gistermiddag haast automatisch
een verantwoord muzikaal kader
voor nummers als "AU the things
you are', het legendarische 'Rou
te 66' (dat ook dank zij Jagger tot
de popregionen kon doordrin
gen), 'Polka of the moonbeams'
en So many stars', die ze voor de
pauze ten gehore bracht. Kon
digde Greetje voor de pauze de
instrumentale nummers van To
ny Nolte en zijn orkest niet af en
aan, nè de pauze herstelde ze dit
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Raiders of the lost
ark", da. 14.30. 19.00 en 21.15 uur. zo.
14.15. 16.30, 19.00 en 21.15 uur. 12 jr
CAMERA (124919): "Dood op de Nijl"
da 19.00 en 21.15 uur. 16 jr.
Kindermatinee: "Asterix verovert Ro
me". za.. zo. en woe. 14.30 uur.
Nachtvoorstelling: "Porno in het Penta-
fjn". vr. en za. 24.00 uur. 16 jr.
IDO 1 (124130): "Het meisje met het
rode haar", da. 14.30. 19.00 en 21.15 uur.
zo. ook 16.45 uur. 12 jr.
LIDO 2: "For your eyes only", da. 14.30.
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur. 12
NEW YORK AFPIUP1- Bijna 500.000 mensen zijn zaterdagavond
naar het Central Park in New York gekomen om daar het eerste concert
sinds 1972 bij te wonen van Paul Simon en Art Garfunkel.
Van hun grote successen uit de jaren zestig zongen Simon en Garfunkel
onder meer 'Mrs. Robinson', The boxer', 'homeward bound' en 'America'.
Het was een gratis concert dank zij een initiatief van de afdeling openba
re parken van de stad New York, waar beide musici oorspronkelijk van
daan komen.
verzuim. The Skymasters zijn
vooral voor de wat oudere gene
ratie een begrip. Tegenwoordig
zitten in deze formatie briljante
musici.als de saxofonisten Her
man Schoonderwalt en Ferdi
nand Povel, Rob Franken en
Henk Meutsteeg (piano/key
boards), gitarist Eef Albers en
drummer Kees Kranenburg. Van
de instrumentale nummers vie
len vooral op 'Double exposure',
waarmee het concert van gister
middag werd geopend, 'Bais
Street Blues', Giant Stepts' en
'Swing Funk'. Na de pauze bleek
'Fishes' op een zeer verdienstelij
ke interpretatie te kunnen reke
nen. Het openingsconcert van
'Jazz On Sunday' werd hoofdza
kelijk gekenmerkt door een
groot enthousiasme bij de optre
dende musici en het aandachtig
luisterende publiek. 'Jazz On
Sunday' verhuist vanaf 4 oktober
a.s. weer naar de oude stek' in
het restaurant van Hans Menken
aan de Boshuizerlaan in Leiden.
BERT KOEKEBAKKER
In New York is op 85-jarige leef
tijd de Russische ballerina Felia
Doubrovska overleden. Zij was
van 1949 tot 1980 lerares aan de
School van Amerikaans Ballet.
Felia Doubrovska, begon haar
carrière aan de balletschool in St.
Petersburg, waar zij onder meer
deelnam aan modernistische ex
perimenten van Serge Diaghi-
lev's Ballets Russe.
LIDO 4: "Escape from New York", da.
14.30. 19.00 en 21.15 uur. zo. ook 16.45
uur. 16 jr.
STUDIO (133210): "Christiane F da.
19.00 en 21.15 uur, do., vr., ma. en di. ook
14.30 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Donald Duck", za. en
woe. 14.30 uur. zo. ook 16.45 uur.
TRIANON (123875): "Stingray", da.
14.30. 19.00 en 21.15 uur. zo. 14.15, 16.30.
19 00 en 21.15 uur. 12 jr.
REX (125414). "Bijles in pornoplezier-
tjes". da. 14.30. 19.00 en 21.15 uur. zo.
14 15. 16.30. 19 00 en 21.15 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Het dubbelleven
van een maltresse", vr. en za. 23.30 ur. 18
Bioscopen Alphen
(reserveren 01720-20800)
EURO 1: "For your eyes only", da. 18.30
en 21.15 uur, do., vr., ma. en di. ook 14.30
uur. 12 jr.
Kindermatinee: "Pipo en de piraten van
toen", za., zo. en woe. 13.45 uur.
Nachtvoorstelling: 'The fog", za. 24.00
uur. 16 jr.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Dtacones
se nhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Kraamafdeiing: dagelijks van '11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
Middagbezoekuur 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraam afdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiént).
