Een historische
liefdesaffaire
Blik in de weekbladen
„De Liefste"
Gevoel voor
spanning bij
Higgins Clark
Kroniek van een aangekondigde dood
Bloemlezing liefdespoëzie
KISEVIERS
Golgotha
Interessant boek over paus
PAGINA 14
EXTRA
DONDERDAG 13 AUGUSTUS 1981
Bovenop op 't stapeltje
boeken-voor-het-sla-
pengaan, romantisch
verlicht door de sche
merlamp op mijn
nachtkastje, lag dit
maal "Juliette". De his
torie van de "liefde van
Juliette Drouet en Vic
tor Hugo", naverteld
door Michel van der
Plas, die zijn geschied
kundig graafwerk en
passant voorzag van ei
gentijds commentaar.
Literatuurhistorie kan op ver
schillende manieren bedre
ven worden: de vorser kan
zich beperken tot feitelijkhe
den en gortdroge opsomming
van controleerbare wetens
waardigheden. Vaklitera
tuur. bestemd voor een klei
ne kring wetenschappers en
gestudeerde belangstellen
den. Hulde en begrip, maar
persoonliik ontvang ik bij
dragen tot mijn kennis van
het literair verleden liever in
gepopulariseerde vorm.
Vertel mij in gewone mensen
taal hoe innig de liefde was
die Juliette gevoelde voor
Victor Hugo, de Meester-
schrijver der Franse litera
tuur in de 19e eeuw. Ver
droom ae mooie hartstocht
tussen een Romantische Be
roemdheid en zijn "honde-
trouwe" maitresse. Spreek
van weemoed en van dood.
tot ik met een beverige zucht
van welbehagen 't bedlampje
kan uitknippen. Dankzij de
bemoeienissen van vorser
Van der Plas. ooit hondetrou-
we makker van Godfried Bo-
mans en zelf ook 'n soort
schrijver, heeft het verleden
sentimenteel gestalte gekre
gen. De literaire grootheid en
politieke eerzucht van Hugo,
zijn huwelijk, kindertjes, tijd
genoten, de ontrouw van zijn
vrouw Adèle (met collega-
schrijver Sainte-Beuve) die
hem sexueel verafschuwde,
zijn jarenlange gedwongen
verblijf in het buitenland,
zijn dood. En allesoverkoepe-
lend, een doorvoeld verslag
van het leven van Juliette
Drouet (1806-1883) dat ze
voor driekwart wijdde aan
haar idool Hugo.
Dit alles ruim gelardeerd met
een keur van door MvdP ge
kozen en vertaalde brieven,
dagboekfragmenten en ge
dichten; daarbij van de sa
mensteller ook een voor
woord, een literatuuropgave
en diverse persoonlijke ont
boezemingen en "Pelgrima
ges".
Een lekker populair-historisch
paperbackje vol romantisch
lief en leed en nog wat letter
kunde ook. Voedsel voor het
volk. Instructie in de snack
bar.
Mijn neiging tot boosheid en
sarcasme geldt zeker niet het
boek zelf. Michel van der
Plas heeft, mede door opne
ming en - wel binnen het ka
der van zijn eigen opvattin
gen passende keuze van
oorspronkelijke correspon
dentie, een voor ieder toegan
kelijke historische liefdesaf
faire op schrift gesteld. De
bronnen zijn terdege geraad
pleegd en verantwoord, zodat
ook de literaire geleerden
niets te kankeren hebben. De
vertaling van enige van
Hugo's verzen, gevarieerd ge
kozen, klinkt niet geforceerd
en de Franse originelen staan
ter controle achterin.
Waarom dan tóch, als roman
tisch lezer, voldaan over de
aanschaf van dit Nachtlamp-
boek. dat gevoel van innige
irritatie? Die boze opwelling
in de maagstreek die fatsoen
lijke mensen kribbige Inge
zonden Brieven doet schrij
ven aan het Leidsch Dag
blad?
