Het blijde lijden
van Biesheuvel
HP
deTijd
Memoires ex-priester Greiteman
Genieten met "Duizend vlinders"
Boeiend boek over Teilhard
"Persmuskieten" met
glimlach bekeken
Tweede Wereldoorlog
MSEVIERS
Natuurlijk zal geen rechtgeaar
de literatuurliefhebber in
Leiden (èn buitengaats) een
nieuw boek van stadsgenoot
J.M.A. Biesheuvel kunnen
negeren. Het dolzinnig proza
van deze moderne nazaat van
Piet Paaltjens bevat - al
sinds zijn debuut In de bo
venkooi - zoveel waanzin en
treurnis dat vele ooit verdrie
tige lezers allang de zonnige
kant van 't tranendal hebben
ontdekt.
Mogelijk dat het succes de dof
ste ellende verzacht. Succes:
dat betekent TV-optredens,
uitnodigingen voor zang en
dans, brood met kaviaar en
verhuizing naar een betere
stand (Tot diep in de nacht
sluipt jong en oud in mijn èn
zijn buurt door bossages om
een glimp van de Waanzinni
ge maar Beroemde Schrijver
op te vangen!). Zelfs Biesheu
vel blijkt blij met succes: hoe
anders te verklaren dat zijn
nieuwste verhalenbundel -
met de voorjaarstitel Dui
zend vlinders - zich zo opge
wekt lezen laat? 't Leed van
vroeger, de jammerklachten
van voorheen en ander ego
centrisch tobben vinden we
hier niet of nauwelijks meer
terug. Een zachte, haast op
gewekte glimlach overheerst.
De 37 verhalen die Biesheuvels
blijder lijden illustreren zijn
overigens voor 't overgrote
deel eerder (o.m. in tijdschrif
ten tijdens de jaren 1979-80)
gepubliceerd. Nogal spijtig
voor fervente abonnees op
"Maatstaf. "Hollands
Maandblad", etc., want niet
altijd zijn Biesheuvels inval
len geschikt voor hèrlezing.
Er blijft toch genoeg te genie
ten, al is 't maar van de verha
len die voor 't eerst in deze
bundel in druk verschijnen:
Het einde van kapitein
O'Durrell, Een gil en Slager
op plezierboot.
Van het eerstgenoemde verhaal
heb ik in 't geheel niets be
grepen, het duurde te lang,
vast wel 20 bladzijden, en
soms dutte ik in. De lengte
van zijn verhalen, hier arrive
ren we bij een keerzijde van
Biesheuvels succes. Succes
moet niet alleen bestendigd
maar ook uitgebouwd wor
den, wil er een vaste para
graaf in literairhistorisch
handboek van komen. Met
Duizend vlinders heeft JMA
wel 6 verhalenbundels op
zijn conto - maar de Grote
Roman waar iedere schrijver
naar snakt blijft ontbreken.
Is een schrijver van gewaar
deerde verhalen zonder ro
man-publicaties wel een
gróót schrijver? Een moeilij
ke zaak. Ik denk van wel.
Biesheuvel twijfelt.
Zo begint zijn (korte!) verhaal
Een gil zo: "Zwart het bu
reau. bruin de deken op mijn
bed, blauw de lucht, zinde
rend de zon, lekker geurend
mijn sigaren, glimmend de
wekker. Buiten zingen de vo
gels en hoor ik de kinderen
kraaien van plezier. Ik begin
mij af te vragen hoe vaak ik
zo in mijn kamer heb gezeten,
achter mijn schrijfmachine.
Ik zit hier nu al uren en nog
steeds is er geen letter op het
witte vel verschenen. Vijfhon
derd keer heb ik dat al meege
maakt misschien. Maar ik
ben ook een domme, domme
man. Immers, wat heb ik ge
daan? Eerst heb ik als een gie
rige man in mijn aantekenin
gen zitten graaien. Werkelijk
honderden aantekeningen
heb ik, en stuk voor stuk kun
nen ze aanleiding zijn tot een
kort verhaal. 'Maar,' denk ik,
'ik schrijf nu al tien jaar lang
korte verhalen, ik moet toch
ook een roman kunnen schrij
ven?' Diep in mijn hart weet
ik wel dat ik alleen maar kor
te verhalen kan maken, ver
halen die in een kwartier of
hoogstens in een avond opge
schreven zijn."
