Fruitteler op knieën
door'groene maffia'
Blik ii de weekbladen
HP
deTijd
Oorlog rond import
van „dumpappels"
Reportage
KISEVIERS
Door Rob Hirdes
De Nederlandse fruittelers en
de importeurs van hard fruit
hebben elkaar de oorlog ver
klaard. Inzet tot dit fors uit
de hand gelopen menings-
erschil vormen de prijzen
in Brussel, die kennelijk
geen importstop op overzee
se appels wil afkondigen en
ook geen behoefte schijnt te
hebben aan een importbe
perking.
appels op de Nederland- Do Nederlandse Vereniging
de Fruit- en Groente-
importhandcl wijst specula
ties met appels vanuit het
zuidelijk halfrond af. Zij
vindt, dat de Nederlandse
fruittelers de hand eerst
maar in eigen boezem moe
ten steken, omdat ze onder
andere grote voorraden van
de oogst van 1980 hebben
achtergehouden om die nu
alsnog snel aan de man de
brengen.
arkt.
Volgens directeur M. Bentum
van de coöperatieve fruit
veiling Geldermalsen en
omstreken wordt ons land
de laatste tijd overspoeld
door appels vanuit het
zuidelijk halfrond, die tegen
afbraakprijzen worden afge
zet. De Nederlandse telers
kunnen niet concurrerend
werken tegen deze „dump
appels" en moeten op elke
kilo één gulden laten schie
ten om zichzelf niet uit de Voorzitter H. Kamstra
markt te prijzen. Dat bete
kent, dat de telers hun hele
winstmarge overboord moe
ten zetten.
Het is volgens Bentum nauwe
lijks nog de moeite waard de
appels te plukken, aange
zien met het plukloon de
kosten eigenlijk al voor de
baat uitgaan. Als grote boos
doener, behalve de impor
teurs, geeft hij aan de Euro
pese Landbouw
i de
importhandel voor groente
en fruit wijst aantijgingen
als zou de Rotterdamse ha
ven het vuilnisvat van Euro
pa zijn pertinent van de
hand. „Wij hebben dit jaar
aanzienlijk minder geimpor-
teerd dan vorig jaar", luidt
zijn commentaar. Hij is dan
ook geenszins van plan de
zwarte piet, die hij en de zij
nen krijgen toegeschoven, te
accepteren.
GELDERMALSEN - De Nederlandse fruittelers zul
len opnieuw door de zure appel heen moeten bij
ten. In elk geval zullen ze dit jaar, ondanks hard
sappelen, beslist geen appeltje voor de dorst over
houden. Integendeel zelfs. Gevreesd moet worden,
dat de telers van appels dit seizoen met z'n allen
voor zo'n slordige 50 tot 100 miljoen inflatiegevoeli
ge guldens de boot ingaan. Bijna letterlijk wel te
verstaan.
landse telers op de veiling
slechts fancy-pnjzen kunnen
bedingen.
..Gebeurt er niets, grijpt de EG-
landbouwcommissie niet in,
dan vrees ik het ergste" Ben
tum voorspelt, dat dan de
teeltuitbreiding in Chili en
Argentinië fors zal toenemen.
Onder het mom van: „In Rot
terdam raken we ze toch wel
kwijt".
Kwaliteit
Het aanbod van buitenlandse appels is zo groot dat de Nederlandse fruitteler
jan hel extra grote aanbod.
wordt gebracht. De consument profiteert
DONDERDAG 20 AUGUSTUS 1981
De Nederlandse appeltelers on
dervinden, zeggen ze. name
lijk in toenemende mate een
moordende concurrentie van
grootschalige overzeese ap
pelimporten via de Rotter
damse haven. Tegen dump
prijzen worden deze appels,
voornamelijk afkomstig uit
Argentinië, Chili en Zuid-
Afrika, op de Nederlandse
markt gegooid.
Om nog enigszins de prijzen
slag bij te kunnen benen,
moeten de Nederlandse te
lers drie kwartjes tot een gul
den op een kilo laten schie
ten. Dat betekent, dat de toch
al kleine winstmarge totaal
wordt uitgehold. Sterker, er
moet geld bij.
