"Rusland bereid
plaatsing SS-20
op te schorten
Protest tegen vonnissen
Europees plan
voor vrede in
Afghanistan
Toch vervolging militairen
tyofcfanek-Prozes* if
Brezjnjev bij bezoek Brandt:
Fitzgerald nieuwe
premier in Ierland
Verbetering Noordierse
gevangenissen beloofd
AL UW SPULLEN VOOR UW VAKANTIE EN
VRIJE TIJD HET HELE JAAR
DOOR VERZEKERD
Engeland en
Duitsland
willen aan
EG minder
betalen
WOENSDAG 1 JULI 1981
BUITENLAND
PAGINA 9
?0/7?/fterbild der justizpruxis-^
DÜSSELDORF - Een voormalige gevangene uit een concentratiekamp
en een soldaat van de Bundeswehr liepen voorop tijdens een demonstratie
bij de Düsseldorfse rechtbank, die dinsdag vonnis wees. Op het spandoek:
"Het Maidanek-proces - een smartelijke figuur uit de praktijk van de
rechtspraak".
AMSTERDAM/DUSSELDORF
(DPA, ANP, Reuter) - De straffen
die een rechtbank in het Duitse
Düsseldorf gisteren heeft uitge
deeld aan een aantal voormalige
nazi-kampbewakers hebben in
Polen en Nederland een aantal
negatieve reacties uitgelokt.
De rechtbank veroordeelde Hermi
ne Ryan-Braunsteiner, ex-kamp
bewaakster van het concentratie
kamp Maidanek tot levenslange
gevangenisstraf, en zeven andere
beklaagden tot straffen van drie
tot twaalf jaar.
Het Poolse persbureau PAP zei
gisteren dat, afgezien van de le-
vendpntfp gevangenisstraf
Uermine Ryan, de straffen niet
in verhouding staan tot de bega
ne misdaden.
"De vonnissen kunnen de slachtof
fers van het nazi-bewind niet be
vredigen", aldus PAP. Volgens
het Poolse persbureau zouden er
nog ongeveer 2500 oorlogsmisda
digers berecht moeten worden.
De Duitse rechter die het vonnis
uitsprak voegde daar overigens
aan toe dat het 35 jaar na dato
zeer moeilijk was om de gepleeg
de feiten nog vast te stellen. Het
Maidanek-proces heeft vijf jaar
geduurd.
In de rechtzaal hoorden de meeste
beklaagd^" het vonnis van de
rechter met gebogen hoofd aan.
Het Nederlandse Auschwitz-comi-
te heeft zich uiterst verontwaar
digd getoond over de afloop van
het proces in Düsseldorf.
"De
vonnissen tegen acht van de ne
gen kampbeulen van Maidanek
vormen een bespotting en een
belediging van de slachtoffers",
aldus het comité
De voorzitter van de joodse ge
meenschap in West-Berlijn,
Heinz Galinski, heeft de vonnis
sen krachtig veroordeeld en ze
een "rechterlijke dwaling" en
een belediging voor alle slachtof
fers van de nazi's genoemd.
LUXEMBURG (AP. ANP) - Er
komt een Europees vredesi
nitiatief voor Afghanistan.
Vermoedelijk maandag al zal
de Engelse minister voor bui
tenlandse zaken, lord Car-
rington namens tien Europe
se landen een bezoek bren
gen aan Moskou. Er moet vol
gens de EG-landen een inter
nationale conferentie over
Afghanistan worden gehou
den.
MOSKOU (DPA, AP, UPI) - President Leonid Brezjnjev van de Sowjet-Unie heeft giste
ren verklaard dat zijn land bereid is de plaatsing van de SS-20 raket stop te zetten op de
"eerste dag" van onderhandelingen met de Verenigde Staten over ontwapening en
plaatsing van middellange-afstandsraketten in Europa.
Iran en VS
bespreken
vergoeding
van schade
DEN HAAG (GPD) - In het Vre
despaleis in Den Haag wordt
vandaag de eerste officiële zit
ting gehouden van het Iraans-
Amerikaanse tribunaal van we
derzijdse aanspraken als gevolg
van de Iraanse bezetting van de
Amerikaanse ambassade in Te
heran. Juristen uit beide landen
zijn al sinds 18 mei in Den Haag
met elkaar in bespreking en het
kan nog wel tot oktober duren
voor het feitelijke overleg begint.
