Blik in de weekbladei
Reporta9e
Yerkeersopvoeding
van kinderen moet
al thuis beginnen
Veilig Verkeer-actie Veilig naar school
EISEVIERS
Door Sicm
Leeuwenkamp
UTRECHT - Verkeersongelukken in de stad waar de concentratie van geparkeer
de auto's vaak hoog is, hebben meestal een kind als slachtoffer. Die geparkeerde
auto's geven meteen aan dat er gebrek is aan ruimte om te spelen. Dat gemis aan
speelruimte blijkt het aantal ongevallen te verhogen.
Er is al eens gezegd dat „het
noodzakelijk is het kind de
ruimte te geven die veilig is,
zodat het ervaringen kan op
doen en begeleid kan worden
in het langzaam wennen aan
het grote-mensen-verkeer.
Beschermde wegen tussen
huis en school met uitdagen
de materialen, kinderdorpen,
bouwspeelplaatsen en andere
schoolpleinen en speeltui
nen". Dat is al jarenlang een
wens van prof. Wilhelmina
Bladergroen die zich diep
gaand met de opvoeding van
kinderen bezighoudt.
Het verkeer beslaat op onze we
gen, zowel binnen als buiten
de stad veel ruimte. Het jonge
kind heeft ruimte nodig, om
zich gevaarloos te oriënteren.
Die ruimte moet niet alleen
buiten gevonden kunnen
worden, maar ook binnens
huis. Het blijkt dat naast wei
nig speelgelegenheid (of er
weinig gebruik van maken)
een gebrekkige huisvesiing
het risico ongevallen ook ver
groot.
Dat er thuis vaak het nodige
schort aan de instelling en op
voeding rond het begrip ver
keersveiligheid, maakt het er
voor een kind niet makkelij
ker op. Als je weet dat je als
voetganger juridisch zwakker
staat, maakt dit de frustratie
in het gezin alleen maar gro
ter. In de meeste gevallen
wordt er dan ook vanuit ge
gaan dat de tegenpartij de
schuldige is. De ouders van
bij verkeersongevallen be
trokken kinderen, vinden
veelal dat de verkeersopvoe-
ding de verantwoordelijkheid
van anderen is, laten hun kin
deren meer op straat spelen
en houden eerder op met toe
zicht houden bij het op straat
spelen.
Risico
Uiteraard hangt dat toezicht en
die opvoeding rond de ver
keersveiligheid samen met de
bezigheden van de ouders.
Vaak is het de moeder die
voor die taak staat. Is die ook
druk (met een baan, kleinere
kinderen, zorg voor bejaar
den, zwangerschap), dan lo
pen die kinderen in het alge
meen meer risico op straat. In
een studie over dit onderwerp
bleek dat kinderen die bij een
ongeval betrokken waren
minder vaak iemand thuis
troffen (achterlieten) als ze
van (naar) school kwamen
(gingen).
Onder welke omstandigheden
vinden ongevallen met kinde
ren plaats en op welke leef
tijd? Voor voetgangers ligt de
kans om gewond te raken
rond het 6e jaar, voor fietsers
tussen het 12e en 15e jaar. Do
delijke ongevallen gebeuren
het meest tussen 3 en 6 jaar bij
voetgangers en bij fietsers
rond het 12e jaar. Jongens
maken gemiddeld twee keer
zo vaak een ongeval mee dan
meisjes tussen 2 en 12 jaar.
Heel opvallend is het grote
aantal buitenlandse kinderen
(18 procent) dat bij ongeluk
ken betrokken raakte.
Wat betreft het tijdstip van het
ongeval is de avondspits het
meest gevaarlijk voor kinde
ren. De maanden maart, april,
mei en september geven voor
wat betreft kinderongevallen
een piek te zien. Logischer
wijs is de weg naar school een
risicoverhogende route. Veel
al wordt spelenderwijs van of
naar school gelopen, ont
breekt het aan goede begelei
ding door ouders en wordt bij
de helft van de ongevallen het
plotseling oversteken als oor
zaak gevonden.
Onoverzichtelij k
In Nederland gebeuren de
meeste ongelukken, zoals ge
zegd rond geparkeerde au
to's. Voor jeugdige voetgan
gers is dat door de onover
zichtelijke situatie verklaar
baar. Daarbij komt dat kinde
ren moeilijk de richting van
een beweging kunnen bepa
len, laat staan de snelheid er
van interpreteren. Het is dan
ook uiterst moeilijk om de
maat van een kind te meten.
Deze maat is niet te bepalen
door onze lengte-maat op kin
derniveau terug te brengen.