Sinds geruime tijd wordt van
diverse kanten stevig aan de
bel getrokken bij het ministe
rie van landbouw en bij de
Europese Landbouwcom-
missie in Brussel, maar daar
blijkt men horende doof te
zijn.
Directeur M. Bentum van de
Coöperatieve Fruitveiling
Geldermalsen en Omstreken,
de grootste in Nederland op
het gebied van hard friiit:
.Ondanks herhaald aandrin
gen van onze kant hebben we
nog steeds geen gehoor ge
vonden voor onze proble
men. Zoals zo vaak, lig je als
kleine bedrijfstak nu een
maal aan de laatste speen..."
Volgens zijn zeggen is de fruit
teelt een beetje vergeten be-
drijstak. „De heren in Brus
sel hebben meer oog voor on
ze melk. boter en kaas". Bo
vendien vreest Bentum. dat
er ook andere, zakelijke be
langen op het spel staan.
„Om onze industriële vesti
gingen in het buitenland -
daarbij denkt hij onder ande
re aan Philips - niet te scha
den, blijven onze grenzen
voor de invoer van appels
open. Wordt er niets geregle
menteerd", aldus de veiling-
directeur.
Groene mafia
Bentum is inmiddels ook zelf
in de pen geklommen. In een
schrijven aan de minister van
landbouw wijst hij op de gi
gantische speculatie met
fruit vanaf het zuidelijk half
rond. Een „groene mafia",
die duizenden Nederlandse
fruittelers op de knien
brengt.
De Geldermalsende veilingdi
recteur: „Ik heb nog steeds
geen antwoord ontvangen.
Dat zal ook wel nooit gebeu
ren, want wat moet Braks te
rugschrijven?"
Hoewel Bentum van nature nu
niet bepaald de grootste pes
simist is die er op het onder
maanse rondloopt, heeft hij
toch duidelijk zorgen voor de
toekomst. „De appelexplosie
uit Zuid-Amerika dreigt ten
koste te gaan van de nieuwe
oogst uit eigen land. Het on
der druk zetten van de afzet
markt zorgt voor een geringe
vraag naar binnenlandse ap
pels. In de Betuwe, ons groot
ste appelgebied, blijven de
appels bij wijze van spreken
aan de bomen hangen, omdat
het plukloon zo langzamer
hand meer kost dan de ap
pels opleveren".
Dat is niet zo vreemd, als men
bedenkt dat de geïmporteer
de appels voor minimaal vijf
cent per kilo en maximaal
een kwartje op de markt wor
den gegooid.
Volgens schattingen van Ben
tum liggen er momenteel nog
zo'n drie tot vier miljoen ton
buitenlandse appels in Rot
terdamse vemen opgeslagen
die nog moeten worden afge
zet. „De hele maand augustus
zal de Nederlandse teler de
gevolgen hiervan aan den lij
ve ondervinden en bovenal in
de portemonnee. En dat, ter
wijl diezelfde teler al hevig is
getroffen door de nachtvorst
van het voorjaar, waardoor
hij nu met slechts halve oog
sten zit"
Vuilnisvat
Als een van de boosdoeners
wijst Bentum de Rotterdam
se importeurs aan. „Vrijwel
alles is welkom in Rotter
dam. De haven begint dan
ook steeds meer op het vuil
nisvat van Europa te lijken",
luidt zijn ongezouten kritiek.
Miljoenen tonnen appels zijn er
de laatste maanden geïmpor
teerd. Deelsom op de binnen
landse markt te dumpen en
deels om via de entrepots te
worden doorverladen naar
het achterland. Daarmee
worden tevens de nationale
exportbelangen knel gezet,
want 20 procent van de Ne
derlandse appeloogst gaat
naar het buitenland. Met als
grootste afnemer Duitsland,
gevolgd door Scandinavië,
Frankrijk en Engeland.
