Consumptie gedaald
„Geen enkele
kruidenier is
de goedkoopste"
El Al ontslaat
veiligheidsstaf
Rood staan duurder
urs Amsterdam
arktberichten
Op Schiphol 26 man weg
Aankoop duurzame goederen op laag pitje
Geen werkt ij d verkorting Estel
)ENSDAG 29 JULI 1981
ECONOMIE
en A
?n A Nederland mag niet langer
le muziek "Land of hope and
jlory" van sir Edward Elgar ge
bruiken om in reclamebood-
ichappen haar spijkerbroeken
lan te prijzen. De reclameraad in
Jaarlem heeft dit bepaald naar
lanleidmg van een klacht over
leze Ster-spot. De raad meent
jat muziek en tekst van ge
noemd lied "appeleren aan natio
nale gevoelens van het Engelse
/olk" en die bij een groot deel
/an de Nederlandse bevolking
joor de BBC-uitzendingen tij
dens de Tweede Wereldoorlog
meerklank hebben gevonden.
nited Artists
Amerikaanse filmmaatschappij
Jnited Artists is verkocht aan
Metro-Gold wyn-Mayer (MGM).
De maatschappij was in de pro
blemen gekomen door de film
"Heaven's Gate" die haar meer
jan honderd miljoen gulden ver-
.ies kostte.
DM betaalde ruim 800 miljoen
;ulden voor de studio's van Uni-
;ed Artists, aldus deelde de moe-
iermaatschappij Transamerica
Corporation mee. De film Hea
ven's Gate waarvan werd ver
dacht dat hij even succesrijk zou
rijn als "Gone with the Wind"
werd na de première gekraakt
joor de kritiek en slechts korte
lijd in de bioscopen vertoond.
Momenteel draait de film in Ne
derland.
iekteverzuim
;t ziekteverzuim in Nederland is
in het eerste halfjaar van 1981 ten
opzichte van dezelfde periode in
het vorig jaar zowel onder man
nen als onder vrouwen iets ge
daald. Dit blijkt uit cijfers van
het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek en het Nederlands insti
tuut voor Praeventieve Genees
kunde TNO, aldus een medede
ling van het ministerie van eco
nomische zaken.
2t verzuimpercentage over het
eerste halfjaar van 1981 was voor
mannan 8,7 en voor vrouwen
11,1. De gemiddelde duur per
verzuimgeval bedroeg voor man
nen 16,3 kalenderdagen en voor
i 13,3 kalenderdagen.
7 SW
r gaat op 1 augustus 1981 een
nieuwe regeling in voor de vrij
willig vervroegde uittreding
(vut) op grond waarvan werkne
mers in de sociale werkvoorzie
ning op 63-jarige leeftijd vrijwil
lig het dienstverband kunnen
verbreken onder toekenning van
een uitkering. Die uitkering be
draagt 80 procent van het laatst
verdiende loon. Het ministerie
van sociale zaken deelde dit
dinsdag mee.
'ranken
zullen zwaardere eisen gesteld
gaan worden aan de fabricage
van advocaat, boerenjongens en
boerenmeisjes. Minister Van
Aardenne van economische za
ken heeft onlangs zijn goedkeu
ring gehecht aan verordeningen
daarover, die zijn opgesteld door
het produktschap voor gedistil
leerde dranken. Volgens het pro
duktschap was de tot nu toe be
staande wetgeving voor verschil
lende uitleg vatbaar, wat soms
leidde tot schade van fabrikan
ten en handelaren en onduide
lijkheden voor de consument.
ROENTEVEILING KATWIJK AAN
EN RIJN: Datum: 287/1981.
ndijvie per kg. 25. Spitskool 18-37.
ospeen 1 82-1,05, Waspeen AI per kist
60-5,00, Waspeen All per kist 3.60-5.00,
'aspeen BI per kist 4,00-7.00, Waspeen
II per kist 4,80. Waspeen Cl per kist
10. Aanvoer: 136000. Sla (natuur) 7.
pinazie 23-28. bloemkool 6 per bak I
5-82. Bloemkool 6 per bak II 38-60.
loemkool 8 per bak I 52-55. Bloemkool
SCHIPHOL (GPD) De Israëlische
luchtvaartmaatschappij El Al
heeft haar staf van 26 veiligheids
mensen op Schiphol ontslagen.