Voorafgaand aan de verkeers-
deelname zou er thuis of op de
(kleuter)school verkeerson-
derwijs met plaatjes e.d. gege
ven moeten worden. Waar
met nog meer voortvarend
heid aan gewerkt kan worden
is de juridische kant van kin
derongevallen. Meestal krijgt
het kind de schuld, maar het
zou moreel juister zijn de ou
ders en de bestuurder de
schuld te geven. Natuurlijk,
niet in alle gevallen zijn plot
seling overstekende kinderen
te ontwijken, maar aanpas
sing van snelheid en aandacht
voor kindergedrag zou veel
leed kunnen voorkomen. Ook
ouders kunnen hun kinderen
niet steeds thuis of aan het
lijntje houden. Wel kunnen zij
door eigen gedrag in het ver
keer een juist voorbeeld geven-
Wat betreft het tijdstip is de avondspils het meest gevaarlijk
Bravoure
Jit een aantal onderzoeken is
gebleken dat zowat 90 pro
cent van de kinderen door
mannen wordt aangereden
met een leeftijd tussen de 18
en 22 jaar. Zouden daar veel
jonge vaders tussen zitten?
Volgens drs. Van der Molen
die aan het Verkeersdeskun-
dig Studiecentrum in Gronin
gen is verbonden, zou dat heel
wel mogelijk zijn. Vaak zijn
het jonge roekeloze rijders die
uit zijn op bravoure-stukjes.
Met veel anderen is Van der
Molen overtuigd van een an
dere aanpak bij de rijoplei
ding. Daar zou meer aandacht
voor sociaal gedrag moeten
worden bijgebracht. Ook het
laten zien hoe kleuters zich op
de weg gedragen en hoe je
daar achter het stuur op moet
reageren zou veel leed kun
nen voorkomen. „Het moet
sociaal onaanvaardbaar wor
den dat iemand met gierende
banden door een woonwijk
rijdt. Als je rustig rijdt kun je
ook meer zien in een straat vol
geparkeerde auto's".
Over twee maanden komt Van
der Molen met een rapport
over de opvoedende taak van
ouders bij de begeleiding van
kinderen van en naar school.
„Het als een pakketje afleve
ren van een kind en het als het
ware over de zebra sleuren
heeft natuurlijk geen enkele
opvoedende waarde. Het is
gebleken dat moeders die niet
merkten dat wij ze observeer
den. redelijk veilig met kinde
ren bij of van school kwamen,
alleen al door wat meer aan
dacht voor het kind onder di
verse verkeersomstandighe
den. Het verkeersopvoeden-
de gedrag is met eenvoudige
middelen te verbeteren", zegt
Van der Molen.
In deze weken gaan ruim
250.000 kinderen voor het
eerst naar school. De weg
daar naar toe eist begelei
ding van de ouders. 'Veilig
naar school' is een actie van
Veilig Verkeer Nederland
die er op gericht is om ieder
een er op te wijzen dat het
jonge schoolkind een onbere
kenbare verkeersdeelnemer
is. Om daar wat aan te doen
heeft WN een aantal tips
voor degenen die ze halen en
brengen.
- Zoek voor het kind een veili
ge weg naar school. Leer het
kind d6or te lopen. Bedenk
dat de kortste weg niet altijd
de veiligste weg is.
- Loop niet aan de straatkant,
maar aan de huizenkant van
de stoep.
- Schenk aandacht aan situa
ties waar het kind mee te ma
ken krijgt.
Geef steeds het goede ver-
keers voorbeeld. Neem de
tijd om over te steken en
wacht tot de auto voorbij is.
- Wordt de weg naar school
fietsend afgelegd? Geef dan
eveneens het goede voor
beeld.
- Als het kind zelf mee mag
fietsen, laat het dan aan de
binnenkant rijden.
- Controleer of het stuur en het
zadel van de kinderfiets niet
te hoog staan.
- Wacht met de fiets bij de
school op een plaats waar
het overige verkeer niet
wordt gehinderd.
- Veel ouders brengen hun
kind met de auto naar
school. Stop met de wagen
dan aan de kant van de
school.
- Stop niet direct vóór de
schooluitgang als er even
verderop nog ruimte is.
- Ook al stapt u aan de linker
kant van de auto uit, het kind
kan beter aan de rechterkant
uitstappen.
In bijgaand verhaal wordt in
gegaan op de omstandighe
den waaronder kinderen
slachtoffer in het verkeer
worden en welke groepen
het meest getroffen worden.
De bijlage van VN springt meteen
in het oog vanwege het originele
thema: geluid van Nederland.