Het Iraans-Amerikaanse tribunaal
van wederzijdse aanspraken zal
zich buigen over enkele duizen
den gevallen van claims van in
gezetenen (burgers en bedrijven)
uit het ene land bij de regering
van het andere land. Het betreft
gevallen van in beslag genomen
eigendommen, verbroken over
eenkomsten en achterstallige
schulden, voor de regeling waar
van een bedrag beschikbaar zal
zijn van tenminste 1 miljard dol
lar (2,7 miljard gulden).
Dit bedrag vormt de helft van de
Iraanse tegoeden die door de
Amerikaanse regering waren be
vroren nadat op 4 november 1979
Iraanse revolutionairen de Ame
rikaanse ambassade in Teheran
hadden bezet en de Amerikaanse
personeelsleden gedurende 444
dagen in gijzeling hadden gehou
den. In de overeenkomst van Al
giers tussen beide landen van 19
januari 1981, op grond waarvan
de gijzelaars waren vrijgelaten, is
ook de basis gelegd voor de hui
dige besprekingen in het Vredes
paleis, de zetel van het interna
tionale hof van justitie.
"Dit zal alleen gebeuren als de VS
ons toezeggen dat zij eveneens
geen middellange-afstandsraket
ten zullen plaatsen in Europa",
aldus Brezjnjev, die sprak tij
dens een diner dat werd aange
boden aan Willy Brandt, de West-
duitse socialistische politicus die
een bezoek aan Moskou brengt.
Brezjnjev waarschuwde ook voor
"een nieuwe editie van de koude
oorlog" tussen oost en west. Hij
wees op de verslechterende be
trekkingen tussen de VS en Rus
land.
Volgens Brezjnjev is het niet de
beste weg als de Sowjet-Unie en
de VS ook na het begin van de
wapenonderhandelingen door
gaan met het plaatsen van nieu
we raketten. De besprekingen
over de middellange-afstandsra
ketten in Europa zullen mis
schien dit najaar beginnen. In
september zal de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
Alexander Haig, in New-York
een onderhoud hebben over deze
zaak met zijn Sowjet-collega
Andrei Gromyko.
Brandt en Brezjnjev spraken gedu
rende drie uur "openhartig, in
wederzijds vertrouwen en zeer
ernstig" met elkaar, zo deelde
een woordvoerder van Brandt na
het gesprek in het Kremlin mee.
Volgens de woordvoerder was
onder meer van gedachten ge
wisseld over bewapeningskwes
ties.
In het bijzonder is gesproken over
de aanstaande onderhandelin
gen over de middellange-af
standsraketten in Europa.
Brandt heeft daarbij als zijn me
ning gegeven dat de beide onder
handelingspartners, de Sowjet-
Unie en de Verenigde Staten,
zich bij die onderhandelingen
dienen te richten op de zogehe
ten "nul-optie"
Die "nul-optie" houdt in dat van
stationering van middellange-af-
stands-raketten op Europees
grondgebied (waartoe de NAVO
december 1979 besloot) kan wor
den afgezien, als de Russen als
tegenprestatie het aantal SS-20-
raketten dat zij op Europa ge
richt hebben, verminderen.
Concrete resultaten van het ge
sprek van Brandt in Moskou
werden na afloop van het ge
sprek tussen de beide heren ech
ter niet gemeld. In een bericht
beperkt het persbureau Tass zich
tot de opmerking dat Brandt en
Brezjnjev hun "standpunten uit
een hebben gezet". Dit is echter
een standaardformulering, die
door Tass vaker wordt gebruikt
wanneer er meningsverschillen
zijn blijven bestaan.
TEHERAN - Ruim een miljoen
Iraniërs hebben gisteren een
massale begrafenisplechtigheid
bijgewoond voor de 72 mensen
die om het leven zijn gekomen
bij een bomaanslag op het hoofd
kwartier van de islamitische Re
publikeinse Partij in Teheran, zo
heeft de Iraanse staatsradio ge
meld.
"Amerika is de vijand", aldus de
rouwenden, terwijl zij de 72 met
vlaggen bedekte kisten van het
parlementsgebouw door de stra
ten van de hoofdstad naar de be
graafplaats droegen.