Enzovoort, een heel (maar kort)
verhaal lang. Enkele pagina's
later volgt dan weer zo'n
voortreffelijk "echt" kort ver
haal, Slager op plezierboot;
een typisch Biesheuvel-ver
telling vol scheepvaart, ho-
mosexuele passagiers en
doorsnee-krankzinnigen. Ab
soluut briljant, want ik heb
geschaterd en prompt beslo
ten tóch Biesheuvel in deze
krant -ondanks het dringen
de verzoek van een verstandi
ge en belezen kennis niet af
te kraken. (Op dit moment
herlees ik de zinsnede: "In-
Maarten Biesheuvel
eens werd ik woedend. Ik kan
nu eenmaal niet vrijen met
mannen en zeker niet met hele
oude met vreemde praatjes en
met zweetsokken aan. Van
nature heb ik trouwens iets
tegen slagers."
Dit verhaal alleen al is het her
lezen waard duizendvou
dig.
Of de auteur in staat is een gan
se roman te fabriceren, pak
weg 10 x zo lang als een matig
verhaal van 20 bladzijden, be
twijfel ik mèt hem. En wat
dan nog? Elk jaar een bundel
met tenminste énkele onver
getelijke vertellingen, wat
kan een schrijver meer van 't
leven verlangen?
J.M.A. Biesheuvel, Duizend
vlinders. Uitg. MeulenhofT,
Amsterdam 1981.
ROB VOOREN
"Op zoek naar de tweede onschuld". Nico Greite
man. AMBO. 27,50
In 1941 legde Warmondse (het voormalige grootse
minarie) bijbelprofessor Nico Greiteman zijn
priesterambt neer. Niet om het celibaat (hij is
thans nog ongehuwd) maar vanwege een geloofs
crisis. Als hij toen mensen om zich had gehad,
die hem uit die crisis hadden kunnen halen "zag
ik mij nu niet gedwongen mijn stap te betreu
ren", schrijft hij in zijn dezer dagen uit gekomen
memoires" op zoek naar de tweede onschuld".
Hij stelt dit heel onomwonden. "Ik heb geen be
hoefte mezelf achteraf te rechtvaardigen. Ik ver
liet de kerk, en dat doe je niet, weglopen is mijn
aard niet. Ik ben trouw. Daarom. Ik was niet
vroom genoeg", geeft hij als motivering.
Eerlijker kan het bijna niet. Dat had men in Rome
onderkend. Men stelde hem dan ook gewoon op
non-actief, d.w.z. hij werd ontslagen van zijn ver
plichtingen, maar niet van zijn bevoegdheden,
mits hij niet trouwde. En zo kan Greiteman van
daag de dag de mis opdragen. Hij doet 't echter
niet en wil het ook niet. Hij wil geen ergenis ge-
Na 40 jaar heeft hij het er nog moeilijk mee, en
raadt anderen ook niet aan zijn voorbeeld te vol
gen, "alleen al om hen mijn inferno (hel) van ge
wetensangsten te besparen". Een af en toe zelfs
aangrijpend boek van een eerlijk bewogen man
en priester.
Als journalist (correspondent van De Tijd, NRC en
AVRO in Wenen) heeft hij leren schrijven het
geen duidelijk tot uitdrukking komt in de be
schrijvingen van o.a. het leven op het kleinsemi
narie Hageveld en Warmond zelf. Een niet meer
weg te denken aanvulling op de katholieke ge
schiedenis van Nederland in de jaren 1910-1930.
"Teilhard, mens, priester en geleerde". Mary en
Elles Lukas. Gooi en Sticht, 39,90.
Toen aan het eind van de vijftiger jaren "het ver
schijnsel mens" uitkwam, was er al heel gauw
bijna geen katholiek meer in Nederland te vin
den, die het boek niet had gekocht, gelezen of
van horen zeggen kende, al was het alleen maar
de titel. De naam van Teilhard de Chardin, de
schrijver van de bestseller, lag op ieders lippen.
Men sprak meer over het boek dan dat men het
las. Niet zo verwonderlijk, want het is ontegen
zeggelijk een moeiliik boek.
Het verscheen- in opdracht van "Roem"- na zijn
dood in 1955. Nu 25 jaar later zijn de stemmen
rond Teilhard verstomd. Men praat niet of nau
welijks meer over hem. Velen hebben nog nooit
van hem gehoord. Hij is vergeten. Aan dit euvel
is nu iets gedaan.