Dat betreft het, door de uitge
verij teil onrechte ongecorri
geerde, in Telegraaf-fatsoen
gedrenkte begeleidend com
mentaar. Dat de katholiek
Van der Plas overdreven het
mystieke van de verhouding
Hugo-Drouet benadrukt,
deert niet ondanks het extati
sche gebrek aan realiteitszin.
Dergelijke'ongeremde mysti
ci vervelen me, mits hun
tekst samenhangt, niet. Wèl
zoals bij MvdP - het ken
nelijk bijbehorende gemora
liseer met Privé-stemverhef-
fing. Hugo, zegt MvdP er
gens, "wekt de indruk dat
hij haar feitelijk alleen maar
heeft willen bekeren, verhef
fen uit haar bestaan als zon
dares. Zij heeft zich die rol la
ten aanpraten. En hij wordt,
voor mij althans, nu onuit
staanbaar. Hij spreekt als
een retraitepater. Hij is
ook hierom als moralist on
uitstaanbaar, omdat hij voor
zichzelf nauwelijks morele
maatstaven schijnt aan te
leggen. Hij is en blijft ver
knipt en wekt wantrouwen",
(p. 127/28).
Het verwijt van de pot aan de
ketel... Het ridicule en tege
lijk wrevel wekkende van
MvdP's overigens boeiende
geschiedschrijving ligt in zijn
belerende, van inzicht in 't (li
terair) verleden gespeende
katholieke keurigheid. Popu
lariseren, gezellig anecdo-
tisch navertellen van de Pri-
vé-Zonden en -Geneugten
van ruim 100 jaar dode VIP's,
daar heb ik niks op tegen.
Wèl doe ik een stapje terug
ais zo'n verslaggever-van-
vroeger zijn voor alle lezers
bestemde reportage aanlengt
met uitingen van preekzucht,
roddel, onzinnig (en onge
nuanceerd) partijkiezen voor
Juliette en een volstrekt on
toereikend psychologisch be
nul.
Michel van der Plas
42, 153. 162, 178), en ik heb
m'n buik vol van MvdP's ex
hibitionisme ten koste van
een fragment Franse litera
tuurgeschiedenis. In Pelgri
mage 1, w i. MvdP vergeefs
rondscharrelt in 't verdwe
nen Parijs van Hugo, noteert
de historicus een gesprek
met een assistente van het
Hugo-muscum; Van der P's
kritiek op de eigenzinnige le
venswandel van het genie
t.a.v. zijn minnares bestrijdt
zij zo: "Maar dan", zei ze
kalm, "mag je toch ook nog
eens een keer met hem onder
één dak wonen, hem verzor
gen, verwennen, ik ben zijn
officieuze levensgezellin; ik
mag me zonnen in het con
stante licht van zijn roem, ik
krijgt zelfs dan af en toe nog
een gedicht van hem, voor mij
persoonlijk; en ik weet dat ik
i onvergetelijk
moet zijn. dat ik veel en veel
langer herdacht zal worden
dan bijna alle vrouwen van
mijn tijd en dat mijn naam
voor altijd aan de zijne vast
zit. Tot nu toe", zei ze, "is er in
mijn leven nog nooit een ge
dicht voor mij geschreven"
(p. 1261127).
Als MvdP zich maar aan deze
uitspraak had vastgeklampt,
had hij tenminste zinniger èn
zindelijker kunnen denken
en schrijven over het Wonder
der Liefde. In verleden èn he
den.
Michel van der Plas, Juliette.
De liefde van Juliette
Drouet en Victor Hugo. Uitg.
Van Holkema Warendorf,
Bussum/De Standaard Uit
geverij, Antwerpen 1981,
f26,50.
ROB VOOREN
Dat het niet nodig is tot op de bodem van de porte
monnee te gaan voor de aanschaf van een goed
boek bewijst 'Kroniek van een aangekondigdc
dood' van de Colombiaanse schrijver Gabriel
Garcia Marquez. Voor nog geen dertien gulden
haalt men een weliswaar dunne (ruim 100 bladzij
den) maar knap geschreven novelle in huis.
