"Schrijven voor tv werkt
op je zenuwen en bloeddruk"
Musicalster Jessie Matthews (74) overleden
tgegefjcht
[[WA&°9Camma\
Winkelcentrum
Winkelhof
helpt'n handje...
VRIJDAG 21 AUGUSTUS 1981
RADIO - TV - KUNST
LONDEN (Reuter/UPI) - Jessie Matthews,
die beschouwd werd als een van de groot
ste Britse sterren op het gebied van de
muzikale komedie, is gisteren in een Lon-
dens ziekenhuis overleden. Zij was 74
jaar.
Het hoogtepunt van Jessies carrière lag in
de jaren '30, toen zij zowel op het toneel in
Engeland en de Verenigde Staten als in
films successen oogstte. In die tijd ston
den de mensen in de rij voor de biosco
pen, waar musicals als 'Evergreen' (1934),
'First a girl' (1935), 'It's love again' (1936),
'Gahgway' (1937) en 'Sailing along' (1938)
draaiden, waarin zij zong en danste.
Zij was het zevende kind uit een gezin met
elf kinderen in de Londense wijk Soho.
Haar vader was straatventer die er met
een handkar op uittrok. Toen haar dan-
saanleg was gebleken toen zij 10 jaar was,
ging een zuster van haar in een snoepwin
kel werken om het geld te verdienen voor
haar danslessen. Ook kreeg zij spraakles
om van haar platte accent af te komen
Op 12-jarige leeftijd trad zij voor het eerst
op in een revue. Vier jaar later maakte zij
haar debuut in het Londense West End in
.Music box revue' van Irving Berlin.
In 1936 stond zij op een internationale lijst
van kastrekkende filmsterren op de zesde
plaats, boven Shirley Temple, Bing Cros
by, Joan Crawford en Gary Cooper Tot
haar 56ste jaar trad zij geregeld op. Daar
na speelde zij o.m. een rol in de langlo
pende radioserie 'Mrs Dales diary' van de
BBC. In 1979 verzorgde zij in Los Angeles
als 72-jarige een 'one-woman show'. Miss
Jessie Matthews in concert', die bij een
gehoor van beroemdheden van Holly
wood enthousiast onthaal kreeg en haar
een onderscheiding van het genootschap
van Amerikaanse toneelcritici opleverde.
ADVERTENTIE
met 650 overdekte
parkeerplaatsen
bijvoorbeeld.
'De Tragiek'
op de radio
HILVERSUM (GPD) - De VARA
zal volgende week woensdag
avond een rechtstreekse radio
uitzending verzorgen van "De
Tragiek", het theaterprogramma
van Freek de Jonge. Het pro
gramma komt uit het Amster
damse theater Carré en is een
van de laatste voorstellingen die
Freek de Jonge van De Tragiek
geeft. De uitzending via Hilver
sum 2 begint om half negen en
duurt tot half twaalf.
Freek de Jonge
Kunstwerken vernield
door brand in Lissabon
d winkelen
het winkelcentrum van midden-
Nederland dat Winkelhof heet
Airconditioned, dus altijd goed
winkelweer Ruim 50 zaken binnen
handbereik, waar u voor al uw
inkopen terecht kunt
LISSABON - In het Museum voor
Moderne Kunst is Lissabon is
gisteren een expositie van teke
ningen uit de hele wereld en ver
zamelingen schilder- en beeld
houwwerken door brand ver
nield. De brandweerlieden, die
in groten getale toesnelden, zei
den dat het vuur veroorzaakt zou
kunnen zijn door een explosie in
één van de ateliers.
Er waren al 2.000 werken van ar
tiesten uit 25 landen geplaatst
voor een in oktober officieel te
openen tentoonstelling.
De brandweer slaagde er in te
voorkomen dat het vuur zich ver
spreidde naar het aangrenzend
Museum voor Volkskunst.
