Kania belooft Oostblok trouw
Reagans staf
rolt vechtend
over de vloer
Omkopingsschandaal dwingt
CIA-topman te vertrekken
Syrisch vliegtuig bij
actie Israël neergehaald
"Bani-Sadr wil
naar de macht
greep
doen
Dramatische rede op Pools partijcongres
Betogingen verboden
WOENSDAG 15 JULI 1981
WASHINGTON (GPD) - Een ont
hullend artikel in de Washington
Post heeft CIA-topspion Max
Hugel gedwongen ontslag te ne
men. De journalist van het Wa-
tergate-schandaal 'Bob Wood
ward' heeft samen met een colle
ga een aantal bandopnamen van
telefoongesprekken van Max
Hugel in handen gekregen, die
niet alleen Hugels rauwe karak
ter maar ook oneerlijke zaken-
praktijken openbaren.
In de opgenom.en gesprekken pro
beert Max Hugel vloekend een
makelaar in effecten ertoe te
brengen de koers van Hugels
aandelen op illegale manier te
beïnvloeden. Dit tegen een zacht
omkoopprijsje.
Ook gaf Hugel belangrijke infor
matie aan die makelaars alvórens
het algemeen bekend te maken
De makelaars hebben dit later
aan de Washington Post verteld.
Al deze ongeoorloofde praktij
ken in zijn vorige loopbaan als
zakenman maken Max Hugel on
betrouwbaar als topspion van de
Verenigde Staten Hij was onder
meer met de afdeling geheime
operaties belast. Er was dan ook
heel wat kritiek op zijn benoe
ming onder president Reagan,
omdat volgens CIA-experts Wall
Street niet met spionage valt te
combineren.
Max Hugel betrad als volslagen on
ervarene het van geheimzinnig
heid gonzende Cl A-dool hof. Hij
had zijn benoeming te dinken
aan zijn activiteiten voor de pre
sidentiele campagne van Rea
gan. Hoewel Hugel in die cam
pagne niet zo n belangrijke rol
speelde, had hy indruk gemaakt
op de huidige CIA-directeur Wil
liam Casey, een van Reagans ver
trouwelingen
Tegen de wil van het Witte Huis
werd Hugel benoemd. Gisteren
moest hij echter zijn ontslag aan
bieden. omdat het schandaal
rond zijn persoon te groot werd
Hugel zei dat hy de CIA met dit
schandaal in moeilijkheden
dreigde te brengen, hoewel de
beschuldigingen zouden zijn.
WARSCHAU (GPD, UPI, Reuter) De Poolse communis
tische partij zal zich niet verzetten tegen "sociale ver
nieuwing" en zal binnen het Oostblok een goede bond
genoot blijven. Dit heeft de partijsecretaris van de
Poolse communistische partij, Stanislaw Kania, giste
ren gezegd bij de opening van het negende buitengewo
ne partijcongres van de Poolse communistische partij.
De meer dan drie uur durende rede
van Kania hield een vurige belof
te in aan de andere communisti
sche landen in het algemeen en
aan de Sowjet-Unie in het bijzon
der, dat Polen een communis
tisch land en loyaal lid van het
Warschau pact en vriend van de
Sowjet-Unie is en blijft.
Maar ook maakte Kania duidelijk
dat Polen de eenmaal ingeslagen
koers blijft volgen en dat de de
vrije vakcentrale en de rooms-
katholieke kerk partners zijn en
"zullen blijven".
Kania zei dat Polen op het ogen
blik "in grote nood" is. doelend
op de economische en sociale
toestand van het land.
Aan de officiële opening van het
congres was een drie uur duren
de felle discussie voorafgegaan,
waarbij de congresleden het niet
eens konden worden over de
procedure hoe zij de nieuwe be
stuurders voor het Centrale Co-
Amnesty wil
wijziging van
wetten in
Tsjecho-
slowakije
mité zouden kiezen. Het gevolg
van deze discussie was, dat de
herverkiezing van Kania (die al
gemeen wordt verwacht) giste
ren nog uitbleef.
Ernst
„Ik ben mij bewust van de ernst
van de situatie en ik ben mij bij
zonder bewust van de dreiging
die boven ops land hangt." aldus
Kania in het begin van zijn rede.
