Rijvers: „Rust staat voorop
„Dat Cruijff
afhaakte
vind ik
nog spijtig"
Nieuwe bondscoach over WK-kwalificatie
11
DINSDAG 11 AUGUSTUS 1981
PAGINA 10
KNEGSEL (GPD) In de bossen yan het Brabantse Peel-
dorpje Knegsel werden de afgelopen weken de ideeën
geboren, die straks in de Zeister bossen nader uitge
werkt zullen moeten worden. Plannen en ideeën, waar
mee bondscoach Kees Rijvers denkt een bedenkelijk ver
weggezakt Nederlands elftal te kunnen restaureren. De
grote lijnen staan Kees Rijvers duidelijk voor ogen; de
details zullen de komende maanden nog ingevuld moe
ten worden, waarbij de prestaties van het Nederlands
elftal tegen Ierland, Frankrijk en België uiteraard mede
bepalend zullen zijn. „Dat is en blijft natuurlijk op dit
moment het uitgangspunt", aldus Kees Rijvers. „Ieder
een roept nu wel dat Frankrijk in onze groep poulewin
naar gaat worden, maar de garantie dat dat inderdaad
gebeurt kan niemand mij geven. Ik bedoel maar; voor
mij is de strijd nog altijd volkomen open en heeft Neder
land de kans nog altijd volledig in eigen hand om zich
voor Spanje te plaatsen".
Kees Rijvers, Jaap
Een uitspraak, waarmee een
woordenstroom op gang is ge
bracht die enkele uren zal du
ren, af en toe onderbroken door
een mondvol koffie. Een totaal
andere Kees Rijvers in vergelij
king tot de man, die als oefen-
meester van PSV plichtmatig,
nors en soms agressief na de
wedstrijd de „nababbel" kwam
verzorgen. Altijd op zijn hoede
manoeuvreerde Rijvers zich
achterdochtig door de (soms in
derdaad onnozele) vragen heen,
menend soms dat er achter alle
vragen een regelrechte aanval
op zijn persoon, zijn spelers of
zijn vereniging werd gelan
ceerd. Rijvers bouwde zich met
die houding tegenover de bui
tenwereld een negatief image
op, wat uiteindelijk mogelijk
mede-bepalend kan zijn ge
weest voor zijn ontslag, althans
zo heeft Kees Rijvers dat inder
daad toch ervaren, bij de Eind-
hovense eredivisieclub.
Dat alles evenwel is verleden tijd.
Kees Rijvers zal tijdens het ge
sprek, waarin de gretigheid naar
het uitoefenen van zijn nieuwe
functie vrijwel onophoudelijk
doorklinkt, bij herhaling refere
ren aan PSV, maar steeds in po
sitieve zin. Rijvers en Van Gelder
hadden bij PSV de zaakjes rede
lijk goed onder controle.'Terwijl
andere topclubs in Nederland in
terne strubbelingen breeduit op
de sportpagina's uitgemeten za
gen. bleef het bij de Oostbrabant
se eredivisieclub gedurende al
die jaren onder Rijvers' leiding
erg rustig, waarbij wrijvingen in
een vroeg stadium steevast door
Rijvers onderkend en uitgepraat
werden.
In een zelfde sfeer wil Kees Rijvers
de komende jaren met het Ne
derlands elftal aan de slag. De
rust rond Oranje moet worden
hersteld. „Werken volgens be
paalde richtlijnen en ervoor wa
ken dat het Nederlands elftal
geen duiventil wordt. Dat werkt
de onrust zodanig in de hand dat
presteren op niveau op voorhand
welhaast uitgesloten is", oor
deelt Kees Rijvers, die zich er
overigens van bewust is zichzelf
een fikse brok arbeid op de hals
te hebben gehaald op het mo
ment dat hij een vijfjarig con
tract met de Koninklijke Neder
landse Voetbal Bond onderte
kende.
Uitdaging
Kees Rijvers zegt die uitdaging aan
te kunnen. Voorwaarde is dan
wel dat er een klimaat wordt ge
schapen waarin hij kan existe
ren. Het is altijd een vurige wens
van hem geweest bondscoach in
Nederland te worden. Jaren gele
den al wierp Rijvers zich op als
bondscoach-kandidaat voor het
Nederlands elftal, maar oordeel
de uiteindelijk de totale sfeer
rondom het Nederlands elftal
niet optimaal genoeg om zichzelf
serieus te pushen. Anno 1981 is
die sfeer wellicht niet zo heel
veel ten goede verbeterd, maar
wel verkeert het Nederlands
voetbal in een situatie dat het al
leen maar een positieve uitwer
king kan hebben wanneer via
een ongetwijfeld ambitieus voet
balvakman een nieuwe, frisse
Knegselse wind door de Zeister
bossen gaat waaien.
