LEIDSCH #01 DAGBLAD
Formateurs aange:
aangezocht
Blokkade Wirschau
voert spanning op
Vliegen met grote vertragingen
Massale tocht naar strand
Duo Van Thijn -
Kremers aan bod
Verschoven
Pohtie aan kust heeft handenvol werk
Ontijdig
einde van
vakantie-
zeereis
Koningin Beatrix vraagt CDA-PvdA-duo
CDA-PvdA-duo
DINSDAG 4 AUGUSTUS 1981
OPGERICHT 1 MAART 1060
36540
Oirecleuf G. Koopman Bmu W*ie S«g«i 1
Adj.-hoofdredacteur R D Paauw
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN v*JE!?ÏÏ5
SCHIPHOL/WASHINGTON
(GPD) - De staking van Ameri
kaanse luchtverkeersleiders
heeft tot een wereldwijde chaos
geleid. Op de luchthaven Schip
hol wachten vele honderden pas
sagiers van KLM. Martinair en
een aantal buitenlandse maat
schappijen urenlang op een
vlucht naar de VS.
Op Schiphol werden gisteren al di
rect zeven van de acht vluchten
naar de VS van vijf maatschap
pijen door de staking getroffen,
mede doordat de Britse ver
keersleiders uit voorzorg beper
kende maatregelen hadden ge-
WARSCHAU (AP/AFP) -
De spanning in Polen
rond de kritieke voedsel
situatie is opnieuw geste
gen, nu rond 300 vracht
wagens en bussen van
morgen bezit namen van
twee belangrijke ver
keersaders in de hoofd
stad Warschau. Evenals
gisteren verhinderde de
politie echter dat de kara
vaan doordrong tot bij het
hoofdkwartier van de
communistische partij.
Een afdeling van de vrije vakbond
Solidariteit had gisteren al aan
gekondigd dat de vrachtwagens
en bussen in het centrum van
Warschau zouden blijven, om
vandaag opnieuw te trachten bij
het hoofdkwartier van de com
munistische partij te komen.
De Poolse televisie toonde beelden
van de demonstratie en sprak
van een actie tegen de regering.
Ook werd meegedeeld dat de
Zonnig en warm
Zonnig en warm met middagtempera-
tuur van ongeveer 26 graden. In de
nacht en vroege ochtend mistbanken
en minimumtemperatuur rond 15 gra
den. Weinig wind.
Voor de komende dagen blijft het weer
stabiel. Temperaturen van 15 graden
tot 26 graden in de middag.
Elders in Europa blijft het weer zeer
zomers. In Italië, het Balkangebied en
in Griekenland worden temperaturen
van 35 tot 40 graden gemeten.
5 augustus 1981
Zon op: 06.06, zon onder: 21.24 uur.
Maan op: 12.02, maan onder: 23.53 uur.
Waterstanden Katwijk: hoogwater:
7.32 en 19.55 uur,
laagwater: 3.42 en 15.38 uur.
nomen. De Britse verkeerleiders
vormen tussen Midden-Europa
en de VS de laatste schakel hoe
wel die van Schiphol in dit ver
keer ook een belangrijke rol spe
len.
Alleen een KLM-vliegtuig naar
Chicago kon op tijd van Schip
hol vertrekken. Andere vliegtui
gen van de KLM, van Martinair,
Finnair, Japan Air Lines en de
Jordaanse maatschappij Alia lie
pen vertraging op. De KLM had
voor maandag, vertrekkend van
Schiphol, twee vluchten voor
New York, een voor Chicago en
een voor Atlanta en Houston op
oproerpolitie versterkingen ach
ter de hand houdt en onder ande
re voorraden traangasgranaten
gereed heeft. Een vakbondsfunc
tionaris noemde het optreden
van de politie volkomen absurd.
"Als men de betogers rustig hun
gang had laten gaan was ieder
een al lang weer thuis geweest",
zei hij.
Ook de arbeiders in andere Poolse
steden hebben protestacties te
gen de voedselcrisis aangekon
digd. Onder meer in Czestocho-
wa en Radom zijn voor deze
Aanhoudingen in Breda
Geen straf
zaken voor
arrestaties
BREDA (ANP) - De Bredase
hoofdofficier van justitie zal
geen vervolging instellen tegen
de burgemeester van Breda, W.
Merkx, of tegen de plaatselijke
commissaris van politie M.
Strooper. Ook zal hij de mensen
die op Koninginnedag in Breda
wegens een overtreding zijn aan
gehouden, niet vervolgen.