De huidige crisis in Polen, zei
Kania, geeft de „contrarevolutio
nairen" alle kans hun slag te
slaan. Met name noemde hij als
bron van alle kwaad het KOR, de
vroegere dissidentenbeweging.
Onverhuld stelde hij vast dat de
bestaande toestand veroorzaakt
is door fouten van vroegere be
stuurders van de partij. „De
diepte van de crisis is een symp
toom van de onvergeeflijke fou
ten die de afgelopen tien jaar zijn
gemaakt", zei hij. Polen heeft
kredieten opgenomen, maar de
ze zijn verkeerd gebruikt. Het ge
volg was stagnatie in de land
bouw. voedseltekorten ondanks
graaninvoer. apathie, verspilling,
moeilijkheden op het gebied van
het onderwijs en veel problemen
voor de laagstbetaalden en grote
gezinnen.
„De Poolse communistische partij
heeft haar lesje geleerd", meende
hij. Tegen degenen die fouten
hebben gemaakt zullen maatre
gelen worden getroffen. Binnen
de partij wordt een krachtiger
democratie ingevoerd. ..Wat met
ons Polen is gebeurd", zei hij,
„moet een waarschuwing zijn
voor onze bondgenoten", waarna
hij enkele voorstellen op tafel
legde die zeker in het Kremlin
niet in goede aarde vallen.
i de Poolse communistische partij. Stanislaw Karna (rechts), sprak gisteren bij
s met de Russische afgevaardigden Rusakow (links) en Grishyn (midden).
Delegeren
DEN HAAG (ANP. Reuter) - Am
nesty International, de organisa
tie die opkomt voor de rechten
van de mens, wil praten met de
regering van Tsjechoslowakije
over naleving van de rechten van
de mens in dat land. Dit heeft
Amnesty vandaag in een open
brief meegedeeld aan president
Gustav Husak.
Er moet in Tsjechoslowakije een
herziening komen van de wetten
die nu worden gebruikt om
vreedzame politieke en gods
dienstige opposanten gerechte
lijk te vervolgen, zo stelt Amnes
ty in de brief. Uit een woensdag
verschenen rapport van Amnes
ty over de situatie van de rechten
t de r
Volgens Kania zal de verantwoor
delijkheid meer worden gedele
geerd en komt er een vorm van
inspraak waarbij niet alleen par
tijleden inspraak en verantwoor
delijkheid in bestuursfuncties
hebben. Ook niet-partijleden
moeten een kans hebben, als zij
daarvoor de kwaliteiten bezitten.
„Wij reiken de hand aan iedereen
die wil meewerken aan de verbe
tering van het socialistische sys
teem", aldus de Poolse partijse
cretaris
In zijn redevoering sneed hij ook
de problemen tussen partij en de
onafhankelijke vakcentrale Soli
dariteit aan. ..De partij heeft de
vakcentrale onderschat en dat is
haar duur komen te staan", ver
klaarde hij. „Dat maakt het zon
der meer duidelijk dat de toe
komst van Polen afhangt van de
samenwerking tussen de vak-
„v. .HM centrale en partij".
*dU"land bleek dat Kanla vroeS de mijnwerkers om
vooral leden van de burgerrech
tenbeweging "Charta '77" en het
comité ter verdediging van on
rechtmatig vervolgden "VONS"
bloot staan aan arrestaties en
veroordelingen.
hun vrije zaterdag op te offeren
voor het herstel van de kolenpro-
duktie, en beloofde dc boeren
prijsverhogingen. Arbeiders zul
len moeten accepteren dat zij
soms overgeplaatst worden naar
industrieën die voor Polen be
langrijk zijn, zoals de voedselin
dustrie. aldus Kania.
BEIROET, TEL AVIV
(AFP/UPI/AP) - Israëli
sche gevechtsvliegtuigen
hebben gisteren bij acties
tegen Palestijnse stellin
gen in Libanon een Sy
risch vliegtuig neerge
haald, zo hebben oogge
tuigen gemeld. De piloot
van het toestel zou daarbij
om het leven zijn geko
men.