WINKELHOF
LEIDERDORP
De "staatsgalerie" in Stuttgart heeft de plastiek "De badenden van
Pablo Picasso uit het jaar 1956 voor zes miljoen mark (ca 6,5 miljoen
gulden) gekocht.
Van officiële zijde in de deelstaat Baden-Württembcrg werd meegedeeld
dat het akkoord tussen de "Staatsgalerie" en de dochter van Picasso.
Manna, over de spectaculaire aankoop "in kannen en kruiken" is.
Weekjournaal
op school-tv
DEN HAAG - De schooltelevisie
begint op 11 september met het
school-tv-weekjournaal. Daarin
wordt voor leerlingen tussen tien
en dertien jaar dieper ingegaan
op het nieuws dat het NOS-
jeugdjournaal brengt. Hiermee
zal het oorspronkelijke plan van
een dagelijks jeugdjournaal en
een wekelijks actualiteitenpro
gramma voor scholieren van de
zelfde leeftijd worden verwezen
lijkt.
Voor het begin van het nieuwe pro
ject heeft minister Gardeniers
van CRM de zendtijd voor
schooltelevisie met zestien uur
per jaar uitgebreid. De schoolte
levisie wordt verzorgd door de
NOS en de Stichting Nederland
se Onderwijs Televisie (NOT).
Het Britse veilinghuis Sothe
by's heeft voor november of de
cember een veiling georgani
seerd van twee piano's die zijn
gebruikt door John Lennon en
Paul McCartney.
Op de veiling van pop- en rock'n-
'roll-souvernirs zullen verder een
polshorloge, dat Elvis Presley
voor zijn chauffeur liet maken,
brieven van de Beatles, persoon
lijke foto's, handtekeningen en
demonstratieplaatjes worden
aangeboden De piano's moeten
elk bijna 50.000 gulden opbren
gen.
NEDERLAND 1
18.25 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.55 - Bereboot (NOS)
19.00 - Speedy Gonzales (NOS)
19.15 De Flintstones (NOS)
19.40 - Galactica. tv-sene (NOS)
20.30 Charles Aznavour in 't Olympia (NOS)
21.37 Journaal (NOS)
21.55 - Hollywood (KRO)
22.55 Journaal (NOS)
23.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
NEDERLAND 2
18.57 Journaal (NOS)
19.59 - Doctor Snuggles (AVRO)
19.05 De Dukes uit Hazzard, tv-serie (AVRO)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Dallas, tv-sene (AVRO)
21.15 Babbeloniè (AVRO)
21.45 AVRO Academie (AVRO)
21.55 Gier en Anjelieren, tv-sene (AVRO)
22.20 Televizier Magazine (AVRO)
23.00 De toestand in de wereld (AVRO)
23.10 Journaal (NOS)
23.15 Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
(Reg progr. NDR 18.00 Ein Mayer
kommt selten allein, tv-serie. 18.30
Actual. 18.45 Kleuterserie. 18.55
Amus. serie. 19.25 Reg magaz. 19.59
Progr overz. WDR: 18.00 Inform, se
rie. 18.10 Der Aussteiger, tv-sene.
19.15 Actual 20 00 Journ. 20.15 Kir
mes. speelfilm. 21.55 Econ. magaz.
22.30 Actual en parlementair nws.
23.00 Sport. 23.40 Ein Sheriff in New
DUITSLAND II
19.00 Journ 19.30 Buitelandse re
portages 20.15 Die Falie des Mon
sieur Cabrol. tv-sene 21 23 Slap
stick. 22.00 Actual. 22 20 Cultureel
magaz. 23.05 Catch 22 - Der bose
Trock (Catch 22). speelfilm 1.00
DUITSLAND III WDR
18 00 Kleuterprogr 18 30 Serie slap
sticks. 19.00 Gesprek. 19 45 Verhaal
20 00 Journ 20.15 Opera. 22.05 Spel-
BELGISCHE TV
BELGIE VLAAMS
18.30 Kinderserie 18 45 K'euterse-
ne 19 00 Tekenfilmserie 19.07 In
form progr. 19.37 Meded. en mor
gen 19 45 Journ. 20.10 Weerber
20.15 Willie Boy. Amerikaanse
speelfilm. 21.50 Docum serie. 22.45
Zomeragenda. 23.15 Journ.