Ruim dertig jaar combineert Marquez het schrij
verschap met journalistiek werk. Zijn grote lite
raire doorbraak maakte hij met het in 1967 gepu
bliceerde 'Honderd jaar eenzaamheid'. De laatste
jaren heeft Marquez zich voornamelijk geconcen
treerd op de journalistiek. De korte, bondige stijl
waarin 'Kroniek van een aangekondigde dood'
geschreven is, lijkt sterk beïnvloed door het ver-
slaggeverswerk.
Het is een novelle rond de dood van een 21-jarige
jongen uiteen klein Zuidamerikaans dorpje. Zijn
dood (of moet je het moord noemen?) wordt na
verloop van jaren gereconstrueerd door een ver
teller aan de hand van herinneringen van een
groot aantal betrokkenen. De verteller is geen
buitenstaander: hij maakt deel uit van de dorps
gemeenschap en de gedode jongen behoorde tot
zijn beste vrienden. Noodlot en toeval spelen een
beslissende rol in dit verhaal: 'hoe is het in vre
desnaam mogelijk' is een vraag die de dorpsge
noten van de ongelukkige jongen al jarenlang
achtervolgt en ook de lezer bezighoudt.
Een groots bruiloftsfeest eindigt met de smadelijke
terugkeer van de bruid naar het ouderlijk huis,
verstoten door haar kersverse echtgenoot wan
neer blijkt dat ze haar maagdelijkheid al lang
heeft verloren. Deze ontering roept om wraak en
onder de hardhandige aandrag van haar familie
noemt het meisje een naam: Santiago Nadar, ui
hij inderdaad de schuldige is, wordt niet duide
lijk, maar vanaf dat moment is Nadar een verlo
ren man. De tweelingbroers van de versmade
bruid zullen het vonnis voltrekken en verkondi
gen dit ook luid aan ieder die het maar wil horen.
De aankondiging van de moord hangt als een
dreigend onweer boven het dorp. maar de ver
oordeelde zelf weet door een merkwaardige sa
menloop van omstandigheden van niets.
Marquez houdt de spanning erin van de eerste tot
en met de laatste bladzijde. Een knappe prestatie
want het boek begint met de alleszeggende woor
den: 'Op de dag dat ze hem zouden doden
Ook al is de afloop bekend, het verhaal blijft aan
trekkelijk door het gevoel van onheil dat Mar
quez uitstekend weet op te roepen. Het feit dat de
gebeurtenissen niet chronologisch worden ver
teld brengt ook een element van verrassing in het
verhaal. Iedere dorpsbewoner vertelt in - schijn
baar - willekeurige volgorde over zijn rol in het
gebeuren. Pas de laatste bladzijden met de be
schrijving van de moord tot in al zijn gruwelijke
details maken het beeld compleet en overzichte
lijk.
Via veel sfeerbepalende elementen - waarbij de zin
tuiglijke waarneming een grote rol speelt - weet
Marquez dit Zuidamerikaans dorpje en zijn be
woners raak te typeren. Een boeiende, vlot ge
schreven novelle voor een redelijke prijs.
Kroniek van een aangekondigde dood, Gabriel
Garcia Marquez, vert. M. Sabarte Belacortu,
prijs f 12,50, uitg. Meulenhoff.
MARGOT KLOMPMAKER
'Het is opvallend op hoeve*,
verschillende manieren dat
ene 'thema' liefde kan wor
den gevarieerd', schrijft Ja
cob Groot ter inleiding van
'De Liefste', een bloemlezing
uit bijna tien eeuwen Neder
landse liefdespoëzie, die hij
samenstelde voor uitgever
De Harmonie.
Een loze opmerking, ware het
niet dat Groot, die zelf dicht
onder het pseudoniem Jacob
der Meistersanger, zich even
later toch wat preciezer uit
drukt. 'In feite vertolkt elk
gedicht op zich een bepaalde
nuance van liefde, een be
paalde vorm van liefde'. Dat
is klare taal.
De bloemlezing kan zonder
meer van het predikaat
boeiend worden voorzien.