Het vliegtuig is neergestort in de
buurt van de plaats Kfar Vallous.
45 kilometer ten zuiden van Bei
roet. Het was de veertiende Syri
sche jager die sinds juni 1979 in
Libanon verloren is gegaan bij
gevechten met de Israëlische
luchtmacht. Voor het laatst werd
een Syrisch vliegtuig op 13 fe
bruari neergehaald boven de Be-
kaa vallei in het oosten van Liba-
Ook de Israëlische legerleiding
heeft melding gemaakt van het
neerhalen van het Syrische toe
stel. Het Israëlische toestel zou
veilig op de thuisbasis zijn terug
gekeerd na "nauwkeurig de ge
stelde doelen te hebben getrof
fen", aldus het legercommuni
qué in Tel Aviv. De getroffen
doelen waren gelegen ten noor
den van de havenstad Sidon en
ten noordwesten van Nabatiyeh.
Bij de Israëlische actie zijn volgens
Palestijnse zegslieden zes doden
en 35 gewonden gevallen, zowel
guerrillastrijders als burgers. Het
Israëlische opperbevel maakte
bekend dat het Syrische vlieg
tuig werd neergeschoten toen de
Syrische luchtmacht "probeerde
de Israëlische actie te verstoren"
De aanval was de derde van de Is
raëlische luchtmacht in Libanon
in vijf dagen, nadat het enige ti jd
rustig was geweest.
Het opnieuw oplaaien van militair
geweld in Libanon bemoeilijkt
de missie van dc Amerikaanse
onderhandelaar Philip Habib
ernstig. Habib probeert het con
flict tussen Syrië en Israël over
de plaatsing van Syrische lucht
afweerraketten in Libanon op te
lossen.
De Israëlische militaire gouver
neur van de stad Rafah. in de
strook van Gaza, is gisteren bij
een bomaanslag om het leven ge
komen. Twee militairen en drie
politiemannen werden gewond.
Volgens de Israëlische televisie
vond de explosie plaats toen de
gouverneur, luitenant-generaal
Eli Shahak, probeerde een vat
met explosieven uit een kenne
lijk door Palestijnse guerrilla
strijders aangelegde munitie
bergplaats te halen.
In Damascus verklaarde een Pale
stijnse militaire woordvoerder
dat de dood van de gouverneur
het gevolg was van en aanslag
door Palestijnse guerrillastrij
ders.
WASHINGTON (GPD) -
De onderlinge rivaliteit
tussen de stafleden van
de Amerikaanse presi
dent Reagan heeft de
indruk versterkt, dat
dit beleid nogal wissel
vallig is. In tegenstel
ling tot Reagans bezui
nigingsvoorstellen die
als stoomwalsen door
het congres (het Ameri
kaanse parlement)
dreunden, heeft het
buitenlandse beleid al
de eerste nederlagen
moeten incasseren.
Reagans veiligheidsadviseur
Richard Allen, van wie ver
wacht werd dat hij minder in
vloed zou krijgen dan zijn
voorgangers Brzezinsky of
Kissinger, bleek al na kort.
tyd bezig te zijn een privé im
perium op te bouwen. Allen
klaagde voortdurend in de
pers over het tactloze optre
den van minister van buiten
landse zaken Haig. Haig im
mers lag voortdurend in de
clinch met het Witte Huis.
De druk intrigerende nationale
veiligheidsadviseur Richard
Allen heeft nu een stapje te
rug moeten doen. want presi
dent Reagan heeft de besluit
vormingsprocedurc in het
buitenlandse beleid gewij
zigd. De besluiten worden nu
in zittingen met een hele staf
genomen. Dit om paal en
perk te stellen aan de felle
machtsstrijd tussen kabi
netsleden onderling.
Rapportje
Richard Allen is nu de eerste
presidentiele veiligheidsad
viseur die zijn dagelijkse zit
ting met de president op zijn
buik kan schrijven. In plaats
daarvan mag hy een samen
vattend rapportje over de toe
stand in de wereld op het bu
reau van de president leggen.
Alleen als de president vra
gen heeft, mag de veilig
heidsadviseur die komen
beantwoorden. Richard Al
len heeft zich vermand en
zegt, dat hij de nieuwe oplos
sing geweldig vindt, maar in
de nieuwe opzet heeft hij dui
delijk minder te zeggen dan
vroeger.
