Blik in de weekbladen
Verbetering
van oude
Stadswijken
minder duur
dan wordt
gedacht...
ELSEV1ERS
3?
Japan wil meer uit
Europa importeren
POSTCODE
jHESJ
DONDERDAG 18 JUNI 1981
VARIA
PAGINA 17
DEN HAAG - Stadsver
nieuwing lijkt onbetaal
baar. De berekeningen
lopen uiteen, maar als
verbetering van oude
stadswijken in de ste
den ter sprake komt, is
denken aan miljoenen
niet voldoende. Miljar
den guldens per jaar
worden uitgetrokken.
Voor de meeste ge
meentebestuurders van
welke politieke kleur
ook, is het nauwelijks
genoeg. Er is woning
nood en nieuwbouw
blijkt niet toereikend te
zijn om dat op te lossen.
Dus kunnen verouder
de woningen niet zo
maar afgestoten worde-
Groot probleem bij stadsver-
nieuwing is dat bewoners van
op te knappen stadswijken
precies ook de allerlaagste in
komens hebben en zelf nau
welijks kunnen bijdragen aan
de kosten van de renovatie.
Het Economisch Instituut
voor de Bouwnijverheid
schat dat de komende twintig
jaar tachtig miljard nodig is
om alle Nederlandse wonin
gen op het kwaliteitsniveau te
brengen van na 1965. De rege
ring erkent dat het huidige
tempo van woningverbete
ring veel te laag is.
Verpaupering
Stadsvernieuwing is van het
grootste belang. Wordt er
niets gedaan aan de woningen
dan dreigen steden te verpau
peren, trekt een deel van de
bewoners weg, draaien over
blijvers dol en vandalisme en
burgerlijke ongehoorzaam
heid krijgt een uitstekende
voedingsbodem. Maar waar
komt het nodige geld van
daan in een tijd waarin ieder
aandringt op versoberin-
g?
Eén enkele discussiebijeen
komst van deskundigen op
stadsvernieuwingsgebied in
Utrecht gehouden, geeft niet
hèt antwoord. Opvallend was
wel de eensgezindheid bij de
door het Nationaal Comité
Europese Stadsvernieu
wingscampagne uitgenodig
de deskundigen. Ieder vond
dat extra geld voor de stads
vernieuwing hoe dan ook er
gens gevonden moet worden.
Zelfs als het uit onwillige be
leggershanden getrokken
moet worden.
Kamerleden waren in Utrecht
bewust niet uitgenodigd om
niet te verzanden in partijge-
kijf. Het parlement en rege
ring kreeg prompt een deel
van de schuld van de niet
vlekkeloze voortgang in de
verbetering van de woning
bouw in de steden. Daar zou
teveel in aparte hokjes ge
dacht worden volgens Rotter
damse wethouder van stads
vernieuwing J. G. Van der
Ploeg. Zo kan het gebeuren
dat het ministerie van sociale
zaken miljoenen guldens ver
bruikt voor uitkeringen aan
werkloze bouwvakkers, ter
wijl het ministerie van volks
huisvesting en ruimtelijke or
dening geen geld heeft voor
woningbouw die de werklo
zen aan werk zou helpen.
'Penny Wise'
Bestreden werd op de bijeen
komst dat stadsvernieuwing
zoveel geld kost. „Iedereen
rekent uit wat een bepaald
project gaat kosten. Maar er is
nooit iemand die uitrekent
wat het gaat kosten als je zo'n
project niet uitvoert", aldus
een spreker. Wethouder Van
der Ploeg had wat dat betreft
een sprekend voorbeeld. In
oude wijken staan woningen
in een dichtheid van soms 120
woningen per hectare op el
kaar. Veel te veel volgens he
dendaagse eisen, alleen al om
dat nu voor elk huis een auto
moet kunnen staan. Als in
zo'n oude wijk vervangende
nieuwbouw komt, is voor de
helft van de oorspronkelijke
bewoners geen plaats meer:
die moet uitwijken naar
nieuwbouwsteden in de om
geving.
Van der Ploeg: „Uitgerekend is
dat een nieuwe uitbreidings
wijk in de Hoeksche Waard
bij Rotterdam twee miljard
kost aan wegen en railverbin
dingen. Die kosten kun je be
sparen door in de oude wijk
op de oude dichtheid van 120
woningen te gaan zitten. Dat
kan door parkeergarages te
bouwen waarvan we de huur
prijs via extra subsidies op
vijftien gulden per maand
wilden houden. Dat werd ge
weigerd".