De taak waarmee Rijvers zich gaat
confronteren is evenwel niet ge
ring: organisatorisch wil hij een
goed stuk werk neerzetten; hij
wil naar Westduils voorbeeld
zijn eigen opvolger inwerken; op
niveau presteren op zowel korte
als lange termijn; werken aan
een mentaliteitsverbetering bin
nen het Nederlandse voetbal en
meedenken in de trainersoplei
dingen, wat er in de toekomst in
moet resulteren dat ex-voetbal-
lers sneller bij het totale gebeu
ren ingeschakeld zouden moeten
worden.
Rijvers: „Het is inderdaad nogal
een veelomvattend pakket en
daarom wil ik me het eerste jaar
dan ook alleen maar beperken
tot het coachen. Ik wil bewust af
stand nemen van tal van organi
satorische zaken; wel wil ik op
een zo breed mogelijk terrein
meepraten en meedenken. Het
meest belangrijke naast de coa
ching is voor mij op dit ogenblik
dat ik enigszins wegwijs probeer
te worden in de organisatie van
de KNVB".
Coaching dus. Een zaak
zelfs een man als Kees Rijvers de
handen meer dan vol zal hebben
de komende maanden, omdat Onmisbaar
Rijvers op voorhand al heeft la
ten weten in tegenstelling tot
sommige van zijn voorgangers
autonoom te willen werken. De
bondscoach selecteert en zal niet
afgaan op adviezen van clubtrai
ners. „Misselijk word ik van die
bondscoaches die met clubtrai
ners komen praten over bepaal
de spelers", stelde Rijvers meer
dan eens in het verleden.
Sn nu, wat eufemistischer: „Ik
denk dat een bondscoach die ad
viezen niet nodig heeft. Ik loop al
zo lang in het voetbal mee dat ze
mij niet veel meer wijs kunnen
maken. Ik ben van plan om veel
tiainingen te bezoeken en uiter
aard wedstrijden te zien. Op een
training kan een speler zich niet
verstoppen. Daar kan ik ter plek
ke zelf beoordelen wat ik aan een
bepaalde speler heb. Daar kan ik
ook zijn instelling beoordelen.
Dat laatste is voor mij erg be
langrijk. De hedendaagse gemid
delde Nederlandse topvoetbalier
deelt veel te veel uit en kan bij
zonder weinig incasseren. In
mijn ogen is dat een van de rede
nen van de verminderde belang
stelling voor het voetbal. Dat uit
delen remt bovendien de ontwik
keling van de werkelijk creatieve
voetballers. Ze zijn er tegen
woordig haast niet meer".
Rijvers:
"Creatieve
voetballers
zijn
onmisbaar"
len van Amerikaans voetbal. Wil- Praatpaal
lem van Hanegem blijft voor mij
inderdaad nog altijd een serieuze
gegadigde op het moment dat
Oranje een wedstrijd moet spe
len, waarin hij een bepaalde in
breng kan hebben, vooropge
steld natuurlijk dat Willem de
goede vorm van vorig seizoen
vast kan houden".
„Nog een reden voor de teruglo
pende publieke interesse. Crea
tieve spelers zijn per definitie on
misbaar voor het voetbal. Zij be
palen in feite de kracht van hot
totale elftal. Kijk maar naar de
Brazilianen. Ze hebben getracht
het zogenaamde totaalvoetbal
van de Nederlanders en West
duitsers te imiteren. Dat had tot
gevolg dat werkelijk begenadig
de voetbalartieslen zich onderge
schikt moesten maken aan het
collectief. Het werd een farce.
Brazilië maakt nu weer gebruik
van de eigen specifieke en artis
tieke kwaliteiten en je hebt kun
nen constateren hoe sterk ze in
ternationaal het laatste jaar zijn
teruggekomen".
„De Brazilianen hebben een erg
sterke as op het veld staan. Alle
grote elftallen uit vroeger jaren
beschikten over drie of vier spe
lers die de as van het elftal vorm
den. Ik heb ooit eens tegen het
Hongaarse elftal gespeeld, vlak
na die historische 6-3-zege op
Wembley tegen Engeland. Dat
elftal had met Ferenc Puskas,
Joszcf Bozsik, Sandor Kocsis en
Nandor Hidegkuti een fenome
naal sterke kern. West-Duits-
land, in 1966 verliezend WK-fina-
list, had met Beckcnbauer, Net-
zer en Sceler een ijzersterke as
op het veld staan. En meer recen
telijk: Ajax met Vasovic, Necs-
kens, Cruijff en Keizer. En we
reldkampioen Argentinië met
Passarella, Ardiles en Kempes".