Dat heeft de officier van justitie
mevrouw mr. Calkoen vanoch
tend meegedeeld. Over het poli-
tie-optreden in Breda, tijdens het
bezoek van koningin Beatrix- en
prins Claus op Koninginnedag,
zijn destijds ruim zeventig klach
ten ingediend. Er werden op die
dag 144 mensen aangehouden.
Het advokatenkollektief in Breda
zal waarschijnlijk volgende week
dagvaardingen sturen aan burge
meester Merkx, waarmee 39 van
de arrestanten een financiële ge
noegdoening proberen te krij
gen.
het programma staan, alle met
een Boeing-747 en op elke vlucht
goed voor circa 350 tot 412 passa
giers.
Per week heeft de KLM op het
ogenblik 29 vluchten naar de VS.
Martinair heeft voor deze week
vier vluchten naar de VS op het
schema.
Woordvoerders van beide maat
schappijen bevestigen echter dat
in het bijzonder het aansluitende
en het voorafgaande vervoer in
de VS de meeste problemen zul
len opleveren. Zoveel mogelijk
zal worden getracht de passa
giers per bus verder (of vooraf) te
week waarschuwingsstakingen
uitgeroepen. In Krakow en enke
le andere steden staat voor deze
week een nieuwe hongermars op
het programma.
De regering en de vakbeweging
zullen hun beraad morgen weer
hervatten om oplossingen te bie
den voor de voedselcrisis die het
hele land in nog steeds toene
mende beroering brengt.
(Zie ook pagina 6).
(Van een onzer verslaggevers)
REGIO - Het mooie weer heeft
vanochtend aan de kust tot
grote problemen geleid. De
politie had grote moeite om
het verkeersaanbod op de
toegangswegen af te wikke
len.
In Rijnsburg, Oegstgeest en
Sassenheim moest de politie
handelend optreden om een
file te voorkomen. Maar in
Rijnsburg ontstond rond elf
uur toch een flinke opstop
ping. Rond het middaguur
Het verzoek van de koningin volg
de gisteravond pal op de aanhie-
ding van het eindverslag van de
informateurs Lubbers, De Ko
ning en Van Thijn, waarin de
drie laten weten dat tot formatie
van een kabinet van CDA, PvdA
en D'66 kan worden overgegaan.
Uit reacties van Van Agt (CDA)
err Den Uyl (PvdA) bleek gister
avond echter dat die basis zeer
broos is. Terlouw (D'66) zei van
morgen dat de problemen nog
even groot zijn als vorige week.
Vooral de vraag of de sociaal-eco
nomische paragraaf van het re
geerakkoord (koopkracht, werk
gelegenheid, bezuinigingen) tij
dens de komende formatie nog
kan worden opengebroken, was
een twistpunt. Volgens Den Uyl
legt Van Agt hier een tijdbom on
der de formatie. Ook de kerwa-
penparagraaf was aanleiding
voor tegenstrijdige interpreta
ties.
De informateurs hebben de wens
van het CDA overgenomen, dat
de sociale partners, Zijlstra (pre
sident van De Nederlandse
Bank) en Van den Beid (direc
teur Centraal Planbureau) tij
dens de formatie moeten worden
geraadpleegd over „de conclu
sies zoals deze thans bereikt
zijn" over het sociaal-econo
misch beleid.
Volgens Van Agt moet het eindver
slag van de informateurs worden
gelezen in het licht van de eerde
re CDA-brief. Hierin schreef hij
dat hij verwachtte dat tijdens de
formatie overeenstemming be
reikt zou worden over de sociaal-
economische paragraaf, waar
mee het CDA ontkende dat er al
sprake zou zijn van een akkoord.
„Wij zullen nooit akkoord gaan
met een situatie waarbij geen re
kening gehouden wordt met de
adviezen", zei Van Agt gisteren.
Den Uyl daarentegen ontkende
pertinent dat de bestaande para
graaf opengebroken kan worden.
De informateurs hebben de wens
van het CDA volgens de PvdA-
leider „afgegrendeld" door te
stellen, dat de formatie „op basis
leek de drukte weer iets af te
nemen. Tegen de avond zal
het echter weer erg druk wor
den als de tienduizenden
badgasten terugkeren.
Ook in de badplaatsen was het
een chaos. De Noordwijkse
politie was overgegaan op het
zogenaamde 'zakkenbeleid'.
Zij had over alle parkeerver
bodsborden een zak gehan
gen om zo een groter aantal
parkeerplaatsen te scheppen.
Volgens de wachtcomman
dant was het in Noord wijk
van de bereikte overeenstem
ming over program en zetelver
deling" kan beginnen.