Speciale aandacht werd gegeven
aan opperrechter ajatollah Mo
hammad Behesti, die eveneens
slachtoffer werd van de aanslag.
Over radio Teheran was te horen
hoe de menigte luid "Behesti,
Behesti" zong.
De 52-jarige Behesti was het meest
vooraanstaande slachtoffer van
de bomexplosie van zondag. Hij
werd beschouwd als de machtig
ste man in Iran na ajatollah Cho-
meiny. Zijn kist was de eerste in
de lange processie (zie ook foto).
LONDEN (GPD) - Het Ierse parle
ment koos gisteren Garret Fitzge
rald als nieuwe Ierse premier.
Fitzgerald is leider van de Fine
Gael-partij, die samen met de La-
bourpartij een coalitieregering
zal vormen. Na veel geharrewar
en verhitte besprekingen bereik
ten Fine Gael en de Labourpartij
een overeenkomst die hen samen
80 zetels oplevert en een uiterst
krappe meerderheid. De Fianna
Fail-partij van ex-premier Char
les Haughey delfde het onderspit.
Zij haalden bij de verkiezingen
van twee weken geleden slechts
78 zetels. Van de handvol onaf
hankelijke kamerleden zullen
sommigen de regering gedogen
en anderen de oppositie steunen.
Na gijzeling Spaans parlement
De Fine Gael-partij heeft niet meer
alleen geregeerd sinds de jaren
'20. toen de Ierse Republiek van
Noord-Ierland werd afgeschei
den. De coalitie met de kleine La
bourpartij werd meer beschouwd
als een noodzakelijk kwaad, dan
als een gelukkig huwelijk. Hoe
wel de twee grote partijen, Fine
Gael en Fianna Fail, meer over
komsten dan verschillen verto
nen, wordt Fine Gael beschouwd
als de conservatievere partij die
een voorliefde voor wet en orde
hoog in het vaandel voert. De La
bourpartij steunt op een voor
zichtig socialistisch basispro
gramma. Zij beloofde haar kie
zers meer banen, meer welvaart
en voedselsubsidies.
Ondanks de nieuwe coalitie ver
schilt Fine Gaels economisch be
leid aanzienlijk met dat van La
bour. Fitzgerald staat een conser-
vatief-economisch beleid voor
ogen dat door zijn tegenstanders
regelrecht monetarisme ge
noemd wordt. Het grootste obsta
kel
r het
(Van onze correspondent
Gerrit Jan Hoek)
MADRID - In Spanje zullen
toch nog 288 leden van de
militaire politie (Guardia
Civil) worden vervolgd
naar aanleiding van de
overval od het Spaanse
BELFAST (Reuter) - De Britse re
gering heeft gisteren beloofd de
omstandigheden in de Noordier
se gevangenissen te verbeteren.
Londen handhaafde echter tegelijk
zijn harde standpunt jegens hon
gerstakers die met hun acties een
politieke status willen afdwin
gen.
Minister Humphrey Atkins voor
Noordierse zaken verklaarde dat
de regering van plan is de gevan
genissen in Ulster te verbeteren
maar "dit proces kan niet voort
gaan zolang de hongerstakers de
autoriteiten onder druk zetten".
De scheidende Ierse premier Char
les Haughey had maandag ver
klaard dat de regering in Londen
een oplossing moet vinden voor
de hongerstakingen. In mei zijn
vier IRA-gevangenen in de Maze-
gevangenis overleden als gevolg
van een langdurige hongersta
king. In dezelfde gevangenis vas
ten momenteel acht gevangenen
van het Ierse Republikeinse Le
ger (IRA) die streeft naar aanslui
ting van de in meerderheid pro
testantse Britse provincie
Noord-Ierland bij de overwe
gend katholieke Ierse republiek.
De commissie voor vrede en ge
rechtigheid van de Ierse rooms-
katholieke kerk heeft opgeroe
pen een eind te maken aan de
hongerstakingen. Deze oproep
wil de commissie aan de huidige
hongerstakers en hun familiele
den ter hand stellen.
Atkins wees erop, dat verbeterin
gen van het regime in de gevan
genissen niet zo maar mogelijk
zijn. Zo moeten de belangen van
het gevangenispersoneel nauw
keurig in het oog worden gehou
den.