Ter gelegenheid van zijn 100- ste geboortedag is er
een bijzonder boeiend boek over hem versche
nen. De gezusters Lukas (van "Time" en "News
week") hebben kans gezien om in een vlot ge
schreven roman het leven van de beroemde je-
zuiet en paleontoloog (natuurhistoricus) jaar in
jaar uit, zelfs maand in maand uit nauwkeurig te
beschrijven. Voor de tallozen, die het boek "het
verschijnsel Mens" nog in hun boekenkast heb
ben staan een bijzonder nuttig boek, om iets van
dit boek te begrijpen.
Dat Teilhard als aanhanger van de evolutieleer (de
mens stamt van de aap af) moeilijkheden onder
vond van "Rome" kan niet mis. In 1950 werd zijn
theorie in de encycliek Humanae generis als
"nog steeds onbewezen wetenschappelijk"
scherp veroordeeld. Hij werd tientallen jaren
naar China verbannen. En zijn boeken werden zo
gevaarlijk geacht dat zij pas na zijn dood moch
ten worden uitgegeven. Voor het leven hiervan is
dit boek van de dames Lukas noodzakelijk.
THEO KROON
"Persmuskieten" door Martin
van Amerongen, uitgegeven
door A.W. Sijthoff, Alphen
aan den Rijn. Prijs f 10.
Vrij-Nederland-redacteur Mar
tin van Amerongen beschrijft
in dit 78 pagina's tellende
werkje een aantal schilder
achtige journalistieke figuren
met wie hij in de loop der ja
ren in aanraking is gekomen.
Want, zo zegt hij in zijn inlei
ding, met gedenkschriften
kan een mens niet jong ge
noeg beginnen. Zij "moeten
worden geschreven door lie
den die in de bloei hunner
jongelingsjaren staan. Zoals
ik". Regels die je tot drie keer
in het boekje terugvindt, wat
rijkelijk veel is op zo'n be
perkt aantal bladzijden.
Van Amerongen strijdt reeds
"een half mensenleven voor
de zaak van de internationale
arbeidersbeweging", zo
schrijft hij, maar in zijn boek
je tref je maar heel weinig
markante, linkse journalisten
aan. En aan die weinigen, zo
als Dick Verkijk, heeft hij
dan soms ook nog een gron
dige hekel. Renate Rubin
stein draagt hij een grote
hoogachting toe, dat wel,
hoewel je je niet aan de in
druk kunt onttrekken dat hij
haar toch liever niet al te fre
quent ziet. ("In haar gezel
schap is intellectuele luiheid
streng verboden. Men is ge
dwongen om de hersenen in
permanente staat van paraat
heid te houden").
Nee, Van Amerongens helden
zijn niet de mede-strijders
"voor de internationale arbei
derszaak", maar
van het onvertroebeld libera
lisme. zoals die bij NRC/Han-
delsblad opereren of opereer
den en dan met name Hof
land en wijlen Luyendijk.
Het hoofdstuk over de jour
nalisten bij die krant neemt
dan ook eenderde van het
boekje in beslag. Het biedt
verrukkelijke leeskost, maar
nieuw is het allemaal niet;
het heeft al eerder uitgebreid
in Vrij Nederland gestaan.
Bijna lyrisch schrijft Van Ame
rongen over Andfe Luyen
dijk, een man met oog voor
het glas en de goede tafel, een
"mediterrane" figuur. Hij
was een tijd parlementair re
dacteur van de NRC, maar
moest niets van politici heb
ben. Eens zei hij in hun nabij
heid goed hoorbaar over hen:
"Met die kerels praat je toch
niet, hè. Dat zijn toch bela
chelijke mannen. Daar schrijf
je tegen".
De neiging om veelvuldig te ci
teren uit dit frivole, vlot ge
schreven werkje is groot. Dat
zou echter aspirant-kopers er
misschien van kunnen weer
houden het aan te schaffen
en dat kan niet de bedoeling
zijn.
Martin van Amerongen heeft
zich in zijn VN-tijdperk doen
kennen als een goed journa
list en een schrijver met veel
sfeer in zijn stukken. In het
boekje portretteert hij zich
hier en daar nadrukkelijk als
een kwast. "Betrouwbaar,
vlijtig, geacht en een beetje
arrivé".