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur: Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Bezoekuren St. Elisabeth-Ziekenhuis:
Volwassen dagelijks van 14.00-14.45 er
van 18.30-19.30 uur.
14 15-14.45 «a
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 en van 19 00-19.30 uur
Bezoek aan ernstige patxénten 1
voor ernstige patiènten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur
Bezoektijden kinderafdeling:
Alphen aan den Rnn
Ri*oord: le en 2e klas 11-1130;
13 30-14.15 en 18 30-19.30 uur 3e klas
13 30-14.15 en 18 30-19 30 uur Kraamaf-
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 10-20 uur. Kinderafdeling voor ou
den 18,18 30 u
edag
14.15-15.00 ti
18.30-19.30 u
Avond bezoekuur afdeling Verloskunde
18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30-14.45 uur en van 18.30-18.45 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunner
dag en nacht worden gemeld bg het in
formatiecentrum Geluidshinder Setup,
ml (020-175000)
Galerie Van der Vlist - Botermarkt 3. tot
1 november. Henk Corduwener - aqua
rellen. Kees Haak - schilderijen, di. t/m
za. van 10-17 uur.
fen Nick Fritz keramiek, di t/m za van
10-18 uur. do van 10-21 uur en zon van
11-17 uur
Rijksmuseum voor Volkenkunde.
Steenstraat 1. t/m 3/1 '82. "Indianen van
Mexico. Azteken in 't Verleden. Nahuas
yan Heden, geopend ma t/m za 10-17
uur; zo- en feestdagen 13-17 uur.
Hortus Botanicus - Oranjerie, ingang
Rapenburg 73. tot 2809. tentoonstelling
'Bomen. Beesten. Hout', geopend van
ma t/m za van 10 tot 16.30 uur en zo van
12.30 tot 15.30 uur
Museum Boerhaave - Steenstraat la, t/m
15/11. tentoonstelling "Mooie klokken,
beste kijkers". Sterrenkunde in de 19e
eeuw. ma. t/m za van 10-17 uur zo.. 13-
17 uur (na 1/10 tot 16 uur).
ludCYLieuiv&
21 september 1981
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Omtrent den toestand van
president Garfield van de Ver-
eenigde Staten meldde een tele
gram van gisterochtend te tien
uren, dat de jongste, vrij hevige
koortsachtige rilling, waaraan
de president thans lijdt, twintig
minuten duurde. Dr. Bliss ver
klaarde, dat de president, in
dien deze rillingen zich nog 48
uren zouden herhalen, het niet
zou kunnen overleven. De pols
bereikte een hoogte van 143 sla
pen. Twee der geneesheeren be
schouwden den toestand reeds
als hoogst ernstig. In den loop
van den dag kioam aan Gar-
fields lijden een einde. Per tele
graaf bereikte ons het bericht
van zijn dood. De moordenaar
Guiteau heeft zijn doel, al was
het dan ook niet dadelijk be
reikt. James Abraham Garfield
werd op 19 November 1831 in
het kleine dorp Orange in het
graafschap Cuyahoga, Ohio,
uit Duitsche ouders geboren.
Zijn vader overleed vroegtij
dig, zoodat zijn moeder hem
slechts een beperkte opvoeding
kon geven. Maar zijn vlijt en
zijn lust tot studeeren deden
hem als rechtsgeleerde en als
militair generaal-majoor) op
vallen, zoodat hij tenslotte op 3
November 1880 als president
verkozen werd, doch door de
moordzucht van Guiteau na
een langdurig ziekbed ten gra
ve werd gesleept.
Vijftig )wr geleden:
De Chineesch-Japansche ver
houdingen zijn sedert cenigen
tijd nogal onvriendelijk. Japan
meende reden te hebben tot ge
gronde klachten over slechte be
handeling van zijn staatsbur
gers en zijn goederen in China,
terwijl China van zijn kant in
het vasthouden aan de vreem
delingenprivileges in China
een gevaar voor zijn nationale
vrijheid zag Het feit, dat Ja
pan op het Chineesche vaste
land, maar voornamelijk in
Mandsjoerxje. spoorwegen en
andere groote ondernemingen
bezit, leidde tot verdere wrij
vingen. Eenige toeken geleden
heeft zich een incident voorge
daan, dat de verhoudingen
heeft verscherpt: de moord op
een Japanse hen kapitein van
den generalen staf in Mands-
joerije, volgens Japan door Chi
neesche soldaten utt Moekden.
De Chinezen hebben de moorde
naars „niet kunnen vinden".
Thans zouden Chineezen ook
een spoorwegbrug in de lucht
hebben laten vliegen
