Cassetterecorders steeds beter,
slimmer en duurder
sticker
i ïoetsie
Vers van de grond
VRIJDAG 11 SEPTEMBER 1UK1
PAGINA 13
Nu de Berlijnse Funkausstellung, een soort super-Firato. weer wordt gehouden, is het
goed eens na te gaan wat er nu werkelijk aan nieuws op het gebied van geluidsweergave
aangeboden wordt. Zeker is dat er uit de videohoek voorlopig nieuws zal blijven ko
men, maar de laatste jaren is het opmerkelijk stil rond versterkers, luidsprekers, piek- -
ups en tape- en cassetterecorders.
Versterkers kunnen ook
nauwelijks beter. Of de
apparaten nu nog maar
een honderdste of een
duizendste procent ver
vorming leveren is niet
meer interessant: nie
mand hoort het verschil.
Met de draaitafel zal het
zoetjes aan aflopen, nu de
digitale of zogenaamde
Compact Disc eind '82 op
de markt zal komen. De
verbetering van luidspre
kers lijkt bijna uitgeslo
ten zolang er geen ander
natuurkundig principe
gebruikt wordt, maar ta
pe- en cassetterecorders
ondergaan nog steeds
verbeteringen. Zowel
aan de kant van het appa
raat, als waar het de
bandsoorten betreft.
Er valt natuurlijk, met name bij de
cassetterecorder, van huis uit
een kwetsbaar apparaat met een
kritisch klein bandje, nog veel te
verbeteren. Op de Funkausstel
lung. zijn dan ook opvallend
nieuwe cassetterecorders te zien.
Uiterlijk het meest opvallend
bleken de machines met een
dubbel loopwerk: voor het ge
makkelijk kopiëren van bandjes.
Snel kopiëren
Er zijn twee machines die speciaal
voor het kopiëren van cassettes
bedoeld zijn. De Sharp Optonica
RT-7070 en de Onkyo TA-W80.
De eerste heeft, om zo gering mo
gelijk verlies bij het kopiëren
van cassette naar cassette te krij
gen, een loopwerk waarmee al
leen kan worden afgespeeld. Het
andere dient dan uitsluitend
voor opname. Een speciale weer-
gavekop in het ene deel van het
deck en een specifieke opname-
kop in het andere deel maken ko
piëren praktisch zonder verlies
mogelijk.
Het Onkyo-deck heeft nog een an
der voordeel. Het kan kopiëren op
til lib 111 i
Door Hugo van Heem
Revox bouwde voor het
eerst in zijn geschiedenis
een cassetterecorder.
dubbele snelheid. Je hoeft er ook
niet bij te blijven, het stopt van
zelf als de gehalveerde kopieer-
tijd om is. Met dit deck kan ook
heel makkelijk disc-jockev wor
den gespeeld. Bij het kopiëren
van een muziekband spreekt
men over de muziek heen. Zit er
al spraak in het oorspronkelijk
bandje, dan gebruikt men een
speciale „disc-jockey-killer -
knop' waarmee die spraak wordt
onderdrukt. Omdat dit deck wel
twee weergavekoppen bezit, kan
men ook beide bandjes tegelijk
afdraaien. Exact lopende servo-
gestuurde motoren lopen daarbij
precies gelijk. Dat maakt het mo
gelijk op een band een gespro
ken tekst te draaien en op de an
dere een bijpassend of achter
grondmuziekje. Door een specia
le schakeling kan het ene loop
werk het andere starten. Dat be
tekent dubbele, vrijwel ononder
broken speelduur, van belang
bijvoorbeeld in horecabedrijven.
Voor film en dia
Een nog merkwaardiger machine
is de Metz Mecasound Studio
4920. Ook dit deck heeft twee
loopwerken voor het tegelijk af
spelen van twee cassettes. Alle
mogelijke bewerkingen kunnen
hier geschieden, want tussen de
twee cassette-gedeelten is een
Alleen cassetterecorders steeds beter, slimmer en duurder. Op de foto: Onkyo-deck met
twee loopwerken voor snel kopiëren.
klein stereo-mengpaneel inge
bouwd waarmee alle mogelijke
effecten kunnen worden opgeno
men en gekopieerd. Ook is een
complete eindversterker inge
bouwd zodat losse luidspreker-
boxen kunnen worden gebruikt.
