'Proces in Madrid is ziek'
Loon naar behoefte,
niet naar werken
Blik in de weekbladen
deTijd
HP
Van Dongen over veiligheidsconferentie:
ELSEVIERS
DONDERDAG 30 JULI 1981
MADRID (GPD) - De 35
delegaties van de Con
ferentie voor Veilig
heid en Samenwerking
in Europa zijn in Ma
drid uit elkaar gegaan,
in dezelfde sfeer die de
hele conferentie geken
merkt heeft sinds het
begin van de conferen
tie op 11 November vo
rig jaar.
Ook de slotzitting, vóór het zo
merreces. ontaardde in de zo
veelste confrontatie tussen
de Amerikaanse vertegen
woordiger Kampeiman en de
Russische ambassadeur Ili-
chov. Kampeiman rakelde op
de laatste dag nog eens op
nieuw alle schendingen van
de mensenrechten in de Sow-
jet-Unie op, vergezeld van
naam en toenaam. Waarop
Ilichov ontstak in een tirade,
waarin hij Kampeiman als
hypocriet bestempelde en als
„een verlengstuk van zijn ad-
vocatenfirma in Washing
ton".
Op 27 oktober zullen de partij
en weer bij elkaar komen en
de onderhandelingen hervat
ten. Zonder al te veel per
spectieven. want velen vre
zen dat op de nieuwe streef
datum van half december de
zaken er nog net zo voorstaan
als nu. en er net zo weinig re-
Ie vooruitgang geboekt is als
in de afgelopen negen maan
den.
Resultaten
Dr. Frans van Dongen. Neder
lands ambassadeur bij de vei
ligheidsconferentie. terug
blikkend op de nu afgesloten
fase: „Ondanks de fricties is
het beslist geen vruchteloze
conferentie geweest tot dus
ver. Er zijn wel degelijk resul
taten bereikt. Bijvoorbeeld in
de tweede" mand", de econo
mische samenwerking, op
het gebied van menselijke
contacten zijn een aantal nut
tige dingen gedaan. Maar het
succes is beperkt gebleven
tot de gemakkelijker onder
werpen terwijl de kernonder-
werpen. die zeer direct op de
Oost-West-verhoudingen
slaan, onopgelost zijn geble
ven" (het akkoord van Hel
sinki is verdeeld in vier zoge
naamde ..manden", die res
pectievelijk een aantal ak
koorden bijeenbrengen over
veiligheidsaspecten, econo
mische samenwerking en in
termenselijke contacten. De
vierde „mand" regelt het ver
volg van de Helsinki-confe-
rentie, zoals nu de conferen
tie in Madrid).
Die kernonderwerpen, waar de
partijen nog steeds lijnrecht
tegenover elkaar staan, zijn
het respecteren van de men
senrechten en de vaststelling
van een Europese ontwape
ningsconferentie.
Van Dongen: „Ten aanzien van
die mensenrechten hebben
we een wensenpakket op ta
fel gelegd. Maar over de for
mulering daarvan in de slo
takte valt te praten. Daarin
stellen we ons flexibel op".
Die flexibiliteit ontbreekt ten
enenmale ten aanzien van het
mandaat voor de ontwape
ningsconferentie. Over drie
van de vier criteria voor die
aparte conferentie zijn de
partijen het eens: de maatre
gelen van die conferentie zul
len bindend zijn, van militai
re betekenis en achteraf te
verifiren. Maar de afbakening
Door
Geert-Jan Hoek
van de zone waarbinnen die
maatregelen moeten worden
.uitgevoerd, is inzet van diepe
tweespalt. Omdat noch het
oostblok noch het Westen
daarover concessies willen
doen".
Toch blijken er voor de Neder
landse speciale ambassadeur
nog andere overwegingen
een rol te spelen om die ont
wapeningsconferentie voor
lopig af te houden: „De Sow-
jet-Unie stelt meer belang in
die ontwapeningsconferentie
als platform voor propagan
da. om via het opwekken van
de schijn van ontspanning
tussen Oost en West. uit de
quarantaine als gevolg van de
inval in Afghanistan te gera
ken. En wij stappen niet in
een conferentie, waarvan we
van tevoren weten dat het
een farce is".