Van 18 00 tot 20.15 Zie NET I 20 15
Wij heren van Zichem, tv-serie 21.20
AVRO's Televizier Magazine schenkt vanavond behalve aan de
laatste ontwikkelingen rond de kabinetsformatie in ons land aan
dacht aan de dreiging van een kernoorlog Men krijgt een verslag
te zien van de Amerikaanse televisiemaatschappij CBS over de
voorbereidingen, die de Verenigde Staten en de Sowjet-Ume op het
ogenblik zouden treffen voor een kernoorlog op beperkte schaal.
(Nederland 2, 22.00 uur)
De KRO-televisie zendt vanavond opnamen uit die vorig jaar in
het Panjse Olympia theater werden gemaakt toen Charles Azna
vour daar een reeks van zijn bekende chansons ten gehore bracht.
De chansons die hij in dit programma zingt zijn Je n'ai pas vu le
temps passer; Allez a MarseilleToi. mon Judas Le souvenir de toi;
Etre; Mon emouvant amour; La Mama; Tu te laisser aller. Que c'est
triste Venise; Sur ma vie; Ca passe: Ave Maria; L'Amour Bon Dieu
8n tenslotte She. (Nederland 1, 20.30 uur)
In de serie van dertien documentaires over de Amerikaanse
stomme film besteedt de KRO-televisie vanavond aandacht aan
"De man met de megafoon" Deze titel slaat op de persoon die tn de
'.ijd van de stomme film bij opnamen de touwtjes tn handen had.
ie regisseur. (Nederland 1, 21.55 uur).
VRIJDAG 21 AUGl' '.TUb
HILVERSUM I
nos Ieder Haal uur nws kko.
18.11 Echo 18.21 (S) Punt uit 19.55
Overwaging ML08 (S> Countiy Ti
me. 21 02 (S) Nine o'Clock Jazz 22 02
(S) Zomergoal. NOS 23 04 (Sl Met
het oog op morgen. VPRO 0 02 (S)
De nacht van het origineel 6.02 (S)
Ochtendwijzing
HILVERSUM II
VOO 18 00 (s) De Grote Verwarring
18 40 OVERHEIDSVOORLICH
TING De Nederlandse Antillen
VOO 18 50 Veronica Sport. NOS
20 00 (S) Europees Concert Podium
Radio Symfonie Orkest Frankfurt
met solist klass muz. In de pau/e
om plus minus 20.40 Akkoord 21.30
(S) Aspectm van de kamermuz.
feliciteert. 10 30(S)Z I 12 03(Sltus
sen start en finish 13 03 (S) Aktuah-
teiten 13 15 (S) Mooi Holland^ De
woelige jaren van the Ramblers.
1402 (S) Brassband. HAFA. Big
band 15.02 (Sl Muz uit de Dobber in
Kortenhocf. 16.02 (S) De Speeldoos-
HILVERSUM II
NOS 7 00 Nws TROS 7 10 Och-
tendgym 7 20 Agraria 7 30 Nws
7.36 Aktua 8 00 Nws 8 11 Toerak-
tua 8.30 Nv. 8 36Toer»ktua II 9 00
Gym. voor de vrouw 9 10 Waterstan
den 9 15 Onder de mensen 10 00
Documentaire 10.30 Coulissen.