Beleggers
Het enkele maanden geleden
gepresenteerde plan van de
Amsterdamse wethouder van
stadsvernieuwing Jan Schae-
fer bleek in het Utrechtse ge
zelschap goed te zijn ontvan
gen. Schaefer noemde het
verheugend dat ondanks de
kritiek („iedereen sprak zijn
waardering uit om vervolgens
een vuilnisbak over me heen
te storten") van de pensioen
fondsen en beleggers de
ideeën zijn gaan leven bij on
der meer de vakbewegin-
g.
Zijn 'deltaplan' voor de steden
roept beleggers op geld te ste
ken in sociale woningbouw,
waarbij genoegen moet wor
den genomen met een lagere
rente dan op de vrije geld
markt mogelijk is. Beheer
ders van pensioenfonsen wij
zen het van de hand omdat be
taalbare woningbouw niet
hun belang is. Zij zouden
slechts te zorgen hebben voor
zo groot mogelijke pensioen
uitkeiingen van hun lede-
Fout, volgens Schaefer. „Men
sen die deelnemen in het Al-
gemeen Burgerlijk Pensioen
fonds zullen voor het meren
deel niet in stadsvernieu
wingsgebieden wonen. Maar
ze maken wel gebruik van alle
voorzieningen en leuke din
gen die alleen een grote stad
kan bieden. Of ze hebben kin
deren die kraken. En anders
merken ze hel wel aan hun be
lastingformulier. Elke keer
dat de ME moet uitrukken,
kost geld."
Overwinst
Een man die als directeur-
generaal van het ministerie
van volkshuisvesting en
ruimtelgke ordening fors be
taalt voor zijn pensioenrecht
bij het ABP, de heer J. M.
Koopman, bleek ook voor
stander te zgn van het meer
bijdragen door pensioenfond
sen aan woningbouw „Ik heb
persoonlijk geen enkele zorg
over mijn pensioen straks De
fondsen hebben door de be
trekkelijke lage inflatie en de
hoge marktrente de laatste ja
ren een soort overwinst kun
nen maken Het verschil tus
sen inflatie en marktrente le
vert hen vgf procent winst
op." Topambtenaar Koop
man zei het redelgk te vinden
als die overwinst ten goede
komt van aan woningbouw
„Het probleem is in Neder
land niet dat er geen bouw
plannen zgn. Er is alleen geen
geld Dat gat daartussen moet
de komende jaren met alle
middelen die mogelgk zgn
worden gevuld."
Van de bewoners zelf kan het
ook volgens hem nauwelijks
komen. „Ik ben niet onderste
boven van de gigantische be
dragen die nu al aan huursub
sidies worden uitgekeerd.
Dat ligt in dezelfde orde van
grootte als de renteaftrek. Je
hi bt ze allebei nodig om de
woningbouw op peil te hou
den".
Echt pessimistisch werd de bg-
eenkomst niet afgesloten. Het
geld is een probleem, zoals
ook de grote hoop bureaucra
tische regels en bemoeizucht
van met circulaires rond
strooiende rijksambtenaren
beter zou kunnen verdwg-
nen. Maar, zei Schaefer, „er
zijn enorme problemen maar
ik werk met mee aan een gra-
flucht. Steden zgn. dat leert
de geschiedenis, niet kapot
knjgen. Er zijn gigantische
dingen gebeurd de laatste ja-
Zgn Rotterdamse collega Van
der Ploeg zei pessimistischer
gestemd te zgn Hg heeft m
zgn stad te maken met huur-
weigenngs acties van bewo
ners die zeggen de prgzen van
opgeknapte woningen met
meer te kunnen betalen „Ik
hoop dat de mensen blgven
vechten, anders beland je in-
dwdisd in een graflucht
Maar actiegroepen moeten
ook bedenken dat met alles
mogelgk is".