Volgens El Al is de waakzaam
heid van het personeel de afgelo
pen twee jaar zodanig afgeno
men, dat de veiligheid van de El
Al-vluchten vanaf Schiphol niet
meer kan worden gegarandeerd.
Het Gewestelijke Arbeids Bu
reau in Amsterdam heeft collec
tief ontslag van de veiligheids
mensen geaccepteerd.
De werknemers om wie het gaat,
zijn functionarissen in burger,
die de El Al moeten beschermen
tegen mogelijke terreuracties in
en rond haar toestellen. De mees
te van hen zijn Israëliërs die al
geruime tijd in Nederland wonen
en werken.
De overheid in Den Haag heeft on
der druk van Israël destijds inge
stemd met de aanwezigheid van
deze veiligheidsmensen op
Schiphol. Dat gebeurde naar
aanleiding van verschillende ter
reuracties in de jaren '70. gericht
op El Al-toestellen. De 26 veilig
heidsagenten hebben wel een ar
beidscontract dat aan de Neder
landse wetgeving voldoet.
In december van het vorig jaar lek
te uit dat El Al van plan was zich
van haar veiligheidsmensen op
Schiphol te ontdoen. De reden
voor het op handen zijnde ont
slag was volgens de manager van
El Al in Nederland de onvol
doende waakzaamheid en nauw
keurigheid van het veiligheids
personeel. Enkele specialisten
zouden fouten hebben gemaakt
bij een „bomtest". Bij zo n test
probeert een proefpersoon de
controle te passeren met een na-
maakbom in zijn bagage.
De bedrijfsgroep burgerluchtvaart
van de FNV is echter van mening
dat het hier om schijnargumen-
ten gaat. Volgens do FNV moet
de ware reden voor het ontslag
worden gezocht in het bezuini
gingsbeleid van El Al. onder
meer op personeelskosten.
De vakorganisatie gaat ervan uit
dat de 26 veiligheidsmensen, die
nu een arbeidscontract hebben
dat voldoet aan de Nederlandse
arbeidswetgeving, vervangen
zullen worden door nieuwe agen
ten. Deze groep zal echter gaan
werken op basis van een „ambas
sadecontract", dat voor de El Al
veel voordeliger is. aldus do
FNV. Zo'n „ambassadecontract'
garandeert het personeel veel
minder inkomen, oordeelt de be
drijfsgroep burgerluchtvaart, en
bovendien valt een werknemer
met een dergelijk contract bui
ten de Nederlandse arbeidswet
geving. De in ons land geldende
arbeidsvoorwaarden zijn daar
door niet op deze nieuwe perso
neelsleden van El Al van toepas
sing.
„Deze opvatting komt geheel voor
rekening van de FNV", zegt op
haar beurt de officiële woord
voerster van El Al in Nederland.
Ontkennen wil zij het standpunt
van de bedrijfsgroep burger
luchtvaart van deze vakorganisa
tie echter niet. „Om veiligheids
redenen van El Al en de staat Is-
ral ga ik er niet op in. De hele
veiligheid is een nauwkeurige
zaak en dat geldt ook wat betreft
de voorlichting naar buiten toe",
aldus de woordvoerster.
Zij merkte desgevraagd wel op dat
de veiligheidsmensen die de nu
ontslagen functionarissen gaan
opvolgen, een arbeidscontract
met de Israëlische ambassade
zullen moeten ondertekenen. Zo
als het FNV dus al voorspelde,
zullen de veiligheidsagenten op
Schiphol binnenkort dus als am
bassadepersoneel hun werk gaan
doen.
DEN HAAG (GPD) - De
Nederlandse bevolking
heeft in het eerste kwar
taal van dit jaar zuiniger
aan gedaan dan in de over
eenkomstige periode van
1980. De zogenoemde con
sumptieve bestedingen la
gen 2,5 procent lager. De
Nederlander kocht vooral
minder duurzame goede
ren. Dat blijkt uit bereke
ningen van het Centraal
Bureau voor de Statistiek.
In de eerste drie maanden
van 1980 lagen de beste
dingen nog een half pro
cent hoger dan in het eer
ste kwartaal van 1979.