Maar als het Westen werkelijk
interesse heeft bij ontwape
ning in Europa, zou het dan
niet logischer zijn om die con
ferentie gewoon te houden en
ter plekke te voorkomen dat
het uitloopt op een propagan-
daforum. Wordt nu met de in
druk gewekt dat het Westen,
en vooral de Verenigde Sta
ten, eigenlijk helemaal geen
ontwapeningsconferentie
willen?
Van Dongen: „Het is inderdaad
zo dat we de Verenigde Sta
ten met moeite over de streep
hebben weten te
omdat de Reagan-admini-
stratie de nodige twijfels had
over het nut van die confe
rentie. Wat U voor het hou
den van een veiligheidscon-
ferentie suggereert - je bent
er immers zelf bij - is een mo
gelijkheid. maar niet de onze.
Wij verlangen duidelijke aan
wijzingen datxie veiligheids-
conferentie een serieuze af
faire wordt in de vorm van za
kelijke afspraken".
- De kloof tussen de posities van
Oost en West lijkt onover
brugbaar op het punt van de
ontwapeningsconferentie.
Maar wat gaat er precies ge
beuren als dat nog zo is medio
december?
De Nederlandse ambassadeur:
„Er zijn diverse mogelijkhe
den. De mogelijkheid die ge
lanceerd is door de Zwitser
Brunner, om in het slotdocu
ment alleen maar te stellen
datje bij elkaar bent geweest
en meer niet. is stukgelopen.
Als alternatief - hoewel geen
sensationeel resultaat - kun je
de middenweg kiezen: in het
slotdocument opnemen wat
mogelijk is op dit moment en
de onoplosbare thema's uit-
stellen tot het intern.et an
klimaat wat gunstiger is. An
ders wordt het wanneer de
Sowjet-Unie aan het niet
doorgaan van de ontwape
ningsconferentie de conclu
sie verbindt, dat dan ook het
CVSE-proces niet meer
hoeft. Dan wordt het ofwel
ingaan op chantage, of op
stappen Maar dat laatste is
geen diplomatieke. 11 n
politiek.- bwMaring, die in
Den Haag genomen moet
worden".
- Toont dit alles niet aan dat het
ontspanningsproces klinisch
dood ls' het hart wordt kunst
matig op gang gehouden,
maar de ziel, de geest, is
dood?
Van Dongen „Klinisch dood
betekent dat er geen enkel
herstel meer mogdtyll la Zo
erg is het met de ontspanning
nog niet gesteld. Maar het
CVSE-proces is wel ernstig
ziek".
Niets is zo veranderlijk als
de mens. Ook een minis
ter kan daarvan een aardig
staaltje leveren. Albeda
bijvoorbeeld. Nog geen
jaar geleden zei hij in een
interview niets te voelen
voor de gedachte om werk
los te koppelen van het in
komen. „Wanneer iemand
iets presteert, dan mag
daar een beloning tegen
over staan". Van een inko
men gebaseerd op behoef
ten en niet op prestatie
moest hij oiks' hebben,
„Een behoefte is geen aan
knopingspunt. Behoeften
zijn in principe onbe
perkt", waren de woorden
van Albeda een jaar terug
in het veertiendaagse tijd
schrift Jonas.
Door Bas Hoppel
Maar zie, in het weekblad
De Haagse Post van 18 ju
li blijkt Albeda er inmid
dels wat genuanceerder
over te zijn gaan denken.
Het behoefte-element wil
hij nu wel een rol laten
spelen. Maar dan alleen
Voor de uitkering strekkers
en ingegeven door de be
zuinigingsgedachte. De
werkende laat hij onge
moeid. Prof. dr. Cees
Zwart, hoogleraar so
ciaal-pedagogie aan de
Rotterdamse Erasmus-
universiteit, is al veel lan
ger voorstander van het
zogeheten behoefte-inko
men. Niet alleen voor uit
keringstrekkers maar
voor iedereen. De gedachte
erachter is echter een ge
heel andere dan de bezui
nigingsdrift van Albeda.
Loskoppeling van arbeid
en inkomen en invoering
van het behoefte-inkomen
noemt hij voorwaarden
om het werkloosheidspro
bleem op te lossen en de be
zuinig ingspijn dragelijk
te maken.