Een speelse bloemlezing uit de
vele "klankschappen" die ons
land rijk is. "Net als in een land
schap leeft iedereen in een
klankschap. Het is er altijd maar
er bestaan geen ansichtkaarten
Geluid, zo blijkt uit de bijlage, is
onderhevig aan de grootst moge
lijke actualiteit. Een handge
meen dat voortkomt uit het over
matige volume van een naburige
pick-up. Mensen die, wonend
aan een spoorbaan, de veelheid
van treintypen op hun gehoor
kunnen onderscheiden. Barings
weeën onder begeleiding van
Mozarts Klavierconcert KV 467
als een soort pijnstiller. En een
jongetje van acht dat bij de bul-
derbaan van Schiphol woont en
derhalve in staat is een perfecte
imitatie ten beste te geven van
een aantal turboprops, de DC-8,
de DC-10 en de Trident-3.
VN opent met de kabinetsformatie
en toont aan hoe de briljante eco
noom Ruud Lubbers zich "naar
het fractieleiderschap van het
CDA wegcijferde"
Ook in VN het succesverhaal van
de onlangs uitgewerkte forma
teur Sjeng Kremers, gouverneur
van Limburg en voor die tijd
o.m. hoogleraar psychologie te
Nijmegen. Zijn loopbaan be
stond tot voor kort louter uit suc
cessen en de formatie was dan
ook eigenlijk zijn eerste misluk
king, concludeert VN. Een vroe
gere wetenschappelijk medewer
ker van Kremers doet nogal fel
over zijn ex-collega: "Hij is niet
zozeer een harde werker als wel
geniaal in het niets doen en ande
ren vanzelf alles laten oplossen,
alleen door zijn bestaan en zijn
aanwezigheid".
Verder in VN de inleiding die A.
den Doolaard heeft geschreven
voor het onlangs verschenen
boek over Wilhelmina in Lon
den, 1940-1945. Een opejihartig
verhaal waarin o.m. de a.nbities
van de oude vorstin bij de voor
bereiding van een na-oorlogse
bestuursvoorziening breed wor
den uitgemeten.
MAGAZINE
EM heeft deze week het voorko
men van een nieuw soort consu
mentengids. Twee redacteuren
gingen op stap om in een groot
aantal horeca-bedrijven het daar
geserveerde kopje koffie te (be-
)proeven. Zo ontstond een nieu
we Michelin-gids voor het bruine
vocht waarvoor de waardering
werd uitgedrukt in rapportcij
fers. Elseviers koffietest, heet dat
dan. Belangrijkste nieuwsfeit: de
koffie, aanblik, bediening en am
biance zijn het beste in De Hoef
slag, Huis ter Heide.
Ook EM schrijft over Van Agt en
heeft een prachtige spotprent
^^^waaroj^dc^rote^Jcidei^s^afge^
beeld als wielrenner. Hij belt aan
bij Peter Post die op zijn raam de
volgende annonce heeft geplakt
"Gevraagd kopman, ervaring ge
wenst".
/erder in EM een verhaal over de
Bijlmermeer, een gevangenis
voor zijn bewoners. En de inven
tarisatie van een nieuwe trend
die de hedendaagse jeugd, ster
ker dan ooit tevoren, in afgeme
ten hokjes stopt: bombers,
punks, rockers, skinheads, dis
co's en mods. Jeugd contra
jeugd, is de titel van het verhaal
En inderdaad: de ene groep
"ramt" de andere in elkaar. Mode
en muziek vervullen hierbij een
belangrijke symboolfunctie. De
sociologische verschillen volgen
dan vanzelf wel. Zo schijnen dis
co's maatschappij-bevestigend
te zijn en punks maatschappij
kritisch (of is het: krities?).
Een ooggetuige beschrijft in EM de
guerrillastrijd in Aghanistan en
concludeert dat de Russen de
partizanenstrijd in dat land bezig
zijn te verliezen. Emmv van
óent van Iran. Daarin wordt het
beeld van de gek Chomeim her
haaldelijk bevestigd. "Hij veran
dert bijvoorbeeld heel vlug van
mening. En hij is de man die
slaat, zelfs als hij ziet dat je je niet
verzet, hij slaat tot je dood bent"
zegt de ex-president.
Bani Sadr erkent de fout die hij
aanvankelijk heeft gemaakt door
Chomeini als toekomstige leider
van Iran te erkennen. Chomeini
aanvaardde in ballingschap vrij
wel aale theorieën die sympathi
serende intellectuelen, onder wie
Bani Sadr, hem aanreikten, maar
eenmaal in Iran begroef hij ze
weer als hem dat zo uitkwam.