Verder laat zich nog een microfoon
aansluiten en een externe tape -
of cassetterecorder. Maar het
mooist zijn de andere knoppen
die nog op deze complete „huis
studio" aanwezig zijn, voor dia-
sturing (met impulsen) en syn
chrone filmstart. Het apparaat
kan
met een of twee cassettes een of
twee diaprojectoren sturen,
eventueel ook nog een dia-over-
vloeisysteem. De filmstart-aan
sluiting dient om een compleet
muziek- en spraakprogramma
bij de film synchroon te kunnen
samenstellen, en, als het eenmaal
klaar is, weer synchroon naar het
filmgeluidsspoor te kunnen
overspelen. Het apparaat heeft
zo n vijftig knopjes, vier meters
en zelfs een automatische timer
voor diasturing, wanneer dat re
gelmatig dient te gebeuren. Hij is
instelbaar tussen 4 en 100 secon
den. Allerhande trucs geven het
apparaat nog tal van andere mo
gelijkheden.
Nu ook Revox
Inmiddels is er op topniveau in de
cassetterecordcrwercld iets
schokkends gebeurd. De be
roemde Revox-Studerfabriek,
bekend om zijn onverwoestbare
taperecorders, bij menige zie
kenomroep en kleine studio in
gebruik, heeft het ongelooflijke
gepresteerd. Ruim vijftien jaar
na de geboorte van de cassette-
Mecasound Studio is een
ideale combinatie txx>r
smalfilm of diapresentatie.
recorder heeft de Revox-fabnck
voor het eerst ook zo n recorder
gebaard. En zoals te verwachten
viel, een toonbeeld van Zwitser
se degelijkheid voor een ook vol
strekt degelijke prijs: ruim
f3000. Het Revox B710-cassette-
deck is microcomputer-ge
stuurd. Hij behoort tot de absolu
te top samen met het Japanse
merk Nakamichi en de nieuwe
Deense Bang Olufsen. waar
over later. Het deck meet de
werkelijke speeltijd van de band
in seconden, kan allerlei muziek
stukken op het bandje terugvin
den en is toch vrij eenvoudig te
bedienen.
Nakamichi heeft een hele nieuwe
lijn van cassettedecks uitge
bracht die al evenzeer tot de bes
te behoren. De fabriek, die alleen
maar cassette-machines en geen
taperecorders, rekent f2500 tot
f 6000 voor het produkt, afhanke
lijk van het type. Voor die prijs
wordt met computer-calibratie
geprobeerd het uiterste uit de
band te halen.
Deense vinding
Bang Olufsen introduceert deze
maand de Beocord B002. Dit cas
settedeck. dat stylistisch bij de
andere fraaie apparatuur hoort,
heeft ook allerlei computertcsten
ingebouwd om de verschillende
bandsoorten optimaal te gebrui
ken. Daarnaast is de Beocord uit
gerust met een nieuw systeem
van voormagnetisatie of bias. dat
een nog betere dynamiek en ruis-
vrijheid gaat garanderen. Het is
een Deense vinding, die de kwa
liteit van de gewone, goedkope
ijzeroxideband aanzienlijk ver
betert. De dure metaalbanden
profiteren minder van de vondst.
De Denen gaan er vanuit, dat een
constante bias of voormagnetisa
tie niet ideaal is omdat de wijze
waarop de machine zich op de
band instelt sterk beïnvloed
wordt door de soort muziek (met
veel of weinig hoge tonen).
net systeem heet HX-professional.
Ook de Dolby-laboratoria heb
ben het systeem in onderzoek.
Het zou met name goed van pas
kunnen komen bij het kopiëren
van musicassettcs in fabrieken,
waar men op 16- of 32-voudige
snelheid muziek overschrijft. El
ke verbetering op dit front heeft
dramatische gevolgen voor de
kopieerkwaliteit.
Nieuwe Dolby
Ten slotte - dat blijkt wel op de
Funkausstellung - heeft het rui
sonderdrukkingssysteem van
Telefunken. High-com. het blijk
baar niet gehaald Alle topcasset-
terecorders worden nu uitgerust
mot een verbeterde versie van
het bekende Dolby-systeem, dat
in feite Dolby-B heette. Het nieu
we systeem is byna twee maal zo
effectief en heet Dolby-C. Of het
een blijvertje zal zijn moet nog
blijken, maar het heeft er alle
schijn van. Voor wie het allemaal
te snel gaat. is er een oplossing
om de trend bij te houden, zon
der dat het al te veel geld kost.
Nakamichi biedt een apparaat
aan, dat tussen versterker en ta
pe- of cassettedeck kan worden
geplaatst. De unit. genaamd NR-
200, maakt het mogelijk om zo
wel Dolby-B- als Dolby-C-opna-
men te maken, als wel beide
soorten ruisonderdrukkers te ge
bruiken bij weergave. Dë oplos
sing. als u niet na de introductie
van elk nieuw systeem een com
plete nieuwe installatie wil aan
schaffen.