(Prof. Zwart: „De stelling van Albe
da dat tegenover prestatie een in
komen mag staan, klinkt mij oer-
calvinistisch in de oren. Daar
klinkt een cultuur doorheen
waar straf en beloning een grote
rol spelen. Binnen die calvinisti
sche cultuur wordt het goede be
loond en het kwade gestraft. Ar
beid adelt en ledigheid is des
duivels oorkussen. Dat is een re-
ligieuse normering, ik respecteer
die, maar hij heeft eigenlijk niets
met het economisch leven te ma
ken. Beloning hield in: iemand
op het goede spoor houden. Daar
komt de stelling vandaan dat een
prestatie beloond moet worden.
Werken was een door God gewil
de activiteit, die, hoe zwaar soms
ook, door de eeuwen heen aan
vaardbaar was omdat hij in de re
ligieuze ordening paste. Maar de
voldoening in het werk van nu
zal nu ergens anders vandaan
moeten komen. Als gevolg van*
de sterk afnemende invloed van
de religieuze wereld worden we
gedwongen te zoeken naar een
nieuwe motivatiebron".
„Nu is het werken er in de jaren
niet veel zinvoller op geworden.
Denk maar aan die miljoenen die
werk doen dat zeer geestdodend
is. Het zal dus niet gemakkelijk
zijn om die nieuwe motivatie
bron te vinden in de voldoening
van het werk. De motivatie zal,
mijns inziens, hieruit moeten
worden gehaald dat mensen zien
dat ze voor anderen werken. Die
Albeda: inkomen afstemmen op prestatie
gedachte botst met de prestatie-
moraal. Want daarachter schuilt
nog de gedachte dat iemand via
z'n verdiende loon voor zichzelf
zorgt. In werkelijkheid is dat al
leen niet meer het geval. Als ge
volg van de enorme arbeidsver
deling heeft de zelfverzorging zo
als die heel vroeger heeft bestaan
allang afgedaan. We zijn allemaal
afhankelijk geworden van el
kaar. Ik ben voor de dekking van
mijn behoeften afhankelijk van
het werk dat anderen voor mij
doen. De werkelijkheid van het
economisch leven is dat we van
dag tot dag uitgaan van het ver
trouwen dat andere mensen voor
ons zullen zorgen. Dat er licht
brandt, brood is en benzine bij
de tank".
Omgekeerde
„In onze loonstructuur gaan we
echter precies van het omgekeer
de uit. Daar bepaalt de prestatie
via het marktmechanisme hoe
veel je waard bent. Ben je toeval
lig een medisch specialist, dan
behoor je tot een schaarse groep
lieden en kun je een hoog inko
men bedingen als tegenprestatie
voor je cirbeid. Van ongeschool
den zijn er daarentegen genoeg.
Die zullen dus met een lager in
komen genoegen moeten nemen.
Maar kun je arbeid kopen en ver
kopen zoals nu nog steeds ge
beurt? Het feit dat ik vermogen
heb, geeft mij de verplichting me
af te vragen: waar kan ik die ver
mogens zo inzetten dat mensen
zonder die vermogens er opti
maal baat bij hebben. Dat is iets
heel anders dan je afvragen hoe
je je capaciteiten zo voordelig
mogelijk kunnen verkopen".
Prof Zwart verwerpt dus loon naar
werken. Naar zijn mening is de
enige echte grondslag voor inko
mensvorming de behoefte. Maar
is die niet onbeperkt?
Begeerte
„Het begeerte-leven van de mens is
onbegrensd. Maar er is verschil
tussen behoeften en behoeften.
Niet iedere uitgesproken wens is
een behoefte. Ieder mens zou
zich. bijvoorbeeld aan het begin
van een nieuw jaar, de vraag
kunnen stellen: is datgene wat ik
nodig denk te hebben ook
werkelijk nodig. Hoe ziet m'n le
venspatroon er ongeveer uit en
hoe liggen m'n behoeften voor
die te overziene periode. In de
Verenigde Staten is een nieuw
aansprekend begrip in opkomst:
de reasonable needs. Het gaat er
daarbij niet om alle opstijgende
begeerten onmiddellijk te ver
heffen tot behoeften maar om te
zien of de verlangens ook rede
lijk zijn. Want wat de een vraagt,
kan in een economie waarin
steeds minder te verdelen valt,
betekenen dat er voor een ander
niet veel overblijft"
„Ik ga ervan uit dat een samenle
ving als de onze zoveel kan pres-'
teren dat die basfs-behoeftedek-
king is te realiseren. Hoe hoog
zo'n basisinkomen zou moeten
zijn, is moeilijk te zeggen. Het
kan heel sterk variëren. Ik kan
het alleen weten voor mezelf en
m'n gezin voor bijvoorbeeld vol
gend jaar. Maar het kan heel
sterk variëren. Zo zal een bakker
met een groot gezin een duurder
leven leiden en dus een hoger be
hoefte-inkomen nodig hebben
dan een vrijgezel met een acade
mische opleiding die in z'n een
tje woont".