Er werd vooral minder besteed (7,5
procent) aan zaken als boten, ca
ravans, meubelen, woningtex
tiel, huishoudelijke artikelen,
fietsen, brom- en motorfietsen en
sportartikelen. Alleen de verko
pen van personenauto's lagen
iets hoger dan in de eerste drie
maanden van vorig jaar. Toen
werden echter extra weinig au
to's gekocht, omdat toen juist de
bijzondere verbruiksbelasting
was verhoogd.
Aan voedings- en genotmiddelen
besteedde Nederland in de
maanden januari, februari en
maart één procent minder dan
vorig jaar. De daling trad vooral
op bij het verbruik van tabaks
waren, vlees en vleeswaren en
aardappelen, groenten en fruit.
Aan woninghuur. (openbaar)
vervoer en vermakelijkheidsin
stellingen gaf de Nedêrlander
meer uit, maar hij bezuinigde
weer op de kapper en de schoen
maker.
Een drastische wending deed zich
voor in het toerisme: in het bui
tenland werd minder uitgegeven
door Nederlandse toeristen, ter
wijl de bestedingen van buiten
landse toeristen in Nederland
juist fors toenamen.
De daling van de consumptieve be
stedingen lag in het eerste kwar
taal in dezelfde orde van grootte
als die van het tweede halfjaar
van 1980. Over heel 1980 was de
daling één procent, een ver
schijnsel dat zich toen sinds 1951
niet had voorgedaan.
ENSCHEDE (ANP) Typerend beeld voor de textielindustrie in de afgelopen periode. In Enschede wordt een
textielfabriek leeggehaald, na een faillissement. De machines worden verkocht, de gebouwen overgenomen door
de gemeente (hier op archieffoto in Enschede). Het failliet van dit soort bedrijven is mede oorzaak van de
begrotingsproblemen van de gemeente Enschede. Fondsen om bij te springen zijn uitgeput.
IJMUIDEN (ANP) Estel Hoogo
vens heeft de aanvraag voor
werktijdverkorting ingetrokken,
die op 19 juli zou zijn ingegaan.
Estel Hoogovens voegt hier aan
toe, dat de orders het bedrijfsre
sultaat nauwelijks positief beïn
vloeden gezien het prijsniveau.
Daarentegen verbeteren de or
ders wel de capaciteitsbezetting.
De aanvraag betrof in totaal een
periode van zes weken, waarin
950 personeelsleden gemiddeld
20 pet van de tijd korter zouden
werken. De werktijdverkorting
betrof uitsluitend het personeel
van de staaf- en draadwalserij
(betonstaal), alsmede de koud-
bandwalserij I en enkele direct
daarbij betrokken ondersteunen
de afdelingen.
Een woordvoerder van Estel Hoog
ovens zei desgevraagd, dat in de
maatregel geen aanzet tot een
structurele verbetering moet
worden gezien. De intrekking
van de werktijdverkorting is me
de te danken aan de magere per
soneelsbezetting als gevolg van
vakanties. Verdere werktijdver
korting in september wordt dan
ook niet uitgesloten.
AMSTERDAM (ANP) - Rood
staan wordt weer duurder. Voor
de tweede maal binnen een week
gaat de opslagrente voor debet-
saldi in rekening-courant om
hoog. De Amrobank heeft gister
middag desgevraagd laten weten
deze rente met een half procent
te willen verhogen.
De Nederlandsche Middenstands-
bank en de ABN Bank lieten in
de namiddag desgevraagd weten
de opslagtarieven per 29 ju li
eveneens met 0.5 pet te zullen
verhogen tot 2,5 pet.
De opslagrente wordt per 29 juli
verhoogd van 2 tot 2.5 pet. Dit
besluit,is ingegeven door de re
cente ontwikkelingen op de
geldmarkt die tot een verdere
stijging van de depositotarieven
hebben geleid, zo heeft de bank
als officieel commentaar gege-
De rubriek stekeligheden van
de Consumentengids: "Bij
het boodschappen doen bij
het AH-filiaal De Savornin
Lohmanplein Den Haag
blijkt de boodschappenlijst
te lang, althans de tas wordt
te zwaar om te dragen. Daar
om de voorgenomen aan
koop van DE-roodmerk-kof-
fie (ƒ3.09» en halfvolle melk
(ƒ0.86) maar achterwege te
laten laten. Later op de dag
in de buurt van het AH-fi-
liaal aan de Leyweg zijnde,
die boodschappen er nog bij
gehaald. Maar vreemd: de
zelfde koffie kost hier ƒ3,29
en dezelfde melk ƒ0,89. De fi
liaalchef om uitleg ge
vraagd, antwoord dat het
hier "orders uit Zaandam"
geldt. Het filiaal aan het Dc
Savornin Lohmanplein on
dervindt veel last van de er
naast gelegen Profimarkt en
is daarom goedkoper".