Bentum: „De overzeese appels
worden op contract ver
scheept. Maar het komt ook
voor. dat wilde vrachten in
Rotterdam worden gelost.
Scheepsladingen, die aan
vankelijk bestemd waren
voor bijvoorbeeld Iran. maar
plotseling niet meer welkom
zijn. Vuilnisvat Rotterdam
biedt dan altijd wel uitkomst,
want de speculanten daar
pakken alles".
Er moet volgens een bezorgde
veilingdirecteur Bentum op
korte termijn paal en perk
worden gesteld aan deze bui
tenlandse appelterreur. die er
debet aan is dat de Neder
Een ander teer punt is, dat de
buitenlandse appels qua
kwaliteit beduidend minder
zijn dan de binnenlandse
soorten. Er worden vaak rype
tot overrijpe appels over de
wereldzeeën aangevoerd. Er
bestaat weliswaar controle
op de kwaliteit van appels,
maar volgens Bentum is het
vrywel ondoenlijk hele
scheepsladingen aan een uit
gebreide inspectie te onder
werpen. „Dat kan hooguit
steekproefsgewijs. De con
trole op de veilingen is daar-
ntaftO zeer nauwkeurig en
afgekeurde aanvoeren wor
den regelrecht doorverwezen
naar de fabriek om er appel
moes van te maken".
Dat houdt in. dat er op de
markt meer dan eens partijen
uit het buitenland worden af
gezet. die ronduit van slechte
kwaliteit zijn. Bruin van bin
nen, bijvoorbeeld. Met als ge
volg, dat de Nederlandse con
sument de appels een beetje
gaat schuwen. Per slot van
rekening verlangt die consu
ment, zeker in deze barre eco
nomische tijden, in elk geval
waar voor zijn zuur-verdien-
de geld. „En dat", aldus Ben
tum. „terwijl de Nederlandse
appel kwalitatief de laatste
jaren een zeer hoogwaardig
produkt is geworden".
Zwarte Piet
Om maar in fruittermen te
spreken, zijn inmiddels „de
druiven wel erg zuur gewor
den" Want de Nederlandse
Vereniging voor de Fruit- en
Groente-Importhandel is het
volstrekt oneens met de le
zing van de Nederlandse
fruittelers. De vereniging wijt
de appelcrisis aan speculatie
zucht onder de Nederlandse
fruittelers zelf.
Voorzitter H Kamstra: „Grote
hoeveelheden binnenlandse
appels van de oogst van 1980
moesten de laatste maanden
nog eventjes snel aan de man
worden gebracht. Met als ge
volg een interne druk op de
markt. Bovendien is de spe
culatiezucht onder de Neder
landse telers aangewakkerd
door wat incidentele succes-
jes vorig jaar", luidt zijn com
mentaar
Kamstra en de zijnen zijn het
dan ook beu de zwarte piet
nu te krijgen doorgespeeld.
„Te meer daar er dit jaar min
der appels vanaf het zuidelijk
halfrond zijn ge'importeerd
dan vorig jaar het geval was".
Op het moment dat de CDA-fractie
in meerderheid besloot tot een
"nee" tegen de voorstellen van
formateurs Kremers en Van
Thijn, lagen de weekbladen al in
de kiosk. Slechts Vrij Nederland
en Elseviers Magazine antici
peerden op een slechte afloop
(deden deze twee bladen dat om
uiteenlopende redenen niet al
weken met artikelen over de mo^
gelijkheid van een "zakenkabi
net"
De Haagse Post onderneemt deze
week een interessante poging tot
reconstructie van de gebeurte
nissen van 25 december vorig
jaar in Libanaon Het hoofd
kwartier van Unifil maakte mel
ding van de dood van vijf Pale-
stijnen door Israëlische kogels
en de verminking van de lijken
van het vijftal door opblazing
met Israëlische explosieven. Een
bericht dat later, na interventie
van Israel, moest worden terug
getrokken. Ten onrechte, zo
blijkt uit de bevindingen van
twee HP-medewerkers. Na de
Tijd bericht nu ook Ton van Dijk
over de door het hypotheekren
te-syndroom geteisterde bewo
ners van het slaapdorp Maars-
senbroek Herman Vuijsjes on
derzocht wat er "letterlijk en fi
guurlijk" gebeurt tussen de witte
lakens tijdens bevallingen. Con
clusie: vroedvrouwen doen werk
waarvoor Ze niet bevoegd zijn.