Dat zal helaas wel zo zijn.
RUUD PAAUW
De Tweede Wereldoorlog
blijkt nog steeds een niet af
latende bron van inspiratie
voor schrijvers. In korte tijd
dwarrelden niet minder dan
vijf .oorlogsverhalen in
boekvorm op mijn bureau
neer.
Éen was een herdruk: Donald
Moo res indringende reporta
ge van een konvooi naar
Moermansk. Nu onder de
nuchtere titel "Oorlogskon
vooi P.Q.63" verschenen bij
uitgeverij Veen in Utrecht-
Van het resterende kwartet
nieuwe oorlogsverhalen
speelt er zich maar één in de
jaren '40-'45 af. Dat is James
Barwicks boek "Aanslag op
de beul" dat dank zij A.W.
SijthofTs Uitgeversmaat
schappij in Alphen 19.50) is
verschenen.
Twee vragen intrigeren Bar
wick in hoge male. Ten eer
ste: waarom heeft paus Pius
XII in de oorlogsjaren nooit
fel en duidelijk stelling dur
ven nemen tegen de massale
nazimoord op de joden?
Barwick suggereert dat er zeke
re lijnen lopen van deze mys
terieuze houding van het Va-
ticaan naar de moord op de
beul Reinhard Heydrich, de
barbaar die door Hitier zelf
als zijn opvolger was aange
wezen. Maar Barwick zit ook
nog steeds met de vraag hoe
de Tsjechen tot die moord
konden besluiten terwijl ze
deksels goed wisten hoe
bloedig en wreed de gevol
gen zouden zijn.
De auteur zelf zegt rondom zijn
hoofdpersoon - een Ameri
kaanse journalist die on
danks zijn tegenstribbelen
midden in de gebeurtenissen
wordt gesleept - realiteit en
fantasie door elkaar te heb
ben gehaald. Hij geeft aan
hoe het wellicht had kunnen
gebeuren.
Maar daardoor blijft de lezer
met de vraag: waar begint de
realiteit en waar houdt de
fantasie op? Maar zelfs al
krijgt men daarop geen ant
woord, men heeft enige tijd
geleefd in de ambiance van
angst door wreedheid die het
Duitsland van die rampzalige
dagen beheerste. De geschie
denis werd toen met bloed,
veel bloed geschreven. Hoe
meer inzicht in die historie
hoe beter.
Barwick laat ons door zijn gaaf
geschreven roman diep na
denken over een aantal nog
altijd open vragen. Vragen
die boeien. Net als zijn boek.
De overige drie boeken gaan
over wat is gebeurd of had
kunnen gebeuren na de oor
log.
Allereerst "De Genesis formu
le", geschreven door Steve
Shagan en verschenen bij De
Boekerij in Amsterdam
29.90) De basis voor deze
thriller ligt in nazi-Duitsland
maar het verhaal speelt zich
af in onze dagen wanneer een
niet brandschone ex-politie-
man in Beverley Hills wordt
vermoord.
Een geharde detective moet dat
kwalijk riekende zaakje tot
klaarheid brengen. Maar dan
blijken de draden van het
misdrijf heel internationaal
te zijn geweven door een syn
dicaat dat Duitse oorlogsge
heimen wil exploiteren ten
eigen bate
Het is een niet al te ingewikkel
de historie die Shagan ons
voorzet En de formule die
hijzelf hanteert is veel min
der gecompliceerd dan zijn
"Genesis formule". Veel actie
en spanning, gemengd met
wat moord en doodslag, over
goten met een hoogst mo
dieus erotisch sausje Zo
maakt men gemakkelijk ver
teerbaar leesvoer.
"Het Nostradamus Verraad"
door Johan Gardner - ver
schenen bij Uitgeverij L.J.
Veen in Utrecht 19 90) -
ademt een totaal andere
sfeer.
De auteur - volgens de flap
eens goochelaar, marine-offi
cier. criticus en journalist -
schrijft minder direct Min
der eenvoudig. Zyn literaire
brouwsels komen volgens
dezelfde bron van inlichtin
gen uit Ierland waar hy in de
rust van zijn werkkamer zijn
verwikkelingen op elkaar sta
pelt en waar hij binnenkort
ook een aantal James Bond
avonturen zal verwekken.