De adviezen kunnen volgens hem
alleen tot uitdrukking komen in
het beleid van het kabinet, wan
neer dat er eenmaal zit. De inter
pretatie die Van Agt geeft aan de
conclusies van de informateurs,
betekent dat deze een „tijdbom
onder de formatie" legt. aldus
Den Uyl.
In plaats van de door de CDA-frac-
tie verworpen defensieparagraaf
stellen de informateurs een nieu
we tekst voor. Daarin staat niet
meer dat Nederland, indien in
december moest worden beslist,
neen zou zeggen tegen de plaat
sing van kruisraketten. Ook staat
vermindering van atoomtaken
niet meer dwingend vermeld. In
enigszins afgezwakte vorm is de
eerdere voetnoot van de PvdA
verwerkt, waarin die fractie aan
kondigde van de rakettenkwes-
tie een breekpunt te zullen ma
ken, nog wel in de tekst ver
werkt
Van Agt zei blij te zijn dat de defen
sieparagraaf van 'een aantal on
gerechtigheden' is verlost. Voor
al benadrukte hij dat er verband
is gelegd tussen de beslissing
over de kruisraketten en die over
vermindering van atoomtaken.
'Het verbod om dat verband te
leggen is opgeheven, dus wordt
dat verband nu gelegd', aldus
Van Agt. Hij zei de tekst in zijn
fractie te zullen verdedigen,
evenals D'66-leider Terlouw.
Ook Den Uyl zal zijn fractie posi
tief adviseren, maar hij wil wel
dat de PvdA-fractie nog eens on
dubbelzinnig uitspreekt dat een
eventueel ,ja" van het kabinet
tegen de kruisraketten voor haar
een breekpunt zal zijn. „Deze
zaak is te belangrijk om ruimte
voor misverstanden te laten", zei
hij. „In de tekst ligt opgesloten
dat een kabinet waaraan de
PvdA deelneemt niet tot plaat
sing van de kruisraketten zal
overgaan".
een gekkenhuis. "We stape
len ze maar op elkaar. Ja, ik
maak er maar een lolletje van
anders word je helemaal ge
tikt", aldus de politieman.
In Wassenaar was vanochtend
de toegangsweg naar de Was
senaarse Slag afgesloten. Alle
parkeerplaatsen (ruim dui
zend) waren vol. Katwijk had
iets minder last van de druk
te. Daar was rond het midda
guur nog plaats voor enkele
strandbezoekers.
14 PAGINA'S
VVCS-voorzitter
Karei Jansen.
"Sancties tegen
negatief voetbal"
PAGINA 9
Irritatie tussen
Amerika en Bonn
PAGINA 6
Adviesraad: "Medici
zijn te loslippig"
PAGINA 7
Wereldwijde chaos
in luchtverkeer
PAGINA II
Het smeden van een
OJ'/JJ,* kabinet van CDA-
dUff? PvdA-D 66 is nu van
de informatieperiode
in het formatiesta
dium beland, normaal een station
verder, maar daar kan in dit geval
nauwelijks van worden gespro
ken.
De onenigheid op sociaal- econno-
misch gebied en op het terrein
van de kernbewapening is geble
ven. alleen heeft men er weer an
dere woorden en termen voor ge
vonden.
Het eindverslag van de informa
teurs op die essentièle punten is
vaag, moest dat ook wel zijn om
dat er geen overeenstemming
was. maar dat laat aan partijen
alle ruimte hun eigen interpreta
ties van het akkoord in stand te
houden. Waarna alle ruzies tij
dens de formatie weer kunnen
losbreken.
Van Agt haalt uit het rapport van de
informateurs dat er een koppeling
tot stand is gebracht tussen af
stoting van kerntaken en plaat
sing van kruisraketten. D Uyl
zegt dat dat absoluut niet het ge
val is. De letterlijke tekst op dit
gebied is iets voor schriftgeleer
den.
Tevens meent Van Agt dat het con
sulteren van een aantal sociaal-
economische mandanjnen in de
formatieronde nog wel degelijk
wijziging kan brengen in deze pa
ragraaf van het regeerakkoord.
Den Uyl sluit dat uit CDA-mfor-
mateur Lubbers is van oordeel
dat alleen als blijkt dat in het cij-
ferwerk fouten zitten bijstelling
mogelijk is. Economisch cijfer-
werk heeft door de jaren heen al
zoveel gekissebis opgeleverd dat
wie op dit punt dwars wil liggen
altijd wel wat van zijn gading
vindt.