Geen enkele levensmiddelenwinkel kan zich „de goedkoopste"
noemen. Dat concludeert de Consumentenbond in een onder
zoek naar de levensmiddelenprijzen. De prijzen van bekende
merkartikelen in de grote zaken ontlopen elkaar niet veel meer
Regionaal gezien is het Noorden wat duurder d&n de rest van het
land. Dc prijzenoorlog speelt zich nu voor een belangrijk ded
achter de schermen af.
Voor de landelijk bekende merken zijn de prijsverschillen zeer
klein geworden. Dc afstand tussen prijzen van grote winkelopga-
nisatics is nu een ..kwestie van centenVoor minder bekende
merken en artikelen die weinig gekocht worden zijn de verschil
len stukken groter. Deze uitkomsten bevestigen het vermoeden
van de CB dat de pnjsconcurrentieslag in de levensmiddelen
branche met de bekende merken wordt uitgevochten
Op zichzelf is dat een logische zaak. want op de bekende merken
wordt het meest gelet. De inkrimping van de verschillen kan
ook samenhangen met zogenaamde bodemprijsafspraken tus
sen fabrikant en winkelier. Daarover wordt flink strijd geleverd
achter de schermen. Bovendien hebben de regelmatige onder
zoekingen van de bond invloed De winkeliers weten inm ddels
heel goed welke 20 bekende artikelen worden opgenomen
Daarmee is de Consument.•nb..nd ni>- - w.cit het
pakket is een behoorlijke afspiegeling van de dagelijkse bood
schappen. Als de prijzen wat worden gedrukt is dat gunstig voor
de consument. Wel doet men er goed aan als men naar een zoge
naamde goedkope winkel gaat bij het kopen van artikelen die
minder vaak nodig zijn goed op de prijs te letten. Juist in die
groep artikelen komen flinke prijsverschillen voor
Niet bekend was echter dat de bond ditmaal 19 nieuwe artikelen
in het onderzoek zou betrekken. Het gaat om wat minder vaak
gekochte artikelen en daarbij bleek dat er verschillen van 5 tot
meer dan 25 procent voorkomen tussen de goedkoopste en de
duurste zaken. Sommige „pnjsstunters" verkopen trouwens al
leen produkten waar dagelijks vraag naar is en bieden dus wei
nig keus.
Er zijn ook regionale verschillen geconstateerd in prijsniveaus van
winkelorganisaties. Daarbij bleek dat men in de drie noordelijke
provincies iets meer moet betalen voor de dagelijkse bood
schappen dan in de rest van het land. Bdinffjjklte oorzaak is
volgens de bond vermoedelijk de minder dichte bevolking, zo
dat die gebieden voor de lage-prijzenwinkels onaantrekkelijk
zijn.
Inmiddels is de prijzenoorlog voor het publiek minder zichtbaar
geworden. Producenten van goed in dc markt liggende artikelen
zijn door organisaties van „kleine" winkeliers gedwongen tot
het instellen van „bodemprijzen", die de Consumentenbond
verfoeit. Hierbij gaat het om overeengekomen minimumprijzen.
Als de producent constateert dat een winkelier toch onder die
prijs verkoopt dreigt hij de bevoorrading stop te zetten.
Enkele maanden geleden, toen de prijzenoorlog op zyn hevigst
was. constateerden enkele grote organisaties van zogenaamde
vrijwillige filiaalbedrijven (Spar. Vivo, Centra e.d.) dat bepaalde
fabrikanten het Edahconccrn produkten leverden, die konden
worden verkocht tegen prijzen waarvoor zij nog niet eens kon
den inkopen. Men dreigde die producenten du t ging om een
wasmiddel, om kattevoer en om shampoo) met een boycot
De fabrikanten gingen daarvoor door de knieën en stelden bodem
prijzen vast, waarin een marge voor grossier en winkelier werd
opgenomen. De Consumentenbond zegt dat bodemprijzen voor
merkartikelen de winkelprijzen aan de hoge kant houden. Pro
ducenten als Heineken, Douwe Egberts en Unilever kennen der
gelijke afspraken al lang Die konden zij afdwingen omdat de
vraag naar hun produkten groot is.