Bondscoach Kees Rijvers zal der
halve naarstig op zoek moeten
naar spelers die het nationale elf
tal kunnen dragen. De eerste zes,
zo noemde Rijvers die spelers
vroeger bij PSV. Ter overbrug
ging wilde Rijvers „oude" glorin
als Johan Cruijff, Johan Necs-
kens, zo mogelijk Willem van Ha
negem en Wim Jansen oproepen
om Oranje naar de eindronde
van het WK in Spanje te loodsen.
Rijvers ..Wim Jansen heeft me te
verstaan gegeven niet meer op
gesteld te willen worden in het
Nederlands elftal; Cruijff en
Nceskens spelen momenteel in
de Amerikaanse competitie en
iedereen kent zo langzamerhand
wel mijn bezwaren tegen het spe-
„De wedstrijd straks tegen de Ie
ren is zonder meer van kapitaal
belang", vindt Rijvers, die vlak
voor zijn vakantie het Ierse team
in Polen enkele malen aan het
werk heeft gezien. Liam Brady
ontbrak weliswaar in die oefen
wedstrijden, zodat Rijvers zich
slechts globaal een beeld heeft
kunnen vormen van dit Ierse elf
tal, maar wel „een beeld, dat dui
delijk heeft gemaakt dat Neder
land dat karwei voorshands be
slist ook weer niet te licht mag
opnemen".
Die wedstrijd is overigens in twee
ërlei opzicht van groot belang
voor het Nederlandse interland-
voetbal. Niet alleen het behalen
van de WK-eindronde staat op
het spel, ook het vervolg van de
interlandcarrière van verschil
lende spelers kan ter discussie
komen te staan. „Ik spreek hier
mee geen dreigement uit", stelt
Kees Rijvers. „Alle spelers die de
laatste maanden deel hebben uit
gemaakt van de nationale selec
tie weten waar ze aan toe zijn.
Vlak voordat ze met vakantie
zijn gegaan heb ik ze vrijwel alle
maal nog even aan de telefoon
gehad. De groep waarmee ik ga
proberen de kwalificatie te be
werkstelligen staat vast. Wan
neer die groep de eindronde
haalt ga ik tot en met Spanje met
hen door. Na dat WK zal ik op
nieuw aan de slag moeten met
een nieuwe generatie. Mocht
Oranje voortijdig uitgeschakeld
worden, dan spreekt het haast
voor zich dat ik versneld een be
paalde verjonging binnen het
Nederlands elftal zal doorvoe-
Miljoenen
Rijvers realiseert zich dat het be
reiken van de WK-eindronde
voor de KNVB een must is:
„Kwalificatie voor het WK is een
miljoenenzaak. Ik heb daar reke
ning mee te houden. Maar over
dat gegeven heen heb ik toch als
duidelijke wens kenbaar ge
maakt, dat mijn voorkeur uitgaat
naar de jongeren. Spelers als Wil
ly Janssen, Tol, Van Breukelen,
Ophof en Johnny Metgod heb ik
bewust gehandhaafd of bij de se
lectie gehaald. Ook zij behoren in
mijn gedachtengang wel degelijk
tot de selcctiegroep van de ko
mende jaren".
Na anderhalf jaar uit beeld te zijn
geweest (half jaar non-actief na
zijn voortijdig vertrek bij PSV en
een jaar Beringen, een periode
waarin hij elke vorm van publici
teit afwees) is Kees Rijvers weer
terug, terug na een tijd van be
zinning („Ik functioneer toch het'
liefst aan de top") in een functie
die hij door de jaren heen altijd
heeft geambieerd: bondscoach
van het nationale team. Hoewel
Rijvers' verlangen om aan de top
van het nationale voetbal te kun
nen functioneren uiteindelijk in
vervulling is gegaan, heeft de
Brabander toch nog vrij hoog
spel gespeeld in de weken voor
afgaand aan de definitieve be
krachtiging van zijn vijfjarige
verbintenis met de KNVB.