Niet vaak wordt het de lezer
tenslotte vergund op deze
speurtocht door
i te maken; hoeveel
bezienswaardigheden er on
derweg ook gemist mogen
worden.
Vervelend is het in dit opzicht
dat Groot de gedichten niet
chronologisch heeft ge
plaatst. Lezen we op bladzij
de 48 het gedicht 'Een zomer
nacht' van Ida Gerhardt,
twee bladzijden verder staat
een vers van Hadewych.
Ter verdediging schrijft Groot
dat hij heeft gekozen voor
een thematische aanpak, om
dat hij 'een verhaal wilde ver
tellen'. Thematisch betekent
in dit geval dat de gedichten
zijn ondergebracht in drie
hoofdstukken, te weten: ver
langen, vervulling en verla
ten.
Een aanpak die bij nader inzien
één groot voordeel heeft. De
lezer krijgt een manier om
het boek te lezen op een pre
senteerblaadje aangeboden:
controleren of de gedichten
wel juist zijn gerubriceerd.
Wees gewaarschuwd: het
boek volgens dit procédé
doorvlooien levert wel de no
dige hoofdbrekens op, omdat
lang niet altijd duidelijk is
waar het gedicht had moeten
staan.
'De Liefste', bloemlezing sa
mengesteld door Jacob
Groot, uitg. De Harmonie,
prijs f 25,-.
WIM BRANDS
Politick-geïnteresseerden stonden
wel even te kijken toen zaterdag
in de NRC stond dat Jan de Ko
ning in het te formeren CDA-
PvdA-D'66-kabinet n i e t de post
van ontwikkelingssamenwer
king zou terugkrijgen En demis
sionair minister Braks zouden
we al evenmin op de post land
bouw terugzien, want daar zou
De Koning dan komen. Joop van
Tijn en Max van Weezei beschrij
ven hoe Van Agt het woord
doodverven weer in zijn oor
spronkelijke betekenis terug
brengt. "Doodverven: de eerste,
zeer voorlopige opzet die een
kunstenaar van zijn schilderij
maakt"
Dat Van Agt het nog hard zal spe
len, dat is zeker. Al kan hij "na
tuurlijk niet eindeloos de fractie
onder druk zetten door met af
scheid te dreigen. Hij is geen
Heintje Davids".
Ischa Meijer, voormalig toneelcriti
cus, staat nu zelf op de planken.
"Misschien is het wel zo dat er
een rolwisseling heeft plaatsge
vonden. Ik hoef niet meer plat te
liggen voor iemand anders die
een rol speelt, i k speel nu een rol
en de mensen moeten plat voor
mij".
Over zijn carrière: "Ik heb een om
gekeerde carnere gemaakt. Ik
ben nu géeindigd waar ik eigen
lijk op mijn twaalfde had willen
beginnen".
"Als je langer dan vijf jaar theater
criticus blijft, wordt je ont-zet-
tend dom. Daarom ben ik er des
tijds ook mee opgehouden".
VN heeft ook slecht nieuws voor
rokers van filtersigaretten: welis
waar zorgen die ervoor dat je
minder teer en nicotine binnen
krijgt, maar des te meer koolmo
noxide. En dat is héél slecht voor
hart en bloedvaten.
Het CDA heeft een nieuwe kroon
prins gekregen in de vorm van
formateur Sjeng Kremers. Een
profiel van deze Limburgse gou
verneur die ondanks zijn goed
moedigheid "beslist geen doetje
is" schetst Pierre Huyskens.
Kremers was in 1961 het 'ongewil
de slachtoffer' van Den Uyls be
slissing de mijnen te sluiten. "De
mijnen, waarin vader Kremers.
37 jaar lang ondergronder. nog
een onontkoombare toekomst
had gezien voor zijn jongste zoon
Sjeng. Hij moest, dat kon niet an
ders, ook naar de mijn. Niet als
ondergronder, daar kon hij te
goed voor leren, maar als beamb
te: zo ongeveer het hoogste dat
een vader die op 500 meter diep
te aan het kolenfront zwoegde,
zich voor een zoon wensen kon".