MACA7INF
WD-voorman Hans Wiegel noemt
zijn boerderijtje in Friesland wel
eens 'het Nederlandse Colom-
bier-des-deux-Eglises'. In dat
dorpje, ver weg van van rege
ringscentrum Parijs, wachtte ge
neraal De Gaulle tot de natie een
beroep op hem deed. Frankrijk
moets gered worden. Nederland
binnenkort ook? "Je moet verge
lijkingen nooit te ver doortrek
ken", zegt Wiegel. Hij wacht rus-
tif af en werkt aan zijn formatie
leus 'onze tijd komt'. "Misschien
worden ze (CDA-PvdA-D'66) het
nog eens. Dat moet je natuurlijk
nooit helemaal uitsluiten, want
de Partij van de Arbeid is waar
schijnlijk bereid de eigen ziel en
zaligheid en zelfs de eigen aan
voerder te verkopen".
Verder in EM: Afscheid van Eppo
Doeve, de 73-jarige tekenaar, die
vorige week overleed. Pierre
Huyskens tekent het leven van
'die onvervangbare collega'.
Operatie Bullewijk: Volgende
week gaat het nieuwe Amster
damse Academisch Centrum
open. Dan is operatie-Bullewijk,
de grootste ziekenhuisverhui
zing van Nederland een feit.
"Verbijstering om een giganti
sche patiëntenfabriek en wee
moed om het knusse oude gast
huis dat werd afgedankt.
Ook in EM ontbreek de kwestie
Polen niet. "De Russen zullen
tien tanks nodig hebben om mij
in bedwang te houden. Als de
Sowjets ingrijpen vinden ze der
tig miljoen Polen op hun weg",
een interview met de Poolse vak
bondsleider Lech Walesa.
"Onverzekerd autorijden en frau
deren loont". De brokkenmaker
die kan liegen zonder te blozen,
maakt goede kans om niet op te
draaien voor de schade. Op grote
schaal wordt straffeloos onverze
kerd gereden. Een wantoestand,
en verkeersdeskundigen vragen
zich af hoe lang dit nog kan door
gaan. Het onverzekerd rijden is
slechts één van de treurige gevol
gen van de chaos in de huidige
regeling van de autodocumen
ten. Autopapieren zijn niet op el
kaar afgestemd. Controle is óf
onmogelijk óf onvoldoende.
Ho Chi Minhstad, het voormalige
Saigon.
Ieder detail uit het leven van "Oom
Ho" is van onschatbare waarde
voor de meeste Vietnamezen. Hij
wordt vereerd als een heilige.
Zijn betekenis voor het Vietna
mese regime is vele malen groter
dan die van Mao voor de Chine
zen of die van Lenin voor de
Sowjet-Unie. "Ho Chi Minh is
Vietnam". De huidige leiders
van Vietnam ontlenen hun gezag
in niet geringe mate aan Ho Chi
Minh. Het zijn Ho's strijdmak
kers van het eerste uur, en de
jongste van hen is dan ook al
weer de zeventig voorbij. Ho's
leiderschap over het graf heen
verklaart misschien ook waarom
de Vietnamese communistische
partij als enige nooit zuiveringen
aan de top heeft gekend: er is
geen Vietnamese Trotski of Boe-
charin, geen Lin Biao of geen
Bende van Vier.
Een artikel gewijd aan de vraag-
Hoe antisemitistisch zijn de
Bondsrepublikeinse linksen?
Twee jonge Duitse joden, de
journalist Henryk Broder en de
onderwijzeres Lea Fleischmann,
hebben hun huisdeur met een
luide klap dichtgeslagen en zijn
naar Jeruzalem verhuisd. Zij
konden, verklaarden ze, in deze
vrieskou niet meer leven. Ze
schreven beiden een woedend
boek over hun ervaringen en
Broder schreef bovendien een
open brief, waar de Duitse pers
nu al weken van davert. VN in
gesprek met Broder: "Vroeger
kende elke Duitser wel een paar
nette joden. Vandaag de dag ken
ik een Daar nette Duitsers".
In de boekenbijlage o.a. Marsman,
Poll. Willem Brakman en Philip
Roth.
landers zo weinig fantasie heb
ben, dat ze het bijna méér op
prijs stellen wanneer ze weten
dat iets niet echt is gebeurd". De
passie voor reizen van Noote-
boom komt volgens hem voort
uit de mogelijkheid, dat je bij
voorbeeld morgen in Equador
kunt zitten. "Het is net zoiets als
donjuanisme met vrouwen: de
mogelijkheid is zo opwindend"
Verder in de Boekenextra: Marcel
Proust, Ida Gerhardt en William
Faulkner.