En waar hij eens het "Nostrada
mus Verraad" ontrafelde, dat
volgens zyn eigen verbeel
ding vanuit de oorlogsjaren
diep had doorgevreten in de
Britse geheime dienst. Een
simpele vraag van een Duitse
vrouw aan een schildwacht
van de Londense Tower
vormt volgens het boek de
aanleiding voor een allesbe
halve simpele speurtocht
naar de methoden van het
Duitse ministerie van propa
ganda waarin de profetieën
van een zestiende eeuw astro
loog zelfs een belangrijke rol
spelen.
Dat geeft wel het wat specifie
ke sfeertje aan dat Gardner
oproept. Hij schrijft in uit
voerige terugblikken. Gard
ner laat zijn hoofdpersonen
het verleden herleven. Een
verleden dat zich voor een
groot deel in de oorlogjaren
afspeelde
Waardoor de gruwelijke wreed
heid en de meedogenloos
heid van het nazi-regime
weer eens naar boven komt.
Mede: opdat wij nooit verge
ten. Maar in deze toch vooral
omdat Gardner dat best kon
gebruiken in zijn gladde, ge
raffineerde en ook goede
thriller.
Tenslotte: 'Het Janussyn
droom" door Evelyn Antho
ny. verschenen by de Uitge
verij Luiüngh in Laren
15.50)
Tweemaal heeft Evelyn Antho
ny in dit boek geprobeerd my
uit te leggen waar precies dat
"Janussyndroom" vandaan
moet komen. Wat my betreft
is het niet gelukt. Ik heb al
leen begrepen dat twee ver
moorde mensen sterven met
de naam "JanuS" op de lip
pen en dat een Duitse journa
list ontdekt dat dit te maken
heeft met mogelijke nazaten
van Hitier.
Evelyn Anthony wil ons doen
geloven dat Russen, Ameri
kanen en Duitsers als de
dood zyn dat zo'n kind van
Hitler in de publiciteit zal ko
men. Daarom is dit fenomeen
in het verhaal met moord en
aanslagen omgeven. Maar dat
mag de hoofdpersoon - de
genoemde journalist niet
stoppen in zijn speurtocht
naar de oorsprong van het
kwaad.
Hoewel ook hier de banden
met de oorlogsjaren duidelijk
zichtbaar aanwezig zyn vor
men zij toch in feite met meer
dan de kapstok waaraan een
actievol maar uiterst door
zichtig verhaal kan worden
opgehangen Compleet met
een brokje vriendelijke
romantiek.
De problematiek van Hitlers
nazaten komt niet byster
overtuigend over. het graaft
allemaal niet zo diep. Het eni
ge wat ik kan zeggen is dat
Evelyn Anthony gemakkelijk
en lekker leesbaar schrijft
Maar daarmee maakt je nog
geen goed boek.
KOOS POST
L/n
VRIJ NEDERLAND
zetting van uw land ten tijde van
Hitier en de Amerikaanse aanwe
zigheid in Europa?".
De desertie onder de Britse, in
Noord-Ierland opererende mili
tairen wordt in VN breed uitge
meten onder de kop "Ik ben mili
tair en erop getraind om mijn vij
anden uit te schakelen, niet om
tegen moeders met kinderen te
vechten".
Verder probeert Rob Sijmons de
kersverse doctor Jurjen Wiersma
de bodem in te heien door zijn
proefschrift over de marxisti
sche intuïtie en over het omstre
den onderzoek van de Leidse we
tenschapper Buikhuisen (naar
bio-sociaal gedrag van delin
quenten) te ontrafelen. Ook heeft
VN een interview met de beken
de diplomaat dr. H. N. Boon, die
constateert dat de oude Stikker
de relatie met China heeft opge
bouwd en de jonge Stikker (van
RSV) die weer heeft afgebroken
door middel van de duikbootor
der aan Taiwan. Hij noemt dat
"de rebellie van de jeugd".
De bijlage van VN bevat een goed
gedocumenteerd en uiterst in
zichtelijk verhaal over de werk
wijze van de vreemdelingen poli-
tie in Utrecht.
MAGAZINE
EM onthult dat ambtenaren van
sociale zaken drastische hervor
mingen willen die ten koste gaan
van de middeninkomens. Het ui
terst omstreden criterium van
het kostwinnerschap zou weer
ter tafel moeten komen om het
niveau van de sociale uitkerin
gen te bepalen.