Kremers kwam in de clinch met de
kerk toen hij in 1978 als voorzit
ter van het Landelijk Pastoraal
Overleg moest meemaken dat de
bisschop van Roermond dit
overleg opzegde. "Kremers be
treurde het in hoge mate: hij is
zelf niet tegen de vrouw in het
ambt en hij ziet niet in, ondanks
zijn uitdrukkelijk beleden waar
dering voor het celibaat, waarom
een getrouwd man niet priester
kan worden. Maar overleg vindt
hij 'kardinaal' in alle situaties
Die hang naar overleg zal hij in de
ze formatie hard nodig hebben.
Maar Sjeng beidde volgens
Huyskens altijd al zijn tijd "En
nu nog heeft hij geen haast".
Het besluit van de Amerikaanse
president Reagan tot produktie
van het neutronenwapen over te
gaan, vindt in Elseviers min of
meer gehoor. Een vermanende
vinger van Van Rosmalen die
van mening is dat de tegenstan
ders van dit wapen ethische en
politieke hartstochten in de
plaats stellen van nuchterheid is
daar een bewijs van. Evenals een
aan dit onderwerp gewijd artikel
dat nogal matig de neutronendis
cussies belicht.
Na deze sombere berichten is er
toch nog hoop: vrouwen praten
openlijker over hun borsten
"Hun eigen kind weer willen zo
gen en op de stranden waar het is
toegestaan topless durven zon
nen en zwemmen. Waarom al die
geheimzinnigheid over iets dat
altijd heeft bestaan9 Voorde 'he
ren der schepping' is het tevens
goed om te zien dat elke vrou
wenborst verschillend is en wei
nig te maken heeft met de opge
poetste borsten in tijdschriften"
hervormd
nederland
HN begint een nieuwe serie over
alleenstaande ouders. Deze week
is een weduwe aan de beurt:
"Eerst riep ik nog wel steeds:
wat gelukkig dat ik die kinderen
heb, maar opeens realiseerde ik
me: wat erg dat ik dat gezegd
heb. wat erg dat ik die kinderen
heb. want als ik ze niet had ge
had dan was er maar één die ver
driet had. Hoe heb ik dat nou
kunnen zeggen".
Dat de opvang na zo'n - in dit geval
plotseling overlijden - nogal
moeizaam verloopt, blijkt uit
haar relaas. "Ik weet wel dat het
voor een ander heel moeilijk is je
houding te bepalen in een situa
tie die je niet zelf hebt meege
maakt. En zelfs dan zul je het
niet altijd op de juiste manier
doen. want iedereen ervaart z'n
moeilijkheden weer op een ande-
Moord om middernacht? Met de nadruk op het vraagteken. Want
heeft Katie DeMaio, openbaar aanklaagster en jonge weduwe
van een piloot inderdaad een man met een lijk zien zeulen op de
donkere parkeerplaats van een ziekenhuis? Of was het een
nachtmerrie?
De Amerikaanse Mary Higgins Clark - via luchtvaart en reclame
in de thrillerschrijverij terechtgekomen - laat haar lezers niet in
twijfel. Die mogen de vreemde voorvallen van twee kanten be
kijken, van de kant van de "jagers" en van de kant van de ge
jaagde. Die mogen ook van stonde af aan weten dat de ten tonele
gevoerde "wonderdokter" zijn faam op louche praktijken heeft
gebouwd.
Mary Higgins Clark kent de medische wereld, dat blijkt uit het
gemak en het gezag waarmee zij uit die medische school klapt.
Haar echtgenoot is bovendien jurist, zodat ze ook juridisch van
toetsen en blazen weet. Al die geestelijke bagage maken haar
boeken (in het verleden o.a. "Nancy, waar zijn je kinderen?") er
niet gemakkelijker op. Ze eist enige intelligentie van haar lezers.
Soms zelfs wat doorzettingsvermogen om al die technische de
tails door te worstelen.
Maar haar verhalen zitten goed in elkaar, zijn knap van opbouw en
goed geformuleerd. En ze heeft een uitstekend gevoel voor
spanning. Langzaam maar zeker tilt zij haar verhaal naar een
trefzekere climax. Kort en goed: men blijft doorlezen tot het
einde.