Onder meer wenste Rijvers een
man als Rinus Michels naast zich
als een soort „praatpaal"; schop
te links en rechts wat clubtrai
ners tegen de schenen door een
eigen selectiebeleid te voeren,
een beleid wat vrijwel volledig
was afgestemd op de come-back
van Johan Cruijff in het Neder
lands elftal. Rijvers stippelde
toen al een eigen beleid uit, wat
de nodige vraagtekens opwierp
en links en rechts wat kritiek uit
lokte, waarmee meteen duidelijk
werd dat Rijvers lang niet dat
krediet vergund zal worden als
zijn voorganger Jan Zwartkruis.
Rijvers: „'Al die zaken zijn naar
mijn idee wat overtrokken in de
publiciteit gekomen. Natuurlijk
wilde ik bepaalde zekerheden in
mijn contract. Niet meer en niet
minder. Centraal daarbij stond
daarbij onder andere een vijfjari
ge verbintenis. Dat ik Michels er
bij wilde hebben zou in de plan
ning dielik had gemaakt een goe
de zaak zijn geweest. Michels
weet wat topvoetbal is. Van zijn
inzichten en internationale erva
ringen zou het Nederlands elftal
in zijn totaliteit alleen maar pro
fijt hebben kunnen trekken. Ik
vind namelijk - nog altijd - dat de
functies aan de top zo sterk mo
gelijk bezet dienen te zijn om op
timaal in alle rust te kunnen bou
wen en te presteren".
„De zaak met Johan Cruijff werd
gekoppeld aan de Adidas-affaire.
Ik sta daar als bondscoach volle
dig buiten. In mijn contract staat
dat ik Adidas-kleding moet dra
gen. En daar heb ik geen moeite
mee. Er staat evenwel in mijn
contract geen letter over het feit
dat ik alleen maar zogenaamde
„Adidas-spelers" zou mogen se
lecteren. In alle objectiviteit
moet ik zeggen dat een nationaal
elftal nauwelijks nog buiten een
sponsor kan. De invloed van de
sponsor - zo die er al geweest
mag zijn - komt nergens ter spra
ke. Dat ik er voor de wedstrijd
tegen Frankrijk Cruijff bij wilde
hebben was omdat ik meende
met Cruijff een sterker nationaal
elftal te kunnen formeren, waar
bij het meespelen van Cruijff on
getwijfeld een kettingreactie ten
gevolge zou hebben gehad. Dat
Cruijff op het allerlaatste mo
ment afhaakte vind ik spijtig. De
werkelijke oorzaak weet ik niet.
Ik heb daarna geen contact meer
met hem gehad".
Verbazing
„Dat er ten slotte wat verbazing is
ontstaan over mijn
selecteren, dat kan ik i
stellen, maar ik vind niet dat ik
met de verwondering van derden
rekening behoef te houden. Ik
heb in de komende weken ook
weer te kiezen voor het sterks!
mogelijke Nederlandse elftal,
een team dat geconcentreerd en
gemotiveerd kan aantreden. Ik
heb de verantwoordelijkheid
aanvaard en het is dan ook alleen
maar logisch dat ik alleen die
spelers selecteer die naar mijn
idee geschikt zijn voor een be
paalde taak binnen het nationale
team".
„Ook ikheb vroeger inderdaad
soms geageerd tegen de gang
van zaken rond het Oranje-team,
zowel als trainer van FC Twente
als later bij PSV. Maar nooit heb
ik me afgezet tegen de selectie
procedure van welke bonds
coach dan ook, hoewel ik achter
af als clubtrainer vaak genoeg
problemen had met gefrustreer
de of geblesseerde spelers. Naar
mijn idee heerste er rond het Ne
derlands elftal een aantal jaren
een bepaalde wanorde, een situa
tie waarmee ik me niet kon ver
enigen. Een mening die door ge
sprekken met de spelers alleen
nog maar werd versterkt".
„Nu sta ik aan de andere kant. Ik
ken de problematiek waarmee
een cluboefenmeester te maken
kan krijgen; als bondscoach kan
ik nu ook de andere kant van de
zaak bekijken en wanneer beide
zaken goed tegen elkaar afgewo
gen worden, waarom zou daar
uiteindelijk geen bevredigende
oplossing uit tevoorschijn kun
nen komen? Zaak daarbij is dan
natuurlijk wel dat iedereen zijn
eigen verantwoordelijkheden
neemt, ook de spelers die voor de
volle honderd procent aan een
bewustmakingsproccs zullen
moeten meewerken. Alleen op
die manier - geloof ik - kan het
Nederlands voetbal zich weer in
ternationaal een bepaalde repu
tatie opbouwen".