ROME (Reuter) - Paus Johannes
Paulus de Tweede gaat vooruit
na de virusinfectie die hij opliep
na de aanslag op zijn leven, zó
hebben zijn artsen gisteren ver
klaard. In het officiële medische
bulletin staat: "De ziekte van de
paus heeft zijn normale verloop,
ofschoon hij af en toe een lichte
verhoging heeft vanwege de vi
rusinfectie. De algehele conditie
van de paus verbetert geleide
lik".
parlement en de gijzeling
van regering en 350 parle
mentariërs, op 23 februari.
De Spaanse minister van
defensie, Alberto Oliart,
heeft daartoe gisteren op
dracht gegeven aan de
openbare aanklager van
de Hoge Militaire Raad-
Het merendeel van de in totaal 283
leden van de Guardia Civil die
aan de overval hadden deelgeno
men, was na een kortstondige
hechtenis weer vijgelaten. Vol
gens geruchten was dat gebeurd
op basis van een geheim akkoord
tussen de leider van het comman
do van de Guardia Civil, luitenan
t-kolonel Tejero, en generaal Ar
mada, die namens de regering on
derhandelde. Als voorwaarde
voor overgave zonder bloedver
gieten, zou Tejero geëist hebben
dat alleen hij vervolgd zou wor
den, maar dat alle ondergeschik
ten vrijuit zouden gaan. Door
toch tot vervolging over te gaan
blijkt de regering de eventuele af
spraak met Tejero genegeerd te
hebben.
Volgens kringen van het ministerie
van defensie zou het de bedoeling
zijn, dat de lage agenten van de
Guardia Civil - van wie velen via
misleiding voor de operatie tegen
het parlement gestrikt waren - in
een afzonderlijk proces terecht
staan. Dit zou los staan van het
proces tegen de hoofdverdach
ten, luitenant-kolonel Tejero, lui
tenant-generaal Milans del
Bosch, 29 andere officieren en eif
lagere agenten van de Guardia Ci
vil die in het parlement gescho
ten hadden. De verwachting is
dat het proces overigens op z'n
vroegst pas tegen het einde van
het jaar zal plaatsvinden.
In politieke kringen in Madrid is
het besluit van de regering om al
le agenten van de Guardia Civil te
vervolgen, toegejuicht. De rege
ring heeft de afgelopen maanden
geregeld kritiek moeten slikken,
niet alleen van de oppositie, maar
ook uit kringen van de eigen rege
ringspartij UCD, dat zij te lank
moedig tegen komplotterende
militairen optrad en vaak de in
druk wekte uit angst de hyperge
voelige militairen niet tegen de
schenen te willen schoppen.
litie tussen de twee partijen, was
Fitzgeralds verlangen indirecte
belastingen de voorkeur te willen
geven boven directe belastingen.
De leider van de Labourpartij,
Michael O'Leary, won echter de
concessie dat een nieuw belas
tingsysteem niet alleen de hoge
inkomens ten goede zal komen
en dat de armste Ieren niet opge
zadeld zullen worden met de
prijsstijgingen die hier uit voort
zouden vloeien. Fitzgerald heeft
Labour ook beloofd de degene
die in het bezit zijn van „onpro-
duktief kapitaal" harder aan te
pakken.
zal de nieuwe rege
ring de meeste zorgen baren. De
werkloosheid in de republiek be
draagt 11 procent, de inflatie staat
op 21 procent en de schulden aan
het buitenland zijn aanzienlijk.
Volgens de Irish Times zijn de le-
venskosten voor het gemiddelde
Ierse gezin met honderd gulden
per week gestegen in een jaar tijd.
advertentie
Ook binnen onze grenzen loopt u 't risico uw
foto- of filmtoestel, tent, sportspullen of
surfplank kwijt te raken. En niet alleen in uw
vakantie. Neem dus meteen een verzekering
voor het hele jaar. Vraag bij het ANWB
kantoor naar het j»
Recreatie Garant Pakket. ww fcS
Vandaag zal de Nederlandse
minister Van der Klaauw met
Carrington het Europese ini
tiatief in Londen bespreken.