Swami Deva Ojas is inmiddels aan
zijn derde naam toe. Acht jaar ge
leden heette hij nog pater Jesual-
dis en daarvoor gewoon Theo de
Ronde. De bruine pij heeft hg
weggehangen voor een oranje
gewaad. Hij zet geen bloemen
meer voor het Mariabeeld, wèl
oranje lelies bij het portret van
de Bhagwan op zgn werktafel.
En is, zegt hij, gaan houden van
het leven zoals het is. "Nu Poona
is gesloten wordt er een nieuwe
ashram gebouwd in het noorden
van India, bij de Himalaya. Daar
gaan we gewoon verder, de
Bhagwan ook. Ik ook".
Onder de kop 'Westerse banken
beslissen de rol van Polen' doet
De Tijd voorspellingen wat er ge
beurd als de westerse bankiers
deze week in Parijs geen uitweg
kunnen vinden uit de financiële
misère. "Mislukt dit, dan bete
kent dat een forse stap op weg
naar de sociaal-economische
chaos en dus naar het ingrijpen
door het Kremlin".
In de serie Vietnam van Piet Pi-
ryns deze week een portret van
Na het ik-tijdperk in de Nederland
se literatuur schijnen de reisver
halen in de belangstelling te ko
men. In ieder geval die van Cees
Nooteboom, reisverhalen-schrij
ver bij uitstek. "Nooteboom
heeft zich in de loop der jaren
ontwikkeld van een argeloze ro-
matische lifter (Philip en de an
deren) tot een observerende glo
betrotter (Een avond in Isfahan).
Nooteboom: "Ik geloof dat Neder-
hervormd
nederland
Harry van den Bergh, Tweede Ka
merlid van de PvdA en defen
siespecialist schrijft in HN een
artikel over de achtergronden
van de Israëlische aanval op de
kerncentrale van Irak op tweede
Pinksterdag.
Van den Bergh meent, dat een re
gelrechte veroordeling van deze
daad wat al te simplistisch zou
zijn. "Deze aanval heeft een voor
geschiedenis en een context in
de internationaal-politieke ver
houdingen die het niet zo mak
kelijk maakt onmiddellijk te roe
pen, dat de heer Begin een
'schurk' is die zo snel mogelijk
van het Israëlisch politieke to
neel zou moeten verdwijnen".
"Irak heeft een regime dat zonder
twijfel het wreedste is van het
Midden-Oosten en is één van de
leiders van het front tegen de
Egvptisch-Israèlisehe vredes
overeenkomst. Een regime dus,
dat vanwege zijn politieke
wreedheid gevreesd moet wor
den", aldus Van den Bergh. Na
een terugblik in de geschiedenis
van de staat Israël trekt Van den
Bergh min of meer ter verdedi
ging van de Israëlische aanval
een vergelijking tussen aanval
len van Palestijnse terroristen op
burgerdoelen, die hg weliswaar
veroordeeld, maar tevens als
wanhoopsdaden betiteld, en de
Israëlische aanval op de kern
centrale van Irak, welk land is
staat was binnen zeer korte ter
mijn een kernwapen te produce
ren. "Volkenrechtelijk te veroor
delen, maar als gedrag van 'een
kat in het nauw' te verklaren",
meent Van den Bergh.
Ed de la Torre is priester op de Fi
lippijnen. Hij heeft ruim vijf jaar
gevangen gezeten. Reden daar
voor was zijn bijdrage aan het il
legaal verzet. De la Torre voelde
zich solidair met de boeren in
zijn land. De boeren, die allemaal
pachters zijn, mogen volgens de
wet zeventig percent van de op
brengst van hun land behouden.
De overige dertig percent dient
te worden afgedragen aan de
ADVERTENTIE
landeigenaren. In de praktijk
komt het erop neer, dat de boe
ren de helft van hun landop-
brengst moeten afdragen.
"We hebben zeventig zaken voor
de rechtbank gebracht. Alhoe
wel de wet achter ons stond heb
ben we geen van de zaken ge
wonnen". zegt De la Torre. Niet
alleen de overheid krijgt een
veeg uit de pan van Ed de la Tor-
re. "De kerk steunt makkelijker
mensen die lijden dan die strij
den. De kerk laat de overheid
nog veel te veel de grenzen bepa
len van wat christendom is".