René de Bok had een interview
met dr. Willem Drees sr., die zon
dag 95 jaar wordt. Het bekende
verhaal, dat - uiteraard - geheel
en al is geschreven volgens de
signatuur van EM. Bezwaren te
gen het begrip verzorgingsstaat,
prestatie zou bij progressief Ne
derland als een vies woord wor
den ervaren en meer van dat
soort onzin. Geconstateerd moet
worden dat Drees geen rol van
betekenis meer speelt, anders
dan in historische zin en derhal
ve is het enige vermeldenswaar
dige feit dat hij 95 jaar hoopt te
worden.
EM besteedt verder aandacht aan
de recente bomontploffing in het
hoofdkwartier van de Islamiti
sche Revolutionaire Partij in Te
heran. De teneur van het artikel
is dat er een totale burgeroorlog
in Iran op komst is.
Hoofdredacteur Ferry Hoogendijk
pleit voor een minderheidskabi
net van CDA en WD en blijkt te
hebben ontdekt dat daar bij het
CDA - en kennelijk niet bij de
WD moed voor nodig is.
"Maar moed wordt in de politiek
beloond". Hoogendijk vindt dat
de formatie zich tot dusver ken
merkt door "langpraterij".
Coen van Harten schreef een infor
matief verhaal over het feno
meen video. Op het ogenblik tot
alle maatschappelijke geledin
gen doorgedrongen, ontwikkelt
dit systeem zich tot een "televi
sie a la carte". Van de smalle
beurzen via de geslaagde zaken
mensen tot de nieuwe vrijgestel
den toe: allemaal hebben ze op
hun manier video. Nog even en
dan is er Turks Fruit op een chip.
Oud-parlementair redacteur Henry
C. Faas van de Volkskrant lan
ceert in HP een interessante
theorie over de relatie tussen de
kabinetsformatie en de parle
mentaire democratie. Hij komt
tot de slotsom dat het *t beste zou
zijn als CDA en WD samen een
minderheidskabinet zouden vor
men. De positie van D'66, die van
zo'n kabinet geen deel wil uitma
ken. wordt dan duidelijker. Maar
belangrijker is dat degenen in
het christen-democratische
kamp die PvdA en D'66 na aan
het hart liggen, dan meer dan
ooit tot een keuze worden ge
dwongen. Dat komt, zegt Faas,
doordat CDA en WD een min
derheid vormen en de offerings-
gezindheid van de CDA-dissi-
denten - om het kabinet te laten
zitten dus niet meer belangrijk
is. Het CDA scheurt en zegt dan
dag tegen de WD en daarna kan
links pas echt met het CDA gaan
regeren.
HP had ook een interview met de
vice-voorzitter van de PvdA,
Bram Peper. Deze is ontevreden
over het ontbreken van een so
ciaa l-democratische ideoloeie
die aansluit bij de realiteit. Pra
ten over de sociale voorzienin
gen. zegt hy, is in kringen van
zijn partij nu veelal taboe. Hij
meent dat een discussie over ont
koppeling van minimum-uitke
ringen en minimum-lonen in de
PvdA niet te vermijden is. De
wet op het minimumloon zou -
in het verlengde hiervan - dan
kunnen leiden tot een wet op de
minimale sociale uitkering, vindt
Peper.
Het ingevoegde Filmfan had een
interview met Gene Wilder en de
filmregisseur Michael Cimino
over diens film Heaven's Gate.
De Tijd komt met een informatief
verhaal over "De successtory
van bisschop Gijsen: bijna alles
lukt. alleen de kerken lopen
leeg". Ton Oostveen hanteert
zijn pen als een houwdegen,
maar signaleert ook enigszins
verontrust dat Limburg nooit
enige verweer tegen de omstre
den bisschop heeft gehad: er is
sprake van een traditionele mys
tieke binding
Hy interviewt hierover ook dr. W.
van Kempen, voormalig perso
neelsfunctionaris van het bis
dom Roermond, die de houding
van Gijsen betreurt Deze pleit
voor een alternatief bisschoppe
lijk beleid dat met dat van Gijsen
kan wedijveren. Op het ogenblik
mist hij dat node.