Aan het einde van de twee da
gen durende topconferentie
in Luxemburg hebben de lei
ders van de tien EG-lidstaten
gisteren een officiële verkla
ring afgegeven over het Euro
pese vredesinitiatief voor Af
ghanistan. Besprekingen
zouden in oktober of novem
ber moeten beginnen met de
Sovjet-Unie over terugtrek
king van Russische troepen
uit Afghanistan.
Aan de vredes bes pekingen zul
len behalve Duitsland, Enge
land, Frankrijk, de VS en
Rusland ook de buurlanden
van Afghanistan moeten
deelnemen. Volgens de ver
klaring van de EG-staats-
hoofden moet er in twee fa
sen naar gestreefd worden
om "Afghanistan zijn tradi
tioneel onafhankelijke en on
gebonden positie terug te ge-
Volgens vooraanstaande EG-
diplomaten zal de Britse mi
nister van buitenlandse za
ken, lord Carrington, maan
dag een bezoek brengen aan
Moskou om de Russische lei
ders te overreden deel te ne
men aan een conferentie
Het plan van de EG voorziet in
twee fasen, waarlangs het
vredesproces zal moeten ver
lopen. Allereerst zal in een
conferentie een einde moeten
worden gemaakt aan de in
terventie in Afghanistan en
moeten er garanties worden
overeengekomen dat dit niet
opnieuw zal gebeuren. Na de
ze operatie zullen de deelne
mers aan de besprekingen,
versterkt met vertegenwoor
digers van het Afghaanse
volk, moeten gaan praten
over de manier waarop de
blijvende onafhankelijkheid
van Afghanistan het beste
kan worden gehandhaafd.
Het Russische persbureau Tass
heeft gisteren verklaard dat
het standpunt van het Krem
lin ten aanzien van Afghanis
tan niet is gewijzigd
In een commentaar herhaalde
het persbureau dat de 'enige
ware weg' naar regeling van
de Afghaanse kwestie die is,
die ligt opgesloten in de voor
stellen die in mei 1980 zijn ge
formuleerd door de regering
in Kaboel.
Kort voor de publikatie van het
commentaar had Tass mee
gedeeld dat de Britse minis
ter van buitenlandse zaken
voor een bezoek naar Mos
kou zal komen om een wes
ters Afghanistanplan voor te
leggen dat voorziet in vertrek
van de Russische bezettings
troepen.
De bewoordingen van het com
mentaar suggereren dat de
kansen op succes voor Car-
ringtons missie klein zijn.
LUXEMBURG (GPD) - Engeland
en de Bondsrepubliek Duitsland
staan afWgzend tegenover het
voorstel van de Europese Com
missie (het dagelijks bestuur van
de Europei e Gemeenschap) voor
een betere verdeling van de fi
nanciële lusten en lasten van het
EG-lidmaatschap over de tien
lidstaten van de Gemeenschap.
Dit bleek na afloop van de half
jaarlijkse Eurotop van de rege
ringsleiders van de tien dinsdag
in een koud en winderig Luxem
burg
De scherpste kritiek kwam van de
Britse premier mevrouw Marga
ret Thatcher „Het voorstel van
het de commissie voorziet niet in
een evenwichtige verdeling van
de financiële lasten van het EG-
lidmaat.se h.ip OVV a 11UdStt
ten." De EG-commisste wil Lon
den een compensatie toekennen,
te betalen door alle andere EG-
landen, omdat Engeland meer
aan Brussel betaalt dan het uit de
EG-pot ontvangt
Behalve Engeland betaalt ook
Duitsland meer aan de EG dan
het ontvangt. Mevrouw Thatcher
zei op een persconferentie dat
het niet in het belang van de toe
komst van de Europese Gemeen
schap is als Bonn de grootste
netto-bijdrage moet big ven leve
ren EG-waarnemers zien hierin
een begin van gezamen optrek
ken van Londen en Bonn in fi
nanciële kwesties.
Van zijn kant liet de Duitse bonds
kanselier Schmidt er geen twgfel
over bestaan dat ook Duitsland
een correctiemechanisme wil als
de Britse EG-bgdragc beperkt
zou worden. Schmidt: „Duits
land wil wel de grootste netto-be
taler aan de EG blgven, maar
niet ongelimiteerd Hg zei dat
Bonn 13 miljard mark aan Brus
sel afdraagt, maar slechts de
helft van dit bedrag uit de EG-
kas terugkrijgt.