Zelfs op het minst zware punt van
onenigheid, over de invulling van
de post onderwijs, spreken Van
Agt en Den Uyl andere taal Voor
Den Uyl zal de toekomstige mi
nister Van Kemenade de duidelij
ke leider zijn van het departe
ment, Van Agt betitelt hem als
een "wat rijker begiftigde minister
zonder portefeuille Meer nog
dan bij de andere stnjdpunten
kan men uit die laatdunkende op
merking proeven hoe slecht de
sfeer wel is tussen CDA en PvdA
Van informatie naar formatie het
is niet meer dan het overhevelen
van de zak problemen naar ande
re kabinetsknutselaars. Dat biedt
ongetwijfeld nieuwe speelruimte
aan Van Agt, want bij de dne in
formateurs kon hij geen openin
gen meer maken. Om het be
staande tere evenwicht niet te
verstoren lijkt het daarom goed
meer dan één formateur te be
noemen.
Informateur Lubbers heeft nogal
stoer en optimistisch geroepen
dat wie nu nog van de formatie-
trein springt ongetwijfeld ledema
ten breekt Het doet overdreven
aan. Om in NS-termen te blijven:
zo snel n|dt die trein nog niet.
En misschien gaat Van Agt wel lie
ver met de arm in de mitella naar
Wiegel dan dat hij zonder uiterlij
ke kwetsuren een kabinet met so
cialistische lastposten en achter
dochtige Democraten aanvoert.
De naam van dr. Johan (in
Limburg: Sjeng) Kremers.
commissaris der koningin in
Limburg (gouverneur), dook
in deze formatieperiode voor
het eerst op toen hij werd ge
noemd als kandidaat voor
het premierschap. Het CDA
had zich toen nog niet uitge
sproken over de kandidatuur
van Van Agt voor deze post.
Later, toen het ministerie van
onderwijs in eerste instantie
aan het CDA was toegewezen,
kwam hij in beeld als moge
lijke onderwijsminister. Nu
komt hij voor de derde keer m
de formatie bovendrijven als
kandidaat-formateur
Kremers (48 jaar, vader van
drie kinderenwas hoogle
raar in de psychologie aan de
universiteit van Nijmegen, is
nog steeds voorzitter van het
stichtingsbestuur van deze
commissaris der koningin in
Limburg en was voor die tijd
vijf jaar lang voorzitter van
de Wetenschappelijke Raad
voor het Regeringsbeleid.
Als gouverneur van Limburg
heeft de in Nieuwenhagen ge
boren Kremers zich vooral in
gespannen voor de "Lim
burg-promot ion": op alle mo
gelijke manieren probeert hij
bedrijven voor zijn provincie
te interesseren, ook al omdat
de iverkloosheid daar erg
groot is. Kremers, die tot de
KV P-bloedgroep behoort,
staat bekend als een creatieve
bedenker van compromissen.
Drs. Ed oan Thijn (PvdA) weet
als geen ander waarom in
1977 de formatie van een
tweede kabinet-Den Uyl mis
lukte. De Amsterdamse docto
randus in de politieke en so-
Dr J. Kremers
ciale uietenschappen schreef
er een bestseller over, getiteld
"Dagboek van een onderhan
delaar". Later heeft Van
Thijn nog eens gezegd dat het
destijds, toen het programma
al rond was. niet i^erslandig
geweest Den Uyl tot forma
teur te benoemen
Van Thijn zou, als het allemaal
goed gaat. in het tweede kabi
net-Van Agt VVD-leider Wie
gel moeten opvolgen als mi
nister van binnenlandse za
ken. Of het allemaal goed
gaat heejt hij nu als (kandi
daat-) formateur voor een be
langrijk deel zelf in de hand.
if LEIDSCH DAGBLAD ie
Wilt u mi] nu metéén noteren als abonnee
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Gironr.: Tel
Svp. bon ingevuld tn een open enveloppe zonder postzegel
opsturen naarLetdschDagblad. Antwoordnummer 10050.
2300 VB Laden en de krant komt SNEL in de bus
DEN HAAG (GPD) - Koningin Beatrix heeft dr. Kremers
(CDA) en drs. Van Thijn (PvdA) gevraagd zich te bera
den over een formatieopdracht.
Omdat het standpunt van de fracties over het eindverslag van de infor-
mateurs nog niet duidelijk is, is nog niet meteen tot een benoeming
overgegaan. De fracties van PvdA en D'66 en het fractiebestuur van
het CDA kwamen vandaag bijeen.
WALES - Vierhonderd vakantiegangers moesten gered worden van het passagiersschip Prince Ivanhoe toen
dat tegen een gezonken obstakel was aangevaren. Het Britse schip, dat water begon te maken, was op een cruise
langs de kust van Engeland.
Alle passagiers werden gered. Eén man stierf aan een hartaanval, nadat hij gered was.