Ook Haig zelfheeft echter moe
ten inbinden. Zijn invloed
wordt nu beperkt tot grote
stafvergaderingen, die twee a
driemaal per week op het
Witte Huis plaatshebben.
Aan die vergaderingen ne
men ook minister van defen
sie Weinberger, vice-presi
dent Bush en CIA-directeur
Casey deel. Daarnaast zijn
Reagans topadviseurs ook
aanwezig
Reagans ministers deden vaak
tegenstrijdige uitspraken.
Volgens een onderminister
van defensie voelde de VS
zich niet aan het verworpen
SALT-ontwapeningsverdrag
gebonden. Minister Haig
nam dat weer terug Minister
Weinberger vond. dat er een
neutronenbom in West-Euro
pa zou komen, maar minister
Haig zei daarop dat zoiets
nog niet besloten was Minis
ter Haig liep volgens het Wit
te Huis weer te hard van sta
pel met zijn anti-communisti-
sche campagne in El Salva
dor Daarmee bracht hij Rea
gan's begrotingsvoorstellen
in gevaar.
Graan
De politieke strijd tussen mi
nister van landbouw Bloch
en communistenvreter Haig
werd door Bloch gewonnen,
zodat Amerika plotseling de
wereld verraste door een ein
de aan de Russische graan-
boycot aan te kondigen Haig
probeert nu zijn schaamte te
bedekken door het Ameri
kaanse boteroverschot via
Nieuw-Zeeland aan de Sow
jet-Unie aan te bieden, zodat
het niet zo opvalt.
Een ander incident was de kri
tiek van Haig's staf op VN-
ambassadeur Jeane Kirkpa-
trick. die te veel aan de eisen
van de Irakezen zou hebben
toegegeven bij het ontwer
pen van een VN-resolutie
over Israels aanval op de
kerncentrale in Bagdad
Naast de moeilijkheden binnen
het kabinet ondervindt Rea
gan ook veel tegenstand in
het het Congres waar het om
buitenlandsbeMd gaal De
controversiële verkoop van
het AWACS-radarvliegtuig
aan Saoedi Arabic is nog
steeds niet in het congres be
handeld Programma's voor
financiële steun aan het bui
tenland dragen nog geen
stempel van het congres De
benoeming van Ernest Lcfe-
ver, Reagans keuze als onder
minister van mensenrechten,
is niet goedgekeurd en ver
scheidene regeringsvoorstel
len liggen onderaan de be
kende grote stapel op goed
keuring door het congres te
wachten.
Reagan is niet de enige onerva
ren man in buitenlandse
vraagstukken Alexander
Haig is het enige kabinetslid
met buitenlandervaring en
die moet zyn invloed met
„groentjes" als defensiemi
nister Weinberger en topad
viseurs als Edwin Meesc de
len Een consistent buiten
landbeleid zal dus vermoede
lijk nog op zich laten wach
ten
MAARTEN HUYGEN
PARIJS - Ter gelegenheid van de Franse nationale feestdag "Quatorze Juillet" heeft de Fran
Francois Mitterrand gisteren de militaire parade afgenomen in gezelschap van generaal Perier
Speurtocht
naar resten
Titanic
COLLEGE STATION. TEXAS
(UPI) - Dc Amerika» n d|é
op zoek zijn naar het wrak
van de Titanic, het "onzink-
bare" passagiersschip dat op
zijn eerste transatlantische
reis in 1912 verging, hebben
gisteren onderwatcrcamer's
laten zakken in de Atlanti
sche oceaan. Doel was het
filmen van een stalen voor
werp van 500 ton op de oce
aanbodem waarvan men
denkt dat het een stuk van de
Titanic is.
De bemanning van het re-
search-schip 'R.V. Gvre' had
het metalen voorwerp gelo
kaliseerd door middel van
echo-peilingen. De Gyre
wordt geëxploiteerd door dc
technische hogeschool van
Texas en het hele project
wordt betaald door oliebaron
Jack Grimm in Texas
Het is echter ook mogelijk dat
het metalen voorwerp afkom-
stig is van een van de vele
schepen die tijdens de twee
de wereldoorlog op reis tus
sen Europa en Amerika tot
zinken werden gebracht.