W/l/d£fêA/,D/£
/foofw•S*t5f£V
l^rV0^6£A/
OPd£gtfZ£/f/£
.Op De Nieuwe Rijn
HP's omslagartikel is getiteld De
Bewaarders. Wat bezield iem-
dand om gevangenisbewaarder
te worden? Over het verschil tus
sen 'bejegeningsfunctionaris',
'detentiebegeleider' of 'penitair
inrichtingswerker'. "Als je alle
zestig bewaarders op de man af
zou vragen: zou je misschien een
andere baan willen hebben, dan
willen ze morgen allemaal een
baan waaraan ze meer plezier be
leven". Een gevangene "Ze voe
len zich hier even afschuwelijk
als wg. Zg zitten ook gevangen".
Al vijftien jaar organiseert Ben
Hoekendijk van de Stichting Op
wekking ter ere van Pinksteren
de Vierhoutenconferentie. Bg de
camping Zon en Vrijheid op de
Paatsheuvel komen de aanhan
gers van deze stichting bijeen.
Opwekking staat volgens oprich
ter Hoekendijk "tussen de ker
ken en de niet-kerkelgke, vrije
groepen in, doende met de ver
spreiding van het evangelie in
binnen- en buitenland, theolo
gisch het dichtste bij de charis
ma beweging De aanhangers
blgven dus in eigen kerken,
maar de lofprijzing verbindt hen
Er wordt zeker druk lofc pm«
in Vierhouten Vervolgens wordt
de Heer aangeroepen toch vooral
zorg te dragen voor de financiële
kant van de zaak.
Verder in HP De Italiaanse ziekte,
waarmee het vallen en opstaan
van de diverse Belgische kabi
netten bedoeld wordt. En uiter
aard een artikel gewijd aan de
'lieve' partijraad van de PvdA.
die zich in vergelgking met de
vonge formatieperiode opvallen
koest heeft gehouden.
BRUSSEL (ANP) - De Japanse regering zal spoedig een "plechtige ver
klaring" afleggen, gericht tot het Japanse publfc n M htt Japanse
bedrijfsleven, waarin gewezen zal worden op de noodzaak van een gro
tere import van produkten uit Europa
Dat heeft de Japanse minister voor handel en industrie. Rokusuke Tana-
ka. gisteren in Brussel op een persconferentie gezegd.
Tanaka heeft dinsdagavond en gisteren besprekingen gevoerd met de
voorzitter en verscheidene leden van de EG-commissie in Brussel
Meer import in Japan van Europese produkten is van essentieel belang
voor een beter evenwicht in de handel tussen de Europese Gemeen
schap cn Japan Tanaka zei er overigens bg dat het tgd zal kosten voor
er tastbare resultaten zullen zgn. met andere woorden, vóór de Europe
se export naar Japan daadwerkelijk toegenomen zal zgn. Zoals bekend
heeft Europa een groot tekort op zijn handelsbalans met Japan
Tanaka noemde het noodzakelgk dat Japan en Europa hun banden aan
halen. Volgens hem zijn de besprekingen die hg in het Europese hoofd
kwartier in Brussel voerde nuttig en succesvol geweest. Gaston Thorn,
de voorzitter van de EG-commissie, zal vandaag zijn visie op de ge
sprekken met Japanse autoriteiten geven. Eerder deze weck voerde de
EG-commissie ook besprekingen met de Japanse premier Suzuki.
Minister Tanaka bevestigde gisteren dat Japan bereid is zijn auto-export
naar de Duitse bondsrepubliek en naar de dne Benclux-landcn te mati
gen. Preciese gegevens en cgfers daarover zei hg echter niet te kunnen
geven. Volgens Tanaka zal Japan ook bezien wat het kan doen inzake
de export van andere produkten die de Europese markt verstoren
De Japanse minister onderstreepte het belang dat Japan hecht aan de
vrije handel en de uitbreiding daarvan "Protectionisme is niet het mid
del om de economische problemen op te lossen", zo zei hg
Staat bij
alle adressen
in uw boekje de
postcode al? Da's makkelijk
als u straks uw vakantiekaartcn
stuurt a
QewooHeue*idoeH.