gynaecologen worden betaald
voor werk wat ze niet doen. Ischa
Meijer had een gesprek met Elise
Hooymans. die de regie deed van
de derde Nederlandse versie van
"Who's afraid of Virginia Woolf
Na een lange carrière is ze nog
allerminst in ruste: "associatieve
gedachtenflitsen krijgen bij haar
in principe voorrang boven logi
sche verbandendaarom kan
de ene acteur absoluut niet on
der haar werken, terwijl de ande
re speler juist met haar dweept"
Henk Hofland beschrijft in zr,n
column de verminderde neiging
van de VS tot dialoog met de Eu
ropese bongenoten "De kans dat
Europa ooit slagveld zal worden
in een kernoorlog neemt toe", zo
vindt hij. Maarten Huygen gaat
uitvoeriger in op het terreinver
lies van de fijn Haig ten gunste
van zijn collega-minister Wein
berger naar aanleiding van de
productie van de neutronenbom
Zowel VN als de Tijd schetsen het
profiel van Hans van Mierlo. In
de Tijd gaat het om een breed po
litiek portret, gelardeerd met uit
spraken van collega-politici.
Henk Mulder bericht over de
verwachte scheiding van Hoogo
vens en het Westduitse Hoesch-
concern. De in 1972 beklonken
fusie heeft zijn langste tijd ge
had. In de Bondsrepubliek heeft
de Europese staalcrisis geleid tot
een "rationalisering" van de be
trokken industrie. De Neder
lands-Duitse samenwerking past
niet in de nieuw uitgezette lijnen.
De Nederlandse vakbonden heb
ben bh het ministerie van econo
mische zaken al aangedrongen
op het ontwerpen van een nood
plan, voor hi t geval het inder
daad tot een breuk komt.
P. van der Enk zi t zijn voortreffe
lijke serie over de "Verdoktering
van Nederland" voort met een
bijdrage over "de fopspeen" van
de Nederlandse Hartstichting.
Eén miljoen Nederlanders moet
in de leer om hulp te bieden bij
hartstilstand. "Volksverlakkerij"
en "zelfbedrog".
De enige vrouw onder de Neder
landse politiecommissarissen,
Anneke Visser, plaatst vraagte
kens achter een gelijke behande-
het corps "Je zit op de verkeer
de weg als je voortdurend bezig
bent met dal streven mannen en
vrouwen gelijk te laten functio-
hervormd
nederland
Het omslagartikel van Hervormd
Nederland belicht de "buttonra
ge". Drie categorieën worden on
derscheiden 'alternatieve, poli
tieke en louter dponratiRVA" HM
ziet ze als een "symbool van zelf-
beschutting", een rage ontstaan
"uit wraak tegen de afkeer van
lintjes". Jan Goossensen maakte
een interview met de Leidse
hoogleraar en voorzitter van de-
Raad van Kerken, prof. Berkhof.
Hij legt zijn Leidse functie vol
gende maand neer en is daar
"langzaam naar toe gegroeid".
"Ik ben eigenlijk een professor
uit de negentiende eeuw. een
hoogleraar die zijn studenten
thuis op zijn kamer ontvangt,
hen inwijdt in een vak, die de
veelbelovenden nog eens extra
helpt en du- ook zichzelf daarin
kan geven". Naar aanleiding van
de aanval van de Raad van Ker
ken op de activiteiten van Shell
in Zuid-Afrik* zegt Berkhof het
een "groot iets" te vinden "in een
tijd te leven waarin de christelij
ke gemeente banken en multina
tionals niet langer als natuurver
schijnselen ziet. evenmin als re
geringen en overheden, maar dat
deze machten worden doorge
licht en er vragen over worden
gesteld". Heieen Dupuis. ethica
eveneens aan de Leidse Univer
siteit vestigt in een bijdrage de
aandacht op de brochure "Suici
de en strafrecht" van de Neder
landse Vereniging voor Vrijwilli
ge Euthanasie en noemt deze "de
eerste stappen op weg naar een
reele maatschappelijke discussie
over het recht op een zachte
dood, ook voor de zelfdoder".