„Het feit dat iemand een bepaald
inkomen heeft op grond van zijn
behoeften, ontslaat hem overi
gens niet van de plicht een pres
tatie te leveren. Men moet steeds
beseffen dat inkomen vragen
voor de dekking van behoeften
betekent: anderen voor mu laten
werken, anderen vragen een
prestatie voor mu te leveren
Lui
- Zijn veel mensen dan niet van na
ture geneigd om een ander te la
ten werken
„Je kunt daar op twee manieren4e-
genaan kijken. Het is vaak heel
teleurstellend hoe mensen zich
op hun werk inzetten. Maar er
zijn ook vele redenen om aan te
geven waarom ze lui zyn en lie
ver in de zon zitten. Ons arbeids
bestel werkt volkomen demoti
verend. Albeda heeft gelijk als
hij zegt dat de verhouding pres
tatie-tegenprestatie scheef ligt.
Of om het anders te zeggen we
zijn als volk te consumptief inge
steld. Met z'n alien stfn we has
dan we zouden mogen zgn, ge
zien de eisen die wc tegelijkertijd
aan elkaar stellen".
Goede wil
«Aan de andere kant geloof ik in de
ingeboren wil in ieder mens om
zich voor een ander in te zetten
Dat zie je duidelijk als mensen
hun baan kwijtraken. Het is voor
hen vrijwel onmogelijk om stil in
hun stoel te gaan zitten en niets
te doen. Men wil toch iets doen,
zinvol bezig zijn. Maar dat is on
mogelijk, want werken in ons
stelsel betekent het doen van be
taald werk Dat zit ingebakken in
do pro t.itii-nxir.i.il Werkloos-
zijn bestaat fe itelijk, maar princi
pieel is het onzin. Er is zoveel
werk, d'r zijn nog zoveel behoef
ten, dat er voor ieder zinvol werk
ligt. Alleen, we zouden er de ar
beidsmarkt en het beloningssys
teem voor op de helling moeten
durven zetten".
magazine
De rellen in verschillende Britse
steden waren voor EM aanlei
ding het economisch en sociaal
beleid van de Britse premier
Thatcher eens onder de loep te
nemen.
In het artikel wordt de ijzeren
maagd aanzienlijk gekraakt.
"Hoe lang kan "Maggie" haar
paardemiddel nog toedienen aan
het geplaagde Britse volk"?,
vraagt het weekblad zich af.
Dat paardemiddel i^ het moneta-
risme, waarin Thatcher haar ziel
en zaligheid heeft gelegd. "Mo-
netarisme is een duur econo
misch woord dat in feite neer
komt op het dichtdraaien van de
geldkraan door de overheid om
inflatie te. bestrijden. Gevolgen:
Nóg grotere werkloosheid, be
zuinigingen op het gebied van
onderwijs en gezondheidszorg,
woningbouw en sociale voorzie
ningen".
De Sunday Times schreef over de
premier: "Toen Margaret That
cher twee jaar geleden aan haar
karwei begon, leek ze een goed
geoliede regeringsmachine om
zich heen te hebben verzameld.
Maar nu lijkt het erop dat die la
gers uit die machine versleten
zijn".
Haalt Margaret Thatcher 1984,
vraagt EM zich dan ook af. Vol
gens het weekblad zal ze tot die
tijd wel keurig gekapt in het za
del blijven, "haar gebrek aan al
te veel economische kennis ver
doezelend en uiterst kordaat
weet ze zich voortreffelijk te we
ren in de slangenkuil van de Brit
se politiek".
Oud-kabinetsformateur prof. Van
der Grinten is ook in EM somber
over de toekomstmogelijkheden,
van een centrum-links kabinet.