Dc onderwatercamcra's wer
den zo dicht mogelijk bij het
stuk metaal neergelaten en
vervolgens heen en weer ge
trokken over de bodem
Krant in Teheran:
BEIROET (AP, AFP) - De voort
vluchtige ex-president van Iran.
Abolhassan Bani-Sadr, is van
plan om een greep naar de macht
in Iran te doen. Bani-Sadr wil
ook een riicimie befltraflbig
van zijn fanatieke tegenstanders
binnen de Islamitische Republi
keinse Partij. Dit hebben bron
nen in Teheran gisteren gemeld
Een krant met de uitlatingen van
de afgezette president is in ver
schillende delen van de Iraanse
hoofdstad verspreid. Het werd
op grote schaal aangetroffen in
brievenbussen, trappenhuizen
van flats en in geparkeerde au
to's.
Het gewezen Iraanse staatshoofd
verklaarde m het krantje verder
dat hij door weer aan de macht te
komen van plan is een
"rechtvaardige islamitische re
publiek" te stichten
In de Iraanse hoofdstad Teheran
zijn maandag bij drie bomaansla
gen vyf mensen gewond Dit
heeft het dagblad van de Islami
tische Republikeinse Partij
(IRPi, "Islamitische republiek"
gisteren bekendgemaakt Een
van de aanslagen was gericht te
gen een bureau van de '...mi
tés", (revolutionaire gardisten
die in wijken zyn belast met de
ordehandhaving i
Een krachtige bom vernielde het
bureau en vier revolutionaire
gardisten moesten met verwon
dingen worden opgenomen in
een ziekenhuis. Elders in Tehe
ran werd de parkeerplaats van
een bureau van de comités ge
troffen door een bomaanslag.
Hierbij werd alleen schade aan
gericht aan voertuigen Bij een
derde bomaanslag in Zuid-Tehe-
ran werd een zoon van een gar
dist gewond, aldus "Islamitische
Republiek"
De campagne tegen opposanten
van het islamitische bewind
neemt nog steeds toe. Onder 28
geexecuteerden. maandag, be
vonden zich vooraanstaande Ira-
nièrs. die destijds de opstand te
gen de sjah financierden. In to
taal zyn sinds de afzetting van
Abolhassan Bani-Sadr als presi
dent 195 mensen g< .-xecuteerd.
•e voorbereidingen voor de presi
dentsverkiezingen die over tien
dagen worden gehouden gaan in
tussen door In totaal stelden
zich 71 personen kandidaat,
maar 67 werden afgewezen om-
dal n inalikbed i ommunia*
tisch of "pro sjah" waren Dit
deelde Djannati voor radio Tehe
ran mee Djannati is lid van de
twaalf leden tellend» raad van
toezicht die als hogerhuis Ainc
tioneert voor het parlement
(tnadjlis) en die wetten op hun is-
moet toet-
lamitischc karakter
In West-Berlijn
WEST BERLIJN (DPA) - Het gemeentebestuur van West Berlijn heeft
gisteren besloten betogingen voortaan te verbieden of slechts onder
voorwaarden toe te staan, wanneer er aanwyziniv n zyn dat men ter
reur tegen individuele personen" op het oog heeft
In een verklaring veroordeelde het gemeentebestuur aanvallen die zon
dag. tijdens een mars van sympathisanten van krakers, werden gedaan
op woningen van bepaalde pnvëpersom n
De wethouder van binnenlandse zaken van West Berlijn. Hcinrich Lum-
mer. zei dat onder de voorwaarden die gesteld zouden kunnen worden,
zouden kunnen zijn het bepalen van de marsroute of een verbod van
vermommingen
In dc nacht van maandag op dinsdag waren er weer ongeregeldheden in
West-Berlijn Volgens een woordvoerder van de politic werden toen
sympathisanten met de krakersbeweging gearresteerd
Drie agenten en een demonstrant werden gewond tijdens dc rellen die
's avonds begonnen en tol gisterochtend vroeg duuruen