Merkartikelen zijn meestal duurder dan andere produkten. Maar
het merkartikel verheugt zich nu eenmaal in een grote vraag, er
is sprake van koperstrouw. De vraag is of dit nu komt door
kwaliteit of alleen door reclame. Ervaring heeft de bond al lang
geleerd dat kwaliteitsverschillen uit objectieve vergelijkende
warenonderzoeken niet blaken. Waarom zouden de prijzen dus
zo uiteen moeten lopen?
Het zou alleen maar toe te juichen zijn als de pnjsverschilklen
minder worden, zegt de CB, die het jammer vindt dat de „klei
ne" kruideniers met hun boycotdrciging „roet in het eten" heb
ben gegooid. Kleinere zaken kunnen tü li betei ntol in n pit) -
concurrentieslag met de grootwinkelbedrijven werpen, die im
mers doe matiger kunnen werken Beter kunnen ze zich richten
op goede service met een beperkt assortiment om toch in de
dagelijks cbehoefte van eigen buurt te voorzien
Er worden al pogingen gedaan om in dit opzicht nieuwe „winkel
formules" te vinden, zo constateert de CB. Hij vindt ook dat de
kleine kruideniers zich niet langer moeten laten gebruiken als
proeftuin voor „nieuwe" produkten, die vaak niet wezenlijk
nieuw zijn en die lage-prijzenwinkels niet willen proberen Ten
slotte een advies aan de consument wantrouw prijsvergelijken
de advertenties van grootwinkelbedrijven die willen aantonen
dat zij het goedkoopste zyn. KEES C OKNK1.ISSE
'OENSDAG 29 JULI 1981
\CT1EVE
\ANDELEN
■omkolls Wcstm.
■ortsche Petr.
■orUcbe Pctr. pref.
Bracade*
293.00
86.00
52,00
49,50 49.30
71,10 71,60
138,80 137.5
ledlloyd Groep (dlv. SI) 156.10
'akhoed Holdlnj
'akhoed Holdlne c
32,20 32.30
41.50 42.50
35,70 36,70
22,60 23,10
117J0 Ï17JX)
259.50 257.60
136.60 136.50
BINNENLANDSE
AANDELEN
162.00 162.Q0
47.00e
50.70
207.00
50.90
1100,00
4070.00b 4070.00b
108.50 109.01
295.00 300,00b
BELEGGINGS
INSTITUTEN
157 00» 157.00
GOUD EN ZILVER
Goud fljnmetaal 34750-35450. ulver fonmc<aal
BUITENLANDS
GELD
Dull»* Mark UMi
21 50 24.50
Oo»l*nr vhilhnc IPQ<
GrleVvr dr7rhm/( 140.
Klnve mark HM.
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse effectenbeurs was
vandaag enigszins uit het lood
geslagen door dc hernieuwde op
waartse druk op de renteontwik
keling. maar dit gold eigenlijk al
leen voor de aar.cit lenrnarkt
Merkwaardigerwijze werd de ont
wikkeling aan het rentefront op
de obligaticmarkt voor kennisge
ving aangenomen, want hier ble
ven de meeste noteringen onver
anderd Ook de hypotheekban
ken trokken zich van de ontwik
kelingen weinig aan. want hier
kwamen hogere koersen uit de
bus.
Zo klom WUH 1.50 tot 100. op
welke koers echter verkoopor
ders loskwamen en daarna zakte
de notenng terug tot 99 FGH
steeg 1.50 tot r 50 en deze
koers kon makelijk worden be
houden. Ook uit de verzekenngs-
hoek kwamen een paar gunstige
signalen. Enma werd een gulden
duurder op 130 tri Amev 80
cent op f 86.80
Van de internationals was KLM
flauw met een verlies van f 3.30
op t 98,70 Ak/o was 50 cent in
reactie op I 25.20. Unilever 80
cent op 143.70