Dat niet iedereen even blij is met
het Russische aardgas tracht EM
aan te tonen in een artikel onder
de kop "explosief aardgas". Em
my van Overeem woonde het eu
charistische congres in Lourdes
bij.
Op grond van het feit, dat het -
wat er ook gebeurt - op een pre
mierschap van Van Agt uitdraait,
vraagt De Tijd zich af "Hoe door
trapt is Van Agt?".
"Wat zich allemaal binnen de wal
len mijner tanden en de omhei
ning van mijn ziel afspeelt, kan
ik maar beter voor mij houden",
zei Van Agt vorige week tijdens
een persconferentie na een zo
veelste crisis in de formatie.
De Tijd neemt het op voor Van
Agt. "Als Van Agt de zaak had
willen forceren, dan zou zonder
enige twijfel een groot deel van
de fractie nee hebben gezegd te
gen het hele project".
Het dagblad Trouw zit in de geva
renzone. De Tijd nam polshoogte
bij een 'fatsoenlijk' dagblad, dat
gebukt gaat onder 'valse etiHet-
ten'.
Trouw is een onderdeel van de
Perscombinatie, waartoe ook de
Volkskrant en het Parool beho
ren. Nu de magere jaren zijn in
gegaan vraagt De Tijd zich af, of
Trouw het eerste kind van de re
kening zal worden. Het dagblad
bereikt per dag een krappe
140.000, meestal protestanis-
christelijke, abonnees. "Trouw
staat bekend als degelijk en
christelijk, wordt door velen ge
prezen en door weinigen gele
zen". Het heeft het etiket 'zwarte-
kouserig' te zijn.
Trouw-directeur Spruijt meent,
dat de mensen de krant niet ken
nen. "De negatieve beeldvor
ming over ons blad blijkt een
handicap op de markt". Óm hun
krant voor een ondergang te be
hoeden is er een redactionele
stuurgroep opgericht. "Gezien
een mogelijke inkrimping van de
Trouw-redactie wil men de orga
nisatie verfijnen. "Meer doen
met minder mensen".
Problemen dus bij een christelijk-
dagblad, dat volgens een werk
groep van de Vrije Universiteit
van Amsterdam nog linkser is
dan de Volkskrant.
L/T~l
VRU NEDERLAND
'Als je Van Agt en Den Uyl in ëén
kabinet zet, is dat asking for
trouble". Dit zegt prof W.C.L.
van der Grinten, hoogleraar te
Nijmegen, in een interview met
VN. Vier jaar geleden kreeg Van
der Grinten de opdracht te on
derzoeken of cr een parlementair
meerderheidskabinet te vormen
was. Hij slaagde daarin.
Op de vraag van vKl of hij weer als
informateur zou optreden als hij
werd gevraagd, antwoQrdt Van
der Grinten bevestigend. Van
der Grinten, zelf CDA-lid, zegt
dat hij zich tot nu toe angstvallig
buiten de onderhandelingen
heeft gehouden. Eén van de op
vattingen van Van der Grinten is,
dat fractie voorzitters tijdens de
(in)formatie niet al te veel met
hun fracties overleggen. "Dat is
funest, dan krijg je van die frac
tie allerlei uitspraken over detail
punten terug. Terwijl het erom
gaat of het totaal onderhande
lingsresultaat houdbaar is of
niet", aldus Van der Grinten. "Ik
geloof niet, dat er een persoonlij
ke afschuwing is tussen Van Agt
en Den Uyl, maar in een kabinet
onder zijn leiding zou Van Agt
liever geen Den Uyl zien".
Van der Grinten meent "Van Agt
en Den Uyl in ëén kabinet is vra
gen om moeilijkheden". Als an
der alternatief ziet Van der Grin
ten een mogelijkheid in de com
binatie CDA/VVDD'66 Dui-
senberg zou een aanvaardbare
minister-president zijn", meent
hu-
VN ging naar Hogerheide om zich
op de hoogte te stellen van de
groep zigeuners, die - voorlopi
ge - toestemming heeft daar hun
kamp op te slaan. De algemene
indruk van VN-verslaggever Ru-
die van Meurs is, dat de zigeu
ners het zwerven meer dan moe
zijn.
"Overal zegt de politie, weg, weg
zegt een Duitssprekende man.
"Ik wil werken, toekomst voor
de kinderen, naar sehool gaan, in
een huis wonen".