De 'arenlezers achter de maai
ers' waren vroeger een be
kend verschijnsel in de land
bouw. Het oogsten gebeurde
in vervlogen jaren met de
hand; een gesloten linie van
met zeis, sikkel, rooivork of
welk ander gereedschap uit
geruste 'boerenknechten' die
in een twaalfurige werkdag
het gewas van het land haal
den, gevolgd door de bind-
sters, en daarachter de met
paarden bespannen wagens
die de oogst afvoerden naar
de schuren.
Op gepaste afstand zag je daar
achter dan de 'lezers': veelal
vrouwen en kinderen, die de
vergeten en de bij het 'opste
ken' gevallen aren stuk voor
stuk opraapten, die met blote
handen de grond omwoelden
naar nog achtergebleven
peen, aardappels en uien.
Dat 'lezen' gebeurde uit bittere
armoede en het was veelal een
als 'secundaire arbeidsvoor
waarde' toegekend recht aan
de als landarbeiders inge
huurde gezinnen die in vaste
dienst of onder seizoencon
tract bij de boer werkten.
Daarnaast mochten de be
hoeftige dorpsbewoners ook
'lezen'. De opbrengst van die
moeizame arbeid was niet zo
bijzonder groot; de vroegere
oogstmethoden (waarbij het
mechanisme van loonkosten
en opbrengst niet zo 'scherp'
was als thans) waren van dien
"Lezen" achter de oogst:
aard dat er nogal weinig op
het land bleef liggen nadat de
maaiers of rooiers hun werk
hadden gedaan.
Dat ligt nu wel anders. Oogsten
gaat machinaal. Oogsten (bij
graangewassen: ook dorsen),
laden, dat gaat allemaal in één
bewerking. Van graangewas
sen blijft niet veel over, maar
knolgewassen (aardappels,
wortels, uien enz.) worden op
zodanige wijze geoogst, dat er
op het veld nog grote hoeveel
heden achterblijven. Die res
tanten worden later onderge-
ploegd... niemand heeft er iets
aan. Wanneer het economisch
haalbaar zou zijn om na de
mechanische oogst nog een
ploeg mensen het land op te
sturen om die door de machi
ne 'vergeten' hoeveelheden
kostbaar voedsel met de hand
te verzamelen, zou de op
brengst per hectare nogal wat
hoger zijn. Maar zo'n werkme
thode past niet meer in ons
arbeidsbestel; één uur hand
leeswerk kost meer dan wat
er in die tijd aan verkoopbaar
gewas te verzamelen valt.
Wat er bijvoorbeeld na de aard
appeloogst blijft liggen,
vormt voor de boer nog een
bijkomend probleem; die
achtergebleven aardappels
gaan later ontkiemen en vor
men 'onkruid' tussen het
nieuwe gewas. Daarom wor
den de restanten vaak door
een speciale machine 'ge
kraakt', fijngewreven, zodat
ze niet meer kunnen opko
men. Zonde van het voedsel.
Tijdens het oogsten worden
ook veel uitstekende vruch
ten fijngewreven door de wie
len van tractors en machines,',
of diep weggedrukt in de
grond. Na de oogst van vooral
knolgewassen gaan er op die
manier tonnen verloren.
„Lezen? Nee, dat gebeurt prak
tisch niet meer", zei een boer
op Flakkee tegen ons, toen we
met hem over dit onderwerp
spraken. „Maar als de mensen
willen, dan mogen ze van mij-
Het zijn gewoonlijk niet de
mensen van de streek zelf die
van dit 'leesrecht' gebruik
maken. Wél vakantiegangers,
die de kostelijke spullen zo
maar op het land zien liggen,
nadat de machines er over
heen geweest zijn. Er is in het
algemeen geen enkel bezwaar
tegen om, gewapend met een
plastic zak, te gaan lezen.
Voor de boer heeft het restant
geen waarde. Wél is het een
zaak van normaal fatsoen om
eerst even te vragen of het
mag; tenslotte begeef je je op
andermans terrein en er is
geen enkele wet die zegt dat
de achtergebleven gewassen
publiek eigendom vormen.
De lol van het lezen zit mis
schien niet zo zeer in het be
sparen op kosten... hoewel
bijvoorbeeld een flinke zak
gelezen aardappelen natuur
lijk wel een aardige waarde
vertegenwoordigt. Het is in
de eerste plaats de voldoe
ning over het feit dat je het
voedsel 'vers van de grond'
raapt... en datproef jelLaatop
het aardappelveld vooral de
kleine krieltjes niet liggen.