11.30 Janboel 12.00 Trossen los!
12 26 Meded voor land en tuinb
12 30 Nws 12 36 Aktua 13 00 Nws
13.11 Introduktie Kernpunt 13 15
Van de binmnpaglna 1100 Karn
punt 15 00 Sport na sport 15 30
Kit .-.keur 1|' 1OU A'r.'U.I
Per bedrijfstak 17 24 Meded 17 30
Nws. 17 36 Aktua
HILVERSUM III
HILVERSUM III
rade 19.02 De Rock en Roll Metho-
tta YPR< I M 03 Oi k m 10 10 Rub
a-dub 22 02 Radio Art 23.02 De No-
budget Show.
zaterdag 22 augustus
HILVERSUM I
(NOS Ieder heel uur nws I. VARA
7 03 (S) Hallo hier Hilversum' (8 03
Dingen van de dao 9 30 De VARA
(NOS leder heel uur nws NCRV
7 02 Popfnsscr 9.03 Happy Sound.
10 03 Popstal
stop 1
15 03 DIM
Za terdas-S
2 03 Los
NCRV
HILVERSUM IV
tinale 12 0
unoWaltei
15 03 Nederlan
(li 16 "O Volksi
lb 15-17 00 Op
en anderzijds de loonkosten
evenredig stegen. Daar
kwam bij dat de SEBA ook
aan minder succesvolle au
teurs verplichtingen had en
dat leverde verlies op."
Volgens de leiderdorpse neer
landicus moet voor de nieu
we organisatie dan ook een
gedegen financiële basis wor-
den gelegd. De vraag is ech
ter hoe? Aan de ene kant
denkt Holierhoek daarbij aan
de overheid: „Ik vraag me af
Door Sjak Jansen
of een overheid mensenrech
ten mag toekennen, als je ze
niet kunt realiseren... Hoe
dan ook: de kosten van zo'n
organisatie zou je aanzienlijk
kunnen drukken door aan
sluiting te zoeken bij het
technisch apparaat van de
Buma/Stemra."
Rakkers
Die nieuwe organisatie zou ook
het morele recht van de tele-
visieschnjver moeten waar
borgen. Sommige omroepen
brengen wat al te gretig wijzi
gingen aan in manuscripten
van televisieschrijvers. Van
daar dat Holierhoek van oor
deel is „dat het grootste dra
ma in Hilversum niet de uit
zendingen zijn, maar hetgeen
er allemaal aan vooraf gaat."
Holierhoek spreekt van een
strijd tegen „handige jongens
en slimme rakkers", die je
met vlotte babbels onder ta
fel proberen te praten. Wat
dan niet altijd even prettig af
loopt.
Zo ervoer Holierhoek zelf vier
jaar geleden nog hoe de VA
RA twee van zijn scripts voor
de serie Klaverweide zodanig
had veranderd, dat hij ze niet
meer herkende. De Leider
dorper beriep zich op de au
teurswet en langs juridische
weg heeft hij toen kunnen be
werkstelligen, dat die afleve
ringen naamloos werden uit
gezonden. „De VARA heeft
me toen schadeloos gesteld
en toegezegd dat ze mij zoiets
niet weer zou leveren."
Voorgekauwd
Krijgt Holierhoek vanuit Hil
versum een opdracht, dan
laat hij zich niets voorkau
wen, anders begint hij er niet
Kees Holierhoek ziet rechten tv-auteur meer en meer aangetast
LEIDERDORP - Voor
jaar 1977 zei Kees Ho
lierhoek: „Schrijven
voor televisie is een ze
nuwslopende bezig
heid, die bloeddrukver-
hogend werkt en daar
om uit medisch oog
punt ten sterkste moet
worden afgeraden."
Nu, ruim vier jaar later, is die
boutade voor hem nog steeds
van toepassing, vindt de Lei
derdorpse televisieschrijver.
Nog te vaak worden naar Ho-
lierhoeks zin de rechten van
de televisieschrijver, welke
zijn vastgelegd in de auteurs
wet, geschonden. En dat niet
alleen in omroepland, maar
ook daarbuiten. Nieuwe fe-
nonemen als televisiepiraten
en handel in videobanden
tasten die rechten slechts
verder aan en de televisie-
schrijver, die niet of nauwe
lijks georganiseerd is, kan er
als individu weinig tegen uit
richten.