Het verbaast mij niet dat haar verhalen in zovele talen zijn vertaald
en dat er al enkele films van zijn gemaakt. Het zou mij niet
verrassen als we ook deze middernachtelijke moord nog eens op
het witte doek zouden tegenkomen.
John Gardner kijkt met zijn boek "Golgotha" stevig in de koffie
dik. Als hij het goed zou zien worden we hiér in West-Europa
over een jaar of tien onder de voet gelopen door de Russische
legers. Ook Engeland moet er aan geloven.
In Amerika zit in die tijd een broer van de voormalige president
John F. Kennedy in het Witte Huis. De brave borst heet natuur
lijk Edward en hij bedoelt het allemaal erg goed. Maar hij kan
het ook niet helpen dat de Russen alle touwtjes stevig in handen
hebben en hem daardoor hardhandig in de houdgreep hebben.
Als hij nog wat van de "vrije wereld" wil redden moet hij volgens
John Gardner dan altijd - teruggrijpen op operatie-Golgotha.
Een mysterieus project waarvan de voorbereidingen jaren tevo
ren in het diepste geheim zijn voltooid. En alle gegevens van het
project zijn onder hypnose opgeslagen in menselijke geheugens.
De Engelsman Paul Fadden krijgt de opdracht al die details terug
te winnen. En de som van de daarmee verkregen inlichtingen
leidt hem naar de weg aan het einde waarvan het "wapen" staat
opgeslagen dat de Russen tot capitulatie kan dwingen.
Het is allemaal uiterst gecompliceerd, maar het geeft Gardner de
kapstok waaraan hij de enerverende avonturen van zijn geheim
agent kan ophangen. Onder de ogen van de bloeddorstige Rus
sen doet deze zijn gevaarlijke ronde. Natuurlijk slaagt hij. Maar
dat is pas aan het einde van bijna driehonderd actievolle pagi-
Gemakkelijk leesbare avonturen in een ongebruikelijke verpak
king en overgoten met een dun romantisch sausje. Lekkere lec
tuur voor wie een uurtje over heeft.
"Golgotha" door John Gardner, verschenen bij Van Holkema en
Warendorf in Bussem 24.50). KOOS POST
Padre Pio, de beroemde pater
Franciscaan, die de wondete-
kenen van Christus in zijn
handen droeg, zou tegen kar
dinaal Karol Woytyla hebben
gezegd: "U zult eens paus
worden, maar Uw pontificaat
zal kort zijn en eindigen in
bloedvergieten". De Poolse
kardinaal is Johannes Paulus
de tweede geworden en 13
mei jl. werd op hem een aan
slag gepleegd. De enige die
dit verhaal zou kunnen be
vestigen is de paus zelf. Hij
heeft er nooit met een woord
over gerept.
De anecdote staét vermeld in
het dezer dagen verschenen
boek "De paus uit Polen".
Hierin geven vijf redacteuren
van de Sunday Times "een
tussentijds overzicht", zoals
de ondertitel van het boek
luidt. In dit zoveelste er
zijn er al tientallen versche
nen boek over deze paus
schilderen de Engelse jour
nalisten een portret van een
populaire, maar conservatie
ve paus. Uit alles wat deze
paus zegt en doet is duidelijk
geworden wie hij is: nl. een
vriendelijke Gijsen, zoals ik
destijds schreef. Het bijna
dodelijke revolverschot heeft
hem nog populairder ge
maakt, maai- geenszins pro
gressief. De verklaring zit in
zijn persoon en in zijn Pool-
zijn.
Daarom zeggen de schrijvers
ook: "Wie Woytyla als paus
wil begrijpen, dient te besef
fen wat het voor hem bete
kent Pool te zijn, en moet zijn
geschriften uit zijn Poolse pe
riode kennen". Weliswaar het
zoveelste, maar toch bijzon
der interessant boek.
"De paus uit Polen". John
Whale e.a. AMBO. f29,50.