Even tussen vinger en duim
het velletje eraf wrijven, ko
ken (en eventueel frituren) en
je hebt een kostelijk gerecht.
In een restaurant betaal je
daar goudgeld voor. Vergeet
straks zo rond oktober ook de
winterpeen niet en (iets vroe
ger) de uien. Samen met de
gelezen aardappelen wordt
dat een hutspot die des te lek
kerder smaakt.
Maar afgesproken: eerst even
'leesrecht' vragen bij de boer.
Op de N^jaarsbcurs in Utrecht brengt Curver (waar de kunststof-ideeën in
een niet te stuiten stroom vandaan blijven komen) een heel nieuw en erg
leuk kinderzitje voor de peuters. De totale afwezigheid van hoeken of
scherpe randen maakt het zitje uitermate veilig voor de kleintjes. Het is
bruikbaar tot circa tweejarige leeftijd.
Handig is dat het helemaal demontabel is, zodat het gemakkelijk schoon
gemaakt kan worden. Aan de op de achterkant aangebrachte handgreep
kan het deksel worden opgehangen wanneer het zitje zyn sanitaire
functie moet vervullen. Aan de voorkant zitten, als „speeltje" kleurige
schuifblokjes.
Een eigentijdse opvolger van de aloude „kakstoel" uit oma's tyd. De
kleuren zijn wit, blauw en orapje. Voor f 27,95 is het zeer binnenkort in
de winkels te koop.
Stickers
snel
verwijderen
De nog altijd voortdurende sticker-
rage is wel leuk voor de jeugd,
maar er zit een kwalijke kant aan:
je krijgt ze vaak slechts met grote
moeite, en soms bijna helemaal
niet, van de „gedecoreerde" op
pervlakken.
Om dit probleem in een handom
draai op te lossen, lanceert Klei
nes Chemische Fabrieken in Lei
den op de Interdecor-beurs in
Utrecht .Sticker Foetsie". Zowel
papieren als vinylstickers laten,
even ingewreven met dit spul, ge
makkelijk los zonder dat er (met
kans op beschadiging van verf
enz.) gekrabd hoeft te worden.
Ook plakband e.d. laat zich er uit
stekend mee Verwijderen.
i oï?w»W> i:ht viHii-
I pawiki;N sticki
Zelf een
bed
timmeren
Er zijn heel wat doe-het-
zelvers die vlot genoeg
met hamer en zaag kunnen
omgaan om bijvoorbeeld
een meubel te maken,
maar die wel moeite heb
ben met een goed ont
werp. Uit zo'n ontwerp
vloeit vanzelfsprekend
ook de bouwtekening
voort. Dit vormt vaak juist
de drempel die het „hele
maal zelf maken" tegen
houdt.
Neem nu zo'n grappig en praktisch
houten bed als op de foto, een pri
ma ding voor de kinder- en tiener
kamer. Hoe maak je dat nu? In dit
geval is er raad op. Er is een com
plete bouwtekening voor, met
materiaalstaat enz. De onderde
len zijn afgestemd op in de han
del verkrijgbare houtafmetingen.
Voor bepaalde onderdelen geeft
de tekening een zaagmal en hij
bevat ook een zaagplan voor het
plaatmateriaal. De ontwerper van
het bed heeft becijferd dat de ma- Informatie over hoe men de bouw-
teriaalkosten nog onder de 200 tekening kan verkrijgen by Idètif
gulden blijven. in Etten-Leur, tel. 01659-3243.
Meer
te
weten
komen
over
appels
Er verschijnen steeds nieuwe
soorten Nederlandse appelen
in de winkel, maar hoe ze al
lemaal heten is niet altyd dui
delijk.
In het nieliwe seizoen zal dit
probleem echter tot het verle
den behoren: op elke kist ap
pelen zal een kistkaart zijn
aangebracht. waarop de
naam en enige bijzonderhe
den van de appel staan ver
meld, zoals een omschrijving
van de smaak en de verwer-'
kingswyze. Deze kaarten
worden uitsluitend gebruikt
voor le kwaliteit, dus de con
sument weet meteen dat hij
een prima appel voor zich
heeft.
Binnenkort zal de Nationale
Appclkrant verschijnen met
produkUnformatie en recep
ten. Deze is voor de consu
ment gratis verkrijgbaar bij
de groentehandel en de
groente-afdeling van de su
permarkt.
uV