Verder in De Tyd een verfrissend
verhaal over de buitenlandse be
langstelling voor Nederlandse
bedrijven, met name die welke
met de ondergang worden be
dreigd. Het buitenland steekt
flink wat risico dragend vermo
gen in deze bedrijven, maar hoeft
zich van de bijkomende sociale
problematiek (lees: personeel)
niets aan te trekken. In die zin,
concluderen de schrijvers van
het artikel, gaat het goed met de
Nederlandse economie, want het
buitenland toont zich op dit ge
bied een rap verzamelaar van Ne
derlandse aandelen
Ook De Tyd komt er kennelijk niet
onderuit om aandacht te beste
den aan de kabinetsformatie,
maar net als de formatie zelf le
vert dat weinig op.
Journalist Wim Klinkenberg
meent in De Tyd dat dé Iraanse
revolutie hard op weg is naar een
linkse ontknoping Hy trekt een
parallel met de oktoberrevolutie
van 1917 in de Sowjet-Unie. Met
andere woorden: na februari
komt oktober en dan is het ge
beurd.
hervormd
nederland
In HN een interview met een wao-
trekker. die vertelt hoe hij door
de ambtclyke en medische mo
lens bykans is vermorzeld maar
ook door de vakbonden m de
steek is gelaten. De man moest
zelf alles regelen om weer aan
het werk tè kunnen, wat hy
graag wilde. Maar toen puntje bij
paaltje kwam. weigerden "de in
stanties", die tot dan geen vinger
hadden uitgestoken, hem het
groene licht te geven.
Hij verhaalt ook van de vernede
ringen. Het onbegrip voor zijn si
tuatie, het wantrouwen als hy 's
ochtends de deur uitgaat om in
een buurthuis vrijwilligerswerk
te doen (waarom, zeggen de men
sen dan. niet echt aan het werk?).
Aan de wao-ers adviseert hij: laat
je niet het bos insturen Zeg pre
cies hoe je het zelf wilt hebben.
Neem zo nodig een getuige mee
Cors van den Brink rapporteert
over een ontmoeting tussen jo
den en christenen op Kirchentag
bij een school in Hamburg. Daar
werden in april 1945 twintig
joodse kinderen en tientallen
volwassenen twee aan twee door
de SS aan verwarmingsbuizen
opgehangen.
Sjef Theums, secretaris van de No-
vib. schryft over het circus van
de schyn-vcrkiczangcn op de Fi
lippijnen. waar het dictatoriale
regime van president Marcos in
ere werd hersteld. Corruptie en
dreigementen vormden de basis
voor de verkiezingsoverwinning
van deze dictator, die overigens
deze week nog is geroemd door
Amenka's vice-president George
Bush vanwege zyn (veronder
stelde) democratische beleid
Ook in HN een verhaal over de toe
nemende repressie door Israël in
de bezette gebieden op de westc-
lyke Jordaanoever En een be
schouwing over achryver-dich-
ter scheepsarts Slauerhoff. die
door collega-schry vers is bewon
derd en verketterd
WIM WIRTZ
VN weet deze week te melden dat
behalve de Hippola en de Silex
ook de waterijsjes Vlaggestick
en Raket zijn besmet met het gif
tige bariumchloride. Ola-ijs staat
er gekleurd op. En daarmee ook
Unilever. Maar deze week gaat
het veeleer om de directeur van
de Inspectie Levensmiddelen
van het ministerie van volksge
zondheid, drs. P. H. Berben. De
Raket en de Vlaggestick zijn in
dezelfde, gif bevattende koel
vloeistof gedompeld. En deze
hoofdinspecteur wist daarvan
nog voordat de zaak rond de Hip
pola en Silex vorige week aan
het rollen werd gebracht. Ber
ben, zo blijkt uit het artikel, ba
gatelliseerde de zaak voor de
beeldbuis. Want het aantal klach
ten was groter dan hij den volke
wilde doen geloven.
De formatie - die van het nieuwe
kabinet eist in VN veel aan
dacht en ruimte op. Maar veel
nieuws levert dat niet op. Of het
moet de sociaal-economische
analyse zijn van Feike Salverda
die in een epistel van informa
teur Lubbers diens "stille
kracht" heeft ontwaard. Kort ge
zegd rammelt het plan van Lub
bers aan alle kanten.
Piet Piryns doet verslag over Viet
nam bij de Chinese grens en in
terviewt de Vietnamese minister
van buitenlandse zaken Nguyen
Co Thach. Deze protesteert tegen
de suggestie van Piryns dat Viet
nam Cambodja bezet zou hou
den. u maakt toch ook een on
derscheid tussen de Duitse be-