Daarorh, vindt Kees Holier
hoek, wordt het de hoogste
tijd dat de televisieschrijvers
in Nederland zich op een pro
fessionele manier gaan ver
enigen. „Ik denk daarbij aan
een soort Buma/Stemra, de
organisatie van muziekau-
teurs, die voor hen - overal
waar publiekelijk muziek ten
gehore wordt gebracht de
royalties incasseert. Via die
Buma/Stemra kunnen de
muziekauteurs hun rechten
uitstekend doen gelden.
Waarom zouden wij auteurs
van drama dat ook niet kun
nen?"
Muggezifterij
Voor overtreding van de au
teurswet kun je een half jaar
gevangenisstraf krijgen.
„Neem televisie. Volgens de
auteurswet is die alleen maar
voor huiskamergebruik. Zo
dra een televisie in een café
aanstaat en er wordt een door
mij geschreven tv—spel uit
gezonden, is men mij op
grond van mijn rechten als
auteur een vergoeding ver
schuldigd. Nu is dat, geloof
ik, maar een paar dubbeltjes,
maar al die dubbeltjes bij el
kaar maken een flink be
drag."
„Hetzelfde als je voor toneel
schrijft. Hoeveel amateurto
neelgezelschappen zijn er
niet in ons land? Als eenling
kun je onmogelijk controle
ren of ze al dan niet een stuk
van je spelen. Volgens de au
teurswet behoren die gezel
schappen je daarvoor een
vergoeding te geven, maar
Televisieschrijver
Kees Holierhoek; gif
Het grootste p
drama in
Hilversum zijn
niet de
uitzendingen,
maar hetgeen er
allemaal aan
voorafgaat."
(Foto: Jan
Holvast).
dat doen ze niet. Ze betalen
wel de man van de décors,
wel de man van de kostuums
dat vinden ze ook heel nor
maal-, maar niet de schrijver
van het stuk."
„Nu kan men dit wel gezeur
vinden, muggezifterij mis
schien, maar dat vind ik dus
niet. Ik vind: een auteur moet
een redelijke kans hebben
om van zijn werk te leven.
Daar is de auteurswet ook
voor bedoeld. Allen dat nu, is
een beetje aan het verloede-
Kees Holierhoek (39), van wie
de NCRV dit najaar de psy
chologische thriller „Ver
dachte omstandigheden" zal
uitzenden en van wie deze
omroep nu ook het tv-spel
„Verhaal uit Zeeland" over
de watersnoodramp gaat
verfilmen, wil dus naar een
nationale organisatie voor te
levisieschrijvers toe. Heel an
ders dan de inmiddels ter zie
le gegane SEBA, de stichting
tot exploitatie en bescher
ming van auteursrechten.
Holierhoek was daar ooit pen
ningmeester van. „De SEBA
is uiteindelijk een misluk
king geworden omdat ener
zijds de opbrengsten in de to
neelsector enorm terugliepen
aan. „Omroepverenigingen
hebben steeds vaker de nei
ging de televisieschrijver te
degraderen tot invuller. Daar
pas ik voor. Ik begrijp best
dat in sommige dramaseries
een bepaald stramien moet
zitten, maar laat de auteurs
dat bepalen en niet de omroe
pen."
Holierhoek vindt dat je zulke
dingen niet voor lief moet ne
men, „omdat anders de tele
visie als expressiemiddel
voor auteurs verloren gaat."
Het is juist de expressie, die
Holierhoek als schrijver van
televisiedrama op de been
houdt.
De vraag is namelijk ge
rechtvaardigd waarom Ho
lierhoek, die in 1964 de Reina
Prinsen Geerligsprijs (ter
aanmoediging van veelbelo
vende prozaïsten en dichters)
won, niet gewoon boeken-
schrijver is geworden, gezien
alle 'gevechten' die een tele
visieschrijver in Hilversum
moet leveren. „Ach", ant
woordt Holierhoek dan be
rustend, „schrijven voor tele
visie is heel spannend En
in het leven moet je. vind ik,
niet altijd de moeilijke din
gen uit de weg gaan."