Ton van Dijk dook in de Amster
damse politiewereld om na te
gaan hoe "trigger-happy"
(schietgraag) de politie-beamb-
ten daar zijn. Aanleiding: het
doodschieten van de Amster
damse Meta Hofman, die gewa
pend met een aardappelschil
mesje. een ernstige bedreiging
zou zijn geweest voor een agent.
De teneur van het verhaal: de
schietdrempel is inderdaad ver
laagd. Een rechercheur van mid
den dertig "Vroeger werd er
toch minder cowboytje gespeeld.
Dat is toch van nu, die bravour.
In de uniformdienst met de hol
ster buitenom en bij de recher
che met allemaal eigen holsters.
Ü<- een hooft c<-n andere schou
ADVERTENTIE
derholster, de ander een been-
holster. Dat laatste hebben ze in
"French Connection" gezien, dat
was wel wat: zó zitten, aan je
been krabben en ineens pang
pang".
Het omslagverhaal van HP handelt
over Polen die in Nederland
werken. Zij vormen de vierde
emigratiegolf en verlangen elke
dag terug naar hun land.
De kabinetsformatie wordt ook in
De Tijd breed uitgesponnen Het
"ja" en "nee" van de CDA-fractie
dat evengoed "nee" en "ja" kan
zijn. In het verlengde hiervan
portretteerde Rob Vermaas de
huidige informateur De Gaay
Fortman sr.: een regent, een rode
professor, een nobele spotter en
plager, die de ernst met Den Uyl
en het gevoel voor humor met
Van Agt gemeen heeft (aldus dr.
Puchinger).
Ook in De Tijd aandacht voor de
cursus "Afscheid van Arbeid".
Een cursus voor wao-ers die "het
niet meer zien zitten". De cursis
ten merken dat ze niet de enigen
zijn die in de wao zitten Een pro
jectleidster zegt: "Veel mensen
^^he^i^njifgekeu^i^iebberwlaar
over schaamtegevoelens. Zij zoe
ken de schuld bij zichzelf, terwijl
het vaak aan het bedrijf ligt"
De Tijd doet een nogal kritische
uitval naar de gezondheidsactie
N' <i' ifand Mcé en -preekt van
gezondheidsterreur. Het blad ci
teert uit een kritisch rapport over
de actie: "De actie Nederland
Oké propageert een aantal ge
zonde gedragingen en lijkt daar
mee uit te gaan van de veronder
stelling dat er een standaard ge
zond levend mens bestaat. Wij
menen dat dit niet helemaal juist
is. Er wordt dan voorbijgegaan
aan de complexiteit van gezond
heid bij individuele personen"
De hele actie is onmiskenbaar
doortrokken van een soort hop-
mansblijheid. wars van zwarig
heden en getheonseer maar ge
richt op "doen', concludeert De
Tijd.
Het blad schrijft verder over de -
verdwijnende0 - matheid bi) de
Wereldomroep en interviewt
Theo van Velzen, directeur van
het Haags Gemeentemuseum,
wiens gebrek aan belangstelling
voor de moderne kunst onlangs
vragen opwierp in de Haagse ge
meenteraad.
hervormd
nederland
In HN een interview met schrijf
ster Mischa de Vreede naar aan
leiding van haar nieuwste boek
"Mijn reis", waarin zy vertelt van
haar ervaringen in Indonesië, het
land waar ze vroeger gevangen
heeft gezeten in een Jappen
kamp. Zij meent dat in wezen ie
der mens alleen is (een belang
rijk thema in haar boeken). "Je
gaat toch alleen dood En ook by
een orgasme <>f by het krijgen
van een kirtd ben je in feite al
leen. ook al staan er tien dokters
om je heen in de kraamkamer"
Natuurlyk ook in HN aandacht
voor de kabinetsformatie. En een
verhaal over de stryd van de be
volking van Plogoff, een dorp in
•••n uithoek van Bn-tagne. tegen
de bouw van vier kerncentrales.
Zelfs de burgemeester deed mee
en de stryd werd een succes.
Want een van de eerste daden
van de sociaal-democratische
president Mitterrand was de
bouw te schrappen.
HN beschrijft verder hoe in de bui
tenplaats Beek huizen'Den Bruyl
in het dorp Velp, villabewoners
hun best doen om langs juridi
sche weg de plaatsing van vier
woonwagens te weren
Ten slotte heeft het blad een inter
view met het hoofd van de admi
nistratie van het bouwbureau
van de Leidse universiteit, Bert
Dekker. Deze wil als lid van de
universiteitsraad de Leidse uni
versiteit een standpunt ontlok
ken over de kernwapens "Uni
versiteiten worden geacht niet
uit hun nek te zwammen Ze mo
gen over de catastrofe die de
mensheid bedreigt niet langer
zwijgen", zegt Dekker
WIM WIRTZ