Voorts in HN het tweede artikel
in de serie over alleenstaande ou-
dero en aandacht voor de boycot
van chilisalpeter.
t/n
VRU NEDERLAND
Het duo Van ThijnVan Weezei
draagt de zoveelste variant aan
v<j<>r ii<- afloop van de kal ïr
formatie, het zakenkabinet, waar
volgens hen tijdens de maande
lijkse etentjes van de leden van
het kabinet-Biesheuvel druk
over wordt gesproken Hans
Smita verdiepte zich in de figuur
van Hans van Mierlo In zijn pro
fiel zyn het vooral de opvattin
gen inzake defensie die de aan
dacht krijgen Speculerend op de
onvermijdelijke problemen als
tijdens zijn ministersschap de
plaatsing van kernwapens aan de
orde komt, noemt hij deze baan
"Van Mierlo's meest krankzinni
ge avontuur" Frits Abrahams
sprak met uitgever Geert van
Oorschot/schrijver R.J Peskens,
wiens 'Twee vorstinnen en
vorst" over twee maanden in de
bioscoop te zien is. Van Oorschot
heeft dc problemen met Reve
bijgelegd, maar de afstand tot
W.F. Hermans nog niet weten te
overbruggen. Over hen "ik heb
ze beide als aangenomen zoon£
beschouwd". VN begint deze
week een serie over de Neder
landse columnisten. Henk Spaan
van het Parool komt als eerste
aan bod. protégé van de ex-
hoofdredacteur Sandberg, min
der in de gunst bij diens opvol
ger Gortzak Ook in VN een ge
sprek met filmmuziekmaker En-
nio Morricone en het slot van
Van Amerongens' onvergetelijk
artikelenreeks rond Jeanne
d'Arc
M4CA7INF
Ook in Elsevier deze week ruim
aandacht voor de variant van het
zakenkabinet Diedonnée ten
Berge schrijft daar in een uitge
breid verslag over de Haagse me-
neningsverschillen naar to.-
Hoofdredacteur Hoogendijk
neemte de fakkel in zyn column
over Van Agt hield terecht het
been styf. Den Uyl is zielig en wil
ta naai, het wordt tijd ë.(t (nk t
Zylstra. maar) mr. G. Wagner
aantreedt om het land met onaf-
hankelyke deskundigen weer op
poten te zetten, aldus samenge
vat zyn conclusie Het omslagar
tikel van de hand van Rene de
Bok behandelt het Anti-Amen-
kanisme". de meest besproken
ziekte van vandaag. De Bok
schetst de lijn van provo tot nu.
verzaakt zich in oorzaken te ver
diepen en eindigt veelbeteke
nend "er komt een dag dat Big
Brother Amerika misschien niet
meer op ons let" Sufferds"
noemt EM de Nederlanders die
onbezonnen op vakantie gaan.
zonder voldoende verzekering
en/of geld De ambassades en
consulaten zyn aan de gevolgen
steeds meer tijd en geld kwijt
Een officier van justitie in de VS
werkt aan een rapport waarmee
dc vrijlating van Sirhan (19H4)
moet worden voorkomen. Sirhan
doodde Robert Kennedy, maar
heeft ook zyn broer Edward op
het oog Pierre Huyskens richt
zich inzake het verbod op flitsen
van voetbal met reclame op de
achtergrond persoonlyk tot mi
nister 'Til". Niet doen, is zyn ad
vies. Wim Zaal beschrijft d«- ma
gie" van het vroeg beeindigde
dichterschap van jongelingen als
Perk en Lodeizen
TON VAN BRUSSEL