THEO KROON
aan de Universiteit van Nairobi
in Kenia, signaleert dat de koude
oorlog nodig is om de wereldbe
volking te onderdrukken. Dit
leidt hij af uit een recente toe
spraak van Noam Chomsky. Het
is een wat tegenvallend artikel,
omdat Donders deze uitspraak
relateert aan wat in het evangelie
staat geschreven. Om dan tot de
conclusie te komen "In ver
scheidene Afrikaanse landen zijn
de enige nog functionerende
overleefgemeenschappen de
communiteiten waar men a-poli
tiek, voor zover het staatspolitiek
aangaat, heil bij elkaar zoekt en
vindt. De macht en de kracht
komt in dergelijke gevallen veel
al van de man die op die ezel Je
ruzalem binnenreed".
Sjef Donders, hoogleraar filosofie
en godsdienstwetenschappen
"De neutronenbom wordt ge
maakt. het anti-Amerikanisme
neemt toe. de NAVO valt verder
uit elkaar en degenen die in Was
hington de buitenlandse politiek
bepalen, zullen in dat alles alleen
maar een rechtvaardiging zien
om van hun beleid nog meer een
dictaat te maken". Zo ziet HP-
commentator Hofland de toe
komst mèt de neutronenbom.
De Amerikaanse econoom (van Ca
nadese afkomst) John Galbraith
is de strenge criticus van Amen-
ka's president Reagan. "Onze
huidige slechte economische
toestand komt door de zeer hoge
rentevoet... Dat leidt tot werk
loosheid. We leden hier al aan on
der het bewind van Carter".
"Ik heb een antwoord op de huidi
ge malaise en dat is een sterk in
komensbeleid. dat de economie
met een praktisch volledige
werkgelegenheid laat functione
ren zonder bovenmatige inflatie.
We moeten af van het beperken
de monetaire beleid. Dat staat de
economische groei in de weg. Bij
economische groei is er ook geen
probleem met sociale program
ma's. Dat probleem doet zich al
leen maar voor als de economi
sche groei stagneert"
De man die onder meer speech
schrijver van Roosevelt, vriend
en vertrouweling van Kennedy
en adviseur van Johnson was,
zou zich, als hij in West-Europa
leefde, als sociaal-democraat be
schouwen. Te links dus voor de
nieuwe Amerikaanse admini
stratie.
HP zet de tamelijk slepende serie
over de CPN verder en analy
seert de moeizame speurtocht
naar de derde weg door het Euro-
Notarissen mogen eigenlijk nooit
speculeren en zeker niet met
geld van hun klanten. Enkelen
deden dat toch en het vertrou
wen in de Nederlandse notaris
sen is derhalve geschokt. De Tijd
schrijft een reportage over het
Nederlandse notariaat: "Een
executeur testamentair die niet
het vertrouwen heeft van alle erf
genamen is in feite vleugellam",
aldus notaris Groen.
Dat de Indonesische regering het
boek van de schrijver Pramoe-
dya Ananta Toer beter vóór het
verscheen had kunnen verbie
den, bewijst wel de weigering
van enkele gelukkige bezitters
van Bumi Manusia' het bij de
rechterlijke macht in te leveren.
Het boek zal dus - zelfs in Indo
nesië - toch worden gelezen. De
schrijver wordt vanwege zijn
vrijheidsidealen overigens nog
steeds in zijn land vervolgd.
Wim van Hanegem, de Methusa-
lem van het Nederlandse voet
balwereldje, werd door De Tijd
geïnterviewd. En dat is altijd
weer goed voor wat leuke uit
spraken zoals: "Het voerbalpeil
is zo gedaald dat ze mij nog no
dig hebben". Van Hanegem over
de verharding van het spel: 'Er is
een verschil tussen neerleggen
en neerleggen. Je kunt ze bij het
shirtje pakken, onderuithalen of
een rotschop geven".
Overigens stelt de veteraan dat
"Een bal een bal is" en dat is dan
weer een onsterfelijke variant op
'De bal is rond".
ANNEMIEK RUYGROK