Een regeringsambtenaar meent,
dat we de zigeuners humaan
moeten behandelen, "maar ook
weer niet zo dat het hier plezieri
ger is dan elders"
De kleurenbijlage van VN wordt
deze week geheel gevuld met bij
drager. van lezers Vijftien ont
roerende. schokkende en soms
komische verhalen.
Aan dc vooravond van het tienjarig
beslaan van het vrouwenblad
Opzg maakte Emma Brunt ("Je
zal jc zuster bedoelen") in een
omslagartikel in HP de balans op
van een decennium vrouwen-
strijd. Zes pagina's met een ma
ximum aan sfeer en gelatenheid:
"Wat blijft er over van het elan
als die vrouwen na hun VOS-cur-
sus ontdekken dat ze geen kant
opkunnen?. ..Ik ben soms zo
bang dat de vrouwenbeweging
géwoon weer inslaapt", aldus
Agceth Scherphuis, cén van de
ondervraagden.
Hans van den Doel belicnt in zun
column "De dag van Schmel-
zer", de dag na het akoord tussen
informateurs en onderhande
laars. De dag dat het kabinet Van
Agt-Den Uyl door toedoen van
hei CDA "net zo kordaat om zeep
werd gebracht als het kabinet
Cals-Vondeling in '66". "Links"
zo senjft hij. "draait met de toe
bedeelde portefeuilles in zo'n ka
binet aan de kqoppen van een le
ge kassa".
De kruistocht van Piet Lakeman
door het publiciteitsschuwe be
drijfsleven, directeur en enig me
dewerker van de door hem opge-
richte SOBI (stichting ondi rzoi k
bedrijfsinformatie) wordt gepor
tretteerd door Jochem de Graaf
en Jan Libbcnga "Het bleek
voortdurend dat mensen door
onjuiste informatie hun belan
gen niet konden verdedigen
Niet alleen werknemers, aan
deelhouders of crediteuren,
maar later ook de commissari-
sen".
Ook in HP een gesprek met Dimi
tri Frenkel Frank, die werkt aan
zijn eerste speelfilm en daarmee
een oude belofte inlost: "Ik moet
en zal het Nederlandse volk nog
een paar meesterwerken door de
strot douwen.. zo schreef hu
vijf jaar geleden en daar is ie nu
hard mee bezig.
hervormd
nederland
De sexuele revolutie in de late ja
ren zestig en de vroege jaren ze
ventig heeft een omwenteling in
de sexuele voorlichting veroor
zaakt. Hervormd Nederland be
handelt de sexuele voorlichting
aart jongeren in het omslagarti
kel naar aanleiding van het boek
"Vlinders in je buik", van twee
Duitse psychologen. Peter Weis-
mann en Helma Fehrmann.
"Het kan tegenwoordig niet open
en bloot genoeg zijn", meent HN
"De sexuele voorlichting heeft
zich erg eenzijdig in de biolo-
gisch-technische richting ont
wikkeld"
Het boek Vlinders in je buik voor
ziet in de groeiende behoefte se-
xualiteit een onderdeel te laten
zijn van "het fascinerende ge
beuren dat identiteitsvorming
heet".
Sexuele voorlichting sec kan nog
zo goed en VWII>( N i
toch heeft het, volgens HN, niet
het gewenste effect "wanneer er
geen psychische en mentale
openheid voor is" Of zoals te
genwoordig wordt geroepen
door psychologen en psychia
ters, de huwelijksredders en rela-
tiebemiddelaars: "scx zit in je
hoofd en niet tussen je benen".
Verder in HN een verslag over
"een monsterverbond tussen
Shell en het apartheidsregime.
Nederland schakelt geruisloos
over op Zuidafnkaanse steen
kool".
Naar aanleiding van een door de
werkgroep Kaïros uitgebracht
rapport wudt HN twee pagina s
aan de situatie in de Zuidafn
kaanse stecnkoolmuncn. 'De
steenkool wordt onder onmense-
luke omstandigheden gedolven,
als gevolg van de aparïheidson
derdrukking". Volgens het rap
port van de werkgroep Kaïros is
hier een taak weggelegd voor de
verschillende Nederlandse over
heden, vakbonden en onderne
mingsraden.
ANNELOES TIMMERIJE
